Prof. dr hab. Jan Chojnacki PROFESOR STANISŁAW JAN KONTUREK

Transkrypt

1 Prof. dr hab. Jan Chojnacki PROFESOR STANISŁAW JAN KONTUREK Dnia 24 czerwca 2008 roku w reprezantacyjnej sali Muzeum Historii Miasta Łodzi odbyło się uroczyste posiedzenie Senatu Uniwersytetu Medycznego w Łodzi z okazji nadania tytułu doktora honoris causa UM prof. dr hab. med. Stanisławowi J. Konturkowi. Laudację kandydata wygłosił prof. dr hab. Jan Chojnacki, a następnie Dziekan Wydziału Wojskowo-Lekarskiego - prof. dr hab. Jan Błaszczyk odczytał dyplom nadania tytułu doktora honoris causa. Aktu wręczenia dyplomu dokonał JM Rektor Uniwersytetu Medycznego w Łodzi prof. dr hab. Andrzej Lewiński w towarzystwie Dziekana prof. dr. hab. Jana Błaszczyka. 138 KRONIKARZ

2 Laudacja wygłoszona przez prof. dr hab. Jana Chojnackiego Magnificencjo, Wysoki Senacie, Szanowni Goście! Mam zaszczyt i wielką przyjemność przedstawić i scharakteryzować sylwetkę Profesora Stanisława J. Konturka i być świadkiem promocji do godności doktora honoris causa Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. To przyjemność szczególna, bowiem prof. S. Konturek jest postacią niezwykłą, gdyż łączy w sobie naukową i akademicką wielkość z osobistą skromnością, zadumę naukowca z twórczym niepokojem, dostojność i powagę z ogromnym poczuciem humoru. Prof. S. Konturek urodził się 8 października 1931 roku w Zakliczynie n/dunajcem. Liceum Ogólnokształcące ukończył w Tarnowie ze świadectwem dojrzałości Magna cum Laude, a następnie Wydział Lekarski Akademii Medycznej w Krakowie. KRONIKARZ 139

3 Drogę naukową rozpoczął w Katedrze Fizjologii tejże Akademii pod kierunkiem wybitnego polskiego fizjologa prof. Jerzego Kaulbersza, gdzie uzyskał stopień doktora medycyny. Następnie, aby pogłębić swoją wiedzę przeniósł się do I Kliniki Chorób Wewnętrznych, kierowanej przez prof. Leona Tochowicza. W tym czasie uzyskał tytuł specjalisty I i II o oraz przygotował pracę habilitacyjną pt. Rola i znaczenie gruczołów dokrewnych w wydzielaniu żołądkowym i patogenezie gruczołów dokrewnych w wydzielaniu żołądkowym i patogenezie wrzodu trawiennego u zwierząt doświadczalnych i u ludzi, którą obronił przed Radą Wydziału Lekarskiego AM w Krakowie w 1963 roku. Wyniki tej bardzo wartościowej pracy opublikował w czasopismach polskich i zagranicznych. W dowód uznania dla osiągnięć naukowych wtedy właśnie został zaproszony do USA przez National Institute of Health. Przez 18-miesięcy pracował jako stypendysta w Center for Ulcer Research and Education kierowanym przez najbardziej znanego na świecie fizjologa i znawcę gastroenterologii prof. Mortona I. Grossmana, którego uważa za swojego zagranicznego mistrza, a którego S. Konturek zadziwiał niesamowitą zdolnością do pracy naukowej i naukową wyobraźnią. W tym czasie opublikował kilkanaście bardzo cennych prac naukowych, w renomowanych czasopismach, głównie w Gastroenterology, uzyskał 3-letni grant Narodowego Instytutu Zdrowia w Bethesda, a Amerykańskie Towarzystwo Gastroenterologii przyjęło go w poczet swoich członków jako pierwszego po wojnie naukowca z Europy Wschodniej. Do Polski wrócił z pokaźnym bagażem doświadczeń naukowych i sumą USD, którą przeznaczył na zakup aparatury badawczej, prenumeratę czasopism zagranicznych i udziały w kongresach naukowych. Wobec tak znacznych osiągnięć Ministerstwo Zdrowia po 4 latach zatwierdziło jego habilitację i otrzymał stopień docenta. W 1969 roku objął stanowisko Dyrektora Instytutu Fizjologii i Kierownika Zakładu Fizjologii Klinicznej i prowadził intensywne badania w zakresie gastroenterologii doświadczalnej i klinicznej. Dzięki licznym i oryginalnym pracom, publikowanym w czasopismach amerykańskich (American Journal of Physiology, American Journal of Digestive Diseases, Digestive Diseases and Science) i angielskich (Gut, Journal of Physiology), posiadany grant został przedłużony na następne trzy lata, czyniąc prof. S. J. Konturka praktycznie niezależnym finansowo ( dewizowo ) w działalności naukowej od ówczesnych władz Akademii Medycznej, które jednak doceniając jego osiągnięcia naukowe, nie szczędziły mu pomocy technicznej i promowały go do tytułu profesora nadzwyczajnego, a następnie zwyczajnego. W wyniku intensywnej działalności naukowej prof. S. J. Konturek, otrzymywał zaproszenia z zagranicy, zwykle na 6-miesięczne wyjazdy, jako visiting professor. Pracował w tym charakterze w następujących ośrodkach: CURE - Los Angeles (2-krotnie), Department of Basic and Clinical Gastroenterology - University of Texas (Galvestone - 3-krotnie) Department of Physiology - University of Oklahoma, Department of Physiology - University of Cincinnati, Department of Gastroenterology and Medicine - University Rochester, Department of Physiology - University of Missouri Medical School, Columbia, Department of Biological Sciences of Upjohn Co, Kalamazoo, Department of Medicine at Mt Sinai Medical School, New York, Department of Physiology Liverpool, Department of Medicine - University Erlangen-Nuremberg, Department of Medicine - Münster. 140 KRONIKARZ

