Badanie in vivo skuteczności płukanki zawierającej 0,1% dwuglukonianu chlorheksydyny

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Badanie in vivo skuteczności płukanki zawierającej 0,1% dwuglukonianu chlorheksydyny"

Transkrypt

1 PRACE ORYGINALNE Dent. Med. Probl. 2003, 40, 1, ISSN X STEFFEN RICHTER, GERLINDE BRUHN, LUTZ NETUSCHIL, MICHEL BRECX, M. FEDERLIN DUCANI, THOMAS HOFFMANN Badanie in vivo skuteczności płukanki zawierającej 0,1% dwuglukonianu chlorheksydyny In Vivo Study of the Efficacy of a Mouthrinse Containing 0,1% Chlohexidine Digluconate Poliklinik für Zahnerhaltung des ZZMK der Medizinischen Fakultät Carl Gustav Carus der TU Dresden, Deutschland Streszczenie Cel pracy. Celem przedmiotowego monocentrycznego badania, przeprowadzonego na 64 pacjentach, było porówna nie działania płukanki jamy ustnej zawierającej 0,1% dwuglukonianu chlorheksydyny (CHX) z działaniem placebo. Materiał i metody. Pacjenci, wybrani według określonych kryteriów, przestrzegali intensywnej higieny jamy ust nej przez 14 dni poprzedzających próbę (D 14/D0), aby wskaźnik płytki sprowadzić do poziomu < 0,15. Na kolej ne 21 dni (D0/D21) pacjenci zaprzestali stosowania jakichkolwiek środków higieny jamy ustnej, z wyjątkiem płu kanki stosowanej dwa razy dziennie. Płukanki placebo dla grupy kontrolnej oraz CHX dla grupy testowej zo stały równo rozdzielone, przy podwójnym zabezpieczeniu losowości, poprzez losowanie wśród pacjentów. Wyni ki badań klinicznych były ocenianie co 7 dni w każdej grupie i między grupami, na podstawie wskaźników klinicz nych wskaźnika płytki (PI), wskaźnika dziąsłowego (GI), wskaźnika dyskoloracji (DI) oraz badań bakteriolo gicznych (proporcja bakterii tlenowych/beztlenowych na płytce). Wyniki. PI każdej grupy znacząco wzrastał przez cały czas trwania badania (p = 0,001). Wzrost w grupie kontrol nej był większy niż w grupie testowej na końcu leczenia i osiągnął +1,37 wobec +0,65 w D21 (p = 0,0001). Rów nież GI w każdej grupie i na każdym stadium badania klinicznego wzrósł w sposób znaczący (p = 0,001). Wzrost stał się wyraźnie większy w grupie kontrolnej począwszy od D14 (p = 0,034), aby osiągnąć +0,65 w D21 wobec +0,33 w grupie testowej (p < 0,0001). Od D0 do D21 proporcja bakterii tlenowych/beztlenowych malała w grupie kontrolnej, a zwiększała się w grupie testowej i wyraźnie wzrosła w D21 (p = 0,0009). Także DI wzrastał na każ dym stadium i w każdej grupie (p = 0,001). Wzrost był wyraźnie wyższy w grupie testowej w D14 (+0,38 wobec +0,26, p = 0,037) i jeszcze wyraźniejszy w D21 (+0,60 wobec +0,13, p = 0,013). Wnioski. Badanie wykazało, że dwuglukonian chlorheksydyny w stężeniu 0,1% mógł skutecznie przeciwstawić się rozwojowi flory beztlenowej, która sprzyja tworzeniu się płytki bakteryjnej i powstawaniu zapalenia dziąseł. Należy podkreślić, że zastosowana płukanka była nieszkodliwa, z wyjątkiem dobrze znanego, barwiącego, ale cał kowicie odwracalnego działania chlorheksydyny (Dent. Med. Probl. 2003, 40, 1, 29 36). Słowa kluczowe: badanie kliniczne, eksperymentalne zapalenie dziąseł, chlorheksydyna, mikrobiologia, wskaźnik płytki, wskaźnik dziąseł, wskaźnik dyskoloracji. Abstract Objectives. The aim of this study was to evaluate the efficacy and the safety of a 0.1% chlorhexidine (CHX) mouthrinse compared to a placebo. Material and Methods. Following precise criteria, 64 subjects were eligible for inclusion. A preliminary 14 day period of intensive oral hygiene (D 14/D0) was used to bring the plaque index to < Subjects were then allo cated by double blind randomization to the CHX test or placebo control group. The mouthrinses were used twice daily for 21 consecutive days (D0/D21) without other oral hygiene. Clinical parameters plaque index (PI), gingi val index (GI) and discoloration index (DI) were recorded at D 14, D0, D7, D14 and D21. Dental plaque samples were collected at the same intervals for bacterial flora analysis (aerobic/anaerobic ratio). Results. A significant difference was found for the PI in and between the treatments groups for each assessment ti me. The increase in the PI from baseline to the end of treatment was in the placebo group and +0,65 in the

2 30 S. RICHTER et al. CHX group. The difference was highly significant (p = 0,0001). For the GI, a significant difference between treat ments groups was found only at D14 and D21. At the end of the treatment period, the increase in the GI was for placebo and for test group (p < ). The aerobic/anaerobic ratio reduced in the placebo group from D0 to D21 but increased in the test group during the same period and became significantly higher at D21 (p = ). Discoloration increased at each stage in both groups (p = 0,001), being significantly greater in the test group by D14 (+0.38 against +0.26, p = 0.037) and even more so by D21 (+0.60 against +0.36, p = 0,013). Conclusion. These data clearly demonstrate that 0.10% chlorhexidine prevented the development of the anaerobic flora that favours dental plaque formation and the development of gingivitis. This clinical effect was associated with a good safety profile. It is, however, associated with staining witch is a well known but reversible side effect (Dent. Med. Probl. 2003, 40, 1, 29 36). Key words: clinical trial, experimental gingivitis, chlorhexidine, bacteriology, plaque index, gingival index, disco loration index. Model doświadczalnego zapalenia dziąseł u człowieka [1] dowiódł ostatecznie, że gromadze nie się płytki nazębnej powoduje zapalenie dzią seł, którego pierwsze oznaki mogą być widoczne począwszy od trzeciego dnia. Wykazano również, że zapalenie dziąseł jest odwracalne, pod warun kiem przywrócenia skutecznej higieny jamy ust nej. Usuwanie płytki nazębnej, niezbędne przy za pobieganiu periodontopatiom, może być prowa dzone mechanicznie [2], ale również i chemicznie [3]. Wśród antyseptyków mających działanie przeciwpłytkowe chlorheksydyna (CHX) jest z ca łą pewnością środkiem, który został najlepiej prze testowany w ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci [4, 5]. Antybakteryjne działanie zarówno na bakte rie Gram dodatnie, jak i Gram ujemne [6, 7] za pewniło chlorheksydynie szerokie zastosowania, np. w dezynfekcji ran [8 10], ginekologii, położ nictwie [11, 12] i urologii [13, 14]. Po pierwszej publikacji, Löe go i Schiotta w 1970 r. [15], na temat zapobiegania zapaleniu dziąseł przez zastosowanie CHX nastąpiły liczne badania poświęcone skuteczności i nieszkodliwo ści produktu w jego zastosowaniach w jamie ustnej [4]. Testowano różne formuły: środki zapewniają ce powolne uwalnianie, żele, wprowadzenie chlor heksydyny do gum do żucia i pasty do zębów. W wyniku dwuletniego badania klinicznego przed stawionego w pięciu częściach [16 20] za między narodową normę uznano stężenie 0,2% CHX, ale przetestowano również i inne stężenia [21 23]; roztwory 0,15 0,1% również miały znaczące dzia łanie w zmniejszaniu płytki i zapalenia dziąseł. Wyniki te podkreśliły znaczenie dawki, niezależnie od stężenia środka. W świetle uzyskanych danych, uzasadnione wydaje się zastosowanie płukanki w dosyć niskim stężeniu, by ograniczyć niepożąda ne efekty działania CHX, ale podawane w dawce wystarczającej do zachowania działania zmniejsza jącego występowanie płytki i zapalenie dziąseł. Celem badania było porównanie płukanki z 0,1% CHX i placebo i ocena skuteczności usu wania płytki nazębnej, leczenia zapaleń dziąsła oraz nieszkodliwości CHX. Materiał i metody Badanie przeprowadzono, przestrzegając zasad etycznych deklaracji z Helsinek, ustaw Republiki Federalnej Niemiec oraz zasad komitetu etycznego wydziału medycyny uniwersytetu w Drezdnie. Po uzyskaniu pełnych informacji i świadomym wyra żeniu zgody, do badania zakwalifikowano 64 pa cjentów, spełniających następujące kryteria: męż czyzna lub kobieta, wiek lat, dobry stan zdrowia, obecność 24 zębów (nie licząc ósemek) i uznany za zdolnego do współpracy po początko wym okresie, mającym na celu uzyskanie wskaźni ka płytki < 0,15 na początku testu klinicznego (D0). Z badania zostały wyłączone osoby: o podwyższonym stopniu ryzyka wynikają cym z długiej historii chorobowej, które w ciągu ostatnich 3 miesiący zostały poddane zabiegowi chirurgicznemu, kobiety niestosujące antykoncepcji, pacjenci z zaawansowanym zapaleniem przyzębia lub z licznymi ogniskami próchnicy, nałogowi palacze tytoniu i konsumenci al koholu, pacjenci z alergiami, które w ciągu ostatnich 3 miesięcy przeszły leczenie lekami mogącymi spowodować interak cje (antybiotykami, lekami przeciwzapalnymi, an tyseptykami, immunosupresorami, immunostymu lantami, antymitotykami, antyhistaminowymi, substancjami mającymi wpływ na wydzielanie śliny). Pacjenci zostali pouczeni o mechanicznym usuwaniu płytki pozwalającym ustanowić i utrzy mać rygorystyczną higienę podczas początkowej fazy 14 dni (D 14/D0). Właściwe badanie klinicz ne obejmowało okres 21 dni (D0 D21), podczas którego pacjenci zaprzestali stosowania wszelkich środków higieny jamy ustnej, z wyjątkiem płukan ki stosowanej dwa razy dziennie. Produkty płuczą ce, czyli placebo dla grupy kontrolnej oraz dwu glukonian chlorheksydyny 0,1% (CHX, Inava Odonto Stomatologie, Castres, Francja) dla grupy testowej zostały równo rozdzielone przy podwój

