Prawo karne część szczególna

Transkrypt

1 Prawo karne część szczególna Rok akademicki 2012/2013 dr hab. Janusz Raglewski (JR) dr Marek Bielski (MB) dr Agnieszka Pilch (AP) prof. dr hab. Andrzej Zoll (AZ) dr hab. Włodzimierz Wróbel, prof. UJ (WW) prof. dr hab. Maria Szewczyk (MS) dr Grzegorz Bogdan (GB) dr hab. Piotr Kardas, prof. UJ (PK) dr Agnieszka Barczak-Opustil (ABO) Spis treści Wykład 1 (JR) Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej Wykład 2 (MB) Przestępstwa przeciw wolności seksualnej Wykład 3 (AP) Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości Wykład 4 (AZ) Ochrona życia (przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu) Wykład 5 (AZ) - Poszczególne typy przestępstw związane z ochroną życia Wykład 6 (AP) Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości Wykład 7 (WW) Przestępstwa przeciwko ochronie informacji i godzące w wiarygodność dokumentów 37 Wykład 8 (MS) Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece Wykład 9 (GB) Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu Wykład 10 (GB) Przestępstwa przeciwko komunikacji Wykład 11 (AZ) Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu...66 Wykład 12 (MB) Przestępstwa przeciwko mieniu Wykład 13 (PK) Przestępstwa przeciwko mieniu Wykład 14 (ABO) Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych i samorządu terytorialnego. 83 Wykład 15 () Notatki z wykładów: Mateusz Popiel: 1, 5, 7, 8, 13, 14, opracowanie, redakcja. la rosa negra: 4, 6, 9, 10, 11, 12. Magda em: 2, 3.

2 Prawo karne część szczegółowa. Wykład 1 ( ) dr hab. Janusz Raglewski Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej Egzamin: 10 kazusów /10 wykładów/ 10 egzaminatorów; czas: ok. 2 godziny (czas ograniczeniem) - lepiej napisać na wszystkie kazusy coś. Można mieć kodeksy, ale nie mogą one być glosowane. Komentarz nie trzeba w całości studiować. Do egzaminu obowiązują problemy na wykładzie poruszane i orzeczenia, które prowadzący wskazał na wykładzie, albo na ćwiczeniach. Nie trzeba całych dwóch tomów czytać. Rozdział XXVII Art. 212 kk zniesławienie/ pomówienie Art. 213 kk regulacja kontratypu prawa do krytyki Art. 214 kk superfluum Art. 215 kk podanie wyroku do publicznej wiadomości (środek karny) Art. 216 kk zniewaga Art. 217 kk naruszenie nietykalności cielesnej Art. 217a kk naruszenie nietykalności, jeżeli dokonuje się tego w trakcie interwencji na rzecz ochrony innych, lub ładu publicznego Zniesławienie (art. 212 kk) Art. 212 kk 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. 3. W razie skazania za przestępstwo określone w 1 lub 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego. 4. Ściganie przestępstwa określonego w 1 lub 2 odbywa się z oskarżenia prywatnego. Naruszamy cześć podnosząc okoliczności, które je negatywnie charakteryzują. Czyn godzący w dobre imię podmiotu. Cześć domniemanie, z którego korzysta każdy z nas (każdy jest człowiekiem zacnym, uczciwym). Sprawcą może być każdy charakter powszechny przestępstwa. Najczęściej dotyczyć będzie dziennikarzy. Na czym polega samo zachowanie karalne (czynność sprawcza)? Co to znaczy pomawianie? art kk pomawianie to podnoszenie zarzutu zniesławiającego. Podnoszę zarzut, kiedy czynię to w imieniu własnym: X jest złodziejem. A inaczej kiedy się mówi: na mieście się mówi, że X jest złodziejem. Czy można kogoś pomówić, bijąc brawo kiedy ktoś inny powie, że X jest złodziejem? Czy można to zrobić opowiadając anegdotę? Bez formułowania tezy. Tak. Czy to jest anegdota, czy pytanie nie wyłącza odpowiedzialności za pomówienie. Czy można pomówić kogoś w cztery oczy? Nie, adresatem musi być ktoś inny chodzi o pomówienie innej osoby, instytucji. o Sytuacja: adresat, podmiot, inna osoba 3 osoba. Znieważyć można w 4 oczy, a pomówić nie. Czy adresat ma rozumieć treści zniesławiające? Adresat słyszy wyzwiska po chińsku odbiorca musi mieć zdolność rozumienia treści pomówienia. To nie musi być zmiana poglądu to jest przestępstwo formalne. Postępowanie, lub właściwości. Zarzucenie komuś, że jest nie bezstronnym sędzią, że jest łapówkarzem, kolaborantem, że żona bije męża.

3 o Właściwości powiedzenie o chirurgu, że drżą mu ręce. o Ktoś napisał na forum, że wykładowca jest erotomanem, czy to jest zniesławienie? Tak, ale zależy to od tego, o kim mówimy. SN orzekł, że nie może być nauczycielem ktoś, kto jest erotomanem (nadmierne, chorobliwe zainteresowanie seksem). Ale gwiazda, która jest ekstrawagancka, to niekoniecznie. Jest to znamię ocenne. o Sędziemu powiemy, że działa stronniczo charakter zniesławiający. o Wydaje mi się, że X jest złodziejem bardzo naganne zachowanie. Słowem można zabić. Szczególne wymagania wobec rzetelności dziennikarzy. Przestępstwo zniesławienia formalne liczy się samo zachowanie. Jest przestępstwem umyślnym. Art kk typ kwalifikowany. Kara pozbawienia do roku. Środek masowego komunikowania się prasa, radio, TV, Internet. Można być przestępcą kilkoma kliknięciami. Kontratyp prawa do krytyki (art. 213 kk) Art Nie ma przestępstwa określonego w art , jeżeli zarzut uczyniony niepublicznie jest prawdziwy. 2. Nie popełnia przestępstwa określonego w art lub 2, kto publicznie podnosi lub rozgłasza prawdziwy zarzut: 1) dotyczący postępowania osoby pełniącej funkcję publiczną lub 2) służący obronie społecznie uzasadnionego interesu. Jeżeli zarzut dotyczy życia prywatnego lub rodzinnego, dowód prawdy może być przeprowadzony tylko wtedy, gdy zarzut ma zapobiec niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia człowieka albo demoralizacji małoletniego. Zarzut niepublicznie - 1 Zarzut publicznie - 2 o Zarzut prawdziwy, ochrona społecznie uzasadnionego interesu dotyczy osoby pełniącej funkcję publiczną o Definicja osoby publicznej słowniczek o Dowód prawdy - 2 in fine Pytanie (EGZ): na kim ciąży obowiązek czego udowodnienia. Wymogi dotyczące osoby publicznej Zniewaga (art. 216 kk) Art. 216 kk 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. 3. Jeżeli zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego albo jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej lub zniewagą wzajemną, sąd może odstąpić od wymierzenia kary. 4. W razie skazania za przestępstwo określone w 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego. 5. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego. Czym się różni zniewaga od zniesławienia? Nic konkretnego, a uderzamy w cześć danej osoby. Epitety zniewaga. Nieracjonalny przekaz odnoszący się do czci. Zawsze jest to znamię ocenne. Zniewaga: o Bezpośrednia inna osobę w jej obecności. Face to face. Można znieważyć w 4 oczy. Osoba znieważana nie musi tego rozumieć można znieważyć osobę, która śpi. Nie ma znaczenia, czy osoba znieważana czuje się znieważona. o Zaoczna albo choćby pod jej nieobecność, lub publicznie. Bez obecności pokrzywdzonego. Publicznie umożliwia odbiór zniewagi każdej osobie. Możliwość dostrzeżenia tego przez nieokreśloną liczbę osób. [Można zgwałcić przez telefon Ty oddaj się tamtemu, co stoi przy Tobie ] 2 środki masowego komunikowania

4 3 nie jest typem czynu zabronionego. Przepis określa dwie instytucje: o Prowokacje (zniewagę wywołało wyzywające zachowanie pokrzywdzonego); o Retorsja (pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej, lub zniewagą wzajemną). Tylko relacja: pokrzywdzony - sprawca Naruszenie nietykalności cielesnej (art. 217 kk) Art Kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza jego nietykalność cielesną, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. 2. Jeżeli naruszenie nietykalności wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego albo jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności, sąd może odstąpić od wymierzenia kary. 3. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego. Przestępstwo formalne żadnego skutku być nie musi. Dotyczy naruszenia wolności od dotykania. o Lekki uszczerbek do 7 dni, ale nie mówi o minimum, ale musi być uszczerbek ciała. Przestępstwo umyślne (musi być umyślnie) i ścigane z oskarżenia prywatnego. Art. 217a kk Art. 217a. Kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza jego nietykalność cielesną w związku z podjętą przez niego interwencją na rzecz ochrony bezpieczeństwa ludzi lub ochrony bezpieczeństwa lub porządku publicznego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Nowy przepis. Wydaje się, że art kk by wystarczył. Nie ma tego przepisu na egzaminie Rozdział XXIII Przestępstwa przeciwko wolności Pozbawienie wolności (art. 189 kk) Art Kto pozbawia człowieka wolności, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat Jeżeli pozbawienie wolności trwało dłużej niż 7 dni, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat Jeżeli pozbawienie wolności, o którym mowa w 1 lub 2, łączyło się ze szczególnym udręczeniem, sprawca podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. O jaką chodzi tu wolność? Chodzi o wolność lokomocyjną. Ograniczenie lokomocyjne, nie jest ograniczeniem. Chodzi o ograniczenie swobody wyboru. Pozbawia się wolności przez działanie. Czy straszenie, że pies jest za drzwiami sali wykładowej jest pozbawieniem wolności? Wzbudzenie obawy jest pozbawieniem wolności. Człowiek śpi w pokoju, żona wychodzi wieczorem i zamyka męża w sypialni. Czy jest to pozbawienie? Nie. Osoba pozbawiona wolności musi być świadoma pozbawienia wolności. Strażnika zamykamy na noc w pomieszczeniu z którego i tak nie wychodzi nie jest to pozbawienie. Samo wzbudzenie przekonania, że nie można opuścić pomieszczenia jest pozbawieniem. Czy pozbawieniem wolności, jest zabranie ubrania sprzed jeziora? Dzisiaj już raczej nie. Zabranie inwalidzie wózka inwalidzkiego jest pozbawieniem wolności. Pozbawienie wolności jest przestępstwem trwałym cały czas zamach na wolność trwa, gdy on siedzi w pomieszczeniu. Można pozbawić wolności kogoś, kto już jest pozbawiony wolności (zamkniemy go w komórce) można popełnić przez zaniechanie, gdy nie wypuścimy kogoś z więzienia i jest to bezprawne pozbawienie wolności. Można ukraść rzecz złodziejowi.

5 Często na egzaminie - 3 łączące się ze szczególnym udręczeniem. Np. uderzenie i zamknięcie w bagażniku samochodu. Co jeżeli zachowanie sprawców makabryczne, a uszczerbek nieznaczny czy to jest szczególne udręczenie? Jest, bo liczy się sposób zachowania. SA w Lublinie II Aka 59/01 znamię szczególnego udręczenia Handel ludźmi (art. 189a) Art. 189a. 1. Kto dopuszcza się handlu ludźmi, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat Kto czyni przygotowania do popełnienia przestępstwa określonego w 1, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Kto dopuszcza się handlu ludźmi zbrodnia. Przestępstwo konwencyjne, uprzedmiotowienie człowieka. Art kk handel ludźmi. Czy handel piłkarzami nie jest handlem ludźmi? 22. Handlem ludźmi jest werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby z zastosowaniem: 1) przemocy lub groźby bezprawnej, 2) uprowadzenia, 3) podstępu, 4) wprowadzenia w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, 5) nadużycia stosunku zależności, wykorzystania krytycznego położenia lub stanu bezradności, 6) udzielenia albo przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy osobie sprawującej opiekę lub nadzór nad inną osobą w celu jej wykorzystania, nawet za jej zgodą, w szczególności w prostytucji, pornografii lub innych formach seksualnego wykorzystania, w pracy lub usługach o charakterze przymusowym, w żebractwie, w niewolnictwie lub innych formach wykorzystania poniżających godność człowieka albo w celu pozyskania komórek, tkanek lub narządów wbrew przepisom ustawy. Jeżeli zachowanie sprawcy dotyczy małoletniego, stanowi ono handel ludźmi, nawet gdy nie zostały użyte metody lub środki wymienione w pkt Groźba karalna (art. 190 kk) Art Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Art kk nie muszę mieć zamiaru tej groźby spełnić, wystarczy wzbudzenie uzasadnionej obawy spełnienia groźby Przestępstwo skutkowe skutkiem spełnienie uzasadnionej obawy, że groźba zostanie spełniona. Dwie przesłanki do spełnienia: o Zmiana w psychice on musi czuć obawę o Uzasadniona obawa Czy znajdę Cię jest groźbą karalną? SA w Krakowie II Aka 140/08 słów znajdę Cię nie można rozumieć, jako groźbę pozbawienia życia (nie). Żeby była groźba karalna - ja nie muszę do niczego zmierzać Stalking i kradzież tożsamości (art. 190 kk) Art. 190a. 1. Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej. 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat Ściganie przestępstwa określonego w 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego. Gdy nie było tego przepisu, to stosowano złośliwe niepokojenie. W przekonaniu stalkera on nie złośliwie niepokoił. Przestępstwo ścigane na wniosek pokrzywdzonego.

6 Nękanie: smsy, e. Istotnie narusza prywatność. Co to znaczy wielokrotnie? Trzeba badać na przykładzie konkretnego stanu faktycznego. Przyjmuje się, że np. 3 razy. Wzbudza u innej osoby poczucie zagrożenia jej poczucie zagrożenia. 2 podszywanie się pod cudzą tożsamość kradzież tożsamości. Możliwa właśnie przy nowych technologiach (Internet). Podszycie się pod inną osobę musi dotyczyć osoby realnie istniejącej i chodzi o osobę fizyczną. Trudno ścigać za wyrządzenie krzywdy kogoś, kto nie istnieje. Trzeba działać w celu wyrządzenia liczy się sam cel działania. Można stworzyć stronę z imieniem i nazwiskiem, ale z kontekstu będzie wiedziała osoba trzecia, że nie piszę to osoba podpisana. Targnięcie się na życie forma kwalifikowana. Ściganie na wniosek pokrzywdzonego. Zmuszanie (art. 191 kk) Art Kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia, podlega karze pozbawienia wolności do lat Jeżeli sprawca działa w sposób określony w 1 w celu wymuszenia zwrotu wierzytelności, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Chodzi o to, że przy pomocy groźby bezprawnej (słowniczek art kk). 12. Groźbą bezprawną jest zarówno groźba, o której mowa w art. 190, jak i groźba spowodowania postępowania karnego lub rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej; nie stanowi groźby zapowiedź spowodowania postępowania karnego, jeżeli ma ona jedynie na celu ochronę prawa naruszonego przestępstwem. Zmuszam do pewnego zachowania. Nie musi być to zachowanie zachowaniem karalnym, nie chodzi o zmuszenie do zachowania karalnego. Jest to przestępstwo formalne. 2 w celu wymuszenia zwrotu wierzytelności. Np. Sasza bierze dłużnika i wystawia za okno Czy wierzytelność musi istnieć? Prof. dr hab. A. Zoll: musi istnieć i sprawca musi działać w celu zwrotu. dr hab. P. Kardas: odwrotnie - tylko musi istnieć w stronie podmiotowej. To, czy wierzytelność faktycznie istnieje jest bez znaczenia liczy się cel działania sprawcy. Jeżeli sprawca działa w przekonaniu, że wierzytelność istnieje wystarcza (dr hab. J. Raglewski) Utrwalanie wizerunku nagiej osoby bez jej zgody (art. 191a kk) Art. 191a. 1. Kto utrwala wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej, używając w tym celu wobec niej przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu, albo wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej bez jej zgody rozpowszechnia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Narzeczeni się rozstają i sprawca umieszcza film erotyczny na youtube. Karalność wprowadzono w 2010 roku. Kto utrwala wizerunek w trakcie czynności seksualnej bez jej zgody rozpowszechnia. Dwie postacie: o Ja utrwalam wizerunek i bez jej zgody rozpowszechniam (nie mam zgody, a ona jest naga, lub w trakcie czynności seksualnej) o W trakcie czynności seksualnej, ale nie musi być naga Co to jest nagość? Co jeżeli będzie miała zegarek? Każda nagość jest karalna. Nagość jest całkowita, lub częściowa. Nie ma wymogu, że musi być rozpoznawalna. W trakcie czynności seksualnej

7 Utrwala wizerunek a malarz? Czy to jest utrwalanie wizerunku? Nagość, a w trakcie czynności seksualnej dwie inne sytuacje. Rozpowszechnia wysyła do 14 osób wiadomość czy jest to rozpowszechnienie? Problematyczne, nikt tego do końca nie rozstrzygnął. A co jeżeli są to tylko odgłosy czynności seksualnej? Zabieg leczniczy bez zgody (art. 192 kk) Art Kto wykonuje zabieg leczniczy bez zgody pacjenta, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Zabieg bez zgody pacjenta. Zgoda musi być prawnie skuteczna zgodnie z ustawą o zawodzie lekarza i lekarza dentysty. Pacjent musi być poinformowani w języku dla niego zrozumiałym Naruszenie miru domowego (art. 193 kk) Art Kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Wdarcie trzeba wejść do pomieszczenia. Wystarczy, że jest to wbrew woli. Zaniechanie wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza. Czy właściciel lokalu może być sprawcą przestępstwa? Czy właściciel może odpowiadać za wdarcie się do cudzego domu? Tak, oczywiście że może. Wynajmuje ograniczam się, w tym, że nie mogę tam przebywać kiedy chce. Jest możliwość ścigania przez właściciela Małżeństwo, mąż zaprosił swoich kolegów i powiedział oni tu będą siedzieć, a żona wynocha! To zależy, czy to zakłóca prawidłowe funkcjonowanie rodziny dzieci. Nie jest to rozstrzygnięte jednoznacznie. Prawo karne część szczegółowa. Wykład 2 ( ) dr Marek Bielski Rozdział XXV kk. przestępstwa przeciw wolności seksualnej zgwałceń rocznie Dobro prawne, które jest chronione - wolność seksualna i obyczajność życia seksualnego Czemu penalizujemy takie zachowania? o Koncepcje moralistyczne - konieczność penalizacji wychodzi z przełamania norm społecznych związanych ze sferą seksualną człowieka. o Obecnie - XX w.: Penalizuje się, bo koncepcje wolnościowe: naruszenie dobra prawnego jakim jest wolność seksualna. Rozdział XXV: chroni się i wolność seksualną i są też typy, które chronią obyczajność. Cechy: o o Wolność seksualna Dobro o charakterze indywidualnym, naruszyć można tylko w stosunku do konkretnej osoby, która jest nośnikiem tego dobra. Wolność jest powiązana z jednostką. Można dysponować tym dobrem prawnym. Zgoda na czynność seksualną:

8 Zdolność dysponowania wyznacza wiek -15 lat. Poniżej - całkowicie nie wolno, sztywna granica wieku. Poczytalność. Wolność rozumiana obiektywnie - nie ważna jest subiektywna ocena ofiary Obyczajność Cechy: o Dobro o charakterze ogólnym, nie indywidualnym o Typy naruszające obyczajność charakteryzuje brak nośnika dobra prawnego. Nie narusza się czyjejś obyczajności, ale obyczajność w ogóle. Poszczególne typy Zgwałcenie (art. 197 kk) Art Kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do Jeżeli sprawca, w sposób określony w 1, doprowadza inną osobę do poddania się innej czynności seksualnej albo wykonania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat Jeżeli sprawca dopuszcza się zgwałcenia: 1) wspólnie z inną osobą, 2) wobec małoletniego poniżej lat 15, 3) wobec wstępnego, zstępnego, przysposobionego, przysposabiającego, brata lub siostry, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat Jeżeli sprawca czynu określonego w 1 3 działa ze szczególnym okrucieństwem, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5. Dwa typy zasadnicze (skutki): o Doprowadzenie do obcowania płciowego ( 1) o Doprowadzenie do innej czynności seksualnej ( 2) 3 typy kwalifikowane 4 jest wymieniony w art kk Indywidualny przedmiot ochrony wolność seksualna. Atak na wolność seksualną musi mieć charakter obiektywny, nie musi się łączyć z np. chęcią sprawcy do zaspokojenia swojego popędu seksualnego. Nie każde zachowania wchodzące w sferę intymności mogą być atakiem na wolność seksualną. Trzy zachowania sprawcze: a) Użycie przemocy b) Groźby bezprawne c) Podstęp Więc to przestępstwo nie ma charakteru własnoręcznego - można np. przymusem doprowadzić do kontaktu seksualnego z inną osobą. Przemoc i groźby- sprawca działaniami wyłącza możliwość podjęcia decyzji i uniemożliwia opór ofiary. Podstęp - nie ma elementu przełamania oporu. Działania sprawcy sprowadzają się do wprowadzenia ofiary w błąd. Podmiot czynu zabronionego - przestępstwo powszechne, może się dopuścić przedstawiciel każdej płci (homo/hetero/les/gej/cokolwiek, każda forma dowolna)

9 Znamiona: o Obcowanie płciowe Zachowania sprowadzające się do spółkowania - prawidłowego stosunku seksualnego Surogaty spółkowania - zachowania sprawcy, które on uznaje za ekwiwalentne, równoważne spółkowaniu. Zbliżenie między sprawcą a ofiarą, które polega na zaangażowaniu innych, niż tradycyjne otworów ciała, w tym buzia, penetracja ręką, użycie przedmiotów (orzecznictwo katowickie, wg Wrocławia użycie przedmiotów przy przymusowej penetracji to inna czynność seksualna ). Musi być zaangażowana strefa intymna przynajmniej jednej osoby. Wszelkie zachowania penetracyjne poza penetracja ust przedmiotem martwym. Czy jeśli ofiara jest zmuszona do penetracji sprawcy to nie ma obcowania (?) o Inna czynność seksualna Jeśli w kontekście seksualnym kogoś się złapie za biust przez odpowiednio cienki sweter, to jest to inna czynność (komentarze). Chodzi o to, że podtekst ma być seksualny. Klepnięcie w tyłek może mieć znikomy stopień społecznej szkodliwości. Podział istnieje, bo potrzebna jest gradacja ingerencji w sferę wolności seksualnej. Zachowania sprawcze 1. Przemoc: a. Oddziaływanie siły fizycznej na człowieka, lub rzecz w celu zmuszenia do działania, zaniechania, czy znoszenia jakiegoś zachowania. b. Bezpośrednia i pośrednia - zarówno na ofiarę, jak i na rzecz, jak i na osobę trzecią. c. Ta siła ma być zindywidualizowana, ma obiektywnie zagrażać ofierze. d. Ma zmierzać do przełamania oporu i przymusić ofiarę do kontaktu seksualnego. Ofiara musi zamanifestować na zewnątrz w jakikolwiek sposób, że się na to nie godzi. 2. Groźba bezprawna: a. Karalna (art kk 1 ) forma nacisku nakierowanego na psychikę, oddziaływującego na psychikę ofiary mająca na celu przymuszenie. b. Musi budzić obawę spełnienia: kryterium obiektywno-indywidualne. c. Nie ma znaczenia, jak groźba została wyrażona. 3. Podstęp: a. Kwalifikowana forma błędu. To coś więcej, niż wykorzystanie błędu po stronie ofiary. b. Może być istotny i nieistotny i. Jak ofiara myśli, że współżyje z bratem bliźniakiem, a to drugi pod niego się podszyje, to jest błąd co do osoby i może być ten błąd. ii. Oszukanie prostytutki i nie zapłacenie jej też jest wprowadzeniem w błąd, bo to chęć zarobienia była motywatorem zgody na współżycie. c. Ujęcie wąskie - sprawca wykorzystuje błąd ofiary odnośnie okoliczności faktycznych będących motywatorem ofiary do podjęcia zachowania. d. Ujęcie szerokie (w polskim prawie karnym) - chodzi też o czynności polegające na wprowadzeniu w błąd, lub wykorzystaniu błędu. Uniemożliwienie / wyłączenie ofierze posiadania motywacji (tabletki gwałtu) e. Na skutek przemocy, groźby czy podstępu dochodzi do jakiejkolwiek czynności doprowadzające do obcowania, lub innej czynności seksualnej Groźbą bezprawną jest zarówno groźba, o której mowa w art. 190, jak i groźba spowodowania postępowania karnego lub rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej; nie stanowi groźby zapowiedź spowodowania postępowania karnego, jeżeli ma ona jedynie na celu ochronę prawa naruszonego przestępstwem.

10 Przedmiot bezpośredniego działania (czynności wykonawczej) o Nie ma znaczenia wiek, płeć, stopień rozwoju fizycznego, dojrzałość płciowa. o Może być w jakimkolwiek związku ze sprawcą. o Prostytutka też może być ofiarą. o Na zwłokach jest znieważenie zwłok, a nie art. 197 kk Zgwałcenie zbiorowe o Wspólne działanie minimum dwóch osób (przemocą, groźbą, lub podstępem doprowadzenie do obcowania, lub innej czynności) o Nie musi każdy z nich podjąć kontaktu seksualnego z ofiarą. o Bardziej społecznie szkodliwe jest jak jest wiele tych kontaktów z ofiarą. o Współsprawstwo konieczne - minimum dwie osoby, wspólne działanie, nie musi być porozumienia, mają sobie tylko uświadamiać elementy związane ze stanem zewnętrznym. Tylko współsprawstwo sensu stricte, żadne pomocnictwa, kierownictwa itp. Art. 200 kk (obcowanie płciowe z małoletnim) mieści się w opisie art pkt. 2 kk Pedofilskie i kazirodcze zgwałcenie pomijalny zbieg z Ze szczególnym okrucieństwem o Znamię mocno ocenne, 5 sposobów rozumienia: a) Zgwałcenie wywołujące dotkliwe skutki fizyczne / b) Środki niewspółmierne do oporu c) Zamiar poniżenia, zadania bólu d) Szczególnie naganny sposób działania, lub rodzaj działań e) Pewne kategorie osób mogą być szczególnie zgwałcone np. zakonnice Tylko D jest ok wg Bielskiego. A co to znaczy? o Przymuszanie w brutalny sposób. o Odrażające formy zachowań Strona podmiotowa o Tylko zamiarem bezpośrednim. o Typy kwalifikowane też z zamiarem bezpośrednim. o Świadomość znamienia kwalifikującego o Zamiar bezpośredni ze świadomością niepełną np. uświadamia sobie, że może gwałcić niepełnoletniego Wykorzystanie bezradności, upośledzenia (art. 198 kk) Art. 198 kk Kto, wykorzystując bezradność innej osoby lub wynikający z upośledzenia umysłowego lub choroby psychicznej brak zdolności tej osoby do rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem, doprowadza ją do obcowania płciowego lub do poddania się innej czynności seksualnej albo do wykonania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Różni się od art. 197 kk, bo narusza się wolność seksualną osoby, która ze względu na swój stan nie może podejmować decyzji w zakresie życia seksualnego, lub nie może zamanifestować oporu. Sprawca nie musi używać przemocy, groźby czy podstępu. Sprawca ma wykorzystać stan psychicznej, czy fizycznej ułomności. A stan po upojeniu alkoholem, narkotykach, czy jakaś narkoza? Jest przecież bezradność. Tak, te niepatologiczne okoliczności też mogą być. Penalizuje się wykorzystanie tych dwóch stanów. Wcześniej penalizowano sam kontakt z taką osobą. Więc trzeba wykazać związek pomiędzy stanem, a wykorzystaniem.

11 Nie każde obcowanie z osobą bezradną, niepoczytalną są penalizowane. Jak ktoś jest sparaliżowany, ale wyrazi mrugnięciem zgodę, to nie ma penalizowania. Bo nie było wykorzystania stanu. Niepoczytalność penalizowane tylko, gdy całkowita. Podmiot czynu o Ogólne przyzwolenie na nawiązywanie kontaktów seksualnych w małżeństwie jak się osoba zgadzała jak była zdrowa, to się domniemuję zgodę jak zachorowała i jest niepoczytalna. o Tylko z zamiarem bezpośrednim, świadomość niepoczytalności ofiary i wykorzystywania tego Nadużycie zależności (art. 199 kk) Art. 199 kk 1. Kto, przez nadużycie stosunku zależności lub wykorzystanie krytycznego położenia, doprowadza inną osobę do obcowania płciowego lub do poddania się innej czynności seksualnej albo do wykonania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności do lat Jeżeli czyn określony w 1 został popełniony na szkodę małoletniego, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat Karze określonej w 2 podlega, kto doprowadza małoletniego do obcowania płciowego lub poddania się innej czynności seksualnej albo do wykonania takiej czynności, nadużywając zaufania lub udzielając mu korzyści majątkowej lub osobistej, albo jej obietnicy. Ofiarą jest osobą, która może zadysponować swoją seksualnością, ale sprawca ma nad nią przymus psychiczny wynikający ze stosunku zależności, albo krytycznego położenia. Jej zgoda nie jest prawnokarnie relewantna. Stosunek zależności o Szczególna sytuacja wynikająca ze stosunków, lub ról społecznych. o Prawne, albo faktyczne podporządkowanie/uzależnienie osoby od drugiej. Sprawca może wywierać wpływ na sytuację prawną, społeczną, czy ekonomiczną ofiary. Krytyczne położenie o Nie wynika z ról, ale z sytuacji faktycznej nasze dobra są zagrożone, ktoś to zagrożenie może uchylić i to wykorzystuje (pomogę Ci, ale pójdziesz ze mną do łóżka). Wykorzystanie, lub nadużycie obu ww. stanów. Musi być powiązanie między stanem, a decyzją. Przy stosunku zależności tylko, gdy sytuacja ma się pogorszyć. Nie sytuacja w stylu dostaniesz podwyżkę jak będziesz miał dodatkowe obowiązki. Bo to forma prostytuowania się. Za to, jeśli szef powie zwolnię Cię jak mi nie zrobisz tego i tego to już podchodzi pod ten art. Rozliczenie w czynszu jak ktoś nie ma na zapłacenie może być wykorzystaniem sytuacji. Art kk: o Odnosi się do małoletnich między 15, a 18 rokiem życia, bo jeśli jest młodszy, to jest to po prostu pedofilia. o Nadużycie zaufania - małoletni podejmuje decyzję, której by nie podjął gdyby miał mniejsze zaufanie do sprawcy. o Archaiczna koncepcja uwiedzenia. o Prostytuowanie małoletniego - między 15, a18, a pozostałe to art. 200 kk (pedofilia). Zbiegi - nie ma kumulatywnych między art w jakiejkolwiek kombinacji. Pedofilia (art. 200 kk) Art. 200 kk 1. Kto obcuje płciowo z małoletnim poniżej lat 15 lub dopuszcza się wobec takiej osoby innej czynności seksualnej lub doprowadza ją do poddania się takim czynnościom albo do ich wykonania, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do Tej samej karze podlega, kto w celu zaspokojenia seksualnego małoletniemu poniżej lat 15 prezentuje wykonanie czynności seksualnej. Całkowity zakaz obcowania poniżej lat 15, nie ważne jak do tego dojdzie. Chroni się m.in. przed konsekwencjami zbyt wczesnego macierzyństwa.

12 Dwie kategorie stanów stwarzających problemy : Co, jeśli jest dwoje małoletnich? o Niektórzy twierdzą, że oboje są ofiarami i nikt nie narusza normy błąd! o Oboje naruszają, ale nie można im przypisać winy. Więc postępowanie w sprawach nieletnich. o Co gdy jest małoletnia dziewczyna na progu 15 roku i chłopak 17lat, pójdą do łóżka bo się kochają? Tu jest znikomy stopień społecznej szkodliwości, ten przypadek trafia poza cel tej regulacji. Art kk - samo pokazanie ciała nie spełnia znamion Grooming (art. 200a kk) Art. 200a. 1. Kto w celu popełnienia przestępstwa określonego w art pkt. 2 lub art. 200, jak również produkowania lub utrwalania treści pornograficznych, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej nawiązuje kontakt z małoletnim poniżej lat 15, zmierzając, za pomocą wprowadzenia go w błąd, wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania sytuacji albo przy użyciu groźby bezprawnej, do spotkania z nim, podlega karze pozbawienia wolności do lat Kto za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej małoletniemu poniżej lat 15 składa propozycję obcowania płciowego, poddania się lub wykonania innej czynności seksualnej lub udziału w produkowaniu lub utrwalaniu treści pornograficznych, i zmierza do jej realizacji, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Grooming - nagabywanie małoletniego (wywoływanie u małoletniego zaufania, np. podawanie się za dziecko w sieci, coś stylu umówmy się na lody ). Czy te zachowania z art. 200a 1 i 2 nie były już wcześniej spenalizowane? Przecież mamy usiłowanie art. 200 wg. dr M. Bielskiego w większości przypadków powinno się stosować usiłować, niż tego potworka legislacyjnego. Muszą być konkretne sieci komunikacyjne i to za ich pomocą sprawca działa (czat, gg, itp.) Art. 200a 2 kk - złożenie propozycji składa propozycję + zmierza Propagowanie pedofilii (art. 200b kk) Art. 200b. Kto publicznie propaguje lub pochwala zachowania o charakterze pedofilskim, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Pozytywne wyrażanie się o idei pedofilskiej, nie koniecznie konkretnego człowieka, pedofila. Kazirodztwo (art. 201 kk) Art Kto dopuszcza się obcowania płciowego w stosunku do wstępnego, zstępnego, przysposobionego, przysposabiającego, brata lub siostry, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Penalizowane tylko w formie obcowania płciowego. Musi dojść do kontaktu seksualnego - przestępstwo własnoręczne. Osoby najbliższe nie tylko spokrewnione więziami krwi, ale też przez stosunki prawne. Dlaczego ten przepis w ogóle istnieje? Filozofia podejścia, że niektórych rzeczy nie powinno się robić. Taka ocena społeczna. Pornografia (art. 202 kk) Art Kto publicznie prezentuje treści pornograficzne w taki sposób, że może to narzucić ich odbiór osobie, która tego sobie nie życzy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. 2. Kto małoletniemu poniżej lat 15 prezentuje treści pornograficzne lub udostępnia mu przedmioty mające taki charakter albo rozpowszechnia treści pornograficzne w sposób umożliwiający takiemu małoletniemu zapoznanie się z nimi, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Kto w celu rozpowszechniania produkuje, utrwala lub sprowadza, przechowuje lub posiada albo rozpowszechnia lub publicznie prezentuje treści pornograficzne z udziałem małoletniego albo treści pornograficzne związane z prezentowaniem przemocy lub posługiwaniem się zwierzęciem, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

13 4. Kto utrwala treści pornograficzne z udziałem małoletniego poniżej lat 15, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. 4a. Kto sprowadza, przechowuje lub posiada treści pornograficzne z udziałem małoletniego poniżej lat 15, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. 4b. Kto produkuje, rozpowszechnia, prezentuje, przechowuje lub posiada treści pornograficzne przedstawiające wytworzony albo przetworzony wizerunek małoletniego uczestniczącego w czynności seksualnej podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Sąd może orzec przepadek narzędzi lub innych przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstw określonych w 1 4b, chociażby nie stanowiły własności sprawcy. Co do zasady posiadanie miękkiej pornografii jest dozwolone. Twarda ( 3 i 4) - nie wolno mieć Jak są osoby ucharakteryzowane na poniżej 15 lat mogą być tratowane, jako pornografia symulowana i też nie wolno. Pornografia (definicja) - M. Filar definiuje przez cechy: o Przedstawianie czynności seksualnych w sposób koncentrujący się wyłącznie na technicznych aspektach, w oderwaniu od warstwy intelektualnej i osobistej. o Ukazywanie ludzkich organów płciowych w ich funkcjach seksualnych, sprowadzające się wyłącznie do rejestracji odhumanizowanej technologii seksu. o Intencją twórcy którą jest wywołanie podniecenia seksualnego u odbiorcy. Czyli coś więcej, niż erotyka. Prawo karne część szczególna. Wykład 3 ( ) dr Agnieszka Pilch Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości (rozdział XXX) Wymiar sprawiedliwości według kodeksu karnego o Także inne organy oprócz sądów o Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości Art. 232 kk 1. Kto przemocą lub groźbą bezprawną wywiera wpływ na czynności urzędowe sądu, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat Tej samej karze podlega sprawca przestępstwa określonego w 1, popełnionego na szkodę międzynarodowego trybunału karnego lub jego organu działającego na podstawie umowy międzynarodowej, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, albo powołanego przez organizację międzynarodową ukonstytuowaną umową ratyfikowaną przez Rzeczpospolitą Polską. Przedmiot ochrony - funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości i dobra człowieka Podmiot ochrony każdy (przestępstwo powszechne) Czynność sprawcza: o Przepis mówi o użyciu przemocy (vis absoluta, compulsiva) wobec osoby, lub rzeczy. o Użycie groźby bezprawnej (art. 115 kk 2 ); też przez osobę trzecią działającą na polecenie sprawcy o Musi nastąpić w konkretnym celu i mieć na celu konkretne czynności (wywierać wpływ na związane z wykonywaniem wymiaru spraw czynności sądu). o Wywieranie wpływu ma modyfikować zachowanie sądu w pożądanym przez sprawcę kierunku. Nie ma w zakresie tego przepisu sądów polubownych, arbitrażowych itp. Przedmiot bezpośredniego działania człowiek, lub kilka osób pełniących funkcje sądowe (już nie Trybunał Konstytucyjny) Znamiona podmiotowe - umyślność, zamiar bezpośredni Groźbą bezprawną jest zarówno groźba, o której mowa w art. 190, jak i groźba spowodowania postępowania karnego lub rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej; nie stanowi groźby zapowiedź spowodowania postępowania karnego, jeżeli ma ona jedynie na celu ochronę prawa naruszonego przestępstwem.

14 Fałszywe zeznania (art. 233 kk) 1. Kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności do lat Warunkiem odpowiedzialności jest, aby przyjmujący zeznanie, działając w zakresie swoich uprawnień, uprzedził zeznającego o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie lub odebrał od niego przyrzeczenie. 3. Nie podlega karze, kto, nie wiedząc o prawie odmowy zeznania lub odpowiedzi na pytania, składa fałszywe zeznanie z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym. 4. Kto, jako biegły, rzeczoznawca lub tłumacz, przedstawia fałszywą opinię lub tłumaczenie mające służyć za dowód w postępowaniu określonym w 1, podlega karze pozbawienia wolności do lat Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia, jeżeli: 1) fałszywe zeznanie, opinia lub tłumaczenie dotyczy okoliczności nie mogących mieć wpływu na rozstrzygnięcie sprawy, 2) sprawca dobrowolnie sprostuje fałszywe zeznanie, opinię lub tłumaczenie, zanim nastąpi, chociażby nieprawomocne, rozstrzygnięcie sprawy. 6. Przepisy 1 3 oraz 5 stosuje się odpowiednio do osoby, która składa fałszywe oświadczenie, jeżeli przepis ustawy przewiduje możliwość odebrania oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej. Przedmiot ochrony: prawidłowość wykonania wymiaru sprawiedliwości i wiarygodność ustaleń w postępowaniu (przedmiot ochrony definiuje status pokrzywdzonego, za tym idą uprawnienia procesowe). Strona przedmiotowa, znamiona: o Kto? Osoba, której przysługuje status świadka (bo zeznania ) Biegły, specjalista Osoba składająca oświadczenie A oskarżony? On przecież składa wyjaśnienia. Jest koncepcja kontratypu pozaustawowego, że powinien być usprawiedliwiony do składania fałszywych zeznań. Bo prawo do obrony : Wąski zakres tego prawa: zakres prawa do nieoskarżania samego siebie musi być interpretowany w świetle art kpk 3 - pouczenie osoby składającej depozycje o prawie odmowy na pytanie gdyby to naraziło tę osobę, lub jej najbliższą na odpowiedzialność karną; Szeroki zakres (dominujący pogląd): bezkarność składania fałszywych zeznań dotyczących okoliczności mogących dotyczyć odpowiedzialności karnej, więc nie może odpowiadać świadek w postępowaniu przygotowawczym, gdy wobec niego to by wskazało na niego, jako sprawcę danego przestępstwa. Konsekwencje szerokiej koncepcji: jeśli na dalszym etapie postępowania osoba składa depozycje, które mogą spowodować jej odpowiedzialność, to nie ponosi odpowiedzialności z art. 233 kk. Kolizja dóbr - prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, a prawo do obrony oskarżonego. Pierwszeństwo ma prawo do obrony. [A w Anglii np. nie wolno oskarżonemu kłamać w swojej obronie.] Orzeczenie. Kiedy jest zatajenie prawdy? Gdy osoba przesłuchiwana przemilcza okoliczności, lub jawnie zaprzecza okolicznościom, które istniały. Nie ma takiej sytuacji, gdy osoba odmawia odpowiedzi na pytania. Art kk - odpowiedzialność konkretnej osoby za składanie fałszywego oświadczenia. Tylko wtedy może ponosić odpowiedzialność, jeśli złożyła fałszywe oświadczenie jeżeli: a) Została pouczona, że za składanie fałszywych zeznań grozi jej odpowiedzialność karna; b) Pouczenie ma swoje korzenie w ustawie. To, że ktoś składał fałszywe zeznania w jakimkolwiek postępowaniu nie może przekreślać tego, że w innym postępowaniu zeznaje prawdę. Odpowiadającego na pytania należy pouczyć (art kk) brak pouczenia wyłącza odpowiedzialność Strona podmiotowa o Zamiar bezpośredni i ewentualny Art. 233 kk może być w zbiegu z art. 234 i art. 236 kk, wątpliwości są co do art. 238 kk. 3 Art. 183 kpk 1. Świadek może uchylić się od odpowiedzi na pytanie, jeżeli udzielenie odpowiedzi mogłoby narazić jego lub osobę dla niego najbliższą na odpowiedzialność za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.

15 Fałszywe oskarżenie o popełnienie czynu zabronionego (art. 234 kk) Kto, przed organem powołanym do ścigania lub orzekania w sprawach o przestępstwo, w tym i przestępstwo skarbowe, wykroczenie, wykroczenie skarbowe lub przewinienie dyscyplinarne, fałszywie oskarża inną osobę o popełnienie tych czynów zabronionych lub przewinienia dyscyplinarnego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Przedmiot ochrony - prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości i dobra osobiste jednostki przed naruszaniem ich przed sprawcę. Podmiot - każda osoba. Forma - sprawcza, podżeganie, pomocnictwo; wykroczenie, przewinienie dyscyplinarne. Oskarżenie X tak składa oświadczenia przed organami sprawiedliwości, że nie ma wątpliwości, że jego intencją było skierowanie ścigania przeciwko jakiejś konkretnej osobie (odmiennie od art. 238 kk, tu nie ma wymagania wskazania konkretnej osoby). Fałszywe oskarżenie przedmiotowa nieprawdziwość - X podaje fakty (ale nie opinie) niezgodne z rzeczywistością. Zbiegi art. 234 kk może być w zbiegu z art kk. Jeśli zbieg art. 234 i art. 238 kk, to wtedy tylko art. 234kk, a art. 238 kk pomijamy. Fałszywe dowody (art. 235 kk) Kto, przez tworzenie fałszywych dowodów lub inne podstępne zabiegi, kieruje przeciwko określonej osobie ściganie o przestępstwo, w tym i przestępstwo skarbowe, wykroczenie, wykroczenie skarbowe lub przewinienie dyscyplinarne albo w toku postępowania zabiegi takie przedsiębierze, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Przedmiot ochrony - prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości i dobre imię osoby. Podmiot każdy. Czynność sprawcza - typ formalny, tworzenie fałszywych dowodów i na tej postawie kierowanie ścigania przeciwko konkretnej osobie. Zdarzało się tak, że ludzie przy zatrzymaniu przez policję podawali fałszywe dane do protokołu i za te osoby protokół podpisywały. Wcześniej sądy się wypowiadały, że to jest wykroczenie. Teraz Sąd Najwyższy stwierdził, że jak się złapię osobę za wykroczenie i ten podaje nieswoje dane i podpisuje mandat, to realizuje znamiona przestępstwa z art. 270 kk 4. Strona podmiotowa - zamiar bezpośredni, trzeba chcieć skierować ściganie przeciw innej osobie. Zatajenie niewinności (art. 236 kk) 1. Kto zataja dowody niewinności osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego, wykroczenia, wykroczenia skarbowego lub przewinienia dyscyplinarnego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Nie podlega karze, kto zataja dowody niewinności z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym. Przedmiot ochrony prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Podmiot - każdy (przestępstwo powszechne) Liczba mnoga dowodów w przepisie jeśli zataja się jeden dowód, to też jest przestępstwo z art. 236 kk. Znamiona - trzeba rozsądzić kiedy X powinien ujawnić wiedzę o niewinności. Dwa stanowiska: a) X posiadający wiedzę o dowodzie niewinności ma czas na ujawnienie aż do ostatniego momentu przed skazaniem (cel - niedopuszczenie do skazania niewinnego; pogląd dominujący). b) Ujawnienie dowodów niewinności ma nastąpić niezwłocznie. Strona podmiotowa - zamiar bezpośredni i ewentualny 4 Art Kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat Tej samej karze podlega, kto wypełnia blankiet, zaopatrzony cudzym podpisem, niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo takiego dokumentu używa. 2a. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w 1, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

16 Poplecznictwo (art. 239 kk) 1. Kto utrudnia lub udaremnia postępowanie karne, pomagając sprawcy przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego uniknąć odpowiedzialności karnej, w szczególności kto sprawcę ukrywa, zaciera ślady przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego albo odbywa za skazanego karę, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat Nie podlega karze sprawca, który ukrywa osobę najbliższą. 3. Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia, jeżeli sprawca udzielił pomocy osobie najbliższej albo działał z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym. Nie może go popełnić ten, który się dopuścił konkretnego przestępstwa. Wyliczenie z 1 - spory czy zupełnie, czy niepełne. Mamy zwrot w szczególności więc wyliczenie jest przykładowe. Nie mylić poplecznictwa z paserstwem, różni je cel. Poplecznictwo celem pomoc danej osobie w uniknięciu ponoszenia odpowiedzialności karnej. Paserstwo celem korzyść majątkowa. Strona podmiotowa - zamiar bezpośredni i ewentualny. Działanie, lub zaniechanie. Niezawiadomienie o popełnionym przestępstwie (art. 240 kk) 1. Kto, mając wiarygodną wiadomość o karalnym przygotowaniu albo usiłowaniu lub dokonaniu czynu zabronionego określonego w art. 118, 118a, , 127, 128, 130, 134, 140, 148, 163, 166, 189, 252 lub przestępstwa o charakterze terrorystycznym, nie zawiadamia niezwłocznie organu powołanego do ścigania przestępstw, podlega karze pozbawienia wolności do lat Nie popełnia przestępstwa określonego w 1, kto zaniechał zawiadomienia, mając dostateczną podstawę do przypuszczenia, że wymieniony w 1 organ wie o przygotowywanym, usiłowanym lub dokonanym czynie zabronionym; nie popełnia przestępstwa również ten, kto zapobiegł popełnieniu przygotowywanego lub usiłowanego czynu zabronionego określonego w Nie podlega karze, kto zaniechał zawiadomienia z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym. Tylko o przestępstwa wymienione w tym przepisie, jeśli wie o innych, to ma tylko obowiązek społeczny, ale już nie prawny. Przepis dotyczy posiadania wiarygodnej wiadomości o karalnym przygotowaniu albo usiłowaniu lub dokonaniu czynu zabronionego. Strona podmiotowa - zamiar bezpośredni i ewentualny. Rozpowszechnianie wiadomości ujawnienie tajemnicy (art. 241 kk) 1. Kto bez zezwolenia rozpowszechnia publicznie wiadomości z postępowania przygotowawczego, zanim zostały ujawnione w postępowaniu sądowym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Tej samej karze podlega, kto rozpowszechnia publicznie wiadomości z rozprawy sądowej prowadzonej z wyłączeniem jawności. Przedmiot ochrony (dwa dobra): o Prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, ochrona tajemnicy państwowej; o Określone dobra osoby fizycznej. Zależy w jakiej sytuacji tajemnicę X ujawnił. Podmiot czynu każdy. Typ formalny Znamiona o Rozpowszechnianie tajemnicy (rozpowszechnianie informacji w sposób publiczny, czyli tak, że inni mogą się o tym dowiedzieć). o Postępowanie przygotowawcze, lub informacje z rozprawy z wyłączeniem jawności. o Wystarczy rozpowszechnić jedną informacje. o Informację z etapu przygotowawczego są tajemnicą dopóki organ sądowy ich nie upubliczni w postępowaniu sądowym. Takiej sytuacji nie ma, gdy osobie są ujawnione informacje w rozprawie z wyłączeniem jawności, wtedy ustawodawca nie przewiduje możliwości na wydanie zezwolenia na ujawnienie informacji. Zezwolenie na rozpowszechnienie: Udziela podmiot uprawniony (przełożony prowadzącego śledztwo, lub dochodzenie, sąd). Zakres upoważnienia obejmuje też tę osobę, której się informację ujawniło.

17 Strona podmiotowa - zamiar bezpośredni i ewentualny Zbiegi - może być w zbiegu z art. 265 i art. 212 kk. Samouwolnienie się (art. 242 kk) 1. Kto uwalnia się sam, będąc pozbawionym wolności na podstawie orzeczenia sądu lub prawnego nakazu wydanego przez inny organ państwowy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Kto, korzystając z zezwolenia na czasowe opuszczenie zakładu karnego lub aresztu śledczego bez dozoru, bez usprawiedliwionej przyczyny nie powróci najpóźniej w ciągu 3 dni po upływie wyznaczonego terminu, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. 3. Karze określonej w 2 podlega, kto, korzystając z przerwy w odbywaniu kary pozbawienia wolności, bez usprawiedliwionej przyczyny nie powróci do zakładu karnego najpóźniej w ciągu 3 dni po upływie wyznaczonego terminu. 4. Jeżeli sprawca czynu określonego w 1 działa w porozumieniu z innymi osobami, używa przemocy lub grozi jej użyciem albo uszkadza miejsce zamknięcia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Przedmiot ochrony - prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Podmiot - osoba prawnie pozbawiona wolności (lub zatrzymany / aresztowany). Sąd Najwyższy uważa, nie jest istotne, czy ktoś samouwalnia się z polskiego, czy z zagranicznego więzienia. SN w odniesieniu do Izba wytrzeźwień stwierdził, że zależy na podstawie jakiej decyzji jakiego organu X się znalazł w Izbie. Jeśli po dokonaniu zatrzymania na podstawie sądu samouwolnienie realizuje znamiona art. 242 kk. W innych sytuacjach jeśli ucieknie, to nie spełnia znamion art. 242 kk. Strona podmiotowa - zamiar bezpośredni i ewentualny. Uwolnienie (art. 243 kk) Kto osobę pozbawioną wolności na podstawie orzeczenia sądu lub prawnego nakazu wydanego przez inny organ państwowy uwalnia lub ułatwia jej ucieczkę, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Podmiot (kto?) - Każdy, lub ten, który miał obowiązek niedopuszczenia do uwolnienia. Strona podmiotowa - zamiar bezpośredni i ewentualny. Nieprzestrzeganie orzeczonego zakazu (art. 244 kk) Kto nie stosuje się do orzeczonego przez sąd zakazu zajmowania stanowiska, wykonywania zawodu, prowadzenia działalności, prowadzenia pojazdów, wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych, wstępu na imprezę masową, obowiązku powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, nakazu opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, zakazu kontaktowania się z określonymi osobami, zakazu zbliżania się do określonych osób lub zakazu opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu albo nie wykonuje zarządzenia sądu o ogłoszeniu orzeczenia w sposób w nim przewidziany, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Przedmiot ochrony - prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w zakresie wykonywania orzeczeń wydanych przez sąd. Podmiot - tylko ten, co do którego owe środki orzeczono. Strona podmiotowa - zamiar bezpośredni i ewentualny Sąd Najwyższy stwierdził odniósł się do naruszenie art. 244 kk 5 w stosunku do nietrzeźwości kierowcy art. 244 i art. 178a 4 kk 6 - nie ma kwalifikacji kumulatywnej. Kwalifikujemy tylko 178a 4 kk (pochłania art. 244 kk). 5 Art Kto nie stosuje się do orzeczonego przez sąd zakazu zajmowania stanowiska, wykonywania zawodu, prowadzenia działalności, prowadzenia pojazdów, wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych, wstępu na imprezę masową, obowiązku powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, nakazu opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, zakazu kontaktowania się z określonymi osobami, zakazu zbliżania się do określonych osób lub zakazu opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu albo nie wykonuje zarządzenia sądu o ogłoszeniu orzeczenia w sposób w nim przewidziany, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. 6 Art. 178a. 1. Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Jeżeli sprawca czynu określonego w 1 był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo za przestępstwo określone w art. 173, 174, 177 lub art popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo dopuścił się czynu określonego w 1 w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

18 Niezastosowanie się do zakazu wstępu na imprezę masową (art. 244a) 1. Kto nie stosuje się do orzeczonego w związku z zakazem wstępu na imprezę masową obowiązku przebywania w miejscu stałego pobytu lub obowiązku stawiennictwa w jednostce organizacyjnej Policji lub w miejscu określonym przez właściwego, ze względu na miejsce zamieszkania osoby skazanej albo ukaranej, komendanta powiatowego, rejonowego lub miejskiego Policji, w czasie trwania imprezy masowej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Tej samej karze podlega, kto udaremnia lub utrudnia kontrolowanie, w sposób określony w przepisach o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego, orzeczonego wobec niego obowiązku, o którym mowa w 1. Przedmiot ochrony Znamiona czynności sprawczej jednoznacznie opisane Podmiot wiadomo Strona podmiotowa - zamiar bezpośredni i ewentualny Zmuszanie świadka (art. 245 kk) Kto używa przemocy lub groźby bezprawnej w celu wywarcia wpływu na świadka, biegłego, tłumacza, oskarżyciela albo oskarżonego lub w związku z tym narusza jego nietykalność cielesną, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Przedmiot ochrony - prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, nietykalność cielesna i wolność człowieka. Najczęściej przy gwałtach i rozbojach. Strona podmiotowa - tylko zamiar bezpośredni. Bo znamiona czynności sprawczej jednoznacznie wskazują na cel zachowania sprawcy. Przedmiot bezpośredniego działania (o co chodzi ze świadkiem?) - Tylko ten, co status mu już przysługuje, czy tylko może potencjalnie przysługiwać? Chodzi o ochronę każdej osoby, która może potencjalnie być świadkiem. Znęcanie się (Art. 246 kk) Funkcjonariusz publiczny lub ten, który działając na jego polecenie w celu uzyskania określonych zeznań, wyjaśnień, informacji lub oświadczenia stosuje przemoc, groźbę bezprawną lub w inny sposób znęca się fizycznie lub psychicznie nad inną osobą, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Strona podmiotowa - zamiar bezpośredni Znęcanie się nad pozbawionym wolności (art. 247 kk) 1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą prawnie pozbawioną wolności, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat Jeżeli sprawca działa ze szczególnym okrucieństwem, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat Funkcjonariusz publiczny, który wbrew obowiązkowi dopuszcza do popełnienia czynu określonego w 1 lub 2, podlega karze określonej w tych przepisach. Przedmiot ochrony - prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, godne i ludzkie traktowanie osób pozbawionych wolności. Przedmiot bezpośredniego działania człowiek pozbawiony wolności. Szczególne okrucieństwo kwestia ocenna. Art kk także zamiar ewentualny. Zbiegi z przestępstwami przeciwko życiu i zdrowiu. Prawo karne część szczegółowa. Wykład 4 ( ) Prof. dr hab. Andrzej Zoll Ochrona życia

19 Art. 38 Konstytucji 7 prawna ochrona życia Nie daje prawa do życia, nie można jednak życia odbierać. Stoi na przeszkodzie wprowadzenia kary śmierci (obecnie Białoruś ma w ustawodawstwie karę śmierci). Kto to jest człowiek? Człowiek w znaczeniu art. 148 kk, a dziecko w okresie porodu z art. 149 kk, dziecko poczęte? Są to różne określenia. Jak mają się one do określenia z art. 38 Konstytucji RP? Są to desygnaty znamienia człowiek urodzony, dziecko w okresie porodu, dziecko poczęte prawna ochrona życia według Konstytucji. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z roku demokratyczne państwo prawa ma celu chronić człowieka i życie tego człowieka ma być pod ochroną każdym stadium. By mówić o prawach, najpierw musi być chronione życie. Ustawodawca zwykły może określić wyjątki, w których będzie można poświecić jedno z kolidujących dóbr, może więc ustalić tylko wtórną legalność. Ochrona życia zagwarantowana jest też prawie międzynarodowym Międzynarodowy Pakt Praw Politycznych i Obywatelskich (1969 rok protokoły 2, 6 i 7), Europejska Konwencja Praw Człowieka (art. 2) Ochrona życia co my tak naprawdę chronimy? Czy prawa podmiotowe, czy wartość obiektywną? Art. 150, art. 151 kk u nas na ochronę życia patrzymy i od strony wartości obiektywnej, ale także subiektywny stosunek nie będzie bez znaczenia (prawa podmiotowe). Ochrona życia - nie wolno jej różnicować! Życie każdej jednostki obiektywnie jest równie wartościowe! Sąd Najwyższy stwierdza, że życie każdego niezależnie od wieku etc. Jest wartością uniwersalną, bez żadnego przymiotnika i podlega takiej samej ochronie. Wartość życia nie jest równa jakości życia (odczuwalna dla człowieka) w aspekcie obiektywno-społecznym na to patrzymy. Aspekt etyczny o Czy można oddzielić człowieczeństwo od człowieka, lub osoby? Osoba, osobowość wiąże się z człowiekiem, nie można ich rozdzielać. o W prawie międzynarodowym Konwencja o ochronie praw człowieka tak zwana Konwencja Bioetyczna (Konwencja z Oviedo). Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu (Rozdział XIX kodeksu karnego) Zabójstwo (art. 148 kk) Art Kto zabija człowieka, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności. 2. Kto zabija człowieka: 1) ze szczególnym okrucieństwem, 2) w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem albo rozbojem, 3) w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie, 4) z użyciem materiałów wybuchowych, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 12, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności. 3. Karze określonej w 2 podlega, kto jednym czynem zabija więcej niż jedną osobę lub był wcześniej prawomocnie skazany za zabójstwo oraz sprawca zabójstwa funkcjonariusza publicznego popełnionego podczas lub w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych związanych z ochroną bezpieczeństwa ludzi lub ochroną bezpieczeństwa lub porządku publicznego. 4. Kto zabija człowieka pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Według art. 225 Kodeksu Makarewicza kto zabija człowieka nie było typów kwalifikowanych, były tylko typy uprzywilejowane. Kodeks karny z 1969 roku pozostawił typy uprzywilejowane i ten sam podsystem W kodeksie karnym z 1997 roku chciano zaostrzyć karę za zabicie człowieka, wiec wprowadzono typy kwalifikowane. 7 Art. 38. Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia.

20 25 lipca 2005 r. [Rząd - PiS; Minister Sprawiedliwości - Zbigniew Ziobro], wprowadzono w typie kwalifikowanym zabójstwa 25 lat pozbawienia wolności, albo dożywocie. Czy to zgodne z Konstytucją? Ustawodawca znacznie ograniczył pole do działania sądów, bo przecież na przykład zgodnie z art. 54 kk 8 nieletniego nie można skazać na dożywocie, więc tutaj sąd nie miałby wyboru i musiałby orzec 25 lat (!) Czy sankcja dla dwóch 17-latków za usiłowanie zabójstwa może być 25 lat pozbawienia wolności? Trybunał Konstytucyjny nie stwierdził wprost, czy uznaje stan sprzed nowelizacji, czy art zostaje wykreślony z kodeksu karnego, jako niekonstytucyjny. Obecnie rozumie się to orzeczenie, jako wykreślenie art w brzmieniu z wprowadzonej nowelizacji. Nowe brzmienie art wprowadzono w 2010 roku. Art. 148 kk przestępstwem polegającym na ataku na życie człowieka. Kto przestępstwo powszechne. Przestępstwo materialne koniecznym warunkiem spowodowanie śmierci. Stosuje się art. 2 2 kk popełnione poprzez zaniechanie przez gwaranta (Co oznacza funkcja gwaranta?) Kazus 1 Za co odpowiada mąż, który twierdząc, że zona zatruła się gazem spacerkiem poszedł na pogotowie uprzednio otwierając okna i zakręcając kurki z gazem? Czy małżonkowie są gwarantem? Prawny szczególny obowiązek. Przestępstwo skutkowe kwestia opisu. Kiedyś warunek sine qua non, a obecnie chodzi o warunek wystarczający. Zabicie człowieka bo każde działanie lub zaniechanie, które stanowi element opisu na przykład oddziaływanie środkami fizycznymi na osobę (zatrucie, strzał), ale mogą być też środki psychiczne (kwestia podpuszczenia do samobójstwa). Jak traktować zabójstwo sądowe? Sąd wiedział, że skazuje niewinnego i prokurator wiedział, że oskarża niewinnego, a wyszła z tego kara śmierci. Czy można pociągnąć do odpowiedzialności za skazanie, za zabójstwo? Według prof. dr hab. Andrzeja Zolla tak. Art. 148 kk umyślne, bo zabija (zamiar bezpośredni i ewentualny) jest nastawienie psychiczne. Strona podmiotowa z art. 8 kk 9 zbrodnie można popełnić tylko umyślnie. A Sąd Najwyższy twierdzi, że rodzaj zamiaru sprawcy zależy od ustaleń faktycznych (ustalenia znamion). Kwestia zamiaru przy zabójstwie rekonstrukcja zamiaru. Elementy strony przedmiotowej dają odpowiedź, czy sprawca działa z zamiarem (np. narzędzie strzelanie z broni palnej zamiar zabójstwa; uderzenie młotem zamiar). Kiedy art kk 10 (umyślny uszczerbek i nieumyślna śmierć), a kiedy art. 148 kk? Ciężko to ocenić. Znamiona typów kwalifikowanych Są ocenne. Art kk obecnie użycie broni palnej jest podstawowym typem (!) Art kk według prof. dr hab. Andrzeja Zolla uprzednia karalność o nie będzie czyn kwalifikowany, bo to element recydywy, czyli problem wymiaru kary. To jest charakterystyka osoby sprawcy, nie jego czynu, a tylko elementy czynu mogą świadczyć o kwalifikacji. Art pkt. 7 kk 11 definicja funkcjonariusza publicznego. Czy funkcjonariusz służby więziennej jest chroniony przez art kk? On jest tam wymieniony. Bezpieczeństwo ludzi lub bezpieczeństwo publiczne czy to oznacza, że bezpieczeństwo ludzi jest poza publiczne? Absurd. 8 Art Wymierzając karę nieletniemu albo młodocianemu, sąd kieruje się przede wszystkim tym, aby sprawcę wychować. 2. Wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat, nie orzeka się kary dożywotniego pozbawienia wolności. 9 Art. 8. Zbrodnię można popełnić tylko umyślnie; występek można popełnić także nieumyślnie, jeżeli ustawa tak stanowi Jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest śmierć człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat Funkcjonariuszem publicznym jest: 1) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, 2) poseł, senator, radny, 2a) poseł do Parlamentu Europejskiego, 3) sędzia, ławnik, prokurator, funkcjonariusz finansowego organu postępowania przygotowawczego lub organu nadrzędnego nad finansowym organem postępowania przygotowawczego, notariusz, komornik, kurator sądowy, syndyk, nadzorca sądowy i zarządca, osoba orzekająca w organach dyscyplinarnych działających na podstawie ustawy, 4) osoba będąca pracownikiem administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba w zakresie, w którym uprawniona jest do wydawania decyzji administracyjnych,