4 Te okresowe pobyty prof. Konturek wykorzystywał nie tylko do pracy naukowej, ale także do nawiązania kontaktów naukowych i przygotowania miejsca na przyjazd swoich asystentów, obecnie profesorów lub doktorów habilitowanych, w tym prof. W. Pawlika, prof. T. Brzozowskiego, prof. P. Thora, prof. A. Dembińskiego, prof. J. Jaworek i innych. Powracający do kraju stypendyści, wdrażali nowe, opanowane metody i dzięki zdobytemu tam doświadczeniu, podejmowali następne tematy naukowe, koordynowane przez prof. S. J. Konturka. Instytut Fizjologii AM w Krakowie stawał się najsilniejszym ośrodkiem fizjologii klinicznej w zakresie gastroenterologii nie tylko w kraju, ale także na arenie międzynarodowej. Profesor S. J. Konturek był i nadal jest zapraszany i do władz najbardziej prestiżowych organizacji i naukowych towarzystw fizjologicznych i gastroenterologicznych za granicą. W 1994 r. został na 5-letnią kadencję przewodniczącym Światowej Organizacji Gastroenterologicznej (OMGE Organisation Mondiale de Gastroenterologie), w 1973 r. Honorowym Członkiem Amerykańskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego (AGA), w 1980 r. Honorowym Członkiem Polskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego, w 1990 r. Honorowym Członkiem Czeskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego, w 1995 r. Honorowym Członkiem Brytyjskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego. Od 1970 r. był przewodniczącym Europejskiego Klubu Trzustkowego, od 1973 r. współzałożycielem (wspólnie z prof. L. Demlingiem), członkiem i zastępcą przewodniczącego Europejskiego Klubu Żołądkowego (Gastro-Club). Od 1986 r. jest czynnym członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, od 1981 członkiem korespondentem, od 2002 r. członkiem rzeczywistym PAN i od 2003 r. przewodniczącym Komitetu Narodowego ds. Unii Nauk Fizjologicznych przy PAN. Prof. S. J. Konturek zasiada lub zasiadał w komitetach redakcyjnych najbardziej liczących się fizjologicznych i gastroenterologicznych czasopism naukowych, takich jak: Gastroenterology, American Journal of Phsyiology, American Journal of Gastroenterological Diseases, Digestion, Scandinavian Journal of Gastroenterology, Digestive Diseases and Sciences, European Journal of Pharmacology, European Journal of Gastroenterology and Hepatology, Regulatory Peptides, International Journal of Pancreatology, Digestive and Liver Diseases, Gastroprotection, Journal of Physiology and Pharmacology, Archives of Gastroenteropathology. Wszystkie te niezwykle cenne czasopisma były nieodpłatnie przekazywane do dyspozycji prof. Konturka i dalej do biblioteki Instytutu Fizjologii AM, umożliwiając śledzenie najnowszych publikacji fizjologiczno-gastroenterologicznych w kraju. Profesor Stanisław J. Konturek należy do grona najwybitniejszych polskich i światowych fizjologów i gastroenterologów równocześnie i trudno jest określić jeden kierunek badań naukowych przez niego realizowany, ponieważ są prowadzone w bardzo szerokim aspekcie i wciąż dotykają nowych problemów medycyny, które stają się wyzwaniem dla tej miary naukowca. Profesor Stanisław J. Konturek jest niezwykle dociekliwym badaczem. Dowodem na to są prowadzone przez niego długoletnie badania naukowe, wciąż poszerzane. Do ważniejszych dokonań prof. Konturka należą następujące; 1. Odkrycie w 1962, że substancje enterogastronowe obecne i uwalniane w górnym odcinku jelita cienkiego mają główne znaczenie w kontroli wydzielania żołądkowego i zapobieganiu rozwojowi uszkodzeń śluzówkowych i wrzodów trawiennych; Obecnie wiadomo, że chodzi tu głównie o uwalniania cholecystokininy (CCK), sekretyny, somatostatyny i EGF. 2. Odkrycie w 1963 r., że substancja wyosobniona z moczu zawiera czynnik o silnym działaniu hamującym sekrecję żołądkową - urogastron, obecnie znany także jako epidermalny czynnik wzrostowy (EGF, odkryty potem przez noblistę S. Cohena) ma podstawowe znaczenie w zapobieganiu i gojeniu ostrych i przewlekłych uszkodzeń trawiennych. Dalsze badania wykazały, że EGF i podobny do niego TGF (obecny głównie w błonie śluzowej żołądka) działają za pośrednictwem swoistych receptorów błonowych na komórki gruczołów trawiennych żołądka, KRONIKARZ 141

