Podręcznik uŝytkownika Paralotni Paramania. Wersja polska 1.0

Transkrypt

1 1. 1 Podręcznik uŝytkownika Paralotni Paramania Wersja polska

2 1. 2 Spis treści 1. Wprowadzenie 1.2. O instrukcji 1.3. Paralotnia Fusion (FAQ najczęściej zadawane pytania) 1.4. Wymagany poziom umiejętności pilota 2. O paralotni Fusion: 2.1. Projekt 2.2. Konstrukcja 2.3. Co kupujesz? 2.4. Regulacja długości linek sterowniczych 3. UŜytkowanie w locie 3.1. Latanie swobodne i z napędem 3.2. Latanie z napędem 3.2.a Start klasyczny 3.2.b Start odwrócony 3.2.c Wznoszenie 3.2.d Lot poziomy 3.2.e UŜycie trymerów i belki przyspieszacza 3.3. Lądowanie 3.3.a Lądowanie z wyłączonym silnikiem 3.3.b Lądowanie z pracującym silnikiem 3.4. Manewry zaawansowane 3.5. Złote zasady!!! 4. Naprawa i konserwacja sprzętu 4.1. Podstawowe zasady 4.2. Okresowe kontrole 4.3. Naprawa 4.4. Naprawa i konserwacja napędu paralotniowego 5. Dane techniczne 5.1. Schematy taśm nośnych 5.2. Tabele długości linek 5.3. Dane techniczne 5.4. Certyfikaty 6. Podsumowanie 2

3 1. Wprowadzenie 1. 3 Zabrzmi to moŝe nieskromnie ale jesteśmy dumni z naszym produktów i osiągnięć. Począwszy od pierwszych skrzydeł z zastosowaniem profilu Reflex: Reflex MK1 & 2, aŝ po nowoczesne konstrukcje: Action, Revolution oraz najnowszą Fusion paralotnie naszej produkcji posiadają coraz lepsze parametry, są szybsze, a przy tym zapewniają coraz większy poziom bezpieczeństwa. Są to paralotnie najwyŝszej klasy, przeznaczone (głównie) do latania z napędem. Od momentu zaprojektowania pierwszego skrzydła Reflex, co miało miejsce w roku 1994, Mike Campbell-Jones nieustannie pracował nad wprowadzeniem techniki Reflex do skrzydeł miękkich. Dzięki tej wieloletniej pracy oraz zebranemu doświadczeniu, Mike CJ i zespół Paramanii posiedli wiedzę, która pozwoliła im na wprowadzenie w Ŝycie unikatowych rozwiązań technicznych oraz stworzenie kolejnej nowatorskiej konstrukcji, która jest hybrydą, paralotnią nowej generacji, łączącą w sobie wszystkie cechy swoich poprzedników oraz NOWOCZESNE ROZWIĄZANIA poprawiające jego osiągi, technologię, stabilność i bezpieczeństwo jest to właśnie TWÓJ NOWY FUSION. Fusion - definicja słowa wg słownika Cambridge English: gdy dwie lub więcej rzeczy łączą sie razem lub stają sie jednym, efektem jest-fuzja Fusion to nowe dziecko Paramanii. Kochamy je i wierzymy, Ŝe ty teŝ je pokochasz Dziękujemy i gratulujemy nabycia Twojego nowego Fusion. Fusion to nowe dziecko Paramani. Kochamy go i jesteśmy pewni, Ŝe jego posiadanie równieŝ Tobie sprawi wiele radości. Gratulujemy wyboru! 1.4 O instrukcji Podręcznik uŝytkownika paralotni Fusion ma na celu, dostarczenie pilotowi jak największej ilości informacji i wskazówek dotyczących jej uŝytkowania. W Ŝadnym wypadku nie moŝe być jednak traktowany jako instruktaŝ szkoleniowy latania z napędem, ani na tej, ani na Ŝadnej innej paralotni. Pamiętaj! MoŜesz wykonywać loty z napędem tylko wtedy, gdy posiadasz obowiązujące w Twoim kraju uprawnienia pilota lub podczas szkolenia, pod nadzorem instruktora, do czasu ich uzyskania. Jako pilot musisz mieć świadomość, Ŝe pralotniarstwo jest sportem niebezpiecznym i ryzykownym, jeŝeli jest wykonywany przez osobę bez odpowiednich umiejętności, bez szkolenia lub bez zachowania podstawowych zasad bezpieczeństwa. Jako właściciel paralotni Fusion moŝesz być jednak pewien, Ŝe wybrałeś najbezpieczniejsze z dostępnych na rynku skrzydeł przeznaczonych do latania z napędem. JednakŜe, we wszystkich sportach lotniczych stopień bezpieczeństwa jest w głównej mierze zaleŝny od świadomości pilota. To do niego naleŝy ostateczna ocena, czy posiada wystarczające umiejętności i doświadczenie, aby wykonywać lot we właściwy sposób, w danym miejscu i czasie. Firma Paramania i wszyscy jej przedstawiciele nie są odpowiedzialni za szkody i jakiekolwiek konsekwencje spowodowane uŝyciem sprzętu paralotniowego naszej produkcji, niezaleŝnie od okoliczności. Szczególną uwagę naleŝy zwrócić na niebezpieczeństwa groŝące pilotowi i postronnym obserwatorom związane z obsługa napędu na ziemi. Kręcące się śmigło w kaŝdej chwili moŝe zostać uszkodzone i spowodować zranienie osób znajdujących się nawet w pewnej od niego odległości. Paliwo i oleje silnikowe to materiały łatwopalne! Paralotniarstwo jest stosunkowo nową dziedziną sportów lotniczych, która wciąŝ jeszcze się rozwija. Latanie z napędem jest tylko jednym ze sposobów wykonywania lotów na paralotni. Nie powinieneś mieć Ŝadnych wątpliwości, Ŝe skrzydło, które posiadasz jest odpowiednie do rodzaju paralotniarstwa, jaki zamierzasz wykonywać. Zalecamy Ci dalsze, samodzielne poszerzanie swojej wiedzy w tym zakresie przez kontakt z doświadczonym instruktorem lub nawet przez bezpośredni kontakt z firmą Paramania. Pod Ŝadnym pozorem nie moŝesz naśladować lotów wykonywanych przez innych pilotów, szczególnie tych, którzy demonstrują sprzęt. Nie próbuj takŝe powtarzać manewrów widzianych na filmie bez uprzedniego szkolenia u uprawnionych instruktorów, a w szczególności w zakresie wykonywania akrobacji na paralotni. 3

4 1. 4 Aby osiągnąć załoŝone parametry lotu, niezbędna jest regulacja paralotni do uprzęŝy, silnika i osi śmigła napędu paralotniowego, ściśle według informacji i danych technicznych opisanych w niniejszej instrukcji. Firma Paramania moŝe polecić odpowiedni sprzęt, lecz ostateczny wybór uprzęŝy i napędu naleŝy zawsze do pilota. Firma Paramania ani jej przedstawiciel nie ponosi za to odpowiedzialności. Podręcznik uŝytkownika dostępny jest takŝe w języku angielskim, francuskim, hiszpańskim i niemieckim. Wraz z instrukcją w języku angielskim otrzymujesz jej tłumaczenie na język polski. Jeśli potrzebujesz inną wersję językową niŝ otrzymałeś wraz z nową paralotnią, prosimy o kontakt. Numer referencyjny FUS-MAN-UK-1.1 / Autor: Mike Campbell-Jones Prawa autorskie (c) Paramania 1.3. O paralotni Fusion (FAQ najczęściej zadawane pytania) W paralotniarstwie, jak i w wielu dziedzinach sportu istnieją granice. Przykładowo, istnieje granica prędkości lotu, przy której moŝliwy jest jeszcze start z nóg. Na przestrzeni kilku ostatnich lat Paramania i jej zespół badał nowe moŝliwości poprawy tego parametru w obu kierunkach, tzn. zwiększenia prędkości lotu i ułatwienia procesu startu z nóg. W wyniku wieloletniej pracy nad tym problemem stworzyliśmy Fusion. Nowe wersja profilu Reflex w paralotni Fusion. Nasz najnowszy profil Reflex to kompilacja innowacyjnych rozwiązań. Przy ustawieniu trymerów powyŝej pozycji neutralnej (patrz- szybkie ustawienie trymerów) paralotnia zachowuje się tak, jak wcześniejsze konstrukcje Reflex: jest bardzo szybka i bardzo sztywna, twarda na sterówkach, choć ze znacznie lepszymi parametrami lotu. Pilot moŝe pozwolić sobie na zachowanie bierne, a nawet na puszczenie uchwytów sterówek w spokojnych warunkach. Przy ustawieniu trymerów poniŝej pozycji neutralnej (patrz- wolne ustawienie trymerów) Fusion staje się podobny do konwencjonalnej paralotni do lotów swobodnych o parametrach paralotni klasy wyczynowej/pośredniej, o niewielkim opadaniu i wysokiej doskonałości. ZaleŜnie od warunków wymagać to moŝe aktywnego pilotaŝu oraz zachowania przez pilota całkowitej i ciągłej kontroli nad skrzydłem. O systemie CLE Composite Leading Edge (kompozytowa krawędź natarcia) Najnowsze konstukcje Paramanii Fusion i Taxi, wyposaŝone są w nową kompozytową technologię krawędzi natarcia CLE. Słowo kompozyt composite oznacza współpracę dwóch lub więcej elementów w celu uzyskania nowego materiału o określonych właściwościach. CLE to kombinacja materiałów Dacron oraz Nylon66 umieszczonych w strategicznym miejscu pracującym na napręŝanie. Wynikiem jest niezaleŝna sztywność, która utrzymuje otwarte 4

5 wloty oraz wyrównaną krawędź natarcia. Redukuje teŝ moŝliwość powstania krawata Dzięki temu start na paralotni Fusion to nowe doświadczenie i czysta przyjemność. Tego jeszcze nie było w Ŝadnej paralotni Reflex! Do czego słuŝy powiększona część środkowa skrzydła paralotni (tzw. kadłub, ang. fuselarge )? Istnieją trzy podstawowe przyczyny wprowadzenia duŝej komory środkowej w Fusion. 1) Strukturalna paralotnie o większym wydłuŝeniu (np. paralotnie sportowe/wyczynowe) zazwyczaj są mniej sztywne tzn. są bardziej podatne na podwinięcia. Wynika to z faktu, Ŝe cięciwa środkowa skrzydła jest węŝsza. Zwiększając głębokość środkowej komory skrzydła zyskujemy znaczną poprawę sztywności, co pozwala nam stworzyć skrzydło o większym wydłuŝeniu, charakteryzujące się jednak taką samą sztywnością, co skrzydło o mniejszym wydłuŝeniu. 2) Aerodynamiczna DuŜa komora środkowa działa podobnie jak kadłub w samolocie, pomagając kontrolować przepływ powietrza wzdłuŝ profilu skrzydła. Wszystkie ptaki i statki powietrzne mają coś, co spełnia funkcję kadłuba rozwiązanie to sprzyja uporządkowaniu przepływu powietrza w części środkowej skrzydła, prowadząc ostatecznie do zmniejszenia oporu indukowanego i poprawy stateczności/stabilności kierunkowej. W paralotni standardowej nie ma czegoś, co pełniłoby tę funkcję, a poniewaŝ paralotnia ma profil czołowy w znacznym stopniu negatywny, przepływ w przekroju rozpiętości jest znacznie większy w porównaniu z profilami bardziej płaskimi. Rozwiązanie podobne do kadłuba, które proponujemy, stanowi dobre rozwiązanie z punktu widzenia rozpraszania powstających zawirowań przepływającego powietrza. 3) Konstrukcyjna - DuŜa środkowa przegroda ( Ŝebro ) daje moŝliwość podczepienia linek symetrycznie z obu stron (punkty podwieszenia pilota). Rozwiązanie to poprawia łatwość napełniania podczas startu, poniewaŝ cięŝar pilota rozkładany jest na obie strony skrzydła. W znacznym stopniu przypomina to działanie taśm krzyŝowych w uprzęŝy, tyle Ŝe stanowi to integralny element skrzydła. Do czego słuŝy tak specyficzny system olinowania? Fusion ma interaktywny system olinowania. Obie strony skrzydła połączone są ze sobą poprzez środkową komorę, a skrzydło lepiej reaguje na przemieszczenia cięŝaru pilota dzięki linkom Ŝebra środkowego ( center keel lines ), które umoŝliwiają kontrolowane przemieszczenie cięŝaru pilota. Masa pilota i napędu moŝe zatem przemieszczać się względem skrzydła bez powodowania odkształcenia jego środkowej części. Powiązanie w taki sposób obu stron skrzydła, zdecydowanie poprawia wyprowadzenie paralotni z podwinięcia, poniewaŝ cięŝar pilota zawsze obciąŝa więcej niŝ połowę skrzydła. FUSION ma stosunkowo duŝą liczbę dodatkowych linek biegnących w kierunku końcówek skrzydła (stabilizatorów). Linki te tworzą swoistą, gęstą siatkę bezpieczeństwa ograniczając moŝliwość powstawania krawatów, gdyŝ tkanina skrzydła ma mniejsze szanse wejścia pomiędzy tak poprowadzone linki. Kąty niektórych linek wylicza się indywidualnie, linki stanowią system wiąŝący, przy ciągłych, skomplikowanych zmianach najnowocześniejszej wersji profilu Reflex. 5

6 O technologii Reflex Mike CJ i Paramania są pionierami w zastosowaniu profilu Reflex w paralotniach do latania z napędem. Począwszy od pierwszego produktu z 1994 roku rozwijamy i udoskonalamy nasze konstrukcje, jako niemal jedyni wprowadzając prawdziwie innowacyjne rozwiązania konstrukcyjne. Rezultatem są paralotnię w których system trymerów i olinowania pozwala na zmianę profilu a co za tym idzie i właściwości (charakterystyki) skrzydła przekształcając ją z paralotni do lotów swobodnych w paralotnie do lotów z napędem, zgodnie z oczekiwaniami pilota oraz warunkami lotu. Wielu producentów paralotni wprowadzając na rynek nowy model skrzydła do latania z napędem twierdzi, Ŝe ich produkt to nowy rodzaj profilu Reflex. Niemnie jednak dla nas, zespołu Paramania, tylko jedna rzeczywista właściwość ma tu znaczenie. Najbardziej jest ona widoczna (rozpoznawalna) podczas lotu w sytuacji gdy znajdujemy się w obszarze termicznej aktywności powietrza lub turbulencji, czyli tam gdzie ścierają się dwie masy powietrza, wznoszącego się i opadającego. Przykład: - w paralotnia Reflex środek cięŝkości podczas wejścia w prąd termiczny przesunie się do przodu, a podczas wyjścia do tyłu profilu. - w normalnej paralotni dzieje się dokładnie na odwrót, środek cięŝkości przesuwa się do tyłu w momencie wejścia i do przodu w momencie wyjścia. Taka odwrotne reakcja występuję we wszystkich konstrukcjach latających, w których zastosowano profil samostateczny ( wytrymowanie pozytywne ). Gdyby nie to rozwiązanie konstrukcyjne stabilność lotu samolotu (stabilność środka cięŝkości) byłaby tylko i wyłącznie zaleŝna od kontroli pilota, który aktywnie reaguje na turbulencje. Tradycyjne paralotnie są właśnie miękko płatami wytrymowanymi pozytywnie. Dlatego pilot musi latać aktywnie aby zapobiegać podwinięciom. Dlatego wprowadzenie profilu Reflex do paralotni do latania z napędem ma tak istotne znaczenie. Niewątpliwie ma to wpływ na bezpieczeństwo tego sportu, zmniejszyło liczbę wypadków. Profil Reflex ma decydujący wpływ na dynamikę i kierunek rozwoju sportu mikrolotowego. Dzięki tej technologii dyscyplina ta stała się bardziej dostępna dla szerszego grona pilotów, bardziej popularna. Więc co to właściwie jest profil Reflex? Skrzydło o profilu Reflex pojęcie to oznacza specyficzny profil skrzydła z wbudowanym sterem poziomym, dzięki czemu skrzydło jest samoczynnie stateczne, odporne na podwinięcia i kołysanie. Ta idea konstrukcyjna początkowo powstała dla mikrolotów, które nie posiadały Ŝadnego steru poziomego (bez ogona ). Okazało się jednak, Ŝe zastosowana w paralotni (miękkopłacie) przynosi niespodziewanie dobre efekty, skrzydło zyskuje niesamowite właściwości. W rezultacie więcej niŝ 50% paralotni uŝywanych do lotów z napędem to właśnie paralotnie z profilem Reflex. Powód takie popularności jest prosty, paralotnie z profilem samostatecznym są wytrybowane pozytywnie, w przeciwieństwie do wszystkich innych. Paralotnie Paramanii posiadają wbudowany w konstrukcję ster poziomy (elewator), dzięki czemu samoczynnie stabilizują się podczas lotu i są wytrybowane pozytywnie. Patrz schemat poniŝej. 6

7 Wymagany poziom umiejętności pilota FUSION to paralotnia o wszechstronnych właściwościach, moŝna dostosowywać ją do warunków i rodzaju lotu, jaki chcemy wykonać, jednak pamiętaj proszę Ŝe, to w zasadzie wy piloci kontrolujecie sytuacje, podejmujecie decyzje i to od was wymaga się pełnego zrozumienia moŝliwości, jakie daje Fusion oraz zasad bezpiecznego ich wykorzystywania. Dlatego zalecamy, aby doświadczenie pilota latającego na Fusion, było nie mniejsze jak 40 godzin w ciągu jednego sezonu. Niniejszą Instrukcję przygotowaliśmy, by pomóc wam poznać to skrzydło, czytajcie ją zatem z naleŝytą uwagą. 2. O paralotni Fusion 2.1. Projekt Konstruktorem paralotni Fusion jest Mike Campbell-Jones. Zarówno ten projekt, jak i kaŝdy inny nowy produkt firmy Paramania jest wynikiem jego długoletniego doświadczenia w projektowaniu paralotni PPG z zastosowaniem profilu samostatecznego oraz olbrzymiego kapitału wiedzy w zakresie produkcji sprzętu mikrolotowego, samolotów i 7

