Program działań na rzecz osób z niepełnosprawnością w powiecie gostyńskim

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr XVII/124/16 Rady Powiatu Gostyńskiego z dnia 19 maja 2016 r. Program działań na rzecz osób z niepełnosprawnością w zakresie rehabilitacji społecznej, rehabilitacji zawodowej i zatrudniania oraz przestrzegania praw osób z niepełnosprawnością w powiecie gostyńskim w latach Gostyń

2 SPIS TREŚCI I. Wyjaśnienia wstępne str. 3 II. Problem niepełnosprawności w powiecie gostyńskim str. 5 III. Założenia ogólne str. 14 IV. Program działań na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej, rehabilitacji zawodowej i zatrudniania oraz przestrzegania praw osób niepełnosprawnych w powiecie gostyńskim w latach str. 17 V. Wykaz instytucji i organizacji na terenie powiatu gostyńskiego służących pomocą osobom niepełnosprawnym str. 27 2

3 I. WYJAŚNIENIA WSTĘPNE I. Powiat, jako jednostka samorządu terytorialnego, zgodnie z przepisami prawnymi wykonuje szereg zadań związanych ze wspieraniem osób z niepełnosprawnością. Osoby z niepełnosprawnością, jako członkowie społeczności powiatowej, na równi ze wszystkimi obywatelami doświadczają zmian, jakie dokonują się w Polsce w ostatnich latach. Osoby z niepełnosprawnością to nadal grupa społeczna szczególnie zagrożona marginalizacją, narażona na wykluczenie społeczne, stąd potrzeba dla niej zewnętrznego wsparcia. Wsparcie to wymaga całościowego podejścia, kompleksowej polityki ze strony państwa, jak również odpowiednich działań na szczeblu powiatowym, będących przedmiotem niniejszego opracowania. Istotą Programu działań na rzecz osób z niepełnosprawnością w zakresie rehabilitacji społecznej, rehabilitacji zawodowej i zatrudniania oraz przestrzegania praw osób z niepełnosprawnością w powiecie gostyńskim w latach , zwanego dalej powiatowym programem działań na rzecz osób z niepełnosprawnością, jest stworzenie odpowiednich lokalnych warunków oraz zagwarantowanie i udzielanie osobom niepełnosprawnym takiej indywidualnej pomocy, która umożliwi maksymalne wykorzystanie ich potencjalnych możliwości i zdolności dla osiągnięcia jak największej życiowej samodzielności i aktywności. Powiatowy program działań na rzecz osób z niepełnosprawnością określa zadania samorządu powiatu gostyńskiego w zakresie działań na rzecz osób z niepełnosprawnością, zmierzające do pełnego indywidualnego rozwoju i zaspokajania potrzeb osób z niepełnosprawnością we wszystkich sferach i na każdym etapie życia, gwarantujące pełne uczestnictwo tych osób w życiu społecznym. Założeniem tego dokumentu jest wyrównywanie szans osób z niepełnosprawnością mieszkańców powiatu gostyńskiego w życiu społecznym poprzez tworzenie systemu zapewniającego możliwości zatrudniania osób z niepełnosprawnością, tworzenie systemu pomocy rodzinom osób z niepełnosprawnością, tworzenie równych szans edukacyjnych dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością, zapewnianie właściwej pomocy medycznej, zapewnienie kontroli przestrzegania prawa wobec 3

4 osób z niepełnosprawnością oraz stworzenie warunków do udziału w różnych formach życia społecznego. Program został wypracowany w oparciu o diagnozę problemów i potrzeb środowiska osób z niepełnosprawnością w powiecie gostyńskim i analizę zasobów powiatu w zakresie pomocy osobom z niepełnosprawnością, stanowiącą integralną część niniejszego dokumentu. Pomoc osobom z niepełnosprawnością, zamieszkującym na terenie powiatu gostyńskiego, dzięki przyjęciu do realizacji programu działań na rzecz osób z niepełnosprawnością, staje się jednym z kluczowych celów strategicznych, przyjętych przez Zarząd i Radę Powiatu Gostyńskiego. II. Program działań na rzecz osób z niepełnosprawnością w zakresie rehabilitacji społecznej, rehabilitacji zawodowej i zatrudniania oraz przestrzegania praw osób z niepełnosprawnością w powiecie gostyńskim w latach opracował zespół pod kierunkiem Mirosława Sobkowiaka, dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu, w składzie: Natalia Hajnsz - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu Beata Kasperczak - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu Katarzyna Fechner - Powiatowy Urząd Pracy w Gostyniu Andrzej Czupryński - Powiatowy Urząd Pracy w Gostyniu Magdalena Wasielewska - Wydział Oświaty i Spraw Społecznych, Starostwo Powiatowe w Gostyniu Małgorzata Wozik -Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności Bożena Misiurek - Stowarzyszenie Chorych na Stwardnienie Rozsiane w Gostyniu Urszula Szefer - Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Specjalnej Troski KASIA w Gostyniu 4

5 II. PROBLEM NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI W POWIECIE GOSTYŃSKIM /Opracowano na podstawie danych: Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Poznaniu, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu, Powiatowego Urzędu Pracy w Gostyniu, Starostwa Powiatowego w Gostyniu, Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, ośrodków pomocy społecznej z terenu powiatu gostyńskiego./ I. Niepełnosprawność oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy. /definicja: ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych/ Podział powiatu gostyńskiego na gminy. 5

