Potencjał i ścieżki rozwoju polskiego rynku fotowoltaiki i kolektorów słonecznych w kontekście energetyki prosumenckiej

Transkrypt

1 WARSZAWA 19 Marca 2013 Konferencja pt. Fotowoltaika i kolektory słoneczne w małych i mikroinstalacjach w Polsce i w Niemczech Potencjał i ścieżki rozwoju polskiego rynku fotowoltaiki i kolektorów słonecznych w kontekście energetyki prosumenckiej Instytut Energetyki Odnawialnej Grzegorz Wiśniewski, Aneta Więcka, Konrad Rosołek

2 RYNEK i KONKURENCYJNOŚĆ PV i KS W POLSCE STATYSTYKA, FIRMY, CENY WARSZAWA 19 Marca 2013

3 Potencjał dalszego rozwoju rynku Rozwój rynku PV i KS w Polsce Pozycja fotowoltaiki i kolektorów słonecznych krajowym na rynku Kolektory Słoneczne Wytwórnia 1 biodiesla Biogazownie uprawowe Ciepłownie Geotermalne Systemy fotowoltaiczne Biogazownie utylizacyjne Lądowe farmy wiatrowe Małe elektrownie wiatrowe Geotermalne pompy ciepła Kolektory słoneczne Elektociepłownie na biomasę Małe kotły na biomasę Małe elektrownie wodne Technologia dojrzała Dobrze rozwinięty rynek Duże zainteresowanie Fotowoltaika Technologia wciąż rozwijająca się Kształtujący się rynek Rosnące zainteresowanie Dojrzałość rynku

4 Małe i mikroinstalacje OZE w 2012 r. (dorobek inwestycyjny ostatniej dekady) Małe i mikroinstalacje OZE w 2012 r. Średnia moc [kw] Średni koszt jednostkowy 2012 [zł/kw] Średni koszt całej instalacji [zł] Szacunkowa ogólna liczba mikroinstalacji [szt.] Kolektory słoneczne 7, Małe piece i kotły na biomasę (dedykowane) 20, Pompy ciepła (geotermlane) 10, Małe elektrownie wiatrowe (on i off grid) 3, Systemy fotowoltaiczne (on i off grid) 10, ŚREDNIA/RAZEM

5 Rozwój rynku PV w Polsce Rok firm na rynku PV. Tylko 4 producentów modułów PV. 2 firmy instalatorskie. 0,63 [MWp] zainstalowane w elektrowniach PV PV Rok 2013 Około 200 firm na rynku PV. 14 producentów modułów PV 141 firm instalatorskich. 3,5 [MWp] zainstalowane w elektrowniach PV Duży przyrost nowych firm w ciągu ostatnich 2 lat spowodowany spodziewanym wdrożeniem projektu nowej ustawy o OZE

6 Rozwój rynku PV w Polsce Gracze na rynku Profil firm na rynku PV 90% (spośród 200) firm oferuje moduły PV i akcesoria (dystrybutorzy) Ponad 72% wszystkich form oferuje kompleksowe rozwiązania w zakresie elektrowni PV 20 developerów elektrowni PV 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Instalatorzy Wykonawcy Nie świadczący w.w.usług Producenci / Dystrybutorzy PV RAPORT: RYNEK PV W POLSCE 80% 60% 40% 20% 0% Producenci Dy stry butorzy Inne f irmy

7 m2 x 1000 Rozwój rynku KS w Polsce Rok firm na rynku PV. 180 [MW] zainstalowanych w KS 70 tyś m2 nowych instalacji K.S (badanie rynku IEO) KS Rok producentów 635 [MW] zainstalowanych w K.S (na koniec 2011 r.) >250 tyś m2 nowych instalacji K.S w 2012 r.? (badanie rynku IEO) skumulowana powierzchnia instalacji słonecznych coroczna sprzedaż instalacji słonecznych Źródło: Instytut Energetyki Odnawialnej Najszybciej rozwijający się rynek energetyki prosumenckiej w Polsce