8 szybowców obejmującego ponad 28 lat pracy i doświadczenia zawodowego, sięgającego samych początków historii sportów mikrolotowych. Historia mikrolotów została zapoczątkowana przez lotnie, które zaczęto napędzać silnikami. Z czasem zaczęły one wymagać coraz mocniejszych silników i mniejszych, bardziej stabilnych skrzydeł. Szybko stało się jasne, Ŝe im szybsze jest skrzydło tym więcej ma zastosowań, częściej i chętniej jest uŝywane! Oczywiście tę samą zasadę moŝna odnieść do paralotni PPG. DąŜy się do tego, by paralotnie przeznaczone do latania z napędem były szybkie i bardzo stabilne, by pilot mógł mniej uwagi poświęcać jej kontrolowaniu (reagując na turbulencje), a za to mógł skoncentrować się na innych czynnościach, takich jak nawigacja, fotografowanie, obserwacja, czy po prostu czerpać przyjemność z latania. Pomimo, Ŝe paralotnia Fusion została zaprojektowana tak, aby latała jak konwencjonalne skrzydło, zastosowanie profilu samostatecznego (tzw. Reflex section) oznacza, Ŝe posiada takŝe nieco odmienne właściwości. Pomiędzy sekcjami skrzydła zostały wbudowane sztywne podpory utrzymujące profil, dzięki czemu stabilność paralotni nie jest juŝ całkowicie zaleŝna od jej obciąŝenia. Paralotnia samoczynnie utrzymuje swój kształt i nie zmienia połoŝenia nawet w trudnych warunkach termicznych. Nie ma tendencji do wystrzeliwania do przodu, ani pozostawania w tyle. Ustala się stabilnie nad głową i wymaga naprawdę minimalnej interwencji pilota. System trymerów umoŝliwia sterowanie połoŝeniem tylnej części profilu aerodynamicznego. Odpuszczenie trymera powoduje jego podniesienie w wyniku czego zmniejsza się powierzchnia nośna skrzydła (zmniejsza cięciwę profilu i powierzchnię) o około 30%. Skrzydło jest bardziej efektywnie obciąŝone (ten sam cięŝar przypada na mniejszą powierzchnię nośną), staje się szybsze, ale i bardziej stabilne, bez zmiany kąta natarcia. Ponadto środek obciąŝenia przesuwa się do przodu, poprawiając jeszcze bardziej stateczność wzdłuŝną. Rozkład obciąŝeń zapewnia wyjątkową odporność na podwinięcia boczne i zwiększa wydłuŝenie. Rezultatem jest więc szybsza paralotnia o dobrych parametrach, odznaczająca się duŝą stabilnością, w całym zakresie prędkości. Taka budowa i działanie paralotni przypomina... skrzydło typowego samolotu ultralekkiego. Kiedy potrzebne jest większe wznoszenie, a prędkość nie jest istotna system trymerów umoŝliwia powrót do pierwotnego, pełnego profilu skrzydła. Fusion staje się z powrotem bliŝszy konwencjonalnej paralotni, z łagodnym, przyjemnym sterowaniem, idealnie i szybko napełnia się przy starcie, nabierającej wysokości przy niewielkim zuŝyciu mocy... to tak jakby mieć dwa skrzydła w jednym! Konstrukcja Obecnie produkujemy nasze skrzydła w zakładach Gin Gliders w Korei. Renomowaną jakość zapewnianą przez firmę Gin widać wyraźnie we wszystkich naszych skrzydłach i tak jak inne produkty firmy Gin Gliders, równieŝ nasze skrzydła otrzymują gwarancję na cały okres ich eksploatacji. Szczegółowo przeanalizowany i zoptymalizowany dobór materiałów konstrukcyjnych oraz innowacyjna budowa paralotni Fusion, gwarantuje jej wytrzymałość i długą Ŝywotność. Wszystkie uŝyte do produkcji materiały podlegają wielokrotnym pomiarom, a kaŝdy etap produkcji jest kontrolowany i dokumentowany wraz z nazwiskiem właściwego kierownika produkcji i kontrolera jakości. Górna i dolna powierzchnia skrzydła wykonana jest z odpornego na zuŝycie materiału Porsha-Marine NCV - odpowiednio 44 i 37 g/m2. Końcówki skrzydła, krawędź natarcia i krawędź spływu są wzmocnione specjalną taśmą i mylarem. Półzamknięta krawędź natarcia polepsza dynamikę lotu, a jednocześnie stabilizuje ruchy poprzeczne, dając poczucie lepszej sztywności w locie. Rysunek 4. (RRIB) Struktura wewnętrzna skrzydła. Rozkład obciąŝeń na pochylonych otworach owalnych oraz ogólne wzmocnione przegrody paralotni Fusion. 8

9 1. 9 Na powierzchni Ŝeber strukturalnych (przegrody pomiędzy komorami) zaprojektowano pochylone owalne otwory, dzięki którym powietrze jest dystrybuowane wewnątrz paralotni do tych obszarów, gdzie jest ono najbardziej potrzebne. Otwory te otwierają się niczym zawory, powiększając swoją objętość podczas napełniania skrzydła paralotni, gdy Ŝebra nie są jeszcze obciąŝone. Ten specyficzny układ, powoduje, Ŝe minimalizowane są zniekształcenia powodowane zwykle przez konwencjonalny układ otworów. Rezultatem jest bardziej efektywna dystrybucja powietrza na całej powierzchni skrzydła. wokół punktów podczepienia linek rzędu A i B. Podwieszenie linek jest wzmocnione w trzech wymiarach. W płaszczyźnie pionowej za pomocą pionowych Ŝeber, następnie pod kątem za pomocą Ŝeber diagonalnych (V wsparcia) oraz pod kątem 90 stopni za pomocą specjalnej mocnej taśmy, wbudowanej w dolną powierzchnię skrzydła. śebra są wzmocnione mylarem, szczególnie w miejscach najbardziej obciąŝonych oraz Konfiguracja linek i system Ŝeber diagonalnych zachowują te same kąty na całym skrzydle, poprawiając tym samym rozkład obciąŝeń i zapewniając jednakowe obciąŝenie wszystkich linek. Przekonaliśmy się bowiem, Ŝe takie rozwiązanie zapewnia szybsze napełnianie skrzydła. Wszystkie linki wykonane są materiału Gin Aramid Technora, który stanowi najnowsze osiągnięcie w technologii produkcji linek i zawiera w sobie najlepsze cechy swych poprzedników - Kevlaru i Dynemy. Jest wytrzymały i elastyczny zarazem, zachowuje stabilność w warunkach zmiennych temperatur i jest mniej podatny na kurczenie przy niewielkich obciąŝeniach. Linki dzielą się na 4 kategorie: linki czwartego rzędu, linki trzeciego rzędu, linki drugiego rzędu i linki główne. Ich średnice to, odpowiednio, 0.6, 1.1, 1.3, 1.6 i 2.3 mm. Linki główne mają największą średnicę. Deltki, za pomocą których linki mocowane są do taśm nośnych, wykonane są z polerowanej stali nierdzewnej, dzięki czemu unika się korozji i zapewnia doskonałą wytrzymałość i trwałość. Taśmy nośne wykonane są z poliestru 1.2K / 25mm. Oba punkty podwieszenia wzmocnione są materiałem Cordura, który chroni je przed wycieraniem przez karabinki. Fusion został zaprojektowany z przeznaczeniem do latania z napędem. Gdy jest nowy, posiada granice bezpieczeństwa aŝ do 50% testowej masy startowej poniŝej i ponad, wskazanej w charakterystyce wartości granicznej. Właściwie przechowywany i eksploatowany zgodnie z instrukcją, powinien zachować w pełni swoje właściwości przez co najmniej, pierwsze 400 godzin nalotu. UWAGA! Wilgoć i promieniowanie UV drastycznie redukują Ŝywotność twojej paralotni. Zawsze przechowuj swoja paralotnię w zacienionym i suchym miejscu. 9

10 2.3. Co kupujesz wraz z nową paralotnią Fusion? W skład kompletu poza skrzydłem, wchodzą: Plecak - szybkopak Worek transportowy i taśma kompresyjna Belka przyspieszacza (speed system) Zestaw naprawczy (linki główne rzędu A) Ewentualnie materiały promocyjne Instrukcja obsługi jeśli nie jest w komplecie dostępna jest w wersji elektronicznej wersja angielska lub wersja w języku polskim Paralotnia Fusion jest produktem najwyŝszej jakości podlega wielokrotnej i pełnej kontroli zarówno w fabryce jak i u lokalnego dystrybutora firmy Paramania. Jeśli jednak nie jesteś w pełni usatysfakcjonowany paralotnią Fusion, bardzo prosimy o bezpośredni kontakt z przedstawicielem Paramanii i przekazanie swoich spostrzeŝeń (jeśli jesteś zadowolony, oczywiście równieŝ mile widziana jest Twoja opinia) Regulacja długości linek sterowniczych Podwieszenie w celu regulacji Opisywana czynność powinna odbywać się pod okiem wykwalifikowanego instruktora, lub przynajmniej w obecności doświadczonego pilota PPG Zanim wykonasz na paralotni Fusion pierwszy lot z napędem, zalecamy wykonanie wcześniej testu statycznego. W odpowiednim miejscu, na mocnych taśmach lub linkach podwieś swój napęd tak, aby swobodnie usiąść w uprzęŝy. Skorzystaj z czyjejś pomocy i podłącz taśmy paralotni do karabinków podwieszenia tak, aby symulować sytuacje podczas lotu. Siedząc w uprzęŝy sprawdź, czy swobodnie sięgasz do uchwytów sterowniczych. Upewnij się, czy dosięgniesz ich równieŝ w przypadku, gdy silne strugi powietrza odchylą je poza swobodny zasięg rąk. Taśmy Fusion są krótsze niŝ w konwencjonalnej paralotni, co powinno zmniejszyć ryzyko zaistnienia tego typu problemów. Długość linek sterowniczych Linki nośne posiadają fabryczne oznaczone 2 punkty. Taśmy nośne posiadają podwójny system bloczków, dla górnego i dolnego punktu podwieszenia. Jeśli posiadasz napęd z wysokim punktem podwieszenia, nie powinno być potrzeby zmiany fabrycznych ustawień. W przypadku niskiego punktu podwieszenia moŝna nie korzystać z dolnego bloczka. WyŜszy punkt podwieszenia wymaga dłuŝszych linek sterowniczych, niski punkt podwieszenia krótszych. Linki sterownicze są oznaczone fabrycznie w dwóch punktach, co ułatwia ich dopasowanie. 10

11 Przed pierwszym lotem, dwukrotnie sprawdź długość linek sterowniczych! Pamiętaj, gdy masz jakiekolwiek wątpliwości zawsze lepiej jest poradzić się miejscowego instruktora lub doświadczonego pilota! Do pierwszego lotu wybierz dzień, w którym wiatr będzie laminarny a jego prędkość nie większa niŝ m/s. Ze zwykłą uprzęŝą lub z napędem na plecach (lecz z wyłączonym silnikiem!), postaw kilka razy skrzydło nad głową metodą klasyczną lub odwróconą. Sprawdź, czy wszystkie linki są dobrze ułoŝone, czy linki sterownicze opierając się na bloczkach nie są zbyt krótkie i nie ściągają krawędzi spływu zniekształcając profil skrzydła! Gdy pociągniesz za uchwyt sterowniczy powinieneś mieć jeszcze kilka centymetrów luzu zanim linka pociągnie za krawędź spływu. Upewnij się, czy długości są takie same po obu stronach. Uwaga! Bezpieczniej jest mieć nieznacznie dłuŝsze sterówki niŝ za krótkie! Uwaga! Gdy skrzydło jest uŝywane do latania swobodnego, linki sterownicze powinny być krótsze i pozostać na wyŝszym bloczku Uwaga! Fabrycznie linki sterownicze są dość długie (jak do wysokiego podwieszenia). 3. UŜytkowanie w locie 3.1. Latanie swobodne (i z napędem) Pomimo, Ŝe paralotnia Fusion została zaprojektowana z myślą o lataniu z napędem, zachowuje dobre parametry takŝe przy wykonywaniu lotów swobodnych i nie wymaga Ŝadnych dodatkowych ustawień. Wolne ustawienie trymerów (poniŝej pozycji neutralnej) powoduje zmniejszenie ciśnienia wewnątrz skrzydła, dlatego odczuwamy je wówczas jako bardziej miękkie na sterówkach. Jednocześnie zmniejsza się wówczas znacznie opadanie. Podstawową róŝnica pomiędzy paralotnią Fusion i konwencjonalną paralotnią jest znacznie większa odporność na podwinięcia, zarówno podczas startu jak i w locie. Fusion ma przy tym większy zakres prędkości co w kombinacji z odpornością na podwinięcia oznacza, Ŝe moŝna na nim wykonywać loty w trudniejszych warunkach termicznych, zachowując nadal wysoki stopień bezpieczeństwa. Zasadniczo paralotnia jest tym stabilniejsza i bezpieczniejsza im szybciej leci. Pierwszy lot. Zalecamy, aby kaŝdy pilot dał sobie czas na zapoznanie się z paralotnią i przyzwyczajenie się do jej reakcji. Pierwsze loty powinny być wykonywane w zakresie od wolnego ustawienia trymerów do pozycji neutralnej, aby skrzydło zachowywało się podobnie do konwencjonalnej paralotni. W takim zakresie trymerów nie naleŝy uŝywać zbyt duŝej siły podczas sterowania. Nacisk na uchwyty sterownicze nie powinien przekraczać ¼ moŝliwości ich pełnego zaciągnięcia. Kiedy poczujesz się juŝ pewniej, zacznij eksperymentować z róŝnymi ustawieniami trymerów, moŝesz teŝ uŝyć belki przyspieszacza. Poczuj dodatkową prędkość i wielki margines bezpieczeństwa, jaki daje ci Fusion. Pamiętaj, aby pierwsze eksperymenty i zaawansowane manewry wykonywać na odpowiednio duŝej wysokości nad ziemią. Zobacz rysunek poniŝej, aby zapoznać się ze szczegółami. Start klasyczny. Największą trudność dla kaŝdego pilota paralotni z napędem to start przy bezwietrznej pogodzie. Paramania przywiązuje do tego szczególną uwagę. Fusion, jako udoskonalona, nowoczesna konstrukcja, napełnia się niezwykle 11

12 (nawet niespodziewanie!) łatwo. Samoczynnie wchodzi nad głowę pilota, rzadko zdarza się by wyprzedziła pilota oraz w niezwykły łatwy sposób stabilizuje się na kierunku do startu. Przygotowując się do startu ułóŝ skrzydło w łuk, symetrycznie pod wiatr, w taki sam, staranny sposób, jak kaŝde inne konwencjonalne skrzydło. Skontroluj linki i taśmy nośne. Do startu naleŝy uŝywać tylko taśm A. Aby napełnić skrzydło wystarczy wykonać kilka kroków do przodu wypychając jednocześnie taśmy A w przód. Podczas biegu cały czas trzymaj ręce z linkami sterowniczymi i taśmami maksymalnie wysoko. Utrzymuj linki cały czas napręŝone równomiernie z obu stron, kompensując ewentualną asymetrię większym naciskiem na taśmę z właściwej strony. Paralotnia nie ma tendencji do wyprzedzania, dlatego podwinięcie czołowe (tzw. frontsztal) - częsta przyczyna nieudanych startów moŝe się zdarzyć tylko w wyjątkowych okolicznościach. Zaleca się stosowanie pozycji trymera pomiędzy oznaczonym na taśmach miejsce Take off a pozycją neutralną. Uwaga: Zbyt mocny nacisk na taśmy A lub ciągnięcie za taśmy moŝe spowodować podwinięcie czołowe i uniemoŝliwić start. Przy odpowiednim ustawieniu trymerów moŝliwy jest równieŝ start bez uŝycia taśm A. Start odwrócony. RównieŜ w tym przypadku napełnienie paralotni jest bardzo łatwe. Skrzydło nie ma tendencji do wyprzedzania, pilot ma czas na kontrolę i obrót. Start odwrócony jest moŝliwy nawet przy bardzo słabym wietrze (5 km/h), wymaga to jednak treningu W locie Podczas lotu, niezaleŝnie czy jest on wykonywany z napędem czy bez, duŝa prędkość, jaką rozwija Fusion moŝe wymagać od pilota więcej rozwagi i koncentracji. JednakŜe, kiedy nauczysz się juŝ ją wykorzystywać i kontrolować, latanie stanie się czystą zabawą i przyjemnością. Doskonała sterowność pozwoli ci maksymalnie wykorzystywać termikę, a duŝa prędkość okaŝe się być wielce uŝyteczna na przeskokach pomiędzy kominami. Bezpieczne granice prędkości minimalnej są wyznaczane przez system trymerów i pilot nieomal nie ma moŝliwości przeciągnięcia skrzydła, nawet kiedy mocno ściąga sterówki. Z odpuszczonymi trymerami skrzydło sztywnieje, staje się duŝo bardziej stabilne, spokojniej reaguje na ruchy powietrza, jest znacznie twardsze na sterówkach, dlatego jeszcze trudniej je przeciągnąć. Promień zakrętu będzie zaleŝny od siły przyłoŝonej do sterówki i stopnia jej zaciągnięcia. Podobnie jak w innych paralotniach, takŝe tutaj pomimo odpuszczonych trymerów im bardziej zaciągniesz sterówkę tym mniejszy będzie promień skrętu. Do ¾ otwartego trymera moŝna jeszcze uŝywać linek sterowniczych. Przy maksymalnie otwartych trymerach do korekty kierunku naleŝy uŝywać tylko balansu ciała i małych (dodatkowych) sterówek WTS, czyli linki stabilizatora. Linki sterownicze powinny być luźne (nie mogą ściągać krawędzi spływu). UŜycie belki przyspieszacza. UŜycie belki przyspieszacza powoduje wzrost prędkości skrzydła o około 30%. W przeciwieństwie do innych paralotni Fusion nie traci przy tym na bezpieczeństwie, zachowuje wciąŝ swoją nadzwyczajną stabilność. Co więcej, przy większej prędkości staje się jeszcze bardziej sztywny niŝ przed uŝyciem przyśpieszacza. JednakŜe, jeśli skrzydło zacznie wykazywać jakąkolwiek niestabilność w wyniku np. szybko zmieniających się warunków atmosferycznych zalecamy zwolnienie belki przyspieszacza i powrót do standardowych ustawień. UŜycie belki przyspieszacza powoduje równieŝ znaczny wzrost sił na linkach sterowniczych (stają się twardsze ), dlatego uŝywaj go raczej na prostych odcinkach przelotowych. Bardziej doświadczeni piloci mogą wykorzystywać belkę przyspieszacza do wykonywania dynamicznych i bardziej efektywnych zakrętów. Delikatne odpuszczenie belki przyspieszacza podczas wchodzenia w zakręt daje podobny efekt co przyciągnięcie do siebie drąŝka sterowniczego w mikrolocie. Belki przyspieszacza moŝesz uŝywać w zakresie szybkiego ustawienia trymerów lub w pozycji neutralnej. NIGDY NIE UśYWAJ BELKI PRZYSPIESZACZA PRZY WOLNYM USTAWIENIU TRYMERA (ZACIĄGNIĘTYCH TRYMERACH) - zakres trymera, w którym nie wolno uŝywać belki przyspieszacza jest oznaczony na taśmach nośnych. 12

