ТЕМА 11. ПОСЛУГИ. TEMAT 11. USŁUGI

Transkrypt

1 ТЕМА 11. ПОСЛУГИ. TEMAT 11. USŁUGI ТЕОРЕТИЧНІ ВІДОМОСТІ. WIADOMOŚCI TEORETYCZNE СПОСІБ ДІЄСЛОВА. TRYB CZASOWNIKA Дієслово у польській мові, так само, як і в українській, має З способи (tryby): дійсний спосіб tryb oznajmujący: ja chodzę, my napisaliśmy, będziecie robili; умовний спосіб tryb warunkowy: chodziłabym, napisalibyśmy, robiliby; наказовий спосіб tryb rozkazujący: chodź! piszmy! Niech robią! УМОВНИЙ СПОСІБ ДІЄСЛОВА. TRYB WARUNKOWY CZASOWNIKA Умовний спосіб дієслова використовуємо, коли говоримо про дію бажану або можливу за певних умов: Chętnie napiłabym się kawy. Я б охоче випила кави. Gdyby Paweł znał język polski, pojechałby z nami do Krakowa. Якби Павел знав польську мову, поїхав би з нами до Кракова. Умовний спосіб утворюємо від форм минулого часу за схемою (приклад подаємо для першої особи однини жіночого роду я була б): форма 3 особи минулого часу + частка by + особове закінчення była by -m (ja) byłabym Gdybym (ja) skończyła studia pedagogiczne, (ja) byłabym nauczycielką. Таким чином, у відповідних числах та особах, форми дієслів умовного способу матимуть такі закінчення: liczba pojedyncza rodzaj męski rodzaj żeński rodzaj nijaki ja byłbym ja byłabym - ty byłbyś ty byłabyś - on byłby ona byłaby ono byłoby liczba mnoga formy męskoosobowe formy niemęskoosobowe my bylibyśmy my byłybyśmy wy bylibyście wy byłybyście oni byliby one byłyby У складнопідрядних реченнях з використанням сполучника якщо gdyby, особове закінчення у підрядній частині приєднується до сполучника gdyby (gdybym (ja), gdybyś (ty), gdybyśmy (my), gdybyście (wy)), при тому дієслово стоїть у третій особі минулого часу. В головному реченні дієслово стоїть у відповідній особовій формі умовного способу: Gdybyś dobrze mówił po polsku, pojechałbyś z nami do Polski. Якби ти добре говорив польською, ти б поїхав з нами до Польщі. Gdybyśmy chcieli, zrobilibyśmy to zdjęcie. Якби ми хотіли, ми б зробили цю фотографію. Gdyby napisał książkę, byłby pisarzem. Якби він написав книжку, був би письменником. Gdyby Ala umiała gotować, nie chodziłybyście do restauracji. Якби Аля вміла готувати, ви б не ходили до ресторану. ВІДМІНЮВАННЯ ОСОБОВИХ ЗАЙМЕННИКІВ. ODMIANA ZAIMKÓW OSOBOWYCH Займенники у польській мові можуть бути змінними і незмінними. Перші зазвичай поділяють на іменні (rzeczowne), прикметникові (przymiotne) та числівникові (liczebne). Другі називають ще прислівними (przysłowne). Вказівні займенники ten, ta, to, inny, питальні займенники jaki, który, czyj, присвійні mój, twój, nasz, wasz, swój відносять до прикметникових займенників. Особові займенники ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni, one належать до займенників іменного типу і мають власні відмінкові форми. На цьому занятті розглянемо родовий, давальний та знахідний відмінки особових займенників.

