Przestrajamy radiomagnetofony Eltry - Hania RMS401 i Manuela RMS806/RMS812

Transkrypt

1 Przestrajamy radiomagnetofony Eltry - Hania RMS401 i Manuela RMS806/RMS812 Oprócz radioodbiorników przenośnych, Eltra produkowała cały szereg radiomagnetofonów. Przykładem radiomagnetofonu jednokasetowego jest Hania RMS401 o głowicy UKF zbliżonej konstrukcyjnie do odbiorników przenośnych. Bardziej rozbudowany jest dwukasetowy radiomagnetofon Manuela RMS806/RMS812 z trzytranzystorową głowicą UKF z niezależnymi układami mieszacza i heterodyny. Radiomagnetofon Hania RMS401 Radiomagnetofon Hania RMS401 jest wyposażony w stereofoniczny magnetofon jednokasetowy i czterozakresowy tuner AM/FM z zakresami fal długich, średnich, krótkich i UKF. Wewnątrz odbiornika znajduje się płytka główna z większością układów tunera, magnetofonu i wzmacniacza m.cz. Na dodatkowych płytkach umieszczono zasilacz sieciowy, generator podkładu i filtr silnika magnetofonu. Konstrukcję radiomagnetofonu oparto o następujące układy scalone: wzmacniacz p.cz. AM/FM - TDA1220B firmy SGS lub UL1219N, dekoder stereo MC1309 firmy Motorola lub UL1609N, wzmacniacz mocy stereo - na dwóch układach UL1482K, układ magnetofonu - na dwóch układach TDA2054M. Odbiornik jest zasilany z szeeściu baterii R6 lub zasilacz wewnętrznego z transformatorem sieciowym TS5/10. Na wejściu toru FM znajduje się głowica UKF o schemacie ideowym i montażowym pokazanym na rysunku poniżej. Głowica UKF zmontowana jest wprost na płytce głównej odbiornika bez żadnych ekranów. Na rysunku montażowym pokazano elementy, które należy wymienić lub regulować przy przestrajaniu. We wzmacniaczu w.cz. i mieszaczu samowzbudnym zastosowano tranzystory BF195. Na wejściu wzmacniacza w.cz. na tranzystorze Tl0l zastosowano szerokopasmowy filtr na transformatorze TR10l i kondensatorach ClOl - C 103 dopasowujący impedancję wzmacniacza w.cz. do impedancji anteny. Na wyjściu wzmacniacza w.cz., pracującego w układzie tzw. pośredniej bazy, znajduje się pojedynczy obwód rezonansowy na cewce L101 i kondensatorach C105 - C108. Dopasowania impedancji wyjściowej wzmacniacza w.cz. do impedancji wejściowej mieszacza dokonano za pomocą dzielnika złożonego z kondensatorów C 109 i Cli 0. Na wejściu mieszacza zastosowano układ na elementach L102, Cl1l i R104 zapewniający tłumienie sygnału p.cz. Dioda D l0l zabezpiecza mieszacz przed przesterowaniem. Obwód oscylatora składa się z cewki L103 i kondensatorów C117 - Cl20, Poprzez kondensator C116 dołączono do obwodu oscylatora diodę ARCz - D103. Sygnał p.cz. z obwodu F101 jest wzmacniany w ukła-

2 dzie na tranzystorze T201 i poprzez filtr p.cz. F205 doprowadzany jest do wyprowadzenia 16 układu scalonego Ul - TDA1220B. Bazy tranzystorów głowicy (+1.4 V) polaryzowane są napięciem uzyskiwanym ze stabilizatora na diodzie D 102 -BAP811. Sygnał p.cz. FM jest wzmacniany w czterostopniowym szerokopasmowym wzmacniaczu z ogranicznikiem znajdującym się w układzie Ul - TDA1220B. Po detekcji w układzie kwadraturowego detektora koincydencyjnego sygnał m.cz. z wyprowadzenia 9 jest wzmacniany w układzie z tranzystorem T202 i doprowadzany do nóżki 2 dekodera stereofonicznego na układzie U2 - MC1309P. Odbiór stereofoniczny jest sygnalizowany świeceniem diody D302 dołączonej do nóżki 6 U2. Dekoder przełącza się na praacę mono poprzez zwarcie przłącznikiem nóżki 8 do masy. Potencjometr PR305 służy do ustawiania właściwej częstotliwości generatora dekodera równej 19kHz ± 30Hz (pomiar licznikiem częstotliwości w punkcie H). Wzmacniacz stereofoniczny zrealizowano na dwóch układach U3 i U4 - UL1482K. Demontaż odbiornika W celu zdemontowania obudowy należy: zdjąć tył obudowy wykręcając wkręty mocujące, zdjąć przód obudowy wykręcając dwa wkręty mocujące znajdujące się pod klapką kieszeni magnetofonu, odłączyć przewody głośnikowe.