13 1. 13 Patrz rysunek FUSION03 uŝycie belki przyspieszacza. Lądowanie Fusion ma wysoką doskonałość, dlatego niezbędne jest właściwe planowanie podejścia do lądowania. Podczas lądowania stopniowo ściągając sterówki będziesz odczuwać, Ŝe stają się one coraz twardsze, podczas gdy twoja droga lądowania wydłuŝa się. Fusion daje wiele sygnałów ostrzegawczych przed przeciągnięciem, więc nie stanowi to bezpośredniego zagroŝenia. Na zaciągniętych trymerach paralotnia ląduje podobnie jak kaŝde inne, konwencjonalne skrzydło, ma normalną prędkość podejścia, na stopniowe zaciąganie sterówek reaguje tak samo, jak inne paralotnie, aŝ do momentu dotknięcia ziemi. Z odpuszczonymi trymerami, przy duŝej prędkości, procedura lądowania wymaga znacznie więcej przestrzeni. Fusion przy takiej prędkości kumuluje spory zapas energii, jeśli więc nie będziesz odpowiednio kontrolować nacisku na uchwyty sterownicze lub gdy zahamujesz zbyt wcześnie moŝe np. zacząć się wznosić! Najlepszą metodą lądowania w obu przypadkach jest flair. W pierwszej fazie lądowania naleŝy pozwolić rozpędzić się paralotni, aby na odpowiedniej wysokości nad ziemią (1,5 2 m) zacząć ją progresywnie ściągać linki sterownicze zamieniając energię z opadania na energię postępową oraz wznoszenie. NaleŜy przytrzymać linki sterownicze aŝ do momentu dotknięci ziemi. Efektywny flair moŝe być wykonywany w kaŝdym ustawieniu trymerów, lecz wymaga treningu. Operowanie sterówkami ma znaczny wpływ na zachowanie podczas lądowania. W ostatniej fazie, końcowe ich zaciągnięcie ostatecznie zgasi czaszę paralotni i będziesz mógł delikatnie dotknąć ziemi. Na pewno szybko przywykniesz do większych prędkości, równieŝ do latania przy silniejszym wietrze, jednak zawsze pamiętaj, Ŝe latanie z duŝa prędkością nisko nad ziemią wymaga większej koncentracji i rozwagi. Podczas lądowania energia z prędkości moŝe być przekształcana na wznoszenie, przy lądowaniu na odpuszczonych trymerach musisz zawsze wziąć pod uwagę większe odległości, szczególnie przy lądowaniu na nierównym terenie i/lub zboczach. Przy silnym wietrze, podczas lądowania, do ostatecznego zgaszenia paralotni moŝna uŝywać taśm tylnego rzędu (taśm D ) Latanie z napędem UWAGA! Dokładne sprawdzenie sprzętu przed startem: paralotni, uprzęŝy, silnika jest najlepszą gwarancją poprawnego i bezpiecznego startu, lotu i lądowania. W przypadku lotu z napędem wszystkie zachowania paralotni opisane w poprzednim rozdziale pozostają takie same (Rozdział 3.1). JednakŜe jest wiele dodatkowych, niezwykle istotnych informacji, które powinieneś poznać, związanych przede wszystkim z występowaniem siły ciągu jako nowego elementu układu: plot paralotnia. Dlatego tak waŝna jest odpowiednia, wzajemna regulacja napędu i paralotni. RóŜnorodność moŝliwości kombinacji ustawień napędu i paralotni jest tak wielka, Ŝe firma Paramania nie moŝe brać na siebie odpowiedzialności za ostateczny efekt takich regulacji wykonywanych samodzielnie przez pilota. Jednak zawsze moŝesz skontaktować się z nami, aby uzyskać niezbędna pomoc i radę takŝe w tej kwestii. 3.2a. Start klasyczny przy bezwietrznej pogodzie Wielokrotnie wydaje nam się, Ŝe jest całkowicie bezwietrznie, jednak takie przypadki zdarzają się rzadko. Jak wiesz, start na paralotni powinien być wykonywany zawsze pod wiatr, szczególnie gdy ma to miejsce w terenie górzystym, czy pofałdowanym. Jeśli dobrze ocenimy kierunek wiatru, unikniemy wielu niebezpieczeństw, np. utraty wznoszenia przy szybkim zbliŝaniu się do przeszkody. Szczególną uwagę powinieneś zwrócić na znajdujące się w pobliŝu drzewa, linie energetyczne oraz wszelkie inne przeszkody, które dodatkowo mogą powodować takŝe turbulencje. 13

14 1. 14 Przygotowanie paralotni Przygotowując się do startu ułóŝ skrzydło w łuk, symetrycznie pod wiatr, w taki sam, staranny sposób, jak kaŝde inne konwencjonalne skrzydło. Wszystkie komory powinny być otwarte. Skontroluj linki i taśmy nośne, oddziel lewe od prawych. PołóŜ je na ziemi w taki sposób, aby pośrodku pozostawić pas wolny i nie deptać po linkach. Ustaw trymery w pozycji do startu (przy silnym wietrze lepsze moŝe okazać się niewielkie zwolnienie trymera), (Rysunek FUSION02). Zanim wepniesz karabinki do taśm nośnych, przygotuj napęd. Rozgrzej silnik kierując strugi zaśmigłowe w inną stronę niŝ leŝąca paralotnia. Po wstępnym przygotowaniu sprzętu, koniecznie przeprowadź następującą kontrole: Czy pilot jest gotowy? Czy ma zapięte taśmy uprzęŝy? Czy ma zapięty kask? Czy pozycja trymerów jest prawidłowa, czy są ustawione symetrycznie? Czy jest coś, co moŝe wpaść w śmigło? Czy belka przyspieszacza jest odpowiednio podpięta i nie będzie przeszkadzać przy starcie? Czy sterówki nie są splątane? Czy silnik jest wystarczająco rozgrzany? Czy przestrzeń do startu jest wolna? Przymocuj taśmy nośne do napędu, zabezpiecz karabinki i postępuj przy starcie, tak jak jest opisane w rozdziale 3.1 (Start klasyczny). Napełniając paralotnię kontroluj ją cały czas przemieszczając się do przodu. Jeśli skrzydło pozostanie z tyłu, a będziesz próbował odwrócić się w jego kierunku, istnieje niebezpieczeństwo, Ŝe linki zostaną wkręcone w śmigło. Upadek do tyłu z pracującym silnikiem jest jeszcze bardziej niebezpieczny i grozi powaŝnym uszkodzeniem sprzętu. Unikaj tego nawet za cenę kilku urwanych linek! Podczas startu, kiedy poczujesz, Ŝe opór na obu taśmach jest równomierny a skrzydło nabiera siły nośnej dodaj gazu odchylając się do tyłu, starając się w ten sposób kierować siłę ciągu w kierunku OD ziemi a nie odwrotnym. Staraj się w ogóle nie uŝywać uchwytów sterowniczych przy starcie. Jeśli skrzydło wstanie niesymetrycznie, lepiej jest kontrolować je tylko poprzez nacisk na taśmy i podchodzenie pod środek skrzydła. Jeśli jest to moŝliwe, utrzymuj obrany kierunek startu. Jeśli skrzydło napełnia się opornie, zwiększ nacisk na taśmy A i przyśpiesz rozbieg. UŜywaj gazu w sposób płynny, wszelkie gwałtowne ruchy powodują zwiększenie efektu od śmigła, które często prowadzi do niezamierzonej zmiany kierunku startu. Jeśli paralotnia napełnia się nierównomiernie i nie ma moŝliwości korekty, wyłącz silnik, przerwij start. Upewnij się, czy dobrze oceniłeś warunki do startu. Gdy paralotnia znajduje się juŝ nad twoją głową, masz kilka sekund na kontrolę, czy napełniła się prawidłowo, czy linki nie są splątane. Jednak cały czas musisz przemieszczać się do przodu, nie odwracaj się. Jeśli poczujesz, Ŝe ciśnienie w skrzydle zaczyna się zmniejszać, rozpocznij bieg dodając stopniowo gazu. Kontroluj skrzydło linkami sterowniczymi. Wielu pilotów próbuje patrzeć na skrzydło podczas napełniania przez co mają nieudany start. Dzieje się tak dlatego, Ŝe próbując spojrzeć na skrzydło nieświadomie skręcają ciało, zmieniając tym samym oś działania siły skręcania (powstającej od efektu od śmigła) oraz niesymetrycznie naciskamy na taśmy. 14

