Listek figowy genetycznie modyfikowany Autor tekstu: Andrzej Koraszewski
|
|
- Daria Osińska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Listek figowy genetycznie modyfikowany Autor tekstu: Andrzej Koraszewski Trudno o wątpliwości, że teoria ewolucji jest największym zderzeniem czołowym nauki i Objawienia w dotychczasowej historii. Po smutnych doświadczeniach z Kopernikiem i Galileuszem Kościół zajął wobec tej katastrofy postawę jednoznacznie dwuznaczną, dopuszczając domalowywanie wąsów Pana Boga do nauki, i nauczając w szkołach i kościołach skrajnego negacjonizmu nauki w postaci kreacjonizmu. Wydawnictwo Fronda" opublikowało właśnie książkę, o której można powiedzieć, że jest fascynującą historią domalowywania wąsów Pana Boga do nauki i równie fascynującą historią bicia po łapach niegrzecznych księży, którzy te próby podejmowali. Urodzony w 1980 roku dominikanin Michał Chaberek jest ojcem sprawozdawcą, niezwykle rzetelny, i jeśli nie liczyć kilku zdań, w których opowiada się za inteligentnym projektem, jest to bezstronny historyk, prezentujący historię bojów Kościoła z teorią Darwina. W trwającej od 150 lat kościelnej debacie głos ducha Galileusza wydaje się być głośniejszy, ale Duch Święty tupie mocniej i jest bardziej zdecydowany. Na dzieła Darwina Kościół nie rzucił anatemy poszukując nowych i bardziej twórczych sposobów rozprawienia się z brużdżącą Objawieniu nauką. Dlaczego ta jedna książka wzbudziła więcej zainteresowania, polemik, emocji, a nawet otwartych wojen na argumenty, niż wszystkie dzieła przyrodnicze XIX i XX wieku razem wzięte?- zastanawia się Michał Chaberek OP w pierwszym akapicie wstępu do swojej książki i odpowiada: Darwin był pierwszym naturalistą, który zaproponował w sposób systematyczny i naukowy teorię mającą wyjaśnić powstanie całej złożoności biologicznej świata bez odwoływania się do przyczyn ponadnaturalnych. Już pierwsze zdanie drugiego akapitu wstępu budzi pewne zdziwienie. Autor pisze: Współczesnemu wierzącemu trudno zrozumieć ówczesne reakcje liderów religijnych. Chrześcijanie przywykli już do stwierdzenia, że 'Pan Bóg mógł się posłużyć ewolucją, stwarzającą ten świat'. Trudne miejsca z Księgi Rodzaju dzisiejsi egzegeci bez trudu wyjaśniają, posługując się metodą historyczno-krytyczną. Albo autor żyje w wieży z kości słoniowej, albo jest nieuczciwy. Wystarczy wejść do dowolnej księgarni i obejrzeć setki tytułów książeczek dla dzieci, wystarczy obejrzeć programy katechizacji dla dzieci w przedszkolach i w szkołach, wystarczy posłuchać kazań w kościołach, aby zrozumieć, że wierni są od najwcześniejszych lat przygotowywani do tego, aby nie byli takimi współczesnymi wierzącymi" o jakich on pisze. Być może przydałyby się badania nad tym, kiedy i jak młodzi ludzie (w Polsce i nie tyko w Polsce) dowiadują się, że Kościół ma dwuznaczny stosunek do teorii ewolucji. Michał Chaberek stwierdza, że pewna dowolność w podejściu do natchnionego tekstu otwiera cały horyzont możliwości interpretacyjnych" i poświęca swoją książkę głębokim studiom nad tym jak Kościół dochodził do tej pewnej dowolności" i jak ją dziś interpretuje. W wyniku tych studiów stwierdza wyraźnie, że...opinia niektórych współczesnych teologów, jakoby nauka katolicka nigdy nie miała żadnych trudności z teorią Darwina, wybiega daleko ponad to, co rzeczywiście mówią kościelne dokumenty". Odnotowując centralne w tych wewnętrznych sporach pytanie, czy teistyczny ewolucjonizm jest rzeczywiście zgodny z chrześcijańskim rozumieniem stworzenia, Autor informuje nas, że w swojej pracy interesować się będzie wyłącznie teologiczną płaszczyzną tego sporu. (To ważne, nie spotkałem bowiem lepszej refutacji absurdalnej teorii Stephena J. Goulda o dwóch nie nakładających się na siebie magisteriach.) Opisując ewolucję stosunku Kościoła do teorii ewolucji Autor koncentruje się głównie na dokumentach, jego osobiste opinie są tu rzadkością. Wprowadzając nas jednak w historię darwinowskiej teorii ewolucji Michał Chaberek pisze: Do czasów Darwina różnorodność życia na Ziemi w sposób spontaniczny odsyłała do Stwórcy jako ich źródła. Dla chrześcijan biblijny opis stworzenia świata stanowił konkretną odpowiedź na pytanie skąd się to wzięło"? Nie jest prawdą, że Darwin nie chciał zmieniać istniejących przekonań religijnych, a tylko próbował przedstawić swoją teorię naukową. Teoria ta stała w sprzeczności z obowiązującymi przekonaniami i przyrodnik był tego świadom. Gdy przyjrzymy się niektórym stwierdzeniom Darwina, Racjonalista.pl Strona 1 z 7
2 nasuwa się wniosek, że istotnym celem jego pracy było zastąpienie dotychczasowego ponadnaturalnego wyjaśnienia pochodzenia życia wyjaśnieniem naturalnym. Święta prawda, naukowiec znalazł inną odpowiedź niż baca na zasadnicze dla naszej wiedzy o świecie pytanie i mimo pewnych obaw na temat tego, jak zareagują ci, którzy określają jakie przekonania są obowiązujące, zdecydował się na jej ujawnienie. W katolickiej hierarchii wywołało to konsternację nakładającą się na traumę po oświeceniowych krytykach Kościoła za jego wcześniejsze boje z nauką. Należy jednak zauważyć czytamy dalej że skutek wywołany publikacją nowej teorii sięgał dalej niż usunięcie wszelkich aktów stwórczych z dziedziny powstania życia. Tak naprawdę teoria ta spowodowała przebudowę całego dotychczasowego gruntownie teistycznego postrzegania przyrody. Dalej Autor poświęca cały rozdział dyskretnej krytyce czegoś, co nazywa ateistycznym ewolucjonizmem" i pochwale czegoś co nazywa naukowym kreacjonizmem" lub teistycznym ewolucjonizmem". Nie wnosi tu niczego nowego, więc ktokolwiek czytał krytyki prac takich autorów jak Behe, Dembski, Johnson czy Berlinski niczego nowego się nie dowie. Chaberek raduje się, że Inteligentny Projekt podzielił naukowców nie według klasycznego schematu: chrześcijanie konserwatywni przeciwko niewierzącym, lecz według schematu: ideologiczny ewolucjonizm przeciwko otwartości na dyskusję. (Oczywiście chodzi o otwartość na dyskusję o roli Pana Boga, czyli gdzie można do nauki domalować rączkę, a gdzie tylko patrzące z góry oblicze nadzorcy.) Naprawdę ciekawie zaczyna się, kiedy Autor zaczyna relację ze swoich studiów nad kościelnymi dokumentami. Wczesne wypowiedzi Magisterium Kościoła Pierwszym dokumentem, nad którym pochyla się Chaberek, jest orzeczenie Synodu w Kolonii wydane w roku Sprawa intrygująca, bo pierwszy pryncypialny dokument ma lokalny charakter, ale jak się wydaje jest to intencjonalne. Arcybiskup Kolonii, kardynał von Geissel, poprosił papieża o pozwolenie na zwołanie lokalnego synodu, w którym uczestniczyło ośmiu biskupów, garść kanoników i dobrani przedstawiciele uniwersytetów i rektorzy seminariów (zapewne dla duchownych). Radzono prawie trzy tygodnie, a dokumenty przesłano do Stolicy apostolskiej z prośbą o oficjalne zbadanie. Część pierwsza traktowała o nauczaniu katolickim, w tym obszerny dział O człowieku rozpoczynający się rozdziałem O początku rodu ludzkiego i natury człowieka". Michał Chaberek cytuje pierwsze zdanie tego rozdziału: Nasi pierwsi rodzice zostali utworzeni bezpośrednio przez Boga. Dlatego orzekamy, że opinia tych, którzy nie boją się twierdzić, iż ten ludzki byt, człowiek co do ciała, pojawił się w końcu na drodze samoczynnej ciągłej przemiany natury mniej doskonałej ku doskonalszej, sprzeciwia się wprost Pismu Świętemu i wierze. Jak przypomina Autor omawianej książki, dzieło Darwina było już dostępne w niemieckim przekładzie i orzeczenie to stanowiło jednoznaczne ustosunkowanie się do żywych dyskusji toczących się w świecie naukowym. Chaberek zastanawia się dalej, na ile synod lokalny miał prawo do prezentowania definicji wiary, dodając, że teologowie niechętni teorii ewolucji mieli tendencję do podnoszenia rangi tego zaakceptowanego przez papieża orzeczenia, zaś inni podkreślali jego kanoniczną drugorzędność. Żywa dyskusja nad definicją z 1860 roku była zrozumiała, skoro aż do publikacji encykliki Piusa XII Humani generis (1950) orzeczenie z Kolonii stanowiło jedyny publiczny akt Kościoła wprost odnoszący się do ewolucyjnego powstania ciała człowieka. W trzydzieści lat później teologowie ewolucyjni" (rara avis teologicus rzadko występujący podgatunek gatunku teolog) zaczęli poszukiwać możliwości ulgowej interpretacji synodu z Kolonii i uznali, że użyte w tym orzeczeniu słowo spontanea wyklucza jedynie te koncepcje ewolucyjne, które nie uwzględniały boskiego współdziałania". Tak więc, jeśli naukowiec zgadza się, że Bóg coś sobie tchnął, to nauka Kościoła mogłaby zaakceptować, że nauki przyrodnicze coś odkryły. Inni znowu pozostawali przy zdaniu, że jeśli dusza Adama pochodzi od Boga, to i jego ciało domagało się bezpośredniego działania Boga. Nie można wykluczyć, że długie milczenie Kościoła w sprawie teorii ewolucji zawdzięczamy Garibaldiemu i międzynarodowej sytuacji politycznej, która pozwoliła w1870 roku na zajęcie Rzymu przez siły Watykanowi niechętne. W tym czasie rozpoczął się Sobór Watykański I, który miał w planach zajęcie się sprawą ewolucji, ale na przeszkodzie stanęła rewolucja i przeniesienie stolicy Włoch do Rzymu. Sobór jednak się zaczął i zdążył uchwalić konstytucję Dei Filius, która stwierdzała
3 jednoznacznie, że Jedyny prawdziwy Bóg [...] najzupełniej wolną wolą od początku czasu stworzył z niczego jedne i drugie stworzenia, duchowe i cielesne, to znaczy anielskie i ziemskie, a następnie ludzkie, jako współukształtowane z ducha i ciała. Do konstytucji dołączone były kanony z anatemami, z których kanon 5 stwierdzał: Gdyby ktoś wyznawał, [a] że świat oraz wszystkie rzeczy istniejące w nim [...] w całej swojej substancji (secundum totam suam substantiam) zostały z nicości wyprowadzone przez Boga; [b] albo gdyby mówił, że Bóg stwarzał nie z wolnej woli, ale tak koniecznie, jak koniecznie miłuje siebie; [c] albo gdyby przeczył temu, że świat został ustanowiony na chwałę Bożą niech będzie wyklęty. Istniał tu jeszcze projekt konstytucji dogmatycznej, którego Sobór nie zdążył poddać pod głosowanie, w którym znajdowało się stanowcze sformułowane głoszące: Święta Matka Kościół tego naucza i wierzy: Kiedy Bóg postanowił uczynić człowieka na swój obraz i podobieństwo, aby rządził całą ziemią, tchnął życie w jego ciało, które uformował z prochu ziemi, to jest duszę stworzoną z niczego. [...] I błogosławiąc pierwszego człowieka i Ewę, jego żonę, która została uformowana mocą Bożą, z jego boku, powiedział: wzrastajcie, rozmnażajcie się i napełnijcie cała ziemię. Zdaniem Michała Chaberka, nie ma wątpliwości, że intencją Soboru Watykańskiego I było odrzucenie teorii ewolucji człowieka i przeciwstawienie tej teorii religijnej prawdy o bezpośrednim stworzeniu. Tymczasem do drzwi stukał chrześcijański, a nawet wręcz katolicki ewolucjonizm. W 1871 roku ukazuje się książka angielskiego biologa wyznania katolickiego, St. George a Mivarta, pod tytułem On Genesis of Species. Mivart przeszedł na katolicyzm co utrudniło mu karierę naukową, ale należał do ścisłego kręgu przyjaciół Darwina, z którym prowadził ożywioną korespondencję, jednak w 1868 roku z powodów religijnych odrzucił ideę doboru naturalnego. Jego krytyczna wobec teorii Darwina praca spowodowała przyznanie mu tytułu doktora filozofii przez samego papieża (Piusa IX) i doktoratu honorowego z medycyny przez katolicki uniwersytet w Louvain. Cała ta sprawa spowodowała spore zamieszanie, gdyż praca brytyjskiego biologa krytykowała teorię Darwina, ale zawierała również propozycję chrześcijańskiej teorii ewolucji. Niektórzy uznali, że pochwała ze strony Piusa IX oznaczała jego proewolucyjną postawę. Michał Chaberek podejrzewa jednak, że papież pochwalił tę książkę nie ze względu na tę propozycję, a mimo niej, a mógł jej nawet nie zauważyć. W późniejszych latach swojego życia brytyjski biolog zaczął kwestionować dziewictwo Maryi, realność i przekazywanie grzechu pierworodnego, ewangeliczną relację o zmartwychwstaniu Jezusa i integralność Pisma Świętego. Jego artykuły wylądowały na indeksie, a on sam na dywaniku. Pokajał się, ale jak pisze Michał Chaberek OP prawdopodobnie pod wpływem nieuleczalnej choroby, która mogła ograniczać jego zdolność świadomego działania, rozpoczął kampanię oskarżeń pod adresem Kościoła". Ojciec Chaberek kreśli sylwetki szeregu katolickich ewolucjonistów i ich perturbacje z Matką Kościołem. W roku 1877 Raffaello Caverni opublikował książkę O nowych studiach filozofii, w której próbował pojednać ewolucję z doktryną chrześcijańską. Główna myśl tego autora zmierzała do przekonania, iż Opatrzność kieruje naturalnymi procesami tak, że osiągają przewidziane cele. Polemiści odrzucili jego podejście, zaś jeden z nich, niejaki Francesco Salis Seewis pisał między innymi: Darwinizm jest ziarnem niewiary, rezultatem patrzenia na naturę bez Boga i z tendencją do wykluczenia Boga z nauki. Wszystkie prawa, które Darwin sobie wymarzył, sprawiają, że działanie Boga jest zbyteczne. Darwinowi ledwo udało się ukryć zgodność jego teorii z zasadami ateizmu i materializmu, które były później wyznawane przez jego naśladowców i następców bez żadnych zastrzeżeń. Książka została zaskarżona do Watykańskiej Komisji Indeksu, została jednogłośnie potępiona, a Michał Chaberek cytuje fragment orzeczenia tej komisji: Ta praca zasługuje na poważne rozpatrzenie i szczególną uwagę. W niej bowiem darwinizm został przedstawiony i po części zaaprobowany poprzez stwierdzenie, że ma wiele punktów wspólnych z doktryną religijną, zwłaszcza z Księgą Rodzaju i innymi księgami Biblii. Jak dotąd Stolica Święta nie wydała żadnej decyzji na temat wspomnianego systemu. Zatem jeśli praca Caverniego zostanie potępiona, tak jak to powinno się stać, pośrednio również darwinizm zostanie potępiony. Oczywiście będą się podnosiły krzyki przeciwko tej decyzji, będzie przytaczany przykład Galileusza, będzie Racjonalista.pl Strona 3 z 7
4 mowa o tym, że to święte zgromadzenie nie jest kompetentne, aby wydawać sądy o doktrynach fizjologicznych i ontologicznych lub teorii zmian. Ale my nie powinniśmy skupiać się na tym możliwym zgiełku. Swoim systemem Darwin niszczy podstawy Objawienia i otwarcie naucza panteizmu i żałosnego materializmu. Kolejnym harcownikiem chrześcijańskiej ewolucji był francuski zakonnik Dalmas Leroy, który w 1887 roku wydał książkę o Ewolucji gatunków organicznych, która przeszła bez większych protestów, a w cztery lata później kolejną pod znamiennym tytułem Ewolucja ograniczona do gatunków organicznych, co jak uświadamia czytelnikom Chaberek było wyraźną próbą utrudnienia zarzutów współwyznawcom. Książka wywołała wiele polemik i również została zaskarżona do Kongregacji Indeksu. Główny ekspert wypowiedział się o książce dość pozytywnie, stwierdzając m. in., że: "...wielu uczonych katolickich dopuszcza możliwość ewolucji, jako zgodnej z wiarą katolicką, pod warunkiem wszakże, że nakłada się określone granice, zwłaszcza dotyczące osobnego stworzenia każdej duszy ludzkiej." (podkreślenie moje- A.K.) Ekspert podkreślał w swoim raporcie, że powinien on być użyty jeśli zdecydujecie się nie zabraniać książki" zalecał, aby w przypadku zakazania jej sporządzić inny raport. Kongregacja zwróciła się do dwóch innych autorów o ponowne przygotowanie raportu. Jeden z autorów kolejnych raportów nawiązując do możliwości zwierzęcego pochodzenia człowieka pisał: Otóż ta hipoteza jest odrażająca i stoi w sprzeczności z chrześcijańskimi i ludzkimi odczuciami [...] Zwierzęce pochodzenie człowieka, jakkolwiek by je nazwać, sprzeciwiałoby się godności ludzkiej uznawanej w chrześcijaństwie i wszelkim humanizmie. Autor raportu zalecał jednak nie umieszczenie książki na indeksie, a tylko ostrzeżenie jej autora za nieumiarkowanie i zuchwałość. Ostatecznie Leroy został wezwany na rozmowy do Rzymu, a wkrótce potem dziennik Le Monde" wydrukował akt poddania się", w którym dominikanin pisał: Teraz dowiedziałem się, że moje tezy, zbadane tutaj w Rzymie przez kompetentne władze, zostały uznane za nie do utrzymania przede wszystkim w tym, co dotyczy ciała ludzkiego, gdyż jest to niezgodne z tekstami Pisma Świętego, jak i z zasadami zdrowej filozofii. Kolejny chrześcijański ewolucjonista omawiany przez Chaberka to John A. Zahm, amerykański ksiądz katolicki, członek Zgromadzenia Świętego Krzyża, wykładowca i dziekan Wydziału Nauk na katolickim uniwersytecie Notre Dame. Wydał w 1896 roku książkę Ewolucja i dogmat, w której twierdził, że ewolucja pozostawia miejsce na działanie Boga. Przedstawił argument nie do zbicia, że gdyby nie było aktu stworzenia, nie miałoby co ewoluować. Książka dostała kilka pochwalnych recenzji w katolickiej prasie francuskiej i w Dublin Review", na co zareagował wspomniany tu już wcześniej włoski jezuita Francesco Salis Seewis pisząc w La Civiltŕ Cattolica", że te głosy poparcia raczej nie były podzielany przez biskupów, którzy są prawowitymi strażnikami nauki Kościoła. Włoski jezuita ciekawie zmienił front, występując nagle w obronie nauki. Ewolucjonizm jego zdaniem to pasmo arbitralnych założeń, nieprawdopodobnych porzekadeł i wybiegów, które w sposób skandaliczny podkopują powagę nauki". Zdaniem tego uczonego jezuity...prawdziwy problem nie dotyczy tego, czy ewolucja jest zgodna z wiarą, tylko tego, czy faktycznie ma uzasadnienie w naukach empirycznych" Dodał jednak natychmiast, że oczywiście nie można kapryśnie wykręcać słów Pisma Świętego". Książka trafiła pod obrady Kongregacji Indeksu, który po starannym rozważeniu sprawy postanowił ją potępić, ale przed wydaniem stosownego dekretu zadać autorowi pytanie, czy odwołuje swoje tezy. Ze Stanów Zjednoczonych przyszły odwołania, że ojciec Zahm jest wspaniałym organizatorem i ogólnie bardzo użytecznym członkiem Kościoła, że zaniechał głoszenia bezczelnych i lekkomyślnych idei" i proszono o niepublikowanie dekretu. Ostatecznie amerykański autor wycofał swoją publikację, a cała sprawa pozostała w archiwach Watykanu. Umiarkowana akceptacja teistycznego ewolucjonizmu W połowie ubiegłego stulecia zaczyna się umiarkowana akceptacja teistycznego ewolucjonizmu". Michał Chaberek omawia szczegółowo zarówno encyklikę Piusa XII Humani generis, jak i ekwilibrystykę Teilharda de Chardin. Pius XII już w listopadzie 1941 roku w wykładzie dla Papieskiej Akademii Nauk stwierdził pontyfikalnie, że człowiek został ukształtowany z prochu ziemi, a Bóg tchnął w jego nozdrza tchnienie życia, i tak stał się człowiek istotą żyjącą." Wydana w dziewięć lat później encyklika nosi podtytuł: "O pewnych fałszywych poglądach zagrażających podstawom wiary katolickiej".
5 Tym razem papieska encyklika bierze byka za rogi i stwierdza bez ogródek: Gdy ktokolwiek zbada stan rzeczy na zewnątrz owczarni Kościoła, z łatwością rozpozna zasadnicze trendy, które naśladuje niemała liczba wykształconych ludzi. Niektórzy z nich nierozważnie i nieopatrznie utrzymują, że ewolucja, która nie została w pełni udowodniona nawet w dziedzinie nauk szczegółowych, wyjaśnia pochodzenie wszystkich rzeczy, i na tej podstawie zuchwale popierają pogląd monistyczny i panteistyczny, że świat jest w nieustannej ewolucji. Komuniści chętnie podpisują się pod tą opinią tak, aby kiedy dusze ludzkie zostaną pozbawione wszelkiej idei Boga osobowego, mogli bardziej skutecznie bronić i propagować swój dialektyczny materializm. W tej samej encyklice pojawia się jednak zdanie przyzwalające: Magisterium Kościoła nie zabrania uczonym i teologom badania doktryny ewolucjonizmu według dzisiejszego stanu nauk przyrodniczych i teologicznych, gdy bada się problem powstawania ciała ludzkiego z już istniejącej i żywej materii." Michał Chaberek zastanawia się co oznaczało tego rodzaju stwierdzenie i dochodzi do wniosku, że Kościół wolał nie zabraniać dyskusji, ale przedstawił warunki, które naukowa debata powinna spełniać. Po pierwsze pisze należy rozważać i poważnie traktować argumenty obu stron. Po drugie nie wolno przedstawiać hipotezy ewolucyjnej jako udowodnionego faktu " Pomijam tu relację z kolejnego półwiecza, które przyniosło odkrycie DNA i eksplozję doniesień o nowych odkryciach kopalnych. Jak pisze Michał Chaberek w zakończeniu swojej książki: "W konsekwencji większość teologów de facto zaakceptowała 'dyktaturę nauki' i od tej pory próbowali oni dostosować wszelkie twierdzenia na temat stworzenia i szerzej wszelką interpretację Pisma Świętego do rzekomych osiągnięć naukowych." Współczesność Sprawa ewolucji powróciła w nauczaniu Jana Pawła II, który stwierdził że ewolucja, na którą niektórzy naukowcy się zgadzają, a inni jej przeczą, jest zgodna z Pismem Świętym". Dowiadujemy się jednak, że oryginalnym wkładem polskiego papieża okazało się podkreślenie celowego charakteru procesu ewolucji. Celowość ewolucji pisze Chaberek Papież uznał nawet za dodatkowy argument na rzecz istnienia wyższej Inteligencji, kierującej wszystko ku swojej realizacji. W 1996 roku Papież w przemówieniu do Papieskiej Akademii Nauk wygłosił słynne i niezliczone razy cytowane zdanie, iż współczesne osiągnięcia naukowe prowadzą do wniosku, iż w ewolucji należy rozpoznać coś więcej niż hipotezę." Zdaniem Chaberka zdanie Papieża doczekało się licznych nadinterpretacji ze strony teologów promujących teistyczny ewolucjonizm, dodając że opinia ta nie może cieszyć się autorytetem nieomylności, i pisze dalej: To właśnie z tego powodu kardynał Schönborn określił przemówienie z 1996 roku jako niejasne i mało ważne". Czy była to niejasność i małoważność starannie zaplanowana i zgodna z zaleceniami Ducha Świętego? Do końca swojego pontyfikatu, przez kolejne dziewięć lat, Papież wstrzymywał się od wypowiedzi w tej materii, co zdaniem Michała Chaberka mogło być podyktowane oczekiwaniem na więcej argumentów ze strony wschodzącego Inteligentnego Projektu. Publikacja kardynała Schönborna z 2005 roku przypominała, że Kościół nigdy nie zaakceptował teorii Darwina. Michał Chaberek pisze, że cykl wykładów austriackiego kardynała wygłoszonych po tej publikacji stanowi wielką apologię idei Boskiego projektu w świecie widzialnym", dodając, że w podobnym tonie utrzymane są wypowiedzi Benedykta XVI. Obecny papież pozostał wierny następującym dwom zasadom: po pierwsze, teoria ewolucji musi mieć jasno określone granice i nie może stać się ogólną teorią wszystkiego; gdy przekracza swoje kompetencje, staje się wrogiem wiary i dąży do jej unicestwienia; Ojciec Święty nie określił jednak gdzie znajduje się ta granica. Po drugie, Benedykt XVI wiele razy powtarzał, że świat nie jest efektem chaosu czy przypadkowych działań natury, co stanowi nieodłączny element większości teorii ewolucyjnych; świat jest dziełem wyższego Rozumu, Logosu, choć mógł powstać na drodze nieustannej ewolucji. W tym sensie papież dopuszcza teistyczny ewolucjonizm, nie negując wszak klasycznej koncepcji stworzenia." (Podkreślenie moje- A.K. Nawiasem mówiąc, nigdy nie słyszałem, że istnieje więcej niż jedna teoria ewolucji, ale papieżowi najwyraźniej ta teoria troi się w oczach.) Otrzymaliśmy z Frondy książkę bezcenną, dowód, że nie ma watykańskiej zgody na żadne Racjonalista.pl Strona 5 z 7
6 fakty bez wąsów Pana Boga, że Magisterium Kościoła pozostaje wierne Biblii dla dzieci, ale dopuszcza, żeby bardziej kapryśni wierni sobie dyskutowali, o ile zachowają odpowiednie granice. Dostaliśmy znakomite wyjaśnienie dlaczego katecheci wykładają nauki Kościoła w sposób, delikatnie mówiąc, niespójny z objaśnieniami teologów przeznaczonymi dla tych, którzy mogą mieć inne zdanie, objaśnienia te bowiem stanowią wyłącznie listek figowy genetycznie modyfikowany. Wydawnictwo Fronda zwróciło się do :Racjonalisty" z prośbą o zrecenzowanie tej książki i przesłało nam egzemplarz recenzyjny. Jestem zobowiązany, bo ta pozycja była naprawdę warta przeczytania. Andrzej Koraszewski Były dziennikarz BBC (także wiceszef polskiej sekcji) i współpracownik paryskiej "Kultury". Z Racjonalistą współpracuje od września 2004 r. Zastępca redaktora naczelnego Racjonalisty. Strona www autora Pokaż inne teksty autora (Publikacja: ) Oryginał.. ( Contents Copyright Mariusz Agnosiewicz Programming Copyright Michał Przech Właścicielem portalu Racjonalista.pl jest Fundacja Wolnej Myśli. Autorem portalu jest Michał Przech, zwany niżej Autorem. Żadna część niniejszych opracowań nie może być wykorzystywana w celach komercyjnych, bez uprzedniej pisemnej zgody Właściciela, który zastrzega sobie niniejszym wszelkie prawa, przewidziane w przepisach szczególnych, oraz zgodnie z prawem cywilnym i handlowym, w szczególności z tytułu praw autorskich, wynalazczych, znaków towarowych do tego portalu i jakiejkolwiek jego części. Wszystkie elementy tego portalu, wliczając w to strukturę katalogów, skrypty oraz inne programy komputerowe są administrowane przez Autora. Stanowią one wyłączną własność Właściciela. Właściciel zastrzega sobie prawo do okresowych modyfikacji zawartości tego portalu oraz opisu niniejszych Praw Autorskich bez uprzedniego powiadomienia. Jeżeli nie akceptujesz tej polityki możesz nie odwiedzać tego portalu i nie korzystać z jego zasobów. Informacje zawarte na tym portalu przeznaczone są do użytku prywatnego osób odwiedzających te strony. Można je pobierać, drukować i przeglądać jedynie w celach informacyjnych, bez czerpania z tego tytułu korzyści finansowych lub pobierania wynagrodzenia w dowolnej formie. Modyfikacja zawartości stron oraz skryptów jest zabroniona. Niniejszym udziela się zgody na swobodne kopiowanie dokumentów portalu Racjonalista.pl tak w formie elektronicznej, jak i drukowanej, w celach innych niż handlowe, z zachowaniem tej informacji. Plik PDF, który czytasz, może być rozpowszechniany jedynie w formie oryginalnej, w jakiej występuje na portalu. Plik ten nie może być traktowany jako oficjalna lub oryginalna wersja tekstu, jaki prezentuje. Treść tego zapisu stosuje się do wersji zarówno polsko jak i angielskojęzycznych
