Egipcjanie przywiązywali dużą uwagę do higieny,

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Egipcjanie przywiązywali dużą uwagę do higieny,"

Transkrypt

1 Roksana Burek Funkcjonowanie egipskich pralni począwszy od czasów Starego Państwa po okres ptolemejski Wynalazki nowoczesnego świata uczyniły nasze życie łatwiejszym. Nasuwa się, więc pytanie jak radzili sobie ludzie w odległych czasach? Starożytni Egipcjanie odkrywają przed nami sekrety swoich czystych i pachnących strojów, podkreślając zarazem prestiż jakim cieszył się pracz. Egipcjanie przywiązywali dużą uwagę do higieny, co miało też związek z krajem, w którym mieszkali. Panowały tu wysokie temperatury i duża wilgotność powietrza, które zwiększały ryzyko wystąpienia chorób. Także religia nakazywała zadbanie o czystość ciała i strojów w miejscach kultu. Brzydkie zapachy kojarzone były z grzechem, tak więc mycie się było swego rodzaju rytuałem mającym na celu oczyszczenie duszy. Myto się rano i wieczorem, a także przed czynnościami kultowymi. Każdy Egipcjanin mył ręce przed posiłkiem. Zamożniejsi myli się kilka razy dziennie, w specjalnie służących do tego pomieszczeniach. Natomiast biedniejsi myli się w Nilu albo w domu w misie z wodą. Niektórzy posiadali ogrody, wtedy miejscem kąpieli stawały się, znajdujące się w nich sadzawki. Kiedy bogaty Egipcjanin mógł sobie pozwolić na długie kąpiele, drogie pachnidła i maści, biedny Egipcjanin nie miał czasu na codzienne ablucje oraz pieniędzy na drogie kosmetyki. Warunki sanitarne poprawiły się w okresie panowania rzymskiego, w większości domów pojawiły się łazienki, a wśród środków do mycia dużą popularnością cieszyła się mieszanina popiołu i gliny, mająca właściwości piorące. Gorący klimat przystosował Egipcjan do noszenia delikatnych lekkich tkanin, wykonanych z lnu, który był łatwy w praniu, a dla Egipcjan czystość była ważniejsza niż jakiekolwiek deko-

2 Egipt racje. W dodatku cienko je przędzono, tworząc tym samym przepuszczające powietrze tkaniny. Starożytni Egipcjanie prali swoje ubrania bardzo sumiennie, a szczególnie bieliznę, której mieli więcej niż jakichkolwiek innych ubrań. Dbałość o świeżość ubrania podkreślał nawet Herodot z Halikarnasu pisząc: Noszą płócienne szaty, zawsze świeżo wyprane, o co najwięcej dbają 1. Obecnie to kobiety piorą rzeczy na brzegach Nilu, jednak starożytna praktyka zatrudniała do tego mężczyzn, aż do okresu ptolemejskiego. Sama czynność prania była ciężką pracą, wymagającą wiele wysiłku, dlatego właśnie powierzano ją w szczególności mężczyznom. Należy wspomnieć, że była to także jedna z mniej bezpiecznych prac wykonywanych w starożytnym Egipcie, gdyż każdy pracz był narażony na czające się w rzece zarówno hipopotamy jak i krokodyle, zwierzęta dziś już nie zagrażające społeczeństwu egipskiemu. Pracz pracuje na brzegu, w pobliżu znajduje się krokodyl, Ojcze opuść rzekę mówi jego syn i córka 2, jak brzmiał jeden z antycznych utworów. Pracze są wymieniani w różnych tekstach, np. poematach miłosnych lub listach umieszczanych na ostrakonach oraz przedstawiani na reliefach począwszy już od okresu Starego Państwa. Byli w pół-niezależnymi ludźmi związanymi z gospodarstwami domowymi i instytucjami świątynnymi jak Karnak czy Medinet Habu. W późnym okresie Nowego Państwa ( p.n.e. ) na każde trzydzieści gospodarstw był przydzielony jeden pracz. W osadzie robotników w Deir el- Medina pracz stworzył własny cech, który był prawdopodobnie opłacany przez państwo. Sam faraon w swoim pałacu posiadał grupę ludzi wyspecjalizowanych w różnych dziedzinach. Indywidualne potrzeby władcy zaspokajał m.in. krawiec, nadzorca peruk, nosiciel sandałów czy królewski fryzjer oraz nadworny pracz. Czynność prania przedstawiano na wielu grobowych reliefach. Istnieje sześć wyraźnych scen tej profesji, datowanych na okres Średniego Państwa. Cztery z nich pochodzą z Beni Hassan, 1 Herodot, [Historiai] Dzieje, tłum. S. Hammer, Warszawa 2002, s P.T. Nicholson, I. Shaw, Ancient Egyptian Materials and Technology, Cambridge 2000, s. 284 (tłum. własne). R. Hall, Egyptian Textiles, Princes Risborough 2001, s. 5. B. Bob, H. Hoyt, Daily Life of the Ancient Egyptians, Westport, Connecticut-London 2008, s a pozostałe dwie z Deir el-gabrawi i Asuanu 5. Znany jest również model przedstawiający praczy podczas swojej pracy, pochodzący z grobu User-Mut i Inpu-emhat w Sakkarze z XI/XII dynastii. Patrząc od prawej strony na relief z grobowca w Beni Hassan (Rys.1), widać na nim, że brudne tkaniny najpierw rolowano w kłębek zanim je namoczono. Starożytni Egipcjanie nie znali mydła, środkiem piorącym był natron, czyli naturalna soda, którą wcierano w ubranie. Mamy poświadczenie na używanie tego składnika w liście: Co się tyczy Nakhtsobek a, nie znalazłem w jego posiadaniu natronu, pomimo tego, że mu go dałeś. Tak szybko jak ustalisz przyczynę zwłoki, oni powinni zdobyć natron do ubrań 7. Natronem czyszczono w Nowym Państwie najlepsze, przeźroczyste stroje należące do bogatej warstwy społeczeństwa egipskiego. Innym używanym środkiem był potaż (węglan potasu) stosowany dziś w wyrobie mydeł oraz wyciąg wodny z korzenia trującej a zarazem leczniczej rośliny, mydlnicy lekarskiej (Saponaria officinalis, Struthium) 8. Dioskurides wspomina o niej w swym dziele: Struthium (którego pracze używają do czyszczenia ich wełny) jest powszechnie znane. Korzeń jest ostry i moczopędny. Przedstawienia z grobowca rzeźbiarza Ipi z Deir el-medina (Rys.2), ukazują lekką modyfikację tego początkowego prania, mianowicie mówią o użyciu dwóch naczyń z uchwytami. Najpierw namaczano ubrania w zimnej wodzie w pierwszym naczyniu, potem przenoszono je do kolejnego z ciepłą wodą, aby prać w natronie. Drugie naczynie z wodą, stało w kopcu i było podgrzewane przy użyciu węgla drzewnego. Zapewne mógł być to skuteczniejszy sposób, gdyż wiadomo, że proszek szybciej rozpuszcza się w ciepłej wodzie. Dalsze czynności na obu przedstawieniach wyglądały podobnie. Za pomocą drewnianych pałek tłuczono i bito ubrania zanurzone w wodzie (Rys.3). W późniejszych czasach pałki zostały wyparte przez pomysł tłuczenia tkanin bez- R. Hall, op. cit., s. 48. A.M.J. Tolley, Egyptian models and scenes, Princes Risborough 1995, s P.T. Nicholson, I. Shaw, op. cit., s. 284 (tłum. własne). 8 Ibidem, s Dioskurides, [De materia medica], tłum. T.A. Osbaldeston, Johannesburg 2000, s. 323 (tłum. własne).