3 Skuteczność płukanki zawierającej chlorheksydynę 31 nym zabezpieczeniu losowości, przez losowanie między 64 pacjentami: oba produkty miały ten sam wygląd, prezentację i identyczne zalecenia dotyczące sposobu użycia: dwa razy po 15 ml, przez 30 sekund, rano i wieczorem (po rozcieńcze niu 1:1, CHX była zatem używana in situ w stęże niu 0,05%). Wskaźnik płytki PI [24], wskaźnik dziąsłowy GI [25] oraz wskaźnik dyskoloracji DI [26] zostały określone u każdego pacjenta w D 14, D0, D7, D14 i D21. W tym samym okresie u osób losowo wska zanych pobrano próbki płytki na pierwszym zębie trzonowym z pierwszego kwadranta w D0, z drugie go kwadranta w D7, z trzeciego kwadranta w D14 i z czwartego kwadranta w D21. Próbki zostały umieszczone w środowisku tlenowym i beztleno wym, a przeliczenie kolonii (FU colony forming unit) pozwoliło na wyliczenie dla każdego stadium tlenowych/beztlenowych proporcji pobranej flory. Dane dotyczące wskaźników klinicznych i wy ników mikrobiologicznych zostały pogrupowane na powierzchnie (przedsionkowa, językowa i mię dzyzębowa), na zęby (średnia z czterech po wierzchni), na pacjentów (średnia wszystkich pa cjentów) i na grupy (średnia pacjentów z danej grupy), aby dokonać statystycznej analizy w po szczególnych stadiach (D0 D21) oraz analizy za stosowanego środka (placebo lub CHX). Zmienne jakościowe zostały przetworzone testem chi kwa drat, a powyżej 4 klas testem Wilcoxona. Dla zmiennych ilościowych normalność została sprawdzona testem Shapiro Wilka, równość zmiennych testem Fishera; w analizie porównaw czej użyto testu t Studenta lub testu Wilcoxona w zależności od uzyskanego testu normalności. Różnice zostały uznane za znaczące przy p = 0,05. Wyniki Spośród 64 badanych pacjentów 5 musiało zo stać wykluczonych z testu klinicznego (3 w D0 i 2 w D7) z powodu nieprzestrzegania protokołu. Li czebność grupy kontrolnej zmniejszyła się do 31, a grupy testowej do 28 osób, co pozwoliło zacho wać początkowo założoną równowagę między grupami, przeprowadzić badania, a następnie ich analizę. Średnia wieku wynosiła 21,7 lat (18 34) dla grupy złożonej z 28 mężczyzn i 31 kobiet. Między obiema grupami nie stwierdzono różnic statystycznych, czy to ze względu na średnią wie ku (p = 0,88, Wilcoxon), ani na proporcję płci (p= 0,71, chi kwadrat), ani też na inne zmienne demo graficzne, jak wzrost (p = 0,95, Wilcoxon) i masa ciała pacjentów (p = 0,92, Wilcoxon). W grupie te stowej było 9 osób palących, a w grupie kontrolnej tylko 4, ale również i ta różnica nie była znacząca (p = 0,075, test chi kwadrat). Na początku badania, w D0, średnia PI wyno siła 0,13 (±0,04) dla wszystkich powierzchni, 0,06 (±0,05) dla powierzchni międzyzębowych, 0,13 (±0,09) dla powierzchni językowych i 0,16 (±0,07) dla powierzchni przyśrodkowych. Na tym etapie nie stwierdzono różnicy statystycznej w PI obu grup (p = 0,513) (tab. 1). W tym samym czasie, średnia GI wynosiła Tabela 1. Wskaźnik płytki nazębnej PI według Silnessa i Löe go na wszystkich powierzchniach łącznie Table 1. Plaque index PI according to Silness and Löe for all sites Placebo (n = 31) CHX (n = 28) (Intergroup comparison) D 14 Średnia (Mean) (SD) 0,71 (0,30) 0,74 (0,32) Mediana (Median) 0,76 0,79 Przedział (Interval) 0,17 1,39 0,22 1,29 D0 Średnia (Mean) (SD) 0,13 (0,04) 0,13 (0,04) p = 0,513 Mediana (Median) 0,14 0,13 (Student) Przedział (Interval) 0,02 0,20 0,04 0,21 D7 Średnia (Mean) (SD) 0,92 (0,27) 0,84 (0,40) p = 0,016 Mediana (Median) 0,93 0,60 (Wilcoxon) Przedział (Interval) 0,33 1,42 0,04 1,22 D14 Średnia (Mean) (SD) 1,16 (0,37) 0,74 (0,46) p = 0,0003 Mediana (Median) 1,21 0,72 (Student) Przedział (Interval) 0,32 1,79 0,04 1,80 D21 Średnia (Mean) (SD) 1,37 (0,46) 0,65 (0,49) p = 0,0001 Mediana (Median) 1,48 0,58 (Wilcoxon) Przedział (Interval) 0,38 2,28 0,04 1,78

4 32 S. RICHTER et al. Tabela 2. Wskaźnik dziąsłowy GI według Löe'go na wszystkich powierzchniach łącznie Table 2. Gingival index GI according to Löe for all sites Placebo (n = 31) CHX (n = 28) (Intergroup comparison) D 14 Średnia (Mean) (SD) 0,42 (0,30) 0,47 (0,31) Mediana (Median) 0,44 0,50 Przedział (Interval) 0,01 1,08 0,04 1,11 D0 Średnia (Mean) (SD) 0,08 (0,08) 0,08 (0,09) p = 0,743 Mediana (Median) 0,06 0,05 (Wilcoxon) Przedział (Interval) 0,00 0,29 0,00 0,40 D7 Średnia (Mean) (SD) 0,17 (0,13) 0,14 (0,15) p = 0,354 Mediana (Median) 0,13 0,11 (Wilcoxon) Przedział (Interval) 0,00 0,54 0,06 0,44 D14 Średnia (Mean) (SD) 0,46 (0,27) 0,31 (0,26) p = 0,034 Mediana (Median) 0,48 0,29 (Student) Przedział (Interval) 0,14 1,04 0,05 0,79 D21 Średnia (Mean) (SD) 0,65 (0,29) 0,33 (0,23) p < 0,0001 Mediana (Median) 0,59 0,32 (Student) Przedział (Interval) 0,05 1,42 0,03 0,82 0,08 (±0,08) dla wszystkich powierzchni, 0,06 (±0,07) dla powierzchni przedsionkowych, 0,13 (±0,18) dla powierzchni językowych i 0,07 (±0,08) dla powierzchni międzyzębowych. Także i tutaj nie było znaczącej różnicy w GI obu grup (p = 0,743) (tab. 2). Proporcja bakterii tlenowych/beztlenowych została w pierwszej kolejności wyliczona dla 19 pacjentów: 8 z grupy kontrolnej i 11 z grupy testo wej. Wyniosła 96,6 (±57,2) dla grupy kontrolnej i 84,3 (±39,3) dla grupy testowej, bez znaczących różnic (p = 1). Średnia proporcja wyniosła 89,5 (±46,6) i sytuowała się na zwyczajowym poziomie (tab. 3). W D0 średnia DI wyniosła 0,19 (±0,15) na wszystkich powierzchniach łącznie, 0,07 (±0,09) na powierzchniach przedsionkowych i 0,3 (±0,24) na powierzchniach językowych, bez znaczącej różnicy między obiema grupami (p = 0,814) (tab. 4). Przeprowadzony na koniec próby wywiad u pacjentów nie wykazał żadnego objawu, który mógłby zostać zinterpretowany jako następstwo stosowania leczenia. W każdej grupie PI zmierzo ne w stadiach D7, D14 i D21 były znacząco wy ższe (p = 0,001) niż wskaźniki zarejestrowane na początku badania (D0). Wzrost był większy w grupie kontrolnej niż w grupie testowej oraz znaczący w D7 (p = 0,016), w D14 (p = 0,0003), a także w D21 (p = 0,0001) (tab. 1). Te same zmia ny i te same znaczące różnice zostały zaobserwo wane, gdy zmiana PI była analizowana dla zęba oraz na powierzchniach przedsionkowych, języko wych i międzyzębowych. Wskaźnik dziąsłowy wzrósł znacząco (p = 0,001) w każdej grupie i w każdym stadium (D7, D14 i D21). W D7 zmiana GI nie była istotna w obu grupach (p = 0,354). Wzrost GI był nato miast znaczący w grupie kontrolnej w stadiach D14 (p = 0,034) i D21 (p < 0,0001) (tab. 2). Takie same wyniki zostały zarejestrowane, gdy zmiana GI była analizowana na poziomie zęba i na po wierzchniach przedsionkowych. Dla powierzchni językowych i międzyzębowych różnica GI w sto sunku do D0 była istotna między obiema grupami dopiero w D21 (odpowiednio p = 0,0002 i p = 0,0007). Proporcja bakterii tlenowych/beztlenowych pozostała statystycznie porównywalna między obiema grupami w D7 i D14; w D21 wynosiła 64,50 (29,20) dla grupy kontrolnej i 97,37 (11,84) dla grupy testowej, różnica była znacząca (p = 0,0009) (tab. 3). Począwszy od D0, regularnie i przez cały czas badania, wzrastał DI u wszystkich pacjentów (p = 0,001) (tab. 4). Wzrost ten był porównywalny między obiema grupami w D7 (p = 0,266) i był znacząco wyższy w grupie testowej w D14 (+ 0,38 wobec +0,26, p = 0,037) i nasilił się w D21 (+0,60 wobec +0,36, p = 0,013). Dla powierzchni przed sionkowych różnica nie była znacząca (p = 0,109). Dla powierzchni językowych różnica była znaczą ca jedynie w D14 (p = 0,049).