3 Przestrojenie głowicy na pasmo MHz Procedura przestrojenia głowicy UKF jest następująca: 1. Przed przestrojeniem należy sprawdzić prawidłowość pracy odbiornika na zakresie MHz. 2. Następnie zdemontować tył i przód obudowy postępując zgodnie z opisem podanym w punkcie Demontaż odbiornika". 3. Teraz można przystąpić do wykonania przeróbek w układzie głowicy UKF. Najpierw należy wylutować kondensatory C101 - C104, C108, C110 i C120 zaznaczone na rysunku poniżej kolorem czarnym. W miejsce wylutowanych kondensatorów należy wlutować kondensatory o wartościach podanych : C101 75pF zamienić na 47pF C pF zamienić na 68pF C pf zamienić na 56pF C104 82pF zamienić na 47pF C108 12pF wylutować C110 56pF wymienić na 33pF C120 27pF wylutować Uwaga: Trzeba podkreślić, że dostęp do elementów w obrębie głowicy jest bardzo utrudniony przez wspornik układu przeniesienia napadu z gałki strojenia na linkę wskazówki skali. Trzeba poluzować wkręty mocujące płytkę i wspornik i wymienić potrzebne elementy, zwracając uwagę, aby nie zsunęła się z kółek linka skali. 4. Najpierw stroimy heterodynę. Pokrętłem strojenia ustawiamy najpierw górę, a następnie dół zakresu UKF. Górną częstotliwość heterodyny (118.7MHz + 0.5MHz) ustawiamy trymerem C118 (na agregacie od strony druku), a dolną częstotliwość (98.2MHz - 0.5MHz) cewką L103. Powyższe regulacje należy kilkakrotnie powtórzyć ustawiając jednakowe zapasy częstotliwości heterodyny dla skrajnych położeń wskazówki na skali odbiornika. Częstotliwość heterodyny można zmierzyć licznikiem częstotliwości sprzęgając się z jej cewką za pomocą pętli pomiarowej. Uwaga: Jeżeli nie dysponujemy licznikiem częstotliwości o zakresie do 120MHz, należy znaleźć na innym odbiorniku dwie stacje położone blisko krańców zakresu i do nich dołączyć tor tunera FM strojąc heterodynę na pokrycie zakresu. 5. Po zestrojeniu heterodyny należy zestroić obwód wyjściowy wzmacniacza w.cz. strojąc na maksimum wzmocnienia trymerem C105 (na agregacie od strony druku) dla częstotliwości bliskiej górnej częstotliwość zakresu (np. 106MHz), a cewką L l0l dla częstotliwość bliskiej dolnej częstotliwości zakresu (np. 90MHz). Powyższe regulacje należy kilkakrotnie powtórzyć ustawiając jednakowe wzmocnienia dla dolnej i górnej częstotliwości zakresu. Do wejścia antenowego (gniazdo 75 Ohm) należy podłączyć sygnał z generatora w.cz. lub wobuloskopu, a do wyjścia wzmacniacza p.cz. (sygnał - punkt D, masa - punkt C) sondę mikrowoltomierza selektywnego w.cz. lub sondę wobuloskopu. Przy braku przyrządów pomiarowych wzmocnienie głowicy możemy oceniać na podstawie głośności odbieranej stacji przy krótkim przewodzie dołączonym do gniazda antenowego. Uwaga: Jeżeli nie dysponujemy generatorem w.cz. lub wobuloskopem, to należy znaleźć dwie stacje położone blisko krańców zakresu i do nich dostroić obwody wzmacniacza wejściowego głowicy na maksymalne wzmocnienie. Radiomagnetofon Manuela RMS806/812 Radiomagnetofon Manuela RMS-806 i jego nowsza wersja Manuela2 RMS-812, wyposażone są w stereofoniczny magnetofon dwukasetowy i czterozakresowy tuner FM/AM z zakresami fal UKF, krótkich, średnich i długich.

