Załącznik Nr 2 do uchwały Nr 123/2004 RG z dn r. STANDARDY NAUCZANIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ZDROWIE PUBLICZNE Studia magisterskie

Transkrypt

1 Załącznik Nr 2 do uchwały Nr 123/2004 RG z dn r. STANDARDY NAUCZANIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ZDROWIE PUBLICZNE Studia magisterskie I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia magisterskie na kierunku zdrowie publiczne trwają nie mniej niż 5 lat (10 semestrów). Łączny wymiar godzin kształcenia wynosi nie mniej niż 4000, w tym 2085 godzin określonych jest w standardach. II. SYLWETKA ABSOLWENTA Absolwent otrzymuje tytuł zawodowy magistra. Powinien posiadać wiedzę teoretyczną oraz umiejętności praktyczne w zakresie różnorodnych funkcji związanych z realizacją zadań profilaktyki i ochrony zdrowia przez instytucje państwowe, samorządowe, społeczne i prywatne funkcjonujące w systemie ochrony zdrowia, zajmujące się: - opieką społeczno-medyczną, - promocją zdrowia i edukacją prozdrowotną, - nadzorem sanitarno-epidemiologicznym, - organizowaniem i administrowaniem w zakresie opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, podnoszeniem stanu zdrowia społeczeństwa. W szczególności powinien wykazać się znajomością medycyny w zarysie, podstawowych problemów zdrowotnych, systemów opieki zdrowotnej, podstaw nauk społecznych, prawa, ekonomii i zarządzania, metod badawczych, umiejętność wykorzystania systemów informatycznych (przede wszystkim Internetu) do nadzoru epidemiologicznego, a także wykazać się znajomością pracy w służbach sanitarnoepidemiologicznych. Ponadto powinien posiadać wiedzę teoretyczną i praktyczną niezbędną do pełnienia funkcji kierowniczych a także specjalistycznych w instytucjach realizujących zadania w szeroko rozumianym zdrowiu publicznym, w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej, instytucjach ubezpieczeń zdrowotnych, realizować wysoce profesjonalne zadania na szczeblu administracji rządowej, samorządu terytorialnego oraz w organizacjach pozarządowych, nadzoru sanitarnego, m.in. w Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz ochronie przed środowiskowymi zagrożeniami. Powinien posiadać umiejętność prowadzenia badań naukowych i upowszechniania ich wyników oraz nauczania. III. GRUPY PRZEDMIOTÓW I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE A. PRZEDMIOTY OGÓLNE 330 B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 540 C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 1215 Razem: 2085 IV. PRAKTYKI Minimalny czas trwania 9 tygodni x 40 godzin = 360 godzin

2 2 Praktyki odbywają się w zakładach opieki zdrowotnej, stacjach sanitarnoepidemiologicznych, organach administracji rządowej lub samorządów terytorialnych szczebla wojewódzkiego lub powiatowego zajmujących się problematyką zdrowia publicznego, a także w ośrodkach odpowiednich dla przyjętej specjalizacji. Praktyki powinny umożliwić uzyskanie umiejętności określonych w sylwetce absolwenta. V. PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE A. PRZEDMIOTY OGÓLNE Wychowanie fizyczne Język obcy Technologie informacyjne Przedmiot do wyboru 60 B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Prawo Ekonomia Socjologia Psychologia Metodologia badań naukowych Ochrona środowiska Biostatystyka Podstawy pedagogika Demografia 15 C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE Podstawy zdrowia publicznego Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna Epidemiologia Ekonomika i finansowanie w ochronie zdrowia Organizacja i zarządzanie w ochronie zdrowia Nadzór sanitarno-epidemiologiczny Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne Polityka społeczna i zdrowotna Międzynarodowe problemy zdrowia Organizacja ratownictwa medycznego Nauka o człowieku Propedeutyka zdrowia i choroby Żywienie człowieka Zdrowie środowiskowe Kwalifikowana pierwsza pomoc Formy opieki zdrowotnej Zasoby i systemy informacyjne w ochronie zdrowia Marketing usług zdrowotnych 30 VI. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW A. PRZEDMIOTY OGÓLNE 1. Przedmioty do wyboru:

