HAMULEC ELEKTROMAGNETYCZNY Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ 1. WPROWADZENIE

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "HAMULEC ELEKTROMAGNETYCZNY Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ 1. WPROWADZENIE"

Transkrypt

1 Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 48 Politechniki Wrocławskiej Nr 48 Studia i Materiały Nr Wojciech SZELĄG*, Lech NOWAK*, Adam MYSZKOWSKI** ciecze ferromagnetyczne i magnetoreologiczne, hamulce i sprzęgła elektromagnetyczne z cieczą magnetoreologiczną HAMULEC ELEKTROMAGNETYCZNY Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ Przedstawiono ciecze reologiczne o właściwościach sterowanych polem magnetycznym. Wskazano zastosowania cieczy megnetoreologicznych w przetwornikach elektromechanicznych. Omówiono budowę oraz zasadę działania hamulca elektromagnetycznego, w którym jako czynnik roboczy zastosowano ciecz magnetoreologiczną. Zaprezentowano wyniki badań laboratoryjnych hamulca modelowego zbudowanego w Politechnice Poznańskiej.. WPROWADZENIE W ostatnich latach wzrasta zapotrzebowanie na przetworniki elektromechaniczne charakteryzujące się coraz lepszymi parametrami funkcjonalnymi charakteryzującymi zarówno ustalone, jak i dynamiczne stany ich pracy. Badania nad poprawą tych parametrów prowadzone są w wielu kierunkach. Jeden z nich dotyczy m.in. zastosowania w przetwornikach elektromechanicznych cieczy, których właściwości fizyczne zmieniają się pod wpływem pola elektrycznego lub magnetycznego [, 3, 6, 7]. Cieczami o takich właściwościach zajmuje się reologia, czyli nauka o płynięciu i odkształcaniu się ciał pod wpływem naprężeń. Jest ona dziedziną mechaniki teoretycznej stojącą na pograniczu hydrodynamiki i teorii sprężystości []. W przetwornikach elektromechanicznych praktyczne zastosowanie znalazły ciecze magnetyczne, tj. ciecze zmieniające swoją lepkość pod wpływem pola magnetycznego. Wyróżnia się dwa rodzaje cieczy magnetycznych: ferromagnetyczne (ang. Ferrofluids) oraz magnetoreologiczne (ang. Magnetorheological Fluids). Ciecze magnetyczne są zawiesiną cząstek ferromagnetycznych w oleju syntetycznym lub w lekkim oleju mineralnym. Średnice cząsteczek występujących w cieczy ferromagnetycznej wynoszą ok. 0 nm. Cząstki ferromagnetyczne wykonane są najczęściej z tlenku żelaza Fe 3 O 4. Każda z nich jest pojedynczą domeną mającą stałe pole magnetyczne. Kropla cieczy ferromagnetycznej może * Politechnika Poznańska, Instytut Elektrotechniki Przemysłowej, ul. Piotrowo 3A, Poznań. ** Politechnika Poznańska, Instytut Technologii Mechanicznej, ul. Piotrowo 3, Poznań.

2 zawierać ok. 0 5 takich mikromagnesów, a ich procentowa zawartość w cieczy nie przekracza 0%. Ciecz magnetoreologiczna jest natomiast koloidalną zawiesiną magnetycznie spolaryzowanych cząstek o średnicach od 0,5 do 0 µm w cieczy nośnej, którą najczęściej jest olej syntetyczny o małej zdolności parowania. Może zawierać ona od 0 do 60% cząstek ferromagnetycznych. Główną cechą tych cieczy są duże zmiany lepkości uzyskiwane po przyłożeniu pola magnetycznego. Zmiany lepkości zarówno podczas zwiększania, jak i zmniejszania natężenia pola występują w czasie pojedynczych mikrosekund [, ]. Przy braku zewnętrznego pola magnetycznego, momenty magnetyczne cząstek ferromagnetycznych są zorientowane przypadkowo i wypadkowy wektor namagnesowania cieczy ma wartość zerową. Po przyłożeniu zewnętrznego pola magnetycznego momenty magnetyczne cząstek układają się wzdłuż linii sił pola magnetycznego i są wówczas mało podatne na ruchy termiczne. Typowa wartość indukcji nasycenia cieczy magnetoreologicznych wynosi ok. 0, T. Wartość ta pozostaje praktycznie stała w zakresie temperatur od 50 C do 50 C. Przy natężeniu pola magnetycznego ok. 00 ka/m ciecz magnetoreologiczna przyjmuje konsystencję podobną do zmarzniętego masła. W razie braku zewnętrznego pola przypomina zwykły olej silnikowy. Właśnie dzięki tym unikatowym właściwościom ciecze magnetoreologiczne znalazły bardzo szerokie zastosowanie [, 5, 4]. Stosuje się je m.in. w: hamulcach, sprzęgłach, tłumikach drgań, zaworach bez elementów ruchomych, głośnikach, silnikach skokowych, napędach CD oraz DVD, uszczelnieniach, np. na statkach kosmicznych. W pracy przedstawiono budowę, zasadę działania oraz wyniki badań eksperymentalnych hamulca elektromagnetycznego z cieczą magnetoreologiczną. 07. ZASADA DZIAŁANIA HAMULCÓW I SPRZĘGIEŁ Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ Ciecze reologiczne o lepkości sterowanej polem magnetycznym są doskonałym czynnikiem roboczym w hamulcach i sprzęgłach elektromagnetycznych. Zasada ich działania oparta jest na wykorzystaniu zjawiska zmiany lepkości cieczy pod wpływem pola magnetycznego. Zmiany te następują zazwyczaj przez zmianę prądu w uzwojeniach wzbudzających pole magnetyczne. Do wzbudzania pola można wykorzystywać także układy magnesów trwałych. Wzrost lepkości cieczy powoduje zwiększenie się siły przeciwdziałającej przemieszczaniu się elementów ruchomych hamulca czy sprzęgła. Umożliwia to bezstopniową zmianę przenoszonych momentów w warunkach występowania obciążenia. W pracy ograniczono się do przedstawienia budowy hamulców z cieczą magnetoreologiczną. Podstawowe ich struktury przedstawiono na rys. [, 3]. Na rysunku a pokazano układ o strukturze walcowej. Ciecz magnetyczna znajduje się w szczelinie roboczej między wirnikiem i stojanem. Pole magnetyczne wytwarzane jest przez pierścieniową cewkę umieszczoną w stojanie. Hamulce o strukturze tarczowej przedstawiono na rys. b oraz rys. c. Na rysunku d natomiast pokazano hamulec o elemencie wirującym uformowanym w kształcie litery V. Dobierając odpowiednio kąt między skośnymi płaszczyznami elementu wirującego, można wytworzyć jednorodne pole

3 08 magnetyczne w dużym obszarze szczeliny roboczej. Wyzyskanie obwodu magnetyczny jest przez to lepsze niż w konstrukcjach tarczowych. Ponadto, uzyskiwany w takim hamulcu maksymalny moment oporowy jest większy niż w konstrukcji z rys. a. Wynika to z tego, że z zachowaniem takich samych średnic wirników, powierzchnia czynna wirnika walcowego jest mniejsza od powierzchni czynnej wirnika z rys. d. a) 3 b) c) d) Rys.. Struktury hamulców elektromagnetycznych z cieczą magnetyczną: ciecz magnetoreologiczna, wirnik, 3 uzwojenie Fig.. The structures of brake with magnetoreological fluid: magnetoreological fluid, rotor, 3 winding W zasadzie nie ma większej różnicy w budowie obwodu magnetycznego sprzęgła i hamulca z cieczą magnetoreologiczną. W jednym i drugim urządzeniu, niezależnie od prędkości obrotowej urządzenia napędowego, przenoszony moment obrotowy może być regulowany w szerokich granicach przez zmianę parametrów układu zasilającego uzwojenia wzbudzające pole w obszarze roboczym. W najprostszych układach napędowych sygnały sterujące mają zazwyczaj charakter typu załącz/wyłącz. W układach o złożonej logice działania, urządzenia z cieczą magnetyczną mogą pełnić np. funkcję tłumika drgań w ruchu obrotowym [5]. Ich zadanie polega wówczas na wytwarzaniu momentu obrotowego

4 tłumiącego pasożytnicze oscylacje prędkości wokół prędkości zadanej. W celu spełnienia tej funkcji napięcie zasilające układ tłumiący musi zmieniać się z dużą dynamiką i w bardzo szerokim zakresie. Podstawowa różnica między sprzęgłem a hamulcem polega na tym, że w sprzęgle mogą obracać się zarówno wirnik, jak i ta cześć obwodu magnetycznego, w której znajduje się uzwojenie wzbudzające. Powstaje zatem problem zasilania tego uzwojenia, np. za pośrednictwem szczotek i pierścieni ślizgowych. Zwiększenie maksymalnego momentu oporowego bez zmiany średnicy zewnętrznej przedstawionych hamulców, uzyskuje się przez umieszczenie na wale dodatkowych identycznych sekcji obwodu magnetycznego (rys. ). 09 Rys.. Hamulec z podwójnym elementarnym obwodem magnetycznym Fig.. Brake with dual elementary magnetic circuit Moment oporowy dt działający na element ds powierzchni wirnika, znajdujący się w odległości r od jego osi obrotu, jest proporcjonalny do naprężenia stycznego τ cieczy magnetycznej dt = rτ ds. () Naprężenie styczne τ dla cieczy magnetoreologicznych opisuje z dobrym przybliżeniem model cieczy Binghama [, ]. Wyraża on zmiany naprężenia stycznego τ w cieczy w zależności od szybkości dγ /dt jej odkształcania postaciowego dγ τ = τ 0 ( B) + µ () dt gdzie: τ 0 ( B) indukowane przez pole magnetyczne graniczne naprężenie styczne, B indukcja magnetyczna, µ lepkość dynamiczna cieczy, γ odkształcenie postaciowe płynu. Występujące w równaniu odkształcenie postaciowe określa się dla bardzo cienkiej warstwy cieczy o wysokości dδ. Jeśli na taką warstwę cieczy działa siła F stycznie do jednej

5 0 z jej powierzchni, to jej odkształcenie postaciowe jest równe stosunkowi drogi du przebytej przez naprężaną powierzchnię cieczy w czasie dt do wysokości dδ warstwy du γ =. (3) dδ Model ten jest słuszny dla naprężeń τ większych od naprężenia granicznego τ 0 (B). Poniżej granicy plastyczności, tj. dla naprężeń τ nie większych od naprężenia granicznego, ciecz zachowuje się jak ciało sprężyste i obowiązuje wówczas zależność τ = G(B)γ (4) przy czym: G(B) zależny do indukcji magnetycznej moduł sprężystości postaciowej. Rys. 3. Przekrój hamulca Fig. 3. Intersection of brake Z zależności () dla hamulca o strukturze walcowej, przy założeniu jednorodnego pola magnetycznego w szczelinie roboczej, otrzymuje się T [ τ ( B) rµω / δ ] = dt ds = πlr o + S (5) gdzie: l oznacza sumę długość biegunów stojana liczoną wzdłuż osi wału, δ długość szczeliny roboczej, S powierzchnia boczna walca wirnika. Zależność (5) dogodnie jest przedstawić w postaci

6 T 3 πlr = µ eω (6) δ KOMPUTER Karta sterująca Wzmacniacz Zasilacz stabilizowany Rys. 4. Hamulec modelowy z cieczą magnetyczną Fig. 4. Brake with magnetoreological fluid Rys. 5. Stanowisko pomiarowe Fig. 5. Measuring position gdzie lepkość efektywna cieczy τ 0 ( B) δ µ e = + µ rω (7) Pierwszy składnik w równaniu (7) określa lepkość cieczy generowaną przez naprężenie styczne τ 0 ( B). Regulację momentu realizuje się przez zmianę indukcji magnetycznej w szczelinie roboczej. Wraz ze wzrostem indukcji zwiększa się naprężenie styczne τ 0 ( B), lepkość efektywna µ e, a więc i moment oporowy.. WYNIKI BADAŃ HAMULCA MODELOWEGO Strukturę zbudowanego w Politechnice Poznańskiej hamulca modelowego z cieczą magnetoreologiczną przedstawiono na rys. 3. Jest to hamulec o wirniku walcowym. Pole magnetyczne wzbudzane jest w nim za pomocą cewki pierścieniowej umieszczonej w stojanie. W hamulcu zastosowano ciecz typu Rheonetic MRF 3 firmy Lord Corporation. Fotografię hamulca zamieszczono na rys. 4. Średnica i długość jego korpusu wynoszą odpowiednio ok. 40 i 80 milimetrów. Zaletą hamulca jest bardzo mała moc elektryczna pobierana przez uzwojenie wzbudzenia, wynosząca, W przy napięciu zasilającym U = V. Badania hamulca prowadzono na stanowisku pomiarowym przedstawionym na rys. 5. Hamulec (5) napędzano silnikiem prądu stałego (3) sterowanym kartą typu Bus 6 (). Moment obrotowy mierzono za pomocą momentomierza Vibro-meter TG-/BP (4). Po wzmocnieniu sygnał z momentomierza przesyłano do komputera. Rejestrowano prędkość obrotową (6), moment obrotowy oraz napięcie zasilania hamulca. W pracy zmieszczono wybrane wyniki badań hamulca w stanie pracy ustalonej. Na rys. 6 przedstawiono zależność wytwarzanego w hamulcu momentu oporowego od napięcia

7 zasilającego dla kilku wybranych prędkości obrotowych. Charakterystyki te mają podobny przebieg. Parametry napędu oraz układu pomiaru momentu obrotowego umożliwiały po- 300 obr/min obr/min Moment hamujący T [Nm] obr/min 050 obr/min 350 obr/min 650 obr/min 950 obr/min 0 0 0,4 0,8, Napięcie sterujące U [V] Rys. 6. Moment obrotowy rozruchowy Fig. 6. Starting torque 30 5 Moment hamujący [Nm] Napięcie sterujące [V]

8 3 Rys. 7. Moment obrotowy rozruchowy Fig. 7. Starting torque miar charakterystyk hamulca dla momentów obrotowych do N m oraz prędkości obrotowej do 950 obr/min. Widoczny na rys. 6 moment oporowy dla napięcia zasilania U = 0 spowodowany jest przede wszystkim tarciem w łożyskach oraz tarciem między wirnikiem i cieczą magnetyczną. W razie braku napięcia sterującego, zgodnie z zależnością (5), moment generowany w obszarze roboczym hamulca jest proporcjonalny do prędkości kątowej ω wirnika. Na rys. 7 zamieszczono natomiast wyniki pomiaru momentu rozruchowego, tj. momentu, przy którym wirnik zaczyna się obracać. Pomiary wykonano na stanowisku do pomiaru momentu rozruchowego. 3. WNIOSKI W pracy przedstawiono konstrukcję oraz omówiono zasadę działania hamulców i sprzęgieł elektromagnetycznych z cieczą magnetoreologiczną. Zaprezentowano wyniki badań laboratoryjnych hamulca modelowego o strukturze walcowej zbudowanego w Politechnice Poznańskiej. Hamulec ten odznacza się prostą budową. Moment oporowy hamulca reguluje się w bardzo prosty sposób przez zmianę napięcia zasilającego uzwojenie sterujące. Generowany moment w niewielkim stopniu zależy od prędkości obrotowej. Zaletą hamulca są: bardzo mała moc elektryczna pobierana przez uzwojenie sterujące, małe gabaryty oraz duży moment oporowy dochodzący do 8 N m. LITERATURA [] CARLSON J. D., SPENCER B. F., Magneto-rheological fluid dampers for semi-active seismic control, Proc. of the 3rd International Conference on Motion and Vibration Control, Japan, 996, s [] ŁAWNICZAK A., MILECKI A., Ciecze elektro- i magnetoreologiczne oraz ich zastosowania w technice, Politechnika Poznańska, Poznań 999. [3] Materiały informacyjne firmy Lord Corporation: [4] MILECKI A., Wybrane metody poprawy właściwości liniowych serwonapędów elektrohydraulicznych, Rozprawy nr 343, Politechnika Poznańska, Poznań, 999. [5] MYSZKOWSKI A., Koncepcje konstrukcji i badania wybranych parametrów tłumików z cieczami magnetoreologicznymi, Maszyny Górnicze nr 77, 999, s [6] ROSENSWEIGG R. E., Ferrohydrodynamics, Cembridge University Press 985. [7] SZELĄG W., MILECKI A., Analiza pola elektromagnetycznego w magnetorologicznym tłumiku drgań, VII Międzynarodowe Sympozjum IPM, Warszawa , s THE ELECTROMAGNETIC BRAKE WITH MAGNETORHEOLOGICAL FLUID In the paper the properties and applications of ferrofluids and magnetorheological fluids have been presented. The electromagnetic brake with magnetoreological fluid has been considered. The steady state of brake with magnetoreological fluid made in the Technical University of Poznań has been investigated. The results of measurements have been presented.