4 Układy radiomagnetofonu rozmieszczono na 4 płytkach: - płytce radiowej z układami scalonymi: - wzmacniacza p.cz. AM/FM Ul0l - TDA1220B (UL1219N), - dekodera stereo U102 - MC1309 (UL1609N), - płytce magnetofonowej z układami scalonymi: - przedwzmacniacza U301 - UL1321, - wzmacniaczy mocy m.cz. U302, U303 - UL1482K, - przetwornicy napięcia U501 - UL 1520, - płytce zasilacza sieciowego z transformatorem TS18/10, - płytce wskaźników poziomu z układami U801, U802 - IR2E01 (RMS806). Szczególnie rozbudowano układy na płytce magnetofonowej gdyż zastosowano: magnetofon dwukasetowy z podwójną prędkością kopiowania, z przełączaniem rodzajów taśm: żelazową, chromową i metalową oraz z możliwością nagrywania z mikrofonu, wzmacniacz m.cz. z rozbudowanym przedwzmacniaczem umożliwiającym przełączanie wielu źródeł sygnału m.cz., regulację barwy balansu i głośności z układem konturu. Podstawowe dane techniczne dla zakresu UKF - Zakres fal MHz, - Czułość użytkowa mono < 5 p V, - Czułość użytkowa stereo < 50uV, - Tłumienie sygnałów lustrzanych > 26dB,

5 - Selektancja > 20dB, - Moc wyjściowa > 2 x 2W dla Robc = 2 x 4 Ohm, - Zasilanie - sieciowe 220V ± 10%, 50Hz, -bateryjne 9V (6 baterii R14), - Pobór mocy 20W. Na wejściu toru FM, który chcemy przestroić, znajduje się głowica UKF o schemacie ideowym i montażowym pokazanym na rysunku poniżej. Głowica UKF zmontowana jest wprost na płytce głównej odbiornika bez żadnych ekranów, co ułatwia dostęp do elementów. Na rysunku montażowym pokazano elementy, które należy wymienić lub regulować przy przestrajaniu. We wzmacniaczu w.cz. zastosowano tranzystor BF195, a w mieszaczu i oscylatorze zastosowano tranzystory BF241. Na wejściu wzmacniacza w.cz. na tranzystorze T l0l zastosowano szerokopasmowy filtr na transformatorze TRI i kondensatorach C l0l - C 103 dopasowujący impedancję wzmacniacza w.cz. do impedancji anteny. Na wyjściu wzmacniacza w.cz., pracującego w układzie tzw. pośredniej bazy, znajduje się pojedynczy obwód rezonansowy na cewce L 101 i kondensatorach C106 - C109. Do wejścia mieszacza na tranzystorze T102, pracującego w układzie wspólnego emitera, doprowadzony jest sygnał z obwodu wyjściowego wzmacniacza w.cz. poprzez dzielnik pojemnościowy C 110 i Cl11 oraz sygnał z heterodyny poprzez kondensator C 121. Heterodyna na tranzystorze T104, pracuje w układzie wspólnego kolektora, dzięki czemu cewka L 102 obwodu heterodyny dołączona jest wprost do masy. Do obwodu heterodyny dołączona jest dioda ARCz D 103 sterowana z wyjścia detektora FM układu U l0l - TDA1220B (n.9). Sygnał p.cz. z wyjścia głowicy przechodzi przez filtry ceramiczne F2 i F3 odseparowane wzmacniaczem na tranzystorze T 103, a następnie jest wzmacniany w czterostopniowym, szerokopasmowym wzmacniaczu z ogranicznikiem znajdującym się w układzie U TDA1220B. Po detekcji w układzie kwadraturowego detektora koincydencyjnego sygnał m.cz. z wyprowadzenia 9 jest wzmacniany w układzie z tranzystorem T 105 i doprowadzany do nóżki 2 dekodera stereofonicznego na układzie U102 - MC1309. Odbiór stereofoniczny jest sygnalizowany świeceniem diody D812 dołączonej do nóżki 6 U102. Dekoder przełącza się na pracę mono poprzez zwarcie przełącznikiem nóżki 8 do masy. Potencjometr R135 służy do ustawiania właściwej częstotliwości generatora dekodera równej 19kHz ± 30Hz (pomiar licznikiem częstotliwości wpunkcie H).

6 Demontaż odbiornika Wyjmowanie tylu obudowy Aby zdjąć tył obudowy, należy: a. odkręcić 6 wkrętów mocujących tył, b. odłączyć przewody łączące antenę teleskopową i gniazdo anteny zewnętrznej. Wyjmowanie przodu obudowy Po wyjęciu tyłu obudowy należy: a. zdjąć pokrętła, b. odkręcić wkręt wewnątrz pojemnika na baterie, c. odkręcić wkręt na płytce magnetofonowej w pobliżu gniazda sieciowego, d. odkręcić 2 wkręty mocujące ramę odbiornika do przodu obudowy w pobliżu pokręteł BALANCE i BAND, e. wcisnąć klawisz przełącznika sieciowego, f. otworzyć kieszenie kaset, g. ustawić radiomagnetofon na lewym boku, h. ruchem wahadłowym wyjąć środek obudowy z przodu obudowy, i. odłączyć przewody łączące głośniki i mikrofon. Uwaga: Podczas czynności obsługowych związanych ze środkiem obudowy po zdjęciu przodu obudowy należy zwrócić szczególną uwagę,, aby nie złamać licznika mechanizmu magnetofonowego. Przestrojenie głowicy na pasmo MHz 1. Przed przestrojeniem należy sprawdzić prawidłowość pracy odbiornika na zakresie MHz. 2. Następnie zdemontować tył i przód obudowy postępując zgodnie z opisem podanym w punkcie Demontaż odbiornika". 3. Teraz można przystąpić do wykonania przeróbek wewnątrz głowicy UKF. Najpierw należy wylutować kondensatory C101 - C104, C106, C120 i C123 zaznaczone na rysunku powyżej kolorem czarnym. W miejsce wylutowanych kondensatorów należy wlutować kondensatory o wartościach podanych : C101 75pF zamienić na 47pF C pF zamienić na 68pF C pF zamienić na 56pF C104 82pF zamienić na 47pF C106 12pF wylutować C120 24pF wylutować C123 33pF zamienić na 12pF Dostęp do niektórych kondensatorów jest utrudniony przez kółko napędu linki skali, dlatego najlepiej zdemontować płytkę tunera. Jest ona mocowana trzema wkrętami do ramy odbiornika. Należy także odkręcić wkręt mocujący kółko napędu linki skali do osi agregatu pojemnościowego i nakrętkę przełącznika zakresów. Nie należy obawiać się, że spadnie linka, gdyż kółko napędu linki skali jest specjalnie zamocowane do ramy odbiornika. Po wlutowaniu nowych kondensatorów i zamocowaniu płytki można przystąpić do zestrojenia głowicy. 4. Najpierw stroimy heterodynę. Pokrętłem strojenia ustawiamy górę, a następnie dół zakresu UKF. Górną częstotliwość heterodyny (118.7MHz + 0.5MHz) ustawiamy trymerem Cl18 (na agregacie), a dolną częstotliwość (98.2MHz - 0.5MHz) cewką L 102. Powyższe regulacje należy kilkakrotnie powtórzyć ustawiając jednakowe zapasy częstotliwości heterodyny dla skrajnych położeń wskazówki na skali.

7 Częstotliwość heterodyny można zmierzyć licznikiem częstotliwości sprzęgając się z jej cewką za pomocą pętli pomiarowej. Uwaga: Jeżeli nie dysponujemy licznikiem częstotliwości o zakresie do 120MHz, należy znaleźć na innym odbiorniku dwie stacje położone blisko krańców zakresu i do nich tor tunera FM strojąc heterodynę na pokrycie zakresu. 5. Po zestrojeniu heterodyny należy zestroić obwód wyjściowy wzmacniacza w.cz. strojąc na maksimum wzmocnienia trymerem C 108 (na agregacie) dla częstotliwości bliskiej górnej częstotliwości zakresu (np. 106MHz), a cewką L 101 dla częstotliwości bliskiej dolnej częstotliwości zakresu (np. 90MHz). Powyższe regulacje należy kilkakrotnie powtórzyć ustawiając jednakowe wzmocnienia dla dolnej i górnej częstotliwości zakresu. Do gniazda antenowego 75 Ohm. (RMS806) lub punktu A należy podłączyć sygnał z generatora w.cz. lub wobuloskopu, a do wyjścia wzmacniacza p.cz. (punkt D) sondę mikrowoltomierza selektywnego w.cz. lub sondę wobuloskopu. Przy braku przyrządów pomiarowych wzmocnienie głowicy możemy oceniać na podstawie głośności odbieranej stacji przy krótkim przewodzie dołączonym do gniazda antenowego. Uwaga: Jeżeli nie dysponujemy generatorem w.cz. lub wobuloskopem, to należy znaleźć dwie stacje położone bliska krańców zakresu i do nich dostroić obwody wzmacniacza wejściowego głowicy na maksymalne wzmocnienie.