3 3 Filozofia Przedmiot filozofii i jej kierunki. Podstawowe założenia epistemologii. Ewolucja podstawowych zagadnień filozoficznych. Antropologia filozoficzna jako źródło refleksji nad człowiekiem. Filozofia poznania i nauki. Etyka Przedmiot i podmiot etyki. Wartości, normy i oceny moralne. Dylematy etyczne w medycynie. Odpowiedzialność moralna osób zarządzających zakładami opieki zdrowotnej. Logika Charakterystyka zadań prostych i złożonych w logice. Rodzaje zadań złożonych: negacja, alternatywa, dyzjunkcja, implikacja, ekwiwalencja, koniunkcja. Treść konstruktywna i konstytutywna nazwy. Nazwy o nieostrym zakresie, wieloznaczność nazwy. Wyrażenia okazjonalne. Rodzaje błędów logicznych. Warunki poprawności definicji. Warunki poprawności podziału logicznego. Podstawowe kategorie semantyczne. Prawo w logice. Działanie skuteczne. B. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 1. Prawo Podstawowe zagadnienia i pojęcia prawne: istota prawa, norma prawna, przepis prawny, stosunek prawny, wykładnia prawa, źródła prawa, procedura tworzenia aktów prawnych, systematyka prawna. System organów państwowych. Instytucje i system prawny Unii Europejskiej. Podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych. Korporacje zawodowe w ochronie zdrowia. Formy prawne wykonywania zawodów medycznych, stosunek pracy, umowy cywilnoprawne. Odpowiedzialność prawna osób wykonujących zawody medyczne. Prawa pacjenta. Wybrane zagadnienia prawa pracy, zasady, stosunek pracy, obowiązki pracodawcy, obowiązki pracowników, czas pracy, urlopy pracownicze. Wybrane elementy prawa cywilnego: zakres regulacji prawa cywilnego, zasady prawa cywilnego: podmioty prawa cywilnego, czynności prawne, umowy cywilnoprawne w obrocie prawnym. Wybrane zagadnienia prawa administracyjnego: pojęcie administracji i prawa administracyjnego, organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego, akt administracyjny, decyzja administracyjna, środki odwoławcze w postępowaniu administracyjnym. Wybrane elementy prawa gospodarczego: podmiot gospodarczy, działalność gospodarcza, umowy w działalności gospodarcze, zamówienia publiczne. Wybrane zagadnienia prawa karnego: źródła i zasady prawa karnego, pojęcie przestępstwa, kary i środki karne, amnestia, abolicja, prawo łaski, przedawnienie. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu, przestępstwa przeciwko środowisku. 2. Ekonomia Podstawowe pojęcia i prawa ekonomii. Podmiot gospodarczy i proces gospodarowania. Rynek i funkcje rynku. Teoria konsumenta. Teoria pieniądza. Teoria kosztów. Teoria

4 4 przedsiębiorstwa. Monopolizacja gospodarki. Dochód narodowy. Interwencjonizm państwowy. Funkcjonowanie gospodarki rynkowej. Polityka gospodarcza. Konkurencja doskonała. System pieniężno-kredytowy. Systemy walutowe. Równowaga makroekonomiczna. Wzrost gospodarczy. Cykl gospodarczy. Inflacja i bezrobocie. Gospodarka światowa. 3. Socjologia Socjologia jako nauka o społeczeństwie. Metody badawcze stosowane w socjologii. Kultura wartości i normy społeczne. Zachowania w zdrowiu i chorobie. Socjologiczne aspekty starości i umierania. Funkcjonalność i dysfunkcjonalność instytucji medycznych. Socjologia jako instrument działań w zdrowiu publicznym. Zachowania zdrowotne, stosunek pacjentlekarz Badania socjomedyczne i ich zastosowanie w ocenie potrzeb zdrowotnych, oczekiwań pacjentów, zachowań służby zdrowia i pracy placówek opieki zdrowotnej. Typy interakcji międzyludzkich, więzi organizacyjne, sytuacje konfliktowe. Społeczne i kulturowe uwarunkowania istnienia opieki zdrowotnej. Patologie dotyczące społeczeństwa, rodziny i jednostki ich wpływ na stan zdrowia populacji. 4. Psychologia Teoria rozwoju psychicznego. Metody badawcze stosowane w psychologii rozwojowej. Zdrowie psychiczne, normy i czynniki wpływające na jego stan. Rola psychologii w środowisku pracy-zakładach opieki zdrowotnej. Relacje pracownik medyczny - pacjent, trudności we współpracy. Psychologiczna relacja przełożony - podwładny. Psychologiczne determinanty zdrowia i choroby. Psychologiczne mechanizmy chorobotwórcze Funkcjonowanie człowieka chorego. Proces adaptacji do choroby. Psychologiczne aspekty korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Człowiek jako istota społeczna. Stosunek psychologii społecznej do pokrewnych nauk społecznych. Koncepcje teoretyczne i metody badań psychologii społecznej. 5. Metodologia badań naukowych Rola dedukcji i indukcji w poznaniu naukowym. Organizacja naukowych badań medycznych. Planowanie i realizacja procesu badawczego w zakresie wybranej problematyki. Opracowanie i przedstawienie wyników badań. Efekt placebo. Medycyna oparta na faktach. Badania kontrolowane, ich rola we współczesnym poznaniu w naukach klinicznych. Medycyna alternatywna. Eksperyment kliniczny. Rola statystyki w poznawaniu naukowym. Przygotowanie i opracowanie dokumentacji wyników. Powtarzalność i odtwarzalność wyników. Zasady zbierania danych. Badania populacyjne. Narzędzia informatyczne. Problem plagiatu, prawa autorskie, zasady cytowań. Zasady wygłaszania prezentacji. 6. Ochrona środowiska Możliwości kontroli i ochrony środowiska naturalnego. Typy zanieczyszczeń środowiska. Zanieczyszczenia powietrza stanowiące zagrożenie dla człowieka. Zaopatrywanie ludności w wodę. Zdrowa żywność. Skażenie wody i ścieków. Skutki promieniowania jonizującego. Ochrona przed skażeniem. Jakość wody pitnej a stan zdrowia ludności. Choroby związane z zanieczyszczeniem środowiska. Możliwości kontroli i ochrony środowiska naturalnego.

5 5 7. Biostatystyka Definicje i podstawowe pojęcia rachunku prawdopodobieństwa. Zastosowanie różnorodnych modeli w badaniach biostatystycznych. Statystyka opisowa i matematyczna. Planowanie badań z uwzględnieniem tworzenia bazy danych i ich późniejszej analizy. Błędy losowania. Minimalna niezbędna liczebność próby. Szacowanie parametrów populacji. Testy statystyczne. 8. Podstawy pedagogiki Edukacja wybrane składniki i aspekty. Teorie oddziaływań wychowawczych. Współczesne instytucje wychowawcze. Systemy edukacji na świecie. Polityka oświatowa i reformowanie edukacji. Metodyka nauczania. 9. Demografia Przedmiot i zadania demografii podstawowe definicje i pojęcia. Źródła informacji w demografii. Podstawowe dane o ludności niezbędne do oceny stanu zdrowia. Struktura ludności. Natężenie ruchu naturalnego i jego miary. Wskaźniki struktury. Urodzenia czynniki warunkujące liczbę urodzeń. Polityka ludnościowa państwa. Prognozowanie zmian ludnościowych. Umieralność, definicje i czynniki mające na nią wpływ. Struktura zgonów. Przyrost naturalny, współczynnik przyrostu naturalnego. Przyrost naturalny a zdrowie. Umieralność niemowląt. C. PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 1. Podstawy zdrowia publicznego Zakres problematyki medycyny