8 Rozwój rynku PV w Polsce Ceny kompletnych systemów PV Styczeń 2013 MIKRO instalacje: 1,3 [ /Wp] (< 10 [kwp]) Moduły PV: 0,65 [ /W] Inwerter + inne akcesoria: 0,45 [ /W] Montaż 0,2 [ /W] MAŁE instalacje: 1,25 [ /Wp] (10 -> 40 [kwp]) Moduły PV: 0,65 [ /W] Inwerter + inne akcesoria: 0,40 [ /W] Montaż: 0,2 [ /W] DUŻE instalacje: 1,35 [ /Wp] (> 40 [kwp]) Moduły PV: : 0,65 [ /W] Inwerter + inne akcesoria: : 0,40 [ /W] Montaż : 0,3 [ /W] Moduły PV: około 45 50% (całkowitego kosztu jednostkowego Montaż: około 15 22% (całkowitego kosztu jednostkowego)

9 Ekonomika PV Projekt ustawy OZE taryfy dla PV

10 Ekonomika KS LCOE dla technologii K.S Zestawienie utworzone przy założeniu, że jedyną technologią użytą do ogrzewania jest ciepło z kolektorów słonecznych. LCOE dla technologii K.S Zestawienie utworzone przy założeniu, że ciepło uzyskuje się z K.S oraz innej technologii jako źródło dodatkowe. W modelu Gospodarstwa Domowego założono, że na potrzeby przeciętnego domu jednorodzinnego wystarczą kolektory o mocy do 10 kw Wyższe LCOE dla Firm spowodowane wyższą stawką VAT

11 INSTALACJE W PV i KS w POLSCE WARSZAWA 19 Marca 2013

12 Instalacje PV w Polsce Ile MEGAWATÓW mamy zainstalowane w fotowoltaice? Ponad 3,5 MWp zainstalowane w elektrowniach PV. Instalacje przyłączone do sieci: - 1,35 MWp zainstalowane w 9 elektrowniach ON-GRID, - Największa elektrownia PV: 1 MWp, Wierzchosławice, - Największa koncentracja instalacji przyłączonych do sieci: województwo Śląskie. Instalacje nie przyłączone do sieci: - w przybliżeniu 2,1 2,7 MWp mocy zainstalowanej w elektrowniach OFF-GRID, - Najczęstszy wybór ze względu na: problemy z przyłączeniem do sieci, koncesjami URE, pozwoleniem/ zgłoszeniem budowy.

13 Moc [MWp] Instalacje PV w Polsce Przyrost instalacji ON-GRID i OFF-GRID od 2003 roku. Moc zainstalowana w elektrowniach PV od 2003 roku 4,0 3,4 3,5 3,5 3,0 2,5 2,2 2,0 2,1 2,0 0,9 1,5 1,0 1,1 1,0 0,6 0,8 0,4 0,7 0,8 1,3 1,4 1,4 0,2 0,3 0,5 0,1 0,5 0,6 0,0 0,1 0,2 0,2 0,3 0,1 0,1 0,1 0,2 0,2 0,3 0,3 0, Lata Source: : Eurobserv er IEO market monitoring Całkow ita moc zainstalow ana OFF- GRID [MWp] Całkow ita moc zainstalow ana ON- GRID [MWp] SUMA [MWp] Więcej instalacji OFF-GRID niż ON-GRID. Niewielki udział instalacji prosumenckich. Powód: obecny system wsparcia produkcji zielonego prądu nie jest dostosowany dla mikro- i małych- instalacji OZE.

14 Instalacje KS w Polsce Ile MEGAWATÓW mamy zainstalowane w KS? Ponad 635 MW zainstalowane w kolektorach słonecznych. Kluczowe dane: Łączna powierzchnia KS zainstalowanych w Polsce to 909 tyś m2 (koniec 2011 r.), Ponad 70% przyrost nowych instalacji w porównaniu z 2010 rokiem, Polska 4 rynkiem w UE! Polska zajmuje 22 pozycję w skali ŚWIATOWEJ pod względem ilości m2 zainstalowanych kolektorów słonecznych! Polska 4 miejsce w 2011r. w EU, podczas gdy 2010r 8 miejsce

