uchwala się, co następuje:

Transkrypt

1 UCHWAŁA Nr XVI/105/08 Rady Powiatu w Sulęcinie z dnia 28 marca 2008 r. w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Powiatowego Rzecznika Konsumentów za rok 2007 Na podstawie art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji konsumentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 244 poz z późn. zm.1) oraz art. 12 pkt 11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz ze zm.) uchwala się, co następuje: 1. Zatwierdza się sprawozdanie z działalności Powiatowego Rzecznika Konsumentów za rok 2007, stanowiące załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu. 3. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia.

2 SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO RZECZNIKA KONSUMENTÓW W SULĘCINIE ZA 2007 ROK 1. Uwagi ogólne. Zadania własne powiatu enumeratywnie wymienia art. 4 ust.1 pkt 1 do 22 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz.1592 ze zm.), w punkcie 18 ustawodawca wyodrębnił wśród nich ochronę praw konsumenta. Zadanie to realizuje Powiatowy Rzecznik Konsumentów powoływany przez Radę Powiatu. W Powiecie Sulęcińskim od dnia 1 marca 2007 roku w ramach 1/10 etatu funkcję tę pełni Agnieszka Bartosik- Rzyczkowska. Zasięg działania Rzecznika obejmuje 5 gmin: Sulęcin, Lubniewice, Torzym, Słońsk, Krzeszyce. Zadania Powiatowego Rzecznika Konsumentów wyznaczają przede wszystkim przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (t.j. z 2003 r. Dz. U. Nr 86, poz. 804 ze zm.), zaś prawa konsumentów określone są w wielu przepisach, począwszy od Kodeksu cywilnego i ustawy o szczególnych warunkach sprzedaŝy konsumenckiej aŝ po prawo bankowe, telekomunikacyjne, pocztowe, energetyczne oraz ustawy: o kredycie konsumenckim, o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, o świadczeniu usług drogą elektroniczną, o ogólnym bezpieczeństwie produktów, o usługach turystycznych, o cenach, o języku polskim, o jakości handlowej artykułów rolno - spoŝywczych, o warunkach zdrowotnych Ŝywności i Ŝywienia, o kosmetykach... Powiatowy Rzecznik Konsumentów, realizując zadania samorządu powiatowego w zakresie ochrony praw konsumentów, w szczególności: zapewnia bezpłatne poradnictwo konsumenckie i informację prawną w zakresie ochrony interesów konsumentów, występuje do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów, współdziała z właściwymi terytorialnie Delegaturami Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi, prowadzi edukację konsumencką, wnioskuje w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów,

3 - moŝe wytoczyć powództwo na rzecz konsumentów oraz wstąpić, za ich zgodą, do toczącego się juŝ postępowania. 2. Realizacja zadań w zakresie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej. Zakres zadań powierzonych Powiatowemu Rzecznikowi Konsumentów w świetle obowiązujących przepisów został szczegółowo określony w art. 37, art. 84 ust. 1 pkt. 4, art. 100a ust. 1 przywoływanej ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz art. 63, art kodeksu postępowania cywilnego. Przyznają one Rzecznikowi wyłącznie kompetencje doradcze i procesowe. Nie przewidują natomiast Ŝadnych uprawnień kontrolnych i nakazowych, co znacznie utrudnia osiąganie poŝądanej skuteczności. Praca Rzecznika głównie wiąŝe się z udzielaniem bieŝącej pomocy prawnej i wyjaśnianiem aktualnego stanu prawnego. W ciągu minionego roku porady udzielane były zarówno telefonicznie, jak i osobiście, konsumentom zgłaszającym się do Rzecznika. W ramach bezpłatnego poradnictwa Konsumenci otrzymywali wzory pism, oświadczeń, protokołów, a takŝe pomoc w sporządzaniu dokumentów w określonej sytuacji prawnej. Wiele z tych spraw zostało załatwionych w wyniku telefonicznego wystąpienia Rzecznika do sprzedawcy bądź przedsiębiorcy. Porady dotyczyły w głównej mierze moŝliwości i procedury reklamacji złej jakości towarów i usług, a takŝe wyboru pomiędzy uprawnieniami gwarancyjnymi i uprawnieniami wynikającymi z tytułu niezgodności towaru z umową. Wielu konsumentów jest przekonanych, Ŝe gdy otrzymali od sprzedawcy dokument gwarancyjny w momencie zakupu towaru, to w przypadku ujawnienia się wady w towarze mogą wnosić reklamację jedynie w ramach gwarancji. Świadomość moŝliwości składania takŝe w tym wypadku roszczeń do sprzedawcy i skorzystania z ustawowo określonego trybu reklamacyjnego, tj. z niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową, jest bardzo niewielka. Wielokrotnie pojawiał się problem nieznajomości treści karty gwarancyjnej i warunków gwarancji określonych przez gwaranta. Konsumenci często reklamują towary z tytułu gwarancji, nie zapoznając się wcześniej z uprawnieniami i obowiązkami nałoŝonymi przez gwaranta, co skutkuje odrzuceniem reklamacji i skargami do Powiatowego Rzecznika Konsumentów. Do Rzecznika zgłaszali się równieŝ interesanci z problemami, które nie miały charakteru konsumenckiego były to najczęściej sprawy spadkowe, rodzinne, prośby o sporządzenie pozwu do sądu, ale teŝ sprawy dotyczące klientów prowadzących jednoosobowo działalność gospodarczą, które dokonały zakupu towaru w związku z tą działalnością. Zgodnie z definicją