3 Życie codzienne pośrednio o kamienie. Tak jak w dzisiejszych pralkach automatycznych po namaczaniu i rozpuszczeniu proszku, przychodził czas na płukanie. Ubranie płukano w bieżącej wodzie, a potem wytrząsywano je z wody, aby pozbyć się nadmiaru wilgoci. Następnym etapem było wyciskanie, umieszczano w ziemi pionowo słup i okręcano wokół niego kawałek ubrania. Drugi koniec ubrania przywiązywano do innego kijka, obracając nim, skręcano materiał, wyżynając z wody. Każde ubranie musiało być wyciśnięte do ostatniej kropli, dlatego zazwyczaj kijek obracało aż dwóch mężczyzn 10. Na pewno każdy z nas chcąc kiedyś wycisnąć materiał z wody, nie raz stosował podobny sposób, skręcając w rękach mokre ubranie. Należy wspomnieć, że stroje podczas prania i suszenia, były zawsze przewijane na drugą stronę. Pranie rozkładano do wyschnięcia na wybielonej ziemi, po czym większe rzeczy jak prześcieradła składano. Czyste pranie do transportu pakowano w duże tłumoki, które wiązano końcami oddzielnego kawałka materiału. Końcowe sceny reliefu pokazują dozorcę odnoszącego pakunek na głowie. Ta czynność, ukazana jest również na wspomnianym już wcześniej modelu z grobowca w Sakkarze. Do tej pory we współczesnym Egipcie wciąż spotyka się kobiety niosące na głowie jakieś zawiniątka czy kosze. Jest to widok bardzo absorbujący i zarazem napełnia nas ciekawością, jak możliwe jest niechwiejne chodzenie z ciężarem na głowie. Także w innych częściach świata w małych wioskach, na przykład w Indiach, kobiety noszą na głowie dzbany napełnione wodą. Z drugiej strony, owa umiejętność może wydawać się bardzo przydatna, gdyż pozostawia wolne ręce, pozwalając na wykonywanie kilku czynności naraz. Ostatecznie przychodził czas na prasowanie, jednak należy dodać, że starożytni Egipcjanie nie prasowali swoich strojów 11. Stosowali oni zabieg plisowania, fałdowania ubrań, wykonywany w chwili, gdy pranie było wciąż mokre 12. Jednak same narzędzia do plisowania nie zostały zobrazowane na reliefach. Znany nam jest zachowany przykład deski karbującej w Turynie (Rys.4). Posiada on ząbkowane rowki 10 P.T. Nicholson, I. Shaw, op. cit., s M. Toussaint-Samat, O Strojach inaczej. Historia stroju, Warszawa 2002, s R. Hall, op. cit., s. 52. wycięte w górnej powierzchni twardego drewna. Sam, natomiast proces polegał na układaniu ubrania w zakładki i dociskania ich palcami, otrzymując zakładki nożowe. Kiedy pracowano na sąsiedniej sekcji, zrobione już plisy były utrwalane przez dociśnięcie ich kamieniami. Opisaną powyżej deskę pracz używał tylko do karbowania odświętnych ubrań, będącym czasochłonnym zajęciem. Oba sposoby dawały równomiernie rozmieszczone plisowanie nożowego lub jodełkowatego 13 typu albo karbowanie. W Egipcie ptolemejskim plisowanie zastąpiono drapowaniem wzorując się przy tym na stylu grecko-rzymskim 14. Nowy kierunek w modzie, pozwalający na swobodniejszy ruch widzimy na przedstawieniach reliefowych w świątyni w Kom Ombo, Sakkarze czy Edfu. Mimo zmierzchu Egiptu dynastycznego, wciąż adaptowano stroje z tego okresu, nadając im cechy ubioru greckiego lub rzymskiego 15. Świeżo wyprane ubrania przechowywano w skrzyniach, a w biedniejszych domach w naczyniach glinianych. Skrzynie zamykano za pomocą sznurka obwiązywanego wokół wystających gałek skrzyni i wieka. Dodatkowym zabezpieczeniem była pieczęć, wykonana w mokrej glinie z wytłoczonym znakiem właściciela. Pracze sporządzali indywidualne listy brudnych rzeczy otrzymywanych od każdego domostwa, aby każde ubranie wróciło do swojego właściciela. Znamy całą zachowaną listę z Deir el-medina, napisaną pochylonym hieratycznym pismem na odłamku ceramiki (Rys.5). Również dzięki takim listom mamy świadomość jakie ubrania nosili mieszkańcy starożytnego Egiptu. Przytoczę dwa przykłady takich list. ( ) pracz Baki Dom ( ): Dom Iny: Dom Amen-( ): kilty, 2; majtki, 2; tuniki, ( ); rękawy, 1; ( ); wstęgi, 3 kilty, ( ); prze paska biodrowa, 1 kilt, 1; prze paski biodrowe, 2; rękawy, 1; chustki, ( ) 13 J. Lipińska, W. Koziński, Cywilizacja miedzi i kamienia. Technika starożytnego Egiptu, Warszawa 1977, s R. Hall, op. cit., s M.G. Houston, F.S. Hornblower, Ancient Egyptian, Assyrian and Persian Costumes, London 1920, s

4 Egipt Dom Chonsu: kilt, 1; przepaska biodrowa, 1; szal, 1; majtki, 1; rękawy, 1; szmatki, ( ) Dom Pen-dua: kilty, 2; przepaski biodrowe, ( ) 16 Rok I, trzeci miesiąc zimy, dzień 15. Tego dnia oddano ubrania do pracza. Zwrot w trzecim miesiącu zimy, dnia 16. Do prania na brzegu rzeki oddano: kilty 10 przepaski biodrowe 8 ręczniki 5 17 Pracze na skorupkach umieszczali także inne informacje czy przejawy własnej twórczości, jak na przykład wiersze. Ciekawym wyrazem uczuć jest miłosny poemat, także pochodzący z Deir el-medina, zapisany na skorupce. Możemy po nim wnioskować jak pożądanym zawodem dla Egipcjan mogło być zajęcie pracza. Zapewniało nie tylko zarobek, ale miało też podtekst erotyczny, gdyż dawało mężczyźnie możliwość przebywania z ukochaną, przez trzymanie w rękach ubrań, które wcześniej dotykały ciała wybranki. Obecnie jedna część tego utworu znajduje się we Francuskim Instytucie w Kairze, a druga w Muzeum w Kairze: Gdybym był praczem mojej siostry (ukochanej) przez jeden miesiąc. Byłbym szczęśliwy piorąc stroje, które dotykały jej ciała. Chciałbym być tym, który wypłukuje maści które są w jej chustce. Chciałbym pocierać moje ciało jej sukienką 18 W starożytnym Egipcie pracz, a zwłaszcza królewski nadzorca przedstawiany jest, jako wybitna osobowość. Jednak w wielu społeczeństwach starożytnych czynność prania uważana była za poniżającą i godną politowania, gdyż oznaczało to kontakt z nieczystościami czy krwią 16 A.G. McDowell, Village Life in Ancient Egypt: Laundry Lists and Love Songs, USA 1999, s. 59 (tłum. własne). 17 Ibidem, s. 60 (tłum. własne). 18 R. Hall, op. cit., s. 56 (tłum. własne). menstruacyjną kobiet 19. Znamy przykład utworu The Satire of the Trades, w którym Duaf wysyła swojego syna Khety do szkoły dla skrybów, przekonując go zarazem, że będzie to najlepszy zawód na świecie 20. W swojej argumentacji wykorzystuje negatywne strony pozostałych profesji wykonywanych w starożytnym Egipcie. Powołuje się między innymi na pracza, stolarza czy wytwórcę ceramiki, pokazując jakie wygody zapewnia życie skryby w porównaniu z żywotem rzemieślnika. Należy jednak zaznaczyć, że jest to utwór satyryczny, mający wyolbrzymić i ośmieszyć niektóre fakty z życia Egipcjan. Jego jedzenie zmieszane jest z błotem. Żadna jego część nie jest czysta, kiedy znajduje się pośród spódnic kobiety w czasie menstruacji. On płacze, spędzając cały dzień nad deską do prania. Ktoś mówi: Brudne rzeczy! Przynoszę ci tutaj na brzeg rzeki 21 Zajęcie pracza wzbudzało wiele emocji, negatywnych jak i pozytywnych. Jednak pomimo podzielnych opinii był bardzo ważną postacią w społeczeństwie egipskim, gdyż przywracał tkaninom czystość i świeżość, a wiemy jaki nacisk kładziono na higienę w tym kraju. Same pralnie niewiele zmieniły się przez okres trwania starożytnego Egiptu, były jedynie usprawniane. Jednak trzeba przyznać, że miały wpływ na późniejsze narzędzia używanie do tego procesu, jak np. najprostsze tarki do prania. Starożytni Egipcjanie wykorzystywali naturalne składniki do czyszczenia swoich strojów, pozyskiwane z otaczającego ich środowiska. Odkrywając, które mikstury są skuteczne, a które śmiertelne, sprawdzając w jakich proporcjach użyte składniki tworzą najlepsze preparaty, stworzyli własne recepty. Jest tu mowa zarówno o środkach piorących, jak i lekach czy kosmetykach. Trzeba tu także zaznaczyć, że z właściwości roślin poznanych przez starożytnych, korzystamy w znacznej mierze do dzisiaj. 19 A. Krzemińska, Miłość w starożytnym Egipcie, Warszawa 2004, s M. Lichtheim, Ancient Egyptian Literature: The Old and Middle Kingdoms, London 1975, s P.T. Nicholson, I. Shaw, op. cit., s (tłum. własne). 8

5 Życie codzienne Rys. 1. Scena prania. Grobowiec Chnumhotepa w Beni Hassan, Średnie Państwo, XII dynastia. Rys. 2. Scena prania. Grobowiec Ipi w Deir el-medina, Nowe Państwo, XIX dynastia.

