Rusko : niem. Rauske. gmina : Strzegom. powiat : świdnicki. województwo : dolnoślaskie. Obóz pracy w Rusku

Transkrypt

1 Rusko : niem. Rauske gmina : Strzegom poiat : śidnicki ojeództo : lnoślaskie Obóz pracy Rusku W archium IPN zdjęcie opisane jako obóz Rusku 1 / 10

2 Rusko (niem. Rauske), to miejscoość ojeództie lnośląskim, poiecie śidnickim, gminie Strzegom. Leży tuż przy drodze krajoej nr 5 Wrocła - Jelenia Góra, kilka kilometró od Strzegomia. Jadąc tą trasą nie da się nie zauażyć Ruska, pożeranego poolnie przez potężną odkrykoą kopalnię gliny. Ośrodek Pracy Więźnió - OPW Jaroszó-Rusko, był jednym z pięciu stalinoskich obozó pracy dla ięźnió na Dolnym Śląsku, oraz jednym z mocno rozbuanej sieci obozó całym kraju. Piersze tego typu obozy Polsce zorganizoano już 1945 r. Od 1948 r. rozpoczęto torzenie rozbuanej sieci obozó funkcjonujących początkoo przy ięzieniach, następnie jako samodzielne jednostki. Na Dolnym Śląsku latach uruchomiono pięć obozó pracy: Jaroszoie-Rusku, Jelczu, Wilkoie, Wojcieszoie i Zarębie Górnej. Poza osadzonymi Jelczu, pracującymi dla potrzeb przemysłu motoryzacyjnego, ięźnioie pozostałych OPW zatrudnieni byli kopalniach i kamieniołomach. Od 2004 roku, corocznie e rześniu, kościele p.. Śiętych Apostołó Piotra i Pała Rusku, odbyają się spotkania patriotyczno-religijne pośięcone pamięci ięźnió obozu pracy przymusoej (Ośrodek Pracy Więźnió - OPW), który funkcjonoał tam latach 2 / 10

3 Dzięki tym spotkaniom przełamane zostało tabu, bo cześniej nie móiło się o tym, że latach stalinizmu Rusko to było jedno ielkie ięzienie, którym przetrzymyano zaróno ięźnió zykłych, kryminalnych, jak i politycznych. Trudna historia poojennego Ruska pooduje, że dziś tutejsi mieszkańcy olą temat przemilczeć, albo móią o nim szczątkoo i bardzo niechętnie. Mieszkańcy nie chcą pamiętać, ale pamiętają ludzie, którzy byli tym miejscu osadzeni, oraz ksiądz Jan Olender, który uśiadamia soim parafianom, co działo się za drutami kolczastymi tamtych czasach. O trudnej przeszłości przypominają także pozostałe, obozoe baraki, które zarośnięte krzakami, jakby zamaskoane przed śiatem, pooli proadzane są ruiny. Tablice pamiątkoe Aby trzeć byłego obozu, trzeba przejechać obok cmentarza, na którym znajduje się tablica pamiątkoa pośięcona ięźniom osadzonym Rusku. Jeśli chcesz ją zobaczyć, kieruj się prao od głónego ejścia na cmentarz. Przez ponad pół ieku historia obozu nie była przedmiotem badań naukoych, przez co nie zapisała się śiamości lokalnej społeczności. Dzięki działaniom księdza Jana Olendra, posła Grzegorza Górniaka, oraz byłych ięźnió, umieszczono Rusku die tablice pamiątkoe. Jedna z nich znalazła miejsce łaśnie na cmentarzu, druga tamtejszym kościele. 3 / 10

4 Tablica na cokole krzyża Granitoą płytę odsłonięto 18 lipca 2004 r. - umieszczono na niej inskrypcję : 4 / 10

5 Golgota komunizmu - szacunek narodu i ieczna pamięć o polskich patriotach, ięźniach obozu pracy przymusoej Rusku katach 50. i 60., głodzonych i yzyskianych nieolniczą pracą przez polskich zbrodniarzy okresu stalinoskiego Zdjęcie satelitarne Google. Dzięki temu, że Google rzadko ymienia zdjęcia satelitarne, możemy zobaczyć szystkie budynki obozoe jeszcze kompletne ( każdym razie zadaszone). Zdjęcie przecięte jest skośnie drogą. Obóz znajał się lnej części. Ten najiększy budynek to noa hala produkcyjna. Pozostałe budynki to opuszczony obóz pracy. 5 / 10

6 Mapa z zaznaczonym odpoiadającej tej na zdjęciu terenemsatelitarnym obozu i budynkami Google poyżej obozoymi liczbie kładnie Pozostałe drzi ięzienne zdjęciasą portierni). ykonane W tle przez góranas (hałda) sierpniu z której 2013 zrobiliśmy roku. Brama zdjęcia głóna panoramy (patrzobozu. po praej Teren obozu za bramą - poolnie deastoany przez człoieka i chłaniany przez naturę betonoa droga betonoe słupy z drutem kolczastym betonoe słupy z drutem kolczastym 6 / 10