HAMOWNIA Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ

HAMOWNIA Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ SCRIPTA COMENIANA LESNENSIA PWSZ im. J. A. Komeńskiego w Lesznie R o k 2 0 0 8, n r 6 MARIAN MARKIEWICZ* HAMOWNIA Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ ROLLER PERFORMANCE TESTER WITH MAGNETOREOLOGIC FLUID Słowa

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY I KONSTRUKCJE INTELIGENTNE Laboratorium. Ćwiczenie 2

MATERIAŁY I KONSTRUKCJE INTELIGENTNE Laboratorium. Ćwiczenie 2 MATERIAŁY I KONSTRUKCJE INTELIGENTNE Laboratorium Ćwiczenie Hamulec magnetoreologiczny Katedra Automatyzacji Procesów Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Akademia Górniczo-Hutnicza Ćwiczenie Cele:

Bardziej szczegółowo

Ciecze elektroi. magnetoreologiczne

Ciecze elektroi. magnetoreologiczne Politechnika Poznańska Ciecze elektroi magnetoreologiczne Andrzej Milecki Instytut Technologii Mechanicznej Ciecze elektroreologiczne Ciecze elektroreologiczne: są zawiesiną porowatych cząsteczek o średnicy

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Silnik indukcyjny"

Ćwiczenie: Silnik indukcyjny Ćwiczenie: "Silnik indukcyjny" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia: Zasada

Bardziej szczegółowo

Silniki indukcyjne. Ze względu na budowę wirnika maszyny indukcyjne dzieli się na: -Maszyny indukcyjne pierścieniowe. -Maszyny indukcyjne klatkowe.

Silniki indukcyjne. Ze względu na budowę wirnika maszyny indukcyjne dzieli się na: -Maszyny indukcyjne pierścieniowe. -Maszyny indukcyjne klatkowe. Silniki indukcyjne Ze względu na budowę wirnika maszyny indukcyjne dzieli się na: -Maszyny indukcyjne pierścieniowe. -Maszyny indukcyjne klatkowe. Silniki pierścieniowe to takie silniki indukcyjne, w których

Bardziej szczegółowo

SPRZĘGŁO MAGNETOREOLOGICZNE O KONSTRUKCJI TARCZOWEJ Z PODMAGNESOWANIEM WYKORZYSTUJĄCYM MAGNES TRWAŁY

SPRZĘGŁO MAGNETOREOLOGICZNE O KONSTRUKCJI TARCZOWEJ Z PODMAGNESOWANIEM WYKORZYSTUJĄCYM MAGNES TRWAŁY Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 62 Politechniki Wrocławskiej Nr 62 Studia i Materiały Nr 28 2008 Paweł KOWOL*, Zbigniew PILCH* ciecz magnetoreologiczna, sprzęgło elektromechaniczne,

Bardziej szczegółowo

STANOWISKO BADAWCZO-DYDAKTYCZNE DO WYZNACZANIA PARAMETRÓW PRZEKŁADNI ZE SPRZĘGŁEM I HAMULCEM MAGNETOREOLOGICZNYM

STANOWISKO BADAWCZO-DYDAKTYCZNE DO WYZNACZANIA PARAMETRÓW PRZEKŁADNI ZE SPRZĘGŁEM I HAMULCEM MAGNETOREOLOGICZNYM ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2014 Seria: TRANSPORT z. 82 Nr kol. 1903 Jerzy BAJKOWSKI 1 STANOWISKO BADAWCZO-DYDAKTYCZNE DO WYZNACZANIA PARAMETRÓW PRZEKŁADNI ZE SPRZĘGŁEM I HAMULCEM MAGNETOREOLOGICZNYM

Bardziej szczegółowo

KONSTRUKCJA I BADANIA HAMULCA WAHADŁOWEGO Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ

KONSTRUKCJA I BADANIA HAMULCA WAHADŁOWEGO Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ KOMISJA BUDOWY MASZYN PAN ODDZIAŁ W POZNANIU Vol. 27 nr 2 Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji 2007 ADAM MYSZKOWSKI* KONSTRUKCJA I BADANIA HAMULCA WAHADŁOWEGO Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ W artykule

Bardziej szczegółowo

Hamulce elektromagnetyczne. EMA ELFA Fabryka Aparatury Elektrycznej Sp. z o.o. w Ostrzeszowie

Hamulce elektromagnetyczne. EMA ELFA Fabryka Aparatury Elektrycznej Sp. z o.o. w Ostrzeszowie Hamulce elektromagnetyczne EMA ELFA Fabryka Aparatury Elektrycznej Sp. z o.o. w Ostrzeszowie Elektromagnetyczne hamulce i sprzęgła proszkowe Sposób oznaczania zamówienia P Wielkość mechaniczna Odmiana

Bardziej szczegółowo

SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY

SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY 1. Budowa i zasada działania silników indukcyjnych Zasadniczymi częściami składowymi silnika indukcyjnego są nieruchomy stojan i obracający się wirnik. Wewnętrzną stronę stojana

Bardziej szczegółowo

Wykład 2 Silniki indukcyjne asynchroniczne

Wykład 2 Silniki indukcyjne asynchroniczne Wykład 2 Silniki indukcyjne asynchroniczne Katedra Sterowania i InŜynierii Systemów 1 Budowa silnika inukcyjnego Katedra Sterowania i InŜynierii Systemów 2 Budowa silnika inukcyjnego Tabliczka znamionowa

Bardziej szczegółowo

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Wiadomości do tej pory Podstawowe pojęcia Elementy bierne Podstawowe prawa obwodów elektrycznych Moc w układach 1-fazowych Pomiary

Bardziej szczegółowo

SILNIKI PRĄDU STAŁEGO

SILNIKI PRĄDU STAŁEGO SILNIKI PRĄDU STAŁEGO SILNIK ELEKTRYCZNY JEST MASZYNĄ, KTÓRA ZAMIENIA ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ NA ENERGIĘ MECHANICZNĄ BUDOWA I DZIAŁANIE SILNIKA PRĄDU STAŁEGO Moment obrotowy silnika powstaje na skutek oddziaływania

Bardziej szczegółowo

Silniki prądu stałego z komutacją bezstykową (elektroniczną)

Silniki prądu stałego z komutacją bezstykową (elektroniczną) Silniki prądu stałego z komutacją bezstykową (elektroniczną) Silnik bezkomutatorowy z fototranzystorami Schemat układu przekształtnikowego zasilającego trójpasmowy silnik bezszczotkowy Pojedynczy cykl

Bardziej szczegółowo

Temat: Silniki komutatorowe jednofazowe: silnik szeregowy, bocznikowy, repulsyjny.

Temat: Silniki komutatorowe jednofazowe: silnik szeregowy, bocznikowy, repulsyjny. Temat: Silniki komutatorowe jednofazowe: silnik szeregowy, bocznikowy, repulsyjny. 1. Silnik komutatorowy jednofazowy szeregowy (silniki uniwersalne). silniki komutatorowe jednofazowe szeregowe maja budowę

Bardziej szczegółowo

STEROWANIE STRUKTUR DYNAMICZNYCH Model fizyczny semiaktywnego zawieszenia z tłumikami magnetoreologicznymi

STEROWANIE STRUKTUR DYNAMICZNYCH Model fizyczny semiaktywnego zawieszenia z tłumikami magnetoreologicznymi STEROWANIE STRUKTUR DYNAMICZNYCH Model fizyczny semiaktywnego zawieszenia z tłumikami magnetoreologicznymi mgr inż. Łukasz Jastrzębski Katedra Automatyzacji Procesów - Akademia Górniczo-Hutnicza Kraków,

Bardziej szczegółowo

SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY

SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY. Budowa i zasada działania silników indukcyjnych Zasadniczymi częściami składowymi silnika indukcyjnego są nieruchomy stojan i obracający się wirnik. Wewnętrzną stronę stojana

Bardziej szczegółowo

Z powyższej zależności wynikają prędkości synchroniczne n 0 podane niżej dla kilku wybranych wartości liczby par biegunów:

Z powyższej zależności wynikają prędkości synchroniczne n 0 podane niżej dla kilku wybranych wartości liczby par biegunów: Bugaj Piotr, Chwałek Kamil Temat pracy: ANALIZA GENERATORA SYNCHRONICZNEGO Z MAGNESAMI TRWAŁYMI Z POMOCĄ PROGRAMU FLUX 2D. Opiekun naukowy: dr hab. inż. Wiesław Jażdżyński, prof. AGH Maszyna synchrocznina

Bardziej szczegółowo

BADANIA I MODELOWANIE DRGAŃ UKŁADU WYPOSAŻONEGO W STEROWANY TŁUMIK MAGNETOREOLOGICZNY

BADANIA I MODELOWANIE DRGAŃ UKŁADU WYPOSAŻONEGO W STEROWANY TŁUMIK MAGNETOREOLOGICZNY MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISNN 1896-771X 32, s. 361-368, Gliwice 2006 BADANIA I MODELOWANIE DRGAŃ UKŁADU WYPOSAŻONEGO W STEROWANY TŁUMIK MAGNETOREOLOGICZNY MICHAŁ MAKOWSKI LECH KNAP JANUSZ POKORSKI Instytut

Bardziej szczegółowo

BADANIE I ANALIZA MAGNETOREOLOGICZNEGO SPRZĘGŁA O STRUKTURZE TARCZOWEJ

BADANIE I ANALIZA MAGNETOREOLOGICZNEGO SPRZĘGŁA O STRUKTURZE TARCZOWEJ POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 72 Electrical Engineering 212 Cezary JĘDRYCZKA* Wiesław ŁYSKAWIŃSKI* Wojciech SZELĄG* Rafał WOJCIECHOWSKI* BADANIE I ANALIZA MAGNETOREOLOGICZNEGO

Bardziej szczegółowo

BADANIE JEDNOFAZOWEGO SILNIKA ASYNCHRONICZNEGO Strona 1/5

BADANIE JEDNOFAZOWEGO SILNIKA ASYNCHRONICZNEGO Strona 1/5 BADANIE JEDNOFAZOWEGO SILNIKA ASYNCHRONICZNEGO Strona 1/5 BADANIE JEDNOFAZOWEGO SILNIKA ASYNCHRONICZNEGO 1. Wiadomości wstępne Silniki asynchroniczne jednofazowe są szeroko stosowane wszędzie tam, gdzie

Bardziej szczegółowo

Silniki prądu stałego

Silniki prądu stałego Silniki prądu stałego Maszyny prądu stałego Silniki zamiana energii elektrycznej na mechaniczną Prądnice zamiana energii mechanicznej na elektryczną Często dane urządzenie może pracować zamiennie. Zenobie

Bardziej szczegółowo

MASZYNY INDUKCYJNE SPECJALNE

MASZYNY INDUKCYJNE SPECJALNE MASZYNY INDUKCYJNE SPECJALNE Maszyny indukcyjne pierścieniowe, dzięki wyprowadzeniu na zewnątrz końców uzwojenia wirnika, możemy wykorzystać jako maszyny specjalne. W momencie potrzeby regulacji przesunięcia

Bardziej szczegółowo

PRĄDNICE I SILNIKI. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

PRĄDNICE I SILNIKI. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego PRĄDNICE I SILNIKI Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Prądnice i silniki (tzw. maszyny wirujące) W każdej maszynie można wyróżnić: - magneśnicę

Bardziej szczegółowo

Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 5. Analiza pracy oraz zasada działania silników asynchronicznych

Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 5. Analiza pracy oraz zasada działania silników asynchronicznych ĆWCZENE 5 Analiza pracy oraz zasada działania silników asynchronicznych 1. CEL ĆWCZENA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi układami elektrycznego sterowania silnikiem trójfazowym asynchronicznym

Bardziej szczegółowo

Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów

Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów Wykład 4 - Model silnika elektrycznego prądu stałego z magnesem trwałym Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2017 Wstęp Silniki elektryczne prądu stałego są bardzo często stosowanymi elementami wykonawczymi

Bardziej szczegółowo

Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów

Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów Wykład 4 - Model silnika elektrycznego prądu stałego z magnesem trwałym Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2017 Wstęp Silniki elektryczne prądu stałego są bardzo często stosowanymi elementami wykonawczymi

Bardziej szczegółowo

SILNIK ELEKTRYCZNY O WZBUDZENIU HYBRYDOWYM

SILNIK ELEKTRYCZNY O WZBUDZENIU HYBRYDOWYM ELEKTRYKA 2014 Zeszyt 2-3 (230-231) Rok LX Romuald GRZENIK Politechnika Śląska w Gliwicach SILNIK ELEKTRYCZNY O WZBUDZENIU HYBRYDOWYM Streszczenie. W artykule przedstawiono koncepcję bezszczotkowego silnika

Bardziej szczegółowo

Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek

Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek Jeżeli moment napędowy M (elektromagnetyczny) silnika będzie większy od momentu obciążenia M obc o moment strat jałowych M 0 czyli: wirnik będzie wirował z prędkością

Bardziej szczegółowo

Rozwój sterowania prędkością silnika indukcyjnego trójfazowego

Rozwój sterowania prędkością silnika indukcyjnego trójfazowego Rozwój sterowania prędkością silnika indukcyjnego trójfazowego 50Hz Maszyna robocza Rotor 1. Prawie stała prędkość automatyka Załącz- Wyłącz metod a prymitywna w pierwszym etapie -mechanizacja AC silnik

Bardziej szczegółowo

PL B1. INSTYTUT NAPĘDÓW I MASZYN ELEKTRYCZNYCH KOMEL, Katowice, PL BUP 17/18

PL B1. INSTYTUT NAPĘDÓW I MASZYN ELEKTRYCZNYCH KOMEL, Katowice, PL BUP 17/18 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 231390 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 423953 (51) Int.Cl. H02K 16/04 (2006.01) H02K 21/02 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

Badanie prądnicy prądu stałego

Badanie prądnicy prądu stałego POLTECHNKA ŚLĄSKA WYDZAŁ NŻYNER ŚRODOWSKA ENERGETYK NSTYTUT MASZYN URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORUM ELEKTRYCZNE Badanie prądnicy prądu stałego (E 18) Opracował: Dr inż. Włodzimierz OGULEWCZ 3 1. Cel

Bardziej szczegółowo

Silnik indukcyjny - historia

Silnik indukcyjny - historia Silnik indukcyjny - historia Galileo Ferraris (1847-1897) - w roku 1885 przedstawił konstrukcję silnika indukcyjnego. Nicola Tesla (1856-1943) - podobną konstrukcję silnika przedstawił w roku 1886. Oba

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka rozruchowa silnika repulsyjnego

Charakterystyka rozruchowa silnika repulsyjnego Silnik repulsyjny Schemat połączeń silnika repulsyjnego Silnik tego typu budowany jest na małe moce i używany niekiedy tam, gdzie zachodzi potrzeba regulacji prędkości. Układ połączeń silnika repulsyjnego