społecznej i zdrowia publicznego. Geneza i historia medycyny społecznej i zdrowia publicznego. Definicje pojęć: ochrona zdrowia, opieka zdrowotna, kultura zdrowotna, opieka medyczna, medycyna zapobiegawcza, medycyna środowiskowa, medycyna społeczna, zdrowie publiczne. Medyczne i poza medyczne uwarunkowania zdrowia. Zdrowie jako dobro społeczne i dobro indywidualne. Mierniki zdrowia. Metody rozpoznawania potrzeb zdrowotnych. Sprawy zdrowia jednostek i zbiorowości. Miejsce i zadania promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych. Teoria zarządzania i organizacji w praktyce zdrowia publicznego. Ekonomika w praktyce zdrowia publicznego. Informacja w zdrowiu publicznym. Edukacja i kształcenie kadr z zakresu zdrowia publicznego. Polityka Unii Europejskiej w zakresie zdrowia publicznego. 2. Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna Podstawowe pojęcia: zdrowie, promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, zapobieganie chorobom, polityka zdrowotna. Historia promocji zdrowia. Główne zagrożenia zdrowia i problemy zdrowotne ludności w Polsce. Zachowania zdrowotne Cele i obszary działań promocji zdrowia. Promocja zdrowia na poziomie krajowym i lokalnym (zdrowe miasto, zdrowa gmina). Promocja zdrowia w miejscu pracy. Promocja zdrowia w placówkach opieki zdrowotnej. Zasady opracowywania, wdrażania i ewaluacji programów promocji zdrowia Kształtowanie postaw prozdrowotnych w różnych okresach rozwoju człowieka.. Role zawodowe w promocji zdrowia kompetencje i umiejętności. Edukacja zdrowotna a

6 6 promocja zdrowia. Czynniki ryzyka a edukacja zdrowotna. Modele edukacji zdrowotnej. Etapy działania i środki dydaktyczne w procesie edukacji zdrowotnej. Ocena efektów edukacji zdrowotnej. Kształcenie kadr dla promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej. Wybrane aspekty prawne dotyczące promocji zdrowia. Priorytety w zakresie zdrowia publicznego w Unii Europejskiej i ich znacznie dla polityki ochrony i promocji zdrowia w Polsce. 3. Epidemiologia Epidemiologia współczesne definicje, pojęcia podstawowe. Epidemia, endemia, pandemia. Łańcuch epidemiczny. Epidemiologia chorób zakaźnych i niezakaźnych. Epidemiologia środowiskowa. Wykorzystanie metod epidemiologicznych we współczesnej nauce. Mierniki stanu zdrowia wykorzystywane w epidemiologii (pozytywne i negatywne). Zasady doboru mierników stanu zdrowia. Pomiar stanu zdrowia zbiorowości (współczynniki, wskaźniki). Standaryzacja współczynników. Ocena stanu zdrowia ludności obowiązujące kryteria. Źródła informacji stosowane w epidemiologii. Materiały pierwotne i wtórne. Strategia i metodologia badań epidemiologicznych. Epidemiologia opisowa, doświadczalna i analityczna. Epidemiologia molekularna. Badanie retrospektywne i prospektywne. Badania screningowe, kohortowe. Czynniki ryzyka a przyczyny chorób. Metody analizy wyników badań epidemiologicznych. Metody doboru próby losowej w badaniach epidemiologicznych. Wykorzystanie epidemiologii przy ocenie jakości usług medycznych. Epidemiologiczne kryteria efektywności działań medycznych i opieki zdrowotnej. 