Projekt z przedmiotu Systemy Mikroprocesorowe w Automatyce Moduł z kontrolerem AtMega32, programator AVR ISP. Robert Kuczaj 6 marca 2007
|
|
- Jerzy Podgórski
- 9 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Projekt z przedmiotu Systemy Mikroprocesorowe w Automatyce Moduł z kontrolerem AtMega32, programator AVR ISP Robert Kuczaj 6 marca
2 Spis treści 1 Moduł z kontrolerem AtMega Wstęp Własności mikrokontrolera AtMega Montaż układu Wyprowadzenia sygnałów Dokumentacje i oprogramowanie pomocnicze Programator AVR ISP Wstęp Montaż układu Wyprowadzenia sygnałów Oprogramowanie pomocnicze
3 1 Moduł z kontrolerem AtMega Wstęp Opisywana płytka zawiera 8-bitowy mikrokontroler AtMega32 [1] firmy Atmel, sprzętowy konwerter USB RS232 firmy FTDI Chip [2] oraz zestaw elementów towarzyszących, niezbędnych do prawidłowej pracy kontrolera. Wszystkie sygnały mikrokontrolera są wyprowadzone na złącza w standardowym rozstawie (0.1 ), co umożliwia dołączenie zewnętrznych rozszerzeń również przy użyciu uniwersalnej płytki drukowanej. Ma to szczególne znaczenie przy projektach badawczych i dydaktycznych, do których płytka jest przeznaczona. Możliwość podłączenie płytki do złącza USB pozwala również na prostą komunikacje układu z komputerem przy użyciu zwykłego terminala oraz zasilanie z magistrali USB. 1.2 Własności mikrokontrolera AtMega32 Mikrokontrolery serii AtMega zyskują obecnie na popularności dzięki niskiej cenie w stosunku do zasobów oraz łatwość programowania i dostępność środowisk zarówno dla użytkowników systemu Windows jak i Linux. AtMega32 jest jednym z reprezentantów tej 8-bitowej rodziny, opartej o architekturę RISC. Podstawowe własności zastosowanego kontrolera to: architektura AVR 131 instrukcji - większość jednocyklowych 32 x 8-bit rejestry ogólnego przeznaczenia możliwość pracy statycznej (0 Hz) do 16 MIPS przy 16 MHZ wbudowany 2-cyklowy układ mnożący nieulotne pamięci danych i programu 32K bajty programowanej w systemie pamięci programu Flash trwałość: cykli zapisu / kasowania Obszar Boot Code z Lock Bits Programowanie w systemie przez program w obszarze Boot Operacje Read-While-Write 1024 bajty EEPROM trwałość ponad cykli zapisu / kasowania 2K bajty wewnętrznej pamięci danych SRAM Zabezpieczenie oprogramowania przed odczytem interfejs JTAG Boundary-Scan Funkcja On-chip Debug Programowanie Flash, EEPROM, fuse i lock-bitów przez JTAG urządzenia dodatkowe 3
4 Rysunek 1: Struktura i zasoby AtMega32. dwa 8-bit liczniki z odrębnymi preskalerami i trybami porównania jeden 16-bit licznik z oddzielnym preskalerem, trybem porównania i 4
5 przechwytywania licznik czasu rzeczywistego z oddzielnym oscylatorem cztery kanały PWM 8-kanałowy, 10-bit przetwornik analogowo-cyfrowy 8 pojedynczych kanałów 7 kanałów różnicowych (tylko w obudowach TQFP) 2 różnicowe kanały z programowalnym wzmocnieniem 1x, 10x lub 200x interfejs TWI (I2C) programowany USART interfejs SPI programowalny watchdog z oddzielnym oscylatorem komparator analogowy specjalne cechy mikrokontrolera I/O samoczynny reset po włączeniu zasilania i detektor napięcia zasilającego przestrajany wewnętrzny oscylator RC zewnętrzne i wewnętrzne źródła przerwa 6 trybów obniżonego poboru mocy 32 programowalne linie wejścia / wyjścia obudowy: 40-pin DIL; 44 TQFP; 44 MLF zakres napięć zasilania: 2,7-5,5V dla AtMega32L 4,5-5,5V dla AtMega32 prędkości pracy 0-8MHz dla AtMega32L 0-16MHZ dla AtMega32 zużycie prądu przy 1 MHZ, 3V i 25C dla AtMega32L aktywny - 1,1mA idle - 0,35mA power-down - <1uA 5
6 Tablica 1: Zestawienie elementów modułu AtMega32. liczba wartość obudowa oznaczenie na schemacie 2 27Ω 0805 R4,R Ω 0805 R10,R11 1 1kΩ 0805 R9 1 1,5kΩ 0805 R8 1 2,2kΩ 0805 R3 4 10kΩ 0805 R1,R2,R6,R7 2 22pF 0805 C2,C3 2 27pF(33pF) 0805 C4,C5 1 10nF 0805 C6 1 33nF 0805 C nF 0805 C1,C8,C9,C10,C11,C12,C13, C14,C15 2 SMD LED 0805 LED 1 Koralik ferrytowy SMB F 1 6 MHz HC49UP Q2 1 14,7456 MHz HC49UP Q1 1 AtMega32 QFP44 IC1 1 24C256 SO8 IC2 1 FT232BM LQFP32 IC3 1 93LC46 SO8 IC4 1 SI4463(SI4465) SO8 IC5 1 Złącze USB B USBB USB B 2 Listwa stykowa 10x2 0.1 CON1,CON2 1 Złącze IDC 5x2 męskie 0.1 CON3 1 Przycisk typu TACT SDM SW1 1.3 Montaż układu Na rysunku 2 pokazano schemat układu, a na rysunkach 3 i 4 sposób montażu elementów na płytce drukowanej. Na warstwie górnej płytki zamontowano kontroler AtMega32 (IC1), rezonator kwarcowy (Q1) wraz z elementami towarzyszącymi (C2,C3), pamięć EEPROM 256Kb (IC2), kondensatory blokujące zasilanie (C2,C13,C14,C15), rezystor podciągający sygnał RESET do stanu wysokiego oraz kondensator blokujący na tym sygnale (R1, C1), diody sygnalizujące komunikacje poprzez magistralę USB (LED), złącze USB typu B, złącze programowania kontrolera zgodne ze standardem STK200 (CON3). Na warstwie spodniej płytki zamontowano układ konwertera USB RS232 (IC3), rezonator kwarcowy (Q2) wraz z kondensatorami towarzyszącymi (C4,C5), pamięć konfiguracyjną konwertera (IC4) wraz z rezystorami ustalającymi stany na liniach magistrali SPI pamięci (R2,R3), kondensatory blokujące zasilanie (C6,C8,C9,C10,C11), koralik ferrytowy zabezpieczający przed zakłóceniami na linii zasilania (F), elementy towarzyszące konwertera (C7,R4,R5,R8), oraz złącza wyprowadzające sygnały z modułu (CON1,CON2). Dodatkowo na magistrali I 2 C kontrolera zamontowano rezystory podciągające do stanu wysokiego (R7,R6). Pełny wykaz elementów znajduje się w tabeli 1. 6
7 1.4 Wyprowadzenia sygnałów Sygnały mikrokontrolera wyprowadzono na dwurzędowe listwy stykowe w rastrze 0.1 (CON1,CON2) zawierające po 20 pinów. Pozwalają one włączyć moduł na listwy kołkowe umieszczone na płytce bazowej układu docelowego. Opis wyprowadzeń znajduje się na rysunku 5. Na płytce znajduje się również złącze programatora (CON3) z wyprowadzeniami zgodnymi ze standardem STK Dokumentacje i oprogramowanie pomocnicze Do uruchomienia układu niezbędny jest programator zgodny ze standardem STK200 oraz środowisko uruchomieniowe dla kontrolerów AVR. Dostępne są zarówno narzędzia dla systemu Windows (AVR Studio, WinAVR), jak również dla systemu Linux ( AVRlibc, Gcc, Uisp, Avrdude ). Informacje o sposobach programowania i debugowania kontrolerów firmy Atmel z rdzeniem AVR można znaleźć pod adresem < Układ FT232BM wymaga dodatkowych sterowników w systemie. Posiada on również dołączoną pamięć zewnętrzną (Windows), pozwalającą miedzy innymi skonfigurować pobór prądu przez moduł. Zarówno program konfigurujący pamięć oraz sterowniki można pobrać ze strony producenta układu < Sterowniki dla Linuxa są w większości nowych dystrybucji dołączone jako moduł jądra i nie jest wymagana ich instalacja. 2 Programator AVR ISP 2.1 Wstęp Mikrokontrolery rodziny AVR, produkowane przez firmę Atmel, posiadają interfejs ISP, pozwalający na programowanie ich pamięci w systemie. Umożliwia to rezygnację z zakupu programatora stacjonarnego i konstrukcję prostego układu, podłączanego do złącza LPT lub USB komputera. Opisywany układ reprezentuje pierwszy z możliwych typów interfejsów. Opisywana płytka zawiera kilka podstawowych elementów (bufor trójstanowy, rezystor podciągający jeden z sygnałów do zasilania, kondensator blokujący zasilanie), stanowiących interfejs zgodny z STK200 firmy Atmel [3, 4]. Układ zasilany jest z programowanego urządzenia poprzez złącze ISP. Zaprojektowany został tak, aby możliwe było jego zamknięcie w standardowej obudowie złącza LPT, dzięki czemu jest wygodny w użyciu oraz zyskuje estetyczny wygląd. 2.2 Montaż układu Na rysunku 6 pokazano schemat układu, a na rysunkach 7 i 8 pokazano sposób montażu elementów na płytce drukowanej. Na warstwie górnej płytki zamontowano bufor trójstanowy (IC1) oraz złącze przejściowe zaciskane 10-stykowe dwurzędowe (CON1). Na warstwie spodniej płytki zamontowano kondensator blokujący zasilanie (C1) oraz rezystor podciągający sygnał MISO do zasilania (R1). Dodatkowo zaciśnięto kabel wstążkowy 1.27 mm w złączu CON1, a na jej końcu złącze żeńskie IDC z kluczem. Całość zamknięto w obudowie standardowego złącza kablowego LPT. Kompletny wykaz elementów znajduje się w tabeli 2. 7
8 Tablica 2: Zestawienie elementów programatora AVR ISP. liczba wartość obudowa oznaczenie na schemacie 1 Złącze DSUB25 kablowe - X1 1 Obudowa DSUB Przewód wstążkowy 10-żyłowy Złącze zaciskane 5x2 0.1 CON1 1 Złącze IDC 5x2 żeńskie HCT244 SOL20 IC kΩ 0805 R nF 0805 C1 2.3 Wyprowadzenia sygnałów Złącze programatora wyprowadzono zgodnie ze specyfikacja przedstawiona przez firmę Atmel. Dzięki temu możliwe jest jego podłączenie do wielu dostępnych na rynku modułów wyposażonych w kontrolery AVR ze złączem pozwalającym na programowanie ISP. 2.4 Oprogramowanie pomocnicze Wśród narzędzi pozwalających na programowanie kontrolerów z rodziny AVR dostępne jest oprogramowanie zarówno w środowisku Windows (AVRStudio, WinAVR, PonyProg), jak również Linux(AVRlibc, gcc, uisp, avrdude). Należy nadmienić, że wszystkie narzędzia są dostępne za darmo na stronie producenta lub organizacji GNU. Daje to programiście możliwość pracy w środowisku, do którego jest przyzwyczajony i nie wymusza stosowania drogich i trudno dostępnych narzędzi Literatura [1] AtMega32(L) Reference Manual, ATmega32(L) revision Q updated 10/06, Atmel Corporation, [2] FT232BM Data Sheet, FT232BM USB UART ( USB - Serial) I.C., FTDI Chip [3] AVR ISP Schematics, AVR ISP Schematics, Atmel Corporation, [4] AVRISP User Guide, AVRISP User Guide, Atmel Corporation,
9 Rysunek 2: Schemat układu modułu. 9
10 Rysunek 3: Rozmieszczenie elementów na płytce modułu, widok z góry. Rysunek 4: Rozmieszczenie elementów na płytce modułu, widok z dołu. 10
11 Rysunek 5: Wyprowadzenia modułu, widok z góry. Rysunek 6: Schemat układu programatora. 11
12 Rysunek 7: Rozmieszczenie elementów na płytce programatora, widok z góry. Rysunek 8: Rozmieszczenie elementów na płytce programatora, widok z dołu. 12
Moduł z kontrolerem AtMega32
Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki Politechniki Wrocławskiej Raport serii SPR 2/2007 Moduł z kontrolerem AtMega32 Robert Kuczaj W ramach projektu z przedmiotu Systemy mikroprocesorowe w automatyce
Systemy wbudowane Mikrokontrolery
Systemy wbudowane Mikrokontrolery Budowa i cechy mikrokontrolerów Architektura mikrokontrolerów rodziny AVR 1 Czym jest mikrokontroler? Mikrokontroler jest systemem komputerowym implementowanym w pojedynczym
ZL11ARM. Uniwersalna płyta bazowa
ZL11ARM Uniwersalna płyta bazowa dla modułów diparm ZL11ARM to uniwersalna płyta bazowa dla modułów diparm (np. ZL12ARM i ZL19ARM) z mikrokontrolerami wyposażonymi w rdzenie ARM produkowanymi przez różnych
Dokumentacja modułu. DIPmSAM 1.0. wersja 1.0
Dokumentacja modułu DIPmSAM 1.0 wersja 1.0 Spis treści 1. Opis modułu... 4 2. Schematy... 5 a) Otoczenie procesora... 5 b) Układ zasilania... 6 c) Układ RESET... 6 d) Złącze JTAG... 6 e) Złącze USB...
INSTRUKCJA Płytka uruchomieniowa EvB 4.3 v3
INSTRUKCJA Płytka uruchomieniowa EvB 4.3 v3 Instrukcja obsługi płytki uruchomieniowej EvB 4.3 v3 Strona 1 Zawartość Wstęp...3 Skład zestawu EvB 4.3...4 Zasilanie...6 Złącze programatora...7 Port USB...8
Kurs obsªugi interfejsu I2C.
Kurs obsªugi interfejsu I2C. Wojciech Tarnawski 23 listopada 2013 1 Podstawowe informacje I2C jest popularnym interfejsem komunikacyjnym wykorzystywanym przez wiele ukªadów zewn trznych: ukªady czasowe-rtc
Jak zaprogramować procesor i. wgrać firmwar-e do yampp3usb. Copyright SOFT COM sp. z o. o.
Jak zaprogramować procesor i wgrać firmwar-e do yampp3usb Spis treści: 1 Programowanie za pomocą programu PonyProg2000.... 3 1.1 Zaprogramowanie mikrokontrolera... 3 1.2 Ustawienia bitów konfiguracji...
micro Programator ISP mikrokontrolerów AVR zgodny z STK500v2 Opis Obs³ugiwane mikrokontrolery Wspó³praca z programami Podstawowe w³aœciwoœci - 1 -
STK500v2 Programator ISP mikrokontrolerów AVR zgodny z STK500v2 Opis Obs³ugiwane mikrokontrolery Programator STK500v2 jest programatorem ISP 8-bitowych mikrokontrolerów AVR firmy Atmel. Pod³¹czany do portu
http://www.programatory.yoyo.pl/ yoyo ver. 6.0
Programator ISP AVR - USB http://www.programatory.yoyo.pl/ yoyo ver. 6.0 INSTALACJA Do połączenia programatora z PC wykorzystywany jest przewód USB-b ( często spotykany w drukarkach). Zalecane jest wykorzystanie
CRUSB Spartan KONWERTER CAN / USB
CRUSB Spartan KONWERTER CAN / USB UWAGA Za pomocą konwertera CRUSB można wpływać na działanie sieci CAN, co może powodować zagrożenia dla systemu sterowania oraz zdrowia i życia ludzi. Firma DIGA nie ponosi
linkprog programator USB www.rcconcept.pl info@rcconcept.pl
linkprog programator USB www.rcconcept.pl info@rcconcept.pl 1 linkprog wersja 2.0 Przeznaczenie linkprog to urządzenie umoŝliwiające podłączenie programowalnych urządzeń marki RCConcept do komptera PC
Interfejs RS485-TTL KOD: INTR. v.1.0. Wydanie: 2 z dnia 19.12.2012. Zastępuje wydanie: 1 z dnia 07.09.2012
Interfejs RS485-TTL v.1.0 KOD: PL Wydanie: 2 z dnia 19.12.2012 Zastępuje wydanie: 1 z dnia 07.09.2012 SPIS TREŚCI 1. Opis ogólny...3 2. Rozmieszczenie elementów....3 3. Przyłączenie do magistrali RS485....4
Sterownik Silnika Krokowego GS 600
Sterownik Silnika Krokowego GS 600 Spis Treści 1. Informacje podstawowe... 3 2. Pierwsze uruchomienie... 5 2.1. Podłączenie zasilania... 5 2.2. Podłączenie silnika... 6 2.3. Złącza sterujące... 8 2.4.
Tytuł: Język C dla mikrokontrolerów AVR. Od podstaw do zaawansowanych aplikacji. Autor: Tomasz Francuz. Wydawnictwo: Helion.pl
Język C dla mikrokontrolerów AVR jest specyficzny i rządzi się swoimi prawami. Jest odmienny w porównaniu do programów pisanych na komputery osobiste. Świat popularnych w Polsce mikrokontrolerów AVR w
MikloBit ul. Cyprysowa 7/5 43-600 Jaworzno. www.miklobit.com support@miklobit.com. rev. 1.2 2005.08.10. MB-JTAG-ICE debugger-programator
MikloBit ul. Cyprysowa 7/5 43-600 Jaworzno www.miklobit.com support@miklobit.com rev. 1.2 2005.08.10 Spis treści 1.Wprowadzenie... 3 2.Złącze interfejsu JTAG... 4 3.Uruchamianie układu przy użyciu MB-JTAG-ICE...
GENERATOR LICZB TOTOLOTKA Krzysztof Górski
GENERTOR LCB TOTOLOTK Krzysztof Górski Coraz bardziej wysokie wygrane w totolotku zachęcają do grania coraz to większe rzesze amatorów głównej wygranej. Dla nich to przeznaczony jest prezentowany generator,
Aplikacja interfejsu ethernetowego UNIV 2.0.2.0
Aplikacja interfejsu ethernetowego UNIV 2.0.2.0 1. Cechy: Interfejs ethernetowy systemu HAPCAN Napięcie zasilania z magistrali 10-24V Pobór prądu z magistrali 65mA Wbudowany moduł EM202, EM203 lub EM203A
Moduł GSM generacja 1
Moduł GSM generacja 1 Instrukcja instalacji Moduł wykonawczy dla systemu: Spis treści 1. Wstęp... 3 2. Zasada działania modułu gsm... 3 3. Instalacja i uruchomienie urządzenia... 3 3.1 Elementy urządzenia...
INSTRUKCJA OBS UGI www.elstat.pl
INSTRUKCJA OBS UGI 1. CHARAKTERYSTYKA REGULATORA Regulator temperatury przeznaczony do wspó pracy z czujnikami rezystancyjnymi PTC, Pt100, Pt1000 oraz termoparami J lub K. Wybór zakresu i typu czujnika
STEROWNIKI NANO-PLC NA PRZYKŁADZIE STEROWNIKA LOGO!
STEROWNIKI NANO-PLC NA PRZYKŁADZIE STEROWNIKA LOGO! SPIS TREŚCI STEROWNIKI NANO-PLC BUDOWA STEROWNIKA NANO-PLC PARAMETRY LOGO! OPROGRAMOWANIE NARZĘDZIOWE ZESTAW FUNKCJI W LOGO! PRZYKŁADY PROGRAMÓW STEROWNIKI
Mikrokontrolery ośmiobitowe
Mikrokontrolery ośmiobitowe Czym jest mikrokontroler? Mikrokontroler ( C ) - to komputer wykonany w jednym uk adzie scalonym, u ywany do sterowania urz dzeniami elektronicznymi. Uk ad, oprócz jednostki
ANALOGOWE UKŁADY SCALONE
ANALOGOWE UKŁADY SCALONE Ćwiczenie to ma na celu zapoznanie z przedstawicielami najważniejszych typów analogowych układów scalonych. Będą to: wzmacniacz operacyjny µa 741, obecnie chyba najbardziej rozpowszechniony
INSTRUKCJA OBSŁUGI Zestaw uruchomieniowy EvB 4.3 v4
INSTRUKCJA OBSŁUGI Zestaw uruchomieniowy EvB 4.3 v4 Instrukcja obsługi płytki uruchomieniowej EvB 4.3 v4 Strona 1 Zawartość instrukcji Zawartość instrukcji...2 Wstęp...4 Skład zestawu EvB 4.3 v4...5 Zasilanie...6
EC1000 KATALOG SYSTEMÓW STEROWANIA
EC1000 64 MB pamięci flash 128 MB pamięci RAM Środowisko programowania CODESYS V3 (IEC 61131-3) Port Ethernet Port EtherCAT Port USB Port RS232 dla programowania Port SD Zegar czasu rzeczywistego Zasilanie
Oprogramowanie klawiatury matrycowej i alfanumerycznego wyświetlacza LCD
Oprogramowanie klawiatury matrycowej i alfanumerycznego wyświetlacza LCD 1. Wprowadzenie DuŜa grupa sterowników mikroprocesorowych wymaga obsługi przycisków, które umoŝliwiają uŝytkownikowi uruchamianie
Programowanie mikrokontrolerów w praktyce
Programowanie mikrokontrolerów w praktyce Opracowanie na bazie mikrokontrolera MSP430F122 Opracowanie: Szymon Maćków rusken(małpa)op.pl Programowanie Mikrokontrolerów - Rev.01 2009 by Szymon Maćków 1 Co
Mikrokontrolery AVR. Konfigurowanie mikrokontrolera ATMEGA16
Mikrokontrolery AVR Konfigurowanie mikrokontrolera ATMEGA16 Białystok, 2004 W mikrokontrolerach AVR obok bitów zabezpieczających istnieją bity konfiguracyjne (ang. Fuse). Bite te konfigurują wybrane zespoły
PRZEMYSŁOWY ODTWARZACZ PLIKÓW MP3 i WAV
INDUSTRIAL MP3/WAV imp3_wav AUTOMATYKA PRZEMYSŁOWA PRZEMYSŁOWY ODTWARZACZ PLIKÓW MP3 i WAV ZASTOSOWANIE: - systemy powiadamiania głosowego w przemyśle (linie technologiczne, maszyny) - systemy ostrzegania,
Instrukcja obsługi zamka. bibi-z50. (zamek autonomiczny z czytnikiem identyfikatora Mifare)
Instrukcja obsługi zamka bibi-z50 (zamek autonomiczny z czytnikiem identyfikatora Mifare) bibi-z50 Copyright 2014 by MicroMade All rights reserved Wszelkie prawa zastrzeżone MicroMade Gałka i Drożdż sp.
INSTRUKCJA OBSŁUGI URZĄDZENIA: 0101872HC8201
INSTRUKCJA OBSŁUGI URZĄDZENIA: PZ-41SLB-E PL 0101872HC8201 2 Dziękujemy za zakup urządzeń Lossnay. Aby uŝytkowanie systemu Lossnay było prawidłowe i bezpieczne, przed pierwszym uŝyciem przeczytaj niniejszą
KB-01. Sterownika silnika krokowego bipolarnego dwufazowego INSTRUKCJA OBSŁUGI. 9. Eksploatacja sterownika KB-01: 12 www.cncland.pl www.cncland.
9. Eksploatacja sterownika KB-01: Sterownik nie wymaga uruchomienia, ani strojenia, jedyną czynnością jaką musimy przeprowadzić jest dobór prądu wyjściowego sterownika do silnika za pomocą potencjometru
Generalnie przeznaczony jest do obsługi systemów klimatyzacyjnych i chłodniczych.
SYSTEM MONITORINGU FIRMY CAREL Generalnie przeznaczony jest do obsługi systemów klimatyzacyjnych i chłodniczych. Korzyści systemu 1. Możliwość kontroli parametrów pracy urządzeń sterowanych regulatorami
Systemy wbudowane. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl
Systemy wbudowane Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl 1 Program przedmiotu Wprowadzenie definicja, zastosowania, projektowanie systemów wbudowanych Mikrokontrolery AVR Programowanie mikrokontrolerów
Inkubator AVR Podstawy obsługi i programowania mikrokontrolerów rodziny. CZĘŚĆ I. Wprowadzenie i hardware Co na temat AVR każdy wiedzieć powinien? Producent: ATMEL (www.atmel.com) Instrukcje wykonywane
Sterownik do rekuperatorów ERC20. Panel naścienny RMC20 do sterownika ERC20. Zarządzanie centralą przez Smartfon lub tablet
Sterownik do rekuperatorów anel naścienny RC0 do sterownika Zarządzanie centralą przez Smartfon lub tablet Sterownik (bez obudowy) Zarządzanie centrali przez Smarfon, tablet, lub komputer: Dla sterownika
Wykład 2. Interfejsy I 2 C, OneWire, I 2 S
Wykład 2 Interfejsy I 2 C, OneWire, I 2 S Interfejs I 2 C I 2 C Inter-Integrated Circuit Cechy: - szeregowa, dwukierunkowa magistrala służąca do przesyłania danych w urządzeniach elektronicznych - opracowana
Urządzenia do bezprzerwowego zasilania UPS CES GX RACK. 10 kva. Wersja U/CES_GXR_10.0/J/v01. Praca równoległa
Urządzenia do bezprzerwowego zasilania UPS CES GX RACK 10 kva Centrum Elektroniki Stosowanej CES sp. z o. o. 30-732 Kraków, ul. Biskupińska 14 tel.: (012) 269-00-11 fax: (012) 267-37-28 e-mail: ces@ces.com.pl,
Wstęp. Opis ATMEGA128 MINI MODUŁ VE-APS-1406
ATMEGA128 MINI MODUŁ VE-APS-1406 Wstęp Instrukcja użytkownika Opis Instrukcja prezentuje mini moduł z mikrokontrolerem rodziny AVR (firmy ATMEL) Atmega128 w obudowie TQFP 64. Procesor ATmega128 wyposażony
Spis zawartości Lp. Str. Zastosowanie Budowa wzmacniacza RS485 Dane techniczne Schemat elektryczny
Spis zawartości Lp. Str. 1. Zastosowanie 2 2. Budowa wzmacniacza RS485 3 3. Dane techniczne 4 4. Schemat elektryczny 5 5. Konfiguracja sieci z wykorzystaniem wzmacniacza RS485 6 6. Montaż i demontaż wzmacniacza
Generator obrazu transakcji fiskalnych, FG-40
MDH System Strona 1 MDH-SYSTEM ul. Bajkowa 5, Lublin tel./fax.81-444-62-85 lub kom.693-865-235 e mail: info@mdh-system.pl Generator obrazu transakcji fiskalnych, FG-40 Produkt z kategorii: Specjalizowane
Architektura Systemów Komputerowych. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl
Architektura Systemów Komputerowych Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl Program przedmiotu Struktura i zasada działania prostego systemu mikroprocesorowego Operacje wykonywane przez mikroprocesor i
HiTiN Sp. z o. o. Przekaźnik kontroli temperatury RTT 4/2 DTR. 40 432 Katowice, ul. Szopienicka 62 C tel/fax.: + 48 (32) 353 41 31. www.hitin.
HiTiN Sp. z o. o. 40 432 Katowice, ul. Szopienicka 62 C tel/fax.: + 48 (32) 353 41 31 www.hitin.pl Przekaźnik kontroli temperatury RTT 4/2 DTR Katowice, 1999 r. 1 1. Wstęp. Przekaźnik elektroniczny RTT-4/2
Karta dźwiękowa USB z nagrywaniem i analogowymi oraz cyfrowymi we/wy
Karta P R dźwiękowa O J E K USB T Yz nagrywaniem i analogowymi oraz cyfrowymi we/wy Karta dźwiękowa USB z nagrywaniem i analogowymi oraz cyfrowymi we/wy AVT 509 W interfejs USB wyposaøone s¹ wszystkie
Zestaw edukacyjny dla mikrokontrolerów ST62
Zestaw edukacyjny dla mikrokontrolerów P R O J E K ST62 T Y Zestaw edukacyjny dla mikrokontrolerów ST62 AVT 5072 ZachÍceni duøym zainteresowaniem jakim cieszy³ sií program ST-Realizer oraz opublikowany
Przemienniki częstotliwości
5 192 Przemienniki częstotliwości SED2 Przemienniki częstotliwości do regulacji obrotów silników zasilanych napięciem trójfazowym, służących do napędu pomp i wentylatorów. Zakres mocy: 0.37 kw do 90 kw
INSTRUKCJA OBSŁUGI MC-2810 CYFROWY SYSTEM GŁOŚNIKOWY 5.1 KANAŁÓW DO KINA DOMOWEGO
MC-2810 CYFROWY SYSTEM GŁOŚNIKOWY 5.1 KANAŁÓW DO KINA DOMOWEGO GRATULUJEMY UDANEGO ZAKUPU ZESTAWU GŁOŚNIKOWEGO MC-2810 Z AKTYWNYM SUBWOOFEREM I GŁOŚNIKAMI SATELITARNYMI. ZESTAW ZOSTAŁ STARANNIE ZAPROJEKTOWANY
Sterownik nagrzewnicy elektrycznej HE
Sterownik nagrzewnicy elektrycznej HE I. DANE TECHNICZNE Opis działania. Opis elementów sterujących i kontrolnych... 3 Budowa...3 4 Dane znamionowe nagrzewnicy elektrycznej...3 5 Dane znamionowe.3 6 Lista
Czteropompowy zestaw do podnoszenia ciśnienia ZKA35/3-6/4
1 Czteropompowy zestaw do podnoszenia ciśnienia ZKA35/3-6/4 2 Spis treści 1. Wstęp... 3 2. Konstrukcja zestawu ZKA35/3-6/4... 4 3. Zastosowanie... 7 4. Regulacja pracy pompy w zestawie... 7 5. Montaż zestawu
M-200 REJESTRATOR DANYCH
M-200 REJESTRATOR DANYCH 2 wejścia pomiarowe do współpracy z czujnikami temperatury (RTD, TC), przetwornikami z wyjściem (0/4-20mA), napięciowym oraz rezystancyjnym Kompensacja temperatury zimnych końców
INSTRUKCJA INSTALATORA
-1- Zakład Elektroniki COMPAS 05-110 Jabłonna ul. Modlińska 17 B tel. (+48 22) 782-43-15 fax. (+48 22) 782-40-64 e-mail: ze@compas.com.pl INSTRUKCJA INSTALATORA KONWERTER WIEGAND NA RS232 AS 1564 Przed
ELEKTRONICZNY REGULATOR WILGOTNOŚCI DA 20
ELEKTRONICZNY REGULATOR WILGOTNOŚCI DA 20 DA20 jest trwałym i precyzyjnym higrostatem dla regulacji wilgotności względnej, temperatury i punktu rosy. Służy do sterowania pracą osuszacza lub nawilżacza.
Mikroprocesory i Mikrosterowniki
Mikroprocesory i Mikrosterowniki Wykład 1 Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki dr inż. Piotr Markowski Na prawach rękopisu. Na podstawie dokumentacji ATmega8535, www.atmel.com. Konsultacje Pn,
Szczegółowy zakres i wymagane parametry techniczne
dla rozwoju Województwa Świętokrzyskiego Szczegółowy zakres i wymagane parametry techniczne Załącznik Nr 1 do SIWZ Procesor Płyta główna Pamięć RAM HDD Kontroler macierzowy Napęd optyczny Karta graficzna
Rys 2. Schemat obwodów wejściowo/wyjściowych urządzeń w magistrali I2C
Temat: Magistrala I2C na przykładzie zegara czasu rzeczywistego PCF8583. 1.Opis magistrali I2C Oznaczenie nazwy magistrali, wywodzi się od słów Inter Integrated Circuit (w wolnym tłumaczeniu: połączenia
TRANSFORMATORY I ZASILACZE
TRANSFORMATORY I ZASILACZE TOP TECHNIKA TOP JAKOŚĆ 66 TRANSFORMATORY STERUJĄCE JEDNO- I TRÓJFAZOWE ZASILACZE STABILIZOWANE I NIESTABILIZOWANE TOP ROZWIĄZANIE TOP TECHNIKA ZASILACZE IMPULSOWE TRANSFORMATORY
STM32Butterfly2. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów STM32F107
Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów STM32F107 STM32Butterfly2 Zestaw STM32Butterfly2 jest platformą sprzętową pozwalającą poznać i przetestować możliwości mikrokontrolerów z rodziny STM32 Connectivity
REJESTRATOR RES800 INSTRUKCJA OBSŁUGI
AEK Zakład Projektowy Os. Wł. Jagiełły 7/25 60-694 POZNAŃ tel/fax (061) 4256534, kom. 601 593650 www.aek.com.pl biuro@aek.com.pl REJESTRATOR RES800 INSTRUKCJA OBSŁUGI Wersja 1 Poznań 2011 REJESTRATOR RES800
Numer ogłoszenia: 389410-2014; data zamieszczenia: 27.11.2014 OGŁOSZENIE O ZMIANIE OGŁOSZENIA
Strona 1 z 5 Ogłoszenie powiązane: Ogłoszenie nr 388000-2014 z dnia 2014-11-26 r. Ogłoszenie o zamówieniu - Ostrów Wielkopolski Przedmiotem zamówienia jest sprzęt komputerowy o poniższych parametrach Typ
Płytka uruchomieniowa AVR oparta o układ ATMega16/ATMega32. Instrukcja Obsługi. SKN Chip Kacper Cyrocki Page 1
Płytka uruchomieniowa AVR oparta o układ ATMega16/ATMega32 Instrukcja Obsługi SKN Chip Kacper Cyrocki Page 1 Spis treści Wstęp... 3 Wyposażenie płytki... 4 Zasilanie... 5 Programator... 6 Diody LED...
www.eggtronic.com USER MANUAL
www.eggtronic.com USER MANUAL Index Pools p. 2 Figures 5 3 3 1 2 4 5 6 3 6 3 6 6 3 3 6 7 4 usb 3.0 slots usb cartridge connectors additional usb ports bluetooth cartridge sd card reader cartridge other
Nazwa asortymentu Parametry techniczne Gwarancja w latach
Załącznik nr 1 do SIWZ - Opis przedmiotu zamówienia : specyfikacja techniczna CIOR1/44/9/08 Lp. Nazwa asortymentu Parametry techniczne Gwarancja w latach Ilość 1. 2. 3. 4. 5. 1 Klawiatura typ PS/2 standardowa
ZL15AVR. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów ATmega32
ZL15AVR Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów ATmega32 ZL15AVR jest uniwersalnym zestawem uruchomieniowym dla mikrokontrolerów ATmega32 (oraz innych w obudowie 40-wyprowadzeniowej). Dzięki wyposażeniu
Programator ZL2PRG jest uniwersalnym programatorem ISP dla mikrokontrolerów, o budowie zbliżonej do STK200/300 (produkowany przez firmę Kanda).
ZL2PRG Programator ISP dla mikrokontrolerów AVR firmy Atmel Programator ZL2PRG jest uniwersalnym programatorem ISP dla mikrokontrolerów, o budowie zbliżonej do STK200/300 (produkowany przez firmę Kanda).
Zwory elektromagnetyczne najwyższej jakości
EM Zwory elektromagnetyczne najwyższej jakości ZWORA ELEKTROMAGNETYCZNA TYPU EM BEZPIECZNE I FUNKCJONALNE ROZWIĄZANIE DO ZAMYKANIA DRZWI Rozwiązanie pasujące do wszystkich drzwi Zwory elektromagnetyczne
INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI DYSTRYBUCYJNEJ WARUNKI KORZYSTANIA, PROWADZENIA RUCHU, EKSPLOATACJI I PLANOWANIA ROZWOJU SIECI.
INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI DYSTRYBUCYJNEJ WARUNKI KORZYSTANIA, PROWADZENIA RUCHU, EKSPLOATACJI I PLANOWANIA ROZWOJU SIECI OPIS SIECI DYSTRYBUCYJNEJ SYNTHOS DWORY PARAMETRY TECHNICZNE URZĄDZEŃ
ROZDZIAŁ 1 Instrukcja obsługi GRAND HAND VIEW III
ROZDZIAŁ 1 Instrukcja obsługi GRAND HAND VIEW III 1.1 Wstęp Grand Hand View III to uniwersalny konwerter obrazu z sygnału VGA na sygnał analogowy (TV). Urządzenie może być wykorzystane do gier komputerowych,
PROFIBUS - zalecenia odnośnie montażu i okablowania instalcji sieciowych Profibus PNO Polska
PROFIBUS - zalecenia odnośnie montażu i okablowania instalcji sieciowych Profibus PNO Polska Część 1 - kable miedziane w sieci PROFIBUS Informacje ogólne o kablach dla sieci Profibus Bardzo często spotykamy
INSTRUKCJA Płytka uruchomieniowa EvB 4.1 Instrukcja obsługi
INSTRUKCJA Płytka uruchomieniowa EvB 4.1 Instrukcja obsługi Instrukcja obsługi płytki uruchomieniowej EvB 4.1 Strona 1 z 12 Do czego płytka OPIS!! Na płytce znajdą Państwo: - Procesor AVR ATMega16 w obudowie
Ultrasonic Ranging Module on STM32F4
Sławomir Węgrzyn V rok Koło Naukowe Techniki Cyfrowej dr inż. Wojciech Mysiński opiekun naukowy Ultrasonic Ranging Module on STM32F4 Obsługa ultradźwiękowego ź czujnika odległości na mikrokontrolerze STM32f4
Układ Automatyki Rezerwowania Wyłączników LRW-H5
Układ Automatyki Rezerwowania Wyłączników LRW-H5 Zastosowanie Przekaźnik automatyki LRW-H5 przeznaczony jest dla rozdzielni 110 kv z jednym sekcjonowanym systemem szyn zbiorczych. W polu łącznika szyn
Kurs Elektroniki. Część 5 - Mikrokontrolery. www.knr.meil.pw.edu.pl 1/26
Kurs Elektroniki Część 5 - Mikrokontrolery. www.knr.meil.pw.edu.pl 1/26 Mikrokontroler - autonomiczny i użyteczny system mikroprocesorowy, który do swego działania wymaga minimalnej liczby elementów dodatkowych.
Zestawy modułu pomiarowego i wyświetlacza Strona 438. Moduły pomiarowe Strony 439 do 441. Skaningowy mikrometr laserowy Typ zespolony Strona 442
Skaningowe mikrometry laserowe LSM Zestawy modułu pomiarowego i wyświetlacza Strona 438 Moduły pomiarowe Strony 439 do 441 Skaningowy mikrometr laserowy Typ zespolony Strona 442 Moduły wyświetlające Strony
SIEMENS 1 SCALANCE W786 SIMATIC NET. Instrukcja obsługi. Wyświetlacz LED. Przycisk Reset. Demontaż / montaż obudowy. Specyfikacja techniczna
SIEMENS SIMATIC NET Wyświetlacz LED 1 SCALANCE W786 Instrukcja obsługi Przycisk Reset 2 3 Demontaż / montaż obudowy Specyfikacja techniczna 4 SPIS TREŚCI 1.Wyświetlacz LED... 3 2.Przycisk Reset... 6 3.Demontaż
PROCEDURA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW Z SYSTEMEM SD-NAVI (wersja 1.00)
1 Spis treści ZaŜalenie klienta Diagnostyka Omówienie i opis wyprowadzeń Rozdział 2 Ogólny problem funkcjonalny Rozdział 3 Urządzenie nie działa lub nie uruchamia się (czarny ekran): Rozdział 3-1 Przycisk
ISP ADAPTER. Instrukcja obsługi rev.1.1. Copyright 2009 SIBIT
Instrukcja obsługi rev.1.1 Spis treści 1.Wprowadzenie... 3 2. Rozmieszczenie elementów...4 3. Opis wyprowadzeń złącza ISP...6 4. Zasilanie adaptera...7 5. Wybór źródła taktowania...8 6. Wybór programowanego
WYBRANE MODELE UKŁADÓW STEROWANIA IMITATOREM STACJI RADIOLOKACYJNEJ
Dr inż. Stanisław ŻYGADŁO Dr inż. Dariusz RODZIK Inż. Michał JANKOWSKI Wojskowa Akademia Techniczna WYBRANE MODELE UKŁADÓW STEROWANIA IMITATOREM STACJI RADIOLOKACYJNEJ Streszczenie: W referacie przedstawiono
Zestaw uruchomieniowy z mikrokontrolerem LPC1114 i wbudowanym programatorem ISP
Zestaw uruchomieniowy z mikrokontrolerem LPC1114 i wbudowanym programatorem ISP ZL32ARM ZL32ARM z mikrokontrolerem LPC1114 (rdzeń Cotrex-M0) dzięki wbudowanemu programatorowi jest kompletnym zestawem uruchomieniowym.
Instrukcja uŝytkownika
GrandEVBavr płyta ewaluacyjna dla mikrokontrolerów AVR. REV 1.0 Instrukcja uŝytkownika Evalu ation Board s for 51, AVR, ST, PIC microcontrollers Sta- rter Kits Embedded Web Serve rs Prototyping Boards
MOELLER PS4-300. Stanowisko Laboratoryjne. Zakład Napędu ISEP PW
MOELLER PS4-300 Stanowisko Laboratoryjne Zakład Napędu ISEP PW 1. Wstęp Stanowisko laboratoryjne pozwala wykonywać ćwiczenia związane z programowaniem i pracą sterownika PLC w sieci Profibus DP. Model
DTR.ZL-24-08 APLISENS PRODUKCJA PRZETWORNIKÓW CIŚNIENIA I APARATURY POMIAROWEJ INSTRUKCJA OBSŁUGI (DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA)
DTR.ZL-24-08 APLISENS PRODUKCJA PRZETWORNIKÓW CIŚNIENIA I APARATURY POMIAROWEJ INSTRUKCJA OBSŁUGI (DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA) ZASILACZ SIECIOWY TYPU ZL-24-08 WARSZAWA, KWIECIEŃ 2008. APLISENS S.A.,
1) VM-3240VA DANE TECHNICZNE
1) VM-3240VA VM-3240VA jest to wielofunkcyjny wzmacniacz przeznaczony do montażu w szafie rackowej (3-u). Wzmacniacz zawiera w sobie moduły wejść muzyki tła, wyjścia głośnikowe na sześć niezależnych stref.
Instrukcja obsługi i montażu
Serwonapędy DC Instrukcja obsługi i montażu 1. Bezpieczeństwo użytkowania, Gwarancja 1.1. Zasady bezpiecznego użytkowania 1.2. Gwarancja 2. Parametry pracy 2.1. Parametry elektryczne 3. Oznaczenia wyprowadzeń
micro USB AVR ISP II FT STK500v2 Programator ISP mikrokontrolerów AVR zgodny z STK500v2 Opis Podstawowe w³aœciwoœci - 1 -
USB AVR ISP II FT STK500v2 Programator ISP mikrokontrolerów AVR zgodny z STK500v2 Opis Podstawowe w³aœciwoœci - kompatybilny z programatorem STK500v2 - umo liwia programowanie w systemie wszystkich mikrokontrolerów
INSTRUKCJA OBSŁUGI Sterownik Magistrali Nr katalogowy BCET-485-00
INSTRUKCJA OBSŁUGI Sterownik Magistrali Nr katalogowy BCET-485-00 data publikacji luty 2011 Strona 2 z 13 SPIS TREŚCI 1. Charakterystyka ogólna... 3 2. Opis złączy... 4 2.1 Wejścia cyfrowe... 7 2.2 Półprzewodnikowe
Przyłącza magistrali struktura sieciowa DDL DDL-X-Tool. Broszura katalogowa
Przyłącza magistrali struktura sieciowa DDL Broszura katalogowa 2 Przyłącza magistrali struktura sieciowa DDL model V, Opcjonalne narzędzie ułatwiające uruchamianie komponentów DDL 3 Przyłącza magistrali
Minimoduł AVR MB-128 z interfejsem USB/CAN
MikloBit ul. Matejki 20/29 43-600 Jaworzno www.miklobit.pl support@miklobit.pl Minimoduł AVR MB-128 z interfejsem USB/CAN rev. B 2005.12.20 Spis treści 1.Informacje ogólne...4 1.Wstęp...4 2.Charakterystyka
2.1 INFORMACJE OGÓLNE O SERII NX
ASTOR KATALOG SYSTEMÓW STEROWANIA HORNER APG 2.1 INFORMACJE OGÓLNE O SERII NX Wyświetlacz graficzny, monochromatyczny o rozmiarach 240 x 128 lub 128 x 64 piksele. 256 kb pamięci programu. 2 porty szeregowe.
INSTRUKCJA OBSŁUGI STEROWNIK PASZOCIĄGU DALTEC 1001
INSTRUKCJA OBSŁUGI STEROWNIK PASZOCIĄGU DALTEC 1001 Wszelkie prace elektryczne powinien wykonywać tylko uprawniony elektryk. Niewłaściwe podłączenie urządzenia do sieci elektrycznej może doprowadzić do
Zainstalowana po raz pierwszy aplikacja wymaga aktualizacji bazy danych obsługiwanych sterowników.
FRISKO-MOBILE Aplikacja FRISKO-MOBILE przeznaczona jest do zdalnej obsługi sterowników FRISKO podłączonych do sieci LAN o stałym adresie IP za pośrednictwem wbudowanych lub zewnętrznych modułów komunikacyjnych.
ENXTV. Instrukcja instalacji. Inter Projekt S.A.
ENXTV Instrukcja instalacji Inter Projekt S.A. Spis treści 1. Wprowadzenie 2. Zawartość opakowania 3. Opis urządzenia 4. Połączenie kabli 5. Wstępna konfiguracja 6. Opis Pilota zdalnego sterowania 7. Opis
Konstrukcja sterownika oparta na 32-bitowym procesorze
Konstrukcja sterownika oparta na 32-bitowym procesorze Nowa generacja sterowników System sekwencyjnego wtrysku gazu STAG-4 QBOX BASIC jest pierwszym z rodziny nowej generacji sterowników produkowanych
TABLICA SYNOPTYCZNA CA-64 PTSA
TABLICA SYNOPTYCZNA CA-64 PTSA Instrukcja odnosi się do modułu w wersji CA64T v1.4 z oprogramowaniem v4.00. ca64ptsa_pl 12/07 Tablica synoptyczna z oprogramowaniem w wersji 4.00 może współpracować z centralą
Budowa systemów komputerowych
Budowa systemów komputerowych dr hab. inż. Krzysztof Patan, prof. PWSZ Instytut Politechniczny Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Głogowie k.patan@issi.uz.zgora.pl Współczesny system komputerowy System
INSTRUKCJA TERMOSTATU
INSTRUKCJA TERMOSTATU Instrukcja dotyczy y modeli termostatów: : TT-1,, TT-2, TT-3, TT-4, TT-5 Termostat pracuje w zakresie od -45 do 125 C z dokładnością nastawy co 0,1 C. Nastawa histerezy do 50,8 C
ELEKTROTRZYMACZE KARTA KATALOGOWA
ELEKTROTRZYMACZE W wielu budynkach, zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej, istnieje konieczność wydzielenia stref ppoż. oraz podziału korytarzy ewakuacyjnych na odcinki krótsze niż 50m. Z reguły
2004 Heden Media. Wszelkie prawa zastrzeżone. Wirtualne laboratorium z napędów i sterowania pneumatycznego. Minimalne wymagania
2004 Heden Media. Wszelkie prawa zastrzeżone Wirtualne laboratorium z napędów i sterowania pneumatycznego Minimalne wymagania PC 133 MHz, 16 MB pamięci RAM, CD-ROM, 3,5 MB wolnej pamięci na dysku twardym,
Programator pamięci EEPROM
Programator pamięci EEPROM Model M- do Dydaktycznego Systemu Mikroprocesorowego DSM-5 Instrukcja uŝytkowania Copyright 007 by MicroMade All rights reserved Wszelkie prawa zastrzeŝone MicroMade Gałka i
Bufory danych wilgotności i temperatury TR100-A/TR200-A Nr produktu 000101274
INSTRUKCJA OBSŁUGI Bufory danych wilgotności i temperatury TR100-A/TR200-A Nr produktu 000101274 Strona 1 z 9 Bufory danych wilgotności i temperatury TR100-A/TR200-A 1. wejście USB 2. wskaźnik diodowy
Type ETO2 Controller for ice and snow melting
Type ETO2 Controller for ice and snow melting 57652 06/08 (BJ) English page 2 Deutsch page 14 page 26 Russian page 38 SPIS TREŚCI Wyjaśnienie pojęć.................... Strona 26 Wprowadzenie.....................