2 ja ty On ono ona my wy D mnie С mnie/ mi ciebie/ cię tobie/ci jego/niego/go jej/niej jemu/niemu/ mu nas was on i one ich/nich nam wam im/nim В mnie D D je/nie ją/nią D D D У наведених відмінках особові займенники мають альтернативні форми повні, короткі і форми, що починаються з n-, mn-. Зазвичай: короткі форми вживаються після дієслів: Nie widziałam cię na tym koncercie. Daj mi tę książkę. Powiedz mu, że jestem na przystanku. повні форми вживаємо на початку речення: Jego nie było na wykładzie. Mnie się to nie podoba. Jej zrobiło się źle. форми на n-, mn- ставимо після прийменників: Zadzwonisz do niej wieczorem? Czekam na nich! ВІДМІНЮВАННЯ СЛОВА POWINIEN. ODMIANA WYRAZU POWINIEN Слово powinien у поєднанні з неозначеною формою дієслова виражає сподіваність, бажаність, обов язковість означеної дії і є синонімічним до дієслова musieć (мусити). На особу, якої стосується дія, вказує закінчення: liczba pojedyncza rodzaj męski rodzaj żeński rodzaj nijaki Ja powinienem ja powinnam - Ty powinieneś ty powinnaś - on powinieno ona powinna ono powinno liczba mnoga formy męskoosobowe formy niemęskoosobowe my powinniśmy my powinnyśmy wy powinniście wy powinnyście oni powinni one powinny Jutro powinnam pójść do lekarza. Завтра я повинна піти до лікаря. Przed wyjazdem powinieneś zwrócić pożyczkę. Перед виїздом ти повинен повернути позику. Powinniśmy dobrze zastanowić się, czy gra warta świecy. Ми повинні добре подумати, чи гра варта свічок. МОВНА ПРАКТИКА. KONWERSATORIUM 1. USŁUGI Co będziesz dzisiaj robił? Mam kilka ważnych spraw do załatwienia. Gdzie się śpieszysz? Jestem umówiona do pani Eli na piątą. Pani Ela? Kto to? To moja nowa fryzjerka. muszę, mam chcę/chciałabym/chciałbym powinnam/powinienem trzeba : warto ;,, komu? należy można mnie (mi) tobie (ci) je/ nie teraz załatwić zaraz za chwilkę pójść wciągu godziny kupić natychmiast złożyć koniecznie zamówienie obowiązkowo tylko wrzucić dzisiaj szybko jak wszystkie sprawy do lekarza cztery koperty w sklepie internetowym list do skrzynki

3 jemu (mu) jej nam wam im najszybciej południa do odebrać wysłać umówić się przekaz z poczty trzy ważne maile do kosmetyczki wizytę do lekarza lekarza fryzjerki kolejny do pana zabieg jestem dyrektora na badanie umówiona/umówion y pani Basi kawę telefon gastrologiem dziesiątą Z psychologie m jutro wieczór Jak myślisz, może warto oddać twój płaszcz do pralni? Wolałbym nie oddawać go w cudze ręce. Dziś koniecznie musimy zapłacić czynsz za mieszkanie. Tak. I nie zapomnij odebrać przekaz z poczty. ВПРАВИ. ĆWICZENIA Ułóż zdania wykorzystując wyrazy z ramki. Wzór: Wysłać list - pójść na pocztę. Żeby wysłać list, należy (1) do południa (2) pójść na pocztę. Boli gardło - umówić się do lekarza. Kiedy boli gardło, warto (1) natychmiast (2) umówić się do lekarza. 1. trzeba, należy, warto, można 2. teraz, dzisiaj, w ciągu godziny, natychmiast, koniecznie, obowiązkowo, jak najszybciej Wyczyścić płaszcz - oddać go do pralni.... Pojechać na urlop - załatwić wszystkie sprawy.... Zrobić dużo zakupów - złożyć zamówienie w sklepie internetowym.... Zjeść obiad - pojechać do dobrej restauracji.... Bolą zęby - umówić się do dentysty.... Chcesz spodobać się dziewczynie - zaprosić ją na kawę.... Mieć pieniądze - odebrać przekaz z poczty.... Przepisz zdania otwierając nawiasy. Wzór: Masz bóle głowy? Warto... (ty) pójść do lekarza. Warto tobie pójść do lekarza. 1. Twój kolega jest głodny? Trzeba... (on) kupić coś dojedzenia Ta pani długo pracuje. Należy... (ona) się urlop Jestem siwy. Czy można... (ja) pomalować włosy na czarno? Mamy dla ciebie wiadomość. Można... (my) wejść? Jesteście chorzy. Nie warto... (wy) tak długo spacerować Moje siostry mają listy do odebrania. Muszę jak najszybciej... (one) zawiadomić.... Przepisz zdania otwierając nawiasy. Wzór: (ja, chcieć)... natychmiast przeczytać ten telegram! Chcę natychmiast przeczytać ten telegram! (ja, musić)... zawieźć dzieci do przedszkola.... (ty, mieć)... napisać ten ....