4. Ekonomika i finansowanie w ochronie zdrowia Ekonomika zdrowia. Systemy ochrony zdrowia cele, rodzaje, elementy funkcjonalne. Polityka zdrowotna zakres, cele. Uwarunkowania ekonomiczno-prawne w ochronie zdrowia. Źródła finansowania w ochronie zdrowia. Modele płatności. Publiczne środki finansowe i budżet państwa w ochronie zdrowia. Interwencjonizm państwowy, rola i przyczyny interwencji państwa w system ochrony zdrowia. Rola i funkcje ubezpieczeń społecznych. Ochrona zdrowia w systemie gospodarki rynkowej. Rynek usług zdrowotnych. Popyt na zdrowie. Model Grosmana. Hipoteza Romora a podaż w ochronie zdrowia. Planowanie finansowe. Rachunek kosztów. Rachunek zysków. Biznesplan. Analiza SWOT w zakładach opieki zdrowotnej. Próg rentowności. Farmakoekonomika. Mierniki efektów w ochronie zdrowia. Analiza ekonomiczna w ochronie zdrowia. Pacjent jako konsument. Pomiar i ocena potrzeb zdrowotnych pacjenta. Kadry medyczne a systemy wynagradzania. Kontraktowanie w ochronie zdrowia. Podstawy prawne kontraktów. Typy i rodzaj kontraktów. Procedura przetargowa w opiece zdrowotnej. Formy organizacyjno-prawne oraz finansowanie promocji zdrowia i profilaktyki. 5. Organizacja i zarządzanie w ochronie zdrowia Podstawy teorii organizacji i zarządzania usługami zdrowotnymi. Organizacja systemów opieki zdrowotnej. Formy własności w ochronie zdrowia. Zakłady opieki zdrowotnej. Systemy ochrony zdrowia. Planowanie w ochronie zdrowia a planowanie w zakładach opieki zdrowotnej. Budżetowanie zasady konstrukcji, cele i zadania. Finansowanie zakładu opieki zdrowotnej, źródła, zasady. Elementy rachunku kosztów w publicznych zakładach opieki zdrowotnej. Analiza SWOT jako instrument zarządzania. Formy organizacyjno-prawne działalności w ochronie zdrowia. Instrumenty zarządzania. Style

7 7 zarządzania. Struktury organizacyjne. Kultura organizacji. Metody i techniki negocjacji. Zarządzanie operacyjne szpitalem. Kadry w opiece zdrowotnej. Biznesplan rola i funkcje w zarządzaniu zakładem opieki zdrowotnej. Zasady alokacji środków w ochronie zdrowia. Marketing usług medycznych. Standardy opieki w ochronie zdrowia, definicja standardu, rola standardów. Ewaluacja i kontrola w ochronie zdrowia. Jakość w opiece zdrowotnej. Zarządzanie przez jakość. Prawa pacjenta. Odpowiedzialność prawna świadczeniodawców. 6. Nadzór sanitarno-epidemiologiczny Struktura organizacyjna Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Polsce. Cel i zadania nadzoru sanitarno-epidemiologicznego. System organizacyjno-prawny nadzoru sanitarnoepidemiologicznego. Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Ustawa o chorobach zakaźnych. Ustawy i rozporządzenia w nadzorze żywności i żywienia. Kompatybilność prawa polskiego i Unii Europejskiej. Zabezpieczenia sanitarne granicy między Polską a państwami nie należącymi do Unii Europejskiej. Współpraca międzynarodowa w aspekcie zagrożeń biologicznych, chemicznych, fizycznych. Bioterroryzm. Epidemiologia chorób zakaźnych w Unii Europejskiej i w Polsce. Działania profilaktyczne, prozdrowotne inspekcji, organizacji rządowych i pozarządowych. Higiena żywienia i żywności. Higiena pracy. Higiena komunalna. Higiena dzieci i młodzieży. Epidemiologia chorób zakaźnych. 7. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne Zabezpieczenie społeczne. Funkcje ubezpieczeń społecznych. Organizacja systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce. Źródła finansowania ubezpieczeń. Ustawodawstwo Unii Europejskiej w zakresie zabezpieczenia społecznego. Ryzyka ubezpieczeniowe. Świadczenie emerytalne: I, II, III filar systemu emerytalnego. Powszechne Towarzystwa Emerytalne. Świadczenie rentowe: zasady ustalenia uprawnień, rodzaje niezdolności do pracy, zasady orzekania o niezdolności do pracy. Świadczenie z ubezpieczenia chorobowego: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy, zasiłek macierzyński, zasiłek opiekuńczy. Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych: zakres ubezpieczenia wypadkowego, rodzaje świadczeń. Ubezpieczenia zdrowotne w Polsce i w krajach Unii Europejskiej /system ubezpieczeniowy, narodowy ochrony zdrowia/. Obowiązkowe i dobrowolne ubezpieczenia. Zasady opłacania składek. Administracja systemu. Zakres finansowania świadczeń opieki zdrowotnej. 