WYPŁATA EMERYTUR I RENT Z ZUS OSOBOM ZAMIESZKAŁYM ZA GRANICĄ

Transkrypt

1 Zakład Ubezpieczeń Społecznych WYPŁATA EMERYTUR I RENT Z ZUS OSOBOM ZAMIESZKAŁYM ZA GRANICĄ i Do kogo skierowana jest ulotka? Ulotka określa zasady wypłaty polskich emerytur, rent z tytułu niezdolności do pracy lub rent rodzinnych osobom, które mieszkają za granicą lub które po przyznaniu świadczenia zamieszkały na stałe za granicą. i Od kiedy wypłaca się świadczenia? Świadczenia wypłaca się, poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. W razie zgłoszenia wniosku o rentę rodzinną w miesiącu przypadającym bezpośrednio po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć ubezpieczonego, emeryta lub rencisty, rentę rodzinną wypłaca się od dnia śmierci, nie wcześniej jednak niż od dnia spełnienia warunków do renty przez uprawnionych członków rodziny. WYPŁATA EMERYTUR I RENT Z ZUS OSOBOM ZAMIESZKAŁYM ZA GRANICĄ 1

2 i Sposób wypłaty świadczenia Emerytowi lub renciście, który zamieszkał za granicą, świadczenie wypłaca się zgodnie z jego wnioskiem: na rachunek bankowy emeryta lub rencisty w kraju albo osobie upoważnionej przez niego do odbioru świadczenia, która mieszka w Polsce, albo na rachunek bankowy emeryta lub rencisty za granicą, jeżeli świadczeniobiorca mieszka w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej (UE), Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), Szwajcarii albo państwie, z którym wiążą Polskę umowy międzynarodowe w dziedzinie zabezpieczenia społecznego (państwie umownym). i Transfer świadczeń do innych państw członkowskich Unii Europejskiej (UE), Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), Szwajcarii lub państw umownych Polskie emerytury i renty przysługujące osobom zamieszkałym za granicą w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej /EOG/Szwajcarii podlegają na wniosek zainteresowanego transferowi do państwa jego zamieszkania. Z wnioskiem o transfer świadczenia mogą wystąpić osoby zamieszkałe w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania oraz Włochy), w państwach Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależących do Unii Europejskiej (Islandia, Liechtenstein i Norwegia) oraz w Szwajcarii. Również polskie emerytury i renty przysługujące osobom zamieszkałym za granicą w kraju umownym, tj. państwie, z którym wiążą Polskę umowy dwustronne w dziedzinie zabezpieczenia społecznego (Kanada, USA, Korea Płd., 2 WYPŁATA EMERYTUR I RENT Z ZUS OSOBOM ZAMIESZKAŁYM ZA GRANICĄ

3 Australia, Macedonia, Chorwacja, Czarnogóra, Serbia, Bośnia i Hercegowina oraz Kosowo) podlegają na wniosek zainteresowanego transferowi do państwa zamieszkania osoby uprawnionej. Prawo do otrzymywania polskich emerytur/rent w państwie zamieszkania dotyczy zarówno osób, które mieszkały za granicą w chwili uzyskania prawa do świadczenia, jak i osób, które dopiero po przyznaniu świadczenia wyjechały z Polski na stałe do jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej/ /EOG/Szwajcarii lub państwa umownego. Transferu emerytur i rent za granicę dokonuje sześć jednostek realizujących umowy międzynarodowe (JRUM) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyznaczonych do realizacji świadczeń emerytalno-rentowych z zastosowaniem przepisów o unijnej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz do realizacji dwustronnych umów międzynarodowych w dziedzinie zabezpieczenia społecznego. Szczegółowy wykaz JRUM wraz z adresami i listą państw, do których można transferować świadczenie, zamieszczony został w tabeli na stronach 7 i 8 ulotki. Przykład Pan Mieczysław pobierał emeryturę z I Oddziału ZUS w Warszawie, który był właściwy do ustalenia i wypłaty świadczenia ze względu na miejsce zamieszkania zainteresowanego w Polsce. W 2009 r. pan Mieczysław zamieszkał na stałe w Niemczech i wystąpił z wnioskiem o przekazywanie emerytury na jego rachunek bankowy w Niemczech. Świadczenie pana Mieczysława zostanie przekazane do Oddziału ZUS w Opolu, do Wydziału Realizacji, który został wyznaczony do obsługi świadczeniobiorców, którzy zamieszkują w Niemczech. Oddział ten będzie dokonywał transferu emerytury na rachunek zainteresowanego w Niemczech. Na wniosek pana Mieczysława emerytura mogłaby być również wypłacana osobie upoważnionej przez niego do odbioru świadczenia w Polsce albo nadal na rachunek zainteresowanego w Polsce. Osobie zamieszkałej w państwie trzecim, tj. poza Polską, państwem członkowskim Unii Europejskiej/EOG/Szwajcarią lub krajem umownym, emerytury i renty wypłacane są na rachunek świadczeniobiorcy w Polsce lub osobie upoważnionej przez niego do odbioru świadczenia, która mieszka w Polsce. Brak jest natomiast podstaw prawnych do transferu tych świadczeń do miejsca zamieszkania emeryta/rencisty. WYPŁATA EMERYTUR I RENT Z ZUS OSOBOM ZAMIESZKAŁYM ZA GRANICĄ 3

4 Przykład Pani Sabina pobierała emeryturę z Oddziału ZUS w Toruniu, który był właściwy do ustalenia i wypłaty świadczenia ze względu na miejsce zamieszkania zainteresowanej w Polsce. W 2010 r. pani Sabina zamieszkała na stałe w RPA. Świadczenie będzie nadal wypłacane na rachunek zainteresowanej w Polsce, ponieważ brak jest podstaw prawnych do transferu świadczenia do RPA. Pani Sabina może jednak zmienić dyspozycję wypłaty i określić, że wypłata ma być dokonywana do rąk (ale nie na rachunek) osoby przez nią upoważnionej zamieszkałej w Polsce. Transfer przez ZUS polskich emerytur i rent osobom zamieszkałym za granicą w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej/EOG/Szwajcarii lub państwie umownym, dokonywany jest bezpośrednio, tj. bez pośrednictwa zagranicznej instytucji międzynarodowej, na rachunek bankowy we wskazanym kraju, w walucie tego kraju lub w innej walucie wymienialnej. W przypadku transferu świadczenia na konto bankowe za granicą emerytura/renta z ZUS wyrażona w złotych polskich (PLN) przeliczana jest na walutę kraju, do którego świadczenie jest transferowane. Świadczeniobiorca nie ponosi żadnych kosztów związanych z transferem za granicę przysługującego mu świadczenia (z wyjątkiem opłat bankowych wynikających z umowy prowadzenia rachunku bankowego zawartej przez beneficjenta z bankiem zagranicznym). Polskie emerytury i renty przekazywane są świadczeniobiorcom zamieszkałym w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej/EOG/Szwajcarii lub państwie, z którym wiążą Polskę umowy międzynarodowe w dziedzinie zabezpieczenia społecznego, w kwotach brutto, tj. bez pomniejszenia o zaliczkę na podatek dochodowy w Polsce, bądź w kwotach netto, tj. po pomniejszeniu o zaliczkę na podatek dochodowy w Polsce, w zależności od postanowień umowy międzynarodowej o unikaniu podwójnego opodatkowania, łączącej Polskę z państwem zamieszkania świadczeniobiorcy. Wypłata polskich emerytur i rent odbywa się w cyklach miesięcznych, w dniu ustalonym w decyzji organu rentowego jako termin płatności świadczenia. Jeżeli świadczenie transferowane za granicę ustalone zostanie w kwocie niższej od najniższej emerytury, jego wypłata może odbywać się w cyklach innych niż miesięczne, np. kwartalnie. Za dzień wypłaty świadczeń przekazywanych za granicę uważa się dzień przekazywania należności do banku lub innej instytucji pośredniczącej w wypłacie świadczeń. 4 WYPŁATA EMERYTUR I RENT Z ZUS OSOBOM ZAMIESZKAŁYM ZA GRANICĄ

5 i Jakie świadczenia podlegają transferowi do państwa członkowskiego UE/EOG/Szwajcarii lub państwa umownego? Transferowi do państw członkowskich Unii Europejskiej/EOG/Szwajcarii oraz państw, z którymi wiążą Polskę dwustronne umowy w dziedzinie zabezpieczenia społecznego podlegają renty rodzinne, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz emerytury z wyjątkiem świadczeń pieniężnych dla kombatantów i osób represjonowanych oraz świadczeń na rzecz ofiar wojny i jej skutków. Ponadto transferowi do państw członkowskich Unii Europejskiej podlegają świadczenia przedemerytalne. Brak jest natomiast podstaw prawnych do przekazywania na zagraniczne rachunki bankowe rent socjalnych. i Jak złożyć wniosek o transfer świadczenia do państwa członkowskiego UE/EOG/Szwajcarii lub państwa umownego? Osoby, które składają wniosek o świadczenie i chcą, aby ich świadczenie przekazywane było na rachunek zagraniczny, powinny wskazać odpowiedni rachunek we wniosku o świadczenie, o które się ubiegają, w dziale dotyczącym identyfikacji bankowej. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie banku potwierdzające podany numer rachunku bankowego. Jeżeli świadczenie jest już wypłacane na rachunek w Polsce, w celu uruchomienia transferu świadczenia za granicę należy złożyć wniosek o przekazywanie emerytury lub renty do państwa zamieszkania (transfer). Wniosek ten nie jest sformalizowany. We wniosku należy podać dane wnioskodawcy, tj.: dane identyfikacyjne (imię i nazwisko, data urodzenia, numer PESEL, numer dowodu tożsamości), numer sprawy w ZUS, nazwę jednostki ZUS wypłacającej świadczenie, adres zamieszkania, adres do korespondencji. WYPŁATA EMERYTUR I RENT Z ZUS OSOBOM ZAMIESZKAŁYM ZA GRANICĄ 5

6 Ponadto, we wniosku o transfer świadczenia należy wskazać dane dotyczące rachunku bankowego emeryta/rencisty za granicą w państwie zamieszkania oraz dane banku. Jeżeli świadczenie ma być transferowane do państwa członkowskiego Unii Europejskiej/EOG/Szwajcarii lub państwa umownego innego niż USA, należy wskazać: pełną nazwę właściciela rachunku, pełną nazwę banku, pełny adres banku, numer rachunku bankowego (w formacie IBAN, o ile przy realizacji operacji zagranicznych bank stosuje standard IBAN), międzynarodowy identyfikator banku w formacie BIC/SWIFT. Jeżeli świadczenie ma być transferowane do USA, należy wskazać: pełną nazwę właściciela rachunku, pełną nazwę banku, pełny adres banku, kod identyfikacyjny banku dla potrzeb ACH, numer rachunku bankowego, określenie rodzaju rachunku (bieżący/oszczędnościowy). Jeśli bank, który prowadzi rachunek świadczeniobiorcy w USA, tj. bank macierzysty, nie korzysta z elektronicznej formy przelewu w formacie ACH, należy podać kod identyfikacyjny banku macierzystego w obowiązującym formacie. Jeżeli bank prowadzący rachunek korzysta z usług banku pośredniczącego, należy dodatkowo wskazać: nazwę banku pośredniczącego, adres banku pośredniczącego, kod identyfikacyjny banku pośredniczącego oraz numer rachunku dla banku macierzystego w banku pośredniczącym (o ile występuje). Do wniosku o transfer świadczenia należy dołączyć zaświadczenie banku o prowadzeniu rachunku bankowego zawierające dane rachunku oraz dane właściciela rachunku bankowego. Świadczenie może zostać przekazane wyłącznie na rachunek świadczeniobiorcy (wskazany rachunek nie może należeć do innej osoby niż świadczeniobiorca). Wniosek o transfer świadczenia za granicę należy złożyć w oddziale ZUS, który przyznał lub wypłacał dotychczas świadczenie. Oddział ten przekaże wypłatę świadczenia do jednej z sześciu jednostek ZUS, wyznaczonych do realizacji spraw emerytalno-rentowych podlegających koordynacji unijnej oraz realizacji dwustronnych umów międzynarodowych w dziedzinie zabezpiecze- 6 WYPŁATA EMERYTUR I RENT Z ZUS OSOBOM ZAMIESZKAŁYM ZA GRANICĄ

7 nia społecznego. Wniosek o transfer można też złożyć bezpośrednio w jednostce realizującej umowy międzynarodowe, wyznaczonej do realizacji świadczeń osób zamieszkałych w danym państwie członkowskim Unii Europejskiej/ /EOG/Szwajcarii lub państwie umownym. Wykaz jednostek realizujących umowy międzynarodowe (JRUM), które dokonują transferu świadczeń za granicę Lp. Jednostka realizująca umowy międzynarodowe dokonująca transferu świadczenia za granicę Kierunek transferu świadczenia 1. I Oddział ZUS w Łodzi ul. Zamenhofa Łódź telefon: +48 (42) Oddział ZUS w Nowym Sączu ul. Węgierska Nowy Sącz telefony: +48 (18) (18) Oddział ZUS w Tarnowie ul. Kościuszki Tarnów telefony: +48 (14) do 74 wew. 306, 362, 458, 459, Oddział ZUS w Opolu ul. Wrocławska Opole telefony: +48 (77) (77) (77) Cypr, Grecja, Hiszpania, Malta, Portugalia, Włochy, Kanada, Korea Płd. Czechy, Słowacja, Australia Austria, Liechtenstein, Słowenia, Węgry, Szwajcaria Niemcy WYPŁATA EMERYTUR I RENT Z ZUS OSOBOM ZAMIESZKAŁYM ZA GRANICĄ 7

8 Wykaz jednostek realizujących umowy międzynarodowe (JRUM), które dokonują transferu świadczeń za granicę (cd.) Lp. Jednostka realizująca umowy międzynarodowe dokonująca transferu świadczenia za granicę 5. Oddział ZUS w Szczecinie ul. Matejki Szczecin telefony: +48 (91) (91) (91) (91) fax: +48 (91) I Oddział ZUS w Warszawie ul. Kasprowicza Warszawa telefony: +48 (22) (22) (22) (22) Kierunek transferu świadczenia Dania, Estonia, Finlandia, Islandia, Litwa, Łotwa, Norwegia, Szwecja Belgia, Bułgaria, Francja, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Rumunia, Wielka Brytania, Macedonia, Bośnia i Hercegowina, Serbia, Chorwacja, Czarnogóra, Kosowo, USA Warszawa, wrzesień 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Departament Rent Zagranicznych) Warszawa, ul. Senatorska 10 Skład: Biuro Poligrafii ZUS w Warszawie. Zam. nr 1912/11 Druk: Wydz. Poligr. ZUS w Chorzowie. Nakł egz. Zam. nr 494/11 8 WYPŁATA EMERYTUR I RENT Z ZUS OSOBOM ZAMIESZKAŁYM ZA GRANICĄ