5 hamując ich sekrecję, zwiększając proliferację komórek nabłonkowych przy udziale układu dekarboksylazy ornitynowej i poliamin. Działanie przeciwwrzodowe i cytoprotekcyjne czynników wzrostowych nie jest uzależnione od wpływu hamującego czynników wzrostowych na wydzielanie żołądkowe, ale jest wynikiem pobudzenia przez te czynniki COX-2 i procesów restytucji i migracji komórek nabłonka ze strefy regeneracji gruczołów żołądkowych na powierzchnię błony śluzowej. 3. Wykazanie po raz pierwszy w świecie, że błona śluzowa żołądka u zwierząt i u ludzi względnie szybko adaptuje się do działania uszkadzającego niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) np. aspiryny, a także do alkoholu, stresu i innych czynników uszkadzających. Ta adaptacja w przypadku wielokrotnego podawania aspiryny wiąże się ze wzmożoną proliferacją komórek błony śluzowej na skutek zwiększonej ekspresji czynników wzrostowych (szczególnie EGF i TGFa) oraz wzmożonej ekspresji cyklooksygenazy-2 (COX-2), jej acetylacji, generowania lipoksyn z pobudzeniem układu NOS-NO. 4. Wyjaśnienie zjawiska hartowania żołądka i trzustki przez krótkotrwałe epizody ischemiczne, prowadzące do wzrostu aktywności włókien czuciowych i uwalnianie CGRP oraz prostaglandyn warunkujących zwiększoną odporność tych narządów na czynniki uszkadzające. 5. Odkrycie, że hormony z grupy gastrynowo-cholecystokininowej wykazują nie tylko działanie pobudzające sekrecję żołądkową i trzustkową, ale także wywierają efekt cytoprotekcyjny na błonę śluzową żołądka i jelit. Działanie to ma charakter fizjologiczny i zachodzi za pośrednictwem receptorów CCK w nerwach czuciowych zaopatrujących żołądek oraz przez pobudzenie osi jelitowo-mózgowej z następowym podzeniem peptydoergicznych neuronów splotów układu enterycznego żoładka i jelit i uwalnianiem cytoprotekcyjnych neuropeptydów, jak CGRP, GRP, a także greliny, leptyny i innych. 6. Wykazanie, że głównym czynnikiem ryzyka w rozwoju zaburzeń wydzielania żołądkowego u ludzi zakażonych H. pylori jest zahamowanie uwalniania somatostatyny w wyniku uszkodzenia i upośledzenia komórek-d, osłabienia hamującego działania somatostatyny na komórki-g i nadmiernego uwalniania gastryny i czynników wzrostowych. 7. Wykazanie, że istnieje korelacja w ekspresji genowej pomiędzy czynnikami wzrostowymi, głównie EGF, TGFa i HGF, a prostaglandynami produkowanymi przez COX-1 i COX-2 oraz tlenkiem azotu (NO). 8. Opracowanie nieinwazyjnego testu oddechowego opartego na wykorzystaniu zdolności H. pylori do rozkładu znakowanego 14 C- lub 13 C-mocznika do CO2. Ta zmodyfikowana metoda jest opatentowana i powszechnie stosowana do wykrywania zakażenia H. pylori. 9. Odkrycie, że infekcja H. pylori u ludzi prowadzi do hamowania genowej ekspresji EGF i TGFa oraz, że po eradykacji bakterii wzmaga się uwalnianie tych czynników wzrostowych, co prowadzi do przyspieszenia procesu gojenia wrzodów trawiennych. 10. Odkrycie, że długotrwała infekcja H. pylori i towarzyszący jej wzrost poziomu gastryny prowadzą początkowo do proliferacji komórek nabłonkowych błony śluzowej żołądka i jelita grubego, ale z czasem ta hiperproliferacja przechodzi w atrofię z apoptozą i dysplazję, a w końcu w zmiany nowotworowe. Komórki rakowe pojawiające się w żołądku pod wpływem H. pylori i gastryny same nasilają ekspresję genową gastryny, czynników wzrostowych (EGF), receptorów gastrynowych (CCKB) oraz COX-2 i wzmagają uwalnianie prostaglandyn i czynników odpowiedzialnych za angiogenezę i zahamowanie apoptozy. W ten sposób komórki nowotworowe ulegają samopobudzaniu się, prowadząc do rozrostu guza złośliwego i jego przerzutów do węzłów chłonnych i sąsiednich narządów. 11. Wykrycie progastryny i gastryny oraz ich receptorów, a także ekspresji genowej mrna dla COX-1 i COX-2 i białek apoptycznych w raku jelita grubego. 12. Wyjaśnienie znaczenia roli osi jelitowo-mózgowej oraz greliny i leptyny w kontroli 142 KRONIKARZ

