Szkoła Podstawowa m. Józefa Wybickiego w Janówku

Transkrypt

1 Szkoła Podstawowa m. Józefa Wybickiego w Janówku 2005

2 Nasz Patron Józef Wybicki

3 Do wyboru patrona szkoły przymierzaliśmy się już w roku Wówczas to jednym z kandydatów był Józef Wybicki. W roku 2004 ponownie wróciliśmy do sprawy patrona i w wyniku głosowania podjęliśmy uchwałę, że patronem zostanie Józef Wybicki. Kierowaliśmy się nie tylko tym, że jest twórcą hymnu narodowego i jego zasługi na rzecz ratowania w XVIII w. Ojczyzny były ogromne, ale także jego powiązaniami z naszym terenem. Był on bliskim przyjacielem księcia Stanisława Poniatowskiego ( bratanka króla Stanisława Augusta ) właściciela pałacu w Górze częstym gościem oraz uczestnikiem obiadów organizowanych na wzór królewskich obiadów czwartkowych. Jemu to właśnie książe powierzył opracowanie oczynszowania majątków podwarszawskich. Józef Wybicki opracował to i zawarł w Projekcie dopuszczania ludzi na czynsz i uwalniania od poddaństwa oraz przeprowadził rozpoznanie dotychczasowych dochodów z tych wsi i zaprognozował, co można osiągnąć uwalniając chłopów z poddaństwa. Rachunek okazał się korzystny. Wydarzenia oczynszowania odbyło się w Olszewnicy w dniu 20.VIII.1778 roku. Również Józef Wybicki przygotował prawną stronę przywileju dla miasta Nowy Dwór Mazowiecki, które w latach 1775/76 za sprawą Stanisława Poniatowskiego uzyskało prawa miejskie. Przystąpił jako człowiek miłujący wolność do konfederacji barskiej w obronie wiary i wolności szlacheckiej. Pragnął Polski silnej, niezależnej i nowocześnie rządzonej, dlatego był gorącym zwolennikiem konstytucji 3 maja i z wielkim poświęceniem i zaangażowaniem przygotowywał powstanie kościuszkowskie. Za udział w tym zrywie narodowym został skazany na śmierć. Uniknął jej emigrując do Francji. Nawet tak daleko od ojczyzny nie utracił ducha walki i nadziei na odzyskanie niepodległości. Zabiegał usilnie o utworzenie polskich wojsk we Francji. U boku Napoleona widział szansę dla Polski na odzyskanie wolności. Duch walki o niepodległość ojczyzny, jego siła i nadzieja była tak wielka, iż potrafił zarażać nią innych ówczesnych rycerzy Rzeczpospolitej i tych w następnych pokoleniach, a stało się to za sprawą pieśni, która wiodła do boju w rytmie Mazurka Dąbrowskiego. To właśnie w Reggio Emilia, gdy zobaczył Wybicki polskie wojska i usłyszał mowę ojczystą był tak wzruszony, iż napisał pieśń legionów polskich we Włoszech. Proste słowa tej pieśni trafiły do serc żołnierzy walczących poza krajem o niepodległość Rzeczypospolitej. Podrywały one legionistów do walki. Zapowiadały zwycięstwo i rychły powrót do ojczyzny.

4 Od chwili napisania Mazurka w 1797 r. pieśń towarzyszyła w walkach pod Wawrem, Iganiami, Olszynką Grochowską. Melchior Wańkowicz pisał, iż słowa Mazurka były ostatnimi słowami polskich żołnierzy walczących i oddających życie pod Monte Cassino. Umierający w Oświęcimiu, mordowani w Katyniu polscy oficerowie ginęli ze słowami hymnu na ustach. Czyżby przewidział ten wielki patriota, autor naszego hymnu jak bardzo pieśń przez niego napisana doda odwagi wiernym swej ojczyźnie, pomoże przetrwać niewolę i walkę, a przede wszystkim umocni w nadziei i wierze w niepodległą wolną Polskę. Przemawiając w imieniu Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, którego członkiem był Wybicki, Stanisław Staszic powiedział: Był to mąż z cnót obywatelskich znakomity, w ojczystych sprawach biegły...ciągle, aż do powstania Królestwa Polskiego, w całym życiu dzielił wszystkie nieszczęśliwe losy kraju. Wybraliśmy Józefa Wybickiego na patrona naszej szkoły, aby pamięć o tym wielkim Polaku i jego zasługach dla państwa polskiego była żywa i stanowiła dla nas wszystkich prawdziwy wzór patriotyzmu. Józef Wybicki zostanie patronem naszej szkoły, gdyż pragniemy zachować szczególną pamięć o tym niezłomnym, zasłużonym Polaku.