6 1. Liczba wydanych orzeczeń w powiecie gostyńskim i gminach wchodzących w jego skład /źródło: PZON w Gostyniu; stan na dzień: / Jednostka samorządu terytorialnego Powierzchnia Liczba mieszkańców Liczba wydanych orzeczeń o zaliczeniu do osób z niepełnosprawnością w ciągu roku powiat gostyński 810,3 km gminy miejsko - wiejskie 2012 rok 2013 rok gmina Borek Wielkopolski 127,6 km gmina Gostyń 136,9 km gmina Krobia 129,6 km gmina Pogorzela 96,5 km gmina Poniec 132,3 km gminy wiejskie gmina Pępowo 86,7 km gmina Piaski 100,8 km Niepełnosprawni w powiecie gostyńskim charakterystyka ogólna Za osobę niepełnosprawną uważa się osobę z naruszoną sprawnością organizmu trwale (lub okresowo), która utrudnia bądź ogranicza zdolność do pracy i wypełniania ról społecznych, jeżeli uzyskała orzeczenie: a) o zakwalifikowaniu przez zespół ds. orzekania o niepełnosprawności do jednego ze stopni niepełnosprawności: - znacznego, - umiarkowanego, - lekkiego. b) o niezdolności do pracy orzeczonej przez lekarza orzecznika ZUS: - orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji, 6

7 - orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy, - orzeczenie o częściowej niezdolności do pracy. c) o zakwalifikowaniu do osób niepełnosprawnych przez zespół ds. orzekania o niepełnosprawności w przypadku dzieci do 16 roku życia. Dzieci do 16 roku życia uznaje się za niepełnosprawne, bądź nie, ale nie zalicza się ich do stopni niepełnosprawności (choć uznaje się, że ich niepełnosprawność równa jest stopniowi znacznemu). Podział na stopień niepełnosprawności Liczba wydanych orzeczeń o zaliczeniu do osób z niepełnosprawnością /PZON w Gostyniu; stan na dzień: / 2012 rok 2013 rok 2014 rok w tym: - osoby z niepełnosprawnością: ogółem osoby z niepełnosprawnością powyżej 16 roku życia w tym: - ze znacznym stopniem niepełnosprawności z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności z lekkim stopniem niepełnosprawności w tym: - mężczyźni kobiety dzieci w wieku do 16 lat

8 III. Rehabilitacja zawodowa Osoby z niepełnosprawnością zarejestrowane w PUP /dane PUP w Gostyniu, stan na: r./ Wyszczególnienie Bezrobotni Poszukujący pracy niepozostający w zatrudnieniu razem kobiety ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności razem kobiety ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności osoby z niepełnosprawnością, w tym: zarejestrowani po raz kolejny w tym po raz kolejny jako osoba niepełnosprawna długotrwale zamieszkali na wsi do 25 roku życia Osoby z niepełnosprawnością zarejestrowane w PUP /dane PUP w Gostyniu, stan na: r./ Wyszczególnienie Bezrobotni Poszukujący pracy niepozostający w zatrudnieniu razem kobiety ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności razem kobiety ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności osoby z

9 niepełnosprawnością, w tym: zarejestrowani po raz kolejny w tym po raz kolejny jako osoba niepełnosprawna długotrwale bezrobotni zamieszkali na wsi do 25 roku życia Rehabilitacja zawodowa pozwala osobom z niepełnosprawnością na polepszenie sytuacji materialnej, a co za tym idzie umożliwienie zaspokojenia podstawowych potrzeb we własnym zakresie. Ponadto jest szansą na aktywne uczestnictwo w życiu społecznym, samorealizację, zapobieganie zjawisku izolacji. Celem rehabilitacji zawodowej jest ułatwienie osobie z niepełnosprawnością uzyskania odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego, poprzez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia zawodowego i pośrednictwa pracy. powiatu dotyczące pracy i poradnictwa zawodowego dla osób z niepełnosprawnością, ich szkolenie oraz przekwalifikowanie są realizowane przez powiatowy urząd pracy. Rehabilitacja społeczna IV. z zakresu rehabilitacji społecznej osób z niepełnosprawnością w ramach zadań własnych powiatu są realizowane przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i inne jednostki organizacyjne powiatu oraz organizacje pozarządowe. Rehabilitacja społeczna, której celem jest umożliwienie osobom z niepełnosprawnością uczestnictwa w życiu społecznym, realizowana jest poprzez prowadzenie działań, w szczególności o charakterze organizacyjnym, technicznym, rehabilitacyjnym, psychologicznym, edukacyjnym i integracyjnym. Niektóre zadania z zakresu rehabilitacji społecznej osób z niepełnosprawnością wykraczają poza zadania własne powiatu i są realizowane przez 9

10 organizacje pozarządowe z ich własnej inicjatywy, często przy wykorzystaniu pozyskanych przez nie środków zewnętrznych. 1. Likwidacja barier architektonicznych i technicznych w miejscu zamieszkania osób niepełnosprawnych. /źródło: PCPR/ Likwidacja barier architektonicznych Rok razem w tym dla w tym dla łączna kwota dofinansowań dorosłych dzieci 2013 r zł 2014 r zł 2015 r zł 2. Likwidacja barier w komunikowaniu się (np. zakup sprzętu komputerowego, zestawów telefonicznych)/źródło: PCPR/ Likwidacja barier w komunikowaniu się Rok razem w tym dla w tym dla łączna kwota dofinansowań dorosłych dzieci 2013 r zł 2014 r zł 2015 r zł 3. Dofinansowanie do kosztów uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych. /źródło: PCPR/ Dofinansowanie do wyjazdów na turnusy rehabilitacyjne Rok razem w tym dla dorosłych w tym dla dzieci w tym dla opiekunów łączna kwota dofinansowań 2013 r zł 2014 r zł 2015 r zł 4. Dofinansowanie do zakupów przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych (np. aparaty słuchowe, wózki inwalidzkie, parapodia, protezy, pionizatory, szkła korekcyjne/). /źródło: PCPR/ Dofinansowanie do zakupów przedmiotów ortopedycznych Rok razem w tym dla w tym dla łączna kwota dofinansowań dorosłych dzieci 2013 r zł 2014 r zł 2015 r zł 10

11 5. Dofinansowanie do sportu, rekreacji, turystyki i kultury osób niepełnosprawnych / realizowane przez organizacje pozarządowe, działające na rzecz osób niepełnosprawnych, dofinansowywane przez PCPR w Gostyniu/. /źródło: PCPR/ Dofinansowanie sportu, rekreacji, turystyki i kultury Rok liczba organizacji pozarządowych łączna kwota dofinansowań 2013 r zł 2014 r zł 2015 r zł 6. Liczba osób z gmin powiatu gostyńskiego korzystająca z usług DPS powiatu gostyńskiego /stan na: r., źródło: PCPR/ Gmina Razem DPS DPS DPS DPS pochodzenia Chumiętki Chwałkowo Rogowo Zimnowoda Borek Gostyń Krobia Piaski Pępowo Poniec Pogorzela inny powiat Razem Liczba osób z gmin powiatu gostyńskiego korzystająca z usług ŚDS w Chwałkowie. / /stan na: r., źródło: PCPR/ Gmina Liczba uczestników: pochodzenia Borek Wlkp. 0 Gostyń 3 Krobia 12 Piaski 0 Pępowo 7 Poniec 13 11

12 Pogorzela 0 Razem: Liczba uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej w Piaskach /źródło: WTZ Piaski, stan na dzień r./ Razem Gmina Gostyń Gmina Piaski Gmina Borek Wlkp. Gmina Pogorzela Gmina Pępowo Gmina Krobia Liczba wydanych kart parkingowych dla osób niepełnosprawnych, upoważniających do nieprzestrzegania niektórych znaków drogowych np. zakazu postoju i zatrzymywania się. /źródło: PZON w Gostyniu/ Rok Liczba wydanych kart parkingowych II półrocze Instytucje wsparcia na terenie powiatu gostyńskiego. V. Lp. Typ Liczba 1 powiatowe centrum pomocy rodzinie 1 2 ośrodki pomocy społecznej 7 3 domy pomocy społecznej 4 4 warsztaty terapii zajęciowej 1 5 środowiskowe domy samopomocy 2 6 wypożyczalnie sprzętu rehabilitacyjnego 5 7 punkty pomocy rzeczowej 9 8 punkty wsparcia dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin 2 9 telefony zaufania 1 10 powiatowy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności 1 11 organizacje pozarządowe działające na rzecz osób niepełnosprawnych 17 12

13 2. Placówki edukacyjne dla dzieci i młodzieży /źródło: Wydział Oświaty i Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego w Gostyniu, stan na dzień: r./ Lp. Typ Liczba 1 przedszkola 14 2 w tym: - z oddziałami integracyjnymi specjalne 0 4 szkoły podstawowe 24 5 w tym: - z oddziałami integracyjnymi specjalne 1 7 gimnazja 15 8 w tym: - z oddziałami integracyjnymi specjalne szkoły ponadgimnazjalne w tym: - z oddziałami integracyjnymi specjalne 1 3. Chroniony rynek pracy Lp. Typ Liczba 1 zakład pracy chronionej 3 2 zakład aktywności zawodowej 1 13

14 III. ZAŁOŻENIA OGÓLNE I. Zespół opracowujący projekt Powiatowego programu działań na rzecz osób z niepełnosprawnością przyjął, że niepełnosprawność jest uznawana za jeden z głównych problemów społecznych, ze względu na jego rozmiary, powszechność występowania oraz konsekwencje indywidualne i społeczne, jakie za sobą niesie. Dotyczy ludzi w różnym wieku, ograniczając lub uniemożliwiając im korzystanie w pełni z dobrodziejstw życia społecznego oraz przysługujących każdemu obywatelowi praw. Pozostawienie osób dotkniętych tym problemem oraz ich rodzin samym sobie prowadzi do ich społecznego wykluczenia. Oznacza to sytuację, która uniemożliwia lub w sposób znaczący utrudnia jednostkom lub grupom pełnienie społecznie akceptowanych ról, korzystanie z istniejącej infrastruktury i dóbr publicznych oraz zdobywanie dochodów w sposób godny. Na całym świecie podejmowane są różnego rodzaju działania, których celem jest minimalizowanie skutków tego zjawiska oraz zapobieganie jego powstawaniu. Tworzone są także różnego rodzaju akty prawne chroniące interesy tej grupy ludzi oraz określające ich prawa i uprawnienia. W Polsce jednym z podstawowych dokumentów z tego zakresu jest uchwała Sejmu RP z dnia 1 sierpnia 1997 roku, Karta Praw Osób Niepełnosprawnych. W dokumencie tym określone zostały prawa osób niepełnosprawnych do: a) dostępu do dóbr i usług umożliwiających pełne uczestnictwo w życiu społecznym, b) dostępu do leczenia i opieki medycznej, wczesnej diagnostyki, rehabilitacji i edukacji leczniczej, a także do świadczeń zdrowotnych uwzględniających rodzaj i stopień niepełnosprawności, w tym do zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze, sprzęt rehabilitacyjny, c) dostępu do wszechstronnej rehabilitacji mającej na celu adaptację społeczną, d) nauki w szkołach wspólnie ze swymi pełnosprawnymi rówieśnikami, jak również do korzystania ze szkolnictwa specjalnego lub edukacji indywidualnej, e) pomocy psychologicznej, pedagogicznej i innej pomocy specjalistycznej umożliwiającej rozwój, zdobycie lub podniesienie kwalifikacji ogólnych i zawodowych, f) zatrudnienia na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem i możliwościami oraz korzystania z doradztwa zawodowego i pośrednictwa, a gdy 14

15 niepełnosprawność i stan zdrowia tego wymaga - prawo do pracy w warunkach dostosowanych do potrzeb niepełnosprawnych, g) zabezpieczenia społecznego uwzględniającego konieczność ponoszenia zwiększonych kosztów wynikających z niepełnosprawności, jak również uwzględnienia tych kosztów w systemie podatkowym, h) życia w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych, w tym: - dostępu do urzędów, punktów wyborczych i obiektów użyteczności publicznej, - swobodnego przemieszczania się i powszechnego korzystania ze środków transportu, - dostępu do informacji, - możliwości komunikacji międzyludzkiej, i) posiadania samorządnej reprezentacji swego środowiska oraz do konsultowania z nim wszelkich projektów aktów prawnych dotyczących osób niepełnosprawnych, j) pełnego uczestnictwa w życiu publicznym, społecznym, kulturalnym, artystycznym, sportowym oraz rekreacji i turystyce odpowiednio do zainteresowań i potrzeb. Oprócz Karty Praw Osób Niepełnosprawnych podstawami Programu działań na rzecz osób z niepełnosprawnością w powiecie gostyńskim są: 1. Strategia Rozwoju Kraju 2020 zakładająca podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców Polski: poszczególnych obywateli i rodzin. 2. Program wyrównywania szans osób z niepełnosprawnościami i przeciwdziałania ich wykluczeniu społecznemu oraz pomocy w realizacji zadań na rzecz zatrudniania osób z niepełnosprawnościami w województwie wielkopolskim Podstawę prawną stanowi ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 ze zm.), w szczególności art. 35a określający m.in., że do zadań powiatu należy opracowywanie i realizacja powiatowego programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie: a) rehabilitacji społecznej, b) rehabilitacji zawodowej i zatrudniania, c) przestrzegania praw osób niepełnosprawnych. 15

16 II. Powiatowy program działań na rzecz osób z niepełnosprawnością ma na celu polepszenie jakości życia osób z niepełnosprawnością poprzez usuwanie wymienionych wcześniej barier. Zawiera on charakterystykę środowiska osób z niepełnosprawnością, sformułowanie celu głównego programu, celów strategicznych i operacyjnych oraz konkretne zadania, pozwalające na realizację przyjętych celów. III. Finansowanie realizacji zadań Powiatowego programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych /potencjalne źródła/: a) budżet powiatu gostyńskiego, b) środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, będące w dyspozycji powiatu, c) budżety samorządów gminnych, d) budżet państwa, będący w dyspozycji Wojewody Wielkopolskiego, e) budżet samorządu województwa wielkopolskiego, f) fundusze strukturalne Unii Europejskiej, g) środki własne organizacji pozarządowych, h) granty konkursów krajowych. IV. Monitorowanie i ewaluacja Powiatowego programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych. Program poddany będzie monitorowaniu, polegającemu na systematycznym zbieraniu oraz analizowaniu ilościowych i jakościowych informacji na temat jego realizacji w aspekcie finansowym i rzeczowym. Monitorowanie ma na celu zapewnienie prawidłowości realizacji programu, bieżące wykrywanie nieprawidłowości oraz ich korygowanie. Ewaluacja programu to ocena jakości realizacji programu (jego faktycznych efektów) w stosunku do założeń. Odnosi się to do efektów długoterminowych, zawartych w celach programu. Na ocenę programu znaczący wpływ ma czynnik społeczny ocena środowisk osób z niepełnosprawnością. Zadanie monitorowania programu oraz jego ewaluacji przypada Powiatowemu Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu, Powiatowemu Urzędowi Pracy 16

17 w Gostyniu oraz Wydziałowi Oświaty i Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego w Gostyniu. IV. PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ W ZAKRESIE REHABILITACJI SPOŁECZNEJ, REHABILITACJI ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA ORAZ PRZESTRZEGANIA PRAW OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ W POWIECIE GOSTYŃSKIM W LATACH CEL GŁÓWNY PROGRAMU Poprawa warunków życia osób z niepełnosprawnością w powiecie gostyńskim oraz ich dostępu do rehabilitacji społecznej i zawodowej CELE STRATEGICZNE 1. Stwarzanie warunków dla podniesienia kwalifikacji zawodowych osób z niepełnosprawnością i aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. 2. Kształtowanie postaw społecznych, sprzyjających integracji osób z niepełnosprawnością i realizacji ich potrzeb. 3. Stwarzanie osobom z niepełnosprawnością warunków do samodzielnego życia w rodzinie i środowisku lokalnym. 4. Wzrost efektywności wsparcia dla osób z niepełnosprawnością w zakresie rehabilitacji społecznej. 17

18 5. Rozwijanie systemu opieki całodobowej i dziennej jako wsparcia dla osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. 6. Integracja działań podmiotów wspierających osoby z niepełnosprawnością oraz aktywizacja społeczności lokalnych do działań na rzecz osób z niepełnosprawnością. 1. Stwarzanie warunków dla podniesienia kwalifikacji zawodowych osób z niepełnosprawnością i aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Cel operacyjny 1.1 Prowadzenie przez Powiatowy Urząd Pracy w Gostyniu pośrednictwa pracy dla osób z niepełnosprawnością Pozyskiwanie informacji o ofertach pracy we współpracy z pracodawcami, a także informowanie osób z niepełnosprawnością bezrobotnych i poszukujących pracy o aktualnej sytuacji i przewidywanych zmianach na rynku pracy oraz o usługach pośrednictwa pracy w państwach Unii Europejskiej Wsparcie osób z niepełnosprawnością usługami z zakresu doradztwa zawodowego, oferowanego zarówno w formie porad indywidualnych, jak i grupowych Kierowanie osób z niepełnosprawnością do ośrodków szkoleniowych. Cel operacyjny 1.2 Prowadzenie przez Powiatowy Urząd Pracy w Gostyniu monitoringu dotyczącego sytuacji bezrobotnych osób z niepełnosprawnością na powiatowym rynku pracy. 18

19 1.2.1 Bieżące monitorowanie rynku pracy osób z niepełnosprawnością pod kątem zapotrzebowania na pracę Rozpoznawanie możliwości zastosowania nowych form organizacji pracy. Cel operacyjny 1.3 Inicjowanie alternatywnych form aktywizacji zawodowej Inicjowanie rozwoju ilościowego i jakościowego warsztatów terapii zajęciowej, zakładów aktywności zawodowej, centrów integracji społecznej i spółdzielni socjalnych Wspieranie tworzenia stanowisk pracy przystosowanych dla osób z niepełnosprawnością Wspieranie samozatrudnienia osób z niepełnosprawnością poprzez udzielnie pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej lub rolniczej Aktywizowanie zawodowe osób z niepełnosprawnością w ramach prac interwencyjnych, umów absolwenckich i innych programów celowych Inicjowanie współpracy zakładów aktywności zawodowej, warsztatów terapii zajęciowej, spółdzielni socjalnych, centrów integracji społecznej, zakładów pracy chronionej i pozostałych pracodawców w ramach powiatowego systemu wsparcia osób z niepełnosprawnością poprzez organizowanie konferencji, seminariów, szkoleń itp Udzielanie pomocy zakładom pracy chronionej oraz innym pracodawcom w formie zwrotu kosztów za szkolenie zatrudnionych osób z niepełnosprawnością w związku z koniecznością zmiany profilu produkcji lub zmiany stanowiska pracy osoby z niepełnosprawnością Organizowanie szkoleń dla osób z niepełnosprawnością bezrobotnych i poszukujących pracy Wspieranie zatrudniania i samozatrudnienia osób z niepełnosprawnością w ramach telepracy (pracy przez łącza internetowe i telefoniczne) Wspieranie potencjalnych projektodawców programów unijnych w zakresie pozyskiwania środków na rzecz aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnością. 19

20 2.Kształtowanie postaw społecznych, sprzyjających integracji osób z niepełnosprawnością i realizacji ich potrzeb. Cel operacyjny 2.1 Wspieranie działań na rzecz zwiększenia świadomości społeczności powiatu gostyńskiego na temat osób z niepełnosprawnością Zwiększanie integracji osób z niepełnosprawnością w środowisku lokalnym i propagowanie likwidacji barier społecznych: a) promocja dobrych praktyk w lokalnych mediach, b) udział przedstawicieli samorządu powiatu w organizowanych merytorycznych spotkaniach lokalnych organizacji pozarządowych z władzami samorządowymi, c) udział przedstawicieli samorządu powiatu w lokalnych imprezach integracyjnych. Cel operacyjny 2.2 Wspieranie i promowanie działalności organizacji pozarządowych w systemie pomocy osobom z niepełnosprawnością i ich rodzinom Współorganizowanie lokalnych, powiatowych i ponadpowiatowych imprez integracyjnych oraz wsparcie merytoryczno-finansowe w tym zakresie Dofinansowanie działań organizacji pozarządowych realizowanych w zakresie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób z niepełnosprawnością Organizowanie festiwali, konkursów, wystaw rękodzieła artystycznego, przeglądów piosenki i grup teatralnych i innych działań dla osób z niepełnosprawnością Prezentowanie działalności organizacji pozarządowych podczas międzynarodowych i krajowych wizyt studyjnych, konferencji, imprez, spotkań merytorycznych Obejmowanie patronatem Starosty Gostyńskiego okolicznościowych uroczystości. 20

21 2.2.6 Promowanie realizowanych wspólnych przedsięwzięć poprzez media w celu kształtowania wolnego od stereotypów wizerunku osoby z niepełnosprawnością w społeczeństwie Doskonalenie merytorycznej współpracy samorządu powiatu z organizacjami pozarządowymi w ramach organizowanych wspólnych przedsięwzięć Udział organizacji pozarządowych w programach szkoleń dla kadry i wolontariuszy. Cel operacyjny 2.3 Podejmowanie działań w kierunku zwiększenia obecności osób z niepełnosprawnością w życiu publicznym Wzmacnianie wpływu środowiska osób z niepełnosprawnością na realizację programów dotyczących niepełnosprawności, w szczególności przez dofinansowanie działań realizowanych przez organizacje pozarządowe ze środków samorządu powiatu w ramach otwartych konkursów ofert, a także środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz funduszy unijnych, itp Promowanie efektów działalności osób niepełnosprawnych w ramach organizowanych wystaw rękodzieła artystycznego, występów artystycznych, itp. 3. Stwarzanie osobom z niepełnosprawnością warunków do samodzielnego życia w rodzinie i środowisku lokalnym. Cel operacyjny 3.1 Wspieranie działań na rzecz poprawy funkcjonowania osób z niepełnosprawnością w rodzinie i środowisku lokalnym Dofinansowywanie działań, służących likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami osób z niepełnosprawnością. 21

22 3.1.2 Dofinansowywanie osobom z niepełnosprawnością zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze Dofinansowywanie uczestnictwa osób z niepełnosprawnością w turnusach rehabilitacyjnych. 4. Wzrost efektywności systemu wsparcia dla osób niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej. Cel operacyjny 4.1 Doskonalenie systemu poradnictwa oraz informacji o usługach i świadczeniach dla osób z niepełnosprawnością Współpraca z samorządami gminnymi, organizacjami pozarządowymi, pracodawcami, a także sąsiednimi samorządami powiatowymi i samorządem wojewódzkim w zakresie wymiany informacji o formach i zakresie podejmowanych działań na rzecz osób z niepełnosprawnością Rozwijanie zakresu usług i zasięgu działania powiatowego punktu wsparcia dla osób z niepełnosprawnością i ich rodzin Aktualizacja banku informacji o sprzęcie rehabilitacyjnym i pomocniczym oraz o ofertach turnusów rehabilitacyjnych Aktualizacja i udostępnianie bazy danych o placówkach, instytucjach i organizacjach pozarządowych działających na rzecz osób z niepełnosprawnością na terenie powiatu gostyńskiego Sporządzanie informacji na temat dostępności osób z niepełnosprawnością do budynków instytucji, szkół oraz siedzib placówek i organizacji na terenie powiatu gostyńskiego Opracowywanie i publikacja informatorów i poradników dla osób niepełnosprawnych, ich rodzin i opiekunów, pracowników instytucji i organizacji pozarządowych działających w zakresie polityki społecznej Informowanie na stronach internetowych i w lokalnych mediach o możliwościach wsparcia osób z niepełnosprawnością o: 22

