Początki Państwa Polskiego. Historia z IX wieku

Transkrypt

1 Początki Państwa Polskiego Historia z IX wieku

2 Co było na początku? Na początku był las I rzeki, i jeziora

3 Gdzie mieszkali ludzie? W wioskach w lasach W grodach na wzgórzach lub na wyspach na jeziorach

4 Gród

5 Jak walczyli? Każda rodzina miała swoich wojów Każdy woj sam musiał zadbać o swoje wyposażenie W X wieku drużyna księcia Mieszka I liczyła kilkanaście tysięcy wojów

6 W co wierzyli? Przed wprowadzeniem chrześcijaństwa na ziemiach polskich dominowały wierzenia prasłowiańskie Wierzono w boga-słońce, w Peruna boga od piorunów, a także w Światowida boga, który rządzi światem i widzi wszystko. W wielu miejscach stawiano bogom świątynie

7 Rodziny - plemiona Największym i najważniejszym plemieniem byli Polanie, mieszkający w dzisiejszej Wielkopolsce, ich stolicą było Gniezno Oprócz nich były też i inne plemiona: Wiślanie, Lędzianie, Ślężanie, Mazowszanie, Pomorzanie, i inne.

8

9 Kto rządził Polanami? Kronikarz Gall Anonim podaje, że Polanami rządziła rodzina Piastów, początek królewskiej dynastii Piastów. Legenda głosi, że Piastowie pochodzili z Kruszwicy i objęli rządy po tym, jak złego króla Popiela zjadły myszy.

10 Był w [ ] Gnieźnie, które po słowiańsku znaczy tyle, co gniazdo, książę o imieniu Popiel, mający dwóch synów; przygotował on zwyczajem pogańskim wielką ucztę na ich postrzyżyny [ ]. Zdarzyło się zaś z woli Boga, że przybyli tam dwaj goście, którzy [ ] nie zostali zaproszeni na ucztę [ ]. A oni [ ] skierowali się na przedmieście, gdzie trafili [ ] przed domek oracza [ ]. Ów biedak, pełen współczucia, zaprosił tych przybyszów do swej chatki [ ]. Mieszkańcami gościnnego domu byli: niejaki Piast, syn Chruściska, i jego żona imieniem Rzepka; oboje oni z całego serca starali się wedle możności zaspokoić potrzeby gości. [ ] Goście każą spokojnie nalewać piwa, bo dobrze wiedzieli, że nie ubędzie go, lecz przybędzie [ ] natomiast ci, co ucztowali u księcia, znaleźli [swoje naczynia puste]. [ ] Piast i Rzepka tedy na widok tych cudów, [ ] przeczuwali w nich jakąś ważną wróżbę dla syna. [ ] Po tym wszystkim młody Siemowit, syn Piasta, wzrastał w siły i [ ] król królów za powszechną zgodą ustanowił go księciem Polski, a Popiela wraz z potomstwem doszczętnie usunął z królestwa. Opowiadają też starcy sędziwi, że ów Popiel wypędzony z królestwa tak wielkie cierpiał prześladowanie od myszy, iż z tego powodu przewieziony został [ ] na wyspę, gdzie tak długo w drewnianej wieży broniono go przed owymi [ ] zwierzętami [ ], aż [ ] zginął. Gall Anonim, Legenda Piastowska, [w:] Kronika Polska

11 Rodzina Piastów

12 Mieszko I (Pierwszy), książę Polan, pierwszy władca Polski Objął rządy w 960 roku, zmarł w 992 roku. Doprowadził do zjednoczenia plemion polskich bądź to prowadząc o nie wojny, bądź za pomocą układów Był bardzo zręcznym politykiem i przywódcą Wprowadził w Polsce chrześcijaństwo Dziś w Polsce jego podobizna znajduje się na banknocie 10 zł

13 Chrzest Polski - 966

14 Dobrawa albo Dąbrówka Czeska żona księcia Mieszka I Uczyła go wiary chrześcijańskiej To ona sprowadziła do Polski pierwszych misjonarzy.

15 Dlaczego chrzest? Mieszko wiedział, że aby obronić swoje państwo, musi zacząć rozmawiać z silniejszymi sąsiadami ich językiem, Mieszko zdawał sobie sprawę, że wcześniej czy później i tak misjonarze do niego dotrą, więc wiara pogańska była trudna do obronienia, gdy wszyscy wokół byli chrześcijańscy Przyjęcie chrztu ułatwiło handel z Zachodem Mieszko chciał być niezależny, dlatego wolał przyjąć chrześcijaństwo od Czechów, niż od Niemców Chrzest Polski spowodował, że zaczęli przyjeżdżać misjonarze i zaczęła rozwijać się kultura.