4 (ona, musić)... załatwić moje sprawy.... (my, chcieć)... pojechać do sklepu.... (oni, mieć)... czekać na poczcie.... (wy, nie musić)... tego robić.... Przekształć zdania według wzoru wykorzystując odpowiednie formy z ramki. Powinienem, powinnam, powinieneś, powinnaś, powinien, powinna, powinniśmy, powinnyśmy, powinniście, powinnyście, powinni, powinny Wzór: Chciałbym pójść do tej restauracji. Powinienem pójść do tej restauracji. 1) Chciałabym dzisiaj zostać w domu.... 2) Chciałbyś umówić się z tą dziewczyną.... 3) Chciałabyś rzucić ten list do skrzynki.... 4) Chciałby wysłać sms.... 5) Chciałaby odwiedzić kosmetyczkę.... 6) Chcielibyśmy zrobić kolejny zabieg.... 7) Chciałybyśmy umówić się z panią Katarzyną.... 8) Chcielibyście zwiedzić Polskę.... 9) Chciałybyście zatrzymać się w tym hotelu ) Chcieliby zobaczyć pana dyrektora ) Chciałyby uszyć nową suknię W HOTELU Dzień dobry. Chciałabym zarezerwować pokój od dziesiątego do dwudziestego piątego kwietnia. Niestety, w tym terminie brak wolnych pokoi, bardzo mi przykro. Mam zarezerwowany pokój na nazwisko Krawczyk. Kiedy pan robił rezerwację? Dwa tygodnie wcześniej. zarezerwować zamówić pokój dla jednej osoby dwu osób jednoosobow y jedynkę dwuosobowy dwójkę apartament salę konferencyjną Mamy problem: w naszym pokoju prysznic nie działa. Proszę zawołać pokojówkę. Przepraszam, nie mogę otworzyć drzwi. Momencik, już proszę kogoś z obsługi. O dwunastej kończy się doba hotelowa. Powinien Pan zwolnić pokój. W naszym hotelu uprzejmie prosimy o niepalenie w łóżku. Tak, rozumiem. i o jakiś dokument/dowód osobisty/paszport o i wypełnienie formularza proszę czy mogę zwolnienie pokoju uprzedzić recepcjonistkę przed wyjazdem zostawiać klucz w portierni zwrócić się do dyżurnego na piętrze obudzić mnie o szóstej rano zamówić śniadanie do pokoju zapłacić kartą kredytową

5 ВПРАВИ. ĆWICZENIA Przepisz zdania wybierając odpowiednie wyrazy. Wzór: Proszę (zamykać, myć, malować)... drzwi. Proszę zamykać drzwi. chciałbym/ chciałabym chciałby/ chciałaby chcielibyśmy/ chciałybyśmy chcieli/chciały Proszę (obudzić, nakarmić, umyć) mnie o szóstej rano.... Chciałbym (kupić, zarezerwować, pojechać) dwójkę na sobotę i niedzielę.... O dwunastej kończy się (kawa, doba hotelowa, film).... W tym terminie brak wolnych (pokoi, pieniędzy, turystów).... Proszę zostawiać (płaszcz, piwo, klucz) w portierni.... W naszym pokoju (nie działa, nie chodzi, nie robi) lodówka.... Za godzinę powinni Państwo (posprzątać, sprzedać, zwolnić) pokój.... Ułóż repliki dialogu w odpowiedniej kolejności. Cena pokoju wynosi 40 złotych od południa do południa. Chciałaby Pani