język publikacji streszczenie streszczenie

Transkrypt

1 tytuł czasopisma Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu Państwowego Instytutu Badawczego tytuł artykułu (polski) tytuł artykułu (angielski) OdwzorowanieThe imaging struktur structures in wgłębnych anisotropic w ośrodkach anizotropowych metodą migracji sejsmicznej media by seismic migration nazwiska autorów Andrzej Kostecki, Anna Półchłopek, Krzysztof Żuławiński miejsce zatrudnienia Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy język publikacji polski streszczenie streszczenie polskie angielskie Na podstawie koncepcji MG(F-K) migracji (autorzy: A. Kostecki, A. Półchłopek ) w ośrodkach izotropowych sformułowano algorytmy wstecznej propagacji fal w dziedzinie liczb falowych (K) i częstości (F) w ośrodkach anizotropowych VTI (vertical transverse isotropy), HTI (horizontal transverse isotropy) oraz TTI (tilted transverse isotropy). Pionowe liczby falowe kz dla poszczególnych typów ośrodków Based on the conception of MG(F-K) isotropic migration (A. Kostecki, A. Półchłopek ) were formulated the algorithms for back propagation wave in domain wavenumber (K), frequency (F) in anisotropic media: TTI (Tilted Transverse Isotropy), VTI (Vertical Transverse Isotropy), HTI (Horizontal Transverse Isotropy). Vertical wavenumber kz for these types media were derived from rok nr woluminu nr str Plik PDF

2 zostały wyprowadzone z dyspersyjnego równania dla nachylonej poprzecznej izotropii (TTI) lay in a plane rozpatrywanegof acquisition dla przypadku, gdy oś symetrii leży w płaszczyźnie akwizycji pomiaru w kierunku pod upad i z upadem oraz w przypadku, gdy oś symetrii jest prostopadła do kierunku rozciągłości laminowanego ośrodka. Dla małych (do 5 ) i dużych (powyżej 85 ) kątów upadu przedstawiono dispersion relation for TTI considered for this case when axis of symmetric in direction up dip and down dip and in this care when axis symmetric is perpendicular the direction of the strike. For small angles (to 5o) and large angles (greater then 85o) of inclination were presented aproximation formulas in explicite form, however for range 5o 85o angles used aproksymacyjne numerical formuły soubroutine w formie for solution explicite, of polinomial

3 natomiast w zakresie 5 85 kątów upadu zastosowano numeryczną procedurę rozwiązywania równania wielomianowego czwartego stopnia dla określenia pionowej equation of fourth degree as function of horizontal wavenumber kx, velocity, parameters of anizotropy and angle of dipping. Prestack migration was tested on strongly liczby falowej inhomogeneous w funkcji vertical poziomej transverse liczby isotropy (VTI) falowej, Marmousi prędkości, model. parametrów Obtained anizotropii results i kąta confirmed nachylenia the ability laminowanego this method ośrodka. to proper Test migracji mapping (prestack) media with przeprowadzonycomplicated w ośrodku structures. VTI na silnie niejednorodnym For testing the zero offset modelu anizotropowymmigration the Marmousi composition potwierdził models i.e. wysoką anticlinal zdolność structure algorytmu and TI migracji do (Transverse

4 odwzorowywania Isotropy) skomplikowanegowere used. modelu The zerooffset time strukturalnoprędkościowego. sections Testy for TTI, HTI migracji and VTI zero-offset models were wykonane described zostały na by one-way modelach equation kompozycyjnych wave with łączących pseudospectral strukturalno- method. geometrycznąrelations for formę pseudoacoustic antykliny z equations modelami poprzecznie izotropowymi: TTI, HTI, VTI. Sekcje czasowe zero-offset dla tych modeli opracowano oryginalną metodą jednostronnego równania falowego z zastosowaniem metody pseudospektralnej. Relacje dla równań falowych uzyskano z dyspersyjnego were obtained from eigenvalues of dispersion relations i.e. time frequency for TTI, HTI and VTI models of anisotropy. Experiments on synthetic wavefield have shown the proper imaging of assumed media.

5 Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu Państwowego Instytutu Badawczego Geologiczne, przestrzenne modelowanie złóż węglowodorów aspekty metodyczne i przykłady zastosowań Geological 3D modeling of hydrocarbon reservoirs methodological aspects and case studies Krzysztof Sowiżdżał Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy polski równania dla modelu TTI, definiując częstości własne dla poszczególnych typów ośrodka. Testy zerooffsetowych odwzorowań migracji wykazały satysfakcjonującą poprawność działania algorytmów i programów anizotropowej migracji. Monografia przedstawia problematykę konstrukcji numerycznych, przestrzennych (3D) geologicznych modeli złóż węglowodorów i obszarów prospekcji naftowej oraz ich rolę w procesach poszukiwania, The monograph presents the issues related to building numerical, threedimensional (3D) geological models of hydrocarbon reservoirs and areas of petroleum zagospodarowywania prospecting i eksploatacji as well akumulacji as their ropy naftowej role in the

6 i gazu ziemnego. Analizie poddano metody badawcze stosowane dla odtwarzania przestrzennej zmienności cech fizycznych ośrodka skalnego, właściwości the physical petrofizycznych characteristics oraz of geological facjalnych formations, poziomów petrophysical zbiornikowych i stref akumulacji ropy naftowej i gazu ziemnego. Omówiono główne założenia teoretyczne geostatystycznego modelowania złożowego, zaprezentowano procesy i etapy konstrukcji modeli złożowych oraz na processes associated with exploration, development and production of oil and gas fields. Research methods used for rendering of spatial variability of and facial properties of oil and gas reservoirs rocks have been analyzed. The foremost theoretical foundations of geostatistical reservoir modeling were introduced, followed by the discussion of the

7 licznych przykładach przedstawiono zróżnicowane warianty metodyczne, a także możliwości modyfikacji i rozbudowy varied standardowych methodological rozwiązań possibilities metodycznych. as well as Główny options to nacisk modify and położony expand the został na standard zagadnieniamethodological integracji danych otworowych i sejsmicznych oraz optymalizację metod wykorzystania danych sejsmiki 3D (w formie wyników inwersji sejsmicznej, zróżnicowanych processes and stages of reservoir models construction illustrated by numerous examples presenting solutions. The main emphasis was placed on integration of borehole and seismic data and optimization of the techniques to utilize 3D seismic data (in the form atrybutów of seismic trasy inversion sejsmicznej results, oraz varied wyników ich attributes wielowymiarowychof seismic przekształceń), trace, and

8 jako parametrów sterujących rozkładami transformations) prognozowanych as a (estymowanychparameters lub constraining symulowanych) output właściwości distributions zbiornikowych. of reservoir Istotny properties fragment being modeled modelowania złożowego, zaakcentowany w niniejszej monografii, odnosi się do kwestii oceny wyników uzyskiwanych za pomocą aplikowanych metod poprzez stosowanie procedur walidacyjnych, the unlike methods that umożliwiającychwere applied, wyznaczanie zakresów potencjalnych błędów predykcji oraz prognozę skutków geologicznozłożowych i ekonomicznych the results of their multidimensional (estimated or simulated). A significant portion of reservoir modeling, accentuated in this monograph refers to the assessment of the results obtained by through the use of validation procedures which enable to determine the magnitude of potential prediction errors as well

9 będących efektem niedokładności prognoz parametrów złóż węglowodorów. Dla zobrazowania poszczególnych aspektów omawianych rozwiązań metodycznych posłużono się rzeczywistymi methodological przykładami solutions złóż ropy being naftowej, discussed gazu real data sets ziemnego were used, oraz referring to obszarów oil and gas poszukiwawczychreservoirs w obrębie głównych poziomów zbiornikowych as to forecast overall geological, and subsequently economic uncertainty resulting from inaccuracy of reservoir properties models. To illustrate the various aspects of as well as exploration areas within the foremost węglowodorówhydrocarbon w Polsce. reservoir Analiza formations kilkunastu in Poland. różnorodnych Analysis obiektów of several geologicznych different pozwoliła geological wskazać objects czynniki allowed implikujące to identify

10 konieczność sięgania po zróżnicowane warianty metodyczne. W tym kontekście przedstawiono sposoby optymalizacji metodyki badawczej w aspektach celu zadania, dostępności danych i charakteru poziomu key factors implying the need to refer to the varied variants of the methodology. In this context, means of research methodology optimization were proposed in relation to: objectives of geological zbiornikowegomodeling, the oraz availability of zaproponowanodata and the optymalne characteristics schematy of the postępowania reservoir i kolejność rocks. aplikacji Finally, stosownych exemplary procedur optimized obliczeniowych workflows dla and order of określonych, application of typowych appropriate uwarunkowań. computational procedures applicable to certain typical conditions have been proposed.

11 Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu Zwiększenie możliwości wyznaczania parametrów zbiornikowych Enhanced possibility of determining reservoir rock Marek Dochnalik Państwowego skał z parameters Instytutu wykorzystaniem with Badawczegorentgenowskiej application mikrotomografii komputerowej of X-ray computed microtomography Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy polski Niniejsza The research praca is focused on obejmuje evaluating ocenę the możliwości application zastosowania of computed rentgenowskiej roentgen mikrotomografii microtomography komputerowejin description do opisu of the struktury rock pore porowej skał. structure. Do realizacji The X- badań tek (Nikon) wykorzystano Benchtop mikrotomograf CT160Xi Benchtop CT160Xi firmy X- tek (Nikon). W pracy omówionomicrotomography podstawy and the rentgenowskiejphenomena mikrotomografiitaking place komputerowej during the i opisano passing zjawiska of X-rays zachodzące through podczas the studied przechodzenia promieniowania X przez materię badanego ośrodka. Następnie przedstawiono metodykę przetwarzania microtomograph was used in the analyses. The working principles of sample are described in this research; the methodology of image processing in ImageJ and AVIZO software

12 obrazu w programach ImageJ i AVIZO oraz analizę obrazu w programie MAVI. Badania wykonane podczas realizacji pracy zostały przeprowadzone na próbkach piaskowca czerwonego spągowca facji rdzenia wydmy. Próbki pochodziły z trzech rejonów: Czarna Wieś Parzęczewo, Siekierki Miłosław i Środa Wielkopolska Kromolice. Za pomocą badań laboratoryjnych and image analysis in MAVI are also presented. The studies were made on samples of sandstones representing the dune core facies of the Rotliegend from three areas: Czarna Wieś Parzęczewo, Siekierki Miłosław and Środa Wielkopolska Kromolice. Laboratory analyses including measurements with: nuclear magnetic resonance spectrometer, mercury porosimeter, obejmujących helium pomiary: pycnometer spektrometrem and jądrowegopermeabilitymeter rezonansu have

13 magnetycznego, indicated the porozymetrem presence of rtęciowym, significant piknometrem differences in helowym the reservoir oraz properties przepuszczalnościomierzem in samples stwierdzono występowanie znacznych różnic we właściwościach zbiornikowych pomiędzy próbkami pochodzącymi z correlation poszczególnychcoefficients rejonów. have been Wszystkie constructed otrzymane for the wyniki obtained zostały przedstawione w formie tabelarycznej. Dla uzyskanych parametrów wyznaczono macierze współczynników korelacji. Następnie sprawdzono, w jakim stopniu wartości otrzymane z analizy from different areas. All the obtained results have been presented in tables. Matrices of the parameters. Next, the values obtained from image analysis were compared with parameters obtained using mentioned classical study methods.

14 obrazu korelują z parametrami uzyskanymi innymi sprawdzonymi metodami badawczymi.