Senator Sprawozdawca Stanisław Iwan: Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Transkrypt

1 Senator Sprawozdawca Stanisław Iwan: Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej o uchwalonej przez Sejm w dniu 8 lutego bieżącego roku ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Komisje obradowały nad tą ustawą w dniu 19 lutego bieżącego roku i wnoszą do Wysokiej Izby o uchwalenie tej ustawy wraz z proponowanymi pięcioma poprawkami, o których za moment opowiem. Ta ustawa zastępuje obowiązującą dotychczas ustawę z dnia 12 czerwca 2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych Dziennik Ustaw nr 139, pozycja 1323 z późniejszymi zmianami. Jak zapisano w uzasadnieniu, celem tej ustawy jest zwalczanie pogłębiającego się problemu zatorów płatniczych przez wprowadzenie instrumentów wspomagających zmniejszenie opóźnień w zapłacie należności oraz dyscyplinujących strony do stosowania krótkich terminów zapłaty. Notabene poprzednia ustawa również miała taki cel, ale instrumenty okazały się za słabe w stosunku do dzisiejszych problemów. Wprowadzone ustawą z dnia 12 czerwca 2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych instrumenty dotyczące dyscyplinowania stron transakcji handlowych, a w szczególności dłużników, do stosowania krótkich terminów zapłaty po dostarczeniu towarów lub wykonaniu usługi okazały się, jak wspomniałem, niewystarczające. Wiele płatności w transakcjach handlowych między przedsiębiorcami oraz między przedsiębiorcami a organami publicznymi dokonywanych jest po terminach ustalonych w umowie. Według badań ankietowych przeprowadzonych w październiku 2011 r. przez Ministerstwo Gospodarki przeciętne opóźnienie w zapłacie należności przez kontrahentów będących przedsiębiorcami wynosiło 36,22. To jest bardzo długie opóźnienie można powiedzieć, że to jest tak zwany kredyt kupiecki, czyli kredytowanie jednego podmiotu przez drugi, oczywiście ze szkodą dla tego, kto nie otrzymuje w terminie swojej należności. W przypadku 20% ankietowanych przedsiębiorców pojawiły się problemy z terminowym otrzymywaniem zapłaty w ramach realizacji umów zawieranych z organami administracji rządowej i samorządowej. Przeciętne opóźnienie w zapłacie należności przez organy publiczne wynosiło tak wynika z ankiety ponad dwadzieścia siedem dni. To też jest bardzo dużo, prawie miesiąc. Ustawa wdraża do porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych problem ten nie jest problemem tylko polskim, on generalnie dotyczy realizowania transakcji handlowych w Unii Europejskiej i nie tylko, w związku z tym Jak już mówiłem, opiniowana ustawa wdraża do polskiego porządku prawnego właśnie tę dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r.

2 Przejdźmy teraz do samej ustawy. Ponieważ okazało się, że zmiany wymuszone zarówno dyrektywą, jak i potrzebami są bardzo duże, to żeby dochować zasad poprawnej legislacji, zdecydowano o wprowadzeniu nowej ustawy, czyli właśnie tej, o której mówimy, w miejsce ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych z 2003 r. Ustawa zawiera siedemnaście artykułów i określa szczegółowe uprawnienia wierzyciela oraz obowiązki dłużnika w związku z terminami zapłaty w transakcjach handlowych. W art. 2 podaje się informacje o tym, przypadku jakich transakcji stosuje się przepisy tej ustawy. W stosunku do poprzedniej ustawy Rozszerzono ją o dodanie przedsiębiorców z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu, czyli EFTA stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej. Art. 3 dotyczy wyłączeń. Ustawy nie stosuje się do: umów, na podstawie których są wykonywane czynności bankowe w rozumieniu art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe; umów, których stronami są wyłącznie podmioty zaliczone do sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych; dostaw i usług, do których stosuje się przepis art. 436 ust. 1 lit. b Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. W art. 4 wprowadza się dwie definicje: definicję transakcji handlowej i definicję podmiotu publicznego. W art. 5 jest zapis mówiący o tym, że wierzyciel może żądać odsetek ustawowych po upływie trzydziestu dni liczonych od dnia spełnienia swojego świadczenia i doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, jeżeli w tej umowie Art. 6, do którego odnosi się pierwsza proponowana przez nas poprawka, określa, jakim dniem jest dzień wymagalności. Dopuszcza również formę elektroniczną wezwania dłużnika do zapłaty. Jeśli chodzi o art. 7 i 8, to doprecyzowano tu między innymi warunki możliwości wydłużenia terminu zapłaty oraz związane z tym wysokości odsetek za zwłokę. W art. 8 wprowadzono przepisy dotyczące terminu zapłaty dla podmiotów Przepraszam, zaostrzono przepisy dotyczące terminu zapłaty dla podmiotów publicznych. Tu podejście jest bardziej restrykcyjne ograniczono ten termin do trzydziestu dni.