23 a) bazie danych o instytucjach i organizacjach wsparcia dla osób z niepełnosprawnością w powiecie gostyńskim, b) ogłaszanych konkursach na zadania zlecone, a także szkoleniach i konferencjach, c) aktualnościach na temat bieżących działań, przedsięwzięć podejmowanych przez samorządy terytorialne i organizacje pozarządowe w obszarze niepełnosprawności Prowadzenie monitoringu powiatowego systemu wsparcia, wyrównywania szans i przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu osób z niepełnosprawnością, a także jego ewaluacja zakończona corocznym sprawozdaniem z podejmowanych działań na rzecz osób z niepełnosprawnością w ramach realizacji programu Umieszczenie na stronie internetowej PCPR w Gostyniu ankiety potrzeb osób z niepełnosprawnością w celu aktualizowania potrzeb środowiska osób z niepełnosprawnością. Cel operacyjny 4.2 Rozwijanie oferty usług w ramach powiatowego systemu wsparcia dla osób niepełnosprawnych Rozwijanie i poszerzanie sieci istniejących usług (np. wypożyczalnie sprzętu rehabilitacyjnego /wykaz aktualnego sprzętu dostępny na stronie internetowej PCPR w Gostyniu/, banki pomocy rzeczowej, darowizny sprzętów ortopedycznych pozyskanych z Holandii) i uruchamianie nowych działań Inicjowanie i dofinansowywanie projektów organizacji społecznych o charakterze innowacyjnych i systemowych form działania Wsparcie dla inicjatyw społecznych i pracowniczych w zakresie polityki społecznej. Cel operacyjny 4.3 Promowanie i wspieranie działań na rzecz wczesnej identyfikacji zaburzeń rozwojowych i interwencji. 23

24 4.3.1 Promowanie i wspieranie projektów organizacji pozarządowych dotyczących realizacji zadań z zakresu rehabilitacji dzieci i młodzieży Wspieranie organizacji szkoleń na temat form wczesnej rehabilitacji. Cel operacyjny 4. 4 Wspieranie rozwoju działań kulturalnych, sportowych, turystycznych i rekreacyjnych poprzez: Promowanie osiągnięć osób z niepełnosprawnością w sporcie kwalifikowanym, jak i powszechnym, a także promowanie rekreacji osób z niepełnosprawnością Wspieranie organizowania obozów sportowych, rekreacyjno integracyjnych, turnusów rehabilitacyjnych i zajęć w czasie wolnym (finansowanych ze środków PFRON oraz z powiatu gostyńskiego w ramach otwartych konkursów dla organizacji pozarządowych lub grup nieformalnych) Współpraca z organizacjami pozarządowymi z terenu powiatu gostyńskiego w celu wspólnej realizacji programów na rzecz osób z niepełnosprawnością w zakresie kultury, sportu, turystyki i rekreacji Dofinansowanie projektów organizacji pozarządowych na realizację zadań w zakresie sportu, turystyki i rekreacji, a także działalności kulturalnej osób z niepełnosprawnością. Cel operacyjny 4.5 Wyrównywanie szans edukacyjnych dla dzieci, młodzieży i dorosłych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Dążenie do coraz wyższej jakości i powszechności kształcenia integracyjnego, zarówno w odniesieniu do dzieci z niepełnosprawnością w klasach integracyjnych, szkolnictwa integracyjnego oraz szkolnictwa specjalnego. Cel operacyjny

25 Wspieranie rozwoju sieci usług medycznych i rehabilitacyjnych Upowszechnianie informacji w placówkach służby zdrowia o działaniach medycznych prowadzonych na rzecz osób z niepełnosprawnością Wspieranie rozwoju bazy medycznej przystosowanej dla osób z niepełnosprawnością Wspieranie rozwoju usług rehabilitacyjnych. 5. Rozwijanie systemu opieki całodobowej i dziennej jako wsparcia dla osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Cel operacyjny 5.1 Poszerzanie oferty wsparcia rodzin z osobami z niepełnosprawnością usługami w postaci dziennej pomocy instytucjonalnej Wspieranie tworzenia ośrodków wsparcia, dziennych domów pomocy społecznej, środowiskowych domów samopomocy, grup wsparcia i samopomocowych, klubów samopomocy i innych form instytucjonalnych na rzecz osób niepełnosprawnych, w tym osób z zaburzeniami psychicznymi. Cel operacyjny 5.2 Wspieranie funkcjonowania placówek opieki całodobowej Utrzymanie standardu usług i jego rozwijanie Modernizacja obiektów domów pomocy społecznej. 25

26 Cel operacyjny 5.3 Wspieranie prawidłowego działania instytucji opieki i pomocy społecznej Wspieranie okresowych szkoleń wzmacniających kompetencje pracowników placówek opieki dziennej i całodobowej Zapewnienie kontroli przestrzegania prawa wobec osób przebywających w instytucjach opieki i pomocy społecznej. 6. Zintegrowanie działań podmiotów wspierających osoby z niepełnosprawnością oraz aktywizacja społeczności lokalnych do działań na rzecz osób z niepełnosprawnością. Cel operacyjny 6.1 Kontynuacja i poszerzanie współpracy między instytucjami szczebla samorządowego a organizacjami pozarządowymi, przedstawicielami pracodawców zatrudniających osoby z niepełnosprawnością Współpraca w zakresie rozwiązywania problemów osób niepełnosprawnych pomiędzy samorządem terytorialnym a sektorem pozarządowym, w tym: a) zlecanie zadań publicznych w formie dotacji, b) współpraca z krajowymi i zagranicznymi instytucjami działającymi w obszarze niepełnosprawności, w tym także z organizacjami pozarządowymi, c) wspieranie wolontariatu i współpraca w tym zakresie (m.in. angażowanie wolontariuszy w organizowanie przedsięwzięć przez samorząd terytorialny, udział wolontariatu w realizacji zadań publicznych zlecanych organizacjom pozarządowym) Współpraca z Powiatową Społeczną Radą do Spraw Osób z Niepełnosprawnych, w tym: 26

27 a) konsultowanie z właściwymi podmiotami działającymi w systemie wsparcia osób z niepełnosprawnością i organizacjami pozarządowymi obowiązujących rozwiązań prawnych w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnością oraz opracowywanie wspólnych opinii, b) wypracowywanie wspólnych stanowisk dotyczących podejmowanych inicjatyw przez Samorząd Powiatu, instytucje wsparcia osób z niepełnosprawnością, organizacje pozarządowe, c) prezentowanie potrzeb środowiska osób z niepełnosprawnością radnym resortowych komisji Rady Powiatu Gostyńskiego, Cel operacyjny 6.2 Inicjowanie lokalnych programów zmierzających do aktywnego uczestnictwa osób z niepełnosprawnością w życiu społecznym Organizowanie, współorganizowanie szkoleń, konferencji, spotkań na temat kompleksowej rehabilitacji osób z niepełnosprawnością i roli samorządów Upowszechnianie znaczenia i popularyzowanie efektów działań organizacji pozarządowych na rzecz osób z niepełnosprawnością Koordynowanie działań na rzecz osób z niepełnosprawnością i zgłaszanie konieczności wprowadzania zmian do przyjętego programu Upowszechnianie działań na rzecz rozwiązywania problemów osób z niepełnosprawnością. V. WYKAZ INSTYTUCJI I ORGANIZACJI NA TERENIE POWIATU GOSTYŃSKIEGO SŁUŻĄCYCH POMOCĄ OSOBOM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ 27

28 Lp. Nazwa Instytucji Adres Telefon Rodzaj i forma działalności 1. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ul. Nowe Wrota orzecznictwo do celów rentowych, wypłaty rent, rent socjalnych, zasiłków i dodatków 2. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego 3. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności 4. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu 5. Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego ul. Wrocławska 45A ul. Wrocławska 255a ul. Nowe Wrota 7 ul. Nowe Wrota pielęgnacyjnych orzecznictwo do celów rentowych, wypłaty rent, zasiłków pielęgnacyjnych dla osób ubezpieczonych w KRUS orzecznictwo do celów pozarentowych, orzecznictwo niepełnosprawności dzieci, legitymacje osób niepełnosprawnych karty parkingowe dofinansowania do: - turnusów rehabilitacyjnych, - sprzętu rehabilitacyjnego, - przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych, - sportu, kultury i rekreacji, - likwidacji barier architektonicznych, technicznych mediacje poradnictwo: - specjalistyczne, - prawne, - socjalne kierowanie do domów pomocy społecznej kierowanie do środowiskowego domu samopomocy wypożyczanie sprzętu rehabilitacyjnego darowizny sprzętu rehabilitacyjnego 28

29 6. Powiatowy Urząd Pracy w Gostyniu ul. Poznańska pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej dofinansowanie przystosowania miejsc pracy dla osób z niepełnosprawnością, dofinansowania do szkoleń dla osób z niepełnosprawnością pośrednictwo pracy, szkolenia dla osób z niepełnosprawnością, poradnictwo zawodowe i klub pracy zajęcia grupowe i indywidualne 7. Dom Pomocy Społecznej w Chumiętkach 8. Dom Pomocy Społecznej w Rogowie 9. Dom Pomocy Społecznej w Chwałkowie 10. Dom Pomocy Społecznej w Zimnowodzie 11. Warsztaty Terapii Zajęciowej w Piaskach 12. Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gostyniu 13. Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Borku Chumiętki Krobia Rogowo Krobia Chwałkowo Krobia Zimnowoda Borek Wlkp ul. Szkolna Piaski ul. Wrocławska 250 ul. Droga Lisia Borek opieka całodobowa i rehabilitacja osób przewlekle somatycznie chorych opieka całodobowa i rehabilitacja psychicznie chorych opieka całodobowa i rehabilitacja niepełnosprawnych intelektualnie opieka całodobowa i rehabilitacja dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie ogólny rozwój i poprawa sprawności, niezbędnych do prowadzenia samodzielnego, niezależnego i aktywnego życia zasiłki okresowe i celowe, zasiłki stałe, kompletowanie dokumentów do dps i wydawanie decyzji kierujących praca socjalna, pośrednictwo w usługach opiekuńczych zasiłki okresowe i celowe, zasiłki stałe, kompletowanie dokumentów do dps i wydawanie decyzji kierujących praca socjalna, pośrednictwo w usługach opiekuńczych 29

30 14. Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Krobi 15. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pępowie 16. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Piaskach 17. Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Poniecu 18. Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pogorzeli 19. Środowiskowy Dom Samopomocy w Gostyniu ul. Powstańców Wlkp Krobia ul. Nadstawek Pępowo ul. Szkolna Piaski ul. Krobska 45a Poniec Rynek Pogorzela ul. Willowa 3a, zasiłki okresowe i celowe, zasiłki stałe, kompletowanie dokumentów do dps i wydawanie decyzji kierujących praca socjalna, pośrednictwo w usługach opiekuńczych zasiłki okresowe i celowe, zasiłki stałe, kompletowanie dokumentów do dps i wydawanie decyzji kierujących praca socjalna, pośrednictwo w usługach opiekuńczych zasiłki okresowe i celowe, zasiłki stałe, kompletowanie dokumentów do dps i wydawanie decyzji kierujących praca socjalna, pośrednictwo w usługach opiekuńczych zasiłki okresowe i celowe, zasiłki stałe, kompletowanie dokumentów do dps i wydawanie decyzji kierujących praca socjalna, pośrednictwo w usługach opiekuńczych zasiłki okresowe i celowe, zasiłki stałe, kompletowanie dokumentów do dps i wydawanie decyzji kierujących praca socjalna, pośrednictwo w usługach opiekuńczych opieka dzienna, rehabilitacja i terapia zajęciowa dla osób z niepełnosprawnością 20. Środowiskowy Dom Samopomocy w Chwałkowie Chwałkowo Krobia opieka dzienna, rehabilitacja i terapia zajęciowa dla osób z niepełnosprawnością 30