6 Egipt Rys.. Drewniana pałka używana do bicia tkanin. Deir el-medina. Rys.. Deska karbująca. Rys. 5. Ostrakon z Deir el-medina. Lista obejmuje: dziesięć kiltów, osiem przepasek biodrowych, cztery ręczniki, Nowe Państwo, XIX dynastia. 10

7 BIBLIOGRAFIA: Źródła: Dioskurides, [De materia medica], tłum. T.A. Osbaldeston, t. II, Johannesburg Herodot, [Historiai] Dzieje, tłum. S. Hammer, Warszawa Opracowania: Brier B., Hobbs H., Daily Life of the Ancient Egyptians, Connecticut-London Hall R., Egyptian Textiles, Princes Risborough Houston M.G., Hornblower F.S., Ancient Egyptian, Assyrian and Persian Costumes, London Krzemińska A., Miłość w starożytnym Egipcie, Warszawa Lichtheim M., Ancient Egyptian Literature.The Old and Middle Kingdoms, London Lipińska J., Koziński W., Cywilizacja miedzi i kamienia. Technika starożytnego Egiptu, Warszawa McDowell A.G., Village Life in Ancient Egypt. Laundry Lists and Love Songs, Oxford Nicholson P.T., Shaw I., Ancient Egyptian Materials and Technology, Cambridge Tolley A.M.J., Egyptian models and scenes, Princes Risborough Toussaint-Samat M., O Strojach inaczej. Historia stroju, tłum. Krystyna Szeżyńska-Maćkowiak, Warszawa Źródła ilustracji: Rys. 1. Reeves C., Egyptian Medicine, Risborough Rys. 2. Reeves C., Egyptian Medicine, Risborough Rys Rys. 4. Reeves C., Egyptian Medicine, Risborough Rys. 5. Reeves C., Egyptian Medicine, Risborough 2001.

Starozytny Egipt. Autorki: Dominika Stróżyńska i Paulina Ratajczak

Starozytny Egipt. Autorki: Dominika Stróżyńska i Paulina Ratajczak Starozytny Egipt Autorki: Dominika Stróżyńska i Paulina Ratajczak Mapa StaroŜytnego Egiptu Pismo Egipskie Fragment tekstów Piramid w komorze grobowej piramidy Unisa w Sakkarze. ALFABET HIEROGLOFICZNY Cywilizacja

Bardziej szczegółowo

Jak liczono dawniej?

Jak liczono dawniej? Jak liczono dawniej? Kinga Lużyńska 2a Strona 0 Praca długoterminowa z matematyki System karbowy Ludzie gdy jeszcze prowadzili koczowniczy tryb życia czyli jedli to co znaleźli bądź upolowali, nie musieli

Bardziej szczegółowo

Rolety Plisowane. Roleta z ruchomą górną i dolną belką mocowana do skrzydła okna za pomocą uchwytów bezinwazyjnych

Rolety Plisowane. Roleta z ruchomą górną i dolną belką mocowana do skrzydła okna za pomocą uchwytów bezinwazyjnych Rolety Plisowane Roleta z ruchomą górną i dolną belką mocowana do skrzydła okna za pomocą uchwytów bezinwazyjnych Informacje o produkcie Informacje o właściwościach tkanin Instrukcja montażu Informacje

Bardziej szczegółowo

Obserwuj blog projektu! Czyści głęboko włókna tkanin Usuwa plamy Rozjaśnia biel. Przewodnik projektu

Obserwuj blog projektu! Czyści głęboko włókna tkanin Usuwa plamy Rozjaśnia biel. Przewodnik projektu Przewodnik projektu Czyści głęboko włókna tkanin Usuwa plamy Rozjaśnia biel Obserwuj blog projektu! Blog projektu: www.trnd.com/pl/projekty/vizir-3w1 Trnd kontakt: nash@trnd.pl Twoje zadania w projekcie

Bardziej szczegółowo

Punkt 2: Stwórz listę Twoich celów finansowych na kolejne 12 miesięcy

Punkt 2: Stwórz listę Twoich celów finansowych na kolejne 12 miesięcy Miesiąc:. Punkt 1: Wyznacz Twoje 20 minut z finansami Moje 20 minut na finanse to: (np. Pn-Pt od 7:00 do 7:20, So-Ni od 8:00 do 8:20) Poniedziałki:.. Wtorki:... Środy:. Czwartki: Piątki:. Soboty:.. Niedziele:...

Bardziej szczegółowo

Jak czyścić rolety, żaluzje, verticale?

Jak czyścić rolety, żaluzje, verticale? Jak czyścić rolety, żaluzje, verticale? Żeby rolety i żaluzje przez długie lata spełniały swoją funkcję i wyglądały jak nowe, trzeba zadbać o ich właściwą pielęgnację. Nasi eksperci zdradzają skuteczne

Bardziej szczegółowo

przewijaki majtki prześcieradła nieprzemakalne podkłady higieniczne ceratki higieniczne wkładki na pieluszki CENNIK HURTOWY

przewijaki majtki prześcieradła nieprzemakalne podkłady higieniczne ceratki higieniczne wkładki na pieluszki CENNIK HURTOWY prześcieradła nieprzemakalne przewijaki majtki podkłady higieniczne ceratki higieniczne wkładki na pieluszki CENNIK HURTOWY OFERTA WAŻNA OD 01.01.2011 CENNIK HURTOWY TOWAR WYMIAR ILOŚĆ/ OPAK. CENA Prześcieradło

Bardziej szczegółowo

Biblia dla Dzieci. przedstawia. Książę z rzeki

Biblia dla Dzieci. przedstawia. Książę z rzeki Biblia dla Dzieci przedstawia Książę z rzeki Autor: Edward Hughes Ilustracje: M. Maillot; Lazarus Redakcja: M. Maillot; Sarah S. Tłumaczenie: Katarzyna Gablewska Druk i oprawa: Bible for Children www.m1914.org

Bardziej szczegółowo

Biblia dla Dzieci przedstawia. Książę z rzeki

Biblia dla Dzieci przedstawia. Książę z rzeki Biblia dla Dzieci przedstawia Książę z rzeki Autor: Edward Hughes Ilustracje: M. Maillot; Lazarus Redakcja: M. Maillot; Sarah S. Tłumaczenie: Katarzyna Gablewska Druk i oprawa: Bible for Children www.m1914.org

Bardziej szczegółowo

Ubrania linii Set składa się z pościeli i suszarki z funkcją wiatrowej.

Ubrania linii Set składa się z pościeli i suszarki z funkcją wiatrowej. 1 / 7 Ubrania linii Set składa się z pościeli i suszarki z funkcją wiatrowej. Pierwszy kolor odnosi się do barwy ramy. Drugi kolor, odnosi się do barwy bielizny. Odstęp pomiędzy zębatkami (długość przewodu)

Bardziej szczegółowo

Szkolny konkurs historyczny. Starożytny Egipt kraina faraonów

Szkolny konkurs historyczny. Starożytny Egipt kraina faraonów Szkolny konkurs historyczny Starożytny Egipt kraina faraonów.... /61 p. Imię i nazwisko Klasa Data Liczba punktów Na rozwiązanie testu masz 60 min. Czytaj uważnie wszystkie polecenia! Powodzenia! I Spośród

Bardziej szczegółowo

Scenariusz zajęć nr 7

Scenariusz zajęć nr 7 Autor scenariusza: Maria Piotrowska Blok tematyczny: Technika dawniej i dziś Scenariusz zajęć nr 7 I. Tytuł scenariusza zajęć: Jeszcze pralka czy już robot? II. Czas realizacji: 2 jednostki lekcyjne. III.