16 Pierwsze biskupstwo 968 w Polsce powstaje pierwsza siedziba biskupa Biskupem zostaje Jordan, pierwsza katedra powstaje na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. Pierwsze biskupstwo jest zależne od arcybiskupów niemieckich.

17 Rok 992 Umiera Mieszko I Jego syn, Bolesław Chrobry, obejmuje władzę w Polsce Bolesław rządził aż do roku 1025 Umocnił państwo, które dostał od taty, uczynił je silniejszym i bardziej niezależnym

18 Misjonarz Wojciech Pochodził z Czech Był biskupem Pragi, stolicy Czech, ale ponieważ był twardy i nieustępliwy, miał konflikt z czeskim możnowładztwem i musiał uciekać z kraju. Na wiosnę 997 roku przybywa do Polski jako misjonarz, jest bardzo ciepło przyjęty przez księcia Bolesława Nie chce jednak zostać w Polsce, udaje się na północ, by głosić Chrystusa w Prusach, które jeszcze wciąż były pogańskie Zostaje przez Prusów zabity 23 kwietnia 997 roku.

19 Następnie ostrząc i przygotowując miecz słowa Bożego przeciw okrutnym barbarzyńcom i bezecnym bałwochwalcom, zaczął rozważać, z kim najpierw, [a] z kim potem należy rozpocząć walkę; czy ma udać się do Luciców, którzy żyją z łupienia chrześcijan i krzywdy biednych ludzi, czy do kraju Prusów, których bogiem brzuch i chciwość idąca w parze z morderstwem. Gdy tak się wahał, wydała mu się lepsza myśl, żeby pójść zwalczać bożków i bałwany w kraju Prusów, gdyż ta kraina była bliższa i znana wspomnianemu księciu. Książę zaś poznawszy jego zamiary, daje mu łódź i dla bezpieczeństwa podczas podróży zaopatruje ją w trzydziestu wojów. On zaś przybył najpierw do miasta Gdańska, położonego na skraju rozległego państwa [tego] i dotykającego brzegu morza. Tu, gdy miłosierny Bóg błogosławił jego przybyciu, gromady ludu przyjmowały chrzest. Tu [także] odprawiające obrzędy mszalne Ojcu ofiarował Chrystusa, któremu za kilka dni siebie samego miał złożyć w ofierze.

20 Nazajutrz zaś pożegnawszy się ze wszystkimi, wstępuje do łodzi i uniesiony na morze znika oczom wszystkich, którzy już nigdy potem nie mieli go ujrzeć. Szybko płynąc przebywa drogę i po kilku dniach wysiada na brzeg morski, a łódź wraz z uzbrojoną strażą zawraca. On zaś podziękował przewoźnikom oraz ich panu za oddane usługi i pozostał tam z dwoma braćmi, z których jednym był kapłan Benedykt, drugim umiłowany i od dzieciństwa towarzyszący mu brat Gaudenty. Wtedy z wielką ufnością wielbiąc Chrystusa wchodzą na małą wyspę, która otoczona wijącą się wokół rzeką, przedstawia się przybyszom jako krąg. Atoli tamtejsi mieszkańcy nadchodząc i bijąc pięściami odpędzili ich. A jeden z nich porwawszy z łodzi wiosło przystąpił bliżej do biskupa i właśnie w chwili, gdy ten z księgi odśpiewywał psalmy, uderzył go mocno między łopatki. Skutkiem wstrząsu księga wypada z rąk i rozlatuje się, a on sam z wyciągniętą głową i członkami leży obalony na ziemi Potem zaś przeprawił się na drugi brzeg rzeki, gdzie pozostał przez sobotę. Pod wieczór zaś pan osady zaprowadził tam Bożego bohatera Wojciecha. Zewsząd gromadzi się bezładnie pospólstwo i z wściekłym krzykiem i psim wyciem oczekuje, co ten [pan] z nim pocznie. Wtedy święty Wojciech zapytany, kim jest, skąd pochodzi i z jakiego powodu tam przybył, tak odrzekł łagodnym głosem: "Z pochodzenia jestem Słowianinem, nazywam się Adalbert, z powołania zakonnik; niegdyś wyświęcony na biskupa, teraz z obowiązku jestem waszym apostołem. Przyczyną naszej podróży jest wasze zbawienie, abyście porzuciwszy głuche i nieme bałwany, uznali Stwórcę waszego, który jest jedynym Bogiem i poza którym nie ma innego boga; abyście wierząc w imię jego mieli życie i zasłużyli na zażywanie w nagrodę niebiańskich rozkoszy w wiecznych przybytkach "Uważaj to za wielkie szczęście - krzyczą - żeś aż tutaj bezkarnie przybył; lecz jak szybki powrót może ci uratować życie, tak najmniejsza zwłoka przyniesie ci śmierć. Jeśli tej nocy nie pójdziecie precz, jutro zostaniecie ścięci".

21 Już przy różowym brzasku dzień wstawał, gdy oni w dalszą ruszyli drogę, śpiewaniem psalmów skracając ją sobie i ciągle wzywając Chrystusa, słodką radość życia. Minąwszy knieje i ostępy dzikich zwierząt, około południa wyszli na polanę. Tam podczas mszy odprawianej przez Gaudentego, święty mnich przyjął komunię świętą, a po niej, aby ulżyć zmęczeniu spowodowanemu wędrówką, posilił się nieco. W końcu gdy wszyscy spali, nadbiegli wściekli poganie, rzucili się na nich z wielką gwałtownością i skrępowali wszystkich. Święty Wojciech zaś, stojąc naprzeciw Gaudentego i drugiego brata związanego, rzekł: "Bracia, nie smućcie się! Wiecie, że cierpimy to dla imienia Pana, którego doskonałość ponad wszystkie cnoty, piękność ponad wszelkie osoby, potęga niewypowiedziana, dobroć nadzwyczajna. Cóż bowiem mężniejszego, cóż piękniejszego nad poświęcenie miłego życia najmilszemu Jezusowi?. Z rozwścieczonej zgrai wyskoczył zapalczywy Sicco i z całych sił wywijając ogromnym oszczepem, przebił na wskroś jego serce. Będąc bowiem ofiarnikiem bożków i przywódcą bandy, z obowiązku niejako pierwszą zadał ranę. Następnie zbiegli się wszyscy i wielokrotnie [go] raniąc nasycali swój gniew. Płynie czerwona krew z ran po obu bokach; on stoi modląc się z oczyma i rękami wzniesionymi ku niebu. Św. Jan Kanapariusz, Vita Prior

22 Wojciech zostaje świętym Książę Bolesław wykupił ciało Wojciecha od Prusów za tyle złota, ile ważyło i złożył je w swojej stolicy Gnieźnie Grób Wojciecha staje się miejscem pielgrzymek Szybko wiadomość o jego męczeńskiej śmierci zginął za wiarę dociera do papieża i papież ogłasza go świętym. Święty Wojciech zostaje patronem Polski. Do dziś część z jego relikwii znajduje się w katedrze w Gnieźnie.

23 Gniezno - katedra

24 Drzwi gnieźnieńskie Drzwi wejściowe do katedry jeden z najstarszych i najcenniejszych zabytków Polski Przedstawiają sceny z życia św. Wojciecha

25 Rok 1000 Z pielgrzymką do grobu świętego Wojciecha przybywa Cesarz Niemiecki Otton III, druga po papieżu najważniejsza osoba w Europie tamtych czasów. Książę Bolesław organizuje w Gnieźnie tzw. Zjazd Gnieźnieński olbrzymią ucztę dla cesarza i jego dworu Cesarz jest tak zaskoczony przyjęciem, że udaje się Bolesławowi uzyskać kilka bardzo ważnych dla Polski korzyści.

26 Rok 1000 co załatwił Bolesław Niezależną od Niemców organizację kościelną nowe arcybiskupstwo w Gnieźnie, oraz trzy nowe biskupstwa w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu Podniesienie Polski do rangi królestwa podczas spotkania w Gnieźnie cesarz zdjął z głowy swoją koronę i włożył ją na głowę Bolesława. Bolesław został koronowany na pierwszego króla Polski w 1025 roku.

27 Jaką Polskę zostawił Bolesław?

28 Piastowie Piastowie rządzili Polską jeszcze przez ponad 350 lat. Ostatnim królem z dynastii Piastów był Kazimierz Wielki, który zmarł w 1370 roku.

29 Dziękuję za uwagę