Sieciowe systemy operacyjne Wykład II dr inż. Robert Banasiak

Transkrypt

1 Sieciowe systemy operacyjne Wykład II dr inż. Robert Banasiak

2 Model referencyjny ISO/OSI Model sieciowy TCP/IP

3 Czym jest model referencyjny OSI? Aplikacji Prezentacji Sesji Transportu Sieciowa Łącza danych Fizyczna W modelu OSI: Każda z warstw posiada zdefiniowaną funkcję sieciową Każda z warstw komunikuje się z warstwami niższymi i wyższymi Warstwa siódma dostarcza usługi sieciowe aplikacjom Warstwy pierwsza i druga definiują media fizyczne oraz związane z nimi procesy

4 Warstwy modelu OSI po angielsku - APSTNDP Application All Presentation Session Transport Sieć Data-Link Physical People Seem To Need Data Processing

5 Co powinniśmy wiedzieć o stosie TCP/IP? Powinniśmy poznać schematy adresowania w celu prawidłowego skonfigurowania klientów sieci i zapewnienie im dostępu do usług TCP/IP Powinniśmy wiedzieć gdzie znajduje się dana maszyna z SSO dla których skonfigurowaliśmy garnitur TCP/IP Powinniśmy być w stanie znaleźć informację o konfiguracji TCP/IP, którą zastosowaliśmy dla klientów sieci

6 Jak wygląda architektura TCP/IP? Warstwa Aplikacji Garnitur protokołówtcp/ip HTTP FTP SMTP DNS RIP SNMP Warstwa Transportowa TCP UDP Warstwa Internetu ARP IP IGMP ICMP Warstwa Łącza Ethernet Token Ring Frame Relay ATM

7 Jak się ma architektura TCP/IP do modelu OSI? OSI Warstwa Aplikacji Warstwa Prezentacji Warstwa Sesji TCP/IP Warstwa Aplikacji TCP/IP Protocol Suite HTTP FTP SMTP DNS RIP SNMP Warstwa Transportowa Warstwa Transportowa TCP UDP Warstwa sieci Warstwa Internetu ARP IP IGMP ICMP Warstwa łącza danych Warstwa fizyczna Warstwa łącza Ethernet Token Ring Frame Relay ATM Media transmisyjne i procedury

8 Do czego służy Ping? Komputer klienta wysyła komunikat Echo Request do klienta Serwer odpowiada klientowi komunikatem Echo Reply Protokół ICMP dostarcza klientowi odpowiednie statystyki w celu wstępnej oceny jakości połączenia Pinging LONDON ( ) with 32 bytes of data: Reply from : bytes=32 time<10ms TTL=128 Reply from : bytes=32 time<10ms TTL=128 Reply from : bytes=32 time<10ms TTL=128 Reply from : bytes=32 time<10ms TTL=128 Ping statistics for : Packets: Sent = 4, Received = 4, Lost = 0 (0% loss), Approximate round trip times in milli-seconds: Minimum = Oms, Maximum = Oms, Average = Oms Komputer klienta Serwer

9 Do czego służą aplikacje SSO typu Network Monitor? Program Network Monitor: 1. Przechwytuje próbkę ruchu sieciowego 2. Stosuje filtry do wychwycenia odpowiednich pakietów 3. Dekoduje pakiety w języku poszczególnych protokołów 4. Generuje statystyki

10 Okno aplikacji Network Monitor

11 Składniki adresu IP Adres IP Adres IP Adres IP Adres IP Adres IP Adres IP

12 Podstawowe, z punktu widzenia SSO, klasy adresów IP? Klasa A duża sieć 0 Sieć ID Host ID w x y z Klasa B średnia sieć 1 0 Sieć ID Host ID w x y z Klasa C mała sieć Sieć ID Host ID w x y z

13 Konwersja z systemu dziesiętnego na binarny 8 bit. Oktet Bit 7 Bit 6 Bit 5 Bit 4 Bit 3 Bit 2 Bit 1 Bit Wartość dziesiętna

14 Co to jest Podsieć? Podsieć Główna sieć Router Router Podsieć

15 Jak funkcjonuje maska podsieci? Maska podsieci wyznacza identyfikator hosta oraz identyfikator sieci: Bity o wartości 1 wyznaczają ID sieci Bity o wartości 0 wyznaczają ID hosta

16 Jak wykorzystuje się bity maski w podsieciach? Adresowa klasa B z podsiecią Liczba podsieci Sieć ID Podsieć ID Host ID ,534 16,256 32,512 4,064 8, Liczba hostów 2,032 1,

17 Definiowanie ID podsieci Możliwych jest 8 podsieci = = = = = = = = 224 2

18 Co to jest Router? Ścieżka komunikacyjna A-C-D i vice versa B A Routery D C Ścieżka komunikacyjna A-B-D

19 Wykorzystanie bramy domyślnej Kiedy stosujemy bramę domyślną: Brama domyślna, gdy: Pakiety trasowane są do innej sieci Jest stosowana gdy wewnętrzna tablica routingu hosta nie zawiera wpisu o trasie do sieci docelowej W SSO protokół DHCP jest w stanie automatycznie skonfigurować bramę domyślną dla klienta Istnieje również możliwość ręcznego skonfigurowania bramy domyślnej we właściwościach TCP/IP

20 Rola routingu w infrastrukturze sieciowych SO Podsieć 1 Router A Podsieć 2 Router B Podsieć 3

21 W jaki sposób klient lub serwer SSO stwierdza czy adres IP jest zdalny czy lokalny? Adresy lokalne i zdalne są poddawane logicznej operacji AND z maską podsieci: 1 AND 1 = 1 Pozostałe kombinacje = 0 Jeżeli operacja AND dla adresu lokalnego i teoretycznie zdalnego daje ten sam wynik to ten adres jest lokalny Adres IP Maska podsieci Wynik

22 Co to znaczy, że routing jest statyczny lub dynamiczny? Routery skonfigurowane statyczne: Nie posiadają informacji o sieciach zdalnych Nie wymieniają informacji z innymi routerami Nie są odporne na uszkodzenia sieci Routery skonfigurowane dynamicznie: Posiadają informacje o sieciach zdalnych Wymieniają informacje z innymi routerami Mogą być odporne na uszkodzenia sieci

23 W jaki sposób protokół IP wyznacza trasę SSO przy pomocy IP tworzy pakiet Przeszukiwana jest tablica routingu pod kątem adresu docelowego Czy adres hosta pasujący do adresu docelowego został odnaleziony?? Tak Czy adres sieci pasujący do adresu celu został zlokalizowany? Nie Nie? Tak Wysyła pakiet do desygnowanej bramy Wysyła pakiet do desygnowanej bramy Czy udało się zlokalizować adres bramy domyślnej? Nie? Tak Wysyła pakiet do desygnowanej bramy Wygeneruj informację o błedzie

24 Jak protokół IP wykorzystuje tablicę routingu

25 Przykład: wykorzystanie tablicy routingu w systemie Windows Server 2003/2008 Tablicę routingu w SSO stosuje się do: Sprawdzenia dokładności informacji o routingu Wyznaczenia adresu przekazywania pakietu Aby zobaczyć tablicę routingu, należy użyć: route print netstat -r

26 Marnotrawienie adresów IP Ograniczenia adresów IP w protokole w wersji 4 powodują, iż adresy te są marnotrawione Trzy sposoby optymalnego wykorzystania adresów IP Tworzenie sieci prywatnych Tworzenie supersieci Wykorzystanie techniki VLSM Protokół IP w wersji 6

27 Co to znaczy, że adres jest prywatny lub publiczny? Adresy prywatne: Nie muszą być rejestrowane Mogą być wybierane i przypisywane przez AS Są często stosowane przez hosty w sieciach lokalnych Adresy publiczne: Są przypisywane przez ISP Zawierają unikalne bloki klasowe Ograniczona liczba

28 technika VLSM? Wykorzystując VLSM: Tworzymy podsieci o różnej wielkości w celu optymalnego dopasowania do ilości hostów w tych podsieciach Znacząco redukujemy liczbę niewykorzystanych adresów IP

29 Co to jest Supersieć Tablica routingu przed zbudowaniem supersieci Router Tablica routingu po zbudowaniu supersieci

30 Zastosowanie techniki CIDR do zbudowania supersieci Klasa C - Przykład ID sieci Binarna maska podsieci Początek Koniec Wpis CIDR ID sieci Maska podsieci Binarna maska podsieci

31 Adres IP przydzielanie statycznie i dynamicznie Adresy IP mogą być: Statyczne Gdy adresy przydzielane ręcznie przez Admina SSO i niezmienne w czasie Dynamiczne Gdy adresy przydzielane automatycznie na określony czas

32 Statyczna konfiguracja protokołu TCP/IP

33 Podgląd konfiguracji protokołu TCP/IP - ipconfig

34 Do czego służy DHCP? Klient Non-DHCP Klient DHCP Adres IP1 Klient DHCP Adres IP2 Serwer DHCP Baza DHCP Adres IP1 Adres IP2 Adres IP3... Adres IPN

35 Rola usługi DHCP w sieciowych SO Adresy IP są wysyłane z serwera DHCP w odpowiedzi na żądanie klienta DHCP Klient DHCP Serwer DNS Serwer DHCP

36 Podgląd automatycznej konfiguracji DHCP

37 Odnawianie adresu IP 1 DHCPREQUEST (unicast) Serwer DHCP Lease-holding Serwer DHCP Serwer Non-DHCP 1 2 Klient DHCP 2 DHCPREQUEST (rozgłaszanie) 3 Serwery DHCP 3 DHCPACK

38 Ręczne zwalnianie, przywracanie i weryfikacja adresu IP Aby zwolnić lub odnowić adres IP: Wpisz ipconfig /release Wpisz ipconfig /renew Aby zweryfikować poprawność konfiguracji: Wpisz ipconfig /all Sprawdź wartości Lease Obtained i Lease Expires (dla systemów w wersji ENG)

39 APIPA konfiguracja alternatywna Klient DHCP próbuje zlokalizować serwer DHCP Czy serwer jest? Tak Serwer DHCP przydziela adres klientowi Nie Nie Czy APIPA jest włączona? Tak APIPA adres jest przydzielony Czy istnieje alternatywna konfiguracja użytkownika? Tak Alternatywny adres użytkownika jest przydzielony Nie Alternatywny adres użytkownika nie jest przydzielony

40 Jak APIPA przydziela adres IP

41 Wykorzystanie narzędzia ARP

42 Statyczne i dynamiczne wpisy bufora ARP Bufor ARP Bufor jest tablicą ostatnio rozwiązanych adresów IP oraz odpowiadających im adresów fizycznych MAC TCP/IP sprawdza bufor arp zanim prześle żądanie ARP Request Aby podejrzeć bufor ARP stosujemy : arp -a Wpisy statyczne: Nie przeterminowują się Muszą być dodane ręcznie Muszą być aktualizowane Wpisy dynamiczne: Przeterminowują się Przeterminowane są usuwane

43 W jaki sposób ARP uzyskuje adres MAC na podstawie IP? 1 Sprawdź bufor ARP Komputer B 2 Wyślij ARP Request Dodaj wpis ARP Wyślij ARP Reply Dodaj wpis ARP IP Wyślij packet pakiet is IP sent Komputer A Komputer C

44 Proces rozwiązywania nazw sieciowych Klient DNS może użyć kilku dostępnych metod aby uzyskać adres IP na podstawie nazwy domenowej FQDN (Fully Qualified Domain Name) Serwer DNS Corp01.contoso.msft Payroll.contoso.msft

45 Użycie nazw komputerów Nazwa Nazwy NetBIOS Nazwy hostów Opis 16-bajtowy adres Mogą reprezentować komputer lub grupę komputerów 15 znaków na nazwę 16-ty znak oznacza usługę dystrybuowaną w sieć Przypisane do dresów IP Do 255 znaków Może zawierać litery, liczby, łączniki i przerwy Może przydzielać formę aliasu lub domeny

46 Co to jest NetBIOS? OSI Aplikacji TCP/IP Prezntacji Aplikacji Sesji Aplikacje NetBIOS Transportowa Transportowa Interfejs NetBIOS Sieci Łącza danych Fizyczna Internetu Łącza NetBIOS Jest to API Pracuje w warstwie czwartej i piątej modelu OSI Zarządza nazwami, sesjami i trasferem danych

47 Co to jest NetBT? Aplikacji Aplikacje NetBIOS Transportu Interfejs NetBIOS Internetu NetBT TCP/IP NetBT Pracuje na samej górze protokołu TCP/IP Obsługuje rejestrację, utrzymywanie i zwalnianie nazw NetBIOS Wykorzystuje rozgłaszanie lub serwer NetBIOS

48 Rozdzaje węzłów NetBT Węzły NetBT B-node (broadcast) Wykorzystuje zapytania rozgłoszeniowe NetBIOS P-node (peer-to-peer) Wykorzystuje NBNS M-node (mixed) H-node (hybrid) Połączenie B-node i P-node. Wykorzystuje zapytania rozgłoszeniowe NetBIOS Połączenie B-node i P-node. Wykorzystuje NBNS Microsoft enhanced B-node Wykorzystuje plik LMhosts

49 Do czego służy Nbtstat? Stosuj Nbtstat do: Sprawdzenia stanu aktualnych połączeń NetBT Aktualizacji bufora LMhosts Wyznaczenia zarejestrowanej nazwy klienta

50 Wykorzystanie pliku Lmhosts 1 Jaki jest adres IP hosta london? localhost router london Plik Lmhosts

51 Wykorzystanie pliku Hosts 1 Jaki jest adres IP hosta s1? Plik Hosts localhost router server1.central.microsoft.com s1 Klient

52 Co to jest WINS? NetBIOS Name Zapytanie rejestracyjne? OK Payroll WINS Server Zapytanie do serwera WINS Sprawdzanie czy nazwa jest w użyciu Jeżeli nie jest w użyciu rejestrowanie nazwy NetBIOS i przypisanego adresu IP

53 Co to jest DNS? FQDN: printserver.contoso.com. (. Root) Domena główna Domena rodzic Contoso Com Edu Org Inne domeny główne printserver payroll accounts Domena potomna

54 Przyrostek DNS FQDN corp05.contoso.com. Nazwa hosta Przyrostek DNS. Root com contoso FQDN sales corp01.sales.contoso.com. corp05 = Nazwa hosta Przyrostek DNS corp01 =

55 Jak rozwiązywana jest nazwa klienta SSO 1 Wpisz polecenie Nazwa jest rozwiązana 8 Plik Lmhosts 2 Bufor nazw DNS 7 Rozgłaszanie 3 Serwer DNS 6 Serwer WINS 4 Plik z nazwami hostów 5 Bufor nazw NetBIOS