7 portalu pod domenami Racjonalista.pl, TheRationalist.eu.org oraz Neutrum.eu.org. Wszelkie pytania prosimy kierować do Racjonalista.pl Strona 7 z 7
KOŚCIÓŁ A EWOLUCJA. michał chaberek op
KOŚCIÓŁ A EWOLUCJA michał chaberek op Redakcja i korekta Paulina Jeske-Choińska Projekt okładki Teodor Jeske-Choiński Opracowanie graficzne i łamanie Teodor Jeske-Choiński www.gniazdo.pl Copyright 2012
Galeria zbytku kleru polskiego
Galeria zbytku kleru polskiego Najwyższy nie mieszka w budowlach rękami uczynionych (...) Czy nie ręka moja uczyniła to wszystko? Ludzie twardego karku i opornych serc i uszu, wy zawsze sprzeciwiacie się
Klasyfikacja światopoglądów
Bóg Wszechświat Klasyfikacja światopoglądów Zebranie obrazków i przemyśleń Jesień 2018 wojtek@pp.org.pl http://wojtek.pp.org.pl Klasyfikacja światopoglądów Od pewnego czasu przekonany jestem, że istnieją
Wprowadzenie religii do szkół
Wprowadzenie religii do szkół Dz.U.92.36.155 1993-09-09 zm. Dz.U.93.83.390 1999-08-17 zm. Dz.U.99.67.753 1999-09-01 zm. Dz.U.99.67.753 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 14 kwietnia 1992
Wizja teorii ewolucji człowieka Karola Darwina. SP Klasa VI, temat 3
Wizja teorii ewolucji człowieka Karola Darwina Wizja biblijnego stworzenia Adama według Michała Anioła Grupa 1 i 2 Z pewnością każdy z nas zastanawiał się, jak powstał człowiek. Czy to Bóg go stworzył,
Ankieta, w której brało udział wiele osób po przeczytaniu
3 WSTĘP 5 Wstęp Ankieta, w której brało udział wiele osób po przeczytaniu książki pt. Wezwanie do Miłości i zawartego w niej Apelu Miłości objawia tym, którzy tego nie wiedzieli, iż książka ta, wołanie
Płynny ołów Autor tekstu: Andrzej Koraszewski
Płynny ołów Autor tekstu: Andrzej Koraszewski Zdawać by się mogło, że (druga) rocznica operacji Płynny ołów" to dobra rocznica, żeby przypomnieć towarzyszące tej operacji doniesienia, późniejsze raporty
Elementy kosmologii i antropologii chrześcijańskiej
Jaką prawdę o świecie i o człowieku przekazuje nam Księga Rodzaju? Na podstawie dwóch opisów stworzenia: Rdz 1,1 2,4 oraz Rdz 2, 5 25 YouCat 44-48 56-59 64-66 1) Wszystko pochodzi od Boga. Albo ujmując
Pięćdziesiątnica i Paruzja. 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja
Pięćdziesiątnica i Paruzja 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja Kontekst Odnowy DŚ został wylany w Odnowie na świat pełen poważnych podziałów, włącznie
Kryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej liceum
Kryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej liceum ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY I. Kim jestem? 2. Uzupełnia zdobytą na 3. Aktywnie uczestniczy w lekcji
ARGUMENTY KOSMOLOGICZNE. Sformułowane na gruncie nauk przyrodniczych
ARGUMENTY KOSMOLOGICZNE Sformułowane na gruncie nauk przyrodniczych O CO CHODZI W TYM ARGUMENCIE Argument ten ma pokazać, że istnieje zewnętrzna przyczyna wszechświata o naturze wyższej niż wszystko, co
Tryb ratyfikacji konkordatu Autor tekstu: Zdzisław Galicki
Tryb ratyfikacji konkordatu Autor tekstu: Zdzisław Galicki Ekspertyza prawna prof. Zdzisława Galickiego na temat trybu ratyfikacji konkordatu, a w szczególności: 1) czy Konkordat ma być ratyfikowany według
Bóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana?
Bóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana? W skali od 1 do 10 (gdzie 10 jest najwyższą wartością) określ, w jakim stopniu jesteś zaniepokojony faktem, że większość młodzieży należącej do Kościoła hołduje
Nauka religii w szkole podstawy prawne
Nauka religii w szkole podstawy prawne W polskich szkołach publicznych lekcje religii nie są obowiązkowe. Kto wymusza uczestnictwo Waszych dzieci w zajęciach katechetycznych czy kościelnych (np. otwarcie
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych. Minimum programowe nie uwzględnia podziału treści materiału
Jeszcze o ateistycznej kampanii billboardowej Autor tekstu: Dorota Wójcik
Jeszcze o ateistycznej kampanii billboardowej Autor tekstu: Dorota Wójcik "Ateistyczna kampania billboardowa zorganizowana została przez Fundację Wolność od Religii, z siedzibą w Lublinie, we współpracy
1. Fundamentalizm jako ruch religijny
Aspekty zagadnienia 1. Zjawisko fundamentalizmu biblijnego 2. Fundamentalistyczna lektura Biblii i jej charakterystyczne cechy 3. Zagrożenia płynące z fundamentalistycznej lektury Biblii 1. Fundamentalizm
KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE
SPOTKANIE 6 KOŚCIÓŁ Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: IDŹ TY ZA MNIE Pewien mężczyzna miał zwyczaj mówić w każdą
Muzułmańskie karykatury antyterrorystyczne Autor tekstu: E. Glass. Tłumaczenie: Magdalena Milewska
Muzułmańskie karykatury antyterrorystyczne Autor tekstu: E. Glass Tłumaczenie: Magdalena Milewska Wstęp 27 sierpnia 2009 roku zamachowiec samobójca próbował dokonać zamachu na saudyjskiego zastępcę ministra
Jak powstają nowe gatunki. Katarzyna Gontek
Jak powstają nowe gatunki Katarzyna Gontek Powstawanie gatunków (specjacja) to proces biologiczny, w wyniku którego powstają nowe gatunki organizmów. Zachodzi na skutek wytworzenia się bariery rozrodczej
BERNARD SESBOÜÉ SŁOWO ZBAWIENIA SPIS TREŚCI
BERNARD SESBOÜÉ SŁOWO ZBAWIENIA SPIS TREŚCI Wykaz skrótów Prezentacja (B. Sesboüé SJ) FAZA PIERWSZA. OD POCZĄTKÓW DO SOBORU TRYDENCKIEGO. APOLOGIA WIARY I METODA DYSKURSU DOGMATYCZNEGO (B. Sesboüé SJ)
Chrześcijaństwo skupia w sobie wiele odłamów, które powstały przez lata, opierający się jednak na jednej nauce Jezusa Chrystusa.
