PGE Zespól Elektrowni Dolna Odra S.A. - PROJBUD Szczecin Sp. z o.o.

Transkrypt

1 1 W nawiązaniu do pisma Prezydenta Miasta Szczecina (w załączeniu) z dnia 24 czerwca 2009 r. znak: WGKiOŚ.II.DM/7691/21-12/09 w sprawie uzgodnienia decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia p.n. Budowa kotła parowego wytwarzającego energię z biomasy w Elektrowni Szczecin z obiektami towarzyszącymi prtzy ul. Gdańskiej 34A w Szczecinie (działki nr 1 obr. 1092, nr 3/1 obr. 1093, nr 41/3 i nr 62 obr. 1084) składamy uzupełnienia do raportu w zakresie określonym w wezwaniu. Dla pokrycia zapotrzebowania kotła na biomasę raport przewiduje, Ŝe na teren składowiska w ciągu roku wjedzie w sumie samochodów, co daje maksymalnie 52 samochodów dziennie wjeŝdŝających i wyjeŝdŝających średnio co 9,5 min. Podana długość drogi jaką będą pokonywać te pojazdy uwzględnia jedynie teren elektrowni czyli 650 m w obie strony, nie uwzględniając drogi jaką samochody będą musiały przebyć z miejsca ładunku do miejsca rozładunku i tym samym radykalnie ogranicza ilość podawanych w raporcie emisji zanieczyszczeń. Podane wartości emisji ze środków transportu są więc niepełne, gdyŝ nie zawierają całościowych emisji wynikających z procesu transportu biomasy z miejsca jej powstawania do miejsca jej spalania. Celem przedsięwzięcia jest redukcja emisji gazów cieplarnianych poprzez zastąpienie energii uzyskanej ze spalania paliw kopalnych na energię uzyskiwana ze spalania biomasy. W kalkulacji efektów redukcji emisji gazów nie uwzględniono jednak emisji ze środków transportu poruszających się poza terenem, na którym planowane jest przedsięwzięcie. W bilansie emisji gazów naleŝy uwzględnić emisję wynikającą z przewoŝenia transportem samochodowym biomasy z miejsca jej wytwarzania do miejsca jej spalania, a nie jedynie od granicy działki elektrowni do miejsca spalania biomasy. NaleŜy wziąć pod uwagę to, Ŝe planowane przedsięwzięcie będzie pośrednio negatywnie oddziaływać na jakość powietrza w Aglomeracji Szczecińskiej poprzez wprowadzenie dodatkowego transportu samochodowego w jej granicach. Obecnie paliwo do elektrowni dostarczane jest transportem kolejowym, które zostanie wyeliminowane na rzecz transportu

2 2 samochodowego. A zatem całkowity efekt redukcji emisji gazów cieplarnianych osiągnięty poprzez zastąpienie pieca węglowego na piec do spalania biomasy musi zostać pomniejszony o całkowitą emisję gazów cieplarnianych ze środków transportu (w ujęciu od miejsca produkcji biomasy do miejsca jej spalania). Jedynie takie ujęcie pozwoli na obiektywną ocenę czy planowane przedsięwzięcie przyczyni się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i w jakim zakresie. Trasa jaką będzie transportowana biomasa nie została uwzględniona, nie ma Ŝadnej wzmianki na temat jej długości oraz przebiegu i tym samym trudno jest kreślić je potencjalną uciąŝliwość dla środowiska oraz społeczeństwa. Na przykład poziom emisji hałasu (punkt 2.3.2) uwzględnia się tylko w przypadku eksploatacji oraz tylko w rejonie elektrowni, pomijając emisje hałasu w trakcie transportu z miejsca wytwarzania biomasy do miejsca jej spalania. NaleŜy wziąć pod uwagę fakt, iŝ biomasa będzie transportowana do elektrowni samochodami cięŝarowymi poruszającymi się ulicami Szczecina, a więc planowana inwestycja będzie miała pośredni znaczący wpływ na zwiększenie emisji hałasu w Aglomeracji Szczecińskiej. Niestety wnioskodawca zupełnie pominął ten fakt. W związku z planowaną inwestycją: budowa kotła będącej w zarządzie PGE Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A. nastąpi zmiana stosowanego paliwa. W efekcie realizacji przedsięwzięcia w Elektrowni Szczecin powstanie nowoczesny, ekologiczny blok energetyczny, w którym paliwo stanowi biomasa pochodzenia rolniczego oraz leśnego. Kocioł w 100 % opalany będzie biomasą. Dostawy będą realizowane transportem samochodowym, gdzie na pokrycie zapotrzebowania kotła na biomasę przewiduje się, Ŝe na teren składowiska w ciągu roku wjedzie w sumie samochodów. Inwestor będzie sprowadzał surowce równieŝ innymi moŝliwymi drogami: transportem wodnym oraz kolejowym. Preferowaną przez Inwestora drogą będzie droga wodna. JednakŜe ze względu na trudności w oszacowaniu proporcji wielkości dostaw poszczególnymi rodzajami transportu, w raporcie przedstawiono wariant najbardziej niekorzystny.