6 przyjmowania pokarmu, wydzielania egzo- i endokrynnego żołądka i trzustki oraz zachowania integralności tych narządów. 13. Wyjaśnienie roli i znaczenia jelitowo-trzustkowej melatoniny w funkcjonowaniu osi mózgowo-jelitowej i udziału tego indolu w mechanizmach cytoprotekcyjnych żołądka i trzustki. Profesor Stanisław J. Konturek jest naukowcem najwyższej rangi światowej. Potwierdzają to konkretne odkrycia w dziedzinie medycyny, wartość prowadzonych badań oraz liczba publikacji. Na uwagę zasługują jego liczne prace z noblistami w dziedzinie fizjologii i medycyny. Podziwiać należy niezwykłe wyczucie włączania się do badań zyskujących najwyższe uznanie, m.in.: badania nad EGF prowadzone wspólnie z noblistą S. Cohenem, badania nad antagonistami receptorów histaminowych w żołądku zainicjowane przez współpracę z laureatem Nagrody Nobla - J. Blackiem, badania nad endogennymi opiatami (enkefalinami) i neuropeptydami, prowadzone wspólnie od 20 lat wspólnie z laureatem Nagrody Nobla - A.V. Schallym prace nad H. pylori, zainicjowane współpracą z B. J. Marshallem w 1966 r. (ok. 130 prac), za które J. R.Warren i B. J.Marshall, otrzymali Nagrodę Nobla w 2005 r. Dorobek naukowy prof. Stanisława J. Konturka, osiągnięty w latach jest imponujący: jest autorem lub współautorem ponad 930 prac naukowych, w tym 850 oryginalnych, głównie w języku angielskim, w zakresie doświadczalnej i klinicznej gastroenterologii, opublikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych o najwyższych standardach naukowych, o łącznym wskaźniku odniesienia (Impact Factor) ponad i częstości cytowań. Do tego należy dodać liczbę kilku tysięcy referatów, streszczeń, posterów i referatów prezentowanych na kongresach, zjazdach, sympozjach na całej kuli ziemskiej. Jest m.in. też autorem wielu monografii i autorem lub redaktorem wielu książek dydaktycznych z zakresu fizjologii i gastroenterologii, tak podstawowej jak i klinicznej. Jest redaktorem i autorem książek wielokrotnie wznawianej wielotomowej Fizjologii Człowieka oraz Gastroenterologii i Hepatologii Klinicznej i Atlasu Fizjologicznego Spod Jego pióra wyszły także liczne opracowania popularno-naukowe. Ostatnio dużo czasu poświęca szkicom historycznym z poszczególnych dziedzin fizjologii, np. układu trawiennego lub krążeniowego, gdzie wyciąga z mroków zapomnienia polskie ślady, chcąc w ten sposób zwrócić uwagę świata na polski wkład do poszczególnych dziedzin medycyny. Między innymi podkreśla, że prekursorem odkrycia Helicobacter pylori był polski uczony, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego - Walery Jaworski. Jako prezes Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego stworzył czasopismo Journal of Physiology and Pharmacology i nadał mu rangę międzynarodową. Dzięki powołaniu Rady Redakcyjnej, w skład której weszli najbardziej znani na świecie fizjolodzy, w tym czterech laureatów Nagrody Nobla, czasopismo osiągnęło najwyższy w Polsce impact factor o wartości Aż trudno uwierzyć, że potrafił to wszystko stworzyć jeden człowiek. Trzeba mieć wielką siłę woli, aby zapisać tyle stron papieru, aby znaleźć tyle tematów, ogłosić tyle wyników badań, zajmować się tyloma zagadnieniami medycznymi, tworzyć nieprzerwanie przez ponad 50 lat, otworzyć drogę do rozwoju naukowego kilkudziesięciu profesorom, docentom i lekarzom, wciąż unowocześniając swój warsztat naukowy i rozszerzając zakres i głębię swej naukowej działalności. Prof. Stanisław J. Konturek nieprzerwanie zajmując się nauką, pełnił też funkcje uniwersyteckie we władzach swojej uczelni. W latach był prorektorem ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą w Akademii Medycznej im. Mikołaja Kopernika w Krakowie i wtedy nie szczędził wysiłku i starań w dążeniu do powrotu Wydziału Lekarskiego do Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kiedy tak się stało, był w latach pierwszym dziekanem Wydziału Lekarskiego KRONIKARZ 143