Bardziej szczegółowo

Żywność i zasoby naturalne LEKCJA 1. Partnerzy: ZRÓWNOWAŻONE SYSTEMY ŻYWNOŚCIOWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej

Żywność i zasoby naturalne LEKCJA 1. Partnerzy: ZRÓWNOWAŻONE SYSTEMY ŻYWNOŚCIOWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej Żywność i zasoby naturalne Partnerzy: LEKCJA 1 ZRÓWNOWAŻONE SYSTEMY ŻYWNOŚCIOWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej Zrównoważone systemy żywnościowe https://envirogroup22.files.wordpress.com/2016/02/enviro-1.png

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1C do Wniosku

Załącznik nr 1C do Wniosku ZALECANE TECHNOLOGIE PRANIA BIELIZNY BARIEROWEJ BĘDĄCEJ NA STANIE SZPITALA OD PRODUCENTA BIELIZNY FIRMY GARMEX SP. Z O.O. z siedzibą w Białymstoku przy ul. Lawendowej 62 TECHNOLOGIA PRANIA FIRMY CLOVIN

Bardziej szczegółowo

Przyjrzyjmy się jak używanie twardej wody. wpływa na nasze życie codzienne: - gotowanie. - mycie naczyń

Przyjrzyjmy się jak używanie twardej wody. wpływa na nasze życie codzienne: - gotowanie. - mycie naczyń SAOCAL Przyjrzyjmy się jak używanie twardej wody wpływa na nasze życie codzienne: - gotowanie podczas gotowania twardej wody, dno, ścianki czajnika i garnków pokrywają się białym osadem to węglan wapnia

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZE ZAJĘĆ W CENTRUM NAUKI KOPERNIK W WARSZAWIE

SCENARIUSZE ZAJĘĆ W CENTRUM NAUKI KOPERNIK W WARSZAWIE 89 S t r o n a VI. SCENARIUSZE ZAJĘĆ W CENTRUM NAUKI KOPERNIK W WARSZAWIE 1.Temat zajęć: Projekt: Chemia i fizyka w kuchni i łazience, czyli domowe laboratorium. Temat: Mydło - pogromca brudu. 2. Czas

Bardziej szczegółowo

mydło z naturalnej οliwy z oliwek - Produkcja w 100% tradycyjnym sposobem

mydło z naturalnej οliwy z oliwek - Produkcja w 100% tradycyjnym sposobem mydło z naturalnej οliwy z oliwek - Produkcja w 100% tradycyjnym sposobem WARSZAWA: TARGI REGIONALIA 2016 Jakie byłoby Wasze uczucie gdybyście mieli możliwość umycia się prawdziwym mydełkiem z oliwy dokładnie

Bardziej szczegółowo

W skrócie historia gospodarki mieszkaniowej

W skrócie historia gospodarki mieszkaniowej W skrócie historia gospodarki mieszkaniowej Lekcja Projekt Ekodom Źródło: http://hubpages.com/hub/history-of-housing 23/01/2009 1 Pierwsze schronienia Zanim człowiek nauczył się budować schronienia, mieszkał

Bardziej szczegółowo

Ryty skalne (petroglify), południowa część Górnego Egiptu, 5-4 tysiąclecie p.n.e.

Ryty skalne (petroglify), południowa część Górnego Egiptu, 5-4 tysiąclecie p.n.e. Starożytny Egipt Ryty skalne (petroglify), południowa część Górnego Egiptu, 5-4 tysiąclecie p.n.e. Pertoglify z okresu predysnastycznego oaza Dachla w Egipcie Kopia malowidła z grobowca w Hierakonpolis,

Bardziej szczegółowo

Umeblowanie salonu - jak czyścić meble tapicerowane?

Umeblowanie salonu - jak czyścić meble tapicerowane? Umeblowanie salonu - jak czyścić meble tapicerowane? Meble tapicerowane dostępne są obecnie w bardzo dużej gamie kolorów i wzorów. Nie będą jednak wyglądały nigdy efektownie, jeżeli nie będziemy o nie

Bardziej szczegółowo

Fragment nadchodzącej książki: Zdrowie na Zawsze: czyli, czego nie powie Ci doktor Zbigniew Bryła

Fragment nadchodzącej książki: Zdrowie na Zawsze: czyli, czego nie powie Ci doktor Zbigniew Bryła Tak wielu ludzi marzy o dobrym zdrowiu, inni je mają. Gratuluje Ci że jesteś tutaj. Większość tylko marzy, Ty zaś wiozłeś sprawy w swoje ręce. Wiara bez działania jest jak studnia bez wody. Nikt nie zadba

Bardziej szczegółowo

Cedr Kanadyjski - gatunek na drewniane elewacje

Cedr Kanadyjski - gatunek na drewniane elewacje Cedr Kanadyjski - gatunek na drewniane elewacje Naturalne drewno jest coraz częściej wykorzystywane w wykańczaniu domów w nowoczesnym stylu. Łączy się je odważnie z metalem, aluminium czy szkłem, tworząc

Bardziej szczegółowo

Profesjonalne markowe rozwiązania dla twojej firmy!

Profesjonalne markowe rozwiązania dla twojej firmy! Profesjonalne markowe rozwiązania dla twojej firmy! to oddział Procter & Gamble zajmujący się produktami do zastosowań profesjonalnych. P&G Professional pomaga pr ofesjonalistom osiągać najlepsze wyniki.

Bardziej szczegółowo

book2-43/08 - PL.

book2-43/08 - PL. 9 6 7 8 1 2 www.rowenta.com 3 4 5 11394237 book2-43/8 - PL INSTRUKCJE DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA To urządzenie jest zgodne z obowiązującymi regulacjami technicznymi i normami bezpieczeństwa (Zgodność elektromagnetyczna,

Bardziej szczegółowo

Wrotex sp. z o.o.,11 Listopada 15 ; Katowice tel./fax /

Wrotex sp. z o.o.,11 Listopada 15 ; Katowice tel./fax / ASORTYMENT HOTELOWY RĘCZNIK HOTELOWY biały ARTYKUŁ ROZMIAR CENA 50x100 9,00 400 g/m 2 70x140 17,25 50x100 10,10 450 g/m 2 70x140 19,40 50x100 11,10 500 g/m 2 70x140 21,50 50x100 12,20 550 g/m 2 70x140

Bardziej szczegółowo

EKOLOGICZNE PRANIE BEZ DETERGENTÓW! PIERZE ELIMINUJE BAKTERIE DELIKATNY DLA UBRAŃ CHRONI ŚRODOWISKO

EKOLOGICZNE PRANIE BEZ DETERGENTÓW! PIERZE ELIMINUJE BAKTERIE DELIKATNY DLA UBRAŃ CHRONI ŚRODOWISKO EKOLOGICZNE PRANIE BEZ DETERGENTÓW! PIERZE ELIMINUJE BAKTERIE DELIKATNY DLA UBRAŃ CHRONI ŚRODOWISKO Biowashball to zdrowy, ekologiczny i ekonomiczny sposób na skuteczne pranie tkanin bez udziału chemicznych

Bardziej szczegółowo

Mojżesz i plagi egipskie (część 1) Ks. Wyjścia, rozdziały 7-9

Mojżesz i plagi egipskie (część 1) Ks. Wyjścia, rozdziały 7-9 Mojżesz i plagi egipskie (część 1) Ks. Wyjścia, rozdziały 7-9 Ks. Wyjścia 7,8-12 Bóg polecił Mojżeszowi i Aaronowi, aby poszli wcześnie rano nad brzeg Nilu, aby spotkać tam faraona. Mieli mu przekazać

