Leki biologiczne w łuszczycy krostkowej. pomagają czy szkodzą? Hanna Wolska Warszawa

Transkrypt

1 Leki biologiczne w łuszczycy krostkowej pomagają czy szkodzą? Hanna Wolska Warszawa

2 Skuteczne leczenie lekami biologicznymi w PP Szereg dowodów z opisów przypadków i małych serii Dotyczy to głównie preparatów anty TNF-α

3 Konsensus nt leczenia łuszczycy krostkowej Robinson i wsp 2012 National Psoriasis Foundation W PPG rekomendowanym postępowaniem u dorosłych: first-line : retinoidy second-line: adalimumab, etanercept (w oparciu o małe serie i pojed. doniesienia) first-line: infliksymab (Poulalhon i wsp 2007 N=28) U dzieci: etanercept, adalimumab, infliksymab

4 Konsensus nt leczenia łuszczycy krostkowej W PPP rekomendowanym postępowaniem: terapia miejscowa kalcypotriol, sterydy, PUVA, takrolimus, terapia fotodynamiczna W leczeniu systemowym - acytretyna, cyklosporyna, PUVA, a następnie - adalimumab, alefacept, etanercept, infliksymab

5 Skuteczne leczenie lekami biologicznymi w PPP Etanercept N=15 (E 50 mg 2 x tyg.) Statystycznie istotna poprawa w pppasi po 24 tyg Bissonette, Poulin i wsp 2008 Etanercept + acytretyna N=1 - cc Kazinski i wsp 2005 Adalimumab N=7 6/7 cc Schopf, Reis 2007

6 Leki biologiczne a zaostrzenie/wystąpienie łuszczycy po lekach anty TNF-α Pierwsze doniesienia o pojedynczych przypadkach w 2004 r. N=5 4/5 PPP 3/5 PPP Verea i wsp. Thurber i wsp. Beuthien i wsp. Dereure i wsp. Baeten i wsp. Sfikakis i wsp. 2005

7 Analiza 120 pacjentów ze zmianami łuszczycowymi sprowokowanymi przez leki anty TNF-α Zmiany prowokowały: infliksymab N=63 etanercept N=37 adalimumab N=26 N=37 PP dłoni i stóp N=10 PPP N=73 PV N=10 zmiany łuszczyco podobne Wollina i wsp 2008

8 Dane z rejestru leków biologicznych British Society for Rheumatology Wysiew nowych zmian łuszczycowych I. N=2880 leczeni DMARDs (leki modyfikujące przebieg choroby) II. N=9826 leczeni preparatami anty TNF-α W grupie I. 0 przypadków wystąpienia łuszczycy W grupie II. 25 pacjentów W tym: N=5 PPP, N=15 PV, N=5? Czyli rola leków anty TNF-α Harrison i wsp 2009

9 2012 Posumowanie obserwacji Mayo Clinic ( ) Wystąpienie/zaostrzenie łuszczycy u 56 osób choroba Crohna (22), RZS (14), łuszczyca (9), łuszczyca stawowa (5) najczęściej powodował to zjawisko: infliksymab (30) adalimumab (19) etanercept (7) Średni okres terapii do wystąpienia/zaostrzenia zmian mies. Ustąpienie zmian u większej liczby (71%) pacjentów po odstawieniu leczenia

10 2012 Posumowanie obserwacji Mayo Clinic ( ) Obraz kliniczny stwierdzonej łuszczycy: PPP 25 (45%) PPG 7 (12%) Łącznie 57 %

11 Łuszczyca krostkowa stanowi < 5%? PPP < 20 % wszystkich przypadków łuszczycy Podsumowując poszczególne doniesienia po preparatach anty TNF-α PPP stanowi ~40% przypadków normalnie < 20% pacjentów z łuszczycą Czyli większy problem z indukcją zmian krostkowych zwłaszcza w obrębie dłoni i stóp

12 Podważanie prawdziwości zmian łuszczycowych występujących po inhibitorach TNF N=8 Pacjenci reumatologiczni 2 w wywiadzie własnym lub rodzinnym podawało łuszczycę Wykonano patch tests z etanerceptem i infliksymabem U 4/8 dodatni wynik Hist. pat. z prób i wykwitów: obraz odpowiadający liszajowatej/spongiotycznej reakcji polekowej Seneschal i wsp 2006 (Francja)

13 Inne badania potwierdziły łuszczycowy charakter prowokowanych zmian Flendrie i wsp 2005 Sifikakis i wsp 2005 Cohen i wsp 2007 de Gennes i wsp 2007 Ubriani i wsp 2007

14 Czy problemem są leki biologiczne czy tylko preparaty anty TNF-α?

15 Ustekinumab Skuteczne leczenie lekami biologicznymi w PPP N=4 u 2 poprawa Gerdes, Franke i wsp 2010 Bez poprawy po standardowych dawkach Bissonette 2013 (AAD) N=5 wszyscy poprawa Morales-Munera, Villarrasa i wsp 2013 N=1 ustąpienie zmian De Unamuno-Busto i wsp 2011

16 Czy problemem są leki biologiczne czy preparaty anty TNF-α? N=1 PPP/PV po adalimumabie + etanercept gorzej + acytretyna wypadanie włosów] + ustekinumab + mtx - całkowite ustąpienie zmian (sam mtx bez efektu) Puig i wsp 2012 N=2 PPP po anty TNF-a + ustekinumab całkowite ustąpienie zmian Chu i wsp 2011

17 Preparaty anty TNF-α w wyzwalaniu łuszczycy Znaczenie balansu cytokin TNF-α vs INF-α Zahamowanie działania TNF produkcja INF-α przez plasmocytoidalne komórki dendrytyczne Komórki te są endogennym źródłem produkcji INF-α, odgrywającym kluczowa rolę w inicjacji procesu łuszczycowego Nestle i wsp 2005 Palucka i wsp 2005

18 Preparaty anty TNF-α w wyzwalaniu łuszczycy Znaczenie balansu cytokin TNF-α vs INF-α W PPP znaczenie miejscowego zaniku ekspresji TNF-α w przewodach gruczołów ekrynowych Michaelsson i wsp 2005

19 Interferon-α a łuszczyca Leczenie interferonem - α może wywołać lub zaostrzyć łuszczycę Funk i wsp 1991 Pauluzzi i wsp 1993 Downs, Dunnill, 2000

20 Interferon-α a łuszczyca W oparciu o dane z 32 badań u pacjentów leczonych z powodu hepatitis C 22 zaostrzenia łuszczycy (średnio po 1.6 mies.) 16 nowych wysiewów (średnio po 3.5 mies.) Zaprzestanie terapii cofnięcie się zmian Afshar i wsp 2012 (USA)

21 Leki biologiczne a zaostrzenie/wystąpienie łuszczycy również po ustekinumabie Rozwój PPP po podaniu ustekinumabu u pacjenta z PV Gregoriou i wsp 2011 Wysiew krótkotrwałych zmian typu PP u pacjentki z PV po podaniu ustekinumabu (ustąpił po leczeniu miejscowym bez przerwania terapii) Wenk i wsp 2012 Zmiany PP u pacjentki PV po 10 tygodniach od włączenia ustekinumabu, które ustąpiły po miejscowych sterydach i nie nawróciły przez 18 mies. terapii ustekinumabem Caca-Biljanowska i wsp 2013

22 Wniosek: Chyba?, jak dotychczas, to preparaty anty TNF-α lekami drugiego rzutu w najcięższych przypadkach PP Bezpieczniejszy ustekinumab? Nieznany wpływ na przebieg PP Nieznany wpływ na przebieg PPP Przyszłość leki biologiczne o innym mechanizmie działania

23 Na razie nadzieja w lekach ukierunkowanych anty IL-17 Secukinumab w pełni ludzkie przeciwciało monoklonalne klasy IgG1/k wiążące i blokujące działanie IL-17A