31 21. Dom Dziennego Pobytu 22. Zespół Szkół Specjalnych w Brzeziu ul. Polna 72a Brzezie półstacjonarna forma opieki mająca na celu utrzymanie osoby w jej naturalnym środowisku, adresowana przede wszystkim do osób, które z powodu wieku lub choroby wymagają wsparcia, zapewnienie 2 posiłków dziennie, terapii zajęciowej, podstawowych usług opiekuńczych. szkoła podstawowa, gimnazjum oraz szkoła zawodowa nauczanie specjalne 23. Przedszkole Miejskie nr 4 Oddział Integracyjny 24. Punkt Wsparcia dla Osób z Niepełnosprawnością i ich Rodzin 25. Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Gostyniu 26. Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Umysłowo Nie Sami 27. Towarzystwo Osób Niepełnosprawnych 28. Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom ul. Starogostyńska 9 ul. Nowe Wrota 7 ul. Nowe Wrota 7 ul. Polna 72a ul. Powstańców Wlkp Pogorzela ul. Polna 72 a Gostyń przyjmuje dzieci z niepełnosprawnością fizyczną i umysłową w różnym stopniu poradnictwo socjalne, prawne i psychologiczne, szkolenia dla opiekunów i rodzin osób z niepełnosprawnością interwencje w sprawach osób z niepełnosprawnością wydawanie orzeczeń kwalifikacyjnych do odpowiednich form kształcenia skupia osoby zarówno z niepełnosprawnością umysłową jak i fizyczną działalność samopomocowa organizacja wyjazdów na turnusy rehabilitacyjne organizacja imprez integracyjnych, sportowych i kulturalnych skupia osoby zarówno z niepełnosprawnością umysłową jak i fizyczną działalność samopomocowa wypożyczanie sprzętu rehabilitacyjnego organizacja wyjazdów na turnusy rehabilitacyjne skupia dzieci z niepełnosprawnością 31

32 Specjalnej Troski Kasia 29. Bank Pomocy Rzeczowej ul. Nowe Wrota w różnym stopniu terapia logopedyczna rehabilitacja ruchowa działalność samopomocowa wypożyczanie sprzętu rehabilitacyjnego organizacja wyjazdów na turnusy rehabilitacyjne pomoc rzeczowa dla rodzin i osób najuboższych 30. Stowarzyszenie Nasz Dom Chwałkowo Krobia wspieranie działalności Domu Pomocy Społecznej w Chwałkowie 31. Stowarzyszenie DZIECKO 32. Polski Związek Niewidomych Zarząd Koła Gostyń 33. Stowarzyszenie MOST ul. Bojanowskiego 14a Gostyń ul. Mostowa Gostyń ul. Szkolna Piaski organizacja imprez integracyjnych, sportowych i kulturalnych mediacje rodzinne pomoc rzeczowa promocja artystów niepełnosprawnych działalność samopomocowa organizacja wyjazdów na turnusy rehabilitacyjne pomoc rzeczowa organizacja imprez integracyjnych 34. Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów Zarząd Rejonowy w Gostyniu 35. Polskie Stowarzyszenie Diabetyków Koło nr 3 w Gostyniu 36. Stowarzyszenie JA TEŻ POMAGAM 37. Stowarzyszenie Wspomagania Rozwoju Dzieci i Młodzieży TRATWA ul. 700-lecia 9 ul. Polna 72 a Gostyń Os. 700-lecia 11/27 ul. Mostowa działalność samopomocowa organizacja wyjazdów na turnusy rehabilitacyjne organizacja imprez o charakterze integracyjnym działalność samopomocowa organizacja imprez o charakterze integracyjnym poradnictwo działalność na rzecz osób niepełnosprawnych prowadzenie przedszkola z oddziałem integracyjnym prowadzenie Klubu TRATWA w Gostyniu 32

33 38. Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych Kreatywni 39. Stowarzyszenie Chorych na Stwardnienie Rozsiane w Gostyniu 40. Stowarzyszenie Gostyński Klub Amazonki 41. Stowarzyszenie IMPACT 42. Stowarzyszenie BAZA 43. Stowarzyszenie na rzecz osób niepełnosprawnych RADOŚĆ 44. Zakład Aktywności Zawodowej w Leonowie ul. Szkolna Piaski ul. Sikorskiego 3/25, Gostyń ul. W. Łokietka 2 ul. Miejsko- Górecka 13G Krobia ul. Górna 89A ul. Szkolna Piaski Leonów Borek Wlkp przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych działalność wspierająca prowadzenie WTZ wspieranie osób chorych na SM informowanie o możliwościach wykorzystania różnych terapii organizowanie spotkań mających na celu integrację członków stowarzyszenia oraz spotkań z lekarzami, rehabilitantami itd. pomoc kobietom dotkniętym chorobą nowotworową piersi integracja osób niepełnosprawnych ze światem ludzi zdrowych działania na rzecz osób niepełnosprawnych profilaktyka ochrony zdrowia psychicznego/fizycznego pomoc osobom/rodzinom w trudnej sytuacji życiowej (w tym osobom z niepełnosprawnością) prowadzenie zajęć dla osób z niepełnosprawnością (m.in. terapia SI, arteterapia, specjalistyczne grupowe zajęcia dla dzieci) działania integracyjne inicjowanie i prowadzenie różnych form pomocy dla rodzin i osób z niepełnosprawnością zatrudnienie osób niepełnosprawnych, zaliczanych do znacznego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności poprzez prowadzenie rehabilitacji zawodowej i społecznej, przygotowywanie ich do samodzielnego i niezależnego życia adekwatnego do ich możliwości psychomotorycznych 33

34 34