Bardziej szczegółowo

Krajalnica do owoców i warzyw

Krajalnica do owoców i warzyw Krajalnica do owoców i warzyw pl Instrukcja użytkowania Tchibo GmbH D-22290 Hamburg 93387FV02X00VIII 2017-08 353 350 Drodzy Klienci! Państwa nowa krajalnica umożliwia łatwe i szybkie krojenie najróżniejszych

Bardziej szczegółowo

PROROK ELIASZ I SUSZA

PROROK ELIASZ I SUSZA PROROK ELIASZ I SUSZA 169 Gdy król Salomon umarł, Izrael podzielił się na dwie części: Judę i Izrael. Każdy z tych krajów miał swojego władcę. Gdy w Izraelu królem był Achab, Pan Bóg wybrał Eliasza na

Bardziej szczegółowo

Zestaw do dekoracji wyrobów tekstylnych

Zestaw do dekoracji wyrobów tekstylnych Zestaw do dekoracji wyrobów tekstylnych Instrukcja wykonania Tchibo GmbH D-22290 Hamburg 91522AB4X4VII 2017-02 Przed naprasowaniem należy uwzględnić następujące kwestie: Nity są przeznaczone do naprasowywania

Bardziej szczegółowo

Szkolny konkurs historyczny. Starożytny Egipt kraina faraonów. Klucz odpowiedzi

Szkolny konkurs historyczny. Starożytny Egipt kraina faraonów. Klucz odpowiedzi Szkolny konkurs historyczny Starożytny Egipt kraina faraonów Klucz odpowiedzi I Spośród podanych odpowiedzi podkreśl właściwą. 1. Starożytni Egipcjanie pustynię nazywali: a) Czarną Ziemią b) Czerwoną Ziemią

Bardziej szczegółowo

Każda kropla wody jest bezcenna. Jak dawniej prano, myto i zmywano.

Każda kropla wody jest bezcenna. Jak dawniej prano, myto i zmywano. Każda kropla wody jest bezcenna. Jak dawniej prano, myto i zmywano. Zmywanie Zmywanie naczyń Zmywarki Pierwsza ręczna zmywarka do naczyń została wynaleziona przez Joela Houghtona około 1850 roku. Jednak

Bardziej szczegółowo

OSUSZACZ WENTYLATOROWY DO PRANIA

OSUSZACZ WENTYLATOROWY DO PRANIA ewt OSUSZACZ WENTYLATOROWY DO PRANIA Instrukcja obsługi Przed użyciem urządzenia należy uważnie zapoznać się z instrukcją obsługi. Proszę wpisać numer seryjny w wolne miejsce poniżej i zachować instrukcję

Bardziej szczegółowo

Obowiązki Domowe JEST POWINNO BYĆ. Zabawa z dziećmi. Zajmowanie się dziećmi po szkole. Zajmowanie się dziećmi w weekendy.

Obowiązki Domowe JEST POWINNO BYĆ. Zabawa z dziećmi. Zajmowanie się dziećmi po szkole. Zajmowanie się dziećmi w weekendy. Obowiązki Domowe Zabawa z dziećmi Zajmowanie się dziećmi po szkole Zajmowanie się dziećmi w weekendy Usypianie dzieci Czytanie dzieciom Kąpanie dzieci Wyciąganie konsekwencji wobec dzieci Uczenie dzieci

Bardziej szczegółowo

Plama na sukni slubnej lub garniturze -jak je usunac

Plama na sukni slubnej lub garniturze -jak je usunac Już wszystko niemalże gotowe i zapięte na ostatni guzik, ślub za parę dni. Ostatnie przymiarki waszego specjalnie wybranego stroju na tą szczególną okazje i jak to zwykle niestety bywa, prawo Murphiego

Bardziej szczegółowo

KONSPEKT KATECHEZY SZAWLE! SZAWLE! DLACZEGO MNIE PRZEŚLADUJESZ?. O PRZEŚLADOWANIU CHRZEŚCIJAN W EGIPCIE

KONSPEKT KATECHEZY SZAWLE! SZAWLE! DLACZEGO MNIE PRZEŚLADUJESZ?. O PRZEŚLADOWANIU CHRZEŚCIJAN W EGIPCIE KONSPEKT KATECHEZY SZAWLE! SZAWLE! DLACZEGO MNIE PRZEŚLADUJESZ?. O PRZEŚLADOWANIU CHRZEŚCIJAN W EGIPCIE klasy IV-VI szkoły podstawowej Oprac. Ks. Łukasz Skolimowski Warszawa 2012 Przeznaczenie: Szkoła

Bardziej szczegółowo

Zasady przydziału i użytkowania przez pracowników środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego

Zasady przydziału i użytkowania przez pracowników środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego Załącznik Nr 1 do Regulaminu Pracy z dnia 18.04.2011r.l Zasady gospodarowania i przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego ( służbowego), środków czystości oraz przydziału okularów

Bardziej szczegółowo

Wysoka jakość w przystępnej cenie

Wysoka jakość w przystępnej cenie zmiękczacze wody Zmiękczacze wody podnoszą jakość Państwa życia, przedłużają żywotność urządzeń gospodarstwa domowego oraz chronią układy grzewcze. Woda jest najcenniejszym zasobem w naszych domach. Przy

Bardziej szczegółowo

Dom.pl Szafy ogrodowe. Zobacz, jak ułatwią Ci aranżację wokół domu

Dom.pl Szafy ogrodowe. Zobacz, jak ułatwią Ci aranżację wokół domu Szafy ogrodowe. Zobacz, jak ułatwią Ci aranżację wokół domu Jeżeli w Twoim garażu czy piwnicy nie ma już miejsca na przechowywanie wyposażenia gospodarczego, pomyśl o szafie ogrodowej. Pomieścisz w niej

Bardziej szczegółowo

Paprotki w doniczkach - jak o nie zadbać?

Paprotki w doniczkach - jak o nie zadbać? Paprotki w doniczkach - jak o nie zadbać? Według obiegowej opinii uprawa paproci w doniczce jest dosyć skomplikowana. Tak naprawdę nie ma w tym jednak zbyt wiele prawdy. Zastanówmy się czy gdyby gatunek

Bardziej szczegółowo

STARY TESTAMENT. JÓZEF W EGIPCIE 12. JÓZEF W EGIPCIE

STARY TESTAMENT. JÓZEF W EGIPCIE 12. JÓZEF W EGIPCIE JÓZEF W EGIPCIE 57 Po długiej podróży Józef trafił do Egiptu. Kupił go Potyfar, który był dowódcą straży faraona. Józef mieszkał u Potyfara i tak mijał dzień za dniem. Jednak Potyfar widział, że Pan Bóg

Bardziej szczegółowo

Dystrybutor Nino. tel fax

Dystrybutor Nino. tel fax GEFAHRLOS FÜR KLEINKINDER BABY SAFE Dystrybutor Nino tel. +48 22 732 08 90 +48 22 732 08 91 fax +48 22 751 80 53 info@nino-espana.pl www.nino-espana.pl Pościel dziecięca 2011/12 niño = bezpieczeństwo,

Bardziej szczegółowo

TEST KRZESIW SYNTETYCZNYCH

TEST KRZESIW SYNTETYCZNYCH TEST KRZESIW SYNTETYCZNYCH Stanisław Kędzia Członek Stowarzyszenia Polska Szkoła Surwiwalu Wstęp Do testu zostały użyte dwa krzesiwa syntetyczne no name, sklasyfikowane przeze mnie jako pośrednie pomiędzy

Bardziej szczegółowo

Ocena podmiotu wykonującego działalność leczniczą w zakresie procesów sterylizacji

Ocena podmiotu wykonującego działalność leczniczą w zakresie procesów sterylizacji Pieczęć państwowego inspektora sanitarnego Ocena podmiotu wykonującego działalność leczniczą w zakresie procesów sterylizacji 1. Czy sterylizatornia zlokalizowana jest poza podmiotem wykonującym działalność

Bardziej szczegółowo

Dom.pl Kampania antysmogowa. Jakim gatunkiem drewna palić i jak je przechowywać?

Dom.pl Kampania antysmogowa. Jakim gatunkiem drewna palić i jak je przechowywać? Kampania antysmogowa. Jakim gatunkiem drewna palić i jak je przechowywać? By dbać o środowisko i czyste powietrze, nie trzeba rezygnować z kominka. Wystarczy stosować się do kilku zasad, które pozwolą

Bardziej szczegółowo

STA7233L Nowość. EAN13: WZORNICTWO / OBSŁUGA Ukryty panel sterowania (srebrny Oropal)

STA7233L Nowość. EAN13: WZORNICTWO / OBSŁUGA Ukryty panel sterowania (srebrny Oropal) STA7233L Nowość Zmywarka do naczyń z panelem ukrytym, szerokość: 60 cm, funkcja oszczędzania energii EnerSave A+++, system otwierania drzwi push-to-open, system planetarnego zmywania, ActiveLight EAN13:

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR LXVIII/636/04 Rady Miasta Krakowa z dnia 29 grudnia 2004 r.

UCHWAŁA NR LXVIII/636/04 Rady Miasta Krakowa z dnia 29 grudnia 2004 r. UCHWAŁA NR LXVIII/636/04 Rady Miasta Krakowa z dnia 29 grudnia 2004 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze, szczegółowych zasad częściowego lub całkowitego

Bardziej szczegółowo

Osłona przed słońcem, czarna

Osłona przed słońcem, czarna Osłona przed słońcem, czarna INSTRUKCJA OBSŁUGI Nr produktu 853699 Strona 1 z 5 INSTRUKCJA MONTAŻU FOLII PRZYCIEMNIAJĄCEJ Wyczyścić szybę / dociąć. Wyczyścić szybę lub okno bardzo starannie całkowicie

Bardziej szczegółowo

Dom.pl Idealnie czysta podłoga. Czy wiesz wszystko na temat mycia?

Dom.pl Idealnie czysta podłoga. Czy wiesz wszystko na temat mycia? Idealnie czysta podłoga. Czy wiesz wszystko na temat mycia? Wydaje się to być wręcz banalna czynność mycie podłogi. Pozornie wystarczy tylko woda, płyn, wiadro, mop i odrobina chęci. Jeżeli chociaż raz

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA. Pozostawić środek na 10 minut

INSTRUKCJA. Pozostawić środek na 10 minut Przed rozpoczęciem czyszczenia usunąć produkty spożywcze Temperatura urządzenia powinna wynosić ok. 50ºC Rozprowadzić równomiernie środek czyszczący MERIDA GRILL (250 ml/250 ml wody) Pozostawić środek

Bardziej szczegółowo

Ocena pomieszczeń służących do wykonywania indywidualnej/specjalistycznej/grupowej praktyki lekarskiej

Ocena pomieszczeń służących do wykonywania indywidualnej/specjalistycznej/grupowej praktyki lekarskiej Pieczęć państwowego inspektora sanitarnego Ocena pomieszczeń służących do wykonywania indywidualnej/specjalistycznej/grupowej praktyki lekarskiej 1. Kontrolę przeprowadzono w podmiocie wykonującym działalność

Bardziej szczegółowo

XXI Konferencja SNM UKŁADY RÓWNAŃ. Kilka słów o układach równań.

XXI Konferencja SNM UKŁADY RÓWNAŃ. Kilka słów o układach równań. 1 XXI Konferencja SNM UKŁADY RÓWNAŃ Piotr Drozdowski (Józefów), piotr.trufla@wp.pl Krzysztof Mostowski (Siedlce), kmostows@o.pl Kilka słów o układach równań. Streszczenie. 100 układów równań w 5 min, jak

Bardziej szczegółowo

Wymiana pęknietych płytek ceramicznych - zrób to sam!

Wymiana pęknietych płytek ceramicznych - zrób to sam! Wymiana pęknietych płytek ceramicznych - zrób to sam! Wymiana pękniętej płytki ceramicznej nie musi wiązać się z generalnym remontem. Możemy sami usunąć uszkodzoną płytkę i na jej miejsce wstawić nową,

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ PIRAMIDA ZDROWIA PIERWSZOKLASISTY

SCENARIUSZ PIRAMIDA ZDROWIA PIERWSZOKLASISTY SCENARIUSZ PIRAMIDA ZDROWIA PIERWSZOKLASISTY CELE: 1. Zapoznanie dzieci z Piramidą Zdrowia pożądanym modelem zdrowego odżywiania. 2. Uczenie dzieci krytycznej oceny własnego sposobu odżywiania i zachowań.

Bardziej szczegółowo

Politechnika Poznańska

Politechnika Poznańska Politechnika Poznańska Metoda Elementów Skończonych-Projekt Prowadzący: Dr hab. Tomasz Stręk prof. nadzw. Wykonali : Grzegorz Paprzycki Grzegorz Krawiec Wydział: BMiZ Kierunek: MiBM Specjalność: KMiU Spis

Bardziej szczegółowo

1. Uświadomić ministrantom symbolikę szat liturgicznych oraz ich przeznaczenie.

1. Uświadomić ministrantom symbolikę szat liturgicznych oraz ich przeznaczenie. Temat: Strój liturgiczny ministranta Dobrze by było gdyby prowadzący spotkanie miał ze sobą: albę, komżę, cingulum i pelerynkę. Cel spotkania: 1. Uświadomić ministrantom symbolikę szat liturgicznych oraz

Bardziej szczegółowo

8 marzeń w 8 dni. Dzień 4 Zdrowie, sport, ciało. Weź udział w całym szkoleniu

8 marzeń w 8 dni. Dzień 4 Zdrowie, sport, ciało. Weź udział w całym szkoleniu 8 marzeń w 8 dni Dzień 4 Zdrowie, sport, ciało Weź udział w całym szkoleniu Obszar życia: Zdrowie, sport, ciało Moje efekty końcowe to: 1. Zdrowie i witalność 2. Aktywność fizyczna 3. Wysportowane, jędrne,

Bardziej szczegółowo

DOmOwE środki CzyStOśCi SODa OCzySzCzOna

DOmOwE środki CzyStOśCi SODa OCzySzCzOna Domowe środki czystości Jeśli chcesz zmienić swój styl życia na eko, a przy tym zaoszczędzić pieniądze, wystarczy że sięgniesz do sprawdzonych, babcinych sposobów. Dzięki wykorzystaniu składników, które

Bardziej szczegółowo

Z racji, że większość wypełniających była w wieku między rokiem życia, nie dziwi wynik, jaki widzimy w słupku ze średnim wykształceniem.

Z racji, że większość wypełniających była w wieku między rokiem życia, nie dziwi wynik, jaki widzimy w słupku ze średnim wykształceniem. Za nami pierwszy Powiatowy Festiwal Książki- impreza odbywająca się w powiecie piaseczyńskim, która ma charakter cykliczny. Czy jednak w Piasecznie i okolicach czytanie jest popularną rozrywką? Powiatowa

Bardziej szczegółowo

4. Kierunek studiów Archeologia, specjalizacja Archeologia Orientalna i Antyczna

4. Kierunek studiów Archeologia, specjalizacja Archeologia Orientalna i Antyczna OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu 2. Kod modułu 05-ASE-23 3. Rodzaj modułu obowiązkowy 4. Kierunek studiów Archeologia, specjalizacja Archeologia Orientalna i Antyczna

Bardziej szczegółowo

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Tytuł projektu: Realizacja Przedmiot Treści nauczania z podstawy programowej Treści wykraczające poza podstawę

Bardziej szczegółowo

HISTORIA CERAMIKI. wykład 2 Grecja, Rzym i Islam. Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki

HISTORIA CERAMIKI. wykład 2 Grecja, Rzym i Islam. Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki HISTORIA CERAMIKI wykład 2 Grecja, Rzym i Islam Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Grecja Cyklady kultura egejska Kreta, Mykeny kultura kreteńsko mykeńska III-II tysiąclecie p.n.e. Ceramika Kreteńska

Bardziej szczegółowo

Słowo wstępne. Z PRACY swojej ma człowiek pożywać chleb: bo z pracy rąk twoich będziesz pożywał, będziesz szczęśliwy i dobrze ci będzie (Ps 128,2)

Słowo wstępne. Z PRACY swojej ma człowiek pożywać chleb: bo z pracy rąk twoich będziesz pożywał, będziesz szczęśliwy i dobrze ci będzie (Ps 128,2) Słowo wstępne Z PRACY swojej ma człowiek pożywać chleb: bo z pracy rąk twoich będziesz pożywał, będziesz szczęśliwy i dobrze ci będzie (Ps 128,2) Człowiek od początku przez Boga powołany do pracy: uczyńmy

Bardziej szczegółowo

Uwaga : Nie należy dotykać rękoma pojemnika na zużyte ręczniki.