8. Polityka społeczna i zdrowotna Polityka zdrowotna i społeczna : definicje, funkcje, cele. Polityka społeczna w Polsce i w krajach Unii Europejskiej. Obszary polityki społecznej. Zabezpieczenie społeczne: cele i funkcje ubezpieczenia społecznego instrumenty realizacji polityki społecznej w tym obszarze. Pomoc społeczna: cele i funkcje pomocy społecznej, zasady przyznawania pomocy społecznej i świadczeń rodzinnych. Zatrudnienie i bezrobocie: podstawowe definicje rynku pracy, istota bezrobocia, zasady przyznawania świadczeń z tytułu bezrobocia. Niepełnosprawność: podstawowe pojęcia i definicje, zasady orzekania o stopniu niepełnosprawności, rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych, Państwowy Fundusz Osób Niepełnosprawnych, Karta Praw Osób Niepełnosprawnych. Działalność organizacji pozarządowych organizacja pożytku publicznego i wolontariat. Polityka zdrowotna w Polsce i jej instrumenty. Polityka zdrowotna Unii Europejskiej. Narodowy Program Zdrowia. Strategiczne kierunki działania Ministra Zdrowia. Polityka lekowa państwa. Narodowy Program Zdrowia: założenia programu, cele, zadania,

8 8 oczekiwania. Programy polityki zdrowotnej państwa. Administracja państwowa, samorząd terytorialny i organizacje pozarządowe a zabezpieczenie potrzeb zdrowotnych Główne zagrożenia zdrowia i problemy zdrowotne w Polsce. 9. Międzynarodowe problemy zdrowia Światowa Organizacja Zdrowia. Priorytety w zakresie zdrowia publicznego w Unii Europejskiej. Międzynarodowa pomoc humanitarna. Współpraca międzynarodowa na rzecz zwalczania chorób zakaźnych. Rozwój międzynarodowej polityki zdrowotnej. Europejskie organizacje pozarządowe działające na rzecz zdrowia publicznego. Problematyka zdrowia w ONZ. 10. Organizacja ratownictwa medycznego Ratownictwo medyczne. Cele i zadania. System zintegrowanego ratownictwa medycznego w Polsce. Przedszpitalne ratownictwo medyczne. Wypadki masowe, klęski żywiołowe, zagrożenia miejscowe. Katastrofy, sytuacje kryzysowe. Prewencja i promocja zdrowia w ratownictwie medycznym. Światowe systemy i standardy funkcjonowania służb ratownictwa medycznego. 11. Nauka o człowieku Anatomiczne i fizjologiczne podstawy funkcjonowania organizmu ludzkiego 12. Propedeutyka zdrowia i choroby Stan zdrowia i choroby. Źródła wiedzy o chorobie. Etiologia i fenomenologia chorób. Zasady i organizacja procesu diagnostyczno-leczniczego i współczesne metody terapeutyczne. 13. Żywienie człowieka Podstawowe składniki odżywcze. Żywność w łańcuchu troficznym człowieka. Podział produktów żywnościowych. Ocena stanu odżywienia i sposobów odżywiania, Zasady prawidłowego żywienia. Żywienie ludzi w różnych okresach życia. Tradycje i nawyki żywienia, oraz ich zdrowotne konsekwencje społeczne. Choroby związane z żywnością, żywieniem i odżywieniem. Żywienie człowieka chorego. Zasady planowania i ocena jadłospisów. Bezpieczeństwo zdrowotne żywności. Regulacje prawne dotyczące jakości żywności. Higiena artykułów żywnościowych i przedmiotów codziennego użytku mających kontakt z żywnością. Substancje obce towarzyszące produktom odżywczym. Kontrola żywności. Programy służące poprawie stanu zdrowia ludności poprzez jakość zdrowotną żywności oraz sposobów żywienia. Rola fachowych pracowników ochrony zdrowia w procesie edukacyjnym w zakresie higieny żywności i żywienia. 14. Zdrowie środowiskowe Wprowadzenie do tematyki zdrowia człowieka w ujęciu holistycznym. Człowiek jako element środowiska życia na Ziemi. Środowisko naturalne człowieka podstawowe definicje.