3 Art. 9 wprowadza relację między terminem zapłaty a właściwością towaru lub usługi. (Sygnał telefonu komórkowego) Przepraszam najmocniej. Art. 10 określa zasady zwrotu kosztów odzyskania należności. Są one określone na poziomie minimum 40 euro. Art. 11 mówi o tym, że jeżeli strony transakcji handlowej zastrzegły w umowie, że świadczenie pieniężne będzie następować częściami Przepis ten reguluje, w jaki sposób uprawnienie do odsetek i uprawnienie do kwoty będą realizowane. Art. 12 Zgodnie z art. 12 w imieniu i na rzecz wierzyciela mogą występować organizacje przedsiębiorców. Art. 13 mówi o postanowieniach wyłączających lub ograniczających uprawnienia wierzyciela lub obowiązki dłużnika, o których mowa w art. 5, w art. 6, art. 7 i art. 8 Postanowienia, o których mowa w tych przepisach, są nieważne. Dokonano również zmiany w kodeksie postępowania cywilnego, a mianowicie rozszerzono Spory cywilne przeniesiono do zakresu postępowania nakazowego. Jest też przepis przejściowy dotyczący sytuacji aktualnej w art. 15. Ustawa wchodzi w życie po upływie trzydziestu dni od dnia ogłoszenia. Tak jak mówiłem, komisje wnoszą do Wysokiej Izby o przyjęcie pięciu poprawek. Są to poprawki związane z zapisami art. 6, 7, 8, 9 i 10. Te poprawki, tak jak pan marszałek był uprzejmy powiedzieć, są zawarte w druku nr 296A. Na tym bym zakończył swoje sprawozdanie. Zakończę je tak, jak zacząłem: komisje wnoszą, aby Wysoki Senat raczył uchwalić załączony projekt uchwały, czyli ustawę wraz z poprawkami. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku. Wicemarszałek Stanisław Karczewski:

4 Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do pana senatora sprawozdawcy. Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych. Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. (Senator Stanisław Iwan: Dziękuję bardzo.) Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister gospodarki. Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu? Obecnie jest z nami podsekretarz stanu, pan minister Mariusz Haładyj. Bardzo proszę, Panie Ministrze. (Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Mariusz Haładyj: Dziękuję. Pan senator chyba jeszcze ) Nie, nie, nie. (Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Mariusz Haładyj: Ja na razie dziękuję. Pan senator przedstawił ) Panie Ministrze, czy pragnie pan zabrać głos w tej sprawie?

5 (Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Mariusz Haładyj: Dziękuję bardzo.) Dziękuję bardzo. Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad. Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie panu ministrowi? Bardzo proszę. (Senator Stanisław Iwan: Przepraszam, ja chciałbym złożyć poprawki, ale to za moment ) To nie teraz, dobrze? Tylko w odpowiednim momencie, za chwilę. Czy ktoś chce zadać pytanie panu ministrowi? Nie. Bardzo dziękuję, Panie Ministrze. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z pań i panów senatorów pragnie zabrać głos? Informuję, że nikt nie zapisał się do głosu. Informuję ponadto, że pan senator Roman Zaborowski złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu. Informuję, że wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator Iwan. Tak?

6 (Senator Stanisław Iwan: Tak.) Bardzo dziękuję. Zamykam dyskusję.