15 Moc [MW] 23 tys m2 5 tys m2 35 tys m2 7 tys m2 47 tys m2 21 tys m2 40 tys m2 38 tys m2 35 tys m2 36 tys m2 90 tys m2 Powierzchnia [tyś m2] 106 tys m2 111 tys m2 187 tys m2 Instalacje KS w Polsce 200 m2 180 m2 160 m2 140 m2 120 m2 100 m2 80 m2 60 m2 40 m2 Roczna sprzedaż K.S od 2005 roku. Płaskie - POW Próżniow e - POW Przyrost sprzedaży w sektorze kolektorów: Roczna sprzedaż systemów K.S sprzedana powierzchnia kolektorów 20 m2 0 m ,9 MW Roczna sprzedaż systemów K.S sprzedana i zainstalowana moc ,0 MW 74,2 MW 77,7 MW Płaskie - MOC Próżniow e - MOC ,1 MW 24,5 MW 32,9 MW 28,0 MW 26,6 MW 24,5 MW 25,2 MW 0 14,7 MW 3,5 MW 4,9 MW

16 PROGNOZY ROZWOJU PV i KS w POLSCE WARSZAWA 19 Marca 2013

17 Prognozy rozwoju PV w Polsce Scenariusze rozwoju PV w myśl Krajowego Planu Działania (1). Scenariusz A Polityka Energetyczna Polski Scenariusz B Utrzymanie Świadectw Pochodzenia Scenariusz C Wprowadzenie FiT Sytuacja na rynku Świadectw Pochodzenia stawia pod znakiem zapytania nowe inwestycje w PV

18 Prognozy rozwoju PV w Polsce Scenariusze rozwoju PV w myśl Krajowego Planu Działania (2). Całkowity prognozowany koszt inwestycji PV do 2020 roku: 12 mld PLN (Suma nowych wdrożeń wg. KPD 90 mld PLN) Roczny prognozowany koszt inwestycji PV: mln PLN

19 Prognozy rozwoju PV w Polsce Dojrzałość rynkowa PV porównanie z energetyką wiatrową (EW) Fotowoltaika Energetyka Wiatrowa Średnia moc [MW] 0, Ilość zrealizowanych inwestycji Koszt 1 [MW] 8 mln PLN 5-7 mln PLN Zainteresowanie Ścieżka inwestycyjna Koszt produkcji energii Mali inwestorzy Skomplikowana, niesprawdzona 800 [PLN/MWh] Firmy developerskie Skomplikowana, sprawdzona [PLN/MWh] Porównanie dojrzałości technologicznej PV i EW Eksploatacja Najniższe koszty Niskie koszty Doświadczenie na Polskim rynku 0 lat 10 lat

20 Prognozy rozwoju PV w Polsce Dojrzałość technologiczna różnych technologii OZE-E (PV vs EW) Dojrzałość i inkubacja nowych technologii OZE-E na rynku krajowym: - porównanie PV ( 3,3 MW) i EW ( 2400 MW) do 2012 r. (prognoza) źródeł przyłączonych do sieci

21 Prognozy rozwoju KS w Polsce Scenariusze rozwoju KS w myśl Krajowego Planu Działania (1). Polityka Energetyczna Polski 2030 (PEP) przewiduje udział energetyki słonecznej cieplnej na poziomie 1,21% (3,7 mln m2) całego bilansu OZE w 2020 roku

22 Prognozy rozwoju KS w Polsce Scenariusze rozwoju KS w myśl Krajowego Planu Działania (2).

23 Tysiące Prognozy rozwoju KS w Polsce Scenariusze rozwoju KS w myśl Krajowego Planu Działania (3) scenariusz wg KPD obecny rozwój rynku scenariusz wg KPD obecny rozwój rynku

24 Prognozy rozwoju PV i KS w Polsce Nowy program mikrodotacji i mikrokredytów na przydomowe instalacje odnawialnych źródeł energii typu prosumenckiego przygotowany i złożony przez ZPFEO 1) Systemów fotowoltaicznych do 40 kw mocy elektrycznej, 2) Małych elektrowni wiatrowych do 40 kw mocy elektrycznej, 3) Wysokosprawnych pomp ciepła do 70 kw mocy cieplnej, 4) Małych, automatycznych kotłów na czystą biomasę (pelety, brykiety) do 70 kw mocy cieplnej. 5) Kolektorów słonecznych w ramach przedłużania do końca 2016 roku oraz dalszego doskonalenia obecnego, wzorcowego programu NFOŚiGW dopłat do kredytów bankowych na zakup i montaż kolektorów słonecznych.