5 Skuteczność płukanki zawierającej chlorheksydynę 33 Tabela 3. Proporcje bakterii tlenowych/beztlenowych Table 3. Aerobic/anaerobic ratio Placebo CHX (Intergroup comparison) D0 Liczba 8 11 p = 1 Średnia (Mean) (SD) 96,64 (57,22) 84,30 (39,27) (Wilcoxon) Mediana (Median) 82,93 95,56 Przedział (Interval) 51,60 233,5 16,06 142,9 D7 Liczba p = 0,161 Średnia (Mean) (SD) 82,39 (25,89) 89,91 (28,15) (Wilcoxon) Mediana (Median) 80,75 92,88 Przedział (Interval) 49,04 159,3 27,09 125,3 D14 Liczba p = 0,25 Średnia (Mean) (SD) 77,32 (20,87) 89,25 (29,89) (Student) Mediana (Median) 81,72 94,76 Przedział (Interval) 36,13 107,0 35,0 134,0 D21 Liczba p = 0,009 Średnia (Mean) (SD) 64,56 (29,20) 97,37 (11,84) (Student) Mediana (Median) 66,19 97,06 Przedział (Interval) 22,79 104,8 79,06 121,3 Tabela 4. Wskaźnik dyskoloracji DI według Brecxa na wszystkich powierzchniach łącznie Table 4. Discoloration index DI according to Brecx for all sites Placebo (n = 31) CHX (n = 38) (Intergroup comparison) D0 Średnia (Mean) (SD) 0,18 (0,14) 0,20 (0,17) p = 0,814 Mediana (Median) 0,14 0,16 (Wilcoxon) Przedział (Interval) 0,02 0,76 0,00 0,63 D7 Średnia (Mean) (SD) 0,17 (0,13) 0,22 (0,17) p = 0,266 Mediana (Median) 0,17 0,21 (Student) Przedział (Interval) 0,13 0,54 0,14 0,57 D14 Średnia (Mean) (SD) 0,26 (0,18) 0,38 (0,24) p = 0,037 Mediana (Median) 0,27 0,38 (Student) Przedział (Interval) 0,13 0,68 0,04 0,88 D21 Średnia (Mean) (SD) 0,36 (0,22) 0,60 (0,44) p = 0,013 Mediana (Median) 0,41 0,49 (Student) Przedział (Interval) 0,02 0,98 0,14 1,74 Omówienie Pierwszy raz w badaniu tym na modelu do świadczalnego zapalenia dziąseł przetestowano re dukujący płytkę nazębną i przeciwzapalny efekt działania nowej płukanki jamy ustnej, zawierają cej 0,1% dwuglukonianu chlorheksydyny. Użyty model i wskaźniki zostały szeroko uznane w prze szłości i stały się wzorcami w ocenie kontroli płyt ki nazębnej i zapalenia dziąseł. Wybór CHX opie ra się na jej znanym działaniu antybakteryjnym, któremu sprzyja jej zdolność przywierania do szkliwa, protein śliny i ścianek komórkowych bakterii, które jest w stanie dezorganizować. Wy bór wynika również z wielu prób porównawczych, które wykazały wyższość CHX w stosunku do in nych antyseptyków. CHX spowodowała redukcję PI zawartą w przedziale 38 88% w zależności od badania, wyższą niż w przypadku delmopinolu [27, 28], triklosanu [29] oraz połączenia aminoflu orku fluorku cynawego, a także olejku eterycz nego [30] i czwartorzędowych związków amono wych [31]. Chlorheksydyna okazała się skuteczna w nieleczonych zapaleniach dziąseł przy stężeniu

6 34 S. RICHTER et al. 0,12% [32], a w całkiem podobnym badaniu po zwoliła na redukcję PI o 28% oraz GI o 25% [33]. Korelacja między zmniejszeniem średnich wyni ków występowania płytki i zwiększeniem dawek zawartych w przedziale 2 40 mg [29] pozwoliła uznać, że średnia skuteczna dawka mieści się w granicach 20 mg na dzień. Są to dane zgodne z warunkami podawania CHX w naszym badaniu (stężenie, objętość i częstotliwość). Dane na początku badania (D0) nie wykazały żadnej różnicy pomiędzy obiema grupami: są za tem zgodne z wiarygodnością modelu doświad czalnego, czyli porównywalnością pacjentów z obu grup z punktu widzenia analizowanych kry teriów, a w szczególności przestrzegania higieny. Porównanie z innymi badaniami było w nie których przypadkach utrudnione z powodu różnic przyjętych protokołów. CHX o niskim stężeniu (0,12 i 0,10%) była testowana na pacjentach z za paleniem dziąseł, których sposób czyszczenia zę bów nie był zmieniany. W tych warunkach autorzy zawsze wykazywali obniżenie wskaźników bar dziej istotne w przypadku stosowania chlorheksy dyny niż z placebo [32, 33]. Tutaj z kolei wszyst kie wskaźniki wzrastały w obu grupach przez cały czas obserwacji. Wzrost ten jest nierozłącznie związany z modelem doświadczalnego zapalenia dziąseł, które rozwijało się przez 21 dni. Okres tych trzech tygodni tłumaczy wzrost wartości wskaźników, któremu sprzyjał również brak me chanicznego usuwania płytki nazębnej. Skutecz ność CHX w stężeniu 0,1% przejawiła się wzro stem PI i GI niższym mniej więcej o połowę w po równaniu z pacjentami, którzy otrzymywali place bo. Należy zwrócić uwagę, że zmiana międzygru powa była od razu odmienna w przypadku PI, podczas gdy dla GI wystąpiła dopiero od D14, a nawet później, na powierzchniach językowych i międzyzębowych. Analiza pobranych próbek wykazała zreduko wanie o 33% proporcji bakterii tlenowych/beztle nowych przy placebo i odwrotnie, wzrost o 15,5% tej samej proporcji przy CHX. W grupie kontrol nej zmianę proporcji można przyrównać do wzros tu PI, ponieważ nagromadzenie płytki może jedy nie sprzyjać rozwojowi bakterii beztlenowych. Podobnie jak w przypadku GI, zmiana ta stała się znacząca dopiero pod koniec próby. Obserwacje te pozwalają założyć, że objawy zapalenia dziąseł okazały się różne w obu grupach dopiero wów czas, gdy liczba bakterii beztlenowych osiągnęła określony próg w grupie kontrolnej. W grupie badanej proporcja ta, która zmieniała się przeciw nie niż w grupie kontrolnej, jest dobrym przykła dem skuteczności CHX w ograniczaniu rozwoju flory beztlenowej. Wynik ten potwierdza działanie antybakteryjne, podkreślone już wcześniej innymi badaniami: działanie na biofilmy mikrobiologiczne modelowane in vitro [34], działanie wspomagające w mechanicznym leczeniu przy wykrywaniu pod stawowych periodontopatogenów [35], ograniczo ny wpływ na kolonizację błon w sterowanej rege neracji tkanek [36], działanie bakteriobójcze w ba daniu immunofluorescencyjnym [26, 37]. Wzrost przebarwienia w grupie badanej był wy ższy niż w grupie kontrolnej dopiero w późniejszym okresie, po stronie językowej. Tym samym, niepożą dane działanie przypisywane zazwyczaj CHX pozo stało ograniczone przy stężeniu 0,1%, co wykazało już badanie porównawcze ze stężeniem 0,2% [38]. Podsumowując, płukanka z 0,1% stężeniem CHX skutecznie przeciwstawiła się rozwojowi flory beztlenowej, która sprzyja tworzeniu się płytki nazębnej i zapaleniu dziąseł. Wynikowi kli nicznemu towarzyszyła nieszkodliwość, z wyjąt kiem ograniczonego działania przebarwiającego. Stężenie 0,1% zdaje się więc stanowić dobry kom promis między skutecznością i tolerancją leku. Piśmiennictwo [1] THEILADE E., WRIGHT W. H., JENSEN S. B., LÖE H.: Experimental gingivitis in man. II. A longitudinal clinical and bacteriological investigation. J. Periodont. Res. 1966, 1, [2] LANG N. P., ATTSTRÖM R., LÖE H.: Proceedings of European workshop on mechanical plaque control. London, Quistessance Publishing Co Inc., [3] BRECX M.: Supragingival chemical plaque control. Periodontol. 2000, 1997, 15, [4] FARDAL Ö., TURNBULL R. S.: A review of the litterature on use of chlorhexidine in dentistry. J. Am. Dent. Assoc. 1986, 112, [5] ROBINSON C. P. Chlorhexidine gluconate oral rinse. A review. Drugs of Today 1988, 24, 4. [6] HENNESSEY T. D.: Some antibacterial proprieties of chlorhexidine J. Periodont. Res. 1973, 8, [7] NETUSCHIL L., REICH E., BRECX M.: Direct measurement of the bactericidal effect of chlorhexidine on human den tal plaque. J. Clin. Periodontol. 1989, 16, [8] CLARKE A. M.: Topical use of silver sulphadiazine and chlorhexidine in the prevention of infection of thermal in juries Med. J. Aust. 1975, 1, [9] LOWBURRY E. J. L., BABB J. R., BRIDGES K., JACKSON D. M.: Topical chemoprophylaxis with silver sulphadiazine and silver nitrate chlorhexidine creams: emergence of sulphonamide resistant Gram negative bacilli. Br. Med. J. 1976, 1, 493. [10] DAVIES R. M.: Use of Hibitane following periodontal surgery J. Clin. Periodontol. 1977, 4,

