ZINTEGROWANE ROZWIĄZANIA FLUID POWER PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE

Transkrypt

1

2 ZINTEGROWANE ROZWIĄZANIA FLUID POWER PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE

3 WYBÓR WŁAŚCIWEGO WĘŻA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE KRYTERIA WYBORU PRZEWODÓW HYDRAULICZNYCH I WĘŻY PRZEMYSŁOWYCH Skutecznym sposobem na zapamiętanie kryteriów wyboru węży hydraulicznych jest zapamiętanie wyrazu STAMP (ang. stempel), a chcąc wybrać właściwy zestaw węża hydraulicznego, rozwiń ten skrót do STAMPED. STAMPED S = Size (rozmiar) T = Temperature (temperatura) A = Application (zastosowanie) M = Medium (medium) P = Pressure (ciśnienie) E = Ends (końcówki) D = Delivery (wydajność) Rozmiar Należy bardzo starannie dobrać wewnętrzną średnicę przewodu, ponieważ zbyt wąski przewód może spowodować nadmierną utratę ciśnienia i wydzielanie ciepła na skutek wysokich turbulencji płynu hydraulicznego. Natomiast zbyt szeroki przewód niepotrzebnie zwiększy koszt, masę i objętość układu. Aby określić prawidłowy rozmiar wymienianego przewodu, należy odczytać nadruk znajdujący się na dotychczas wykorzystywanym przewodzie. Jeżeli oryginalne oznakowanie przewodu jest zamalowane lub zamazane, należy odciąć dotychczas używany przewód i zmierzyć jego średnicę wewnętrzną. Średnica zewnętrzna węża (O.D.) może stanowić czynnik o krytycznym znaczeniu w przypadku, jeśli uchwyty przewodów elastycznych są zużyte lub węże zostały prowadzone przez przegrody. Średnice zewnętrzne zostały podane w tabelach specyfikacji przewodów. Temperatura Należy uwzględnić zarówno temperaturę płynu, jak i temperaturę otoczenia. Przewód powinien wytrzymać minimalną i maksymalną temperaturę otoczenia, a także maksymalną temperaturę układu. W przypadku narażenia na skrajnie wysoką temperaturę otoczenia lub styczność z gorącymi częściami urządzeń wąż można chronić rękawami izolacyjnymi lub ekranem ciepłoodpornym. Zastosowanie Projektując układ hydrauliczny lub wymieniając jeden z przewodów, należy wziąć pod uwagę wszystkie aspekty danego zastosowania i zapewnić maksymalną zgodność z wszelkimi wymaganiami. Najbardziej oczywiste parametry to typ urządzenia, ciśnienie robocze i uderzeniowe, ochrona środowiska, trasa przewodu oraz oczekiwany czas eksploatacji, ale warto pamiętać o tym, że czynników mających wpływ na wybór przewodu i optymalne działanie układu jest znacznie więcej. Należą do nich: ozon i opary substancji chemicznych, wibracje, ruch części maszyn i nietypowe obciążenia mechaniczne, wymagania w zakresie przewodności elektrycznej, normy urzędowe, nadmierne ścieranie itp. Medium W niektórych zastosowaniach system jest wykorzystywany do transportu produktów naftowych lub chemicznych. Wybierając prawidłowy przewód, należy uwzględnić kwestie kompatybilności wewnętrznej warstwy przewodu, zewnętrznej warstwy przewodu, końcówek i pierścieni uszczelniających z rodzajem przenoszonego czynnika. Należy też zwrócić uwagę na nazwy chemiczne, stany skupienia (płynny, stały lub gazowy) oraz stężenie. Więcej informacji na ten temat zob. str. 579 Przenoszony materiał i Tabela odporności na czynniki chemiczne. 576

4 Ciśnienie W procesie doboru węża ważne jest, aby znać ciśnienie układu, w tym wysokość ewentualnych skoków ciśnienia. Deklarowane ciśnienie robocze przewodów musi odpowiadać ciśnieniu układu lub je przewyższać. Skoki ciśnienia, które przekraczają deklarowane ciśnienie robocze przewodu, znacznie skracają jego żywotność. Aby ograniczyć ryzyko uszkodzenia do minimum, przewód hydrauliczny jest wyposażony we wbudowane zabezpieczenie, którego wartość określa się jako stosunek ciśnienia niszczącego do maksymalnego ciśnienia roboczego. Zgodnie z normą ISO 7751 współczynnik ten wynosi 4/1. Należy także zwrócić uwagę na spadek ciśnienia w układzie hydraulicznym, opisany na str Końcówki (złączki) Przy doborze właściwej końcówki łączącej należy zwrócić uwagę, że złączka węża składa się z dwóch zakończeń pełniących dwie różne funkcje: Części przyłączeniowej, która łączy przewód hydrauliczny ze złączką. Złączka musi być zaprojektowana w taki sposób, aby zapewnić optymalne mocowanie warstwy zewnętrznej, wewnętrznej i oplotu przewodu zgodnie z obowiązującymi normami międzynarodowymi. Zakończenia złączki, które umożliwia połączenie przewodu hydraulicznego z portem lub łącznikiem redukcyjnym. Istnieją różne rodzaje zakończeń, które dają różne możliwości uszczelnienia połączenia. Mogą to być połączenia owane, klinowe, pierścieniowe, kołnierzowe itp. Wraz z postępującą globalizacją rynku coraz większego znaczenia nabiera rozpoznawanie i określanie charakteryzujących go cech i różnic. Międzynarodowe końcówki owane mogą być metryczne (średnica mierzona w milimetrach) lub imperialne (średnica mierzona w calach), a producenci urządzeń z Japonii i Korei często używają JIS, czyli japońskiej normy branżowej, która opiera się także na milimetrach. Gniazdo złączki (odwrócone, zwykłe lub płaskie), kąt gniazda (30, 12 ) i (imperialny, metryczny, równoległy lub stożkowy) zależą od rodzaju zakończenia, np. DIN, SAE, JIC, BSP zgodnie z ISO Więcej szczegółów można znaleźć w rozdziale dotyczącym doboru właściwego złącza na str Wydajność (natężenie przepływu) Rozmiar przewodu hydraulicznego jest uzależniony od ilości płynu, która będzie nim przepływać. Szybkość przepływu płynu hydraulicznego powinna się zawsze mieścić w określonym zakresie. Norma ISO 4413 zaleca, aby szybkość przepływu nie przekraczała 5 m/s. Kiedy znamy wartość tego parametru, możemy łatwo obliczyć średnicę przewodu na wykresie nomograficznym, patrz str

5 WYBÓR WŁAŚCIWEGO WĘŻA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE NOMOGRAM WYBORU ROZMIARÓW WĘŻY W jaki sposób korzystać z tabeli nomograficznej Aby określić zalecany rozmiar przewodu z armaturą, kiedy znane jest natężenie przepływu, należy wyznaczyć linię prostą przez trzy kolumny w taki sposób, aby jej zakończenia odpowiadały liczbie określającej natężenie przepływu na skali znajdującej się z lewej strony oraz zalecanemu zakresowi prędkości na skali z prawej strony. Punkt, w którym wyznaczona linia prosta przecina skalę środkową, oznacza zalecane wymiary światła przewodu. Jeżeli odczyt nie odpowiada standardowym wymiarom światła przewodu, zakończenie linii prostej na skali po prawej stronie może zostać przesunięte w górę lub w dół przy zachowaniu zalecanego zakresu prędkości aż do chwili, kiedy linia przetnie skalę środkową w miejscu odpowiadającym standardowym rozmiarom światła. PRZYKŁAD Jeżeli natężenie przepływu wynosi 100 litrów na minutę, a zalecana prędkość to 4,5 metra na sekundę, zalecane jest zastosowanie przewodu ze światłem 25 mm (1 cal). Przepływ litry/min galony/min Prędkość przepływu Średnica wew. przewodu w centymetrach Średnica wew. przewodu w calach metry/sek. stopy/sek. UWAGA Prędkości przepływu znajdujące się w zakresie A są zalecane w przypadku przewodów zasysających i powrotnych. Prędkości przepływu znajdujące się w zakresie B są zalecane w przypadku węży tłoczących. Norma ISO 4413 zaleca, aby szybkość przepływu nie przekraczała 5 m/s. 578

6 PRZENOSZONY MATERIAŁ W niektórych zastosowaniach system jest wykorzystywany do transportu produktów naftowych lub chemicznych. Wybór produktu musi zapewniać kompatybilność węży, osłony, złączy i okrągłych pierścieni uszczelniających z rodzajem transportowanego czynnika. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku wyboru węży do zastosowań gazowych, w których może występować przenikanie. Przenikanie czynnika przez wąż może wystąpić, kiedy przewód jest wykorzystywany z takimi czynnikami, jak (lista nie jest wyczerpująca) paliwa w stanie ciekłym i gazowym, czynniki chłodnicze, hel, paliwa olejowe, gaz ziemny, gaz GPL i freon. Należy także zwrócić uwagę na możliwe potencjalne niebezpieczne konsekwencje przenikania czynnika przez przewód, takie jak możliwość wybuchu, pożaru oraz toksyczności. Należy zapoznać się z normami obowiązującymi w odniesieniu do konkretnych zastosowań, takich jak paliwa i czynniki chłodnicze. Jeżeli czynnik może przenikać przez warstwę wewnętrzną, należy rozważyć konieczność zastosowania osłon perforowanych zabezpieczających przed gromadzeniem się czynnika pod osłoną. Należy również zapewnić kompatybilność czynnika wykorzystywanego w systemie nie tylko z warstwą wewnętrzną, ale także z elementami wzmacniającymi, warstwą zewnętrzną, złączami i innymi komponentami systemu, ponieważ przenikanie może spowodować narażenie całego zespołu przewodu na kontakt z przenoszonym czynnikiem. Płyny biodegradowalne Tradycyjnie najczęściej przewodzonym materiałem są oleje ropopochodne. W miejscach bardziej wrażliwych ekologicznie wprowadzane są obecnie płyny mniej szkodliwe dla środowiska. Oleje roślinne zyskują na popularności, ponieważ są tańsze i szybciej ulegają biodegradacji. Jaki problem wiąże się z czynnikami biodegradowalnymi? Łatwo przenikają przez warstwę wewnętrzną zwykłego przewodu, powodując powstawanie pęcherzy i pocenie się węża, co w następstwie powoduje jego przedwczesne zużycie. Warstwa wewnętrzna wykonana z właściwie dobranego materiału ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia pełnej zdolności przenoszenia także agresywnych, bezpiecznych dla środowiska czynników hydraulicznych. Oleje na bazie roślinnej posiadają najczęściej dobrą kompatybilność z przewodami gumowymi, podczas gdy syntetyczne oleje estrowe są bardziej agresywne i powinny być traktowane z większą ostrożnością. Ogólne wytyczne dotyczące kompatybilności z przewodami gumowymi są następujące: Na bazie roślinnej Na bazie estrów syntetycznych Przewody z oplotem spiralnym GxK ogólnie OK uwaga Przewody z oplotem spiralnym EFGxK OK ogólnie OK Przewody z oplotem krzyżowym OK ogólnie OK Przewody z oplotem tekstylnym OK ogólnie OK ZALECANE CZYNNIKI BIODEGRADOWALNE: Shell Naturelle HF-E46 Ester syntetyczny IRM901 Olej mineralny parafinowy Binol Hydrap Olej rzepakowy Elf Oil 15W40 Olej silnikowy 0.1 Hydrolub Bio 46 Ester syntetyczny IGOL MATIC 259 Olej mineralny Aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje dotyczące testów kompatybilności przenoszonych czynników, należy skontaktować się z działem zastosowań firmy Gates. 579

7 WYBÓR WŁAŚCIWEGO WĘŻA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE Limity temperatury wody dla węży hydraulicznych Według normy ISO 8330 Węże i przewody z gumy i z tworzyw sztucznych Słownik, temperatura robocza to maksymalna lub minimalna temperatura, przy której wąż według projektu nadaje się do użytku. Ten zakres temperatur wskazuje się w instrukcji węża. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że charakter stosowanego czynnika hydraulicznego może spowodować obniżenie maksymalnej temperatury roboczej. Poniższa tabela pokazuje maksymalną temperaturę roboczą dla węży Gates przy zastosowaniu czynników hydraulicznych na bazie wody. Główne przyczyny obniżenia maksymalnej temperatury roboczej układów hydraulicznych stosujących czynniki hydrauliczne na bazie wody: Gorąca woda wypłukuje z gumy plastyfikator, przez co wąż staje się sztywny i kruchy. Podgrzana woda nawet pod ciśnieniem może się wygazować, tworząc bąbelki gazu. Zawierają one ok. 20% tlenu, który powoduje utlenianie metalowych elementów układu. Może wystąpić efekt przemienności fazy gorącej wody i fazy parowej, co powoduje szereg problemów, takich jak tzw. popcorning, przenikanie wody przez ściany węża, a nawet młot parowy. Maksymalne limity temperatury dla wody, emulsji woda-olej i glikolu wodnego. WĄŻ ELASTYCZNY Przewody ciśnieniowe Przewody powrotne EFGxK, MxK, HD-UHP, CM2T, M2T, G2, G1, G2L, LOL, EFGxKL, M4KL, GP80 PLUS +93 C +82 C G2H, G1H, Megatech, G2XH, G3H, GTH, M4KH, M3KH, GMV +107 C +82 C TH8, TH7 +70 C +70 C UWAGA! Nie wolno przekraczać maksymalnej temperatury zalecanej dla danego czynnika przez jego producenta. Jeśli limit jest inny niż temperatura wskazana poniżej, należy wybrać niższy limit. SPADEK CIŚNIENIA W UKŁADZIE HYDRAULICZNYM Ciśnienie Czynniki, które mogą mieć wpływ na wartość spadku ciśnienia: Tarcie Oznacza tarcie transportowanego czynnika z wewnętrznymi ściankami przewodu oraz z własnymi cząsteczkami, co powoduje wytwarzanie ciepła i może być przyczyną spadku ciśnienia. Rodzaj czynnika Pod ciśnieniem przenoszone czynniki zachowują się w różny sposób. Czynniki bardziej gęste poruszają się z większą trudnością i mogą powodować poważniejsze spadki ciśnienia ze względu na straty wywołane tarciem. Temperatura czynnika Zwiększenie temperatury czynnika powoduje zmniejszenie jego gęstości, co sprawia, że jego przepływ zostaje przyspieszony. Długość przewodu Im większa jest długość przewodu, tym większa powierzchnia, na której może występować tarcie zmniejszające ciśnienie. Wymiar (średnica wewnętrzna) przewodu Może mieć wpływ na prędkość czynnika przy określonym natężeniu przepływu. Wyższa prędkość może spowodować większy spadek ciśnienia. W związku z tym większa średnica wewnętrzna przewodu umożliwia zmniejszenie spadku ciśnienia. Rodzaje złączy i łączników redukcyjnych Jakiekolwiek modyfikacje rozmiarów otworu i kierunku przepływu (na przykład kolanka 45 lub 90 ) mogą mieć wpływ na wartość spadku ciśnienia. W związku z tym w każdym przypadku należy się starać zapewnić jak najbardziej prostą drogę przepływu. Natężenie przepływu Dla stałych rozmiarów przewodu, wartość spadku ciśnienia zwiększa się w miarę wzrostu natężenia przepływu. 580

8 Dlaczego znajomość wartości spadku ciśnienia jest tak ważna? Przypuśćmy, że w przypadku określonego przewodu dla zapewnienia prawidłowego działania urządzenia hydraulicznego konieczne jest uzyskanie na wylocie ciśnienia wynoszącego 275 bar. W systemie będzie występował pewien spadek ciśnienia, należy więc odpowiednio zwymiarować system, stosując właściwe przewody, złącza i łączniki redukcyjne. Oznacza to, że ciśnienie wejściowe systemu przewodów musi odpowiadać wymaganemu ciśnieniu wylotowemu powiększonemu o wartość spadku ciśnienia. Jeżeli w naszym przykładzie spadek ciśnienia wynosi 10 bar, wymagane ciśnienie wejściowe to 285 bar. Ciśnienie wyjściowe = ciśnienie wejściowe spadek ciśnienia 275 bar = 285 bar - 10 bar W jaki sposób można określić wartość spadku ciśnienia? Najlepszym sposobem jest skontaktowanie się z pracownikami firmy Gates, którzy zostali przeszkoleni w sposób umożliwiający szybkie rozwiązywanie tego rodzaju problemów dla naszych klientów. Konieczne będzie przekazanie następujących informacji: rodzaj zastosowania, typ czynnika i jego lepkość (w pożądanej temperaturze), temperatura czynnika, natężenie przepływu czynnika, rozmiar i długość przewodu, liczba i rodzaj złączy. Na poniższym wykresie zamieszczone zostały dodatkowe informacje ułatwiające określenie wartości spadku ciśnienia. Spadek ciśnienia w przewodzie Galony na minutę Spadek ciśnienia w milibarach na metr Spadek ciśnienia w PSI na metr Litry na minutę Na podstawie: lepkości czynnika 20 cst ciężaru właściwego 0,

9 WYBÓR WŁAŚCIWEGO ZŁĄCZA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE KRYTERIA WYBORU ZŁĄCZY W zakresie wyboru złączu należy wziąć pod uwagę liczne czynniki, takie jak kompatybilność złączy owanych, odporność na korozję, drgania, temperaturę, ciśnienie, wykorzystywane łączniki redukcyjne oraz kompatybilność przenoszonego czynnika: Kompatybilność złączy owanych Końcówki owane muszą być kompatybilne, aby zapobiegać wyciekom lub możliwości nagłego wyrzucenia czynnika z systemu. Elementy połączeniowe mogą zostać uszczelnione na trzy różne sposoby: zakończenie owane, uszczelnienia kątowe i (lub) okrągłe pierścienie uszczelniające. Krytyczne znaczenie ma zapewnienie kompatybilności złączy wewnętrznych i zewnętrznych w sposób zapewniający skuteczne uszczelnienie. Nieprawidłowe uszczelnienie spowoduje występowanie wycieków, które mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa operatorów i środowiska. Szczegółowe informacje dotyczące identyfikacji złączy owanych zostały zamieszczone na stronie 265. Temperatura Pod wpływem ekstremalnych wahań temperatury powierzchnie metalowe mogą ulegać rozszerzaniu i kurczeniu. Dla zapewnienia uszczelnienia należy wybrać łączniki z odpowiednimi okrągłymi pierścieniami uszczelniającymi. Okrągłe pierścienie uszczelniające zapewniają szczelność w przypadku rozszerzania lub kurczenia się metalu. Konieczne jest wykorzystanie okrągłych pierścieni uszczelniających wykonanych z materiałów przeznaczonych do stosowania w wysokich temperaturach. Kompatybilność czynnika Przewody hydrauliczne są najczęściej wybierane pod kątem ich kompatybilności z przenoszonym czynnikiem, jednak w przypadku elementów połączeniowych tak nie jest. Jednak materiał okrągłych pierścieni uszczelniających (najczęściej nitryl) także może mieć znaczenie, musi więc zostać sprawdzony pod kątem kompatybilności z przenoszonym czynnikiem (patrz strona 86). Odporność na korozję Łączniki hydrauliczne firmy Gates są wytwarzane ze stali węglowej i pokrywane specjalną powłoką w celu zapewnienia odporności na działanie korozji. Wykorzystywane mogą być również inne materiały, takie jak stal nierdzewna. Ciśnienie Kolejnym kryterium, które musi zostać wzięte pod uwagę przy wyborze elementu połączeniowego, jest ciśnienie robocze. Niektóre łączniki nie zapewniają niezbędnej szczelności w warunkach wysokiego ciśnienia, co może stać się przyczyną wycieku. Złącza wyposażone w okrągłe pierścienie uszczelniające oraz typu gniazdowego dobrze sprawdzają się przy wysokim ciśnieniu. Drgania Wybór odpowiedniego łącznika może być uzależniony od ruchów i (lub) drgań występujących na końcówce złącza czynniki te mogą ewentualnie spowodować jego poluzowanie lub rozłączenie. Łączniki z kołnierzami dzielonymi lub wyposażone w okrągłe pierścienie uszczelniające dobrze sprawdzają się w warunkach, w których występują drgania. Należy unikać stosowania złączy, w których przypadku szczelność zapewnia owana końcówka. Wykorzystanie łączników redukcyjnych Niektóre elementy połączeniowe są łączone bezpośrednio z gniazdami, podczas gdy inne wymagają zastosowania łączników redukcyjnych. Może to mieć wpływ na prawidłowy wybór złącza. Bezpośrednie połączenie z gniazdem pozwala na uniknięcie konieczności zastosowania dodatkowego elementu połączeniowego, ale może utrudnić wykonanie instalacji. Stosowanie łączników redukcyjnych może sprawić, że wykonanie instalacji będzie łatwiejsze i umożliwić uniknięcie konieczności ukierunkowania złączy, ale dodatkowy element połączeniowy może również stać się źródłem wycieku. 582

10 IDENTYFIKACJA ZŁĄCZY Zakończenie Metryczne BSP (British Standard Pipe) JIC (Joint Industrial Council) SAE (Society of Automotive Engineers) NPTF (American Standard Pipe Taper Fuel) UNS (Unified National Special) Gwint męski Gwint żeński Bez u MDL / MDH FDLORX / FDHORX MSP MFG FFGX FPFL MPFL DBJ MBSPT FBSPORX BSPBJ MBSPP FBFFX MBFF MJ FJX MFFOR FFORX FL MFA FSX FLH MS MB MBX MP MPX MIX Metryczne japońskie FKX FLK JIS FJISX (Japanese Industrial Standard) 583

11 WYBÓR WŁAŚCIWEGO ZŁĄCZA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE ZŁĄCZA ŻEŃSKIE BSP FBSPORX Złącze żeńskie BSP z okrągłym pierścieniem uszczelniającym i obrotową nakrętką. Stożek 60. JIS FJISX Japońskie złącze żeńskie z obrotową nakrętką. Stożek odwrócony 30. Gwint BSP. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04FBSPORX 1/4" ,7 06FBSPORX 3/8" ,2 08FBSPORX 1/2" ,9 10FBSPORX 5/8" ,9 12FBSPORX 3/4" ,4 16FBSPORX 1" ,6 20FBSPORX 1,1/4" ,3 24FBSPORX 1,1/2" ,2 32FBSPORX 2" ,5 BSP FBFFX Złącze żeńskie czołowe płaskie BSP z obrotową nakrętką. Rozmiar u Gwinty/cal mm 06FBFFX 3/8" ,2 08FBFFX 1/2" ,9 10FBFFX 5/8" ,9 12FBFFX 3/4" ,4 JIC FJX Złącze żeńskie JIC z obrotową nakrętką. Stożek odwrócony 37. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04FJISX 1/4" ,7 06FJISX 3/8" ,2 08FJISX 1/2" ,9 12FJISX 3/4" ,4 16FJISX 1" ,6 JIS FKX Japońskie złącze żeńskie z obrotową nakrętką. Stożek odwrócony 30. Gwint metryczny. Rozmiar u mm 04FKX M14 x1,5 12,5 06FKX M18 x1,5 16,5 08FKX M22 x1,5 20,5 10FKX M24 x1,5 22,5 12FKX M30 x1,5 28,5 16FKX M33 x1,5 31,5 20FKX M36 x1,5 34,5 SAE FFORX Złącze żeńskie czołowe płaskie SAE Okrągły pierścień uszczelniający z obrotową nakrętką. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04FJX 7/16" ,9 05FJX 1/2" ,5 06FJX 9/16" ,9 08FJX 3/4" ,5 10FJX 7/8" ,5 12FJX 1,1/16" ,0 14FJX 1,3/16" ,2 16FJX 1,5/16" ,3 20FJX 1,5/8" ,2 24FJX 1,7/8" ,5 32FJX 2,1/2" ,4 Rozmiar u Gwinty/cal mm 04FFORX 9/16" ,9 06FFORX 11/16" ,9 08FFORX 13/16" ,1 10FFORX 1" ,6 12FFORX 1,3/16" ,0 16FFORX 1,7/16" ,4 20FFORX 1,11/16" ,7 24FFORX 2" ,7 584

12 SAE FSX Złącze żeńskie SAE z obrotową nakrętką. Stożek odwrócony 45. DIN FDLX / FDHX Złącze żeńskie DIN z obrotową nakrętką. Stożek 24 /60. Seria lekka / Seria ciężka. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04FSX 7/16" ,9 05FSX 1/2" ,5 06FSX 5/8" ,7 08FSX 3/4" ,5 10FSX 7/8" ,5 12FSX 1,1/16" ,2 FDLORX / FDHORX Złącze żeńskie DIN z okrągłym pierścieniem uszczelniającym i obrotową nakrętką. Stożek 24. Seria lekka / Seria ciężka. Rozmiar u Gwinty w mm Rura w mm Seria 06FDLX 12 x 1,5 10,5 6 L 08FDLX 14 x 1,5 12,5 8 L 08FDHX 16 x 1,5 14,5 8 S 10FDLX 16 x 1,5 14,5 10 L 10FDHX 18 x 1,5 16,5 10 S 12FDLX 18 x 1,5 16,5 12 L 12FDHX 20 x 1,5 18,5 12 S 14FDHX 22 x 1,5 20,5 14 S 15FDLX 22 x 1,5 20,5 15 L 16FDHX 24 x 1,5 22,5 16 S 18FDLX 26 x 1,5 24,5 18 L 20FDHX 30 x 2,0 28,0 20 S 22FDLX 30 x 2,0 28,0 22 L 28FDLX 36 x 2,0 34,0 28 L Rozmiar u Gwinty w mm Rura w mm Seria 06FDLORX 12 x 1,5 10,5 6 L 06FDHORX 14 x 1,5 12,5 6 S 08FDLORX 14 x 1,5 12,5 8 L 08FDHORX 16 x 1,5 14,5 8 S 10FDLORX 16 x 1,5 14,5 10 L 10FDHORX 18 x 1,5 16,5 10 S 12FDLORX 18 x 1,5 16,5 12 L 12FDHORX 20 x 1,5 18,5 12 S 14FDLORX 20 x 1,5 18,5 14 L 14FDHORX 22 x 1,5 20,5 14 S 15FDLORX 22 x 1,5 20,5 15 L 16FDHORX 24 x 1,5 22,5 16 S 18FDLORX 26 x 1,5 24,5 18 L 20FDHORX 30 x 2,0 28,0 20 S 22FDLORX 30 x 2,0 28,0 22 L 25FDHORX 36 x 2,0 34,0 25 S 28FDLORX 36 x 2,0 34,0 28 L 30FDHORX 42 x 2,0 42,0 30 S 35FDLORX 45 x 2,0 43,0 35 L 38FDHORX 52 x 2,0 50,0 38 S NPTF FPX Złącze żeńskie NPSM rurowe z obrotową nakrętką. Stożek 30. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04FPX 1/4" ,1 06FPX 3/8" ,9 08FPX 1/2" ,5 12FPX 3/4" ,1 16FPX 1" - 11,5 11,5 30,7 NPTF FP Złącze żeńskie NPTF rurowe. FG FFGX Złącze żeńskie French GAZ z obrotową nakrętką. Stożek 24. Rozmiar u Gwinty/cal 02FP 1/8" FP 1/4" FP 3/8" FP 1/2" FP 3/4" Rozmiar u Gwinty w mm mm 13FFGX 20 x 1,5 18,5 13,25 17FFGX 24 x 1,5 22,5 16,75 21FFGX 30 x 1,5 28,5 21,25 27FFGX 36 x 1,5 34,5 26,75 34FFGX 45 x 1,5 43,5 33,50 42FFGX 52 x 1,5 50,5 42,25 585

13 WYBÓR WŁAŚCIWEGO ZŁĄCZA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE ZŁĄCZA MĘSKIE BSP MBSPT Złącze męskie BSP stożkowy. JIC 37 MJ Złącze męskie JIC walcowy. Stożek 37. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04MBSPT 1/4" ,6 06MBSPT 3/8" ,1 08MBSPT 1/2" ,5 10MBSPT 5/8" ,4 12MBSPT 3/4" ,0 16MBSPT 1" ,9 BSP MBSPP Złącze męskie BSP walcowy. Stożek odwrócony 60. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04MBSPP 1/4" ,0 06MBSPP 3/8" ,5 08MBSPP 1/2" ,8 10MBSPP 5/8" ,8 12MBSPP 3/4" ,3 16MBSPP 1" ,1 20MBSPP 1,1/4" ,8 24MBSPP 1,1/2" ,7 BSP MBFF Złącze męskie BSP ze ściankami płaskimi. Rozmiar u Gwinty/cal mm 08MBFF 1/2" ,8 Rozmiar u Gwinty/cal mm 04MJ 7/16" ,0 05MJ 1/2" ,5 06MJ 9/16" ,1 08MJ 3/4" ,9 10MJ 7/8" ,1 12MJ 1,1/16" ,9 14MJ 1,3/16" ,0 16MJ 1,5/16" ,2 20MJ 1,5/8" ,2 24MJ 1,7/8" ,5 32MJ 2,1/2" ,3 SAE MFFOR Złącze męskie czołowe płaskie SAE z okrągłym pierścieniem uszczelniającym. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04MFF0R 9/16" ,1 06MFF0R 11/16" ,3 08MFFOR 13/16" ,0 10MFFOR 1" ,3 12MFFOR 1,3/16" ,0 16MFFOR 1,7/16" ,3 20MFFOR 1,11/16" ,6 SAE 45 MS Złącze męskie SAE walcowy. Stożek 45. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04MS 7/16" ,0 06MS 5/8" ,7 08MS 3/4" ,9 10MS 7/8" ,1 12MS 1,1/16" ,9 586

14 SAE 45 MIX Złącze męskie SAE walcowy. Stożek odwrócony 45. NPTF MP Złącze rurowe męskie NPTF. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04MIX 7/16" ,0 05MIX 1/2" ,5 06MIX 5/8" ,7 07MIX 11/16" ,3 08MIX 3/4" ,9 SAE 24 MFA Złącze męskie SAE walcowy. Stożek odwrócony 24. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04MFA 7/16" ,0 05MFA 1/2" ,5 06MFA 9/16" ,1 08MFA 3/4" ,9 10MFA 7/8" ,1 12MFA 1,1/16" ,9 16MFA 1,5/16" ,2 DIN 24 MDL / MDH Złącze męskie DIN walcowy. Stożek odwrócony 24. Seria lekka / ciężka. Rozmiar u Gwinty/cal mm 02MP 1/8" ,3 04MP 1/4" ,9 06MP 3/8" ,3 08MP 1/2" ,6 12MP 3/4" ,9 16MP 1" - 11,5 11,5 33,7 20MP 1,1/4" - 11,5 11,5 42,5 24MP 1,1/2" - 11,5 11,5 48,6 32MP 2" - 11,5 11,5 60,7 NPTF MPX Złącze żeńskie NPTF rurowe z obrotową nakrętką. Rozmiar u Gwinty/cal mm 04MPX 1/4" ,9 06MPX 3/8" ,3 08MPX 1/2" ,6 12MPX 3/4" ,9 16MPX 1" - 11,5 11,5 33,7 UNF MB Złącze męskie SAE z okrągłym pierścieniem uszczelniającym. Rozmiar u A mm B mm 06MDL 12 x 1, MDL 14 x 1, MDH 16 x 1, MDL 16 x 1, MDH 18 x 1, MDL 18 x 1, MDH 20 x 1, MDH 22 x 1, MDL 22 x 1, MDH 24 x 1, MDL 26 x 1, MDH 30 x 2, MDL 30 x 2, MDH 36 x 2, MDL 36 x 2, MDH 42 x 2, MDL 45 x 2, MDH 52 x 2, Rozmiar u Gwinty/cal mm 04MB 7/16" ,0 05MB 1/2" ,5 06MB 9/16" ,1 08MB 3/4" ,9 10MB 7/8" ,1 12MB 1,1/16" ,9 14MB 1,3/16" ,0 16MB 1,5/16" ,2 20MB 1,5/8" ,2 587

15 WYBÓR WŁAŚCIWEGO ZŁĄCZA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE UNF MBX Złącze męskie SAE z okrągłym pierścieniem uszczelniającym i z obrotową nakrętką. KOBELCO MKB Złącze męskie Kobelco. Rozmiar u Gwinty/cal mm 06MBX 9/16" ,1 08MBX 3/4" ,9 10MBX 7/8" ,1 12MBX 1,1/16" ,9 Rozmiar u Gwinty/cal mm 22MKB 30 x 1, MKB 36 x 1, MKB 45 x 1, FG MFG Złącze męskie French GAZ z walcowy. Stożek odwrócony 24. Rozmiar u A mm B mm 13MFG 20 x 1,5 13,2 20,0 17MFG 24 x 1,5 16,9 24,0 21MFG 30 x 1,5 21,4 30,0 27MFG 36 x 1,5 26,9 36,0 34MFG 45 x 1,5 33,7 45,0 42MFG 52 x 1,5 42,4 52,0 588

16 ZŁĄCZA BANJO BSP BSPBJ Złącze BSP Banjo. DIN DBJ Złącze metryczne Banjo. mm Rozmiar u śruby 04BSPBJ 13,2 1/4" BSP 06BSPBJ 16,8 3/8" BSP 08BSPBJ 21,0 1/2" BSP 12BSPBJ 26,5 3/4" BSP mm Rozmiar u śruby 10DBJ 10,1 M10 12DBJ 12,1 M12 14DBJ 14,1 M14 16DBJ 16,1 M16 18DBJ 18,1 M18 22DBJ 22,1 M22 26DBJ 26,1 M26 30DBJ 30,1 M30 ŁĄCZNIKI KRÓĆCÓW WLOTOWYCH ZŁĄCZE METRYCZNE MSP Metryczny króciec rurowy DIN. mm Seria 06MSP 6 L 08MSP 8 L 10MSP 10 L 12MSP 12 L 15MSP 15 L 18MSP 18 L 22MSP 22 L 589

17 WYBÓR WŁAŚCIWEGO ZŁĄCZA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE ZŁĄCZA KOŁNIERZOWE SAE FL Złącze kołnierzowe SAE przygotowane pod okrągły pierścień uszczelniający. Kod 61. FG FPFL Złącze żeńskie kołnierzowe French GAZ do instalacji wysokociśnieniowych. Stożek odwrócony 24 Poclain. D Rozmiary znamionowe mm mm 08FL 1/2" 30,2 6,8 12FL 3/4" 38,1 6,8 16FL 1" 44,5 8,0 20FL 1,1/4" 50,8 8,0 24FL 1,1/2" 60,3 8,0 32FL 2" 71,4 9,6 SAE FLH Złącze kołnierzowe wysokociśnieniowe SAE przygotowane pod okrągły pierścień uszczelniający. Kod 62. A mm B mm 17FPFL 40,0 18,2 21FPFL 40,0 18,2 27FPFL 50,8 23,8 34FPFL 57,3 27,3 D Rozmiary znamionowe mm mm 08FLH 1/2" 31,8 7,8 12FLH 3/4" 41,3 8,8 16FLH 1" 47,6 9,5 20FLH 1,1/4" 54,0 10,3 24FLH 1,1/2" 63,5 12,6 32FLH 2" 79,4 12,6 FG MPFL Złącze męskie kołnierzowe French GAZ do instalacji wysokociśnieniowych. Stożek 24 Poclain. FLK Typ Komatsu Okrągły pierścień uszczelniający. FLC Rozmiary znamionowe mm 10FLK 5/8" 34,2 A mm B mm 17MPFL 40,0 18,2 21MPFL 40,0 18,2 27MPFL 50,8 23,8 34MPFL 57,3 27,3 Złącze kołnierzowe Caterpillar przygotowane pod okrągły pierścień uszczelniający. D Rozmiary znamionowe mm mm 12FLC 3/4" 41,4 14,2 16FLC 1" 47,6 14,2 20FLC 1,1/4" 54,0 14,2 24FLC 1,1/2" 63,5 14,2 32FLC 2" 79,5 14,2 590

18 OKRĄGŁE PIERŚCIENIE USZCZELNIAJĄCE Rozmiar FBSPORX 70 / ** 80 SHORE mm MFFOR 90 SHORE mm FL 70 SHORE mm FLH 90 SHORE mm PWSP 90 SHORE mm FPWX 90 SHORE mm -4 5,5 x 1 7,65 x 1,78 7,1 x 1,6 10,0 x 2,0-5 8,50 x 1,78 7,1 x 1,6 10,0 x 2,0-6 7,1 x 1,6 9,25 x 1,78 7,1 x 1,6 10,0 x 2,0-8 11,1 x 1,6 12,42 x 1,78 18,64 x 3,53 18,64 x 3, ,1 x 1,6 15,6 x 1, ,1 x 1,6 18,77 x 1,78 24,99 x 3,53 24,99 x 3, ,1 x 1,6 23,52 x 1,78 32,92 x 3,53 32,92 x 3, ,1 x 1,6 29,87 x 1,78 37,69 x 3,53 37,69 x 3, ,1 x 1,6 ** 47,22 x 3,53 47,22 x 3, ,17 x 1,78 56,75 x 3,53 56,75 x 3,53 Rura mm FDHORX 90 SHORE mm FDLORX 90 SHORE mm 6 4,0 x 1,5 4,0 x 1,5 8 6,0 x 1,5 6,0 x 1,5 10 7,5 x 1,5 7,5 x 1,5 12 9,0 x 1,5 9,0 x 1, ,0 x 2,0 * 15 12,0 x 2, ,0 x 2, ,0 x 2, ,3 x 2, ,0 x 2, ,3 x 2, ,0 x 2, ,3 x 2, ,0 x 2, ,3 x 2, ,0 x 2,5 Okrągłe pierścienie uszczelniające spełniają wszystkie wymagania wymiarowe norm ISO i * Wymiary okrągłych pierścieni uszczelniających do przewodów 14 mm spełniają wymogi normy DIN

19 WYBÓR WŁAŚCIWEGO ZŁĄCZA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE ŁATWA IDENTYFIKACJA ZŁĄCZY METRYCZNYCH Nowe zastosowania złączy metrycznych W przypadku wszystkich nowych zastosowań metrycznych należy stosować wyłącznie złącza FDLORX lub FDHORX Soft Seal. Okrągłe pierścienie uszczelniające Soft Seal w stożku złącza zapewniają dodatkowe uszczelnienie zakończenia przy rozruchu instalacji oraz przez cały okres eksploatacyjny. Wibracje mogą spowodować odkręcenie nakrętek, konieczna jest więc systematyczna konserwacja, aby nie dopuścić do wycieków. Okrągłe pierścienie uszczelniające Soft Seal firmy Gates są odporne na działanie wibracji, zapewniając w ten sposób przedłużenie okresu uszczelnienia stożek-gniazdo. FRENCH GAZ MĘSKI MFG Stożek 24 FFGX Stożek 24 ŻEŃSKI FFGX Złącza FFGX French Gaz. ŻEŃSKI MĘSKI FDLORX/FDHORX Seria złączy metrycznych Soft Seal jest przeznaczona do stosowania wyłącznie ze stożkami 24 w razie wymiany złączy FDLX/FDHX należy dokładnie FDLORX/FDHORX sprawdzić zastosowanie. Stożek 24 z okrągłym pierścieniem uszczelniającym. ISO BEZ GWINTU DIN MSP Kompletny zestaw złączy króćców metrycznych z nakrętką i pierścieniem zacinającym. MDL/MDH Stożek 24 ISO MSP Nakrętka DIN 3870 ŻEŃSKI FDLX/FDHX Złącza do stożków 24 lub 60. FDLX/FDHX Należy ich używać jedynie w przypadku wymiany złączy stożków 60 w przypadku wszelkich innych zastosowań należy stosować złącza FDLORX/FDHORX. 592

20 IDENTYFIKACJA GWINTÓW ZŁĄCZY / ŁĄCZNIKÓW REDUKCYJNYCH Należy przeprowadzić czynności opisane poniżej, aby umożliwić szybką identyfikację nieznanego u złącza lub łącznika redukcyjnego. Krok 1 Zmierzyć średnicę u na zewnątrz w przypadku ów męskich oraz wewnątrz dla ów żeńskich. Męski Żeński WYBÓR WŁAŚCIWEGO ZŁĄCZA WYBÓR WŁAŚCIWEGO ZŁĄCZA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNEPROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE Krok 2 Patrz Przewodnik identyfikacji rozmiarów ów (strona 594), w którym zamieszczone zostały szczegółowe informacje dotyczące rodzajów i rozmiarów złączy i łączników redukcyjnych. PRZEWODNIK IDENTYFIKACJI PRZEWODNIK ROZMIARU IDENTYFIKACJI GWINTUROZMIARU GWINTU 9,1 9,1 1/4"-18 NPSM 4FPX 1/4"-18 NPSM 4FPX 9,1 9,1 7/16"-20 UNF 4FJX 7/16"-20 UNF 4FJX 9,9 9,9 9,9 9,9 7/16"-20 UNF 4FSX 7/16"-20 UNF 4FSX 10,3 10,3 1/8"-27 NPTF 2MP 1/8"-27 NPTF 2MP 10,3 10,3 M12 x 1,5 6FDLORX M12 x 1,5 6FDLORX 10,5 10,5 10,5 10,5 M12 x 1,5 6FDLX M12 x 1,5 6FDLX 7/16"-20 UNF 4MJ 7/16"-24 UNS 7/16"-20 UNF 4MIX 4MJ 7/16"-20 UNF 7/16"-24 UNS 4MB 4MIX 7/16"-20 UNF 4MB 11,0 11,0 11,0 11,0 7/16"-20 UNF 4MS 7/16"-20 UNF 7/16"-20 UNF 4MFA 4MS 7/16"-20 UNF 4MFA 1/2"-20 UNF 5FJX 1/2"-20 UNF 5FJX 11,5 11,5 11,5 11,5 1/2"-20 UNF 5FSX 1/2"-20 UNF 5FSX 11,7 11,7 1/4"-19 BSP 4FBSPORX 1/4"-19 BSP 1/4"-19 BSP 4FJISX 4FBSPORX 1/4"-19 BSP 4FJISX 11,7 11,7 11,9 11,9 3/8"-18 NPSM 6FPX 3/8"-18 NPSM 6FPX 11,9 11,9 12,0 12,0 M12 x 1,5 6MDL M12 x 1,5 6MDL 12,0 12,0 M14 x 1,5 8FDLX M14 x 1,5 8FDLX 12,5 1/2"-20 12,5 UNF 5MJ 1/2"-20 UNF 1/2"-20 UNF 5MIX 5MJ 1/2"-20 UNF 1/2"-20 UNF 5MB 5MIX 1/2"-20 UNF 5MB M14 x 1,5 6FDHORX M14 x 1,5 M14 x 1,54FKX 6FDHORX M14 x 1,5 4FKX 12,5 12,5 1/2"-20 UNF 5MFA 1/2"-20 UNF 5MFA M14 x 1,5 8FDLORX M14 x 1,5 8FDLORX 12,9 12,9 9/16"-18 UNF 6FJX 9/16"-18 UNF 9/16"-18 UNF 4FFORX 6FJX 9/16"-18 UNF 4FFORX 12,9 12,9 13,0 13,0 1/4"-19 BSP 4MBSPP 1/4"-19 BSP 4MBSPP 13,0 13,0 13,6 1/4"-19 BSP 4MBSPT 13,6 1/4"-19 BSP 4MBSPT 13,6 13,6 13,9 13,9 1/4"-18 NPTF 4MP 1/4"-18 NPTF 4MP 13,9 13,9 14,0 14,0 M14 x 1,5 8MDL M14 x 1,5 8MDL 14,0 14,0 9/16"-18 UNF 6MB 9/16"-18 UNF 6MB 14,1 9/16"-18 14,1 UNF 6MJ 9/16-18 UNF 9/16"-18 UNF 6MFA 6MJ 9/16"-18 UNF 9/16-18 UNF 4MFFOR 6MFA 9/16"-18 UNF 4MFFOR 14,1 14,1 9/16"-18 UNF 6MBX 9/16"-18 UNF 6MBX M16 x 1,5 10FDLORX M16 x 1,5 10FDLORX M16 x 1,5 8FDHORX M16 x 1,5 8FDHORX 14,5 14,5 14,5 14,5 M16 x 1,5 8FDHX M16 x 1,5 8FDHX M16 x 1,5 10FDLX M16 x 1,5 10FDLX 15,2 15,2 3/8"-19 BSP 6FBSPORX 3/8"-19 BSP 3/8"-19 BSP 6FJISX 6FBSPORX 3/8"-19 BSP 3/8"-19 BSP 6FBFFX 6FJISX 3/8"-19 BSP 6FBFFX 15,2 15,2 15,5 15,5 1/2"-14 NPSM 8FPX 1/2"-14 NPSM 8FPX 15,5 15,5 15,7 5/8"-18 15,7 UNF 6MS 5/8"-18 UNF 5/8"-18 UNF 6MIX 6MS 5/8"-18 UNF 6MIX 5/8"-18 UNF 6FSX 5/8"-18 UNF 6FSX 15,7 15,7 15,9 15,9 11/16"-16 UN 6FFORX 11/16"-16 UN 6FFORX 15,9 15,9 M16 x 1,5 8MDH M16 x 1,5 8MDH 16,0 16,0 16,0 16,0 M16 x 1,5 10MDL M16 x 1,5 10MDL 3/8"-19 BSP 6MBSPP 3/8"-19 BSP 6MBSPP M18 x 1,5 10FDHORX M18 x 1,56FKX 10FDHORX 6FKX M18 x 1,5 12FDLORX M18 x 1,5 12FDLORX 16,5 16,5 M18 x 1,5 M18 x 1,5 16,5 16,5 M18 x 1,5 10FDHX M18 x 1,5 10FDHX M18 x 1,5 12FDLX M18 x 1,5 12FDLX 17,1 3/8"-19 BSP 6MBSPT 17,1 17,1 3/8"-19 BSP 6MBSPT 17,1 17,3 17,5 18,0 3/8"-18 NPTF 6MP 11/16"-16 UN 3/8"-18 NPTF 6MFFOR 6MP 11/16"-16 UN 6MFFOR 17,3 11/16"-18 UNS 7MIX 11/16"-18 UNS 7MIX Dla 17,5 przykładu, jeżeli średnica zewnętrzna wynosi 11,0 mm, M18 x 1,5 10MDH M18 x 1,5 10MDH 18,0 M18 x 1,5 12MDL M18 x 1,5 12MDL Gwinty imperialne M26 x 1,5 liczba ów M26 x 1,5 na cal 17,3 3/4"-16 UNF 8FSX 3/4"-16 UNF 8FSX Dla przykładu, jeżeli 3/4"-16 UNF średnica 8FJX wewnętrzna 3/4"-16 UNF 8FJX wynosi 9,9 mm, 17,5 M20 x 1,5 12FDHORX M20 x 1,5 12FDHORX M20 x 1,5 14FDLORX M20 x 1,5 14FDLORX 18,5 M20 x 1,5 12FDHX M20 x 1,5 12FDHX M20 x 1,5 13FFGX M20 x 1,5 13FFGX 1/2"-14 BSP 8FBSPORX 1/2"-14 BSP BSP 8FJISX 8FBSPORX 1/2"-14 BSP BSP 8FBFFX 1/2"-14 1/2"-14 8FJISX 1/2"-14 BSP 8FBFFX 18,9 19,1 3/4"-14 NPSM 12FPX 12FPX 13/16"-16 UN 8FFORX 8FFORX 19,1 19,1 3/4"-14 NPSM 13/16"-16 UN 19,1 20,8 1/2"-14 BSP 8MBSPP 1/2"-14 BSP BSP 8MBFF 20,8 20,8 1/2"-14 8MBSPP 1/2"-14 BSP 8MBFF 20,8 20,9 5/8"-14 BSP 10FBSPORX 10FBSPORX 5/8"-14 BSP 10FBFFX 10FBFFX 20,9 20,9 5/8"-14 BSP 5/8"-14 BSP 20,9 21,5 1/2"-14 BSP 8MBSPT 21,5 1/2"-14 BSP 8MBSPT 21,5 21,5 21,6 21,6 1/2"-14 NPTF 8MP 1/2"-14 NPTF 8MP 21,6 21,6 ów M22 x 1,5 14MDH 13/16"-16 UN 8MFFOR 22,0 na cal M22 x 1,5(w przypadku 14MDH 13/16"-16 UN złączy 8MFFOR 22,0 lub łączników redukcyjnych wg systemu imperialnego) lub skok 22,0 22,0 M22 x 1,5 15MDL M22 x 1,5 15MDL 7/8"-14 UNF 10MJ 7/8"-14 UNF 7/8"-14 UNF 10MFA 10MJ 7/8"-14 UNF 7/8"-14 UNF 10MB 10MFA 7/8"-14 UNF 10MB 22,1 22,1 22,1 22,1 7/8"-14 UNF 10MS 7/8"-14 UNF 10MS 7/8"-14 UNF 10MBX 7/8"-14 UNF 10MBX u (w przypadku złączy lub łączników redukcyjnych wg M24 x 1,5 systemu 17FFGX metrycznego). M24 x 1,5 10FKX 17FFGX 10FKX 22,5 22,5 M24 x 1,5 16FDHORX M24 x 1,5 M24 x 1,5 16FDHORX M24 x 1,5 22,5 22,5 M24 x 1,5 16FDHX M24 x 1,5 16FDHX 22,8 5/8"-14 BSP 10MBSPP 22,8 22,8 5/8"-14 BSP 10MBSPP 22,8 Gwinty metryczne skok 23,4 5/8"-14 BSP 10MBSPT 23,4 23,4 5/8"-14 BSP 10MBSPT 23,4 23,6 1"-14 UNS 10FFORX 10FFORX 23,6 23,6 1"-14 UNS 23,6 17,3 17,5 18,0 18,5 18,9 20,0 20,5 24,0 24,0 24,4 3/4"-14 BSP 12FBSPORX 3/4"-14 BSP BSP 12FJISX 12FBSPORX 3/4"-14 BSP BSP 12FBFFX 12FBFFX 24,4 24,4 3/4"-14 3/4"-14 12FJISX 3/4"-14 BSP 24,4 24,5 24,5 należy wybrać złącze męskie 4MJ. 18,5 18,5 3/4"-16 UNF 8MJ 3/4"-18 UNS 3/4"-16 UNF 8MIX 8MJ 3/4"-16 UNF 3/4"-18 UNS 8MB 8MIX 3/4"-16 UNF 8MB 18,9 18,9 3/4"-16 UNF 8MS 3/4"-16 UNF 3/4"-16 UNF 8MFA 8MS 3/4"-16 UNF 3/4"-16 UNF 8MBX 8MFA 3/4"-16 UNF 8MBX M20 x 1,5 12MDH M20 x 1,5 12MDH 20,0 20,0 M20 x 1,5 13MFG M20 x 1,5 13MFG 20,5 20,5 Krok 3 należy wybrać złącze żeńskie 4FJX. Uwaga: w przypadku ów stożkowych MP/MB i MBSBPT/MT określana jest ich Ø maksymalna. M22 x 1,5 14FDHORX 7/8"-14 UNF M22 x 1,510FJX 14FDHORX 7/8"-14 UNF 10FJX M22 x 1,5 15FDLORX M22 x 1,5 M22 x 1,58FKX 15FDLORX M22 x 1,5 8FKX 20,5 M22 x 1,5 14FDHX M22 x 1,5 14FDHX M22 x 1,5 15FDLX 7/8"-14 UNF M22 x 1,5 10FSX 15FDLX 7/8"-14 UNF 10FSX Sprawdzić złącza lub króćca redukcyjnego. Wzornik owy umożliwia sprawdzenie liczby M24 x 1,5 16MDH M24 x 1,5 16MDH 24,0 24,0 M24 x 1,5 17MFG M24 x 1,5 17MFG 18FDLORX M26 x 1,5 18FDLORX 24,5 24,5 18FDLX M26 x 1,5 18FDLX 25,0 1,1/16"-12 UN 12FJX 25,0 25,0 1,1/16"-12 UN 12FJX 25,0 25,2 1,1/16"-14 UNS 12FSX 25,2 25,2 1,1/16"-14 UNS 12FSX 25,2 25,3 1"-14 UNS 10MFFOR 25,3 25,3 1"-14 UNS 10MFFOR 25,3 25,4 25,4 25,4 M27 x 1,5 20RU27A 25,4 M27 x 1,5 20RU27A 18,0 20, Uwaga: dostępne są również zestawy umożliwiające identyfikację ów, zawierające tabele danych, suwmiarkę, mierniki gniazd oraz ów. Szczegółowe informacje na życzenie. 593

21 WYBÓR WŁAŚCIWEGO ZŁĄCZA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE PRZEWODNIK IDENTYFIKACJI ROZMIARU GWINTU 9,1 9,9 10,3 1/8"-27 NPTF 2MP 10,5 11,0 7/16"-20 UNF 7/16"-20 UNF 4MJ 4MS 7/16"-24 UNS 7/16"-20 UNF 4MIX 4MFA 7/16"-20 UNF 4MB 11,5 11,7 11,9 12,0 M12 x 1,5 6MDL 12,5 1/2"-20 UNF 5MJ 1/2"-20 UNF 1/2"-20 UNF 12,9 5MIX 5MFA 13,0 1/4"-19 BSP 4MBSPP 13,6 1/4"-19 BSP 4MBSPT 13,9 1/4"-18 NPTF 4MP 14,0 M14 x 1,5 8MDL 14,1 9/16"-18 UNF 6MJ 9/16-18 UNF 6MFA 1/2"-20 UNF 5MB 9/16"-18 UNF 9/16"-18 UNF 9/16"-18 UNF 6MB 4MFFOR 6MBX 14,5 15,2 15,5 15,7 5/8"-18 UNF 6MS 5/8"-18 UNF 6MIX 15,9 16,0 M16 x 1,5 8MDH M16 x 1,5 10MDL 3/8"-19 BSP 6MBSPP 16,5 17,1 3/8"-19 BSP 6MBSPT 17,3 3/8"-18 NPTF 11/16"-18 UNS 6MP 7MIX 11/16"-16 UN 6MFFOR 17,5 18,0 M18 x 1,5 M18 x 1,5 10MDH 12MDL 18,5 18,9 19,1 20,0 3/4"-16 UNF 3/4"-16 UNF 8MJ 8MS 3/4"-18 UNS 3/4"-16 UNF M20 x 1,5 M20 x 1,5 8MIX 8MFA 12MDH 13MFG 3/4"-16 UNF 3/4"-16 UNF 8MB 8MBX 20,5 20,8 1/2"-14 BSP 8MBSPP 1/2"-14 BSP 8MBFF 20,9 21,5 1/2"-14 BSP 8MBSPT 21,6 1/2"-14 NPTF 8MP 22,0 M22 x 1,5 14MDH 13/16"-16 UN 8MFFOR M22 x 1,5 15MDL 22,1 7/8"-14 UNF 10MJ 7/8"-14 UNF 10MFA 7/8"-14 UNF 10MB 7/8"-14 UNF 10MS 7/8"-14 UNF 10MBX 22,5 22,8 5/8"-14 BSP 10MBSPP 23,4 5/8"-14 BSP 10MBSPT 23,6 24,0 24,4 24,5 M24 x 1,5 M24 x 1,5 25,0 25,2 25,3 1"-14 UNS 10MFFOR 25,4 16MDH 17MFG 594

22 1/4"-18 NPSM 4FPX 9,1 M12 x 1,5 M12 x 1,5 6FDLORX 6FDLX 7/16"-20 UNF 7/16"-20 UNF 1/2"-20 UNF 1/2"-20 UNF 4FJX 4FSX 5FJX 5FSX 1/4"-19 BSP 4FBSPORX 1/4"-19 BSP 4FJISX 11,7 3/8"-18 NPSM 6FPX 11,9 M14 x 1,5 M14 x 1,5 M14 x 1,5 M16 x 1,5 M16 x 1,5 M16 x 1,5 M16 x 1,5 8FDLX 6FDHORX 8FDLORX 10FDLORX 8FDHORX 8FDHX 10FDLX M14 x 1,5 4FKX 12,5 9/16"-18 UNF 6FJX 9/16"-18 UNF 4FFORX 12,9 13,0 13,6 13,9 14,0 3/8"-19 BSP 6FBSPORX 3/8"-19 BSP 6FJISX 3/8"-19 BSP 6FBFFX 15,2 1/2"-14 NPSM 8FPX 15,5 5/8"-18 UNF 6FSX 15,7 11/16"-16 UN 6FFORX 15,9 9,9 10,3 10,5 11,0 11,5 12,0 14,1 14,5 16,0 M18 x 1,5 M18 x 1,5 M18 x 1,5 M18 x 1,5 10FDHORX 12FDLORX 10FDHX 12FDLX M18 x 1,5 6FKX 16,5 17,1 M20 x 1,5 M20 x 1,5 M20 x 1,5 M20 x 1,5 12FDHORX 14FDLORX 12FDHX 13FFGX 3/4"-16 UNF 3/4"-16 UNF 8FSX 8FJX 1/2"-14 BSP 8FBSPORX 1/2"-14 BSP 8FJISX 1/2"-14 BSP 8FBFFX 17,3 17,5 18,0 18,5 18,9 3/4"-14 NPSM 12FPX 13/16"-16 UN 8FFORX 19,1 M22 x 1,5 M22 x 1,5 M22 x 1,5 M22 x 1,5 14FDHORX 15FDLORX 14FDHX 15FDLX 7/8"-14 UNF M22 x 1,5 10FJX 8FKX 20,5 7/8"-14 UNF 10FSX 20,8 5/8"-14 BSP 10FBSPORX 5/8"-14 BSP 10FBFFX 20,9 21,5 21,6 20,0 22,0 22,1 M24 x 1,5 M24 x 1,5 M24 x 1,5 17FFGX 16FDHORX 16FDHX M24 x 1,5 10FKX 22,5 22,8 23,4 1"-14 UNS 10FFORX 23,6 24,0 3/4"-14 BSP 12FBSPORX 3/4"-14 BSP 12FJISX 3/4"-14 BSP 12FBFFX 24,4 M26 x 1,5 M26 x 1,5 18FDLORX 18FDLX 1,1/16"-12 UN 12FJX 25,0 1,1/16"-14 UNS 12FSX 25,2 25,3 M27 x 1,5 20RU27A 25,4 24,5 595

23 WYBÓR WŁAŚCIWEGO ZŁĄCZA PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE 26,0 M26 x 1,5 18MDL 26,3 3/4"-14 BSP 12MBSPP 26,9 27,0 3/4"-14 BSP 12MBSPT 1,1/16"-12 UN 1,1/16"-14 UNS 12MJ 12 MS 1,1/16"-12 UN 3/4"-14 NPTF 12MFA 12MP 1,1/16"-12 UN 1,1/16"-12 UN 12MB 12MBX 28,0 28,2 28,5 30,0 1,3/16"-12 UN 14MJ M30 x 1,5 M30 x 2,0 M30 x 2,0 21MFG 20MDH 22MDL 1,3/16"-12 UN 1,3/16"-12 UN 30,2 30,6 30,7 31,3 31,5 31,8 33,1 1"-11 BSP 16MBSPP 33,2 1,5/16"-12 UN 16MJ 1,5/16"-12 UN 16MFA 1,5/16"-12 UN 16MB 33,7 1"-11,5 NPTF 16MP 33,9 1"-11 BSP 16MBSPT 34,0 12MFFOR 14MB 34,2 34,4 34,5 36,0 M36 x 1,5 M36 x 2,0 M36 x 2,0 36,3 1,7/16"-12 UN 16MFFOR 38,1 39,2 39,3 40,5 40,7 41,2 1,5/8"-12 UN 20MJ 1,5/8"-12 UN 20MB 41,3 41,4 41,8 1,1/4"-11 BSP 20MBSPP 42,0 M42 x 2,0 30MDH 42,5 1,1/4"-11,5 NPTF 20MP 42,6 1,11/16"-12 UN 20MFFOR 43,0 43,5 44,5 45,0 45,2 45,5 47,5 1,7/8"-12 UN 24MJ 47,6 M45 x 1,5 M45 x 2,0 27MFG 25MDH 28MDL 34MFG 35MDL 47,7 1,1/2"-11 BSP 24MBSPP/24MU 48,6 1,1/2"-11,5 NPTF 24MP/24MB 48,7 50,0 50,8 52,0 54,0 M52 x 1,5 M52 x 2,0 M52 x 2,0 42MFG 38MDH 42MZ52B 59,5 2"-11 BSP 32MU 60,3 60,5 2"-11 BSP 32MT 60,7 2"-11,5 NPTF 32MP/32MB 61,4 63,3 2,1/2"-12 UN 32MJ 63,5 71,4 79,4 79,5 596

24 M30 x 2,0 M30 x 2,0 M30 x 2,0 M30 x 2,0 20FDHORX 22FDLORX 20FDHX 22FDLX 13/16"-16 UN 12FFORX 1,3/16"-12 UN 14FJX 28,2 M30 x 1,5 21FFGX M30 x 1,5 12FKX 28,5 26,0 26,3 26,9 27,0 28,0 30,0 1/2" - KOD 61 8FL 30,2 1"-11 BSP 16FBSPORX 1"-11 BSP 16FJISX 1"-11 BSP 16FBFFX 30,6 1"-11,5 NPSM 16FPX 30,7 1,5/16"-12 UN 16FJX 31,3 M33 x 1,5 16FKX 31,5 1/2" - KOD 62 8FLH 31,8 33,1 33,2 33,7 33,9 M36 x 2,0 M36 x 2,0 M36 x 2,0 25FDHORX 28FDLORX 28FDLX 5/8" - KOMATSU 10FLK 34,2 1,7/16"-12 UN 16FFORX 34,4 M36 x 1,5 27FFGX M36 x 1,5 20FKX 34,5 34,0 36,0 36,3 3/4" - KOD 61 12FL 38,1 1,5/8"-12 UN 20FJX 39,2 1"1/4-11 BSP 20FBSPORX 39,3 40,5 1,11/16"-12 UN 20FFORX 40,7 41,2 3/4" - KOD 62 12FLH 41,3 3/4" - CAT 12FLC 41,4 41,8 M42 x 2,0 30FDHORX 42,0 42,5 42,6 M45 x 2,0 35FDLORX 43,0 M45 x 1,5 34FFGX 43,5 1" - KOD 61 16FL 44,5 1,1/2" -11 BSP 24FBSPORX 45,2 1,7/8"-12 UN 24FJX/24NJ 45,5 47,5 M52 x 2,0 M52 x 1,5 M52 x 1,5 38FDHORX 42RO52A 42FFGX 1" - KOD 62 1" - CAT 16FLH 16FLC 47,7 48,6 2"-12 UN 24FFORX/24FF 48,7 45,0 47,6 50,0 1,1/4" - KOD 61 20FL 50,8 1,1/4" - CAT 1,1/4" - CAT 2"-11 BSP 32NU 59,5 1,1/2" - KOD 61 24FL/24PA 60,3 60,5 60,7 2,1/2"-12 UN 32FJX/32NJ 61,4 63,3 1,1/2" - CAT 1,1/2" - KOD 62 20FLC 20FLH 24FLC 24FLH 52,0 54,0 63,5 2" - KOD 61 32FL/32PA 71,4 2" - KOD 62 32FLH 79,4 2" - CAT 32FLC 79,5 597

25 PRODUKCJA I INSTALACJA PRZEWODÓW PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE OBLICZENIE DŁUGOŚCI PRZEWODU Przewody są produkowane na podstawie długości całkowitej, tzn. od powierzchni stożka do powierzchni stożka lub w razie wykorzystywania kolanek do osi środkowej powierzchni stożka. Podczas określania długości przewodu należy zwrócić uwagę, by długość była odpowiednia dla zapobieżenia możliwości odkształcenia przewodu i odchylania złącza. Na poniższym rysunku wymiar B pozwala na to, by element umieszczany za złączem nie powodował naprężeń zginających. T oznacza wartość skoku. A oznacza najmniejszą średnicę, do której przewód powinien zostać wygięty (2x minimalny promień gięcia). L L L L T (wartość skoku) T (wartość skoku) B Należy przestrzegać 2 wymiarów krytycznych: 1. Wymiar A nie może być mniejszy, niż 2-krotny minimalny promień gięcia przewodu. 2. Wymiar B odpowiada minimalnej długości swobodnej przy każdym złączu, biorąc pod uwagę pełną wartość skoku T, i nie może być mniejszy niż 2-krotność średnicy zewnętrznej przewodu. A UWAGA Podczas przycinania przewodów należy zawsze nosić okulary ochronne i unikać luźnej odzieży. Zdecydowanie zalecane jest również noszenie ochrony słuchu. Należy zapewnić odpowiednią wentylację. 598

26 Kierunek ustawienia złącza Określenie odpowiedniego kierunku ustawienia złącza jest konieczne, jeżeli zespół przewodu wymaga zastosowania dwóch złączy kątowych, które nie znajdują się w jednej linii, patrząc od zakończenia przewodu. Złącza muszą być ustawione w taki sposób, aby zapewnić możliwość odpowiedniej instalacji przy minimalnym poziomie obciążeń spowodowanych wyginaniem. Kierunek ustawienia złącza jest mierzony od osi środkowej pierwszego ze złącz przytrzymywanego w pozycji pionowej, patrząc na zespół od strony drugiego zakończenia i wykonując pomiar w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Tolerancja kąta kierunku powinna wynosić ±3 stopnie dla zespołów o długości nieprzekraczającej 600 mm i ±5 stopni dla zespołów o długości ponad 600 mm. 1. końcówka pionowa 1. końcówka pionowa 2. końcówka pionowa 2. końcówka pod kątem kierunek obrotu PORADY DOTYCZĄCE PROWADZENIA PRZEWODÓW Prawidłowa instalacja przewodu jest absolutnie niezbędna dla zapewnienia odpowiednich parametrów wydajnościowych. Jak już określono powyżej, jeżeli długość przewodu jest zbyt duża, instalacja nie będzie funkcjonować prawidłowo, co spowoduje zwiększenie niezbędnych kosztów wyposażenia. Jeżeli zespół przewodu jest zbyt krótki, aby zapewnić możliwość odpowiedniego zginania i zmian długości spowodowanych rozszerzaniem oraz kurczeniem, może to spowodować zmniejszenie trwałości przewodu. Poniżej przedstawione zostały schematy prawidłowo wykonanych instalacji przewodów, zapewniających maksymalny poziom wydajności i oszczędności. Należy wziąć pod uwagę te przykłady podczas określania długości przewodów. ŹLE DOBRZE ŹLE DOBRZE Jeżeli instalacja przewodu jest prostoliniowa, należy zapewnić odpowiedni luz dla umożliwienia zmiany długości przewodu po doprowadzeniu ciśnienia. Należy zapobiec możliwości skręcania i wyginania się przewodu, zaginając przewód w tej samej płaszczyźnie, co płaszczyzna ruchu piasty, do które jest on podłączany. 599

27 PRODUKCJA I INSTALACJA PRZEWODÓW PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE ŹLE DOBRZE Należy unikać możliwości wyginania przewodów w dwóch płaszczyznach, mocując je odpowiednimi zaciskami w miejscu zmiany kierunku. ŹLE DOBRZE Należy poprowadzić przewód bezpośrednio, używając złączy i łączników redukcyjnych 45 i (lub) 90. Aby zapewnić odpowiednie ułożenie, należy unikać zbyt dużej długości przewodów. ŹLE DOBRZE ŹLE DOBRZE Zapewnienie odpowiedniej długości przewodu jest konieczne dla umożliwienia właściwego rozłożenia ruchu podczas zginania oraz uniknięcia ocierania. Jeżeli promień jest mniejszy od wymaganego minimum, należy zastosować odpowiednie złącze kątowe. BEZ CIŚNIENIA WYSOKIE CIŚNIENIE ŹLE DOBRZE Należy zawsze używać odpowiednich złączy kątowych, aby zapobiec konieczności nagłych skrętów i wygięć przewodu. Aby umożliwić modyfikację długości po doprowadzeniu ciśnienia do przewodu, nie należy mocować go w miejscach gięcia, aby zmiany długości mogły zostać skompensowane. Nie należy łączyć wspólnie przewodów wysokiego i niskiego ciśnienia. 600

28 ŹLE DOBRZE ŹLE DOBRZE Wysoka temperatura otoczenia może spowodować skrócenie okresu eksploatacyjnego. Przewód musi być zawsze utrzymywany w bezpiecznej odległości od części o wysokiej temperaturze. Jeżeli nie jest to możliwe, należy zapewnić izolację przewodu. Należy zmniejszyć liczbę złączy owych, wykorzystując odpowiednie złącza hydrauliczne. ŹLE DOBRZE ŹLE DOBRZE Podczas instalowania przewodu należy upewnić się, że nie jest on skręcony. Doprowadzenie ciśnienia do skręconego przewodu może spowodować jego uszkodzenie lub poluzowanie złączy. Przewód powinien zostać poprowadzony w instalacji w taki sposób, aby uniknąć jego ocierania. W przypadku mocowania przewodów o dużej długości lub w celu zamocowania ich w bezpiecznej odległości od części ruchomych konieczne jest zastosowanie odpowiednich elementów mocujących. Należy używać elementów mocujących o odpowiednich rozmiarach. Zastosowanie zbyt dużych elementów mocujących może spowodować przesuwanie się przewodu wewnątrz elementu i ocieranie. ŹLE DOBRZE ŹLE DOBRZE Złącza kątowe i łączniki redukcyjne powinny zostać wykorzystane w celu zmniejszenia obciążeń zespołu oraz dla zapewnienia, że instalacja będzie łatwiej dostępna w celu przeprowadzania czynności kontrolnych i konserwacyjnych. Aby uniknąć możliwości zagięcia przewodu i zmniejszenia przepływu, należy stosować odpowiedni promień gięcia. Patrz minimalne wartości promienia gięcia w tabelach specyfikacji. 601

29 PRODUKCJA I INSTALACJA PRZEWODÓW PROJEKTOWANIE I DANE TECHNICZNE ZALECANA WARTOŚĆ MOMENTU DOKRĘCANIA ZŁĄCZY I ŁĄCZNIKÓW REDUKCYJNYCH W NM SAE 37 & 45 MJ, FJX, MIX, FSX POŁĄCZENIE STOŻEK BSP 60 MBSPT, MBSPP, FBSPORX Rozmiar DN Min. Maks /16" /2" /16" /4" /8" ,1/16" ,5/16" ,5/8" ,7/8" ,1/2" Rozmiar DN Min. Maks /4" /8" /2" /8" /4" " ,1/4" ,1/2" " POŁĄCZENIE CZOŁOWE PŁASKIE Z OKRĄGŁYM PIERŚCIENIEM USZCZELNIAJĄCYM FFORX POŁĄCZENIE SERIA DIN MDL, MDH, MSP, FDLX, FDHX, FDLORX, FDHORX Rozmiar DN Min. Maks /16" /16" /16" " ,3/16" ,7/16" ,11/16" " POŁĄCZENIE OKRĄGŁY PIERŚCIEŃ USZCZELNIAJĄCY MB, MBX Rozmiar DN Seria L Seria S Min. Maks. Min. Maks /16" /2" /16" /4" /8" ,1/16" ,3/16" ,5/16" ,5/8" ,7/8" Rozmiar DN Min. Maks. 6 - M12 x 1, M14 x 1, M16 x 1, M18 x 1, M20 x 1, M22 x 1, M24 x 1, M26 x 1, M30 x M36 x M42 x M45 x M52 x POŁĄCZENIE KOŁNIERZOWE SAE FL, FLH Rozmiar DN Seria L Seria S Min. Maks. Min. Maks