Ostatecznie 3 lutego 2011 roku Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu dnia 1 marca Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Transkrypt

1 - to nazwa polskich żołnierzy niepodległościowego podziemia po 1944 roku działających przeciwko podporządkowaniu Polski Związkowi Radzieckiemu, którzy po zakończeniu II wojny światowej nie złożyli broni i nadal walczyli o wolną i demokratyczną ojczyznę. Określenie żołnierze wyklęci powstało w 1993 użyto go pierwszy raz w tytule wystawy Żołnierze Wyklęci antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r. Zajęcie Polski przez Armię Czerwoną i włączenie połowy jej terytorium do ZSRR sprawiło, że dziesiątki tysięcy żołnierzy nie złożyło broni. Gotowi byli walczyć o demokratyczną i wolna ojczyznę. Powojenna konspiracja niepodległościowa była aż do powstania Solidarności najliczniejszą formą zorganizowanego oporu społeczeństwa polskiego wobec narzuconej socjalistycznej władzy. W 1945 r., w czasie

2 największej aktywności zbrojnego podziemia, działało w nim bezpośrednio tysięcy konspiratorów, zgrupowanych w różnych oddziałach. 20 tysięcy z nich walczyło w oddziałach partyzanckich; Kolejnych kilkaset tysięcy stanowili ludzie zapewniający partyzantom zaopatrzenie, wywiad, schronienie i łączność; około 20 uczniów z podziemnych organizacji młodzieżowych, sprzeciwiających się komunistom.; Łącznie daje to grupę ponad 0,5 miliona ludzi tworzących społeczność Żołnierzy Wyklętych. Ideea upamiętnienia tych żołnierzy została rozpowszechniona dzięki działalności związku żołnierzy AK oraz prezesa Instytutu Pamięci Narodowej p. Janusza Kurtyki. Według niego Czyn zbrojny i antykomunistyczna działalność w imię niepodległości po drugiej wojnie światowej funkcjonują w społecznej często w sposób zafałszowany, co jest skutkiem konsekwentnej polityki władz PRL. Komuniści robili wszystko, by zohydzić żołnierzy niepodległej Polski oraz ich walkę To oczywiste, że tak jak kultywujemy pamięć o Polskim Państwie Podziemnym, tak powinniśmy również pamiętać o czynie żołnierzy konspiracji antykomunistycznej. Bo to była walka o niepodległość. Zdecydowanego poparcia idei Dnia Pamięci udzielał Prezydent Lech Kaczyński. To on ostatecznie skierował do Sejmu projekt ustawy w tej sprawie. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny brzmiało uzasadnienie projektu. Uchwalenie Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest formą uczczenia ich walki i ofiary, ale także bólu i cierpienia, jakich doznawali przez wszystkie lata PRL i ciszy po 1989 roku. 28 lutego 2009 z inicjatywy prezesa J. Kurtyki i Jerzego Szmida na I Walnym Zgromadzeniu Stowarzyszenia NZS 1980 r. podjęta została uchwała popierająca inicjatywę Światowego Związku Żołnierzy AK, ustanowienia dnia 1 marca dniem Żołnierzy Wyklętych. Ostatecznie 3 lutego 2011 roku Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu dnia 1 marca Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

3 Tego dnia w 1951 r., w więzieniu Urzędu Bezpieczeństwa przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie zostali zamordowani strzałem w tył głowy członkowie IV Komendy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość: podpułkownik Łukasz Ciepliński, major Mieczysław Kawalec, kapitan Józef Batory, major Adam Lazarowicz, kapitan Franciszek Błażej, porucznik Karol Chmiel i kapitan Józef Rzepka. Po raz pierwszy Dzień obchodzono w 60. rocznice ich śmierci, r. "Odbiorą mi tylko życie. A to nie najważniejsze. Cieszę się, że będę zamordowany jako katolik za wiarę świętą, jako Polak za Polskę niepodległą i szczęśliwą. Jako człowiek za prawdę i sprawiedliwość. Wierzę dziś bardziej niż kiedykolwiek, że Idea Chrystusowa zwycięży i Polska niepodległość odzyska, a pohańbiona godność ludzka zostanie przywrócona. To moja wiara i moje wielkie szczęście. Gdybyś odnalazł moją mogiłę, to na niej możesz te słowa napisać". ( z grypsu ppłk Łukasz Ciepliński do syna Andrzeja)