25 FOTOWOLTAIKA I KOLEKTORY W ENERGETYCE PROSUMENCKIEJ WARSZAWA 19 Marca 2013

26 PV w energetyce prosumenckiej Jakie zmiany dla PV może wprowadzić projekt Nowej Ustawy OZE? OBECNIE PO Układ pomiarowy na koszt inwestora 2. Opłata przyłączeniowa: 50% rzeczywistych kosztów 3. Każde przyłączenie wymaga warunków przyłączenia 4. Sprzedaż energii do sieci wymaga koncesji w URE 5. Koncesja na 2 lata 1. Układ pomiarowy na koszt Z.E 2. Opłata przyłączeniowa: 0 PLN (dla nn) 3. Tryb zgłoszeniowy instalacji w Z.E (bez umowy przyłączeniowej do 40 KW) 4. Uproszczone zgłoszenie w URE (do 40 kw) 5. Prawdopodobnie obowiązek wykonania instalacji przez certyfikowaną firmę 6. Koncesja bezterminowa

27 KS w energetyce prosumenckiej Jakie zmiany dla KS może wprowadzić projekt Nowej Ustawy OZE? Certyfikacja instalatorów Producent/importer Wymagane wykształcenie minimum zasadnicze zawodowe lub równoważne w zakresie instalowania urządzeń i instalacji: sanitarnych, energetycznych, grzewczych, chłodniczych lub elektrycznych; Dystrybutor Hurtownia instalacyjna Instalator/projektant Hipermarkety budowlane 3 letnie doświadczenie Certyfikat ważny przez 5 lat wydawany przez UDT Inwestor-użytkownik końcowy Komisja Egzaminacyjna powoływana przez UDT: 5 komisji, 7 osób w jednej komisji Liczba instalatorów systemów OZE w 2010r. Brak przepisów przejściowych Liczba instalatorów systemów OZE zgodnie z dyrektywą 2009/28/WE w 2020r. Brak jakiekolwiek kary za wykonanie instalacji bez uprawnień, zarówno pieniężnej, jak też obligatoryjnego instalowania urządzeń OZE, które będą korzystać z FiT Kolektory słoneczne Kotły na biomasę Biogaz rolniczy Pompy ciepła Małe elektrownie wiatrowe PV Źródło: Instytut Energetyki Odnawialnej

28 KS w energetyce prosumenckiej Koszty magazynowania ciepła i energii elektrycznej, źródło: IEO

29 Szanse i bariery rozwoju PV i KS SZANSE ROZWOJU FOTOWOLTAIKA Dobrze wpisuje się w krzywą zapotrzebowania oraz uzupełnia się w szczycie z energetyką wiatrową KOLEKTORY SŁONECZNE Mogą pokryć nawet 60 70% dziennego zapotrzebowania na ciepłą wodę na którą zapotrzebowanie nie spada Sprawdzona technologia Rosnące ceny paliw i energii dla odbiorców końcowych Grupy odbiorców: gospodarstwa domowe, wspólnoty mieszkaniowe, instytucje publiczne Wzrost cen paliw konwencjonalnych Krótki czas realizacji inwestycji: 3 12 miesięcy Szybko można uzupełnić niedobór mocy szczytowej w systemie elektroenergetycznym Mniejsze ryzyko inwestycyjne (przy systemie FiT) Grupy odbiorców: rolnictwo, osoby fizyczne

30 Szanse i bariery rozwoju PV i KS BARIERY ROZWOJU FOTOWOLTAIKA Prawno administracyjne (brak sprecyzowanej wykładni prawa dla PV) Problemy z przyłączeniem do sieci EE (odnowy przyłączeń, słaba infrastruktura szczególnie na terenach wiejskich) System wsparcia (promuje jedynie duże instalacje, a ceny na giełdzie nie dają pewności rentownego prowadzenia inwestycji) OBECNA CENA 134,60 PKN/MWh ( ) KOLEKTORY Technologia dostępna dla ludzi ale kosztowna inwestycyjnie Bez dofinansowania długi okres zwrotu (inwestycje możliwe, ale nie na wielką skalę) Brak praktycznych możliwości zarabiania na sprzedaży ciepła Koszty ciągle zbyt wysokie na rozwój bez wsparcia taryfami typu FiT Niechęć społeczna, niedoinformowanie

31 VI Forum Przemysłu Energetyki Słonecznej 2013 Kolektory słoneczne i systemy fotowoltaiczne w energetyce prosumenckiej Toruń maja

32 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ (+48 22)