7 Skuteczność płukanki zawierającej chlorheksydynę 35 [11] DUIGNAN N. M., LOWE P. A.: Pre operative disinfection of the vagina J. Antimicrob. Chemother. 1975, 1, [12] MALONEY M. H.: Chlorhexidine: a hexachlorophene substitute in the nursery. Nurs Times 1975, 71, 21. [13] PATERSON M. L., BARR W., MAC DONALD S.: Urinary infection after colporrhapy: its incidence causation and pre vention. J. Obstet. Gynaecol. 1980, 65, 394. [14] RICHARDS B., BASTABLE J. R. G.: Bacteriuria after out patient cytoscopy. Br. J. Urol. 1977, 49, [15] LÖE H., SCHIOTT C. R.: The effect of mouthrinse and topical application of chlorhexidine on the development of dental plaque and gingivitis in man. J. Periodont. Res. 1970, 5, [16] LÖE H., SCHIOTT C. R., GLAVIND L., KARRING T.: Two years oral use of chlorhexidine in man. I. General design and clinical effects J. Periodont. Res. 1976, 11, [17] SCHIOTT C. R., BRINER W. W., KIZKLAND J. J., LÖE H.: Two years oral use of chlorhexidine in man. III. Changes in sensitivity of the flora J. Periodont. Res. 1976, 11, [18] SCHIOTT C. R., BRINER W. W., LÖE H.: Two years oral use of chlorhexidine in man. II. The effect on the salivary bacterial flora. J. Periodont. Res. 1976, 11, [19] MAC KENZIE I. C., NUKI K., LÖE H., SCHIOTT C. R.: Two years oral use of chlorhexidine in man. V. Effects on stra tum corneum of oral mucosa. J. Periodont. Res. 1976, 11, [20] NUKI K., SCHLENKER R., LÖE H., SCHIOTT C. R.: Two years oral use of chlorhexidine in man. VI. Effect on oxida tive enzymes in oral epithelia. J. Periodont. Res. 1976, 11, [21] BONESVOLL P., HANSEN F., GJERMO P., ROLLA G.: Retention plaque inhibition and staining using 0,05% chlorhe xidine mouthrinses. J. Dent. Res. 1975, 54, L473. [22] BAY L. M.: Effect of toothbrushing with different concentrations of chlorhexidine on the development of dental plaque and gingivitis. J. Dent. Res. 1978, 57, [23] SEGRETO V. A., COLLINS E. M., BEISWAGNER B. B., DE LA ROSA M., ISAACS R. L., LANG N. P.: A comparison of mouthrinses containing two concentrations of chlorhexidine. J. Periodont. Res. 1986, 21, [24] SILNESS J., LÖE H.: Periodontal disease in pregnancy. II. Correlation between oral hygiene and periodontal condi tions. Acta. Odont. Scand. 1964, 22, [25] LÖE H.: The gingival index, the plaque index ant the retention index systems J. Periodontol. 1967, 36, suppl., [26] BRECX M., MAC DONALD L. L., LEGARY K., CHEANG M., FORGAY M. G. E.: Long term effect of Meridol and chlo rhexidine mouthrinses on plaque, gingivitis, staining and bacterial vitality. J. Dent. Res. 1993, 72, [27] COLLAERT B., EDWARDSSON S., ATTSTRÖM R., HASE J. C., ASTRÖM M., MOVERT R.: Rinsing with delmopinol 0.2% and chlorhexidine 0.2%: short therm effect on salivary microbiology, plaque and gingivitis. J. Periodontol. 1992, 63, [28] LANG N. P., HASE J. C., GRASSI M., HAMMERLE C. H., WEIGEL C., KELTY E.: Plaque formation and gingivitis after supervised mouthrinsing with 0.2% delmopinol hydrochloride, 0.2% chlorhexidine digluconate and placebo for 6 months. Oral Dis. 1998, 4, [29] JENKINS S., ADDY M., NEWCOMBE R. G.: Dose response of chlorhexidine against plaque and comparison with tric losan. J. Clin. Periodontol. 1994, 21, [30] RIEP B. G., BERNIMOULIN J. P., BARNETT M. L.: Comparative antiplaque effectiveness of an essential oil and an amine fluoride/stannous fluoride mouthrinse. J. Clin. Periodontol. 1999, 26, [31] MORAN J., ADDY M., JACKSON R., NEWCOMBE R. G.: Comparative effects of quaternary ammonium mouthrinses on 4 day plaque regrowth. J. Clin. Periodontol. 2000, 27, [32] CORBET E. F., TAM J. O., ZEE K. Y., WONG M. C., LO E. C., MOMBELLI A.W.: Therapeutic effects of supervised chlorhexidine mouthrinses on untreated gingivitis. Oral Dis. 1997, 3, [33] EATON K. A., RIMINI F. M., ZAK E., BROOKMAN D. J., HOPKINS L. M., CANNELL P. J: The effects of a 0.12 chlorhe xidine digluconate containing mouthrinse versus a placebo on plaque and gingival inflammation over a 3 month period. A multicenter study carried out in general dental practices J. Clin. Periodontol. 1997, 24, [34] KINNIMENT S. L., WIMPENNY J. W., ADAMS D., MARSH P. D.: The effect of chlorhexidine on defined, mixed culture oral biofilms grown in a novel model system. J. Appl. Bacteriol. 1996, 81, [35] BOLLEN C. M., QUIRYNEN M.: Microbiological response to mechanical treatment in combination with adjunctive therapy. A review of the literature. J. Periodontol. 1996, 67, [36] ZUCCHELI G. POLLINI F., CLAUSER C., DE SANCTIS M.: The effect of chlorhexidine mouthrinsese on early bacterial colonization of guided tissue regeneration membranes. An in vivo study. J. Periodontol. 2000, 71, [37] GEHLEN I., NETUSCHIL L., GEORG T., REICH E., BERG R., KATSARDOS C.: The influence of a 0.2% chlorhexidine mouthrinse on plaque regrowth in orthodontic patients. A randomized prospective study. Part II. Bacteriological parameters. J. Orofac. Orthop. 2000, 61, [38] JENKINS S., ADDY M., NEWCOMBE R.: Comparison of two commercially available chlorhexidine mouthrinses: II. Effects on plaque reformation, gingivitis, and tooth staining. Clin. Prev. Dent. 1989, 11, Praca wpłynęła do Redakcji: r. Zaakceptowano do druku: r. Received: Accepted:

ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY

ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 1. ZMIANA GRUPY PRACOWNIKÓW LUB AWANS W przypadku zatrudnienia w danej grupie pracowników (naukowo-dydaktyczni, dydaktyczni, naukowi) przez okres poniżej 1 roku nie dokonuje

Bardziej szczegółowo

1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek?

1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek? 1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek? Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego będzie można składać w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Puławach. Wnioski będą przyjmowane od dnia

Bardziej szczegółowo

UMOWA PARTNERSKA. z siedzibą w ( - ) przy, wpisanym do prowadzonego przez pod numerem, reprezentowanym przez: - i - Przedmiot umowy

UMOWA PARTNERSKA. z siedzibą w ( - ) przy, wpisanym do prowadzonego przez pod numerem, reprezentowanym przez: - i - Przedmiot umowy UMOWA PARTNERSKA zawarta w Warszawie w dniu r. pomiędzy: Izbą Gospodarki Elektronicznej z siedzibą w Warszawie (00-640) przy ul. Mokotowskiej 1, wpisanej do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych

Bardziej szczegółowo

wzór Załącznik nr 5 do SIWZ UMOWA Nr /

wzór Załącznik nr 5 do SIWZ UMOWA Nr / wzór Załącznik nr 5 do SIWZ UMOWA Nr / zawarta w dniu. w Szczecinie pomiędzy: Wojewodą Zachodniopomorskim z siedzibą w Szczecinie, Wały Chrobrego 4, zwanym dalej "Zamawiającym" a nr NIP..., nr KRS...,

Bardziej szczegółowo

4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca

4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca 4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca [w] Małe i średnie w policentrycznym rozwoju Polski, G.Korzeniak (red), Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2014, str. 88-96 W publikacji zostały zaprezentowane wyniki

Bardziej szczegółowo

LKA 4101-07-04/2013 P/13/151 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

LKA 4101-07-04/2013 P/13/151 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE LKA 4101-07-04/2013 P/13/151 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę P/13/151 Zapewnienie prawa do jednakowego wynagradzania

Bardziej szczegółowo

Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI

Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI SKLAROWANEGO SOKU JABŁKOWEGO Skutecznym sposobem leczenia soku

Bardziej szczegółowo

8 osób na 10 cierpi na choroby przyzębia!