3 3 W raporcie uwzględniono wyłącznie emisję zanieczyszczeń wynikającą z przebytej drogi na terenie Elektrowni Szczecin, jako drogi na terenie, gdzie planowana jest inwestycja, a więc jedynie odcinek 650 m moŝna traktować jako mający bezpośredni związek z planowaną inwestycją. Pozostały odcinek drogi naleŝy traktować jako mający związek pośredni. Transport samochodowy jest dziedziną niezaleŝną, która rozwija się własnym tempem, bez względu na rozwój, czy teŝ zmiany zachodzące w Elektrowni Szczecin. Biomasa pozyskiwana będzie przez Inwestora z róŝnych źródeł. Na etapie uzyskiwania Decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia nie ma moŝliwości sprecyzowania dokładnych danych dostawców oraz ilości pozyskiwanej biomasy od nich. Inwestor preferuje pozyskiwanie surowców z regionu zachodniopomorskiego. Zatem do obliczeń zanieczyszczeń moŝna przyjąć średnią odległość źródeł pozyskiwania surowca od Elektrowni Szczecin 150 km. Transport będzie prowadzony w systemie wahadłowym, znaczy to, Ŝe transport surowca do kotłowni będzie wykonywany wyłącznie na rzecz Inwestora, natomiast droga powrotna przypisana będzie innemu usługodawcy. W przypadku obliczania całkowitych efektów redukcji ujmujących równieŝ transport od miejsca wytworzenia biomasy do miejsca jej spalania naleŝałoby równieŝ oszacować emisję zanieczyszczeń powstającą podczas transportu węgla w chwili obecnej. Porównując wielkość emisji zanieczyszczeń osiąganą przy zamianie paliwa i sposobu dowozu biomasy samochodami w stosunku do wielkości emisji ze spalania węgla, mając na uwadze transport węgla koleją, dochodzimy do wniosku, Ŝe transport kolejowy jest równie energochłonny i wpływający niekorzystnie na środowisko. Sprawność wytwarzania energii elektrycznej w elektrowni zawodowej wynosi średnio %, kolejne 10 % to straty na przesyle. Musimy równieŝ pamiętać, Ŝe lokomotywa będzie pracować ze sprawnością 80 %. Droga do przebycia lokomotywy wraz z pełnym obciąŝeniem to ok. 520 km, czyli około 4 razy dłuŝsza i tylko w niewielkim stopniu jest rekompensowana przez jednorazową dostawę węgla w ilości ok ton, przy rocznym zuŝyciu węgla ok ton.