Chrześcijaństwo Chrześcijaństwo jest jedną z głównych religii monoteistycznych wyznawanych na całym świecie. Jest to największa religia pod względem wyznawców, którzy stanowią 1/3 całej populacji. Najliczniej
SPIS TREŚ CI KSIĘGA PIERWSZA
SPIS TREŚ CI Wprowadzenie... 5 Przedmowa Rufina... 45 KSIĘGA PIERWSZA Przedmowa... 51 ROZDZIAŁ I. O Bogu... 58 (1 3. Bóg Istota niecielesna. 4 7. Bóg jest duchem. 8 9. Bóg jest niepodzielny.) Fragmenty
Objawienia - od drzewa do kamienia Autor tekstu: Maciej Stępień
Objawienia - od drzewa do kamienia Autor tekstu: Maciej Stępień Objawienia które od czasu do czasu elektryzują cały nasz kraj, a niekiedy kawałek świata, ograniczają się z reguły do rysów twarzy, obrysu
SPIS TREŚCI WPROWADZENIE... 7
391 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE... 7 KSIĘGA CZWARTA 1. Wstęp... 15 2. W Bogu jest rodzenie, ojcostwo i synostwo... 20 3. Syn Boży jest Bogiem... 22 4. Pogląd Fotyna o Synu Bożym i jego odparcie... 23 5. Pogląd
Lekcja szkoły sobotniej Kazanie Spotkania biblijne w kościele, w domu, podczas wyjazdów
Lekcja szkoły sobotniej Kazanie Spotkania biblijne w kościele, w domu, podczas wyjazdów sprawia, że otwieramy się na działanie Ducha Świętego prowadzi do zmian jest często początkiem i nauką duchowego
DUCH ŚWIĘTY O DZIEWCZYNCE U STUDNI
SPOTKANIE 5 DUCH ŚWIĘTY Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: O DZIEWCZYNCE U STUDNI Mała dziewczynka stała z dziadkiem
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół ponadpodstawowych: liceum, technikum oraz szkół zawodowych. Katechezy
UJĘCIE SYSTEMATYCZNE ARGUMENTY PRZECIWKO ISTNIENIU BOGA
UJĘCIE SYSTEMATYCZNE ARGUMENTY PRZECIWKO ISTNIENIU BOGA ARGUMENTY PRZECIW ISTNIENIU BOGA ARGUMENTY ATEISTYCZNE 1 1. Argument z istnienia zła. (Argument ten jest jedynym, który ateiści przedstawiają jako
Medytacja chrześcijańska
Z TRADYCJI MNISZEJ 5 John Main OSB Medytacja chrześcijańska John Main OSB Medytacja chrześcijańska Konferencje z Gethsemani przekład Teresa Lubowiecka Spis treści Wstęp...7 Pierwsza Konferencja...9 Druga
Warszawa, maj 2014 ISSN NR 57/2014 PONTYFIKAT PAPIEŻA FRANCISZKA W OPINIACH POLAKÓW
Warszawa, maj 2014 ISSN 2353-5822 NR 57/2014 PONTYFIKAT PAPIEŻA FRANCISZKA W OPINIACH POLAKÓW Znak jakości przyznany przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 14 stycznia 2014 roku Fundacja Centrum
MIND-BODY PROBLEM. i nowe nadzieje dla chrześcijańskiej antropologii
MIND-BODY PROBLEM i nowe nadzieje dla chrześcijańskiej antropologii CZŁOWIEK JEST MASZYNĄ (THOMAS HOBBES) Rozumienie człowieka znacząco zmienia się wraz z nastaniem epoki nowożytnej. Starożytne i średniowieczne
Rodzaje argumentów za istnieniem Boga
Rodzaje argumentów za istnieniem Boga Podział argumentów argument ontologiczny - w tym argumencie twierdzi się, że z samego pojęcia bytu doskonałego możemy wywnioskować to, że Bóg musi istnieć. argumenty
JAN PAWEŁ II O NAUCE
JAN PAWEŁ II O NAUCE (1978 2005) Wstęp Zenon Kardynał Grocholewski Słowo Arcybiskupa Metropolity Warszawskiego Arcybiskup Kazimierz Nycz Słowo Założyciela Ks. Marian Piwko CR Wprowadzenie Ks. prof. dr
Tytuł IV. ŚRODKI SPOŁECZNEGO PRZEKAZU, W Szczególności KSIĄŻKI
Tytuł IV ŚRODKI SPOŁECZNEGO PRZEKAZU, W Szczególności KSIĄŻKI Kan. 822-1. W wypełnianiu swojej funkcji, pasterze Kościoła, korzystając z prawa przysługującego Kościołowi, powinni posługiwać się środkami
Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI
Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,
Przedmiot: religia. Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z religii w kl. I liceum.
Przedmiot: religia Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z religii w kl. I liceum. Wymagania ogólne ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY
ODKRYWCZE STUDIUM BIBLIJNE
ODKRYWCZE STUDIUM BIBLIJNE EWANGELI JANA 6:44-45 Nikt nie może przyjść do mnie, jeżeli go nie pociągnie Ojciec, który mnie posłał, a Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym. Napisano bowiem u proroków: I będą
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy
Kryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej technikum
Kryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej technikum ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY I. Kim jestem? 4. Aktywnie uczestniczy w lekcji i biegle posługuje
Program nauczania biblijnego uczniów klas gimnazjalnych. Program powstaje pod kierunkiem Elżbiety Bednarz
Program nauczania biblijnego uczniów klas gimnazjalnych Program powstaje pod kierunkiem Elżbiety Bednarz Klasa I Ja i Bóg na co dzień Redaktor: Michał Stępień Nauka o Jezusie Chrystusie Jezus Syn Boży
Baruch Spinoza ( )
Baruch Spinoza (1632-1677) Dla jednych: najszlachetniejszy i najbardziej godny miłości z wielkich filozofów (B. Russell). Dla innych: Największy heretyk XVII wieku. Obrońca diabła. Duchowy sabotaŝysta.
ZJAZD KOŚCIOŁA W JEROZOLIMIE
ZJAZD KOŚCIOŁA W JEROZOLIMIE Lekcja 8 na 25. sierpnia 2018 Wierzymy przecież, że zbawieni będziemy przez łaskę Pana Jezusa, tak samo jak i oni (Dzieje Ap. 15,11) Poganie akceptowali Ewangelią, ale dla
Carlo Maria MARTINI SŁOWA. dla życia. Przekład Zbigniew Kasprzyk
Carlo Maria MARTINI SŁOWA dla życia Przekład Zbigniew Kasprzyk Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 2015 WPROWADZENIE Każdego dnia wypowiadamy, słyszymy i czytamy wiele słów. Czujemy jednak, że niektóre
1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IX Marcin Adam Stradowski J.J. OPs
1 2 Spis treści Wszystkich Świętych (1 listopada)......6 Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych (2 listopada)......7 Prawdziwie w Bogu (3 listopada)......8 Przełamać duchową pustkę (4 listopada)......9
Pytania konkursowe. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo Wojtyłowie?
Pytania konkursowe 1. Podaj imię i nazwisko Jana Pawła II. 2. Podaj imię brata Karola Wojtyły. 3. Kim z zawodu był ojciec Karola Wojtyły i gdzie pracował? 4. Przy jakiej ulicy w Wadowicach mieszkali Państwo
Dokumenty Kościoła o małżeństwie i rodzinie
Dokumenty Kościoła o małżeństwie i rodzinie Kościół rzymskokatolicki zawsze otaczał małżeństwo i rodzinę szczególną troską. Wskazywał na ich niezastąpioną rolę w rozwoju człowieka i społeczeństwa. Genezy
Argument teleologiczny
tekst Argument teleologiczny i piąta droga św. Tomasza z Akwinu Argument z celowości 1. W świecie obserwujemy celowe działanie rzeczy, które nie są obdarzone poznaniem (np. działanie zgodnie z prawami
Rozwój ku pełni człowieczeństwa w nauczaniu Papieża Jana Pawła II
Rozwój ku pełni człowieczeństwa w nauczaniu Papieża Jana Pawła II Wojciech Kosek Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka, Bielsko-Biała, 10. kwietnia 2014 r. Konferencja Personalistyczna koncepcja wychowania
UROCZYSTOŚĆ NIEPOKALANEGO POCZĘCIA MARYI
UROCZYSTOŚĆ NIEPOKALANEGO POCZĘCIA MARYI Figura Niepokalanej w Rzymie, fot. Roman Walczak foto KAI Kościół katolicki 8 grudnia obchodzi uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Wydarzenie
Filozofia, ISE, Wykład X - Filozofia średniowieczna.
Filozofia, ISE, Wykład X - Filozofia średniowieczna. 2011-10-01 Plan wykładu 1 Filozofia średniowieczna a starożytna 2 3 Ogólna charakterystyka filozofii średniowiecznej Ogólna charakterystyka filozofii
Wymagania edukacyjne oraz sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych ucznia dla drugiej klasy liceum ogólnokształcącego wg Wydawnictwa św.
Wymagania edukacyjne oraz sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych ucznia dla drugiej klasy liceum ogólnokształcącego wg Wydawnictwa św. Stanisława BM w Krakowie I. Wierność prawdzie. Wiara i rozum są
Przejęcie dóbr martwej ręki - uchwały i orzeczenia
Przejęcie dóbr martwej ręki - uchwały i orzeczenia Orzeczenie Sądu Najwyższego Izba Cywilna z dnia 12 kwietnia 1954 r. (II C 1003/53) Ustawa z dnia 20 marca 1950 r. o przejęciu przez Państwo dóbr martwej
Wymagania programowe i kryteria oceniania - religia. Jest wzorem dla innych pod względem: pilności, odpowiedzialności, samodzielności.
Wymagania programowe i kryteria oceniania - religia I. Podstawowe: Na ocenę celującą uczeń: Prowadzi zeszyt i odrabia zadania domowe. Jest wzorem dla innych pod względem: pilności, odpowiedzialności, samodzielności.