8 osób na 10 cierpi na choroby przyzębia! 8 osób na 10 cierpi na choroby przyzębia! Wiemy jak Państwu pomóc Jesteśmy po to, aby Państwu doradzić! Czym jest zapalenie przyzębia (periodontitis)? Przyzębie to zespół tkanek otaczających ząb i utrzymujących

Bardziej szczegółowo

Procedura weryfikacji badania czasu przebiegu 1 paczek pocztowych

Procedura weryfikacji badania czasu przebiegu 1 paczek pocztowych Procedura weryfikacji badania czasu przebiegu 1 paczek pocztowych Warszawa 2012 (nowelizacja 2014) 1 zmiana nazwy zgodnie z terminologią zawartą w ustawie Prawo pocztowe Jednostka zlecająca: Urząd Komunikacji

Bardziej szczegółowo

Druk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r.

Druk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r. Druk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Komisja Nadzwyczajna "Przyjazne Państwo" do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji NPP-020-51-2008 Pan Bronisław

Bardziej szczegółowo

Umowa nr.. /. Klient. *Niepotrzebne skreślić

Umowa nr.. /. Klient. *Niepotrzebne skreślić Umowa nr.. /. zawarta dnia w, pomiędzy: Piotr Kubala prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Piotr Kubala JSK Edukacja, 41-219 Sosnowiec, ul. Kielecka 31/6, wpisanym do CEIDG, NIP: 644 273 13 18,

Bardziej szczegółowo

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017 Załącznik Nr 2 do uchwały Nr V/33/11 Rady Gminy Wilczyn z dnia 21 lutego 2011 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017 Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej

Bardziej szczegółowo

DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15

DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15 DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15 Wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia Dotyczy: postępowania prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na Usługę druku książek, nr postępowania

Bardziej szczegółowo

OSZACOWANIE WARTOŚCI ZAMÓWIENIA z dnia... 2004 roku Dz. U. z dnia 12 marca 2004 r. Nr 40 poz.356

OSZACOWANIE WARTOŚCI ZAMÓWIENIA z dnia... 2004 roku Dz. U. z dnia 12 marca 2004 r. Nr 40 poz.356 OSZACOWANIE WARTOŚCI ZAMÓWIENIA z dnia... 2004 roku Dz. U. z dnia 12 marca 2004 r. Nr 40 poz.356 w celu wszczęcia postępowania i zawarcia umowy opłacanej ze środków publicznych 1. Przedmiot zamówienia:

Bardziej szczegółowo

Instrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina

Instrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina Załącznik Nr 1 Do zarządzenia Nr 92/2012 Prezydenta Miasta Konina z dnia 18.10.2012 r. Instrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina Jednostką dominującą jest Miasto Konin (Gmina Miejska

Bardziej szczegółowo

Regulamin reklamy produktów leczniczych na terenie Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Białymstoku

Regulamin reklamy produktów leczniczych na terenie Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Białymstoku Regulamin reklamy produktów leczniczych na terenie Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Białymstoku 1 1. Niniejszy Regulamin określa zasady prowadzenia

Bardziej szczegółowo

Postanowienia ogólne. Wysokość Stypendium wynosi 1 000 zł miesięcznie.

Postanowienia ogólne. Wysokość Stypendium wynosi 1 000 zł miesięcznie. Regulamin przyznawania stypendiów motywacyjnych za wyniki w nauce na studiach odbywanych w ramach realizowanego przez Wydział Biologii i Ochrony Środowiska projektu konkursowego Zwiększenie liczby absolwentów

Bardziej szczegółowo

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DECYZJA RADY

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DECYZJA RADY KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia 13.12.2006 KOM(2006) 796 wersja ostateczna Wniosek DECYZJA RADY w sprawie przedłużenia okresu stosowania decyzji 2000/91/WE upoważniającej Królestwo Danii i

Bardziej szczegółowo

WZÓR SKARGI EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA. Rada Europy. Strasburg, Francja SKARGA. na podstawie Artykułu 34 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka

WZÓR SKARGI EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA. Rada Europy. Strasburg, Francja SKARGA. na podstawie Artykułu 34 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka WZÓR SKARGI EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA Rada Europy Strasburg, Francja SKARGA na podstawie Artykułu 34 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz Artykułu 45-47 Regulaminu Trybunału 1 Adres pocztowy

Bardziej szczegółowo

ZP.271.1.71.2014 Obsługa bankowa budżetu Miasta Rzeszowa i jednostek organizacyjnych

ZP.271.1.71.2014 Obsługa bankowa budżetu Miasta Rzeszowa i jednostek organizacyjnych Załącznik nr 3 do SIWZ Istotne postanowienia, które zostaną wprowadzone do treści Umowy Prowadzenia obsługi bankowej budżetu miasta Rzeszowa i jednostek organizacyjnych miasta zawartej z Wykonawcą 1. Umowa

Bardziej szczegółowo

Regulamin rekrutacji uczniów do klasy pierwszej Szkoły Podstawowej im. Maksymiliana Wilandta w Darzlubiu. Podstawa prawna: (Dz.U.2014 poz.

Regulamin rekrutacji uczniów do klasy pierwszej Szkoły Podstawowej im. Maksymiliana Wilandta w Darzlubiu. Podstawa prawna: (Dz.U.2014 poz. Regulamin rekrutacji uczniów do klasy pierwszej Szkoły Podstawowej im. Maksymiliana Wilandta w Darzlubiu Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie o światy (Tekst jednolity Dz. U.z 2004

Bardziej szczegółowo

Możemy zapewnić pomoc z przeczytaniem lub zrozumieniem tych informacji. Numer dla telefonów tekstowych. boroughofpoole.

Możemy zapewnić pomoc z przeczytaniem lub zrozumieniem tych informacji. Numer dla telefonów tekstowych. boroughofpoole. Informacje na temat dodatku na podatek lokalny (Council Tax Support), które mogą mieć znaczenie dla PAŃSTWA Możemy zapewnić pomoc z przeczytaniem lub zrozumieniem tych informacji 01202 265212 Numer dla

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr... Rady Miejskiej Będzina z dnia... 2016 roku

Uchwała Nr... Rady Miejskiej Będzina z dnia... 2016 roku Uchwała Nr... Rady Miejskiej Będzina z dnia... 2016 roku w sprawie określenia trybu powoływania członków oraz organizacji i trybu działania Będzińskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego. Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr.. /.../.. Rady Miasta Nowego Sącza z dnia.. listopada 2011 roku

Uchwała Nr.. /.../.. Rady Miasta Nowego Sącza z dnia.. listopada 2011 roku Projekt Uchwała Nr / / Rady Miasta Nowego Sącza z dnia listopada 2011 roku w sprawie określenia wysokości stawek podatku od środków transportowych Na podstawie art 18 ust 2 pkt 8 i art 40 ust 1 ustawy

Bardziej szczegółowo

Założenia prognostyczne Wieloletniej Prognozy Finansowej

Założenia prognostyczne Wieloletniej Prognozy Finansowej Załącznik nr 3 do uchwały o Wieloletniej Prognozie Finansowej Założenia prognostyczne Wieloletniej Prognozy Finansowej Uwagi ogólne Przewidywana w nowej ustawie o finansach publicznych wieloletnia prognoza

Bardziej szczegółowo

Regulamin oferty specjalnej - Bonus za dopłaty

Regulamin oferty specjalnej - Bonus za dopłaty Regulamin oferty specjalnej - Bonus za dopłaty 1 Użyte w Regulaminie określenia oznaczają: 1. Bank ING Bank Śląski S.A. z siedzibą w Katowicach, przy ul. Sokolskiej 34; wpisany do Rejestru Przedsiębiorców

Bardziej szczegółowo

Warszawska Giełda Towarowa S.A.

Warszawska Giełda Towarowa S.A. KONTRAKT FUTURES Poprzez kontrakt futures rozumiemy umowę zawartą pomiędzy dwoma stronami transakcji. Jedna z nich zobowiązuje się do kupna, a przeciwna do sprzedaży, w ściśle określonym terminie w przyszłości

Bardziej szczegółowo

Wybrane dane demograficzne województwa mazowieckiego w latach 2001-2014

Wybrane dane demograficzne województwa mazowieckiego w latach 2001-2014 Wybrane dane demograficzne województwa mazowieckiego w latach 21-214 Warszawa 215 Opracowanie: Oddział Statystyki Medycznej i Programów Zdrowotnych Mazowiecki Urząd Wojewódzki Wydział Zdrowia Dane źródłowe:

Bardziej szczegółowo

GAB/14/2010/PN zał. nr 4 U M O W A

GAB/14/2010/PN zał. nr 4 U M O W A zał. nr 4 U M O W A zawarta w dniu... w Katowicach pomiędzy: WyŜszym Urzędem Górniczym z siedzibą w Katowicach (40 055) przy ul. Ks. J. Poniatowskiego 31, NIP: 634-10-87-040, REGON: 00033224, reprezentowanym

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK NR 1 ANEKS NR. DO UMOWY NAJMU NIERUCHOMOŚCI NR../ ZAWARTEJ W DNIU.. ROKU

ZAŁĄCZNIK NR 1 ANEKS NR. DO UMOWY NAJMU NIERUCHOMOŚCI NR../ ZAWARTEJ W DNIU.. ROKU ZAŁĄCZNIK NR 1 ANEKS NR. DO UMOWY NAJMU NIERUCHOMOŚCI NR../ ZAWARTEJ W DNIU.. ROKU Zawarty w dniu.. r. w Pyrzycach, pomiędzy: Gminą Pyrzyce, Plac Ratuszowy 1, 74-200 Pyrzyce, NIP 853-145-69-90 zwaną dalej