9 9 Metody oceny narażenia człowieka na czynniki szkodliwe. Zarządzanie i komunikowanie ryzykiem zdrowotnym. Skutki zdrowotne środowiskowych czynników ryzyka (biologicznych, psychospołecznych, chemicznych i fizycznych) oraz patomechanizmy ich działania. Skażenie środowiska naturalnego człowieka i ich wpływ na zdrowie. Zapobieganie skażeniom środowiska jako działanie profilaktyczne w ochronie zdrowia. Świadomość ekologiczna społeczeństwa i jej rola w utrzymaniu wysokiego poziomu zdrowia. Rozwój cywilizacji a zdrowie (dziura ozonowa, efekt cieplarniany). Uregulowania prawne w ekologii w aspekcie działań prozdrowotnych. 15. Kwalifikowana pierwsza pomoc Rozpoznanie sytuacji zagrażającej zdrowiu lub życiu człowieka. Ocena podstawowych funkcji życiowych człowieka w stanie zagrożenia. Przywrócenie, podtrzymanie i stabilizacja podstawowych funkcji życiowych, a w tym, przede wszystkim czynności układu oddechowego i krążenia, zabezpieczenie i stabilizacja różnych obszarów ciała uszkodzonych w wyniku działania czynników zewnętrznych. Podejmowanie kwalifikowanych działań ratunkowych w szczególnych rodzajach zagrożeń środowiskowych. Organizacja i przeprowadzenie kwalifikowanego i bezpiecznego transportu osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia. 16. Formy opieki zdrowotnej Poziomy i piony opieki zdrowotnej. Założenia organizacyjne systemów opieki zdrowotnej na świecie, ze szczególnym uwzględnieniem Polski, krajów Unii Europejskiej, Kanady i Stanów Zjednoczonych. 17. Zasoby i systemy informacyjne w ochronie zdrowia Rodzaje zasobów i systemów informacyjnych w ochronie zdrowia. Systemy monitorowania usług medycznych w tym recept leków finansowanych ze środków publicznych - rejestr usług medycznych. Systemy monitorowania zasobów opieki zdrowotnej - publiczne rejestry. Zasady i procedury dostępu do publicznych zasobów informacyjnych w ochronie zdrowia. Tworzenie, przetwarzanie i udostępnianie baz danych, w szczególności medycznych. Informatyczna organizacja obiegu informacji w zakładach opieki zdrowotnej. Problemy unifikacji, porównywalności i oceny jakości danych medycznych. 18. Marketing usług zdrowotnych Istota marketingu i jego ewolucja. Analiza otoczenia marketingowego. Mieszanka marketingowa i jej elementy. Wprowadzenie do marketingu usług. Specyfika marketingu w usługach. Marketing-mix usług medycznych. Kształtowanie produktu/usługi medycznej. Kształtowanie cen i warunków ekonomicznych transakcji w instytucjach medycznych. System dystrybucji usług medycznych. Promocja marketingowa usług medycznych. Strategie marketingowe - rodzaje i formowanie. Proces zarządzania marketingowego w usługach medycznych. Marketing a jakość usług zdrowotnych. VII. ZALECENIA W przypadku kreowania przez uczelnię specjalizacji na poziomie studiów władze uczelni zobowiązane są do zapewnienia w programie nauczania w wymiarze co najmniej 700