Sprawozdanie ze Zgromadzenia Delegatów PSR w dniu 5 grudnia 2009 r.
Sprawozdanie ze Zgromadzenia Delegatów PSR w dniu 5 grudnia 2009 r. Dnia 5 grudnia 2009 r. w Ośrodku Wypoczynkowo - Szkoleniowym Uniwersytetu Szczecińskiego (Pobierowo ul. Grunwaldzka 66) odbyło się Walne
Olga Strembska, Duchowość w Polsce 16 (2014), ISSN 2081-4674, s. 244-245.
Duchowość w Polsce 16 (2014) ISSN 2081-4674 s. 244-245 Olga STREMBSKA JAK ŻYĆ PO CHRZEŚCIJAŃSKU? JAN PAWEŁ II ODPOWIADA NA NAJWAŻNIEJSZE PYTANIA opr. ks. Marek Chmielewski, Wydawnictwo AA, Kraków 2014,
WYMAGANIA Z RELIGII. I. Czy przyjaźnię się z Panem Jezusem? Ocena Dobra
WYMAGANIA Z RELIGII I. Czy przyjaźnię się z Panem Jezusem? Niedostateczna Dopuszczająca Dostateczna Dobra bardzo dobra Celująca Wykazuje rażący brak wiadomości programowych klasy IV. Wykazuje zupełny brak
Jan Paweł II - encyklika Fides et Ratio o relacjach między wiarą a rozumem
Jan Paweł II - encyklika Fides et Ratio o relacjach między wiarą a rozumem Adam Piłat AGH Akademia Górniczo Hutnicza Katedra Automatyki i Inżynierii Biomedycznej Al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków Kraków,
Filozofia przyrody, Wykład V - Filozofia Arystotelesa
Filozofia przyrody, Wykład V - Filozofia Arystotelesa 2011-10-01 Tematyka wykładu 1 Arystoteles - filozof systematyczny 2 3 4 Różnice w metodzie uprawiania nauki Krytyka platońskiej teorii idei Podział
Zdzisława Piątek. o śmierci. seksie. i metodzie in vitro. universitas
Zdzisława Piątek o śmierci seksie i metodzie in vitro universitas Na ironię zakrawa fakt, iż nauka, która nigdy nie dążyła do odkrycia prawd absolutnych, a wręcz odcinała się od takich poszukiwań,
Metody poszukiwania egzoplanet (planet pozasłonecznych) Autor tekstu: Bartosz Oszańca
Metody poszukiwania egzoplanet (planet pozasłonecznych) Autor tekstu: Bartosz Oszańca Badania pozasłonecznych układów planetarnych stają się w ostatnich latach coraz popularniejszą gałęzią astronomii.
Liturgia jako święta gra. Elementy teatralizacji w tzw. Mszy Trydenckiej
Maciej Olejnik Liturgia jako święta gra. Elementy teatralizacji w tzw. Mszy Trydenckiej Wprowadzenie: Przedmiotem mojej pracy jest problem przenikania świata teatru do katolickiej liturgii łacińskiej.
Umowa rachunku bankowego Autor tekstu: Marta Lampart
Umowa rachunku bankowego Autor tekstu: Marta Lampart Umowa rachunku bankowego została uregulowana w art. 725-733 KC. Szczegółowe uregulowanie zawarte jest w odpowiednich przepisach ustawy z 29.8.1997 r.
Jan Paweł II JEGO OBRAZ W MOIM SERCU
Jan Paweł II JEGO OBRAZ W MOIM SERCU Jan Paweł II Jan Paweł II właściwie Karol Józef Wojtyła, urodził się 18 maja 1920 w Wadowicach, zmarł 2 kwietnia 2005 w Watykanie polski biskup rzymskokatolicki, biskup
RECENZJE SS. XVII+ 319.
RECENZJE,-------- Prawo Kanoniczne 58 (2015) nr 3 Paolo Gherri, Introduzione al diritto amministrativo canonico. Fondamenti, Giuffre Editore, Milano 2015, SS. XVII+ 319. W katolickiego, podobnie jak w
HOMILIA wygłoszona podczas Mszy św. odprawionej w intencji Kościoła na zakończenie konklawe w Kaplicy Sykstyńskiej 14 marca 2013 r.
Ojciec Święty Franciszek HOMILIA wygłoszona podczas Mszy św. odprawionej w intencji Kościoła na zakończenie konklawe w Kaplicy Sykstyńskiej 14 marca 2013 r. tych trzech czytaniach widzę pewien wspólny
,,Wybory i wyzwania podręcznik do nauki religii w trzeciej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 25 jednostek lekcyjnych
podręcznik do nauki religii w trzeciej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 25 jednostek lekcyjnych Zagadnienia programowe Tematyka Cele i treści szczegółowe Liczba lekcji (45 ) Lekcje organizacyjne Wstęp
Darwin, kreacjonizm i Kościół
Darwin, kreacjonizm i Kościół Skomentuj 607 reklama Dzisiaj zwolennicy darwinizmu bardzo niechętnie wspominają o tym, że Hitler całymi garściami czerpał z teorii doboru naturalnego i walki o byt, że Francis
Trójca Święta wzór doskonałej wspólnoty
Trójca Święta wzór doskonałej wspólnoty Prawda o Bogu w Trójcy Jedynym należy do największych tajemnic chrześcijaństwa, której nie da się zgłębić do końca. Można jedynie się do niej zbliżyć, czemu mają
SOLA SCRIPTURA PISMO ŚWIĘTE I JEGO AUTORYTET W KOŚCIELE
SOLA SCRIPTURA PISMO ŚWIĘTE I JEGO AUTORYTET W KOŚCIELE Pojęcie Sola Scriptura Sola scriptura - jedna z podstawowych zasad protestantyzmu. Głosi, że Pismo Święte jest samowystarczalnym źródłem wiary chrześcijańskiej,
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Przedmiot: etyka Klasy: VI Rok szkolny: 2015/2016 Szkoła: Szkoła Podstawowa im. Batalionów AK Gustaw i Harnaś w Warszawie ul. Cyrklowa 1 Nauczyciel prowadzący: mgr Piotr
Spór o poznawalność świata
ROMAN ROŻDŻEŃSKI FILOZOFIA A RZECZYWISTOŚĆ Spór o poznawalność świata Wydawnictwo WAM Kraków 2012 Spis treści Przedmowa 11 Rozdział I Myślenie filozoficzne w cieniu zwątpienia 15 1. Wprowadzenie 15 2.
Piazza Soncino, Cinisello Balsamo (Milano) Wydawnictwo WAM, 2013
Tytuł oryginału Perché credo? Teksty Benedykta XVI Libreria Editrice Vaticana EDIZIONI SAN PAOLO s.r.l., 2012 Piazza Soncino, 5-20092 Cinisello Balsamo (Milano) Wydawnictwo WAM, 2013 Konsultacja merytoryczna
Wyrok NSA 2003: Kościołowi można bez przetargu. Wyrok NSA z dnia 18 lipca 2003 r. (II SA/Lu 819/2003)
Wyrok NSA 2003: Kościołowi można bez przetargu Wyrok NSA z dnia 18 lipca 2003 r. (II SA/Lu 819/2003) Przepis art. 42 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego
Sprawozdanie ze spotkania. z Białegostoku, Drohiczyna, Ełku, Łomży i Siedlec Drohiczyn, 24 maja 2018 r.