Bardziej szczegółowo

I. REKLAMA KIEROWANA DO LEKARZY

I. REKLAMA KIEROWANA DO LEKARZY Instrukcja postępowania w sprawie warunków i formy reklamy produktów leczniczych w Specjalistycznym Szpitalu Klinicznym Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Instrukcja określa

Bardziej szczegółowo

UZASADNIENIE. I. Potrzeba i cel renegocjowania Konwencji

UZASADNIENIE. I. Potrzeba i cel renegocjowania Konwencji UZASADNIENIE I. Potrzeba i cel renegocjowania Konwencji Obowiązująca obecnie Konwencja o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawarta dnia 6 grudnia 2001 r., między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Danii

Bardziej szczegółowo

z dnia Rozdział 1 Przepisy ogólne

z dnia Rozdział 1 Przepisy ogólne U S T AWA Projekt z dnia 26.11.2015 r. z dnia o szczególnych zasadach zwrotu przez jednostki samorządu terytorialnego środków europejskich uzyskanych na realizację ich zadań oraz dokonywania przez nie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"

Ćwiczenie: Ruch harmoniczny i fale Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN STYPENDIALNY FUNDACJI NA RZECZ NAUKI I EDUKACJI TALENTY

REGULAMIN STYPENDIALNY FUNDACJI NA RZECZ NAUKI I EDUKACJI TALENTY REGULAMIN STYPENDIALNY FUNDACJI NA RZECZ NAUKI I EDUKACJI TALENTY Program opieki stypendialnej Fundacji Na rzecz nauki i edukacji - talenty adresowany jest do młodzieży ponadgimnazjalnej uczącej się w

Bardziej szczegółowo

URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Wyniki monitorowania pomocy publicznej udzielonej spółkom motoryzacyjnym prowadzącym działalność gospodarczą na terenie specjalnych stref ekonomicznych (stan na

Bardziej szczegółowo

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, dnia 11 lutego 2011 r. MINISTER FINANSÓW ST4-4820/109/2011 Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu wszystkie Zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 listopada

Bardziej szczegółowo

WZÓR UMOWY DLA PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO na realizację szkoleń w ramach projektu Patrz przed siebie, mierz wysoko UMOWA NR.

WZÓR UMOWY DLA PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO na realizację szkoleń w ramach projektu Patrz przed siebie, mierz wysoko UMOWA NR. Załącznik nr 6 do SIWZ WZÓR UMOWY DLA PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO na realizację szkoleń w ramach projektu Patrz przed siebie, mierz wysoko UMOWA NR. Zawarta w dniu..... roku w. POMIĘDZY:. reprezentowaną

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 4 PREK 251/III/2010. Umowa Nr (wzór)

Załącznik nr 4 PREK 251/III/2010. Umowa Nr (wzór) Załącznik nr 4 PREK 251/III/2010 Umowa Nr (wzór) Zawarta w dniu roku w Krakowie pomiędzy : Przewozy Regionalne sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Wileńska 14a, zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym

Bardziej szczegółowo

Umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony

Umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony Umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony Uwagi ogólne Definicja umowy Umowa o pracę stanowi dokument stwierdzający zatrudnienie w ramach stosunku pracy. Według ustawowej definicji jest to zgodne oświadczenie

Bardziej szczegółowo

Ogólna charakterystyka kontraktów terminowych

Ogólna charakterystyka kontraktów terminowych Jesteś tu: Bossa.pl Kurs giełdowy - Część 10 Ogólna charakterystyka kontraktów terminowych Kontrakt terminowy jest umową pomiędzy dwiema stronami, z których jedna zobowiązuje się do nabycia a druga do

Bardziej szczegółowo

Kraków, dnia 19 kwietnia 2016 r. Poz. 2574 UCHWAŁA NR XVIII/249/16 RADY MIEJSKIEJ W NIEPOŁOMICACH. z dnia 30 marca 2016 roku

Kraków, dnia 19 kwietnia 2016 r. Poz. 2574 UCHWAŁA NR XVIII/249/16 RADY MIEJSKIEJ W NIEPOŁOMICACH. z dnia 30 marca 2016 roku DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Kraków, dnia 19 kwietnia 2016 r. Poz. 2574 UCHWAŁA NR XVIII/249/16 RADY MIEJSKIEJ W NIEPOŁOMICACH z dnia 30 marca 2016 roku w sprawie zasad rozliczania tygodniowego

Bardziej szczegółowo

Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy)

Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy) Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy) Położone w głębi lądu obszary Kalabrii znacznie się wyludniają. Zjawisko to dotyczy całego regionu. Do lat 50. XX wieku przyrost naturalny

Bardziej szczegółowo

warsztató OMNM ar n medk oafał ptaszewskii mgr goanna tieczorekjmowiertowskai mgr Agnieszka jarkiewicz

warsztató OMNM ar n medk oafał ptaszewskii mgr goanna tieczorekjmowiertowskai mgr Agnieszka jarkiewicz warsztató OMNM ar n medk oafał ptaszewskii mgr goanna tieczorekjmowiertowskai mgr Agnieszka jarkiewicz } Pacjent w badaniu klinicznym a NFZ } Kalkulacja kosztów } Współpraca z zespołem badawczym jak tworzyć

Bardziej szczegółowo

Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015

Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015 Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr XIX/75/2011 Rady Miejskiej w Golinie z dnia 29 grudnia 2011 r. Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015

Bardziej szczegółowo

WZÓR UMOWY. ul. Lubelska 13, 03-802 Warszawa, NIP 113-22-58-115, REGON 016174756

WZÓR UMOWY. ul. Lubelska 13, 03-802 Warszawa, NIP 113-22-58-115, REGON 016174756 Załącznik Nr 3 do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia WZÓR UMOWY na opracowanie projektu Strategii rozwoju i modernizacji technologicznej transportu szynowego na Mazowszu w kontekście polityki transportowej

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. 1) (tekst jednolity)

USTAWA. z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. 1) (tekst jednolity) Dz.U.98.21.94 1998.09.01 zm. Dz.U.98.113.717 art. 5 1999.01.01 zm. Dz.U.98.106.668 art. 31 2000.01.01 zm. Dz.U.99.99.1152 art. 1 2000.04.06 zm. Dz.U.00.19.239 art. 2 2001.01.01 zm. Dz.U.00.43.489 art.

Bardziej szczegółowo

- WZÓR- UMOWA Nr... Gminą i Miastem Czerwionka-Leszczyny, będącą płatnikiem podatku VAT, nr NIP: 642-000-97-26, reprezentowaną przez:......

- WZÓR- UMOWA Nr... Gminą i Miastem Czerwionka-Leszczyny, będącą płatnikiem podatku VAT, nr NIP: 642-000-97-26, reprezentowaną przez:...... - WZÓR- UMOWA Nr... zawarta w dniu... 2012 roku pomiędzy: Gminą i Miastem Czerwionka-Leszczyny, będącą płatnikiem podatku VAT, nr NIP: 642-000-97-26, reprezentowaną przez:... zwaną w dalszej części umowy

Bardziej szczegółowo

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm. Rozliczenie podatników podatku dochodowego od osób prawnych uzyskujących przychody ze źródeł, z których dochód jest wolny od podatku oraz z innych źródeł Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r.

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 4 WZÓR - UMOWA NR...

Załącznik nr 4 WZÓR - UMOWA NR... WZÓR - UMOWA NR... Załącznik nr 4 zawarta w dniu we Wrocławiu pomiędzy: Wrocławskim Zespołem Żłobków z siedzibą we Wrocławiu przy ul. Fabrycznej 15, 53-609 Wrocław, NIP 894 30 25 414, REGON 021545051,

Bardziej szczegółowo

Opis programu do wizualizacji algorytmów z zakresu arytmetyki komputerowej

Opis programu do wizualizacji algorytmów z zakresu arytmetyki komputerowej Opis programu do wizualizacji algorytmów z zakresu arytmetyki komputerowej 3.1 Informacje ogólne Program WAAK 1.0 służy do wizualizacji algorytmów arytmetyki komputerowej. Oczywiście istnieje wiele narzędzi

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk

REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk REGULAMIN WYNAGRADZANIA PRACOWNIKÓW Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk Część I Postanowienia ogólne 1 1. Regulamin Wynagradzania Pracowników IFJ PAN, zwany

Bardziej szczegółowo

Istotne Postanowienia Umowy

Istotne Postanowienia Umowy Istotne Postanowienia Umowy Załącznik nr 2 Wykonawca został wybrany w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 4 pkt. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie nr 538 Wójta Gminy Zarszyn z dnia 9 czerwca 2014 r.