5 Dom Wybickiego w Skarszewach

6 Reggio Emilia - tu Wybicki napisał Pieśń Legionów

7 KALENDARIUM Józef Wybicki herbu Rogala (PATRON NASZEJ SZKOŁY) urodził się 29 września 1747 r. w Będominie, koło Kościerzyny, na Kaszubach, pod Gdańskiem. Był działaczem politycznym, publicystą, dramatopisarzem, poetą. Żył w czasach, kiedy państwo polskie upadło, ale naród polski się odrodził. Pochodził ze średnio zamożnej szlachty i wychowany był w surowej atmosferze. W wieku dwudziestu lat stracił ojca, a jego wychowaniem zajął się stryj, ksiądz Franciszek Wybicki. W latach uczył się w Kolegium Jezuickim w Starych Szkotach pod Gdańskiem. Od 1765 r. do 1767 r. odbywał praktyki w sądzie grodzkim, a następnie przy trybunale w Poznaniu. Bardzo szybko wkraczał w życie publiczne. W 1767 r. na sejmiku w Grudziądzu został wybrany posłem na sejm. Brał czynny udział w konfederacji barskiej; w latach ; studiował prawo w Lejdzie, w Holandii. Był współpracownikiem Komisji Edukacji Narodowej, z ramienia której reformował Akademię Wileńską. Uczestniczył, jako wybitny prawnik w obiadach czwartkowych. Zatrudniony u schyłku 1776 r. jako sekretarz, opracował tzw. Kodeks Zamoyskiego, który został odrzucony na sejmie w 1780 r. To wydarzenie sprawia, iż Józef Wybicki wycofuje się z życia politycznego. W 1781 r. kupił majątek w Manieczkach i poświęcił się pracy literackiej. Z dala od życia publicznego, wystawiał we własnym i sąsiednich dworkach opery: Kmiotka, Polkę. W 1793 r. kiedy Manieczki znalazły się pod zaborem pruskim Józef Wybicki przeniósł się do Krobowa pod Warszawą. W 1794 r. towarzyszył Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu w wyprawie wielkopolskiej i przywrócił administrację na wyzwalanych terenach. W 1795 r. w Paryżu rozwinął działalność w Agencji (emigracyjna organizacja reprezentująca umiarkowane skrzydło Insurekcji Kościuszkowskiej), m.in. przyczyniając się do uformowania Legionów Polskich. W 1797 r. w Reggio w północnych Włoszech ułożył "Mazurek Dąbrowskiego - pieśń do melodii nieznanego autora, przeznaczoną dla legionistów Jana Henryka Dąbrowskiego. W 1806 r., na polecenie Napoleona I wkraczającego do Berlina, wraz z generałem Dąbrowskim wezwał Polaków do powstania przeciwko Prusom.

8 Odegrał znaczącą rolę przy tworzeniu Księstwa Warszawskiego, m.in. jako członek Komisji Rządzącej (1807). Po upadku Napoleona I zmienił orientację na prorosyjską. W latach był prezesem Sądu Najwyższego w Królestwie Polskim. Autor m.in.: wierszy, librett operowych, tragedii historycznych ("Zygmunt August"), komedii obyczajowych ("Kulig") i politycznych ("Szlachcic mieszczaninem"), "Listów patriotycznych", pamiętników "Życie moje". Ponadto: "Utwory dramatyczne" oraz "Wiersze i arietki". Zmarł 10 marca 1822 roku w Manieczkach. Nadanie konstytucji Księstwu Warszawskiemu

9 Żołnierze z epoki Józefa Wybickiego Gwardia Konna Królewska Ułan Ułan królewski Legionów z lat roku Huzar 10 pułku jazdy Księstwa Warszawskiego z okresu Sejmu Czteroletniego