Sprawozdania Studia Teologiczne W mocy Bożego Ducha 36(2018) ks. andrzej dębski Sprawozdanie ze spotkania Księży Profesorów WSD z Białegostoku, Drohiczyna, Ełku, Łomży i Siedlec Drohiczyn, 24 maja 2018
Chcę poznać Boga i duszę. Filozofowie o Absolucie
Chcę poznać Boga i duszę Filozofowie o Absolucie W jaki sposób można poznać Boga? Jak poznać Kogoś, Kto pozostaje niewidzialny i niepoznawalny? Szukając argumentów na istnienie Boga Świat (np. Teoria Wielkiego
Naukowcy, którzy nie bali się wierzyć
Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Naukowcy, którzy nie bali się wierzyć ( fot. sxc.hu ) Po przeczytaniu słynnej książki Richarda Dawkinsa "Bóg urojony", w której autor krytykuję religię i propaguje tezę,
,,Światopoglądy i religie" podręcznik do nauki religii w trzeciej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 30 jednostek lekcyjnych
,,Światopoglądy i religie" podręcznik do nauki religii w trzeciej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 30 jednostek lekcyjnych Zagadnienia programowe Lekcje organizacyjne Tematyka Cele i treści szczegółowe
Łk 1, 1-4 KRĄG BIBLIJNY
Łk 1, 1-4 KRĄG BIBLIJNY Tomasz Kiesling Oborniki 2013 Być jak Teofil dziś Teofil konkretne imię adresata, chrześcijanina, do którego pisze św. Łukasz Ewangelię. Ewangelista przeprowadził wiele rozmów
Herb papieża Franciszka
Proszę was, byście modlili się za mnie, abym i ja, na boisku, na którym postawił mnie Bóg, mógł rozgrywać uczciwy i odważny mecz dla dobra nas wszystkich. Dziękuję. Papież Franciszek Herb papieża Franciszka
Etyka Tożsamość i definicja. Ks. dr Artur Aleksiejuk
Etyka Tożsamość i definicja Ks. dr Artur Aleksiejuk 1. ETYKA A FILOZOFIA PYTANIA PROBLEMOWE: Czy etyka musi być dyscypliną filozoficzną? Czy etyka może być wolna od filozoficznych założeń? Czy i jak dalece
Boski plan zbawienia człowieka Świecki Ruch Misyjny EPIFANIA, Zbór w Poznaniu
Boski plan zbawienia człowieka Świecki Ruch Misyjny EPIFANIA, Zbór w Poznaniu www.epifania.pl Świecki Ruch Misyjny Epifania Świecki Ruch Misyjny "Epifania" jest międzynarodowym, niezależnym, niesekciarskim,
PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA
PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA Papież Franciszek wydał rozporządzenia dotyczące odpustów i sakramentu spowiedzi w Roku Miłosierdzia. Uczynił to w liście do przewodniczącego Papieskiej
Osoba, która Ci przekazała tego ebooka, lubi Cię i chce, abyś poświęcał wiele uwagi swojemu rozwojowi osobistemu.
Osoba, która Ci przekazała tego ebooka, lubi Cię i chce, abyś poświęcał wiele uwagi swojemu rozwojowi osobistemu. Zależy jej na Twoim sukcesie, w każdej sferze życia. Im więcej szczęśliwych ludzi na świecie,
Ankieta. Instrukcja i Pytania Ankiety dla młodzieży.
Ankieta Instrukcja i Pytania Ankiety dla młodzieży www.fundamentywiary.pl Pytania ankiety i instrukcje Informacje wstępne Wybierz datę przeprowadzenia ankiety w czasie typowego spotkania grupy młodzieżowej.
KONSPEKT KATECHEZY TEMAT WYMIAR SPORTU W ŻYCIU CHRZEŚCIJANINA CZEŚĆ OGÓLNY
Stanisław Wróblewski MWSD V KONSPEKT KATECHEZY TEMAT WYMIAR SPORTU W ŻYCIU CHRZEŚCIJANINA CZEŚĆ OGÓLNY 1. Cel ogólny katechezy Ukazanie sportu jako możliwości dojścia do Boga 2. Cele operacyjne. Uczeń
WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY. w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH. KLASY II i III
WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH KLASY II i III WYMAGANIA Z RELIGII DLA KLASY II I. Znajomość modlitw: Znak Krzyża; Modlitwa Pańska; Pozdrowienie
Bóg Ojciec kocha każdego człowieka
1 Bóg Ojciec kocha każdego człowieka Bóg kocha mnie, takiego jakim jestem. Raduje się każdym moim gestem. Alleluja Boża radość mnie rozpiera, uuuu (słowa piosenki religijnej) SŁOWA KLUCZE Bóg Ojciec Bóg
Temat: Sakrament chrztu świętego
Temat: Sakrament chrztu świętego UWAGA! Do spotkania należy przygotować obrzędy chrztu świętego (powinny być dostępne w zakrystii) oraz w miarę możliwości drugą część spotkania przeprowadzić w kościele
Filozofia, Pedagogika, Wykład III - Filozofia archaiczna
Filozofia, Pedagogika, Wykład III - Filozofia archaiczna 2009-09-04 Plan wykładu 1 Jońska filozofia przyrody - wprowadzenie 2 3 Jońska filozofia przyrody - problematyka Centralna problematyka filozofii
KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.
KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA I Semestr I Ocena dopuszczająca -Umie wykonać znak krzyża, -Zna niektóre modlitwy i wymaga dużej pomocy
Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy. Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4
Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4 Opracowanie: mgr Violetta Kujacińska mgr Małgorzata Lewandowska Zasady: IZ może być ustna lub pisemna, IZ pisemną przekazujemy
Wiesław M. Macek. Teologia nauki. według. księdza Michała Hellera. Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Wiesław M. Macek Teologia nauki według księdza Michała Hellera Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego Warszawa 2010 Na początku było Słowo (J 1, 1). Książka ta przedstawia podstawy współczesnej
1. Dyscypliny filozoficzne. Andrzej Wiśniewski Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016
1. Dyscypliny filozoficzne Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016 Pochodzenie nazwy filozofia Wyraz filozofia pochodzi od dwóch greckich słów:
Potem wyprowadził go na dwór i rzekł: Spójrz ku niebu i policz gwiazdy, jeśli możesz je policzyć! I rzekł do niego: Tak liczne będzie potomstwo
Lekcja 1 na 6. października 2018 Potem wyprowadził go na dwór i rzekł: Spójrz ku niebu i policz gwiazdy, jeśli możesz je policzyć! I rzekł do niego: Tak liczne będzie potomstwo twoje.wtedy uwierzył Panu,
Co to jest miłość - Jonasz Kofta
Co to jest miłość - Jonasz Kofta Co to jest miłość nie wiem ale to miłe że chcę go mieć dla siebie na nie wiem ile Gdzie mieszka miłość nie wiem może w uśmiechu czasem ją słychać w śpiewie a czasem w echu
Wykonanie uwłaszcz.kościeln. na Ziemiach Zach-Półn
Wykonanie uwłaszcz.kościeln. na Ziemiach Zach-Półn M.P.71.44.284 ZARZĄDZENIE DYREKTORA URZĘDU DO SPRAW WYZNAŃ z dnia 13 sierpnia 1971 r. w sprawie wykonania przepisów o przejściu na osoby prawne Kościoła
Argument teleologiczny
tekst Argument teleologiczny i piąta droga św. Tomasza z Akwinu Tekst piątej drogi (z celowości): Piąta Droga wywodzi się z faktu kierowania rzeczami. Stwierdzamy bowiem, że pewne rzeczy, które są pozbawione
JAN PAWEŁ II DO POLSKICH UCZONYCH
JAN PAWEŁ II DO POLSKICH UCZONYCH (1978 2005) Słowo Założyciela Ks. Marian Piwko CR Wprowadzenie Ks. prof. dr hab. Stanisław Urbański Wybór i opracowanie Adam Wieczorek Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego
22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA. Wspomnienie obowiązkowe. [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań.
22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA Wspomnienie obowiązkowe [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań II Czytanie 1 / 5 Z Homilii św. Jana Pawła II, papieża, wygłoszonej