Bardziej szczegółowo

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Instytut Elektrotechniki i Automatyki Okrętowej Część 8 Maszyny asynchroniczne indukcyjne prądu zmiennego Maszyny asynchroniczne

Bardziej szczegółowo

BADANIE SILNIKA WYKONAWCZEGO PRĄDU STAŁEGO

BADANIE SILNIKA WYKONAWCZEGO PRĄDU STAŁEGO Politechnika Warszawska Instytut Maszyn Elektrycznych Laboratorium Maszyn Elektrycznych Malej Mocy BADANIE SILNIKA WYKONAWCZEGO PRĄD STAŁEGO Warszawa 2003 1. WSTĘP. Silnik wykonawczy prądu stałego o wzbudzeniu

Bardziej szczegółowo

Silniki synchroniczne

Silniki synchroniczne Silniki synchroniczne Silniki synchroniczne są maszynami synchronicznymi i są wykonywane jako maszyny z biegunami jawnymi, czyli występują w nich tylko moment synchroniczny, a także moment reluktancyjny.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Silnik prądu stałego"

Ćwiczenie: Silnik prądu stałego Ćwiczenie: "Silnik prądu stałego" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia: Zasada

Bardziej szczegółowo

Temat: ŹRÓDŁA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO

Temat: ŹRÓDŁA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO Temat: ŹRÓDŁA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO 1 Źródła energii elektrycznej prądu przemiennego: 1. prądnice synchroniczne 2. prądnice asynchroniczne Surowce energetyczne: węgiel kamienny i brunatny

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie EA1 Silniki wykonawcze prądu stałego

Ćwiczenie EA1 Silniki wykonawcze prądu stałego Akademia Górniczo-Hutnicza im.s.staszica w Krakowie KATEDRA MASZYN ELEKTRYCZNYCH Ćwiczenie EA1 Silniki wykonawcze prądu stałego Program ćwiczenia: A Silnik wykonawczy elektromagnetyczny 1. Zapoznanie się

Bardziej szczegółowo

bieguny główne z uzwojeniem wzbudzającym (3), bieguny pomocnicze (komutacyjne) (5), tarcze łożyskowe, trzymadła szczotkowe.

bieguny główne z uzwojeniem wzbudzającym (3), bieguny pomocnicze (komutacyjne) (5), tarcze łożyskowe, trzymadła szczotkowe. Silnik prądu stałego - budowa Stojan - najczęściej jest magneśnicą wytwarza pole magnetyczne jarzmo (2), bieguny główne z uzwojeniem wzbudzającym (3), bieguny pomocnicze (komutacyjne) (5), tarcze łożyskowe,

Bardziej szczegółowo

POLOWO - OBWODOWY MODEL BEZSZCZOTKOWEJ WZBUDNICY GENERATORA SYNCHRONICZNEGO

POLOWO - OBWODOWY MODEL BEZSZCZOTKOWEJ WZBUDNICY GENERATORA SYNCHRONICZNEGO Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 60 Politechniki Wrocławskiej Nr 60 Studia i Materiały Nr 27 2007 maszyny synchroniczne,wzbudnice, modelowanie polowo-obwodowe Piotr KISIELEWSKI

Bardziej szczegółowo

Silniki prądu przemiennego

Silniki prądu przemiennego Silniki prądu przemiennego Podział maszyn prądu przemiennego Asynchroniczne indukcyjne komutatorowe jedno- i wielofazowe synchroniczne ze wzbudzeniem reluktancyjne histerezowe Silniki indukcyjne uzwojenie

Bardziej szczegółowo

ELEKTROMAGNETYCZNE PRZETWORNIKI ENERGII DRGAŃ AMORTYZATORA MAGNETOREOLOGICZNEGO

ELEKTROMAGNETYCZNE PRZETWORNIKI ENERGII DRGAŃ AMORTYZATORA MAGNETOREOLOGICZNEGO MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISSN 896-77X 4, s. 9-6, Gliwice ELEKTROMAGNETYCZNE PRZETWORNIKI ENERGII DRGAŃ AMORTYZATORA MAGNETOREOLOGICZNEGO BOGDAN SAPIŃSKI Katedra Automatyzacji Procesów, Akademia Górniczo-Hutnicza

Bardziej szczegółowo

ALGORYTMY STEROWANIA NAPĘDEM ELEKTROHYDRAULICZNYM PRZY POMOCY WAHADŁOWEGO DŻOJSTIKA DOTYKOWEGO Z CIECZĄ MR W UKŁADZIE Z SIŁOWYM SPRZĘŻENIEM ZWROTNYM

ALGORYTMY STEROWANIA NAPĘDEM ELEKTROHYDRAULICZNYM PRZY POMOCY WAHADŁOWEGO DŻOJSTIKA DOTYKOWEGO Z CIECZĄ MR W UKŁADZIE Z SIŁOWYM SPRZĘŻENIEM ZWROTNYM dr inż. Piotr Gawłowicz mgr Marcin Chciuk mgr inż. Paweł Bachman Uniwersytet Zielonogórski ALGORYTMY STEROWANIA NAPĘDEM ELEKTROHYDRAULICZNYM PRZY POMOCY WAHADŁOWEGO DŻOJSTIKA DOTYKOWEGO Z CIECZĄ MR W UKŁADZIE

Bardziej szczegółowo

Maszyna indukcyjna jest prądnicą, jeżeli prędkość wirnika jest większa od prędkości synchronicznej, czyli n > n 1 (s < 0).

Maszyna indukcyjna jest prądnicą, jeżeli prędkość wirnika jest większa od prędkości synchronicznej, czyli n > n 1 (s < 0). Temat: Wielkości charakteryzujące pracę silnika indukcyjnego. 1. Praca silnikowa. Maszyna indukcyjna jest silnikiem przy prędkościach 0 < n < n 1, co odpowiada zakresowi poślizgów 1 > s > 0. Moc pobierana

Bardziej szczegółowo

Badanie prądnicy synchronicznej

Badanie prądnicy synchronicznej POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE Badanie prądnicy synchronicznej (E 18) Opracował: Dr inż. Włodzimierz OGULEWICZ

Bardziej szczegółowo

Badanie napędu z silnikiem bezszczotkowym prądu stałego

Badanie napędu z silnikiem bezszczotkowym prądu stałego Badanie napędu z silnikiem bezszczotkowym prądu stałego Instrukcja do ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową, zasadą działania oraz sposobem sterowania 3- pasmowego silnika bezszczotkowego

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie sił działających na przewodnik z prądem w polu magnetycznym

Wyznaczanie sił działających na przewodnik z prądem w polu magnetycznym Ćwiczenie 11A Wyznaczanie sił działających na przewodnik z prądem w polu magnetycznym 11A.1. Zasada ćwiczenia W ćwiczeniu mierzy się przy pomocy wagi siłę elektrodynamiczną, działającą na odcinek przewodnika

Bardziej szczegółowo

Matematyczne modele mikrosilników elektrycznych - silniki prądu stałego

Matematyczne modele mikrosilników elektrycznych - silniki prądu stałego Jakub Wierciak Matematyczne modele mikrosilników elektrycznych - silniki prądu stałego Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Bardziej szczegółowo

Maszyny elektryczne. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12) Kwalifikacyjnego kursu zawodowego.