7 UJ. Jako dziekan założył pierwszą w Polsce anglojęzyczną Szkołę Medyczną dla Obcokrajowców (Foreign School of Medicine), dla której opracował programy i tok nauczania medycyny, gdzie do dnia dzisiejszego studiuje duża rzesza obcokrajowców. Prof. S. J. Konturek, jako dziekan, osobiście w Departamencie Edukacji USA zdobył dla tej szkoły akredytację, gwarantując swoim autorytetem naukowym i akademickim wysoki poziom nauczania. Jako dziekan był też założycielem, również pierwszych w Polsce, studiów wieczorowych dla studentów medycyny. Inicjatywa ta przetrwała do obecnej chwili i pozwala na kształcenie większej liczby lekarzy oraz większą możliwość wykorzystania potencjału intelektualnego Uczelni. Niemały trud włożył też w opracowanie pierwszego w języku angielskim Przewodnika po Wydziałach Medycznych UJ dla gości i studentów zagranicznych. Książka stała się wizytówką dla kontaktów Wydziału z uniwersyteckimi szkołami medycznymi w Europie i na świecie. W kolejnych latach prof. S. J. Konturek pełnił funkcję prorektora Uniwersytetu Jagiellońskiego ds. Collegium Medium i równocześnie został wybrany przez rektorów wszystkich medycznych uczelni na przewodniczącego Konferencji Rektorów Akademii Medycznych w Polsce (KRAMP); funkcję tę pełnił z ogromnym poświęceniem dla wspólnego akademickiego dobra. Jako prorektor utworzył nowy Wydział Ochrony Zdrowia, z nowoczesnym programem kształcenia przyszłych menadżerów służby zdrowia. Prof. Stanisław J. Konturek był też twórcą studiów doktoranckich w ramach wydziałów medycznych CMUJ dla kandydatów z całego kraju, którzy posiadali biegłą znajomość języka angielskiego i bardzo dobre wyniki w nauce. Jako dyrektor Instytutu Fizjologii, a później kierownik Katedry Fizjologii CMUJ wypromował 6 profesorów, 10 doktorów habilitowanych i 40 doktorantów. Był organizatorem 25 sympozjów międzynarodowych, w tym czterech kongresów dotyczących hormonów przewodu pokarmowego, motoryki żołądkowo-jelitowej, osi mózgowo-jelitowej i zakażenia Helicobacter pylori. Te liczne konferencje służyły nie tylko wymianie doświadczeń i pogłębieniu wiedzy, ale także umożliwiały nawiązywanie kontaktów i współpracy naukowej. Zespół prof. S J. Konturka współpracuje z badaczami z wielu ośrodków akademickich także w Polsce. Do współpracowników lub uczniów i przyjaciół profesora należy również spora grupa osób z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, do której i ja osobiście mam zaszczyt się zaliczyć. Prof. S. Konturek jest dla mnie wzorem osobowym, człowiekem o otwartym sercu i ogromnym bogactwie wewnętrznym. W okresie pełnienia obowiązków rektora Wojskowej Akademii Medycznej byłem także podwładnym prof. S. Konturka, jako przewodniczącego Konferencji Rektorów Akademii Medycznych. Nigdy nie zapomnę Jego zaangażowania w walce o wspólne sprawy uczelni medycznych w Polsce. Nie zapomnę także barwnych spotkań towarzyskich i nakładanych na rektorów obowiązków, np. grupowego wykonywania testu oddechowego na zakażenie Helicobacter pylori, po porannej, wojskowej pobudce dla tzw. czystości naukowej. Przykładów niekonwencjonalnego zachowania prof. S. Konturka jako naukowca mógłbym przytoczyć wiele. Jak prawdziwe więc są słowa Arystotelesa: Geniusz ludzki jest nie do pomyślenia bez odrobiny szaleństwa. Z ogromnym zainteresowaniem słuchałem również opowiadań najbliższych współpracowników Profesora o jego 7-dniowych tygodniach pracy, bez uwzględnienia dobowych rytmów biologicznych, ale i o corocznym pielgrzymowaniu do Kalwarii Zebrzydowskiej i wielogodzinnym udziale w misterium męki Chrystusa w Wielki Piątek. Szczycę się też tym, że miałem możliwość poznać wspaniałą najbliższą Rodzinę prof. Stanisława Konturka żonę Danutę oraz ich synów Jana i Piotra; obaj są wybitnymi lekarzami i profesorami (czy to nie piękne?!). 144 KRONIKARZ