pokój z prysznicem? Chciałabym zarezerwować pokój na weekend. Dziękuję. Dziękuję. Do widzenia. Janina Dębicka. Mają Państwo wolny pokój na drugim albo trzecim piętrze? Mógłby mi Pan powiedzieć, jaka jest cena tego pokoju na dzień? Nie Dębacka, tylko Dębicka. O, bardzo przepraszam. Pani Dębicka. Pani Janina Dębacka. Tak proszę Pani, mamy wolny pokój na trzecim piętrze. Tak, chciałabym pokój dla jednej osoby z prysznicem i lodówką. Tak, oczywiście. Na jakie nazwisko? 1) Dzień dobry. 2) Dzień dobry Pani. 3) W czym mogę pomóc? 3. W RESTAURACJI - Dzień dobry. Prosimy stolik na dwie osoby. - Wolny jest ten stolik w rogu. - Na co masz ochotę? - Napiję się dobrego wina. - Poproszę rachunek. - Proszę chwilkę poczekać, zaraz będzie. - Nie zapomnij zostawić kelnerowi napiwek! Poproszę o: salę dla palących/niepalących kartę dań wolny stolik rachunek - Co dla pani? - Poproszę barszcz z uszkami i ryż z warzywami. - W tym lokalu jest duży wybór. Zobacz, jaki długi jadłospis! - Polecam Państwu bigos. To specjalność zakładu. - Poprosimy rosół dwa razy, szaszłyk i wodę mineralną. KARTA DAŃ

6 śledź po przekąski zimne polsku tatar pierogi z mięsem pierogi ruskie gorące. półmisek mięspierogi z kapustą deska serów rydze z patelni grochowa (grochówka) barszcz grzybowa zupy żurek pomidorowa rosół jarzynowa krupnik kotlet schabowy pieczeń wołowa frytki mięsne szaszłyk z jarskie dania główne polędwicy sznycel filet kurczaka z pieczarki naleśniki z serem placuszki ziemniaczane sałatki mizeria surówka dodatki ziemniaki opiekane szarlotka na ryż z warzywami desery gorąco puchar makaron spaghetti lodów - Kawa z rumem jest bardzo aromatyczna. - Uważaj! Herbata jest gorąca, a lody są zimne. Będzie bolało ciebie gardło! - Ta jajecznica jest już zimna i niesmaczna! Proszę książkę zażaleń! podoba ci smaczny, niesmaczny, pyszny, świetny, się? apetyczny, pachnący, aromatyczny, soczysty jaki ma słodki, słony, kwaśny, gorzki, ostry, pikantny smak? jak jest : gotowany, pieczony, smażony, duszony, * zrobiony? nadziewany, surowy : chudy, tłusty, dietetyczny, pożywny, na zdrowie! korzystny, : tuczący, zdrowy, niezdrowy, niezbędny uważaj! zimny, ciepły, gorący, z lodem; na zimno, na gorąco Pan Bóg stworzył jedzenie, a diabeł kucharzy (James Joyce). ВПРАВИ. ĆWICZENIA Uzupełnij zdania odpowiednimi wyrazami. Wzór: Ciastka są..., kompot jest... Ciastka są pyszne, kompot jest kwaśny. Kawa z rumem jest..., sok pomarańczowy jest... Herbata jest..., lody są.... Ciepła jajecznica jest..., zimna jajecznica jest... Tort jest..., śledź jest.... Ziemniaki są..., ogórki są... Schab jest... i..., mizeria jest... i...