Uwaga : Nie należy dotykać rękoma pojemnika na zużyte ręczniki. MYCIA I DEZYNFEKCJI RĄK Mycie i dezynfekcje rąk należy wykonywać zgodnie z techniką opracowaną przez prof. G.A.J.Ayliffe a zatwierdzoną przez Europejski Komitet Normalizacyjny CEN. Technika mycia i dezynfekcji

Bardziej szczegółowo

Słowo wstępne 3. Funkcjonowanie egipskich pralni począwszy od czasów Starego Państwa po okres ptolemejski 5

Słowo wstępne 3. Funkcjonowanie egipskich pralni począwszy od czasów Starego Państwa po okres ptolemejski 5 Spis treści: Słowo wstępne 3 Egipt Funkcjonowanie egipskich pralni począwszy od czasów Starego Państwa po okres ptolemejski 5 Grecja Wprowadzenie do ontologii pojedynku Hetery i tancerki, jako jeden z

Bardziej szczegółowo

Produkt Treść pochodzi ze strony AB (https://www.ab.pl) 24 miesięcy - gwarancja normalna

Produkt Treść pochodzi ze strony AB (https://www.ab.pl) 24 miesięcy - gwarancja normalna EMAWP 8143 LSLDW Pralka KOD PRODUCENT GWARANCJA HWAMIRFSAWP8143 Amica 24 miesięcy - gwarancja normalna Opis Klasa efektywności energetycznej A+++ Nowoczesny design to nie jedyna droga do zadowolenia klienta.

Bardziej szczegółowo

30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik!

30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik! 30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik! Witaj w trzydziestodniowym wyzwaniu: Naucz się prowadzić dziennik! Wydrukuj sobie cały arkusz, skrupulatnie każdego dnia uzupełniaj go i wykonuj zadania

Bardziej szczegółowo

Kwestionariusz stylu komunikacji

Kwestionariusz stylu komunikacji Kwestionariusz stylu komunikacji Z każdego stwierdzenia wybierz jedno, które uważasz, że lepiej pasuje do twojej osobowości i zaznacz jego numer. Stwierdzenia w parach nie są przeciwstawne, przy wyborze

Bardziej szczegółowo

TIENS DiCHO Mój piękny dom z DiCHO

TIENS DiCHO Mój piękny dom z DiCHO TIENS DiCHO Mój piękny dom z DiCHO DiCHO Di oznacza zredukować Cho oznacza prace domowe DiCHO oznacza łatwe wykonanie żmudnych prac w domu DiCHO dla natury Formuła bez fosforów Biodegradowalny Naturalne

Bardziej szczegółowo

Pierz właściwie! Proste wskazówki służące środowisku, odzieży oraz Tobie.

Pierz właściwie! Proste wskazówki służące środowisku, odzieży oraz Tobie. Pierz właściwie! Proste wskazówki służące środowisku, odzieży oraz Tobie. Pierz w zgodzie z ekologią! Wprowadzając w życie kilka prostych zasad, możesz chronić środowisko i jednocześnie oszczędzić pieniądze.

Bardziej szczegółowo

Ocena pomieszczeń służących do wykonywania praktyki pielęgniarskiej

Ocena pomieszczeń służących do wykonywania praktyki pielęgniarskiej Pieczęć państwowego inspektora sanitarnego Ocena pomieszczeń służących do wykonywania praktyki pielęgniarskiej 1. Kontrolę przeprowadzono podmiocie wykonującym działalność leczniczą (nazwa)... składającym

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PROFILAKTYCZNY BEZPIECZNY I ZDROWY PRZEDSZKOLAK

PROGRAM PROFILAKTYCZNY BEZPIECZNY I ZDROWY PRZEDSZKOLAK PUBLICZNE PRZEDSZKOLE W GOSZCZANOWIE PROGRAM PROFILAKTYCZNY BEZPIECZNY I ZDROWY PRZEDSZKOLAK Przyjęty Uchwałą Rady Rodziców Nr 1/2011 z dnia 12.09.2011r. CELE: 1.Tworzenie warunków sprzyjających bezpieczeństwu

Bardziej szczegółowo

Miedziana patelnia (26 cm)

Miedziana patelnia (26 cm) Miedziana patelnia (26 cm) Szanowny Kliencie, dziękujemy za zakup miedzianej patelni. Prosimy o przeczytanie instrukcji i przestrzeganie podanych wskazówek i porad, aby mogli Państwo optymalnie korzystać

Bardziej szczegółowo

DIY by Jan Leśniak for JUKI

DIY by Jan Leśniak for JUKI Temat: Szal i spódniczka dla mamy i córki DIY by Jan Leśniak for JUKI Stopień trudności: (łatwy) Maszyna: JUKI HZL-12Z prosta i mała maszyna, idealna dla dziewczynki rozpoczynającej swoją przygodę z szyciem.

Bardziej szczegółowo

DA

DA EN DA15 FR CS HU SK HR SL RO SR BG PL TR ET LV LT RU www.rowenta.com UK 9 6 7 8 1 2 3 4 5 ZASADY BEZPIECZEŃSTWA Przeczytaj uważnie te zalecenia i zachowaj je na przyszłość. Nie zostawiaj urządzenia bez

Bardziej szczegółowo

Z PRAKTYKI RZECZOZNAWCY

Z PRAKTYKI RZECZOZNAWCY Zjawisko pękania obłogów w deskach warstwowych W ostatnim czasie nasiliło się zjawisko pękania obłogów, czyli warstwy wierzchniej w parkietach warstwowych. Zjawisko jest dość znane, ale nigdy wcześniej

Bardziej szczegółowo

ABRAHAM I SARA W EGIPCIE

ABRAHAM I SARA W EGIPCIE 1 Księga Mojżeszowa 12,10-20; 13,1 Kiedy zaś nastał głód w tym kraju, Abram udał się do Egiptu, aby się tam zatrzymać jako przybysz, gdyż w kraju był wielki głód. A gdy się już zbliżał do Egiptu, rzekł

Bardziej szczegółowo

Formatowanie komórek

Formatowanie komórek Formatowanie komórek 3.4 Formatowanie komórek Praca w MS Excel 2010 byłaby bardzo uciążliwa gdyby nie formatowanie. Duże ilości danych sprawiają, iż nasz arkusz staje się coraz pełniejszy, a my nie mamy

Bardziej szczegółowo

Ubranie ochronne żaroodporne typ lekki - komplet

Ubranie ochronne żaroodporne typ lekki - komplet TWÓJ TELEFON ALARMOWY 0-801 310-224 tel. 0-22 750-62-49, 703-62-90 Ubranie ochronne żaroodporne typ lekki - komplet Komplet 4-cześciowy składa się z: Ubrania dwuczęściowego OB-58/OS-58, getrów OG-12 i

Bardziej szczegółowo

GRILL NA WIĘGIEL DRZEWNY FZG PL

GRILL NA WIĘGIEL DRZEWNY FZG PL GRILL NA WIĘGIEL DRZEWNY FZG 1004 18 PL PL 19 OGÓLNE PRZEPISY BEZPIECZEŃSTWA Ważne uwagi dotyczące bezpieczeństwa NIEPRZESTRZEGANIE ZALECEŃ ZAWARTYCH W TYCH OSTRZEŻENIACH O NIEBEZPIECZEŃSTWIE MOŻE PROWADZIĆ

Bardziej szczegółowo

Iglaki Do Ogrodu - sadzenie

Iglaki Do Ogrodu - sadzenie Iglaki Do Ogrodu - sadzenie Sadzenie iglaków to świetny sposób na ogród wyglądający pięknie przez cały rok. W przypadku iglaków z bryłą ziemi najlepszy czas na tę czynność to okres od połowy kwietnia do

Bardziej szczegółowo

STP364. EAN13: CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Panel ukryty

STP364. EAN13: CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Panel ukryty Zmywarka do naczyń z panelem ukrytym, szerokość 60 cm, klasa A++, funkcja profesjonalnego zmywania, możliwość podłączenia jednofazowego lub trójfazowego EAN13: 8017709170899 CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Panel