4 4 Wobec powyŝszego transport samochodowy biomasy nie będzie znacząco wpływał na zwiększenie zanieczyszczeń do powietrza równieŝ w Aglomeracji Szczecińskiej. W maju 2008 roku Przedsiębiorstwo EKOLOGPOL Henryk Dominiak, na zlecenie Wydziału Inwestycji Miejskich Urzędu Miasta Szczecin, wykonało monitoring inwestycji w ramach programu PHARE CBC prognozę ruchu dla ul. Struga. W wyniku zliczenia ilości pojazdów uzyskano całkowitą dobową ilość pojazdów poruszających się po wybranej drodze, które przedstawiają się następująco: samochody osobowe oraz 9540 samochody dostawcze, cięŝarowe i autobusy. Wprowadzenie dodatkowych 52 sztuk pojazdów stanowi jedynie ok. 0,1% w ogólnej ilości pojazdów. Nie stanowi to zatem znaczącego wpływu pod względem emisji zanieczyszczeń do atmosfery, jak równieŝ i hałasu. Wyniki monitornikgu zamieszczono w poniŝszej Tabeli. Tabela Nr 1. Pomiar ruchu w roku 2008 oraz prognoza do roku 2027 Prognoza ruchu SDR w poj. / dobę V podr V podr ROK Ni SD, SC, SO SD SCs SCc A razem SO A ,4 46, ,0 44, ,6 43, ,4 42, ,2 41, ,9 40, ,6 38, ,3 37, ,0 36, ,7 35, ,3 33, ,9 32, ,5 31, ,1 29, ,7 28, ,2 27, ,8 25, ,2 24, ,6 22, ,0 21,0 Emisja zanieczyszczeń ze środków transportu moŝe być brana pod uwagę w całkowitym efekcie redukcji emisji gazów cieplarnianych jako składowa ruchoma, która uzaleŝniona jest od wielu czynników, m.in. rodzaju transportu, długości przebytej drogi, stanu

5 5 technicznego pojazdów. JednakŜe korzystniejsze jest przedstawienie efektu redukcji wynikającej wyłącznie ze zmiany paliwa i zmiany rodzaju kotła jako składowej stałej. W zaleŝności tej jest mniejsza ilość zmiennych wpływających na ostateczny efekt, a mianowicie ogranicza się wyłącznie do ilości spalonego paliwa. NaleŜy równieŝ wziąć pod uwagę fakt, Ŝe do bilansów emisji gazów cieplarnianych do atmosfery nie bierze się pod uwagę emisji ze środków transportu, a jedynie ze źródeł technologicznych. Biomasa pozyskiwana będzie przez Inwestora z róŝnych źródeł, jednakŝe preferowanym regionem będzie region zachodniopomorski. Zatem moŝna przyjąć, Ŝe średnia długość drogi dostaw surowców nie przekroczy 150 km. Wprowadzenie dodatkowych 52 sztuk pojazdów w granice Aglomeracji stanowi jedynie ok. 0,1% w ogólnej ilości pojazdów, a więc wprowadzenie tej ilości pojazdów do ruchu w regionie zachodniopomorskim będzie stanowiła jedynie niewielki ułamek procenta, który moŝna pominąć w ogólnej ocenie. UciąŜliwość wynikająca ze środków pojazdów będzie znikoma zarówno pod względem ochrony przed hałasem, jak i pod względem emisji do atmosfery. Przy obiektywnej ocenie planowanego przedsięwzięcia naleŝy równieŝ wziąć pod uwagę potencjalne korzyści wynikające pośrednio ze stosowania biomasy jako paliwa. Inwestor w ciągu roku będzie zuŝywał ok Mg zrębek z upraw energetycznych oraz ok Mg pelet ze słomy, które muszą zostać w pierwszej kolejności przerobione przygotowane do uŝycia. Konieczność cięcia, obrabiania oraz formowania do postaci zrębków lub pelet przyczyni się do powstania nowych firm, wyspecjalizowanych w tym zakresie, a co za tym idzie równieŝ do powstawania nowych miejsc pracy. Wzrośnie równieŝ aerał upraw rolnych do tej pory niewykorzystanych rolniczo w celu pozyskania roślin energetycznych. Nastąpi równieŝ wzrost produkcji eko-paliw. Korzyści te jednak, choć moŝliwe do osiągnięcia, na tym etapie trudne są do oszacowania. W przypadku opisu analizowanych wariantów dla planowanego przedsięwzięcia (punkt 6) raport mówi o trzech wariantach, opisując jedynie dwa z nich budowa kotła OP300 oraz kotła OF-230, zupełnie pomijając opis wariantu polegającego

6 6 na modernizacji istniejącej kotłowni węglowej. W związku z tym brak danych na temat efektu emisyjnego jaki moŝna by osiągnąć poprzez modernizację istniejącego kotła. Celem Komisji Europejskiej jest wdroŝenie planu 3 razy 20, tzn. zredukowanie emisji dwutlenku węgla do atmosfery, zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii i oszczędności energetycznych o 20, 20, 20 procent. Zastosowanie biomasy jako paliwa podstawowego w Elektrowni Szczecin przyczyni się do wzrostu produkcji energii z Odnawialnych Źródeł Energii, co wprost przełoŝy się na realizację obowiązku wynikającego z dyrektywy unijnej o promocji energii odnawialnej jej udział do roku 2010 powinien się zwiększyć z 14 do 22 proc., a w wypadku nowych krajów członkowskich do 21 procent - Dyrektywa 2001/77/EC z 27 września 2001 r. O promocji energii elektrycznej wytwarzanej z odnawialnych źródeł energii na wewnętrznym rynku energii elektrycznej. W Polsce nałoŝono obowiązek zakupu energii z odnawialnych źródeł energii o czym mówi Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 2008 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia Świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii (Dz. U. 2008, Nr 156, poz. 969). W rozporządzeniu podane zostały wielkości wzrostu udziału energii ze źródeł odnawialnych w zakresie od 7,0% w 2008 r. do 10,4 % w 2010 roku oraz 12,9 % w roku Strategia Elektrowni Szczecin wpisuje się w politykę energetyczną kraju do 2030 r. Z tego względu, Inwestor analizował szereg wariantów ze szczególnym uwzględnieniem wymogu produkcji pewnej ilości energii pozyskiwanej z odnawialnych źródeł energii. Realizacja planowanego przedsięwzięcia budowy i uruchomienia kotła opalanego biomasą będzie miała wpływ na emisję zanieczyszczeń do atmosfery. Spalanie biomasy uwaŝa się za korzystniejsze dla środowiska niŝ spalanie paliw kopalnych, gdyŝ zawartość szkodliwych

7 7 pierwiastków (przede wszystkim siarki) w biomasie jest niŝsza, a powstający się w procesie spalania dwutlenek węgla wytworzony został w nieodległej przeszłości z dwutlenku węgla zawartego w biosferze. Natomiast dwutlenek wprowadzony do środowiska przy spalaniu paliw kopalnych jest dodatkowym dwutlenkiem węgla wnoszonym do atmosfery, zwiększającym globalne ocieplenie. Szacowane wielkości emisji poszczególnych zanieczyszczeń zamieszczono w poniŝszej Tabeli. Tabela Nr 2. Wielkości emisji zanieczyszczeń ze spalania paliw Lp. Zanieczyszczenia Wielkość emisji Węgiel+biomasa+olej Biomasa+olej 1 SO 2, Mg/rok CO 2, Mg/rok Pył PM10, Mg/rok Przed wyborem technologii i urządzeń Inwestor dokonał wielowariantowej analizy kierunków modernizacji elektrowni począwszy od: - bloku gazowo parowego, - kotła węglowego, - kotła opalanego biomasą. Priorytetem był wybór technologii spalania, w którym nastąpiłoby efektywne wykorzystanie energii chemicznej zawartej w paliwie i przede wszystkim ograniczenie emisji zanieczyszczeń. Stąd wybór kotła opalanego biomasą jest oczywisty. Modernizacja obecnie eksploatowanej kotłowni węglowej i pozostanie przy surowcu kopalnym jest nierealna z uwagi na niską sprawność (kotły eksploatowane od lat 50-tych ubiegłego wieku) i brak moŝliwości spełnienia wymogów emisyjnych po 2016 r. Innym powodem odrzucenia wariantu kotłowni węglowej byłaby konieczność budowy instalacji odsiarczania oraz modernizacji instalacji odazotowania spalin. Modernizacja kotłowni węglowej mogłaby polegać wyłącznie na wymianie dotychczasowych jednostek na nowe.