15 Uwagi: Jeśli kosz ochronny twojego napędu jest elastyczny moŝe okazać się, Ŝe nacisk linek i taśm nośnych moŝe spowodować jego wygięcie do tego stopnia, Ŝe dotkną śmigła. W takim przypadku zawsze dodawaj gazu przy starcie dopiero, gdy linki i taśmy znajdują się juŝ ponad nim. Pamiętaj, wszystkie czynności przy starcie (nacisk na taśmy, dodawanie gazu, bieg itp.) powinny być płynne, nigdy gwałtowne. Nie próbuj wystartować, gdy paralotnia nie jest napełniona równomiernie i całkowicie wyniesiona nad twoją głowę. Jeśli dodasz gazu w sytuacji gdy napełniona jest tylko jedna strona skrzydła, moŝesz uszkodzić sprzęt. Wszystkie fazy startu wykonuj zdecydowanie, aŝ do momentu oderwania się od ziemi. Im bardziej przyspieszysz skrzydło (odpuszczając trymery), tym bardziej będziesz musiał ściągnąć linki sterownicze, aby wystartować. 3.2.b. Start odwrócony przy silniejszym wietrze Przy silniejszym wietrze łatwiejszą metodą startu jest start odwrócony. W tej metodzie waŝne jest by taśmy i sterówki trzymać juŝ w odpowiedniej ręce tak, aby po odwróceniu się być gotowym do startu i nie przekładać ich. W jednej ręce trzymamy taśmy i jeden uchwyt sterowniczy, a drugi uchwyt i dźwignię gazu w drugiej. Fusion napełnia się stosunkowo łatwo, lecz jeśli wiatr jest słaby cofanie się z pracującym silnikiem będzie sprawiać trudność. Start klasyczny w takiej sytuacji jest duŝo łatwiejszym rozwiązaniem. Przy bardzo silnym wietrze dobrze oceń czy warunki aby nie są za trudne jak na woje umiejętności, doświadczenie czy moŝliwości. Start przy silnym wietrze jest wymagający i moŝe wystąpić wiele niebezpiecznych sytuacji. Jeśli robisz to po praz pierwszy poproś doświadczonego pilota lub instruktora o pomoc. Przygotowując się do startu odwróconego, nie rozkładaj od razu całej powierzchni skrzydła na ziemi, istnieje wtedy powiem niebezpieczeństwo, Ŝe zostanie podniesione przez wiatr, powodując niebezpieczną sytuację jeśli napęd będzie podpięty do paralotni. Zostaw paralotnię na ziemi zwiniętą w dobrze uporządkowaną róŝyczkę, upewnij się ze linki nie są splątane i taśmy nie są skręcone. Podepnij napęd gotowy do startu odwróconego. Rozwiń paralotnię wykorzystując podmuchy wiatru. Przeprowadź standardową procedurę kontrolną przed kaŝdym lotem. Wykonaj próbę maksymalnych obrotów silnika w pewnej odległości od paralotni. Nigdy nie kieruj strug zaśmigłowych w stronę leŝącego skrzydła. Dopiero po tej próbie moŝesz wpiąć taśmy do karabinków uprzęŝy i odwrócić się twarzą w kierunku skrzydła. UŜywając taśm A i D naprzemiennie, napełnij komory skrzydła nieznacznie, tak aby krawędź spływu wciąŝ dotykała ziemi. Pozwól paralotni ustawić się idealnie pod wiatr, podczas tej czynności sprawdź, czy linki nie są splątane. Trzymując taśmy, uchwyty sterownicze i dźwignię gazu w rękach, tak jak to opisano powyŝej, pociągnij taśmy A i unieś paralotnię nad głowę. Nie powinna cię wyprzedzać. Nawet gdy trymery są odpuszczone profil samostateczny spowoduje, Ŝe paralotnia zatrzyma się nad głową pilota i dopiero delikatne ściągnięcie linek sterowniczych zainicjuje jej postępowy ruch do przodu. Gdy paralotnia znajduje się juŝ stabilnie ponad Twoją głową moŝesz odwrócić się, dodać gazu i wystartować. Podobnie jak w przypadku startu klasycznego wszystkie elementy: ustawienie trymerów, sposób dodawania gazu, uŝycie linek sterowniczych, będą miały wpływ na proces startu. Jeśli cokolwiek jest nie tak podczas startu klasycznego do szybkiego zgaszenia skrzydła uŝyj taśm D. 15

16 Uwagi: Opisana tu metoda startu odwróconego ze skrzyŝowanymi rękoma wymaga treningu. Jeśli nie ćwiczyłeś jej wcześniej, zgłoś się do szkoły paralotniowej na szkolenie. Wszystkie ruchy podczas startu powinny być wykonywane płynnie. Nie próbuj wystartować, gdy paralotnia nie jest napełniona równomiernie i całkowicie nad twoją głową. Dodanie gazu, gdy jest napełniona tylko jedna strona, moŝe prowadzić do uszkodzenia sprzętu. Wszystkie fazy startu wykonuj zdecydowanie, aŝ do momentu oderwania się od ziemi. Im bardziej przyspieszysz skrzydło (odpuszczając trymery), tym bardziej będziesz musiał ściągnąć linki sterownicze, aby wystartować. Niewłaściwie zamontowana belka przyspieszacza (speed system) będzie sprawiać problemy przy starcie. Sprawdź, czy linki paralotni i speed systemu nie są skrzyŝowane! 3.2c. Wznoszenie (Nabieranie wysokości) Po oderwaniu się od ziemi wykonuj lot pod wiatr nabierając wysokości. UŜywaj linek sterowniczych do kontrolowania kierunku lotu. Nie wymuszaj szybszego wznoszenia nadmiernie ściągając linki sterownicze, nie przyniesie to poŝądanego efektu, a raczej skutek odwrotny ze względu na wzrost sił oporu. MoŜesz teŝ doprowadzić w ten sposób do przeciągnięcia. Paralotnia Fusion lata o wiele szybciej niŝ konwencjonalne skrzydło. Z nadzwyczajnej prędkości kumuluje spory zapas energii, którą moŝna wykorzystać. Jeśli wybierzesz miejsce do startu bez Ŝadnych przeszkód (drzew, zabudowań, linii energetycznych itp.) po oderwaniu się od ziemi lepiej jest nabrać prędkości w locie poziomym, a następnie ściągając stopniowo, delikatnie i płynnie linki sterownicze, zwiększyć opór i nabierać wysokości. Energia z prędkości spowoduje szybsze wznoszenie przy niewielkim ściągnięciu linek sterowniczych. W podobny sposób działa sztywne skrzydło mikrolotowe. Innym powodem, dla którego naleŝy unikać gwałtownego wznoszenia, jest niebezpieczeństwo przeciągnięcia w sytuacji, gdy nastąpi nagła awaria silnika. Pomimo Ŝe Fusion nawet przy gwałtownym wznoszeniu nie pozostaje z tyłu, jak większość paralotni, mała prędkość i duŝy kąt natarcia spowodują, Ŝe zaistnieje takie ryzyko, gdy silnik nagle stanie. Nie naraŝaj swojego Ŝycia! Staraj się zawsze mieć zapas wysokości i przestrzeni do bezpiecznego podejścia do lądowania, miej na uwadze moŝliwe awarie. Na małych wysokościach kontroluj prędkość i pozycje paralotni nad głową. Z powodu duŝej odległości w płaszczyźnie pionowej pomiędzy osią siły ciągu i paralotnią (skrzydłem), zachowanie się układu paralotnia jednostka napędowa będzie w znacznym stopniu zaleŝeć od ustawień (np. sposób i kąt podwieszenia napędu) oraz twoich własnych umiejętności. 3.2d. Sterownie podczas lotu Fusion to paralotnia klasy pośredniej, rekreacyjna. Nie jest przeznaczona dla początkujących pilotów! Powstała z myślą o tych którzy szukają precyzyjnej paralotni o dobrym sterowaniu, szybkiej, dynamicznej, wraŝliwej, a jednocześnie bezpiecznej i stabilnej podczas przelotów. Fusion wybacza wiele błędów w pilotaŝu, jednocześnie swoim przyjemnym sterowaniem zachęca do wygłupów. W porównaniu do poprzednich modeli (Revolution i Action GT) jest przyjemniejsza w sterowaniu, bardziej miękka na sterówkach, szybciej i bardziej precyzyjnie reaguje na sterówki. Dlatego teŝ często zauwaŝam u wielu pilotów wykonujących lot na Fusion po raz pierwszy nadreaktywność w sterowaniu przynajmniej przez pierwsze pół godziny lotu zanim się do niego przyzwyczają. Jak w przypadku kaŝdej nowej paralotni, daj sobie czas na przyzwyczajenie się do nowego skrzydła i jego reakcji, nie próbuj wykonywać zbyt skomplikowanych manewrów zbyt szybko i bez bezpiecznego zapasu wysokości! 3.2e. Efekt od śmigła Kombinacja masy, mocy i pracującego śmigła powoduje powstawanie tzw. efektu od śmigła. Odczuwamy je jako ściąganie w jednym kierunku. Siła efektu od śmigła zaleŝy od mocy silnika, objawia się przy wysokich obrotach i większej mocy silnika wg zasady im większa moc silnika i im większa średnica śmigła, tym jest on mocniejszy i bardziej odczuwalny. 16

17 1. 17 MoŜesz spodziewać się, Ŝe siła ta będzie próbować zmienić kierunek lotu i niezbędna będzie korekta. Jednak musisz uwaŝać, przy silnym wznoszeniu na zaciągniętych trymerach i duŝym gazie, ostra kontra moŝe doprowadzić do przeciągnięcia. Aby zminimalizować efekt od śmigła moŝesz: Zapiąć w uprzęŝy taśmę krzyŝową eliminującą ten efekt (tylko jeśli jest fabrycznie zainstalowana) i/lub Przesunąć cięŝar ciała w uprzęŝy MoŜe się teŝ zdarzyć, Ŝe sposób w jaki posługujesz się sterówkami będzie powodować zwiększenie tego efektu przez zjawisko wahadła. Jeśli juŝ doprowadzisz do takiej sytuacji, najlepiej jest odpuścić gaz, zupełnie puścić uchwyty sterownicze i poczekać aŝ układ samodzielnie się ustabilizuje. Mniej doświadczeni piloci wkładają często w pracę sterówkami zbyt wiele wysiłku i zdarza się, Ŝe wywołują przez to efekt wahadła. Rozwiązanie jest jednak bardzo proste, po prostu przestań poruszać rękoma! 3.2e. Lot poziomy Gdy po starcie osiągniesz ustaloną wysokość i zamierzasz wykonać lot w obranym kierunku (przelot) sięgnij do trymerów i odpuść je (jeśli były zaciągnięte). Na wysokości powyŝej 150 m. moŝesz puścić uchwyty sterownicze zupełnie, Fusion jest duŝo bardziej stabilny przy większej prędkości. Oczywiście, jeśli wykonujesz lot w trudnych warunkach pozostaw ręce na uchwytach... Ciesz się lotem. Uwaga! Wszystkie napędy powinny mieć na tyle drobny oplot kosza ochronnego, aby zapobiegać niebezpieczeństwu wpadnięcia w śmigło uchwytów sterowniczych podczas lotu, gdy są puszczone luźno sprawdź to w swoim napędzie! Jeśli posiadasz wariometr lub wysokościomierz kontroluj wysokość lotu. Bardzo łatwo jest tracić lub nabierać wysokość w sposób prawie niezauwaŝalny. Posługuj się informacjami, jakich dostarczają ci twoje przyrządy pomiarowe. Będziesz mógł utrzymywać optymalną prędkość, zredukować siły oporu i zuŝycie paliwa. Wartości te będą oczywiście specyficzne dla kaŝdego pilota, sprzętu i jego regulacji. Kiedy juŝ w efekcie kolejnych przybliŝeń znajdziesz swoje optymalne ustawienia, Fusion pozwoli Ci na bezpieczny, swobodny lot po prostej bez potrzeby ciągłego kontrolowania skrzydła. Jeśli nauczysz się wykorzystywać aktualne warunki atmosferyczne, róŝnice prędkości wiatru na róŝnych wysokościach, inteligentnie wykorzystasz termikę, prądy powietrzne i fronty atmosferyczne, otworzy się przed tobą szereg nowych moŝliwości wykorzystania róŝnorodnych właściwości paralotni Fusion w układzie z napędem. Napęd umoŝliwi Ci łatwe przemieszczenie się z miejsca na miejsce z wykorzystaniem naturalnych warunków atmosferycznych. Nie obawiaj się latania w termice, pozwoli ci to nabrać wysokości oszczędzając paliwo. Szybko zauwaŝysz, Ŝe Fusion zachowuje się świetnie nawet w trudnych warunkach i wąskich kominach. UŜycie wolnego ustawienia trymerów (zaciągnięcie trymerów) pozwoli Ci na pełniejsze wykorzystanie termiki i znacznie szybsze nabieranie wysokości. 3.2.f. UŜycie belki przyspieszacza i trymerów. Unikalna budowa paralotni Fusion z zastosowaniem profilu samostatecznego to takŝe specjalny system umoŝliwiający uŝycie trymerów w kombinacji z uŝyciem belki przyspieszacza (speed systemu). Pamiętaj, początkowe zapoznawanie się i eksperymentowanie z ustawieniami trymerów powinno odbywać się na wysokości powyŝej 150 m. Jeśli nie czujesz się jeszcze pewnie, pierwsze loty z odpuszczonymi trymerami ( szybkie ustawienie trymerów) wykonuj pod nadzorem wyszkolonego w tym zakresie instruktora. Aby prawidłowo posługiwać się trymerami zapoznaj się z rysunkami: Fusion R 01 i 02, które pokazują wpływ róŝnych ustawień trymerów i/lub uŝycia belki przyspieszacza na profil skrzydła oraz jego zachowanie podczas lotu. Na rysunkach tych pokazane jest równieŝ połoŝenie charakterystycznego punktu CP - Center of Pressure - punktu skupienia ciśnienia, jego pozycja pokazuje stopień stabilności skrzydła. Paralotnia Fusion jest specyficzna, poniewaŝ posiada niespotykanie duŝy zakres prędkości, od minimalnej do maksymalnej, co w rezultacie daje wiele więcej kombinacji do poznawania i wykorzystywania. Zalecamy jednak, aby 17

18 wszelkie eksperymenty, maksymalne odpuszczanie trymerów, uŝycie belki przyspieszacza itp. odbywało się na wysokości, powyŝej 150 m Większość paralotni z profilem samostatecznym, takich jak Fusion, podczas testów DHV lub Afnor (systemy do certyfikacji paralotni do lotów swobodnych, bez napędu) zostałyby zakwalifikowane do klasy Performance w całym zakresie ustawienia trymerów, pomimo jego zwiększonej odporności na podwinięcia. Dzieje się tak dlatego, Ŝe skrzydło to rozwija znacznie większe prędkości niŝ konwencjonalne paralotnie, co niesie za sobą większą ilość energii umoŝliwiającej jej przekształcanej w jakiekolwiek manewry. Nie ulega wątpliwości, Ŝe skrzydło to wymaga duŝo więcej doświadczenia i duŝo więcej koncentracji, zarówno podczas normalnego lotu jak i w przypadku jakichkolwiek podwinięć i wyprowadzania z niebezpiecznych stanów lotu. Specyficzny układ trymerów paralotni Fusion oraz punkt graniczny, w którym paralotnia w sposób najbardziej wyraźny zmienia swoje właściwości został zilustrowany na rysunku. Punkt ten jest równieŝ oznaczony na taśmach nośnych paralotni Fusion posiada relatywnie duŝy zakres bezpiecznej prędkości. Maksymalna prędkość jest niemal 3,5 razy większa niŝ prędkość minimalna (przeciągnięcia), podczas gdy inne mikroloty (w tym równieŝ inne paralotnie) posiadają jedynie dwu- maksymalnie 2,5-krotną róŝnicę. Z całkowicie odpuszczonymi trymerami i/lub przy uŝyciu belki przyspieszacza skrzydło staje się sztywniejsze, bardziej stabilne, pokonuje ono wtedy obszary turbulencji z większą prędkością. Jednocześnie sterówki są twardsze, wymagają większego nacisku, co oznacza, Ŝe ciśnienie w komorach jest duŝo większe, stąd teŝ podwyŝszona odporność na podwinięcia. Na wolnym ustawieniu trymerów (zaciągnięte) opadanie jest mniejsze, a sterowanie bardziej miękkie. Takie ustawienie umoŝliwia bardziej efektywne wykorzystywanie termiki. Ponadto paralotnia ma większe wznoszenie, posiada krótszą i wolniejszą drogę startu i lądowania. Zmienia się równieŝ trajektoria zakrętu (Rysunek RTR). Aby wykonać zakręt w sposób bardziej efektywny moŝna kontrolować go przez uŝycie trymerów, linek sterowniczych, i belki speed systemu. Ściągnięcie linki sterowniczej w odpowiednim stopniu w kombinacji z ustawieniem trymera, podobnie jak wciśnięcie w przechyle w odpowiednim momencie i z odpowiednim natęŝeniem belki przyspieszacza lub dodanie gazu, spowoduje znacznie zmniejszenie opadania paralotni w zakręcie. Jednak są to manewry zaawansowane i pod Ŝadnym pozorem nie próbuj wykonywać ich bez odpowiedniego szkolenia. Musisz przy tym dobrze znać swój sprzęt i mieć sporo wyczucia. Jednak opanowanie takich umiejętności pozwala na wykonywanie kontrolowanych, skoordynowanych, płynnych zakrętów oraz umoŝliwia pełniejsze wykorzystanie moŝliwości, jakie daje paralotnia Fusion. Uwagi: 18

19 Pamiętaj! trymery i belka przyspieszacza to kolejne elementy, które powinieneś sprawdzić przed kaŝdym lotem. Jeśli ustawienie trymerów przez przypadek stanie się asymetryczne, skrzydło zacznie nieznacznie kiwać się na boki. Jeśli stanie się tak podczas wznoszenia, profil samostateczny utrzyma skrzydło nad głową. Jedyne, co ci wtedy grozi to nieznaczna utrata wysokości. Jeśli uŝywasz napędu z wysokim punktem podwieszenia, skrzydło będzie miało większą tendencje do przepadania w zakręcie, a praca ciałem będzie mniej efektywna. Za to zyskujesz dodatkową siłę (impet) z wahadła i większą stabilność Lądowanie 3.3.a. Lądowanie z wyłączonym silnikiem Wyłącz silnik na wysokości około 50 m i szybuj ku ziemi podobnie jak w locie swobodnym. Wyłączając silnik minimalizujesz niebezpieczeństwo uszkodzenia śmigła, ale za to masz tylko jedna próbę podejścia i musisz ją wykonać prawidłowo. NiezaleŜnie od tego, czy silnik jest wyłączony czy nie, Fusion zachowuje się stabilniej w warunkach turbulentnych z odpuszczonymi trymerami. Jeśli więc lądujesz w trudniejszych warunkach, lepiej jest robić to na odpuszczonych trymerach. W takim przypadku musisz mieć znacznie więcej miejsca do lądowania (niemal jak lotnia), aby wytracić prędkość i ostatecznie zahamować skrzydło dotykając nogami ziemi. Fusion wraz z prędkością akumuluje sporą ilość energii, dlatego moŝe zdarzyć się, Ŝe ściągnięcie sterówek na niskiej wysokości wygeneruje kolejne wznoszenie zanim zdąŝysz dotknąć ziemi. Jeśli chcesz wykonać lądowanie precyzyjnie, masz mało miejsca lub nie ma wiatru, ląduj na częściowo lub całkowicie zaciągniętych trymerach. To znacznie skróci twoją drogę szybowania. Taka konfiguracja jest lepsza, gdy skrzydło jest mocno obciąŝone. 3.3.b. Lądowanie z pracującym silnikiem. Wytracaj wysokość stopniowo. W ostatniej fazie podejścia do lądowania wykonaj lot ślizgowy po prostej z niewielkim kątem opadania. Wyłącz silnik natychmiast po dotknięciu ziemi i odwróć się w kierunku skrzydła. Nie moŝesz dopuścić, aby tkanina lub linki opadły na silnik lub śmigło. Zaletą tej metody jest moŝliwość dodania gazu i ponownego podejścia do lądowania w razie problemów. Wadą jest znacznie większe niebezpieczeństwo uszkodzenia sprzętu (śmigła, skrzydła, linek. ) w przypadku jakiegokolwiek błędu. Uwagi: Jeśli jest to moŝliwe zapoznaj się z miejscem do lądowania jeszcze zanim wystartujesz Ustal kierunek wiatru zanim rozpoczniesz ostatnią fazę lądowania (ostatnia prosta) Pamiętaj, lądowanie z wyłączonym silnikiem zazwyczaj wymaga mniej miejsca Jeśli masz wątpliwości, wykonaj kilka próbnych podejść do lądowania zanim upewnisz się, Ŝe moŝesz ten manewr wykonać bezpiecznie Manewry zaawansowane Podczas testów EN wykonywane są róŝnorodne zaawansowane manewry, mające na celu sprawdzenie granic do których skrzydło zachowuje się w sposób bezpieczny. Pomimo to dobrze jest przećwiczyć kilka podstawowych sytuacji niebezpiecznych pod nadzorem instruktora. Osobnego i specjalnego szkolenia wymagają akrobacje. 19

20 Pamiętaj! Podczas treningu sytuacji niebezpiecznych i akrobacji naleŝy zawsze zabierać ze sobą system hamujący. (RSH) DuŜe uszy tzw. klapy Celowe podwinięcie końcówek skrzydła jest manewrem słuŝącym do wytracania wysokości. Trzymając uchwyty sterownicze naleŝy chwycić skrajne linki nośne rzędu A obu taśm nośnych i ściągnąć je płynnie, nigdy nie gwałtownie. W przypadku paralotni Fusion naleŝy uwaŝać, aby nie zrobić tego zbyt mocno i gwałtownie. Linki nośne rzędu A są w duŝym większym stopniu obciąŝone niŝ w konwencjonalnej paralotni, szczególnie gdy trymery są odpuszczone. Lepszą metodą szybkiego wytracania wysokości jest spirala. Uwaga: nie zalecamy zakładania klap w przypadku lotu z napędem przy wysokich obrotach (przy duŝej sile ciągu), poniewaŝ istnieje wtedy zwiększone ryzyko przeciągnięcia Przeciągnięcie taśmami B tzw. B-sztal. B-Sztal jest skuteczniejszy niŝ klapy, jednak wymaga od pilota większych umiejętności. Trzymając uchwyty sterownicze pociągamy jednocześnie obie taśmy B. Skrzydło zwolni i chwili zacznie opadać. W przypadku paralotni Fusion, moŝna wykonywać B-sztal tylko i wyłącznie po uprzednim szkoleniu u wykwalifikowanego instruktora, dlatego Ŝe tryb powracania do stanu normalnego jest w nim inny niŝ w konwencjonalnej paralotni. RównieŜ w tym przypadku spirala jest duŝo lepszą metodą szybkiego wytracania wysokości. Zaczepienie końcówki skrzydła w linkach tzw. krawat Ze względu na specyficzną konfigurację linek paralotni Fusion, ryzyko wystąpienia krawata podczas startu czy w locie (np. przy wychodzeniu z podwinięcia) jest niewielkie. W przypadku jego wystąpienia kilkakrotne ściąganie i odpuszczanie linki sterowniczej od strony zaczepienia jest zazwyczaj skuteczną metoda uwolnienia końcówki skrzydła. Jeśli jednak to nie pomoŝe, spróbuj załoŝyć duŝe uszy po stronie podwinięcia lub nieznacznie ściągnąć taśmę D. Ustalone spadochronowanie Jeśli paralotnia jest juŝ zuŝyta po wielu godzinach lotu lub gdy jest nadmiernie przeciąŝona, pierwszym objawem jej niedyspozycji jest tendencja do wpadania w ustalone spadochronowanie. MoŜe się to zdarzyć równieŝ w trakcie wykonywania gwałtownych manewrów lub akrobacji. Ryzyko wprowadzenia paralotni w stan spadochronowania występuje, gdy nie ma ona prędkości postępowej np. podczas startu z napędem z zaciągniętymi trymerami przy bezwietrznej pogodzie lub teŝ, gdy moc silnika w stosunku do wagi pilota i obciąŝenia skrzydła jest zbyt duŝa. - Podczas startu Zawsze upewnij się, Ŝe paralotnia ma wystarczającą prędkość zanim dodasz gazu i ściągniesz linki sterownicze. Jeśli zdarzy się taka sytuacja, Ŝe oderwałeś się od ziemi, lecz nie wznosisz się, nie dodawaj gazu i nie zaciągaj mocniej linek sterowniczych, lecz płynnie je odpuszczaj. Jeśli skrzydło nie przyspieszy, wyląduj. Upewnij się czy dobrze oceniłeś warunki do startu. - Podczas lotu Ujmij gaz. Wypchnij jednocześnie obie taśmy nośne A do przodu. Pamiętaj! Spadochronowanie zdarza się najczęściej, gdy paralotnia nie ma wystarczającej prędkości, a jednocześnie nabiera wysokości. Oś siły ciągu napędu paralotniowego znajduje duŝo poniŝej osi skrzydła więc dodawanie gazu znacznie pogarsza sytuację. Wszystkie zaawansowane manewry, sytuacje niebezpieczne oraz metody wyprowadzania są tematem wielu kursów bezpieczeństwa. Skontaktuj się z najbliŝszą szkołą paralotniową lub instruktorem, aby dowiedzieć się więcej na temat odpowiednich szkoleń. 20