Bardziej szczegółowo

Wiele czynników powoduje starzenie się skóry, a jednym z najbardziej powszechnych objawów tego zjawiska są zmarszczki. Niewiele możemy zrobić, aby

Wiele czynników powoduje starzenie się skóry, a jednym z najbardziej powszechnych objawów tego zjawiska są zmarszczki. Niewiele możemy zrobić, aby Wiele czynników powoduje starzenie się skóry, a jednym z najbardziej powszechnych objawów tego zjawiska są zmarszczki. Niewiele możemy zrobić, aby zapobiec zmarszczkom, a to co możemy zrobić, może również

Bardziej szczegółowo

Intensywne perełki zapachowe do prania. Lenor Unstoppables. Świeżość non stop*, aż do następnego prania

Intensywne perełki zapachowe do prania. Lenor Unstoppables. Świeżość non stop*, aż do następnego prania Przewodnik projektu Intensywne perełki zapachowe do prania Lenor Unstoppables Świeżość non stop*, aż do następnego prania Blog projektu: www.trnd.com/pl/projekty/lenor-unstoppables trnd kontakt: mango@trnd.pl

Bardziej szczegółowo

Zbudowanie latawca jest bardzo proste, wystarczy, że krok po kroku będziesz postępował według tego co napisaliśmy poniżej.

Zbudowanie latawca jest bardzo proste, wystarczy, że krok po kroku będziesz postępował według tego co napisaliśmy poniżej. Jak zbudować latawiec? Zbudowanie latawca jest bardzo proste, wystarczy, że krok po kroku będziesz postępował według tego co napisaliśmy poniżej. Rzeczy które będą ci potrzebne: 1.Dwie proste listewki.

Bardziej szczegółowo

PROCEDURA ZAPEWNIENIA WŁAŚCIWEGO STANU HIGIENY POPRZEZ PROWADZENIE

PROCEDURA ZAPEWNIENIA WŁAŚCIWEGO STANU HIGIENY POPRZEZ PROWADZENIE STRONA/STRON: 1/8 Spis treści: 1. Przedmiot procedury 2. Zakres stosowania procedury 3. Definicje 4. Odpowiedzialność 5. Opis postępowania 5.1 Sposób przeprowadzania zabiegów mycia i dezynfekcji 5.2 Zasady

Bardziej szczegółowo

starożytnym Egipcie Śmierć i życie w przewodnik Małego Odkrywcy W y s t a w a

starożytnym Egipcie Śmierć i życie w przewodnik Małego Odkrywcy W y s t a w a W y s t a w a Śmierć i życie w starożytnym Egipcie przewodnik Małego Odkrywcy 1 2 3 4 5 5 Stojak: zwierzęta afrykańskie Kiosk multimedialny: hieroglify Stolik i postać przewodnika Gucia Strój faraona Lusterko

Bardziej szczegółowo

Miedziane garnki z patelnią (5 częściowy zestaw)

Miedziane garnki z patelnią (5 częściowy zestaw) Miedziane garnki z patelnią (5 częściowy zestaw) Szanowny Kliencie, dziękujemy za zakup zestawu miedzianych garnków. Prosimy o przeczytanie instrukcji i przestrzeganie podanych wskazówek i porad, aby mogli

Bardziej szczegółowo

30 Najskuteczniejszych Afirmacji Pieniędzy i Bogactwa. Mark Hubert Kamerton Skuteczne Afirmacje www.skuteczneafirmacje.com

30 Najskuteczniejszych Afirmacji Pieniędzy i Bogactwa. Mark Hubert Kamerton Skuteczne Afirmacje www.skuteczneafirmacje.com 30 Najskuteczniejszych Afirmacji Pieniędzy i Bogactwa Mark Hubert Kamerton Skuteczne Afirmacje www.skuteczneafirmacje.com Witaj. Chciałbym dzisiaj podzielić się z Tobą moim kilkunastoletnim doświadczeniem

Bardziej szczegółowo

SUSZARKA DO WŁOSÓW HM-5016

SUSZARKA DO WŁOSÓW HM-5016 Instrukcja obsługi SUSZARKA DO WŁOSÓW HM-5016 Przed użyciem urządzenia należy zapoznać się z jego instrukcją. Z urządzenia należy korzystać tylko w sposób opisany w niniejszej instrukcji obsługi. Instrukcję

Bardziej szczegółowo

Opracowała: Joanna Wieczorek

Opracowała: Joanna Wieczorek I. Starożytny Egipt odczytuje informacje ze źródła kartograficznego (zaznacza na mapie Egipt Góry, Egipt Dolny, Morze Śródziemne, Morze Czerwone, Pustynię Libijską i deltę Nilu) analizuje źródło kartograficzne

Bardziej szczegółowo

Lekcja 5 - PROGRAMOWANIE NOWICJUSZ

Lekcja 5 - PROGRAMOWANIE NOWICJUSZ Lekcja 5 - PROGRAMOWANIE NOWICJUSZ 1 Programowanie i program według Baltiego Najpierw sprawdźmy jak program Baltie definiuje pojęcia programowania i programu: Programowanie jest najwyższym trybem Baltiego.

Bardziej szczegółowo

POGLĄDOWY, CAŁA ZAWARTOŚĆ DOSTĘPNA JEST W PEŁNEJ WERSJI EBOOKA, ZAMÓW NA STRONIE: WWW: PIEKNEPRZYDATNE.PL

POGLĄDOWY, CAŁA ZAWARTOŚĆ DOSTĘPNA JEST W PEŁNEJ WERSJI EBOOKA, ZAMÓW NA STRONIE: WWW: PIEKNEPRZYDATNE.PL Domowe Środki Czystości Anna UWAGA, TO JEDYNIE PLIKLegenza POGLĄDOWY, CAŁA ZAWARTOŚĆ DOSTĘPNA JEST W PEŁNEJ WERSJI EBOOKA, ZAMÓW NA STRONIE: WWW: PIEKNEPRZYDATNE.PL 1 S Wstęp...6 SPIS TREŚCI Niezbędnik...8

Bardziej szczegółowo

WYŻSZA SZKOŁA UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH SYLABUS PRZEDMIOTU. I. Informacje ogólne. 1. Nazwa przedmiotu:historia sztuki

WYŻSZA SZKOŁA UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH SYLABUS PRZEDMIOTU. I. Informacje ogólne. 1. Nazwa przedmiotu:historia sztuki WYŻSZA SZKOŁA UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH SYLABUS PRZEDMIOTU I. Informacje ogólne 1. Nazwa przedmiotu:historia sztuki 2. Rodzaj przedmiotu - obowiązkowy 3. Poziom i kierunek studiów:studia niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

A. Zabawy na podwórku, spacerze, na wczasach

A. Zabawy na podwórku, spacerze, na wczasach A. Zabawy na podwórku, spacerze, na wczasach 1. Taniec wróbelków Wiek uczestników: od 2. roku życia Materiały: bańki mydlane, paletki do ping-ponga lub inne z wygodną rączką do trzymania Przebieg: Dziecko

Bardziej szczegółowo

Gorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3

Gorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3 KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA ds. ZDROWIA IKONSUMENTÓW Dyrekcja ds. zdrowia publicznego Wydział zagrożeń dla zdrowia Sekretariat Komitetu Bezpieczeństwa Zdrowia Gorączka krwotoczna Ebola informacja

Bardziej szczegółowo

Opis modułu kształcenia (syllabus)

Opis modułu kształcenia (syllabus) Opis modułu kształcenia (syllabus) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu kształcenia Obyczaje pogrzebowe w starożytnym Egipcie 2. Kod modułu kształcenia 3. Rodzaj modułu kształcenia fakultatywny 4. Kierunek

Bardziej szczegółowo

Cyfrowa waga kuchenna do 5 kg

Cyfrowa waga kuchenna do 5 kg Cyfrowa waga kuchenna do 5 kg Szanowny Kliencie, dziękujemy za zakup cyfrowej wagi kuchennej. Prosimy o przeczytanie instrukcji i przestrzeganie podanych wskazówek i porad, aby mogli Państwo optymalnie

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA1) z dnia 17 lutego 2004 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA1) z dnia 17 lutego 2004 r. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej Dz.U.04.31.273 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA

Bardziej szczegółowo