7 Elegancko ubrany gość pyta portiera: - Dlaczego wpuścił pan do restauracji tę bandę pijaczków? - Psssst! To był jedyny sposób, aby pozbyć się bigosu, który kucharz zrobił tydzień temu. Idzie pies do restauracji i mówi: - Poproszę lody truskawkowe. Zdziwiona kelnerka idzie do sprzedawcy i mówi: - Ten pies zamówił lody truskawkowe. Sprzedawca na to: - Dziwne, zawsze zamawiał czekoladowe. Kowalski mówi do kelnera: - Kelner! W mojej zupie jest mucha! A kelner na to: - Nie tak głośno, bo zaraz każdy będzie chciał Wypełnij tabelę. Jakie jedzenie jest dla Ciebie... Przeczytaj i przetłumacz dialogi. zdrowe niezdrowe niezbędne do dietetyczne tuczące życia... Przychodzi facet do pubu i woła kelnera: Poproszę piwo! Kelner pyta: Jasne czy ciemne? Facet odpowiada: Jasne, że ciemne! 4. NA POCZCIE Poczta: instytucja, dzięki której zdolni jesteśmy poinformować wszystkich, którzy nam zazdroszczą, że jest czego nam zazdrościć (Jerzy Wittlin). Przepraszam, w jakich godzinach jest czynna poczta? Poczta jest czynna od dziewiątej do osiemnastej. urząd pocztowy urzędnik główna czynna poczta. skrzynka pocztowy najbliższa zamknięta pocztowa listonosz Gdzie mogę kupić koperty i znaczki? Proszę pana, nad każdym okienkiem jest napis, proszę czytać! Czy są dla mnie jakieś listy na poste-restante? Jakie jest pani nazwisko? Poproszę formularz na telegram. Бе kosztuje jedno słowo? Proszę. Jedno słowo w telegramie zwykłym kosztuje 9 groszy. kupić i znaczek pocztowy papier listowy : kopertę nadać i telegram zwykły, pilny, gratulacyjny j przekaz pieniężny na poczcie możemy wysłać list zwykły, ekspres, polecony, lotniczy

8 na poczcie możemy wybrać kartkę pocztową pocztówkę widokówkę wypełnić blankiet na przekaz pieniężny na pieniądze formularz na telegram wrzucić list do skrzynki pocztowej otrzymać list poste-restante dostać pieniądze zapakować ubiezpieczyć paczkę przesyłkę prenumerować gazetę czasopismo zapłacić rachunek czynsz w wartościową zaliczeniem pocztowym opasce za za gaz, prąd, telefon wpłacić na konto Z Sennika: KOPERTA we śnie oznacza nadejście wiadomości lub zdradzoną tajemnicę. Adresować kopertę zapowiedź otrzymania ciekawych wiadomości. Koperta listu zwykłego wyjawienie jakiejś tajemnicy; koperta listu poleconego zapowiedź dobrej nowiny, zamknięta koperta w najbliższym czasie należy oczekiwać zetknięcia się z jakąś tajemnicą. ВПРАВИ. ĆWICZENIA Ułóż zdania otwierając nawiasy. Wzór: Telegram nadać (ja, moja koleżanka): Na poczcie ja nadaję telegram mojej koleżance. Pieniądze... (ty, twoi rodzice): Na poczcie... Koperta... (ona, jej babcia): Na poczcie... Kartka pocztowa... (on, swoja dziewczyna): Na poczcie... Blankiet na przekaz... (my, nasza siostra): Na poczcie... Gazeta... (wy, wasi dziadkowie): Na poczcie... Rachunek za prąd... (oni, twoja matka): Na poczcie... Paczka... (one, moja rodzina): Na poczcie... Uzupełnij luki odpowiednimi słowami z ramki. torbę, na pocztę, wysłać listy, przykleiliśmy na koperty, się stempluje, kupiła znaczki, stemple, dzieli listy, do kolegi, wrzucić, skrzynce pocztowej Wzór: We wtorek pani zabrała nas na pocztę,... We wtorek pani zabrała nas..., żebyśmy mogli... do naszego kolegi Michała. Najpierw pani Basia nam..., a my je.... Kiedy nauczycielka kupowała nam znaczki, podeszła do nas pani i zaprowadziła nas do pokoju, gdzie ;.. listy. Oddaliśmy tam listy.... Pani pomagała nam robić.... Oglądaliśmy, jak pani... do różnych miast. Dominik znalazł... listonosza. Pani Basia powiedziała, że jeśli ktoś nie ma w pobliżu poczty to może... list do skrzynki. Na dworze robiliśmy zdjęcia przy Ułóż w odpowiedniej kolejności. S.Karaszewski. POCZTA Każdy swe listy wysyła pocztą: lotniczy, zwykły, do męża, żony... list ekspresowy, list polecony, tu odbieramy przekazy, paczki, Oto jest poczta. Ale tu tłoczno!