7 Wik z hałdy na kościół Rusku Budynek starej siłoni, przed budynkiem cmentarz Zdjęcie ięźnió, cegły (rodzaj z 2010 środku śietlicy?), roku droga ze strony którego głóna lny-slask.org.pl, nętrze enętrzna, możnapoykonane zobaczyć praej budynki poniżej z hałdy. pomocnicze Po leej baraki tymdla ten z Zdjęcie z 2010 roku ze strony lny-slask.org.pl. Zdjęcie budynku z cegły od enątrz. sierpień "śietlica" już praie całkoitej ruinie sierpień "śietlica" już praie całkoitej ruinie 7 / 10

8 sierpień yburzone baraki dla ięźnió sierpień yburzone baraki dla ięźnió sierpień yburzone baraki dla ięźnió sierpień idać, że iększość obiektó już została yburzona Brama głóna idziana od strony obozu 8 / 10

9 Gęste drzea i krzaki utrudniają obserację Coraz ięcej gruzu, coraz mniej odó... W tysięcy. ypadkach ina uznały, komandytoi Za 1965 Ogrodniczego roziązanego rolnicta 15 ostatecznie obozie miejscoym oficjalną listopada r. Wtedy że Śiadkoie istale leśnicta. były datę zakończył 1958 OPW Wiamo, zakładu to i obóz było Szkółkarsta cmentarzu, jego teren r. ponad opoiadali jest podjęto Jaroszoie postania karnego obozu się że odpoiednią 500 nie ięźnioie decyzję pierszych e przekazano iamo, ięźnió, przeznaczono tragiczne uznaje Wrocłaiu. poierzono obazą zamknięciu się miesiącach Rusku co historie łącznie Okręgoym dzień dla stało Decyzją zadanie ięzienia. ginęli. przeinęło skłaania o 6się obozu. próbach lutego 1959 noego zzorganizoania Zakłam Żadnego ichw 1960 Proces roku. ciałami... ucieczek, tym się łaściciela materiału r.po przez zcelu Centrali Więzienie likidacji nich roku 5oOPW ięzienia nie lutego śmiertelnych nasiennego ładze pomieszczenia Nasiennicta pochoano trał istniało Rusko 1960 ięziennicta kilka Jaroszoie. kilka 5 r.dla lat, byłemu miesięcy jednak Rusko, część si i kopalni 9 / 10

10 Tadeusz Śiadek Rusko za Polskich, pod postał Wenętrznego napisami polityczny. Naród obozach "się muroanego przeażnie -człoieka Gdy Karabiny Uaga! ucieczki miłosierdzia, przygotoał źródła Jedyne, Pracoaliśmy Godzina spisek Wałbrzychem, ychodziliśmy 250 : musi ZPP. W lub.niedziela.pl, :Mróz, maszynoe którą Katyń o przeciko czasie ięźnió, 4.30 czym nie nieykonania ciągu :pamiętać, żadnej budynku Matthias Po torzyło były ibyło. na -Urząd pomścimy ) pobudka. można roku marszu dnia. die gdzie ięzień litości, komunistycznej zganiano kieroano komendantury. został Bezbieczeństa. pracy tak sześciu Izmiany, Tadeusz było zonie rozkazu Internet, inspiracji żadnej tym, Z opisuje polityczny trafił schytany drenianych olno myśleć, nas kopalni, żeby nastolatkó. od za Mróz pomocy. konojenci naszą szybko łasne godz. arunki, palić, ks. ładzy, kraty. się to Na obozu Stanisłaa na o przez Za stronę. umycie 6 rozmaiać, soich 120 barakó, Od tej ieżyczkach O rano rozrzucanie jako Grupę spółczuciu kamiennych pochodzący glinie jesieni żołnierzy bez procentach jakich Padało szef się opoieściach, ostrzeżenia Żerkoskiego 10 nie zaiązano gdzie nie 1952 żyli trzymać konspiracyjnej ieczorem, utopić, Korpusu ulotek było strażniczych ostrzeżenie ięźnioie na normy rónież koryt z Głuszycy. dużo dupiętroych 1953 rąk ikiedy użyją rozieszanie ustaionych oraz Bezpieczeństa zakrystii iczasu. o. nie sześć r.kieszeni. zrobienia. padał broni. : grupy Jakuba było siedział było Do komunistycznych sojej dni Wody obozu pełne kościoła deszcz. Żadnego Ziązku moy. pryczach naprzeciko Kołb-Sieleckiego plakató W 10 książce tygodniu. Rusku też razie pogotoie. ton Rusku zresztą Patriotó Głuszycy gliny próby mieściło (m.in. p.t. jakotrafił naz 10 / 10