10 10 godzin takich przedmiotów i praktyk, których treści merytoryczne i sposób zorganizowania umożliwią absolwentowi uzyskanie wiedzy i umiejętności zabezpieczających profesjonalne wykonywanie obowiązków zawodowych w wybranej specjalności. Zakres umiejętności i kompetencji magistra zdrowia publicznego. Magister zdrowia publicznego powinien posiadać następujące umiejętności: 1. Identyfikacji i prognozowania zagrożeń i problemów zdrowotnych określonej zbiorowości. 2. Rozpoznawania wpływu procesów społecznych oraz struktur demograficznych na zdrowie zbiorowości ludzkich. 3. Planowania, opracowywania, organizowania, oceny skuteczności i ewaluacji programów profilaktycznych i promocji zdrowia dla różnych środowisk społecznych. 4. Prognozowania i kształtowania struktury i wielkości potrzeb zdrowotnych i usług medycznych ludności. 5. Merytorycznego i organizacyjnego kierowania zespołami ludzkimi i koordynowania działań instytucji, a także mobilizowania społeczeństwa do realizowania polityki zdrowotnej państwa na szczeblu lokalnym i krajowym. 6. Zarządzania w oparciu o normy prawa i nowoczesne techniki zarządzania zakładami ochrony zdrowia i instytucjami zajmującymi się szeroko rozumianym zdrowiem publicznym. 7. Organizowania i zabezpieczania funkcjonowania struktur usług medycznych w zakresie powszechnego i prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego i społecznego (lecznictwo, rehabilitacja, opieka długoterminowa, opieka społeczna). 8. Zarządzania jednostkami Zintegrowanego Systemu Ratownictwa Medycznego i systemu informacji kryzysowej. 9. Kontrolowania i oceny stanu sanitarno- epidemiologicznego na szczeblu krajowym i regionalnym oraz organizowania działań zaradczych i naprawczych. 10. Gromadzenia danych i analizy kosztów ekonomicznych usług medycznych, rehabilitacji, profilaktyki i promocji zdrowia. 11. Wykorzystywania wiedzy o celach i zadaniach zdrowia publicznego w Unii Europejskiej do wzbogacania programów ochrony i promocji zdrowia w środowisku lokalnym. 12. Samodzielnego opracowywania ekspertyz, raportów, referatów i publikacji z zakresu zdrowia publicznego. 13. Porozumiewania się w językach obcych i zapoznawania się z naukowym piśmiennictwem obcojęzycznym. Magister zdrowia publicznego posiada kompetencje do: 1. zajmowania kierowniczych i specjalistycznych stanowisk w instytucjach i jednostkach administracji rządowej wszystkich szczebli zajmujących się problematyką zdrowia i szeroko rozumianym zdrowiem publicznym. 2. Zajmowania kierowniczych stanowisk w jednostkach wszystkich szczebli nadzoru sanitarnego, Państwowej Inspekcji Sanitarnej, ochrony i kontroli środowiska, a także niemedycznych stanowiskach w Zintegrowanym Systemie Ratownictwa Medycznego. 3. Zajmowania kierowniczych stanowisk w jednostkach wszystkich szczebli instytucji ubezpieczeń zdrowotnych i społecznych. 4. Zajmowania kierowniczych i specjalistycznych stanowisk w jednostkach i podmiotach gospodarczych zajmujących się ochroną i promocją zdrowia.

11 11 5. Pełnienia funkcji eksperta, doradcy lub konsultanta Sejmu i Senatu, jednostek rządowych i samorządowych wszystkich szczebli, instytucji pozarządowych, stowarzyszeń i fundacji. 6. Zajmowania stanowisk specjalistycznych w instytucjach naukowo- badawczych zajmujących się problematyką zdrowia publicznego. 7. Nauczania problematyki zdrowia publicznego w średnim i wyższym szkolnictwie oraz z innych instytucjach zajmujących się edukacją zdrowotną.