Zarządzenie nr 538 Wójta Gminy Zarszyn z dnia 9 czerwca 2014 r. Zarządzenie nr 538 Wójta Gminy Zarszyn z dnia 9 czerwca 2014 r. w sprawie: ustalenia instrukcji dokumentowania i rozliczania wyjść prywatnych pracowników Urzędu Gminy w Zarszynie Na podstawie art. 151

Bardziej szczegółowo

Regulamin wynagradzania pracowników niepedagogicznych zatrudnionych w Publicznym Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Dąbrówce. I. Postanowienia ogóle

Regulamin wynagradzania pracowników niepedagogicznych zatrudnionych w Publicznym Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Dąbrówce. I. Postanowienia ogóle Załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 6/09/10 z dnia 17 grudnia 2009 r. Dyrektora Publicznego Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Dąbrówce Regulamin wynagradzania pracowników niepedagogicznych zatrudnionych

Bardziej szczegółowo

PRZEPISY KLASYFIKACJI I BUDOWY STATKÓW MORSKICH

PRZEPISY KLASYFIKACJI I BUDOWY STATKÓW MORSKICH PRZEPISY KLASYFIKACJI I BUDOWY STATKÓW MORSKICH ZMIANY NR 2/2010 do CZĘŚCI VIII INSTALACJE ELEKTRYCZNE I SYSTEMY STEROWANIA 2007 GDAŃSK Zmiany Nr 2/2010 do Części VIII Instalacje elektryczne i systemy

Bardziej szczegółowo

13. Subsydiowanie zatrudnienia jako alternatywy wobec zwolnień grupowych.

13. Subsydiowanie zatrudnienia jako alternatywy wobec zwolnień grupowych. 13. Subsydiowanie zatrudnienia jako alternatywy wobec zwolnień grupowych. Przyjęte w ustawie o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców rozwiązania uwzględniły fakt, że

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE SPOSOBY SPRAWDZANIA POSTĘPÓW UCZNIÓW WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ

WYMAGANIA EDUKACYJNE SPOSOBY SPRAWDZANIA POSTĘPÓW UCZNIÓW WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ WYMAGANIA EDUKACYJNE SPOSOBY SPRAWDZANIA POSTĘPÓW UCZNIÓW WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ Anna Gutt- Kołodziej ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI Podczas pracy

Bardziej szczegółowo

Lublin, dnia 15 lutego 2016 r. Poz. 765 UCHWAŁA NR XI/103/2016 RADY POWIATU ŁUKOWSKIEGO. z dnia 28 stycznia 2016 r.

Lublin, dnia 15 lutego 2016 r. Poz. 765 UCHWAŁA NR XI/103/2016 RADY POWIATU ŁUKOWSKIEGO. z dnia 28 stycznia 2016 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO Lublin, dnia 15 lutego 2016 r. Poz. 765 UCHWAŁA NR XI/103/2016 RADY POWIATU ŁUKOWSKIEGO w sprawie zasad rozliczania tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć

Bardziej szczegółowo

2.Prawo zachowania masy

2.Prawo zachowania masy 2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco

Bardziej szczegółowo

probiotyk o unikalnym składzie

probiotyk o unikalnym składzie ~s~qoy[jg probiotyk o unikalnym składzie ecovag, kapsułki dopochwowe, twarde. Skład jednej kapsułki Lactobacillus gasseri DSM 14869 nie mniej niż 10 8 CFU Lactobacillus rhamnosus DSM 14870 nie mniej niż

Bardziej szczegółowo

UMOWA SPRZEDAŻY NR. 500 akcji stanowiących 36,85% kapitału zakładowego. AGENCJI ROZWOJU REGIONALNEGO ARES S.A. w Suwałkach

UMOWA SPRZEDAŻY NR. 500 akcji stanowiących 36,85% kapitału zakładowego. AGENCJI ROZWOJU REGIONALNEGO ARES S.A. w Suwałkach Załącznik do Uchwały Nr 110/1326/2016 Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 19 stycznia 2016 roku UMOWA SPRZEDAŻY NR 500 akcji stanowiących 36,85% kapitału zakładowego AGENCJI ROZWOJU REGIONALNEGO ARES

Bardziej szczegółowo

Polska-Warszawa: Usługi w zakresie napraw i konserwacji taboru kolejowego 2015/S 061-107085

Polska-Warszawa: Usługi w zakresie napraw i konserwacji taboru kolejowego 2015/S 061-107085 1/6 Niniejsze ogłoszenie w witrynie TED: http://ted.europa.eu/udl?uri=ted:notice:107085-2015:text:pl:html Polska-Warszawa: Usługi w zakresie napraw i konserwacji taboru kolejowego 2015/S 061-107085 Przewozy

Bardziej szczegółowo

Mechanizm zawarty w warunkach zamówienia podstawowego. Nie wymaga aneksu do umowy albo udzielenia nowego zamówienia. -

Mechanizm zawarty w warunkach zamówienia podstawowego. Nie wymaga aneksu do umowy albo udzielenia nowego zamówienia. - Załącznik nr 1a Lista sprawdzająca dot. ustalenia stosowanego trybu zwiększenia wartości zamówień podstawowych na roboty budowlane INFORMACJE PODLEGAJĄCE SPRAWDZENIU Analiza ryzyka Działanie Uwagi Czy

Bardziej szczegółowo

Waldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu

Waldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu 1 P/08/139 LWR 41022-1/2008 Pan Wrocław, dnia 5 5 września 2008r. Waldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia: Populacja. Populacja skończona zawiera skończoną liczbę jednostek statystycznych

Podstawowe pojęcia: Populacja. Populacja skończona zawiera skończoną liczbę jednostek statystycznych Podstawowe pojęcia: Badanie statystyczne - zespół czynności zmierzających do uzyskania za pomocą metod statystycznych informacji charakteryzujących interesującą nas zbiorowość (populację generalną) Populacja

Bardziej szczegółowo

Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr 161/2012 Rady Miejskiej w Jastrowiu z dnia 20 grudnia 2012

Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr 161/2012 Rady Miejskiej w Jastrowiu z dnia 20 grudnia 2012 Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr 161/2012 Rady Miejskiej w Jastrowiu z dnia 20 grudnia 2012 Objaśnienia przyjętych wartości do Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy i Miasta Jastrowie na lata 2013-2028 1.

Bardziej szczegółowo

Regulamin programu "Kredyt Hipoteczny Banku BPH. Obowiązuje od dnia: 26.11.2014 r.

Regulamin programu Kredyt Hipoteczny Banku BPH. Obowiązuje od dnia: 26.11.2014 r. Regulamin programu "Kredyt Hipoteczny Banku BPH Obowiązuje od dnia: 26.11.2014 r. 1 Rozdział I Postanowienia ogólne 1 Zakres Przedmiotowy Niniejszy Regulamin określa zasady ustalania warunków cenowych

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE o zwołaniu Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki. Wawel S.A. z siedzibą w Krakowie

OGŁOSZENIE o zwołaniu Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki. Wawel S.A. z siedzibą w Krakowie OGŁOSZENIE o zwołaniu Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki Wawel S.A. z siedzibą w Krakowie Zarząd Wawel Spółki Akcyjnej z siedzibą w Krakowie, przy ul. Władysława Warneńczyka 14, wpisanej do Rejestru

Bardziej szczegółowo

Regulamin konkursu Konkurs z Lokatą HAPPY II edycja

Regulamin konkursu Konkurs z Lokatą HAPPY II edycja Regulamin konkursu Konkurs z Lokatą HAPPY II edycja I. Postanowienia ogólne: 1. Konkurs pod nazwą Konkurs z Lokatą HAPPY II edycja (zwany dalej: Konkursem ), organizowany jest przez spółkę pod firmą: Grupa

Bardziej szczegółowo

Olsztyn, dnia 19 czerwca 2015 r. Poz. 2214 UCHWAŁA NR VIII/44/15 RADY GMINY KALINOWO. z dnia 12 czerwca 2015 r.

Olsztyn, dnia 19 czerwca 2015 r. Poz. 2214 UCHWAŁA NR VIII/44/15 RADY GMINY KALINOWO. z dnia 12 czerwca 2015 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Olsztyn, dnia 19 czerwca 2015 r. Poz. 2214 UCHWAŁA NR VIII/44/15 RADY GMINY KALINOWO z dnia 12 czerwca 2015 r. w sprawie zwolnień z podatku od nieruchomości

Bardziej szczegółowo

Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania).

Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania). Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania). W momencie gdy jesteś studentem lub świeżym absolwentem to znajdujesz się w dobrym momencie, aby rozpocząć planowanie swojej ścieżki

Bardziej szczegółowo

III. GOSPODARSTWA DOMOWE, RODZINY I GOSPODARSTWA ZBIOROWE

III. GOSPODARSTWA DOMOWE, RODZINY I GOSPODARSTWA ZBIOROWE III. GOSPODARSTWA DOMOWE, RODZINY I GOSPODARSTWA ZBIOROWE 1. GOSPODARSTWA DOMOWE I RODZINY W województwie łódzkim w maju 2002 r. w skład gospodarstw domowych wchodziło 2587,9 tys. osób. Stanowiły one 99,0%

Bardziej szczegółowo

WZÓR UMOWA Nr... zawarta w dniu...

WZÓR UMOWA Nr... zawarta w dniu... WZÓR UMOWA Nr... zawarta w dniu... w Długołęce, pomiędzy Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Długołęce ul. Szkolna 40 a, 55-095 Mirków, działającym na podstawie Uchwały Nr 20/IV/90 Rady Gminy Długołęka

Bardziej szczegółowo

Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci z Zaburzeniami Genetycznymi Urlop bezpłatny a prawo do zasiłków związanych z chorobą i macierzyństwem

Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci z Zaburzeniami Genetycznymi Urlop bezpłatny a prawo do zasiłków związanych z chorobą i macierzyństwem Źródło: http://podatki.pl Co o urlopie bezpłatnym stanowi Kodeks pracy Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca może udzielić pracownikowi, na jego pisemny wniosek, urlopu bezpłatnego (art. 174 kp). Pracodawca,

Bardziej szczegółowo

KLAUZULE ARBITRAŻOWE

KLAUZULE ARBITRAŻOWE KLAUZULE ARBITRAŻOWE KLAUZULE arbitrażowe ICC Zalecane jest, aby strony chcące w swych kontraktach zawrzeć odniesienie do arbitrażu ICC, skorzystały ze standardowych klauzul, wskazanych poniżej. Standardowa

Bardziej szczegółowo

Regulamin oferty Taniej z Energą

Regulamin oferty Taniej z Energą Regulamin oferty Taniej z Energą ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Niniejszy Regulamin określa zasady i warunki skorzystania z oferty Taniej z Energą (zwanej dalej Ofertą) dla Odbiorców, którzy w okresie