8 8 W opisie pośredniego i bezpośredniego wpływu przedsięwzięcia na zdrowie i warunki Ŝycia ludzi (punkt 9.7) raport stwierdza jedynie, iŝ projektowane przedsięwzięcie nie będzie uciąŝliwe dla okolicznych mieszkańców. NajbliŜsza zabudowa mieszkaniowa znajduje się w odległości 70 m Przebieg trasy dla ok. 52 samochodów dziennie, wjeŝdŝających na teren elektrowni średnio co 9,5 min został zupełnie pominięty. NaleŜy wziąć pod uwagę, Ŝe 52 samochody dziennie będą transportowały biomasę przez Aglomerację Szczecińską, co spowoduje nasilenie się ruchu samochodowego w jej granicach. Niestety wnioskodawca w ogóle nie wziął pod uwagę wpływu znacznego dodatkowego ruchu samochodów cięŝarowych w Aglomeracji Szczecińskiej. W przypadku istniejącego kotła węglowego transport odbywał się głównie za pośrednictwem transportu kolejowego. W proponowanym wariancie transport kolejowy zostanie zupełnie wyeliminowany na rzecz transportu samochodowego. Zastąpienie transportu na samochodowy zwiększa zarówno emisję zanieczyszczeń oraz hałasu, których raport nie uwzględnia mimo iŝ zgodnie z punktem 5 nadrzędnym celem inwestycji jest ochrona środowiska. Wpływ wprowadzenia dodatkowej ilości pojazdów nie spowoduje zwiększenia uciąŝliwości transportu drogowego na okolicznych mieszkańców. Dodatkowe 52 pojazdy stanowią jedynie 0,1 % w ogólnej liczbie pojazdów przejeŝdŝających przez wybrany punkt w Szczecinie ul. Struga. Emisja do powietrza oraz hałas od pojazdów z biomasą nie będą powodowały znaczącego wzrostu zanieczyszczeń atmosferycznych oraz poziomu hałasu. NaleŜy podkreślić równieŝ, Ŝe w raporcie został przytoczony przewóz surowców samochodami jako wariant najbardziej niekorzystny. Inwestor będzie dąŝył do zrównowaŝenia dostaw równieŝ innymi drogami, aby ostatecznie osiągnąć poziom dostaw w wysokości ok. 1/3 drogą wodną, 1/3 transportem kołowym oraz 1/3 transportem kolejowym. W PGE Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A. priorytetem w działalności była i jest ochrona środowiska. Zmiana paliwa w Elektrowni Szczecin pozwoli osiągnąć wysokie wartości

9 9 redukcji emisji (nie tylko dwutlenku węgla), znacznie wyŝsze niŝ ograniczenie środków transportu. Spalanie biomasy uwaŝa się za korzystniejsze dla środowiska niŝ spalanie paliw kopalnych, gdyŝ zawartość szkodliwych pierwiastków (przede wszystkim siarki) w biomasie jest niŝsza, a powstający się w procesie spalania dwutlenek węgla wytworzony został w nieodległej przeszłości z dwutlenku węgla zawartego w biosferze. Natomiast dwutlenek wprowadzony do środowiska przy spalaniu paliw kopalnych jest dodatkowym dwutlenkiem węgla wnoszonym do atmosfery, zwiększającym globalne ocieplenie. Zamiana paliwa pozwoli na ograniczenie zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery oraz wpłynie na ograniczenie ilości powstających odpadów. Przewidywany efekt ekologiczny przedstawiono w poniŝszej Tabeli. Tabela Nr 3. Przewidywany efekt ekologiczny spowodowany zmianą paliwa Lp. Zanieczyszczenia Efekt ekologiczny Mg % 1 SO 2, Mg/rok CO 2, Mg/rok Pył PM10, Mg/rok Odpady paleniskowe, Mg/rok