Maszyny elektryczne. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12) Kwalifikacyjnego kursu zawodowego. Maszyny elektryczne Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12) Kwalifikacyjnego kursu zawodowego. Podział maszyn elektrycznych Transformatory - energia prądu przemiennego jest zamieniana w

Bardziej szczegółowo

PL B1. Turbogenerator tarczowy z elementami magnetycznymi w wirniku, zwłaszcza do elektrowni małej mocy, w tym wodnych i wiatrowych

PL B1. Turbogenerator tarczowy z elementami magnetycznymi w wirniku, zwłaszcza do elektrowni małej mocy, w tym wodnych i wiatrowych PL 223126 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 223126 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 402574 (22) Data zgłoszenia: 28.01.2013 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

Obliczenia polowe silnika przełączalnego reluktancyjnego (SRM) w celu jego optymalizacji

Obliczenia polowe silnika przełączalnego reluktancyjnego (SRM) w celu jego optymalizacji Akademia Górniczo Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Studenckie Koło Naukowe Maszyn Elektrycznych Magnesik Obliczenia polowe silnika

Bardziej szczegółowo

Projekt i realizacja sprzęgła magnetoreologicznego ze wzbudzeniem hybrydowym

Projekt i realizacja sprzęgła magnetoreologicznego ze wzbudzeniem hybrydowym Projekt i realizacja sprzęgła magnetoreologicznego ze wzbudzeniem hybrydowym Paweł Kowol, Zbigniew Pilch Sprzęgło, będące elementem układu napędowego, służące do łączenia wałów i przekazywania momentu

Bardziej szczegółowo

Silniki prądu stałego. Wiadomości ogólne

Silniki prądu stałego. Wiadomości ogólne Silniki prądu stałego. Wiadomości ogólne Silniki prądu stałego charakteryzują się dobrymi właściwościami ruchowymi przy czym szczególnie korzystne są: duży zakres regulacji prędkości obrotowej i duży moment

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym Ćwiczenie 11B Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym 11B.1. Zasada ćwiczenia Na zamkniętą pętlę przewodnika z prądem, umieszczoną w jednorodnym polu magnetycznym, działa skręcający

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE SKOSU STOJANA W JEDNOFAZOWYM SILNIKU SYNCHRONICZNYM Z MAGNESAMI TRWAŁYMI

ZASTOSOWANIE SKOSU STOJANA W JEDNOFAZOWYM SILNIKU SYNCHRONICZNYM Z MAGNESAMI TRWAŁYMI Maszyny Elektryczne - Zeszyty Problemowe Nr 3/2016 (111) 29 Maciej Gwoździewicz, Mariusz Mikołajczak Politechnika Wrocławska, Wrocław ZASTOSOWANIE SKOSU STOJANA W JEDNOFAZOWYM SILNIKU SYNCHRONICZNYM Z

Bardziej szczegółowo

Temat ćwiczenia: WŁASNOŚCI OBCIĄŻONEGO SILNIKA ELEKTRYCZNEGO

Temat ćwiczenia: WŁASNOŚCI OBCIĄŻONEGO SILNIKA ELEKTRYCZNEGO Temat ćwiczenia: WŁASNOŚCI OBCIĄŻONEGO SILNIKA ELEKTRYCZNEGO 1. Wprowadzenie Celem ćwiczenia jest badanie wpływu momentu obrotowego na pracę silnika elektrycznego DC. W ćwiczeniu używane są silniki prądu

Bardziej szczegółowo

O różnych urządzeniach elektrycznych

O różnych urządzeniach elektrycznych O różnych urządzeniach elektrycznych Ryszard J. Barczyński, 2017 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Nie tylko prądnica Choć prądnice

Bardziej szczegółowo

Sposób analizy zjawisk i właściwości ruchowych maszyn synchronicznych zależą od dwóch czynników:

Sposób analizy zjawisk i właściwości ruchowych maszyn synchronicznych zależą od dwóch czynników: Temat: Analiza pracy i właściwości ruchowych maszyn synchronicznych Sposób analizy zjawisk i właściwości ruchowych maszyn synchronicznych zależą od dwóch czynników: budowy wirnika stanu nasycenia rdzenia

Bardziej szczegółowo

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 13/13

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 13/13 PL 221694 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 221694 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 397538 (51) Int.Cl. G01R 31/34 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

Wykład 1. Serwonapęd - układ, którego zadaniem jest pozycjonowanie osi.

Wykład 1. Serwonapęd - układ, którego zadaniem jest pozycjonowanie osi. Serwonapędy w automatyce i robotyce Wykład 1 iotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów Wprowadzenie Serwonapęd - układ, którego zadaniem jest pozycjonowanie osi. roces pozycjonowania osi - sposób

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1 Dobór mikrosilnika prądu stałego do napędu bezpośredniego przy pracy w warunkach ustalonych

Ćwiczenie 1 Dobór mikrosilnika prądu stałego do napędu bezpośredniego przy pracy w warunkach ustalonych Napędy elektromechaniczne urządzeń mechatronicznych - projektowanie Dobór mikrosilnika prądu stałego do napędu bezpośredniego przy pracy w warunkach ustalonych Przykłady napędów bezpośrednich - twardy

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym Ćwiczenie E6 Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym E6.1. Cel ćwiczenia Na zamkniętą pętlę przewodnika z prądem, umieszczoną w jednorodnym polu magnetycznym, działa skręcający moment

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie. z ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: Współczesne Materiały Inżynierskie. Temat ćwiczenia

Sprawozdanie. z ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: Współczesne Materiały Inżynierskie. Temat ćwiczenia Sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: Współczesne Materiały Inżynierskie Temat ćwiczenia Badanie właściwości reologicznych cieczy magnetycznych Prowadzący: mgr inż. Marcin Szczęch Wykonawcy

Bardziej szczegółowo

PORÓWNANIE SILNIKA INDUKCYJNEGO ORAZ SYNCHRONICZNEGO Z MAGNESAMI TRWAŁYMI I ROZRUCHEM BEZPOŚREDNIM - BADANIA EKSPERYMENTALNE

PORÓWNANIE SILNIKA INDUKCYJNEGO ORAZ SYNCHRONICZNEGO Z MAGNESAMI TRWAŁYMI I ROZRUCHEM BEZPOŚREDNIM - BADANIA EKSPERYMENTALNE Zeszyty Problemowe Maszyny Elektryczne Nr 77/27 277 Tomasz Zawilak, Ludwik Antal Politechnika Wrocławska, Wrocław PORÓWNANIE SILNIKA INDUKCYJNEGO ORAZ SYNCHRONICZNEGO Z MAGNESAMI TRWAŁYMI I ROZRUCHEM BEZPOŚREDNIM

Bardziej szczegółowo

MAGNETOREOLOGICZNE CIECZE ROBOCZE: MOŻLIWOŚCI KSZTAŁTOWANIA NIEKTÓRYCH WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH

MAGNETOREOLOGICZNE CIECZE ROBOCZE: MOŻLIWOŚCI KSZTAŁTOWANIA NIEKTÓRYCH WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH PROBLEMY NIEKONWENCJONALNYCH UKŁADÓW ŁOŻYSKOWYCH Łódź, 12 14 maja 1999 r. Bogdan Wiślicki, Jan Holincki-Szulc Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN, Wojciech Lassota Instytut Pojazdów, Wydz. SiMR,

Bardziej szczegółowo

ROBOT STEROWANY TRZYOSIOWYM DŻOJSTIKIEM DOTYKOWYM Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ

ROBOT STEROWANY TRZYOSIOWYM DŻOJSTIKIEM DOTYKOWYM Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ dr inż. Piotr Gawłowicz mgr Marcin Chciuk mgr inż. Paweł Bachman Uniwersytet Zielonogórski ROBOT STEROWANY TRZYOSIOWYM DŻOJSTIKIEM DOTYKOWYM Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ W artykule przedstawiono konstrukcję

Bardziej szczegółowo

ELEKTROMAGNETYCZNE HAMULCE I SPRZĘGŁA PROSZKOWE

ELEKTROMAGNETYCZNE HAMULCE I SPRZĘGŁA PROSZKOWE FABRYKA APARATURY ELEKTRYCZNEJ EMA ELFA p. z o.o. 63-500 OTRZEZÓW ul. Pocztowa 7 tel : 0-62 / 730-30-51 fax : 0-62 / 730-33-06 htpp:// www.ema-elfa.pl e-mail : handel@ema-elfa.pl ELEKTROMAGNETYCZNE AMULCE

Bardziej szczegółowo

SILNIK KROKOWY. w ploterach i małych obrabiarkach CNC.

SILNIK KROKOWY. w ploterach i małych obrabiarkach CNC. SILNIK KROKOWY Silniki krokowe umożliwiają łatwe sterowanie drogi i prędkości obrotowej w zakresie do kilkuset obrotów na minutę, zależnie od parametrów silnika i sterownika. Charakterystyczną cechą silnika

Bardziej szczegółowo

Alternator. Elektrotechnika w środkach transportu 125

Alternator. Elektrotechnika w środkach transportu 125 y Elektrotechnika w środkach transportu 125 Elektrotechnika w środkach transportu 126 Zadania alternatora: Dostarczanie energii elektrycznej o określonej wartości napięcia (ogranicznik napięcia) Zapewnienie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1b. Silnik prądu stałego jako element wykonawczy Modelowanie i symulacja napędu CZUJNIKI POMIAROWE I ELEMENTY WYKONAWCZE

Ćwiczenie 1b. Silnik prądu stałego jako element wykonawczy Modelowanie i symulacja napędu CZUJNIKI POMIAROWE I ELEMENTY WYKONAWCZE Politechnika Łódzka Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych 90-924 Łódź, ul. Wólczańska 221/223, bud. B18 tel. 42 631 26 28 faks 42 636 03 27 e-mail secretary@dmcs.p.lodz.pl http://www.dmcs.p.lodz.pl

Bardziej szczegółowo

Rdzeń stojana umieszcza się w kadłubie maszyny, natomiast rdzeń wirnika w maszynach małej mocy bezpośrednio na wale, a w dużych na piaście.

Rdzeń stojana umieszcza się w kadłubie maszyny, natomiast rdzeń wirnika w maszynach małej mocy bezpośrednio na wale, a w dużych na piaście. Temat: Typowe uzwojenia maszyn indukcyjnych. Budowa maszyn indukcyjnych Zasadę budowy maszyny indukcyjnej przedstawiono na rys. 6.1. Część nieruchoma stojan ma kształt wydrążonego wewnątrz walca. W wewnętrznej

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie silnika bocznikowego prądu stałego

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie silnika bocznikowego prądu stałego Ćwiczenie 3 Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie silnika bocznikowego prądu stałego Opracował: Grzegorz Wiśniewski Zagadnienia do przygotowania Urządzenia

Bardziej szczegółowo

Napędy urządzeń mechatronicznych

Napędy urządzeń mechatronicznych 1. Na rysunku przedstawiono schemat blokowy układu wykonawczego z napędem elektrycznym. W poszczególne bloki schematu wpisać nazwy jego elementów oraz wskazanych sygnałów. Napędy urządzeń mechatronicznych

Bardziej szczegółowo

Rozrusznik. Elektrotechnika w środkach transportu 85

Rozrusznik. Elektrotechnika w środkach transportu 85 i Elektrotechnika w środkach transportu 85 Elektrotechnika w środkach transportu 86 Silnik spalinowy Elektrotechnika w środkach transportu 87 Silnik spalinowy Elektrotechnika w środkach transportu 88 Proces

Bardziej szczegółowo

- kompensator synchroniczny, to właściwie silnik synchroniczny biegnący jałowo (rys.7.41) i odpowiednio wzbudzony;

- kompensator synchroniczny, to właściwie silnik synchroniczny biegnący jałowo (rys.7.41) i odpowiednio wzbudzony; Temat: Maszyny synchroniczne specjalne (kompensator synchroniczny, prądnica tachometryczna synchroniczna, silniki reluktancyjne, histerezowe, z magnesami trwałymi. 1. Kompensator synchroniczny. - kompensator

Bardziej szczegółowo

BADANIE SILNIKA SKOKOWEGO

BADANIE SILNIKA SKOKOWEGO Politechnika Warszawska Instytut Maszyn Elektrycznych Laboratorium Maszyn Elektrycznych Malej Mocy BADANIE SILNIKA SKOKOWEGO Warszawa 00. 1. STANOWISKO I UKŁAD POMIAROWY. W skład stanowiska pomiarowego

Bardziej szczegółowo

Maszyny elektryczne. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W10) Szkoły Policealnej Zawodowej.

Maszyny elektryczne. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W10) Szkoły Policealnej Zawodowej. Maszyny elektryczne Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W10) Szkoły Policealnej Zawodowej. Podział maszyn elektrycznych Transformatory - energia prądu przemiennego jest zamieniana w energię

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie EA5 Silnik 2-fazowy indukcyjny wykonawczy

Ćwiczenie EA5 Silnik 2-fazowy indukcyjny wykonawczy Akademia Górniczo-Hutnicza im.s.staszica w Krakowie KATEDRA MASZYN ELEKTRYCZNYCH Ćwiczenie EA5 Silnik 2-fazowy indukcyjny wykonawczy 1. Zapoznanie się z konstrukcją, zasadą działania i układami sterowania

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE I IDENTYFIKACJA PARAMETRÓW STEROWANYCH TŁUMIKÓW MAGNETOREOLOGICZNYCH

MODELOWANIE I IDENTYFIKACJA PARAMETRÓW STEROWANYCH TŁUMIKÓW MAGNETOREOLOGICZNYCH MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISSN 1896-771X 41, s. 261-269, Gliwice 211 MODELOWANIE I IDENTYFIKACJA PARAMETRÓW STEROWANYCH TŁUMIKÓW MAGNETOREOLOGICZNYCH MICHAŁ MAKOWSKI, LECH KNAP, WIESŁAW GRZESIKIEWICZ Instytut

Bardziej szczegółowo

Jeżeli zwój znajdujący się w polu magnetycznym o indukcji B obracamy z prędkością v, to w jego bokach o długości l indukuje się sem o wartości:

Jeżeli zwój znajdujący się w polu magnetycznym o indukcji B obracamy z prędkością v, to w jego bokach o długości l indukuje się sem o wartości: Temat: Podział maszyn prądu stałego i ich zastosowanie. 1. Maszyny prądu stałego mogą mieć zastosowanie jako prądnice i jako silniki. Silniki prądu stałego wykazują dobre właściwości regulacyjne. Umożliwiają

Bardziej szczegółowo

(R) przy obciążaniu (etap I) Wyznaczanie przemieszczenia kątowego V 2

(R) przy obciążaniu (etap I) Wyznaczanie przemieszczenia kątowego V 2 SPIS TREŚCI Przedmowa... 10 1. Tłumienie drgań w układach mechanicznych przez tłumiki tarciowe... 11 1.1. Wstęp... 11 1.2. Określenie modelu tłumika ciernego drgań skrętnych... 16 1.3. Wyznaczanie rozkładu

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE. Układ LEONARDA.

POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE. Układ LEONARDA. POLITECHNIK ŚLĄK YDZIŁ INŻYNIERII ŚRODOIK I ENERETYKI INTYTUT ZYN I URZĄDZEŃ ENERETYCZNYCH LBORTORIU ELEKTRYCZNE Układ LEONRD. (E 20) Opracował: Dr inż. łodzimierz OULEICZ Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

BADANIE SILNIKA RELUKTANCYJNEGO PRZEŁĄCZALNEGO (SRM) CZĘŚĆ 1 POMIARY MOMENTU STATYCZNEGO

BADANIE SILNIKA RELUKTANCYJNEGO PRZEŁĄCZALNEGO (SRM) CZĘŚĆ 1 POMIARY MOMENTU STATYCZNEGO Politechnika Warszawska nstytut Maszyn Elektrycznych Laboratorium Maszyn Elektrycznych Małej Mocy BADAE LKA RELUKTACYJEGO PRZEŁĄCZALEGO (RM) CZĘŚĆ 1 POMARY MOMETU TATYCZEGO Warszawa 2015 1. Cel ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Maszyny CNC

Laboratorium Maszyny CNC Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Maszyny CNC Nr 5 Badanie dynamiki pozycjonowania stołu obrotowego w zakresie małych przemieszczeń Opracował: mgr inż. Krzysztof Netter