9 tutaj wpłacamy różne opłaty: Tu kupujemy pocztówki, znaczki, za czynsz, za prąd, za fiata raty PISZEMY LIST Każdy list składa się z takich części: ojcze, bracie, dziadku, mężu, Kochany, drogi, przyjacielu, kolego szanowny panie profesorze, panie doktorze, panie rektorze mamo, babciu, siostro, koleżanko, nagłówek Kochana, droga, przyjaciółko szanowna pani profesor, pani doktor, pani rektor Drodzy, kochani, koledzy, panowie, państwo, szanowni rodzice, dziadkowie, przyjaciele Drogie, kochane, matki, nauczycielki, przyjaciółki, szanowne panie treść listu Piszę do Ciebie, Pana, Pani... formuła Całuję Cię mocno, Uściskam, Buziaki, Pozdrowienia pożegnania dla całej rodziny Z wyrazami szacunku, Dołączam wyrazy szacunku podpis Tadeusz Borowski, Twoja Kaśka, Wasza córeczka, Pana studenci By wysłać list musimy: napisać list kupić kopertę, podpisać kopertę napisać adres odbiorcy i nadawcy w prawym górnym rogu nakleić znaczek włożyć list do koperty zakleić kopertę, wrzucić list do skrzynki pocztowej LIST Kochany syneczku! Piszę do Ciebie tych parę linijek, żebyś wiedział, że do Ciebie piszę. Jak ten list dostaniesz, to znaczy, że do Ciebie doszedł. Jak go nie dostaniesz, to daj mi znać, to go wyślę jeszcze raz. Piszę do Ciebie wolno, bo wiem, że nie potrafisz szybko czytać. Pogoda nie jest najgorsza. W zeszłym tygodniu padało tylko dwa razy. Za pierwszym razem trzy dni, a za drugim cztery. Co do kurtki, którą chciałeś. Wujek Piotr powiedział, że jak Ci ją poślę z guzikami, to będzie dużo kosztować, bo guziki są ciężkie. Dlatego oderwałam guziki i włożyłam do kieszeni... Niedawno twój brat Janek zamknął samochód i zostawił w środku kluczyki. Musiał iść do domu po drugi komplet, żeby nas wyciągnąć ze środka. Jak się będziesz widział z Gosią, pozdrów ją ode mnie, a jeśli nie, to jej nic nie mów. Twoja mamusia Dusia. ВПРАВИ. ĆWICZENIA Przeczytaj i przetłumacz tekst. Chmielnicki, Kochany Adasiu! Piszę do Ciebie twoja kuzynka. Dopiero pojechałeś od nas, a już zaczynam za Tobą tęsknić. Wiem, że chcesz, bym przyjechała do ciebie. Ale w lipcu jadę nad morze, a potem planujemy z przyjaciółmi wyjazd w góry. Może w następnym roku, ale kiedyś na pewno przyjadę. Powiem Ci jeszcze coś. Niech no ja tylko zrobię kilka zdjęć, natychmiast je Ci wyślę. Bo chcę, byś miał ode mnie pamiątkę. Ściskam cię mocno Twoja kuzynka Elka. PS. Zapomniałeś u nas swoją książkę o rybach.