8 Prof. S. Konturek, poza szacunkiem, jakim jest powszechnie otaczany, otrzymał liczne odznaczenia, nagrody i wyróżnienia, m.in. Krzyże Kawalerskie OOP i RP, Medal Edukacji Narodowej, Nagrodę Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej w dziedzinie medycyny ( Polski Nobel ) Nagrodę Miasta Krakowa, Laur Jagielloński oraz wielokrotnie doroczne nagrody indywidualne i zespołowe PAN, MZiOS i Rektora AM i UJ w Krakowie. Uzyskał również godność doktora honoris causa Akademii Medycznej w Białymstoku, Wrocławiu oraz Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW) w Warszawie. Dewizą prof. S. Konturka jest powiedzenie Jeśli nie dążysz do rzeczy niemożliwych nigdy ich nie osiągniesz. Dorobek intelektualny, naukowy i organizacyjny prof. S. Konturka potwierdza tę dewizę, gdyż wciąż dąży do rzeczy trudnych, czasami niemożliwych i talentem oraz ogromną siłą woli je osiąga. Pionierski i rzeczywisty wkład w rozwój nauk fizjologicznych i gastroenterologii w skali ogólnopolskiej i światowej jest wspaniałym osiągnięciem Profesora i stanowi niekwestionowaną podstawę do nadania prof. Stanisławowi J. Konturkowi godności doktora honoris causa Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. KRONIKARZ 145

9 146 KRONIKARZ

10 KRONIKARZ 147

11 148 KRONIKARZ

12 KRONIKARZ 149