4 zawartą w art. 221 kodeksu cywilnego konsumentem jest osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Mimo to, we wszystkich wymienionych przypadkach Rzecznik udzielał pomocy w miarę czasu i moŝliwości. W 2007 roku udzielono łącznie 232 porad, informacji i wyjaśnień w ramach bezpłatnego poradnictwa i informacji prawnej. Rzecznik odnotowuje stały wzrost zgłaszanych spraw, co moŝe wiązać się m.in. z prowadzoną od dwóch lat kampanią medialną, w ubiegłym roku pod hasłem Nie daj się oskubać. Kampania wprowadza do powszechnej świadomości instytucję Powiatowych Rzeczników Konsumentów. Strukturę przedmiotową załatwianych spraw obrazuje tabela. Tabela nr 1: Bezpłatne poradnictwo konsumenckie i informacja prawna w zakresie ochrony konsumentów. Przedmiot sprawy telefoniczn e osobiste pisemne Ogółem I. Usługi, w tym: telekomunikacja (operatorzy telefonii stacjonarnej i komórkowej, TV kablowa) motoryzacyjne (serwis) remontowo - budowlane pocztowe 3 3 edukacyjne (kursy językowe, szkolenia, 1 1 szkoły niepubliczne) komunikacyjne 2 2 II. Umowy sprzedaŝy, w tym: wyposaŝenie wnętrz sprzęt RTV i AGD sprzęt komputerowy odzieŝ 2 2 obuwie samochody i akcesoria 6 6 nieruchomości 1 1 materiały budowlane 7 7 art. spoŝywcze 4 4 telefony komórkowe III. Umowy poza lokalem i na odległość Z powyŝszego zestawienia wynika, Ŝe konsumenci najczęściej prosili o interwencję w sprawach umów sprzedaŝy dotyczących obuwia, sprzętu AGD i RTV oraz mebli. Występowały równieŝ sprawy dotyczące sprzętu komputerowego oraz róŝnego rodzaju usług. W odniesieniu do usług

5 wielokrotnie pojawiają się problemy związane z naprawą telefonów komórkowych, a takŝe z remontami mieszkań, montaŝem okien i drzwi. 3. Wystąpienia do przedsiębiorców. Tabela nr 2: Wystąpienia do przedsiębiorców w sprawie ochrony interesów konsumentów Wyszczególnienie Ogółem ilość wystąpie ń Zakończone pozytywnie Zakończone negatywnie Sprawy w toku dla konsumenta dla konsumenta I. Usługi, w tym: telekomunikacja (operatorzy telefonii stacjonarnej i komórkowej, TV kablowa) informatyczne 1 1 remontowo - budowlane pocztowe 1 1 komunikacyjne 1 1 II. Umowy sprzedaŝy, w tym: wyposaŝenie wnętrz sprzęt RTV i AGD 1 1 sprzęt komputerowy obuwie telefony komórkowe 1 1 III. Umowy poza lokalem i na odległość 3 3 Przedmiotem najczęstszych interwencji na rzecz konsumentów były trudności związane z realizacją roszczeń reklamacyjnych. W większości przypadków konsumenci nie zgadzali się z opiniami wydawanymi przez rzeczoznawców zatrudnionych w serwisach firmowych lub przez producentów. Podejmując interwencje w zgłaszanych sprawach, Rzecznik wykazywał nieprawidłowości w procedurze reklamacyjnej, których dopuszczali się sprzedawcy lub producenci. Zdarzało się jednak, Ŝe w toku gromadzenia informacji w sprawie, okazywało się, Ŝe konsument nie ma racji, jego roszczenia są bezpodstawne i nie mogą zostać zrealizowane. Zakres i formy pomocy udzielanej zgłaszającym się konsumentom były bardzo zróŝnicowane. W duŝej jednak mierze sprawy wymagały wnikliwej analizy, a pomoc realizowana była poprzez podjęcie interwencji u przedsiębiorcy. Przykład 1

6 Klientka zawarła dnia r. umowę abonencką o świadczenie usług telewizji kablowej z operatorem sieci telewizji kablowej. Zgodnie z art. 8, rozdziału I, dołączonego do umowy regulaminu świadczenia usług telewizji kablowej, umowa została zawarta na czas nieokreślony i moŝe być rozwiązana przez kaŝdą ze stron za jednomiesięcznym okresem wypowiedzenia ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego. Tymczasem dnia 8 marca 2007 r. konsumentka otrzymała od od przedsiębiorcy oświadczenie o rozwiązaniu umowy abonenckiej ze skutkiem natychmiastowym, mimo Ŝe była zainteresowana kontynuacją abonamentu. Operator tłumaczył decyzję trudnościami technicznymi. W tej sytuacji niezaleŝnie od powodów decyzji niezachowanie obowiązującego obie strony okresu wypowiedzenia stanowić moŝe podstawę roszczeń odszkodowawczych. Pisemna interwencja Rzecznika doprowadziła do rozwiązania sprawy i wznowienia świadczenia usług. Przykład 2 Młody konsument sprzedał koleŝance telefon, który kilka miesięcy wcześniej zakupił promocyjnie, zawierając umowę abonencką. KoleŜanka pisemnie zobowiązała się do opłacania abonamentu w okresie objętym umową z operatorem, mimo Ŝe zobowiązanym wobec operatora pozostawał nadal konsument. Przez długi czas dziewczyna zalegała jednak z opłatami. Wysokość zadłuŝenia rosła. Konsumentowi groziło postępowanie windykacyjne. W tej sytuacji pomoc Rzecznika polegała po pierwsze na uzyskaniu decyzji o wstrzymaniu czynności egzekucyjnych przez przedsiębiorcę, po drugie wyegzekwowaniu naleŝności od aktualnej posiadaczki telefonu. 4. Powództwa na rzecz konsumentów. Kierowanie spraw na drogę sądową jest konsekwencją braku woli przedsiębiorcy do polubownego załatwienia sprawy. W takich sytuacjach przygotowuję konsumentom pozwy do samodzielnego wniesienia oraz pisma procesowe na kaŝdym etapie postępowania sprawach skomplikowanych moŝliwe jest wstąpienie do postępowania Rzecznika za zgodą powoda. Wówczas do rzecznika mają zastosowanie przepisy k.p.c. dotyczące prokuratora. Wytaczanie powództw na rzecz konsumentów wykorzystywane jest w wąskim zakresie z uwagi na stosunkowo długi czas rozstrzygania sporów, koszty dochodzenia roszczeń, a takŝe trudności w komorniczym egzekwowaniu zasądzonych kwot. Wymaga to duŝego zaangaŝowania, dlatego traktuję je jako ostateczność i podejmuję wszelkie działania dla pozasądowego zakończenia sporu. Zwracam uwagę, Ŝe w kaŝdym przypadku decyzję o zasadności wytoczenia powództwa podejmuje sam rzecznik, a nie konsument.

7 Podkreślić naleŝy, Ŝe efektywniejsze szybsze i tańsze- są polubowne sądy konsumenckie, a ich rozstrzygnięcia mają moc orzeczeń sądów powszechnych. Zapis na sąd polubowny jest jednak rodzajem umowy pomiędzy przedsiębiorcą i konsumentem, dlatego wymaga zgody obu stron. Strony rzadko z tej formy korzystają, poniewaŝ niewiele o niej wiedzą. Inną, doradzaną przeze mnie formą rozwiązania sporu są mediacje prowadzone w inspektoratach Inspekcji Handlowej. 5.Współdziałanie z innymi organami i instytucjami W okresie sprawozdawczym Rzecznik na bieŝąco współpracował z instytucjami i organizacjami, których celem statutowym jest ochrona praw konsumentów, m.in., kierował wnioski do właściwego miejscowo Inspektoratu Inspekcji Handlowej, otrzymywał ulotki, pisma i broszury z Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Urzędu Regulacji Energetyki, uczestniczył w bezpłatnych szkoleniach. Wszyscy z definicji jesteśmy konsumentami. Konsumenci stanowią największą grupę ekonomiczną w gospodarce, wpływającą oraz pozostającą pod wpływem prawie kaŝdej publicznej i prywatnej decyzji ekonomicznej. Ale są oni jedyną waŝną grupą, której zdanie często nie jest wysłuchane. (John F. Kennedy) Sulęcin, 28 marca 2008 r. Osobą, która wytworzyła tę informację w dniu 31 marca 2008r. o godz jest Agnieszka Bartosik-Rzyczkowska. Osobą, która odpowiada za treść informacji jest Agnieszka Bartosik-Rzyczkowska