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 3 Falownik

Ćwiczenie 3 Falownik Politechnika Poznańska Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania Automatyzacja i Nadzorowanie Maszyn Zajęcia laboratoryjne Ćwiczenie 3 Falownik Poznań 2012 Opracował: mgr inż. Bartosz Minorowicz Zakład Urządzeń

Bardziej szczegółowo

Temat ćwiczenia: WŁASNOŚCI OBCIĄŻONEGO SILNIKA ELEKTRYCZNEGO

Temat ćwiczenia: WŁASNOŚCI OBCIĄŻONEGO SILNIKA ELEKTRYCZNEGO Temat ćwiczenia: WŁASNOŚCI OBCIĄŻONEGO SILNIKA ELEKTRYCZNEGO 1. Wprowadzenie Celem ćwiczenia jest badanie wpływu momentu obrotowego na pracę silnika elektrycznego DC. W ćwiczeniu używane są silniki prądu

Bardziej szczegółowo

PL B1. PRZEDSIĘBIORSTWO HAK SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Wrocław, PL BUP 20/14. JACEK RADOMSKI, Wrocław, PL

PL B1. PRZEDSIĘBIORSTWO HAK SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Wrocław, PL BUP 20/14. JACEK RADOMSKI, Wrocław, PL PL 224252 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 224252 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 403166 (51) Int.Cl. B66C 13/08 (2006.01) H02K 7/14 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

Rys. 1. Krzywe mocy i momentu: a) w obcowzbudnym silniku prądu stałego, b) w odwzbudzanym silniku synchronicznym z magnesem trwałym

Rys. 1. Krzywe mocy i momentu: a) w obcowzbudnym silniku prądu stałego, b) w odwzbudzanym silniku synchronicznym z magnesem trwałym Tytuł projektu : Nowatorskie rozwiązanie napędu pojazdu elektrycznego z dwustrefowym silnikiem BLDC Umowa Nr NR01 0059 10 /2011 Czas realizacji : 2011-2013 Idea napędu z silnikami BLDC z przełączalną liczbą

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 8. BADANIE MASZYN PRĄDU STAŁEGO STANOWISKO I. Badanie silnika bocznikowego

Ćwiczenie 8. BADANIE MASZYN PRĄDU STAŁEGO STANOWISKO I. Badanie silnika bocznikowego Laboratorium elektrotechniki Ćwiczenie 8. BADANIE MASZYN PRĄDU STAŁEGO STANOWISKO I. Badanie silnika bocznikowego 0 V L L+ + Łącznik tablicowy V A A m R r R md Autotransformator E 0 V~ E A M B 0 0 V Bezdotykowy

Bardziej szczegółowo

STANOWISKO DO BADANIA WZDŁUŻNYCH ŁOŻYSK ŚLIZGOWYCH SMAROWANYCH CIECZAMI MAGNETYCZNYMI

STANOWISKO DO BADANIA WZDŁUŻNYCH ŁOŻYSK ŚLIZGOWYCH SMAROWANYCH CIECZAMI MAGNETYCZNYMI ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2014 Seria: TRANSPORT z. 83 Nr kol. 1904 Józef SALWIŃSKI 1, Wojciech HORAK 2, Marcin SZCZĘCH 3 STANOWISKO DO BADANIA WZDŁUŻNYCH ŁOŻYSK ŚLIZGOWYCH SMAROWANYCH CIECZAMI

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WPŁYWU NIESYMETRII NAPIĘCIA SIECI NA OBCIĄŻALNOŚĆ TRÓJFAZOWYCH SILNIKÓW INDUKCYJNYCH

ANALIZA WPŁYWU NIESYMETRII NAPIĘCIA SIECI NA OBCIĄŻALNOŚĆ TRÓJFAZOWYCH SILNIKÓW INDUKCYJNYCH POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 8 Electrical Engineering 05 Ryszard NAWROWSKI* Zbigniew STEIN* Maria ZIELIŃSKA* ANALIZA WPŁYWU NIESYMETRII NAPIĘCIA SIECI NA OBCIĄŻALNOŚĆ TRÓJFAZOWYCH

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie stosunku e/m elektronu

Wyznaczanie stosunku e/m elektronu Ćwiczenie 27 Wyznaczanie stosunku e/m elektronu 27.1. Zasada ćwiczenia Elektrony przyspieszane w polu elektrycznym wpadają w pole magnetyczne, skierowane prostopadle do kierunku ich ruchu. Wyznacza się

Bardziej szczegółowo

WYSOKOSPRAWNY JEDNOFAZOWY SILNIK LSPMSM O LICZBIE BIEGUNÓW 2p = 4 BADANIA EKSPERYMENTALNE

WYSOKOSPRAWNY JEDNOFAZOWY SILNIK LSPMSM O LICZBIE BIEGUNÓW 2p = 4 BADANIA EKSPERYMENTALNE Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 70 Politechniki Wrocławskiej Nr 70 Studia i Materiały Nr 34 2014 Agata PIESIEWICZ, Maciej GWOŹDZIEWICZ*, Paweł ZALAS* jednofazowy silnik

Bardziej szczegółowo

POMIAR TEMPERATURY CURIE FERROMAGNETYKÓW

POMIAR TEMPERATURY CURIE FERROMAGNETYKÓW Ćwiczenie 65 POMIAR TEMPERATURY CURIE FERROMAGNETYKÓW 65.1. Wiadomości ogólne Pole magnetyczne można opisać za pomocą wektora indukcji magnetycznej B lub natężenia pola magnetycznego H. W jednorodnym ośrodku

Bardziej szczegółowo

BADANIA ZASTOSOWANIA PRZEKŁADNI Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ DO STEROWANIA PRĘDKOŚCIĄ OBROTOWĄ ZESPOŁU NAPĘDOWEGO

BADANIA ZASTOSOWANIA PRZEKŁADNI Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ DO STEROWANIA PRĘDKOŚCIĄ OBROTOWĄ ZESPOŁU NAPĘDOWEGO Mgr inż. Adam ROSIAKOWSKI BADANIA ZASTOSOWANIA PRZEKŁADNI Z CIECZĄ MAGNETOREOLOGICZNĄ DO STEROWANIA PRĘDKOŚCIĄ OBROTOWĄ ZESPOŁU NAPĘDOWEGO Praca doktorska wykonana w Zakładzie Urządzeń Mechatronicznych

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE MONOLITYCZNYCH NADPRZEWODNIKÓW WYSOKOTEMPERATUROWYCH W MASZYNACH ELEKTRYCZNYCH

ZASTOSOWANIE MONOLITYCZNYCH NADPRZEWODNIKÓW WYSOKOTEMPERATUROWYCH W MASZYNACH ELEKTRYCZNYCH Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 62 Politechniki Wrocławskiej Nr 62 Studia i Materiały Nr 28 2008 monolityczne nadprzewodniki wysokotemperaturowe magnesy nadprzewodzące

Bardziej szczegółowo

PROBLEMY NIEKONWENCJONALNYCH UKŁADÓW ŁOŻYSKOWYCH Łódź, maja 1997 r.

PROBLEMY NIEKONWENCJONALNYCH UKŁADÓW ŁOŻYSKOWYCH Łódź, maja 1997 r. PROBLEMY NIEKONWENCJONALNYCH UKŁADÓW ŁOŻYSKOWYCH Łódź, 15-16 maja 1997 r. Jan Burcan, Krzysztof Siczek Politechnika Łódzka WYZNACZANIE ZUŻYCIOWYCH CHARAKTERYSTYK ŁOŻYSK ROZRUSZNIKA SŁOWA KLUCZOWE zużycie

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Elektromechaniczne Systemy Napędowe BADANIE AUTONOMICZNEGO GENERATORA INDUKCYJNEGO

Laboratorium Elektromechaniczne Systemy Napędowe BADANIE AUTONOMICZNEGO GENERATORA INDUKCYJNEGO Laboratorium Elektromechaniczne Systemy Napędowe Ćwiczenie BADANIE AUTONOMICZNEGO GENERATORA INDUKCYJNEGO Instrukcja Opracował: Dr hab. inż. Krzysztof Pieńkowski, prof. PWr Wrocław, listopad 2014 r. Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo