Handel ludźmi. Warszawa, dnia 28 września 2018 roku

Transkrypt

1 Handel ludźmi Warszawa, dnia 28 września 2018 roku

2 Handel ludźmi (handel żywym towarem) - jest przestępstwem o globalnej skali, występuje w większości krajów świata. Handel ludźmi polega na zniewoleniu osoby lub osób w celu wykorzystania za pomocą różnych metod i środków.

3 POLSKA: - nowe regulacje prawne związane były z nowym prawem międzynarodowym w zakresie zwalczania prostytucji, handlu kobietami i dziećmi w celach świadczenia usług seksualnych, handlem ludźmi; - art. 211 Kodeksu karnego z dnia 11 lipca 1932 roku (Dz. U. z 1932 r. nr 60 poz. 571) kto wywozi z kraju inną osobę w celu przeznaczenia jej do uprawiania zawodowego nierządu, podlega karze więzienia do lat 10 i grzywny;

4 Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 roku - Przepisy wprowadzające Kodeks karny (Dz. U. z 1969 r. nr 13, poz. 95) Art. IX 1. Kto dostarcza, zwabia lub uprowadza w celu uprawiania nierządu inną osobę, nawet za jej zgodą, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat Tej samej karze podlega, kto uprawia handel kobietami, nawet za ich zgodą, albo dziećmi.

5 Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku - Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r. nr 88, poz. 553 ze zm.) Art Kto uprawia handel ludźmi nawet za ich zgodą, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, zajmuje się organizowaniem adopcji dzieci wbrew przepisom ustawy, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

6 Organizacja Narodów Zjednoczonych Rada Europy Rada Unii Europejskiej - prace na temat charakteru i zakresu znamion handlu ludźmi.

7 REZULTAT: Konwencja Narodów Zjednoczonych z dnia 15 listopada 2000 roku przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (Dz. U. z 2005 r. nr 18 poz. 158); Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, uzupełniający Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (Dz. U. z 2005 r. nr 18, poz. 160);

8 Protokół przeciwko przemytowi migrantów drogową lądową, morską i powietrzną (Dz. U. z 2005 r. nr 18 poz. 162); Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii (Dz. U. z 2007 r. nr 76, poz. 494); Konwencja Rady Europy w sprawie działania przeciwko handlowi ludźmi sporządzona w Warszawie dnia 16 maj a2006 roku (Dz. U. z 2009 r. nr 20, poz. 107); Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/36/UE z dnia 5 kwietnia 2011 roku w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania procederu oraz ochrony ofiar (Dz. U. U. E ).

9 Polska ratyfikowała te akty prawne.!!! Konieczność wdrożenia uregulowań nowej Dyrektywy do dnia 6 kwietnia 2013 roku.

10 Skreślono art. 253 Kodeksu karnego.

11 Art. 189a Kodeksu karnego dodany przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 20 maja 2010 r. (Dz.U ) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 września 2010 r. 1. Kto dopuszcza się handlu ludźmi, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat Kto czyni przygotowania do popełnienia przestępstwa określonego w 1, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Zbrodnia!!!!!!!!!

12 Polska jest krajem: - pochodzenia - tranzytowym - docelowym dla ofiar handlu ludźmi. Nasilenie zjawiska zaobserwowano na początku lat 90-tych.

13 Przedmiot- przestępstwo powszechne, które może popełnić każdy człowiek. Strona przedmiotowa zamiar bezpośredni, kierunkowy. Sprawca działa w celu wykorzystania pokrzywdzonego, nawet za jej zgodą (żebractwo, niewolnictwo). Przedmiot przestępstwa wolność człowieka. Strona przedmiotowa werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie, przyjmowanie.

14 1. Werbowanie (nakłanianie, zjednywanie), 2. Transport (przemieszczanie, przewożenie), 3. Dostarczanie (umieszczanie w innym miejscu), 4. Przekazywanie (powierzanie, dawanie), 5. Przechowywanie (przetrzymywanie w ukryciu), 6. Przyjmowanie (zatrzymywanie).

15 W Polsce identyfikowane są ofiary pochodzące najczęściej z Europy Wschodniej oraz Azji.

16 Najpopularniejszą formą wykorzystania było tzw. wykorzystanie w seks-biznesie. Obecnie, widoczne są inne formy handlu ludźmi: - praca przymusowa, - żebranie, - wyłudzenia (kredyty, świadczenia socjalne), - fikcyjne małżeństwa.

17 Często spotykamy się z przypadkami wykorzystywanych kobiet w agencjach towarzyskich lub przydrożnej prostytucji. Organizatorzy obiecują ofiarom wysokie zarobki, bezpieczeństwo, a nawet małżeństwo.

18 Prostytucja przydrożna - to domena głównie obywateli Bułgarii (pochodzenia romskiego), gdzie zdarzają się przypadki rodzinnych biznesów, w tym przypadki sprzedaży kobiet przez członków rodziny.

19 Żebractwo zmuszanie do żebrania. W Polsce rzadkie przypadki.

20 Wykorzystywanie osób do wyłudzania kredytów i świadczeń socjalnych. Często werbowane są całe rodziny.

21 Praca przymusowa zmuszanie do pracy. Sprawca wprowadza potencjalną ofiarę w błąd co do warunków pracy, wynagrodzenia, zakwaterowania, etc. Definicja pracy przymusowej Konwencja nr 29 Międzynarodowej Organizacji Pracy

22 KCIK od kwietnia 2009 roku funkcjonuje Krajowe Centrum Interwencyjno-Kryzysowe dla polskich i cudzoziemskich ofiar handlu ludźmi. Ofiary najczęściej wykorzystywane są w prostytucji.

23 Ustawa z dnia 28 listopada 2014 roku o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka - ochrona na czas czynności procesowych, - ochrona osobista, - pomoc w zakresie zmiany miejsca zamieszkania.

24 ochrona na czas czynności procesowych w przypadku zagrożenia dla życia lub zdrowia osoby chronionej: - obecność funkcjonariuszy Policji w pobliżu osoby chronionej w trakcie czynności procesowej z jej udziałem, w drodze do miejsca przeprowadzenia tej czynności lub drodze powrotnej)

25 ochrona osobista w przypadku wysokiego stopnia zagrożenia dla życia lub zdrowia osoby chronionej, jeżeli zachodzi konieczność długotrwałej ochrony, w sprawach, w których rozpoznanie w pierwszej instancji należy do właściwości sądu okręgowego, oraz w sprawach o przestępstwa określone w art i 2 Kodeks karny oraz art. 207 Kodeks karny, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach także w innych sprawach. stała obecność funkcjonariuszy Policji w pobliżu osoby chronionej, - czasowa obecność funkcjonariuszy Policji w pobliżu osoby chronionej, czasowa obserwacja osoby chronionej i otoczenia, w którym przebywa, wskazanie osobie chronionej bezpiecznych miejsc przebywania oraz czasu i bezpiecznego sposobu przemieszczania się, określenie zakresu, warunków i sposobu kontaktowania się osoby chronionej z innymi osobami.

26 pomoc w zakresie zmiany miejsca pobytu może zostać udzielona w przypadku wysokiego stopnia zagrożenia dla życia lub zdrowia osoby chronionej w związku z postępowaniem karnym lub karnym skarbowym, jeżeli zachodzi konieczność długotrwałej ochrony, a inne środki ochrony i pomocy mogą być niewystarczające, w sprawach, których rozpoznanie w pierwszej instancji należy do właściwości sądu okręgowego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach także w innych sprawach. udostępnienie tymczasowego lokalu mieszkalnego, pomoc w wynajęciu mieszkania, pomoc w przeprowadzce lub zagospodarowaniu, pomoc w załatwieniu ważnych spraw życiowych związanych ze zmianą miejsca pobytu.

27 Art Przed pierwszym przesłuchaniem należy pouczyć podejrzanego o jego uprawnieniach: do składania wyjaśnień, do odmowy składania wyjaśnień lub odmowy odpowiedzi na pytania, do informacji o treści zarzutów i ich zmianach, do składania wniosków o dokonanie czynności śledztwa lub dochodzenia, do korzystania z pomocy obrońcy, w tym do wystąpienia o obrońcę z urzędu w wypadku określonym w art. 78, do końcowego zaznajomienia z materiałami postępowania przygotowawczego, jak również o uprawnieniach określonych w art. 23a 1, art. 72 1, art i 5a, art. 301, art. 335, art. 338a i art. 387 oraz o obowiązkach i konsekwencjach wskazanych w art. 74, art. 75, art , art. 138 i art Pouczenie należy wręczyć podejrzanemu na piśmie; podejrzany otrzymanie pouczenia potwierdza podpisem. 2. Przed pierwszym przesłuchaniem poucza się pokrzywdzonego o posiadaniu statusu strony procesowej w postępowaniu przygotowawczym oraz o wynikających z tego uprawnieniach, w szczególności: do składania wniosków o dokonanie czynności śledztwa lub dochodzenia i warunkach uczestniczenia w tych czynnościach, określonych w art. 51, art. 52 i art , do korzystania z pomocy pełnomocnika, w tym do złożenia wniosku o wyznaczenie pełnomocnika z urzędu w okolicznościach wskazanych w art. 78, jak również o uprawnieniach określonych w art. 23a 1, art. 156, art. 204 i art. 306 oraz o obowiązkach i konsekwencjach wskazanych w art. 138 i art Pouczenie obejmuje również informację o: możliwościach naprawienia szkody przez oskarżonego lub uzyskania kompensaty państwowej, dostępie do pomocy prawnej, dostępnych środkach ochrony i pomocy, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2014 r. o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka (Dz. U. z 2015 r. poz. 21), pomocy przewidzianej w art Kodeksu karnego wykonawczego, możliwości wydania europejskiego nakazu ochrony, organizacjach wsparcia pokrzywdzonych, treści art. 337a oraz możliwości zwrotu kosztów poniesionych w związku z udziałem w postępowaniu. Pouczenie należy wręczyć pokrzywdzonemu na piśmie; pokrzywdzony otrzymanie pouczenia potwierdza podpisem. 3. Przed pierwszym przesłuchaniem poucza się świadka o jego uprawnieniach i obowiązkach określonych w art a oraz dostępnych środkach ochrony i pomocy, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2014 r. o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka. 4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzory pisemnych pouczeń, o których mowa w 1-3, mając na względzie konieczność zrozumienia pouczenia także przez osoby niekorzystające z pomocy obrońcy lub pełnomocnika.

28 Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 roku o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy Kodeks postępowania karnego (art. 185a-185c). Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 2013 roku w sprawie sposobu przygotowania przesłuchania przeprowadzonego w trybie określonym w art. 185a 185c kpk.

29 Art a -- zmieniony przez art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. (Dz.U ) zmieniającej nin. ustawę z dniem 27 stycznia 2014 r. Orzeczenia sądów: Art c

30 Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach. Rozdz. 9 Pobyt na terytorium RP cudzoziemców będących ofiarami handlu ludźmi. Przyjęte zmiany zgodne są z regulacjami Unii Europejskiej. Zmiany dotyczą głównie legalizacji pobytu czasowego dla ofiar handlu ludźmi w ramach czasu na zastanowienie oraz w ramach podjętej współpracy z organami ścigania.

31 Art. 170 Cudzoziemcowi, w stosunku do którego istnieje domniemanie, że jest ofiarą handlu ludźmi w rozumieniu art Kodeksu karnego wydaje się zaświadczenie potwierdzające to domniemanie. Art. 172 ust. 1 zaświadczenie wydaje cudzoziemcowi organ właściwy do prowadzenia postępowania w sprawie przestępstwa z art. 189a Kodeksu karnego, czyli przestępstwa handlu ludźmi.

32 Art Kodeksu karnego Handlem ludźmi jest werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby z zastosowaniem: 1. przemocy lub groźby bezprawnej, 2. uprowadzenia, 3. podstępu, 4. wprowadzenia w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, 5. nadużycia stosunku zależności, wykorzystania krytycznego położenia lub stanu bezradności, 6. udzielenia albo przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy osobie sprawującej opiekę lub nadzór nad inną osobą - w celu jej wykorzystania, nawet za jej zgodą, w szczególności w prostytucji, pornografii lub innych formach seksualnego wykorzystania, w pracy lub usługach o charakterze przymusowym, w żebractwie, w niewolnictwie lub innych formach wykorzystania poniżających godność człowieka albo w celu pozyskania komórek, tkanek lub narządów wbrew przepisom ustawy. Jeżeli zachowanie sprawcy dotyczy małoletniego, stanowi ono handel ludźmi, nawet gdy nie zostały użyte metody lub środki wymienione w pkt 1-6.

33 1. Werbowanie (nakłanianie, zjednywanie), 2. Transport (przemieszczanie, przewożenie), 3. Dostarczanie (umieszczanie w innym miejscu), 4. Przekazywanie (powierzanie, dawanie), 5. Przechowywanie (przetrzymywanie w ukryciu), 6. Przyjmowanie (zatrzymywanie).

34 Praktyka: - organ prowadzący postępowanie (uoc): Policja, Straż Graniczna, prokuratura, - wydawanie zaświadczeń: Policja (pion kryminalny), Straż Graniczna (pion operacyjno-śledczy), prokuratura -??? - organ wydający zaświadczenie zobowiązany jest powiadomić o tym Ministra Spraw Wewnętrznych, - wojewoda ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca wydaje zezwolenie na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi (co najmniej 6 miesięcy), - zezwolenie to uprawnia m. in. do: nauki w publicznych placówkach, otrzymywania świadczeń, posiłku, ubrania, etc.

35 1. Właściwe zidentyfikowanie osób będących przedmiotem handlu ludźmi: - wykwalifikowane organy, - współpraca pomiędzy różnymi organami i organizacjami, - osoby będące przedmiotem handlu ludźmi często nie mają świadomości pokrzywdzenia, - szczególne postępowania wobec dziecka bez opieki zidentyfikowanego jako ofiara handlu ludźmi (zapewnienie reprezentacji, ustalenie tożsamości, ustalenie obywatelstwa, zlokalizowanie rodziny). 2. Bariery językowe i kulturowe. 3. Obawa o bezpieczeństwo własne i osób bliskich, brak zaufania do organów ścigania, obawa przed zatrzymaniem, obawa przed deportacją. 4. Brak szkoleń, brak odpowiednich procedur identyfikacji ofiar handlu ludźmi ( ). 5. Dowody dostarczane przez pokrzywdzonych (ofiary) często są decydujące dla skazania sprawców, w tym członków zorganizowanych grup przestępczych zajmujących się handlem ludźmi. 6. Ochrona fizyczna świadków/ofiar, ochrona członków rodzin ofiar handlu ludźmi (ochrona policji, uchylenie tymczasowego aresztowania). 7. Ochrona psychologiczna świadków (obecność tłumacza, obecność psychologa, bezpłatna pomoc prawna, ograniczenie ilości przesłuchań, składanie zeznań pod nieobecność oskarżonych na sali sądowej).

36 Rozpoznanie sposobów, metod i środków przestępczego działania, czyli taktyka przestępcza (kryminalna). Pozaprocesowe metody uzyskiwania informacji o przestępstwach i przestępcach, czyli taktyka operacyjna lub operacyjno-rozpoznawcza. Metodyka prowadzenia śledztw i dochodzeń oraz czynności śledczych w ramach procesu karnego, czyli taktyka dochodzeniowo-śledcza. System sposobów i metod zapobiegania przestępczości, czyli taktyka działań profilaktycznych.

37 Dziękuję.