10 Napisz list używając podanego schematu. Kochan! Piszę do Ciebie twój (twoja)....dopiero..., a już zaczynam za Tobą tęsknić. Wiem, że... Ale..., a potem... Może... Powiem Ci jeszcze coś. Niech no ja tylko..., natychmiast... Bo... Twój (twoja)... PS 6. CIAŁO CZŁOWIEKA CZĘŚCI CIAŁA biodro kość pośladek brzuch krzyż przedramię czoło łokieć ręka (ręce l.mn) dłoń łydka stopa garść noga szczęka (dolna, górna) głowa palec udo kolano pięta ząb (zęby l.mn) kończyny (górne i plecy żebro dolne) Uderzyłem się mocno w rękę. Boję się, by nie było pęknięcia. Słyszałaś, Jacek spadł z drabiny i żadnego urazu czy złamania. Ale z niego szczęściarz! przełyk, żołądek, jelita, wątroba, trzustka układ pokarmowy układ oddechowy układ krwionośny układ hormonalny układ wydalniczy układ nerwowy gardło, krtań, tchawica, oskrzela, płuca serce, naczynia krwionośne, żyły, tętno, krew gruczoły, tarczyca nerki, pęcherz moczowy mózg, nerwy; narządy zmysłów: oczy (wzrok), uszy (słuch), nos (powonienie), język (smak) układ ruchowy mięśnie, kości, kręgosłup, stawy Nieprawdą jest twierdzenie, że choroba źle wpływa na organizm człowieka. Skleroza poprawia krążenie i wzmacnia układ ruchowy kończyn dolnych. Jeśli boli cię gardło, ciesz się, że nie jesteś żyrafą. Jak Bóg ma dać zdrowie, to pomoże i łajno krowie, a jak śmierć, nie pomoże i złota ćwierć (przysłowie polskie). ВПРАВИ. ĆWICZENIA Połącz części zdania. Wzór: Gdyby bolało go kolano - nie go kolano, nie grałby w tenisa. Gdybym miała długie nogi Gdybyś nie pił tyle piwa Gdyby Jasia nie zbiła kolano Gdyby bolało go kolano Gdyby on miał białe zęby Gdyby bolała nas wątroba Gdybyście chciały tańczyć w balecie Gdyby robili poranną gimnastykę grałby w tenisa. Gdyby bolało chodziłaby w krótkiej spódnicy, byliby zdrowi. musiałybyście ćwiczyć mięśnie, nie miałbyś takiego dużego brzucha. nie pilibyśmy wódki, pracowałby w telewizji, zostałabym modelką, nie grałby w tenisa. Podkreślij wyraz nie pasujący do pozostałych. Wzór: Układ krwionośny serce naczynia garnki. Żołądek plecy brzuch jelita. Gardło oddech odpoczynek płuca.

11 Wyglądasz na zmęczonego. Jak się czujesz? Nie bardzo dobrze, boli mnie głowa. Weź aspirynę i witaminę C, żeby zapobiec chorobie, i połóż się. Czy coś panu dolega? Nie, mam dobre zdrowie jak na swój wiek. Czuję się wspaniale. Jak się czują twoi rodzice? Dzięki, dobrze się trzymają! Jak często chodzisz do lekarza? Regularnie, co dwa miesiące. Stopa łydka kolano przedramię. Mięśnie zęby kręgosłup stawy. 7. U LEKARZA U laryngologa matka mówi do synka: - A teraz bądź grzeczny i powiedz ładnie AAA, żeby pan doktor mógł wyjąć palec z twojej buzi! Po przebadaniu pacjenta lekarz oznajmia: - Jest pan zdrów jak koń. - Słucham? - No... jest pan zdrów jak ryba! - Kurde, nie wiedziałem, że trafiłem do weterynarza... Szpital lekarz leczenie przychodnia pogotowie dentysta zabieg leczniczy internista ratunkowe psychiatra bandaż okulista karetka laryngolo zastrzyk chirurg gabinet g opatrunek pediatra zabiegowy gastrolog prześwietlenie pielęgniarka Choroba objaw zakaźna przewlekła groźna uraz złamanie pęknięcie grypa angina odra zapalenie płuc zatrucie oparzenie przeziębienie wezwać lekarza pogotowie kaszel katar krwotok gorączka mdłości ból (bóle l.mn) ciąża być w ciąży dolegać boleć kaszleć swędzić mdlić ćmić (ząb) leki brać tabletki wziąć przeciwbólowe zmierzyć temperaturę proszki zażywać znieczulające zioła pić krople włożyć termometr robić zastrzyki zrobić opatrunek wypisać receptę ból głowy, zębów, i obniżenie gorączki dwa razy dziennie co dwie regularnie cały czas godziny co tydzień od czasu do czasu Dzień dobry, słucham panią. Myślę, źe mam grypę. Jakie są objawy? Mam katar, gorączkę, boli mnie gardło, łamie kości. Czy ma pani bóle głowy? Tak. Wypiszę pani receptę. To są dobre leki na grypę. Dziękuję.