Bardziej szczegółowo

UMOWA korzystania z usług Niepublicznego Żłobka Pisklęta w Warszawie nr../2013

UMOWA korzystania z usług Niepublicznego Żłobka Pisklęta w Warszawie nr../2013 UMOWA korzystania z usług Niepublicznego Żłobka Pisklęta w Warszawie nr../2013 zawarta w dniu...r. pomiędzy: Niepublicznym Żłobkiem Pisklęta w Warszawie reprezentowanym przez właściciela Roksanę Czyszanowską,

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 23 lipca 2013 r. Poz. 832

Warszawa, dnia 23 lipca 2013 r. Poz. 832 Warszawa, dnia 23 lipca 2013 r. Poz. 832 OBWIESZCZENIE MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO z dnia 2 kwietnia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa

Bardziej szczegółowo

WYJASNIENIA I MODYFIKACJA SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA

WYJASNIENIA I MODYFIKACJA SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA Szczecin dnia 28.07.2015r. Akademia Sztuki w Szczecinie Pl. Orła Białego 2 70-562 Szczecin Dotyczy: Przetarg nieograniczony na dostawę urządzeń i sprzętu stanowiącego wyposażenie studia nagrań na potrzeby

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN KONKURSU Z J

REGULAMIN KONKURSU Z J REGULAMIN KONKURSU Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO MAŁA MATURA I. Założenia ogólne 1. Organizatorzy. Organizatorem konkursu jest Gimnazjum nr 3 im. Jana Pawła II w Toruniu, 2. Regulamin szczegółowy konkursu języka

Bardziej szczegółowo

Rola przedszkola w przygotowaniu dzieci 6-letnich do realizacji obowiązku szkolnego

Rola przedszkola w przygotowaniu dzieci 6-letnich do realizacji obowiązku szkolnego Zmiany w systemie oświaty Rola przedszkola w przygotowaniu dzieci 6-letnich do realizacji obowiązku szkolnego Sulejówek 06.02.2014 r. Zmiany w systemie oświaty Zmiana w art. 3: Jeśli w ustawie o systemie

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN WSPARCIA FINANSOWEGO CZŁONKÓW. OIPiP BĘDĄCYCH PRZEDSTAWICIELAMI USTAWOWYMI DZIECKA NIEPEŁNOSPRAWNEGO LUB PRZEWLEKLE CHOREGO

REGULAMIN WSPARCIA FINANSOWEGO CZŁONKÓW. OIPiP BĘDĄCYCH PRZEDSTAWICIELAMI USTAWOWYMI DZIECKA NIEPEŁNOSPRAWNEGO LUB PRZEWLEKLE CHOREGO Załącznik nr 1 do Uchwały Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Opolu Nr 786/VI/2014 z dnia 29.09.2014 r. REGULAMIN WSPARCIA FINANSOWEGO CZŁONKÓW OIPiP BĘDĄCYCH PRZEDSTAWICIELAMI USTAWOWYMI DZIECKA

Bardziej szczegółowo

Badania skuteczności działania filtrów piaskowych o przepływie pionowym z dodatkiem węgla aktywowanego w przydomowych oczyszczalniach ścieków

Badania skuteczności działania filtrów piaskowych o przepływie pionowym z dodatkiem węgla aktywowanego w przydomowych oczyszczalniach ścieków Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołł łłątaja w Krakowie, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Katedra Inżynierii Sanitarnej i Gospodarki Wodnej K r z y s z t o f C h m i e l o w s k i Badania skuteczności

Bardziej szczegółowo

STANOWISKO Nr 22/14/P-VII PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ z dnia 6 czerwca 2014 r.

STANOWISKO Nr 22/14/P-VII PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ z dnia 6 czerwca 2014 r. STANOWISKO Nr 22/14/P-VII PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ z dnia 6 czerwca 2014 r. w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie limitu przyjęć na kierunki lekarski i lekarsko-dentystyczny

Bardziej szczegółowo

UKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH

UKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH UKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH We współczesnych samochodach osobowych są stosowane wyłącznie rozruszniki elektryczne składające się z trzech zasadniczych podzespołów: silnika elektrycznego; mechanizmu

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY METROLOGII ĆWICZENIE 4 PRZETWORNIKI AC/CA Międzywydziałowa Szkoła Inżynierii Biomedycznej 2009/2010 SEMESTR 3

PODSTAWY METROLOGII ĆWICZENIE 4 PRZETWORNIKI AC/CA Międzywydziałowa Szkoła Inżynierii Biomedycznej 2009/2010 SEMESTR 3 PODSTAWY METROLOGII ĆWICZENIE 4 PRZETWORNIKI AC/CA Międzywydziałowa Szkoła Inżynierii Biomedycznej 29/2 SEMESTR 3 Rozwiązania zadań nie były w żaden sposób konsultowane z żadnym wiarygodnym źródłem informacji!!!

Bardziej szczegółowo

Dokonamy analizy mającej na celu pokazanie czy płeć jest istotnym czynnikiem

Dokonamy analizy mającej na celu pokazanie czy płeć jest istotnym czynnikiem Analiza I Potrzebujesz pomocy? Wypełnij formularz Dokonamy analizy mającej na celu pokazanie czy płeć jest istotnym czynnikiem różnicującym oglądalność w TV meczów piłkarskich. W tym celu zastosujemy test

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KIELCE. z dnia... 2016 r.

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KIELCE. z dnia... 2016 r. Projekt UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KIELCE z dnia... 2016 r. w sprawie określenia zasad przyznawania, wysokości i otrzymywania diet oraz zwrotu kosztów podróży przysługujących Radnym Rady Miasta Kielce Na

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR 660/2005 RADY MIEJSKIEJ W RADOMIU. z dnia 27.06.2005roku

UCHWAŁA NR 660/2005 RADY MIEJSKIEJ W RADOMIU. z dnia 27.06.2005roku i Strona znajduje się w archiwum. Data publikacji : 30.06.2005 Uchwała nr 660 Druk Nr 687 UCHWAŁA NR 660/2005 RADY MIEJSKIEJ W RADOMIU z dnia 27.06.2005roku w sprawie: przyjęcia Regulaminu przyznawania

Bardziej szczegółowo

Dokumentacja obejmuje następujące części:

Dokumentacja obejmuje następujące części: Załącznik nr 6 WYMAGANIA, JAKIM POWINNA ODPOWIADAĆ DOKUMENTACJA NIEZBĘDNA DO OCENY SUBSTANCJI CZYNNEJ JAKĄ SĄ MIKROORGANIZMY, W TYM TAKŻE WIRUSY I GRZYBY, ZAWARTE W PRODUKCIE BIOBÓJCZYM Wymagania ogólne.

Bardziej szczegółowo

Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska

Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska Załącznik nr 1 do Lokalnej Strategii Rozwoju na lata 2008-2015 Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska Przepisy ogólne 1 1. Walne Zebranie Członków

Bardziej szczegółowo

WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

WYSTĄPIENIE POKONTROLNE WOJEWODA ŚWIĘTOKRZYSKI Kielce, 2015 06 24 Znak sprawy: FN.IV.431.2.13.2015 Pani Urszula Markowska Świętokrzyski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Zakres Kontrola procesu

Bardziej szczegółowo

UMOWA Nr.. Zawarta w dniu w.. pomiędzy:

UMOWA Nr.. Zawarta w dniu w.. pomiędzy: Załącznik nr 4 Wzór umowy UMOWA Nr.. Zawarta w dniu w.. pomiędzy: Powiatem Kieleckiego, z siedzibą przy ul. Wrzosowej 44, 25-211 Kielce, Nr ewidencyjny NIP: 959-16-45-790, Regon: 291009372, reprezentowaną

Bardziej szczegółowo

MUZEUM NARODOWYM W POZNANIU,

MUZEUM NARODOWYM W POZNANIU, Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Priorytetu XI Działania 11.1 Ochrona i zachowanie dziedzictwa

Bardziej szczegółowo

Zmiany te polegają na:

Zmiany te polegają na: Z dniem 1 stycznia 2013 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 6 czerwca 2012

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN WYNAGRADZANIA

REGULAMIN WYNAGRADZANIA Załącznik nr 1 REGULAMIN WYNAGRADZANIA Do Zarządzenia nr 46/2009 Wójta Gminy Miękinia Z dnia 13 maja 2009r. Na podstawie art. 39 ust. l i 2 ustawy z dnia 21. 11. 2008 r. - o pracownikach samorządowych

Bardziej szczegółowo

Załącznik do zarządzenia Rektora Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Nr 8/2013 z 4 marca 2013 r.

Załącznik do zarządzenia Rektora Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Nr 8/2013 z 4 marca 2013 r. Załącznik do zarządzenia Rektora Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Nr 8/2013 z 4 marca 2013 r. Zasady i tryb przyznawania oraz wypłacania stypendiów za wyniki w nauce ze Studenckiego

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN przeprowadzania okresowych ocen pracowniczych w Urzędzie Miasta Mława ROZDZIAŁ I

REGULAMIN przeprowadzania okresowych ocen pracowniczych w Urzędzie Miasta Mława ROZDZIAŁ I Załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr169/2011 Burmistrza Miasta Mława z dnia 2 listopada 2011 r. REGULAMIN przeprowadzania okresowych ocen pracowniczych w Urzędzie Miasta Mława Ilekroć w niniejszym regulaminie

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KIELCE. z dnia... 2016 r.

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KIELCE. z dnia... 2016 r. Projekt UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KIELCE z dnia... 2016 r. w sprawie ustalenia zasad udzielania i rozmiaru obniżek tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycielom, którym powierzono stanowiska

Bardziej szczegółowo