4 Osłabienie Armii Krajowej w wyniku akcji Burza i po upadku powstania warszawskiego w sierpniu 1944 r.; Rozwiązanie AK i aresztowanie ostatniego komendanta gen. Leopolda Okulickiego Niedźwiadek oraz jego zastępcy gen. Emila Fieldorfa Nil ; Wyzwolenie Polski spod okupacji przez wojska Armii Radzieckiej w 1945 r.; Walka władz socjalistycznych z konspiracją niepodległościową za pomocą oddziałów Urzędu Bezpieczeństwa i NKWD; Ogłoszenie nieprawdziwej amnestii w 1945 i 1947 r. i nawoływanie do ujawnienia się podziemia. Aresztowanie ponad antykomunistycznych działaczy. Śmierć podczas walki lub skrytobójcze morderstwo w więzieniach NKWD i UB około 20 tysięcy żołnierzy; Tortury, represje i wywiezienie działaczy na Wschód oraz przetrzymywanie ich w obozach pracy; Zamordowanie 7 członków kierownictwa WIN 1 marca 1951 r.; Zamordowanie gen. Emila Fieldorfa zastępcy komendanta AK 1953 r.; Śmierć ostatniego z "żołnierzy wyklętych" - Józefa Franczak ps. "Lalek" z oddziału kpt. Zdzisława Brońskiego "Uskoka" - zginął w obławie pod Piaskami 21 października 1963 roku.

5 Dowództwo 5 Wileńskiej Brygady AK (Zdjęcie z: Tablica żołnierzy 5 Wileńskiej Brygady AK w Koszalinie) Armia Krajowa Obywatelska, Armia Polska w Kraju, Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj, Konspiracyjne Wojsko Polskie, Narodowe Siły Zbrojne po 1944 r., Narodowe Zjednoczenie Wojskowe, NIE (Niepodległość), Ruch Oporu Armii Krajowej, Wielkopolska Samodzielna Grupa Ochotnicza Warta, Wolność i Niezawisłość, Wolność i Sprawiedliwość.

6 Gen. Emil Fieldorf, ps. Nil - Był jednym z największych bohaterów Polskiego Państwa Podziemnego, szefem kierownictwa Dywersji Kedyw, członkiem Komendy Głównej AK, a od października 1944 roku zastępcą komendanta głównego AK. Aresztowany, osądzony i skazany na śmierć przez powieszenie. Wyrok wykonano w 1953 r. Odznaczony pośmiertnie Orderem Orła Białego, Krzyżem Złotym i Srebrnym Virtuti Militarii, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i innymi. Witold Pilecki, ps. Witold - Rotmistrz kawalerii WP, współzałożyciel Tajnej Armii Polskiej, żołnierz AK i organizator ruchu oporu w Auschwitz- Birkenau. Aresztowany w 1947 r., torturowany, skazany na karę śmierci i stracony w więzieniu poprzez strzał w tył głowy. Marian Bernaciak, ps. Orlik dowódca AK w Puławach, a później Wolności i Niezawisłości, dwukrotnie ranny w walce, w 1946 r. popełnił samobójstwo, odznaczony Wielkim Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski. Zygmunt Szendzielarz, ps. Łupaszka - Major kawalerii WP i AK w okręgu wileńskim, aresztowany przez UB, niesłusznie osądzony i skazany naśmieć, wyrok wykonano w 1951 r. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych i Wielkim Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski. Józef Kuraś Ogień postać kontrowersyjna, partyzant na Podhalu w czasie II wojny światowej, jeden z dowódców oddziałów podziemia antykomunistycznego Armia Polska w Kraju, ranny w walce zmarł w szpitalu.

7 Stanisław Sojczyński, ps. Warszyc - generał (kapitan piechoty za życia) WP i AK, organizator i dowódca Konspiracyjnego Wojska Polskiego. Został aresztowany w 1946 r. i skazany na śmierć 3 dni przed amnestią w 1947 r. Anatol Radziwonik, ps. Olech podporucznik WP w Nowogrodzie, od 1943 w AK, jeden z dowódców podziemia antykomunistycznego, poległ w walce w 1949 r. w czasie sowieckiej obławy. Henryk Flame, ps. Grot, Bartek - polski dowódca wojskowy, kapral pilot WP, kapitan Narodowych Sił Zbrojnych. Zamordowany w 1947 r. przez funkcjonariusza milicji. Władysław Łukasiuk - Młot kapitan WP, dowódca partyzantki antykomunistycznej, zastrzelony w 1947 r. Odznaczony wraz z Kazimierzem Kamieńskim i Z. Szendzielarzem Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Hieronim Dekutowski ps. Zapora (z lewej) dowódca oddziałów partyzanckich AK, DSZ i Zrzeszenia WiN, harcerz, skazany na śmierć w 1947 r. Zdzisław Broński ps. Uskok (z prawej) dowódca oddziału partyzanckiego AK, a następnie Zrzeszenia WIN na Lubelszczyźnie. Zginął w 1949 r. od wybuchu granatu.

8 Franciszek Olszówka ps. Otto - Dowódca oddziału partyzantki antykomunistycznej, zginął w walce z funkcjonariuszami UB i milicji w 1946 r. Danuta Siedzikówna ps. Inka sanitariuszka AK na Białostocczyźnie i Pomorzu. W 1945 r. została aresztowana, bita i poniżana, a następnie skazana na karę śmierci. Wyrok wykonano w 1946 r. Źródła informacji: