I piękny, i bestia. Siatka do pras rolujących. Zaprawy nasienne. tel

Transkrypt

1 SIATKA DO PRAS ROLUJĄCYCH OSZCZĘDNOŚĆ WYDAJNOŚĆ WYTRZYMAŁOŚĆ tel.: Orka Ochrona roślin QQNr 09/2014 (112) bezpłatny miesięcznik ogólnopolski ISSN: I piękny, i bestia Nowa seria ciągników Fendt obejmuje cztery modele pojazdów o mocy liczącej od 380 KM do 500 KM (wg ECE R24). Oznaczenia poszczególnych modeli są wraz z odpowiadającą im mocą następujące: KM, KM, KM i największy model ciągnika KM. Nowa klasa ciągników rolniczych Fendt została wyposażona w sześciocylindrowe silniki marki MAN o pojemności skokowej wynoszącej 12,4 litra. W silnikach zastosowano system turbodoładowania i chłodzenia doładowywanego powietrza. Dzięki zastosowaniu układu SCR, za pomocą roztworu AdBlue spaliny oczyszczane są z tlenków azotu, co ułatwia spełnienie normy emisji spalin Euro IV. Liczona w setki koni mechanicznych moc jest z silnika przenoszona na koła za pośrednictwem przekładni TA 400, którą specjalnie skonstruowano na potrzeby pracy w układach napędowych ciągników Fendt serii 1000 Vario. Czytaj s Wysiew Wciąż groźne rolnice W przeciągu ostatnich kilku lat, m.in. z powodu wycofania wielu środków ochrony roślin i stosowania podczas produkcji różnych uproszczeń agrotechnicznych, szkodniki glebowe stały się jednymi z najbardziej uciążliwych agrofagów. Zalicza się do nich także rolnice. Stanowią one zagrożenie dla upraw każdego roku, ale tylko w niektóre lata ich szkodliwość jest znaczna. Czytaj s. 15 Nowy CLAAS Tucano Siatka do pras rolujących tel: (43) Przygotowanie zasiewu Uprawa ścierniska tel Zaprawy nasienne Stosowanie zapraw nasiennych pozwala używać mniejsze dawki preparatów, niż w przypadku środków ochrony roślin stosowanych nalistnie lub doglebowo. Warunkiem dobrego zaprawiania jest odpowiednia jakość materiału siewnego. Ziarniaki uszkodzone, zgniecione, czy nie doczyszczone potrafią przyjąć na swoją powierzchnię kilkakrotnie większą ilość zaprawy niż ziarniaki dobrze wykształcone, co przenosi się na skuteczność i fitotoksyczność substancji aktywnych. Czytaj s. 8, 9, 11 Nowe modele CLAAS Tucano z serii 300, 400 i 500 stały się okazją do wprowadzenia dwóch zespołów żniwnych nowej generacji, tj. Vario 930 oraz 770, jak również standardowych zespołów żniwnych Cerio 930 i 770 o szerokościach roboczych wynoszących odpowiednio 9,30 i 7,70 m. Wśród wartościowych rozwiązań w nowych kombajnach serii Tucano zwraca uwagę nowy układ z górnym rozładunkiem zbiornika na ziarno. W efekcie zwiększenia wydajności pracy, kombajny Tucano Hybrid 570 i 580 są przystosowane do rozładunku 105 l w ciągu sekundy. Opróżnienie zbiornika o pojemności 9000 l zajmuje tym samym mniej niż dwie minuty. Czytaj s Dysza dwustrumieniona o kącie 30 o i 70 o AI3070

2 Strona 2 Informacje - Wiadomości Rolnicze Polska Wrzesień 2014 (nr 112) Spis treści UPRAWA Agrotechnika gleb lekkich 4 Radostowo kuźnią wiedzy 4 Niekonwencjonalne nawożenie w Żelisławkach 6 Konsultacje z ekspertami 6 Bor w uprawie rzepaku 7 Ziemniak w roli głównej 7 Rzepak zaprawianie ziarna 8 XII Dzień Ziemniaka 8 Zaprawy nasienne dla ozimin zboża 9, 11 Nawozy naturalne 10 Buraki tradycja i przyszłość 10 Jesienne zwalczanie chwastów w zbożach 12 Centrum badawczo-rozwojowe w Stein 13 Tańsza i prostsza ochrona 13 WARZYWA W plenerze o warzywach 14 Spożywajmy brokuły 14 Wciąż groźne rolnice 15 Jesienna ochrona kapustnych 16 Gryzonie szkodnikami warzyw korzeniowych 16 HODOWLA Biegunki u cieląt zapobiegać czy leczyć? 17 Opolskie świętuje 17 TECHNIKA Bez inwestycji nie ma profesjonalnej produkcji 18 Manitou oszczędność czasu i pracy 23 I piękny, i bestia: Fendt 1000 Vario Niebiesko-żółte nowości 26 EMC w rozsiewaczach z mechanicznym napędem 27 Wanicki AGRO partnerem John Deere 28 Silny, zwrotny i stabilny 28 Innowacyjne kombajny New Holland Nowe CLAAS Tucano Zbiorniki na paliwo 34 Nadstawki do zielonki 34 Na Mazowszu ciekawie i smacznie 35 Producenci mówią sieciom: BASTA! Konflikt na wschodzie Ukrainy pociągnął za sobą wprowadzenie embarga dla Rosji przez Unię Europejską. Odpowiedzią było embargo na europejskie, w tym polskie produkty rolno-spożywcze. Rosja jest drugim największym odbiorcą unijnej żywności. Rocznie około 10 procent unijnego eksportu rolnego trafia na tamtejszy rynek. Straty związane z embargiem szacowane są już na ponad 5 miliardów euro, jak podaje resort rolnictwa. W ostatnich tygodniach Komisja Europejska ogłosiła m.in. propozycje wsparcia dla producentów warzyw i owoców, które się szybko psują czy dla sektora mleczarskiego. Bruksela zwiększyła także pulę pieniędzy przeznaczoną na promocję i szukanie nowych rynków zbytu. Miesiąc po wprowadzeniu przez Moskwę embarga na unijne produkty rolno-spożywcze, unijni ministrowie rolnictwa spotykają się w Brukseli, by debatować,.jak przeciwdziałać skutkom rosyjskiego embarga i pomóc rolnikom dotkniętym restrykcjami. Trudno podejrzewać, że są to zbyt powolne działania... A jednak! Wobec braku alternatywnych rynków zbytu, producenci owoców, warzyw, mięsa i przetworów oraz produktów mleczarskich pozostają sami ze znacznymi nadwyżkami magazynowymi. Sytuację starają się wykorzystać Ewa Grabowska sieci handlowe, oferując producentom dostarczanych produktów rolno-spożywczych ceny dumpingowe. Po wprowadzeniu rosyjskiego embarga organizacje branżowe zrzeszające rolników, producentów i przetwórców mleka z wielkim zaniepokojeniem obserwują politykę kreowania i ustalania cen wyrobów mleczarskich jakie stosują sieci handlowe w zakupie do sklepów Biedronka, LIDL, Kaufland w stosunku do swoich partnerów dostawców na terenie naszego kraju. Złożone przez sieci handlowe propozycje bezwzględnego zredukowania cen produktów dostarczanych przez producentów do tych sieci obniża rentowność w zakładach produkcyjnych do poziomu poniżej kosztów wytworzenia produktu. Zważywszy na fakt, iż kolejna propozycja obniżki złożona została w obliczu politycznych decyzji Rosji o zamknięciu rynku, propozycje sieci handlowych traktować należy jako propozycję bezwzględnego wpisywania się w politykę destabilizacji polskiego i unijnego rynku mleka postulują organizacje mleczarskie. To samo dotyczy producentów jabłek; w tym przypadku minister Sawicki skierował list do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, by UOKiK przyjrzał się sytuacji na rynku produktów rolnych. Chodzi o spadek cen, ale też nadwyżki rożnego rodzaju towarów. Prowadzona przez sieci polityka w znaczący sposób przełoży się na obniżkę cen w rynku produktowym wyrobów rolno-spożywczych w całym kraju, a w końcowym efekcie znacznym spadkiem cen, co z kolei spotka się z ogromnym niezadowoleniem ze strony tysięcy producentów, jak przestrzegają organizacje branżowe. n W następnym numerze UPRAWA: Wiązanie glinu przez korzeń z gleb kwaśnych. WARZYWA: Przedplony i zmianowanie w monokulturach kapusty. HODOWLA: Kojce dla loch karmiących. TECHNIKA: Straty w przechowalni zwalczanie szkodników. KALENDARZ IMPREZ WRZESIEŃ Termin Nazwa Miejscowość Organizator Kontakt XXIII Krajowa Wystawa Rolnicza Częstochowa ŚODR Częstochowa Jesienne Targi Ogrodnicze Olsztyn W-MODR Olsztyn Agropromocja 2014 Nawojowa k. Nowego Sącza MODR Karniowice, PZDR Nowy Sącz z/s w Nawojowej Dzień Kukurydzy Lubań k. Kościerzyny PODR Gdańsk XXVII Barzkowickie Targi Rolne Barzkowice ZODR Barzkowice XX Jesienne Targi Ogrodniczo-Nasienne Stare Pole PODR Gdańsk, O/Stare Pole XV Dni Ogrodnika Gołuchów k. Kalisza WODR Poznań, ZD Kalisz XX Barwy Lata Dary Jesieni Przysiek K-PODR Minikowo O/Przysiek XVI Międzynarodowa Wystawa Rolnicza AGRO SHOW 2014 Bednary PIGMiUR XVII Kaszubska Jesień Rolnicza Lubań k. Kościerzyny PODR Gdańsk XI Dzień Kukurydzy i Buraka Poświętne Płońsk MODR Warszawa, O/Poświętne w Płońsku Dzień Kukurydzy Sielinko WODR Poznań, CW-S w Sielinku POLAGRA-TECH Poznań MTP III Kościerzyński Dzień Ziemniaka Kościerzyn ŁODR Bratoszewice, O/Kościerzyn POLAGRA-FOOD Poznań MTP Wydawca: Wiadomości Rolnicze Polska Sp. z o.o. Adres: ul. Konstytucji 3 Maja 30, Goleniów NIP: Sąd Rejonowy w Szczecinie, XVII Wydział Gospodarczy KRS KRS: Internet: wrp@wrp.pl Redakcja gazety: redakcja@wrp.pl Tel: Fax: REDAKCJA Per Jørgensen, prezes, tel , per@landbrugnet.dk Anna Arabska, dyrektor wydawnictwa, tel , kom , anna@wrp.pl Ewa Grabowska, red. naczelna gazety, kom , ewa@wrp.pl MARKETING Lidia Janiak, marketing, tel , kom , lidia@wrp.pl Agata Mówińska, marketing, tel , agata@wrp.pl Tomasz Olejniczak, marketing, kom , tomasz@wrp.pl Paweł Kochanek, grafika, dtp, tel , p.kochanek@wrp.pl Mariusz Sojka, webmaster, mariusz@wrp.pl KONSULTANCI prof. dr hab. inż. Aleksander Lisowski, prof. dr hab. Tadeusz Barowicz, prof. dr hab. Kazimierz Jabłoński, dr Anna Kocoń, dr inż. Tomasz Erlichowski WSPÓŁPRACA Jacek Białek, Anna Nieróbca, Adam Kupczyk Korekta Ewa Grabowska, Bolesław Anuszkiewicz Miesięcznik ogólnopolski Druk: Nakład: Seregni Printing Group Sp. z o.o. Drukarnia w Sosnowcu ul. Nowopogońska egz. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów. Wyrażane opinie są poglądami autorów i nie zawsze odzwierciedlają stanowisko redakcji. Redakcja zastrzega sobie także prawo odmowy przyjęcia reklamy lub ogłoszenia. Za treść reklam, ogłoszeń i listów redakcja i wydawca nie odpowiadają.

3 Wrzesień 2014 (nr 112) Reklama - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 3

4 Strona 4 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Wrzesień 2014 (nr 112) Agrotechnika gleb lekkich Gleby lekkie charakteryzują się bardzo małym udziałem części spławialnych, co bezpośrednio wpływa na ich właściwości fizyko-chemiczne, a tym samym na produktywność. Celem wszystkich zabiegów agrotechnicznych, wykonywanych niezależnie od rodzaju gleby, jest przede wszystkim utrzymanie produktywności i w dalszej perspektywie jej znaczna poprawa. Szczególne znaczenie ma to zwłaszcza w przypadku gleb lekkich, których naturalne właściwości nie sprzyjają osiągnięciu wysokich i satysfakcjonujących plonów roślin uprawnych. Tego typu gleby charakteryzują się nietrwałą strukturą i luźnym układem gleby oraz niską zawartością próchnicy. Dlatego też, dominują w nich duże przestwory glebowe, które z jednej strony zapewniają bardzo dobre przewietrzenie oraz przepuszczalność, a z drugiej wpływają ujemnie na możliwość zatrzymywania wody w warstwie uprawnej oraz utrudniają podsiąk z głębszych warstw. Zbytnie przewietrzenie sprzyja dodatkowo szybkiej mineralizacji substancji organicznej, przez co ulega zmniejszeniu glebowy kompleks sorpcyjny oraz możliwość tworzenia trwałej struktury mineralno-organicznej. W związku z niesprzyjającymi warunkami siedliskowymi na glebach lekkich zalicza się Bartosz Waniorek Katedra Agronomii, UP Poznań je według klasyfikacji bonitacyjnej do gruntów ornych klasy IVb, V i VI. QQNie zapominajmy o wapnowaniu Pierwszym krokiem w kierunku poprawy produktywności gleby powinno być wapnowanie, ponieważ gleby lekkie mają naturalną tendencję do odczynu lekko kwaśnego. W przypadku tego typu gleb zasadne jest stosowanie nawozów wolno działających, czyli form węglanowych. Optymalnie wapnowanie należy wykonać tak, aby wykonując uprawę pożniwną wymieszać nawóz z glebą. Wapnowanie oprócz podniesienia ph wpływa również na aktywność mikrobiologiczną gleby, przyswajalność składników pokarmowych oraz sprzyja tworzeniu stabilnej struktury gruzełkowatej. QQPo pierwsze obornik W związku z niezbyt dużą zawartością substancji organicznej w glebach lekkich kolejnym bardzo ważnym zabiegiem agrotechnicznym, wpływającym na plon roślin uprawnych, jest nawożenie organiczne. Najbardziej pożądane jest nawożenie obornikiem, mniej gnojowicą i gnojówką. Stosowanie pełnej dawki obornika skutkuje znacznym wzrostem dodatniego bilansu materii organicznej, a ponadto wnosi również liczne składniki pokarmowe. Nawożenie organiczne wpływa także na tworzenie struktury gruzełkowatej (połączenia mineralno-organiczne), zwiększa pojemność wodną, stabilizuje warunki wodno-powietrzne, stymuluje rozwój biologiczny oraz zwiększa glebowy kompleks sorpcyjny. W przypadku gospodarstw, w których nie jest prowadzony chów zwierząt zaleca się, w celu zwiększenia zawartości substancji organicznej w glebie przyoranie słomy lub uprawę międzyplonów. Tego typu rozwiązania również bardzo korzystnie wpłyną na właściwości fizyczne i chemiczne warstwy uprawnej. W celu zwiększenia zawartości substancji organicznej w glebie można uprawiać rośliny, które pozostawiają znaczna masę systemu korzeniowego np. rośliny motylkowe. QQPrawidłowy płodozmian Do bardzo ważnych czynników agrotechnicznych, obok nawożenia, należy zaliczyć zmianowanie, które zostało ułożone z uwzględnieniem wszystkich potrzeb roślin. Prawidłowo skonstruowany płodozmian nie tylko wpływa na rozkład prac w gospodarstwie, ale przede wszystkim umożliwia osiągnięcie wysokich plonów. Widoczne jest to zwłaszcza na słabszych stanowiskach, w których plon rośliny uprawnej w dużej mierze zależy od właściwości rośliny przedplonowej. Rośliny ze względu na ich przydatność w tworzeniu struktury gruzełkowatej dzieli się na strukturotwórcze (głęboko korzeniące się) i degradujące strukturę płytko korzeniące. Prawidłowe zmianowanie powinno być tak ułożone, że po roślinach degradujące strukturę uprawia się te sprzyjające tworzeniu struktury gruzełkowatej. Bardzo ważnym elementem zmianowania na glebach lekkich powinny być rośliny motylkowe. Wpływają one korzystnie na zwiększenie produktywności gleby w kolejnych latach poprzez strukturotwórcze działanie rozbudowanego systemu korzeniowego, który umożliwia lepsze wykorzystanie składników pokarmowych z głębszych warstw, a po zbiorze pozostaje w glebie wzbogacając zasób substancji organicznej. Rolą prawidłowo ułożonego płodozmianu jest nie tylko zwiększanie produktywności, ale także jej zachowanie. Dlatego, też bardzo ważne jest tak skonstruowanie następstwa roślin, aby pole było możliwie najdłużej przykryte roślinnością. W takiej sytuacji ograniczona zostaje erozja wierzchniej warstwy gleby oraz straty składników pokarmowych. W tym celu, w przypadku upraw jarych zaleca się wysiew międzyplonów, które dodatkowo Radostowo kuźnią wiedzy QQPO RAZ KOLEJNY letnie Warsztaty Polowe w Radostowie na Pomorzu okazały się doskonałym poligonem wymiany doświadczeń na temat odmian, technologii uprawy i ochrony zbóż oraz rzepaku. Licznie przybyli producenci mogli wysłuchać informacji dyr. Mirosławy Domańskiej na temat doświadczeń prowadzonych w ZDOO w Radostowie. Co sezon testuje się tu z powodzeniem kilkadziesiąt odmian zbóż ozimych i rzepaku ozimego. Również dzięki 10-letniej współpracy z firmą BOGDAN i stosowaniu użyźniacza glebowego Ugmax na glebach ciężkich, brunatnych, o podłożu gliniastym. Zabiegi poprawiające warunki plonowania roślin przedstawiła dr Maria Biber z UP Poznań. Racjonalne podejście do ochrony roślin w aspekcie wymogów Integrowanej Ochrony przedstawił prof. Marek Korbas z IOR-PIB w Poznaniu. Profesor poinformował też o największych zagrożeniach chorobowych zbóż oraz ze strony szkodników w bieżącym sezonie. Agrotechnika jako czynnik racjonalnej ochrony roślin była tematem wystąpienia Tomasza Trzmielewskiego z DuPont. Zwrócił on po przyoraniu stanowią dodatkowe źródło materii organicznej. Uprawa pożniwna na glebach lekkich powinna być wykonana zaraz po zbiorze rośliny przedplonowej i możliwie płytko tak, aby nie przesuszać i nie przewietrzać głębszych warstw gleby, ale umożliwić wymieszanie resztek. Natomiast zabiegi przed siewem roślin ozimych powinny być ograniczone do minimum, w ten sposób zmniejsza się szybkość rozkładu materii organicznej oraz degradację struktury gruzełkowatej. W uprawie roli należy zrezygnować z aktywnych narzędzi, które dodatkowo przesuszają wierzchnią warstwę gleby i niszczą strukturę. Przy niekorzystnych warunkach wodnych zaleca się ograniczenie zabiegów uprawowych do niezbędnego minimum. Spełnienie wymagań agrotechnicznych na glebach lekkich powinno być pierwszym krokiem w kierunku uzyskanie wysokiej produktywności, która będzie utrzymywać się w kolejnych sezonach wegetacyjnych i będzie widoczna w postaci wysokich i stabilnych plonów. n uwagę na nowy fungicyd w ochronie pszenicy, czyli Treoris, szczególnie skuteczny w walce z septoriozą, rdzą, plamistością, rynchosporiozą i ramularią. Podczas lustracji pól doświadczalnych o uszkodzeniach mrozowych, zmianach fizjologicznych, chorobach oraz walce z nimi opowiadał Jan Gurzyński z Intermagu. (eg)

5 Wrzesień 2014 (nr 112) Reklama - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 5

6 Strona 6 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Wrzesień 2014 (nr 112) Niekonwencjonalne nawożenie w Żelisławkach Rozmowa z Panem Sławomirem Żurem, dyrektorem Rolniczego Zakładu Doświadczalnego IUNG-PIB Puławy w Żelisławkach, na temat niekonwencjonalnych metod nawożenia. Red.: Proszę opowiedzieć o kierowanej przez Pana placówce. Sławomir Żur: Gospodarujemy na 500 ha. Uprawiamy rzepak, pszenicę, pszenżyto, jęczmień, czasem żyto i owies oraz buraki cukrowe. Od kilku lat nie posiadamy produkcji zwierzęcej. Red.: Gospodarstwo należy do instytutu naukowego. Czy w związku z tym prowadzi również działalność doświadczalną? S.Ż.: Oczywiście. Co roku prowadzimy szereg doświadczeń z różnymi firmami chemicznymi, nasiennymi i nawozowymi. Zajmujemy się także doświadczeniami ścisłymi. Poza tym w Żelisławkach jest prowadzony monitoring suszy. Red.: Podejrzewam, że nowości oraz produkty, powiedzmy niestandardowe, również są testowane na tych polach? S.Ż.: Jak najbardziej. Nie stronimy od nowości, czy jak Pan to ujął, rozwiązań niestandardowych. Jeśli takowe się sprawdzą, znajdują u nas miejsce na stałe. Red.: Który z takich testowanych produktów zagościł w Żelisławkach na dłużej? S.Ż.: Z niekonwencjonalnych rozwiązań najdłużej stosujemy produkty firmy PRP Polska. Już od blisko dziesięciu lat stosujemy dwa produkty: PRP SOL i PRP EBV. PRP Technologies Red.: Opinie na temat tych nawozów są bardzo różne. Skoro stosuje je Pan od tak długiego czasu musi mieć na ich temat wyrobione zdanie. S.Ż.: Są nie tylko dobre, ale bardzo dobre. Myślę, że negatywne opinie wynikają z braku cierpliwości, którą trzeba mieć do PRP SOL oraz powtarzanych mitów bez pokrycia. Też często jestem świadkiem tak zwanych opinii a ja słyszałem, że.... Sam stosuję ten produkt na ponad 200 ha, a PRP EBV na jeszcze większej powierzchni. Przede wszystkim na ciężkich do uprawy fragmentach. Obecnie poszerzam powierzchnię zastosowania tych preparatów w miejscach, gdzie udało mi się stworzyć odpowiednie warunki. Red.: Odpowiednie warunki? S.Ż.: Tak. Stosuję PRP SOL bez dodatku potasu i fosfory. Żeby móc w taki sposób używać ten nawóz, ph gleby musi osiągnąć wartość około 5,5, a zawartość składników pokarmowych powinna być przynajmniej na średnim poziomie. Należy też wprowadzać do gleby substancję organiczną my zostawiamy słomę. Red.: I nie obawia się Pan spadków zawartości składników pokarmowych? S.Ż.: Nie obawiam się. Producent od początku naszej współpracy prowadzi monitoring gleb w gospodarstwie. Analizy są wykonywane na dwóch poziomach: 0 25 cm i cm. Poza QQSławomir Żur od dziesięciu lat stosuje produktu PRP. standardowymi składnikami badana jest również zawartość próchnicy. Od początku składniki pozostają na zbliżonych wartościach. Oczywiście, czasem na którymś poziomie jakiegoś składnika jest więcej, a innego mniej. Jeśli jednak weźmiemy pod uwagę średnią, to zawartości są takie same lub nawet wyższe. Jeśli chodzi o próchnicę, to tendencja ciągle jest zwyżkowa. Zaczynaliśmy od poziomu poniżej 1%, a dzisiaj mamy blisko 2%. No i plony są zadowalające. Red.: To kolejne pytanie. Jak kształtują się plony? S.Ż.: Na polach, gdzie stosuję PRP SOL (ale zaznaczam, że stosuję tam również PRP EBV), plony od samego początku stosowania były bardzo dobre i wysokie. Żelisławki, to oczywiście nie Żuławy. Jak na nasze warunki, 7 8 t dla pszenicy to bardzo satysfakcjonujący wynik. Rzepaku zbieramy miedzy 3,8 4,5 t. Oczywiście żyjemy z tego, co się urodzi na naszej ziemi, więc priorytetem jest wysokość i jakość plonu. Jednak są też inne aspekty. Na przykład możliwość wcześniejszego wjazdu na pole. PRP SOL tworzy strukturę gruzełkowatą, dzięki czemu gleba jest w stanie zmagazynować nadmiar wody. Można wcześniej rozpocząć uprawę, a dzięki gromadzeniu próchnicy gleba lepiej się nagrzewa i wschody są zdecydowanie szybsze. Już jesienią widać lepszy wigor roślin, a jeśli ktoś się pokusi o wykopanie roślin i sprawdzenie długości i gęstości systemu korzeniowego, może być pozytywnie zaskoczony. No i pozostają koszty uprawy. Te na strukturalnej glebie są zdecydowanie niższe. Gleba stawia maszynom niższy opór, więc zużycie paliwa jest dużo mniejsze. Nie robiliśmy dokładnych pomiarów, ale myślę, że to mogą być oszczędności na poziomie 20 30%. Efekty, które daje PRP SOL w glebie, można zobaczyć Konsultacje z ekspertami Podczas XVIII Dni Pola zorganizowanych w trzech lokalizacjach: w Strzelcach, Pągowie i Gurczu prezentowano kompleksowe technologie ochrony chemicznej zbóż, rzepaku, kukurydzy i buraka cukrowego. Spotkania były okazją do indywidualnych konsultacji z ekspertami. Największym zainteresowaniem cieszyły się prelekcje dotyczące uprawy rzepaku, które prowadził profesor Michał Starzycki z IHAR-PIB. Ilość zadawanych naukowcowi pytań świadczyła o ogromnej potrzebie wymiany doświadczeń pomiędzy rolnikami a naukowcami. Nie mniejsze zaciekawienie wzbudziły na pokazach profilach glebowych, które producent corocznie organizuje. A wiadomo, jak się zobaczy, to łatwiej się przekonać. Red.: Z tego, co Pan mówi rozumiem, że poleciłby Pan stosowanie produktów PRP. S.Ż.: Jak najbardziej, ale zgodnie z zasadami PRP Polska ma w terenie kilkunastu przedstawicieli. Warto przed podjęciem decyzji skontaktować się z nimi. Ja zrobiłem tak blisko 10 lat temu i jestem z tego bardzo zadowolony. Dzisiaj często dzwonią do mnie koledzy po fachu z różnych części Polski. Wszystkim powtarzam, że warto, ale nie każda gleba nadaje się do stosowania PRP SOL od razu. Jeśli nie są spełnione odpowiednie warunki, lepiej najpierw doprowadzić glebę do odpowiedniego stanu niż mieć pretensje, że coś nie zadziałało tak, jakbyśmy tego oczekiwali. Red.: Dziękuję bardzo za rozmowę. Już po raz osiemnasty na poletkach doświadczalnych BASF zorganizowane zostały Dni Pola. Uczestnictwo w imprezie było doskonałą okazją do zapoznania się z efektami stosowania programów ochrony chemicznej promowanymi przez ten koncern. dyskusje ze specjalizującym się w problematyce chorób zbóż dr hab. Dariuszem Pańka z UT-P w Bydgoszczy. Organizatorzy spotkania wiele uwagi poświęcili także produktom, które niedawno uzyskały rejestrację. Podczas Dnia Pola w Gurczu w województwie pomorskim, firma BASF zapowiedziała pojawienie się na rynku w najbliższym czasie dwóch produktów do ochrony zbóż. Pierwszy z nich to fungicyd do ochrony kłosa Osiris, zawierający dwie substancje aktywne: metkonazol i epoksykonazol. Preparat pojawi się na rynku od przyszłego roku. Drugą nowością będzie Sistiva, czyli pierwszy fungicyd przeciwko mączniakowi i septoriozie, oferowany w technologii bezopryskowej donasiennie, razem z zaprawianiem. Sistiva będzie zawierała nową substancje aktywną xemium. Jest to ciekawa propozycja dla gospodarstw uprawiających jęczmień jary paszowy. (eg)

7 Wrzesień 2014 (nr 112) Reklama - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 7 Bor w uprawie rzepaku W uprawie rzepaku najważniejszym mikroelementem jest bor. Wpływa na rozwój strefy włośnikowej systemu korzeniowego, jest niezbędny w procesie kwitnienia, odpowiada za lotność pyłku i zawiązanie nasion. Bor w roślinie bierze udział w transporcie i przemianach węglowodanów. Korzystnie wpływa na procesy rozwoju, podziału i wzrostu komórek. Jest budulcem ścian komórkowych. Bor reguluje uwodnienie koloidów plazmy, a także wpływa na pobieranie składników pokarmowych zwiększając ich efektywność, zwłaszcza azotu, potasu, fosforu, magnezu i wapnia. Podnosi też tolerancję na przymrozki oraz mrozoodporność rzepaku. Zwiększa produkcję białek i cukrów. QQWpływ na korzeń Mikroelement ten wspomaga rozwój systemu korzeniowego. Przy jego asdaczc niedoborach w roślinie korzenie są słabo wykształcone, z wytworzonymi pustymi przestrzeniami w miękiszu. Taka Anna Tyszkiewicz sytuacja prowadzi do niedostarczania odpowiednich ilości wody oraz zaburzenia procesu gromadzenia substancji zapasowych, z których rośliny mogą korzystać podczas ruszenia wiosennej wegetacji. Skutkiem niedostatku boru są także chlorozy liści, pękanie łodyg główne pędy pękają wzdłuż, zahamowany jest proces zawiązywania się łuszczyn, niska zawartość nasion w łuszczynach, słabe pylenie, a co za tym idzie spadek wielkości plonu, średnio o 10%. QQDeficytowy pierwiastek Bor jest deficytowym pierwiastkiem. Jego przyswajalność dla roślin warunkuje: odczyn gleby (im wyższe jest ph, tym przyswajalność mniejsza), zawartość próchnicy w glebie oraz wilgotność gleby w miarę wzrostu uwilgotnienia rośnie Ziemniak w roli głównej przyswajalność pierwiastka, dlatego objawy niedostatku boru na roślinach obserwuje się najczęściej podczas suszy. Potęgują je także okresy zimnej i deszczowej pogody. Objawy braku boru występują najczęściej na glebach silnie wapnowanych i glebach lekkich piaszczystych. Rośliny potrzebują stałego dopływu boru przez cały okres wegetacji, ponieważ transport tego pierwiastka ze starszych, dolnych liści do młodych nie następuje w ogóle. QQGleba a bor Z gleb lekkich, naturalnie bardziej kwaśnych, bor jest łatwo wymywany, gdyż jest słabo sorbowany. Gleby organiczne i cięższe lepiej zatrzymują bor, dlatego z reguły są zasobniejsze w ten pierwiastek. Jednak większość polskich gleb (ponad 90%) jest uboga w ten mikroelement. Pamiętać należy, że pobieranie boru przez rośliny jest dość silnie skorelowane z zawartością rozpuszczalnych form tego mikroskładnika w glebie. Pierwiastek pobierany jest przez rośliny biernie, z ruchem wody. Dlatego też dokarmianie dolistne borem niezbędnym składnikiem pokarmowym rzepaku, staje się koniecznością. n Q 12 SIERPNIA W Boninie odbyła się konferencja dla profesjonalnych producentów ziemniaka. Organizatorem spotkania był Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka IHAR-PIB oraz firma Syngenta. W imprezie udział wzięli kluczowi plantatorzy z zachodniej i centralnej Polski, przedstawiciele przemysłu oraz naukowcy. Podczas konferencji szeroko poruszane były tematy dotyczące rynku ziemniaka, nowoczesnych technik uprawowych z Polski, Europy i świata, właściwej diagnostyki plantacji oraz programów zintegrowanej ochrony. Spotkanie składało się z dwóch części: wykładowej oraz polowej. Pierwsza z nich obejmowała prezentacje ekspertów. Pani prof. dr hab. Józefa Kapsa z Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie przedstawiła najnowsze wyniki badań Grupy Euroblight europejskiej sieci badań nad zarazą ziemniaka. Jednocześnie zaznaczyła, że ziemniak stanowi trzecią pod względem ważności uprawę żywieniową po ryżu i pszenicy na świecie, dlatego też odpowiednia ochrona ma tutaj kluczowe znaczenie. Przy tej okazji demonstrowała na zdjęciach laboratoryjnych skuteczność działania nowego fungicydu Carial Star na gatunkach grzybów z rodzaju Alternaria. Dzięki połączeniu dwóch silnych substancji aktywnych difenokonazolu oraz mandipropamidu preparat jednocześnie zwalcza alternariozę i zarazę ziemniaka dwie najważniejsze choroby zagrażające uprawom. Produkt jest łatwy w użyciu, nie wymaga mieszania, ma niską dawkę oraz krótki okres karencji. Dodatkowo charakteryzuje się wysoką odpornością na zmywanie przez deszcz po 15 minutach od wykonania zabiegu preparat zachowuje swoją skuteczność. W drugiej części spotkania, podczas pokazów polowych, goście mogli zapoznać się z wynikami działania najnowszych produktów i programów ochrony dedykowanych uprawie ziemniaka. Pani Irena Stypa z Zakładu Hodowli Nasion zaprezentowała kolekcję odmian tej rośliny. Konferencja w Boninie stała się okazją do dyskusji i wymiany spostrzeżeń. Z pewnością przyczyni się do wzrostu wiedzy wśród plantatorów i okaże się pomocna w ich pracy. WRP

8 Strona 8 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Wrzesień 2014 (nr 112) Rzepak zaprawianie ziarna Pierwszym zabiegiem ochrony roślin w uprawie rzepaku ozimego jest przedsiewne zaprawianie ziarna. Drobne nasiona rzepaku posiadają niską siłę wzrostową, dlatego zabezpieczenie przed szkodnikami i chorobami mogącymi wystąpić podczas wschodów zapewnia siewkom optymalne warunki do dalszego rozwoju. Ma to szczególne znaczenie przy zredukowanej ilości wysiewanych nasion. Bardzo rzadki siew, szczególnie w przypadku zrestorowanych hybryd, zmusza plantatorów do objęcia szczególną ochroną dosłownie każdej rośliny. Sposób zabezpieczenia uprawy przed agrofagami musi być i skuteczny i precyzyjny. Przestrzeganie zasad prawidłowej agrotechniki i odpowiednie zabezpieczenie materiału siewnego jest podstawową metodą zminimalizowania strat powodowanych przez choroby grzybowe i szkodniki na młodych roślinach. Straty powodowane przez choroby na plantacjach rzepaku powodują spadek plonu średnio o 20%, a szkodniki przyczyniają się do jego utraty na poziomie 5 20%. Oczywiście, w przypadku wyjątkowo ciepłej i wilgotnej jesieni straty spowodowane chorobami grzybowymi mogą znacznie Anna Tyszkiewicz silniej oddziaływać na kondycję uprawy. W niesprzyjających warunkach pogodowych i z uwagi na stale wzrastający udział rzepaku w strukturze zasiewów czasami dochodzi do takiego porażenia, że straty w plonie sięgają nawet 40%. Najczęściej występujące choroby w uprawie rzepaku ozimego to zgorzel siewek, sucha zgnilizna kapustnych, zgnilizna twardzikowa, czerń krzyżowych i szara pleśń. W ostatnich latach narasta także zagrożenie kiłą kapusty. Rzadziej występującymi patogenami są: mączniak prawdziwy i rzekomy, cylindrosporioza i werticilioza. Choroby grzybowe mogą atakować uprawy już od wczesnej wiosny. Sprawcami są najczęściej patogeny stale zasiedlające glebę, bytujące na resztkach roślinnych lub na samych nasionach. Wprowadzone do gleby wraz z materiałem siewnym stanowią czynnik poważnie zagrażający młodym roślinom. Jeśli zaś chodzi o szkodniki, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla plantacji w okresie jesiennego rozwoju, to należy wymienić pchełki ziemne i rzepakowe, chowacza galasówka, gnatarza rzepakowca, mszycę kapuścianą, miniarkę kapuściankę i śmietkę kapuścianą. W ostatnich latach występują także rolnice, piętnówki, bielinki i tantniś krzyżowiaczek. Żerowanie tych owadów powoduje, że rośliny są osłabione i nieprawidłowo wykształcone bardziej narażone na niekorzystne warunki klimatyczne podczas zimy i wczesnej wiosny. Ważne zatem jest wybranie takiego zestawu substancji aktywnych, by zwalczyły one jak najszersze spektrum szkodników i grzybów. Można zastosować zaprawę będącą mieszaniną substancji działających zarówno na redukcję patogenów chorobotwórczych, jak i owadów. Taki zabieg skutecznie zabezpiecza rośliny we wczesnym stadium rozwoju, na ogół przez okres 4-6 tygodni, choć w przypadku niektórych preparatów ochrona trwa dłużej, nawet do tygodni. Oprócz wyboru zaprawy ważna jest sama technika nanoszenia preparatu na nasiona należy to wykonywać precyzyjnie, by w maksymalnym stopniu wykorzystać potencjał ochronny. Oprócz substancji aktywnych w preparatach występują też różnego rodzaju dodatki, które QQBardzo rzadki siew, szczególnie w przypadku zrestorowanych hybryd, zmusza plantatorów do objęcia szczególną ochroną dosłownie każdej rośliny. ułatwiają przyleganie zaprawy do powierzchni nasion, zmniejszają pylenie czy też nadają odpowiednią barwę materiałowi siewnemu. Dlatego każdą zaprawę trzeba używać zgodnie XII Dzień Ziemniaka z etykietą-instrukcją stosowania. Jeśli zatem nie skorzystamy z oferty firmy nasiennej, która sprzedaje zaprawiony przemysłowo, kwalifikowany materiał siewny, należy wziąć także pod uwagę rodzaj materiału siewnego. Ważny jest wybór odmiany, jej genetyczna odporność na choroby. Materiał siewny powinien mieć właściwe parametry, jak choćby odpowiednią zdolność kiełkowania, czystość, wymagany normą poziom kwasu erukowego i glukozynolanów. Poprawnie przygotowany materiał siewny gwarantuje możliwość precyzyjnego zaprawienia, a także umożliwia obniżenie normy wysiewu, a zatem i zredukowania zużycia zapraw nasiennych. Takie postępowanie nie tylko obniży koszty zabiegu, ale ponadto jest korzystne dla środowiska. Są to więc działania zarówno proekologiczne, jak i dające wymierne korzyści ekonomiczne. n Dzień Ziemniaka w Żelaznej to doskonała okazja spotkania się czołowych producentów ziemniaków z centralnej Polski z przedstawicielami przemysłu oraz naukowcami zajmującymi się tematyką uprawy ziemniaków. Ta cykliczna, organizowana już po raz dwunasty impreza cieszy się ogromną popularnością wśród producentów ziemniaków. Tegoroczna edycja zorganizowana została w połowie lipca w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym SGGW w Żelaznej, wspólnie z firmą Bayer CropScience. Uczestnicy spotkania wizytowali pola produkcyjne i uczestniczyli w pokazach polowych związanych z ochroną plantacji ziemniaka. Grupy gości przybywające na poletka doświadczalne odwiedzały kolejne stanowiska, uzyskując informacje na temat nowych odmian, technologii uprawy oraz ochrony. Po krótkich prezentacjach specjaliści odpowiadali na liczne pytania uczestników. W spotkaniu udział wzięli eksperci. Dr inż. Sławomir Wróbel i dr inż. Tomasz Erlichowski, którzy reprezentowali Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka IHAR PIB w Boninie, omówili najistotniejsze choroby i szkodniki pojawiające się na plantacjach. Technologię ochrony z uwzględnieniem najnowych produktów firmy omówił Bronisława Kwiatkowskiego z Bayer CropScience. (eg)

9 Wrzesień 2014 (nr 112) Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 9 Zaprawy nasienne dla ozimin zboża Zaprawianie ziarna likwiduje pierwotne źródła porażenia różnymi chorobami. Zwalcza się w ten sposób głównie grzyby, które rozpoczynają swój rozwój wraz z kiełkowaniem zboża. Często opanowują całkowicie młode rośliny powodując ich zamieranie. Żaden z fungicydów stosowanych do opryskiwania roślin w okresie wegetacji zbóż, nie zahamuje rozwoju i nie zniszczy grzybów, które powodują głownie, śniecie oraz silną zgorzel siewek czy pleśń śniegową. Dr inż. Zuzanna Sawinska, mgr Jagoda Strzelińska Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Katedra Agronomii Zainfekowany materiał siewny, często niczym nie różni się od zdrowego, ponieważ porażeniu ulega okrywa owocowo-nasienna lub zarodek ziarniaka. Nawet, jeśli są to patogeny porażające ziarno zewnętrznie, to często i tak nie można zobaczyć gołym okiem zarodników, czy strzępek grzybni pokrywających ziarniaki. Zaprawianie ziarna siewnego to jedyny sposób zwalczania chorób przenoszonych z materiałem siewnym. Decydując się na zaprawę nasienną w uprawie zbóż ozimych w pierwszej kolejności należy rozważyć, przed jakimi chorobami chcemy chronić uprawę. W przypadku zbóż ozimych, zwłaszcza jęczmienia i żyta, bardzo ważne jest, aby w etykiecie produktu wśród zwalczanych chorób znajdowała się pleśń śniegowa, która pojawia się w lata o długo zalegającej okrywie śnieżnej, choć nie tylko. W ubiegłym roku, kiedy to w wyniku braku zimy rośliny długo wegetowały i wytworzyły obficie liście, łan był zwarty i zagęszczony również obserwowano silne infekcje Microdochium nivale, sprawcy pleśni śniegowej. QZgorzel Q siewek Chorobą, którą na pewno powinna zwalczać wybrana przez nas zaprawa nasienna jest zgorzel siewek, której sprawcami może być jeden lub kilka grzybów jednocześnie. Należą do nich: Pythium spp., Fusarium spp., Bipolaris sorokiniana i w ostatnich latach coraz częściej Rhizoctonia spp. Zgorzel siewek występuje na plantacjach wszystkich uprawianych gatunków zbóż i ma dwie postaci. Przedwschodową porażane są kiełki, które ciemnieją i gniją, a siewki nie wydostają się na powierzchnię gleby, oraz powschodową siewki zamierają po wschodach na skutek zniszczenia systemu korzeniowego lub porażenia części podliścieniowej. Wczesna infekcja kompleksem tych grzybów może być przyczyną nawet braku wschodów. W przypadku porażenia większych siewek, chorobę rozpoznaje się po zbrunatnieniu korzeni, pochew liściowych i charakterystycznych plamach na liściach. QŚnieć Q cuchnąca i karłowa Niczym innym oprócz odpowiednio dobranej zaprawy nasiennej nie można zwalczyć śnieci cuchnącej i karłowej. Jej objawy najczęściej pojawiają się w uprawie pszenicy i można je obserwować przed zbiorem na kłosach. W miejscu ziarniaka widoczny jest sorus (balonik), w którego wnętrzu znajduje się brunatna masa zarodników o zapachu tzw. zgniłych śledzi. W przypadku śnieci karłowej dodatkowo występuje skarlenie roślin. dokończenie na s. 11 TABELA. PRZYKŁADY ZAPRAW NASIENNYCH ZAREJESTROWANYCH DO STOSOWANIA W ZBOŻACH OZIMYCH. NAZWA ŚRODKA NAZWA I ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ UPRAWY - ZAKRES GATUNKÓW Astep 225 FS protiokonazol 50 g pszenica ozima, jęczmień ozimy imidachlopryd 170 g Baytan Trio 180 FS triadimenol 150 g fluoksastrobina 25 g fluorpyram 5 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Baytan Universal 094 FS * triadimenol - 75 g imazalil - 10 g fuberidazol - 9 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Beret Trio difenokonazol - 25 g, fludioksonil - 25 g, tebukonazol - 10 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto ozime Celest Trio 060 FS difenokonazol - 25 g, fludioksonil - 25 g, tebukonazol - 10 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto ozime Certicor 050 FS tebukonazol - 30 g, metalaksyl-m - 20 g pszenica ozima, jęczmień ozimy Difend FS difenokonazol - 30 g pszenica ozima Dividend 030 FS difenokonazol - 30 g pszenica ozima * Dividend Xtra 030 FS difenokonazol - 30 g Pszenica, jęczmień, żyto Funaben Plus 02 WS tebukonazol - 2 % pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Galmano 201 FS * ** fluchinkonazol g, prochloraz w postaci kompleksu z miedzią (II) - 34 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, żyto Gizmo 060 FS tebukonazol - 60 g pszenica ozima * Goliat 025 FS fludioksonil - 25 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, żyto Jockey New 113 FS fluchinkonazol g, prochloraz - 13,3 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, żyto Kinto Duo 080 FS prochloraz - 60 g, tritikonazol - 20 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto ozime Konazol Duo 80 FS tritikonazol - 20 g, prochloraz w postaci kompleksu z miedzią (II) - 5,65 % pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto ozime Lamardor 400 FS protiokonazol g, tebukonazol g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto ozime Latitude 125 FS siltiofam- 125 g pszenica ozima Maredo 400 FS * protiokonazol g, tebukonazol g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto ozime Maxim 025 FS fludioksonil - 25 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, żyto Maxim Star 025 FS fludioksonil - 18,8 g jęczmień ozimy cyprokonazol - 6,3 g Motto 25 FS ** fludioksonil - 25 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, żyto * OKRES NA ZUŻYCIE ISTNIEJĄCYCH ZAPASÓW ŚRODKA OCHRONY ROŚLIN DLA SPRZEDAŻY I DYSTRYBUCJI; **OKRES NA ZUŻYCIE ISTNIEJĄCYCH ZAPASÓW ŚRODKA OCHRONY ROŚLIN DLA UNIESZKODLIWIANIA, PRZECHOWYWANIA I STOSOWANIA.

10 Strona 10 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Wrzesień 2014 (nr 112) Nawozy naturalne Stale rosnące znaczenie rolnictwa zrównoważonego oraz ekologicznych metod uprawy zmusza zarówno rolników, jak i firmy nawozowe do poszukiwania rozwiązań umożliwiających jak największe ograniczenie stosowania środków chemicznych przy jednoczesnym utrzymaniu wysokich i jakościowo wysokich plonów. Redukcja chemicznej ingerencji w agrokulturze przyczynia się także do zminimalizowania negatywnego wpływu produkcji rolniczej na środowisko. Ważne jest także zachowanie równowagi celów produkcyjnych i środowiskowych poprzez stosowanie nawozów w optymalnych dawkach pokrywających potrzeby pokarmowe roślin pomniejszonych o ilości składników pokarmowych dostępnych z innych źródeł. Dlatego właśnie nawozy sztuczne coraz częściej zastępuje się preparatami poprawiającymi żyzność gleb, a tym samym znacząco zwiększającymi ilość składników pokarmowych, jakie rośliny mogą czerpać z gleby. Użyźniacze glebowe to produkty zawierające mikroorganizmy oraz makro i mikroelementy w proporcjach optymalnych do wzrostu rośliny. Zawarte w nich Anna Tyszkiewicz mikroorganizmy udostępniają roślinom azot w formie pokarmowej. Służą do podnoszenia urodzajności gleby, a co za tym idzie powodują zwiększenie plonów. Poprawiają jego jakość i wartość odżywczą. Zawarte w nich mikroorganizmy inicjują i przyspieszają procesy przetwarzania resztek pożniwnych: słomy, obornika i wraz z minerałami glebowymi tworzą próchnicę naturalne siedlisko życia gleby oraz magazyn składników pokarmowych dla roślin. Użyźniona gleba pobudza wzrost i rozwój systemu korzeniowego roślin i umożliwia roślinom pobór składników pokarmowych z form wcześniej dla nich niedostępnych. Po ich zastosowaniu gleba zatrzymuje nawet kilkanaście razy więcej składników pokarmowych w strefie korzeniowej. Dzięki temu możliwe jest zmniejszenie nawet o połowę dawki nawożenia przedwegetacyjnego. Użyźniacze zwiększają pojemność wodną nawet kilkukrotnie, stanowiąc bufor bezpieczeństwa podczas długotrwałych susz i opadów deszczu. Stabilizują ph gleby. Poprawiają kondycję i zdrowotność roślin. Polepszacze glebowe to głównie mączki mięsno-kostne, które pochodzą z utylizacji padłych zwierząt. Od momentu, gdy ich wykorzystanie jako dodatku do paszy zostało zabronione, stosowane są do poprawiania właściwości gleby. Długotrwale zasilają glebę i rośliny w fosfor i azot. Dodatkowo na prawidłowy wzrost roślin wpływają dostarczone przez mączki wapń, magnez, siarka i mikroelementy. Preparaty te w nieznacznym jednak stopniu wpływają na strukturę gleby. EM efektywne mikroorganizmy to kompleksy kultur pożytecznych mikroorganizmów: bakterii, grzybów i promieniowców, które wprowadza się do gleby w celu przyspieszenia jej biologicznej regeneracji. EM niwelują pochodzące z gleby patogeny, przyśpieszają rozkład odpadków i szczątków organicznych, zwiększają dostępność odżywczych składników mineralnych i przydatnych związków organicznych, wiążą azot atmosferyczny. EM skutecznie i trwale przywracają glebie jej żyzność i urodzajność. Ożywienie gleby i jej regeneracja przyczynia się do przywrócenia właściwości warunkujących przyswajanie składników pokarmowych w postaci makro i mikroelementów. Korzyści Na polskim rynku dostępne są preparaty poprawiające jakość gleby, które pod względem funkcji i uzyskiwanego efektu podzielić można na: użyźniacze, polepszacze glebowe, efektywne mikroorganizmy czy aktywatory życia PM. ze stosowania EM to: poprawa struktury gleby, szybki rozkład resztek pożniwnych, słomy, poplonu, obornika, hamowanie procesów gnilnych i przenoszenia chorób odglebowych, wiązanie wolnego azotu z powietrza, intensywny rozwój systemu Buraki tradycja korzeniowego oraz poprawa kondycji i zdrowotności roślin. Z kolei aktywatory życia PM to preparaty aktywujące rozwój pozytywnych mikroorganizmów w glebie. Są na ogół produkowane na bazie melasy i związków przyspieszających wchłanianie przez rośliny. Ułatwiają dostęp wody do najmniejszych przestrzeni koloidalnych. W niektórych warunkach glebowych są jedynym źródłem gwarantującym rozwój pozytywnego życia mikrobiologicznego. Podczas wyboru konkretnego nawozu naturalnego należy kierować się kompleksowością jego działania, efektywnością i bezpieczeństwem dla gleb i upraw. Należy pamiętać, że decydując się na zakup i zastosowane tego typu produktów na pewno ograniczymy zużycie nawozów sztucznych przy zachowaniu dbałości o środowisko naturalne. n i przyszłość 2 października 2014 r. po raz pierwszy w Polsce odbędzie się międzynarodowa wystawa, na której spotykają się producenci buraków i firmy związane z branżą cukrowniczą. Odwiedzający poznają ofertę producentów maszyn, a także zobaczą wybrane urządzenia w trakcie pracy. Organizatorzy wstępnie szacują liczbę polskich i zagranicznych wystawców na 150 podmiotów oraz spodziewają się około gości nie tylko z Polaki, ale także i z Niemiec, Francji, Belgii i Austrii. Trzecia odsłona organizowanej co 2 lata imprezy, tym razem odbędzie się w miejscowości Dobieszów (woj. opolskie), na terenie gospodarstwa rolnego Konrada Pohla przedsiębiorcy i plantatora buraka cukrowego. Tegoroczna edycja organizowana jest pod hasłem Buraki w Europie tradycja i przyszłość. QQProgram Beet Europe 9:00 9:30 Oficjalne otwarcie Beet Europe :30 12:00 Pokaz zbioru, załadunku i doczyszczania buraka 14:00 16:30 Pokaz pracy maszyn związanych z uprawą gleby 16:30 17:00 Zakończenie imprezy Wstęp na wystawę będzie bezpłatny. Wszelkie informacje o imprezie znajdują się na (AT)

11 Wrzesień 2014 (nr 112) Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 11 dokończenie ze s. 9 Jeśli materiał siewny nie zostanie zaprawiony, to na liściach jęczmienia mogą pojawiać się żółte, później brązowe smugi ciągnące się od nasady do wierzchołka. Rośliny z trudem się kłoszą, następuje zahamowanie wzrostu, a w kłosach tworzy się poślad lub w ogóle nie powstaje ziarno. Są to widoczne w fazie początku kłoszenia objawy pasiastości liści jęczmienia. Niezastosowanie zaprawy nasiennej w przypadku jęczmienia może skutkować także pojawieniem się głowni pylącej lub zwartej. W czasie kłoszenia zamiast kłosa, którego tkanki zniszczone zostają przez sprawcę choroby, widoczne są brunatne struktury grzybni z masą zarodników. Gdy pada deszcz i wieje wiatr zarodniki roznoszone są po plantacji. W łanie można wtedy obserwować pozostające puste osadki kłosowe. QQBogaty rynek zapraw Na naszym rynku nie ma problemu z wyborem zaprawy nasiennej. Dostępne są zaprawy nasienne o działaniu kontaktowym lub wgłębnym. Zaprawy kontaktowe stosuje się w zwalczaniu chorób przenoszonych na powierzchni QQGłownia pyląca pszenicy. ziarniaków, takich jak np. śniecie, natomiast preparaty przenikające w głąb tkanek, czyli układowe, stosuje się w zwalczaniu patogenów porażających ziarniaki zarówno zewnętrznie, jak i przenoszących się przez okrywę owocowo-nasienną i tkwiących w zarodku, jak np. głownia pyląca. Asortyment zapraw nasiennych, które można stosować w uprawie zbóż ozimych jest bardzo bogaty i można go znaleźć na stronach MRiRW, a także w Zaleceniach Instytytu Ochrony Roślin Państwowego Instytutu Badawczego. Większość zarejestrowanych na naszym rynku zapraw zawiera w swoim składzie substancje czynne z grupy triazoli oraz strobiluryn. W tabeli 1 przedstawiono środki mające obecnie rejestrację w uprawie zbóż ozimych. Od wiosny 2014 r. na naszym rynku są dostępne także zaprawy nasienne zawierające w swoim skaldzie substancje aktywne z grupy karboksymidów. Substancje z tej grupy używane były w ochronie roślin już w latach 60. XX wieku. Jednak obecnie są to związki nowej generacji, które wykazują bardzo dobrą skuteczność w zwalczaniu: rdzy, septoriozy, plamistości siatkowej, ramularii oraz rynhosporiozy. Ich stosowanie może obniżyć koszty ochrony, ponieważ niekiedy możliwa jest eliminacja jednego zabiegu nalistnego. Zaprawa nasienna zawierająca w swym składzie TABELA. PRZYKŁADY ZAPRAW NASIENNYCH ZAREJESTROWANYCH DO STOSOWANIA W ZBOŻACH OZIMYCH. NAZWA ŚRODKA NAZWA I ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ UPRAWY - ZAKRES GATUNKÓW Nuprid Max 222 FS imidachlopryd g, tebukonazol pszenica ozima - 12 g Omnix 025 FS fludioksonil - 25 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, żyto Premis 025 FS tritikonazol - 25 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Premis Pro 080 FS prochloraz w postaci kompleksu z miedzią (II) - 60 g, tritikonazol - 20 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Rancona 015 ME ipkonazol - 15 g pszenica ozima Raxil Extra 515 FS tiuram g pszenica ozima * tebukonazol - 15 g Raxil Gel 206 GF * tiuram g, tebukonazol - 6 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Real Super 080 FS tritikonazol - 20 g, prochloraz w postaci kompleksu z miedzią (II) - 5,65% pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Sarfun T 65 DS tiuram - 45%, karbendazym - 20 % pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Sarfun T 450 FS tiuram - 311,5 g, karbendazym - 138,5 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Sarox T 500 FS karboksyna g, tiuram g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Scenic 080 FS fluoksastrobina - 37,5 g, protiokonazol - 37,5 g, tebukonazol - 5 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, żyto Syrius 02 WS tebukonazol - 2% pszenica ozima Systiva 333 FS fluksapyroksad g pszenica ozima, jęczmień ozimy Tarcza 060 FS tebukonazol - 60 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Vabank 080 FS tritikonazol - 20 g prochloraz kompleks z miedzią 60g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Vibrance Gold 100 FS sedaksan - 50 g fludioksonil - 25 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto ozime difenokonazol - 25 g Vitavax 200 FS karboksyna g, tiuram g pszenica ozima Zaprawa Domnic 060 FS tebukonazol - 60 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Zaprawa Nasienna T 75 DS/WS tiuram - 75% pszenica ozima Zaprawa proszkowa Sarox 75 WS karboksyna 37,5 g tiuram -37,5 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto Zaprawa zbożowa Orius Extra 02 WS tebukonazol - 2% pszenica ozima Zaprawa zbożowa Orius 060 FS tebukonazol - 60 g pszenica ozima, pszenżyto ozime, jęczmień ozimy, żyto * OKRES NA ZUŻYCIE ISTNIEJĄCYCH ZAPASÓW ŚRODKA OCHRONY ROŚLIN DLA SPRZEDAŻY I DYSTRYBUCJI; **OKRES NA ZUŻYCIE ISTNIEJĄCYCH ZAPASÓW ŚRODKA OCHRONY ROŚLIN DLA UNIESZKODLIWIANIA, PRZECHOWYWANIA I STOSOWANIA. fluksopyroksad, zwalcza kompleks chorób liści w uprawie jęczmienia. W tym gatunki możliwość ograniczania chorób liści od wczesnych faz rozwojowych jest szczególnie ważna, ponieważ plonowanie jęczmienia w głównej mierze zależy od możliwości asymilacyjnych dolnych liści. Zastosowanie zaprawy nasiennej wykazującej dodatkowo działanie nalistne pozwala ograniczyć liczbę wykonywanych nalistnych zabiegów fungicydowych, a niekiedy całkowicie eliminuje konieczność wykonania takiego zabiegu. Nieco inne własciwości ma fluopyram czy sedaksan. Substancje te mają silne działanie na strefę korzeniową roślin. Zgodnie z zestwieniem w tabeli 1 stosowane są one w uprawie wszystkich gatunków zbóż ozimych. n KintoDuo 254x175 BASF ramka krzywe JW 2014.indd :11