12 Co panu dolega? Boli mnie brzuch. Czasami też mam bóle nerek. Musi pan zrobić USG. Zadzwoń po karetkę! Szybko! Co się stało? Co ci jest? Mam zawrót głowy! Lekarz pyta Pacjent odpowiada Co panu dolega? Boli mnie... (co?) Co pani jest? Mam bóle...(czego?) Jestem chory na... (co?) Mam... (co?) Mąż wybrał się z żoną do dentysty. W gabinecie pyta: A ile pan doktor bierze za usunięcie zęba? Ze znieczuleniem 100, a bez 20 zł. W takim razie bez znieczulenia poproszę! Gratuluję, jest pan bardzo dzielny! A mężczyzna odwraca się do żony i mówi: No kochanie, siadaj na fotelu! U lekarza : Nie podoba mi się pański kaszel... Proszę wybaczyć, doktorze, nie mam innego... Sentencja dnia: "Współczesna medycyna nie leczy, lecz przedłuża możliwość prowadzenia niezdrowego trybu życia". ВПРАВИ. ĆWICZENIA Kto to mówi? Dopisz nazwę zawodu. 1. Co pani dolega? lekarz 2. Ile to kosztuje? 3. Proszę się rozebrać. 4. Proszę oddychać głęboko. 5. Proszę nie rozmawiać na lekcji. 6. Czy miał pan gorączkę? 7. Czy pani paliła w łóżku? strażak 8. Proszę otworzyć usta. 9. Koperty są w drugim okienku. 10. Co dla państwa? 11. Czy pani ma prawo jazdy? 12. Proszę brać antybiotyk. 13. Proszę jak najszybciej zwrócić wypożyczoną książkę. 14. Czy to wszystko? 15. Proszę usiąść na fotelu. Proszę odpowiedzieć na pytania wykorzystując wyrazy podane w nawiasach. Wzór: Gdzie poszła Barbara? (gardło) Barbarę boli gardło, poszła do laryngologa. Gdzie poszedł Piotr? (zęby)... Gdzie wczoraj poszedłeś? (oczy)... Gdzie poszliście po obiedzie? (uszy)... Gdzie poszły te matki? (chore dzieci)...

13 Gdzie poszli ci studenci? (poczuć się źle)... Proszę zaprzeczyć podane fakty. Wzór: Wydaje mi się, że mam gorączkę. Ależ skąd! Nie ma pan gorączki. Ciocia chyba ma grypę. Nie, ciocia nie ma... Czy twój wujek miał zawał? Co za bzdury! Wujek nie miał...! Panie doktorze, czy to jest zapalenie? Proszę się nie martwić, pan nie ma..., tylko przeziębienie. Najlepiej wyrwać ten ząb. Co pan na to? W żadnym przypadku! Proszę nie wyrywać mi...!! Czy pani córka ma katar i kaszel? Trochę kaszle, ale... nie ma. Czy w tej przychodni przyjmuje dentysta? Niestety, tu nie ma... W naszym szpitalu pracuje bardzo mądry chirurg. A w naszym brak dobrych.. Czy pani kiedyś robiła prześwietlenie? Nigdy jeszcze nie robiłam Dobierz pary wyrazów i ułóż zdania. Wzór: Lekarz - wezwać: W razie potrzeby należy wezwać lekarza. lekarz zmierzyć leki włożyć opatrunek zrobić recepta brać temperatura wezwać termometr wypisać zastrzyki robić Slowniczek