EKONOMIA ŚRODOWISKO ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ EKOLOGIA!!!! SPOŁECZEŃSTWO

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "EKONOMIA ŚRODOWISKO ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ EKOLOGIA!!!! SPOŁECZEŃSTWO"

Transkrypt

1

2 EKONOMIA ŚRODOWISKO ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ SPOŁECZEŃSTWO EKOLOGIA!!!!

3 EKONOMIA ŚRODOWISKO - zużywanie zasobów naturalnych; - zarządzanie środowiskiem; - - ochrona przed zanieczyszczeniami, ZRÓWNOWAŻONY odpady ROZWÓJ Dbałość o ekologiczne podstawy życia człowieka = BIORÓŻNORODNOŚĆ SPOŁECZEŃSTWO EKOLOGIA - obieg materii i energii; - zależności między organizmami; - podstawy produktywności ekosystemów; - znaczenie bioróżnorodności

4 RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA

5 Pożyteczne stawonogi naturalni wrogowie pasożyty i drapieżniki (też nasionożercy )

6 Wartość usług ekosystemowych wynikających z bioróżnorodności 33 biliony USD około 2 x PKB USA). Rodzaj usługi Wartość ($ bilionów) Creating a soil 17.1 Recreation 3.0 Circulation of nutrients 2.3 Water supply and regulation of its circulation 2.3 Climate regulation (temperature and precipitation) 1.8 Habitat 1.4 Prevention of floods and hurricanes 1.1 Food and fiber 0.8 Genetic resources 0.8 Balance of atmospheric gases 0.7 Pollination 0.4 Other benefits 1.6 Total value of ecosystem services 33.3 Bilion= Costanza R. et.al The Value of the World s Ecosystem Services and Natural Capital, Nature, vol. 387, p. 256.

7 Utrata różnorodności biologicznej agrocenoz Od 1970 do 1985 roku spadła liczebność glebowych stawonogów do 43% w porównaniu do pierwszego roku obserwacji!!! John M. Holland, 2007

8 Ekologiczne i antropogeniczne czynniki wpływające na cykl życiowy chrząszczy biegaczowatych występujących na polach uprawnych (According to Holland 2002, modified)

9

10

11 Ręcznie siane wieloletnie trawy kępkowe i darniowe

12

13 MIESZANKA Droga techniczna 10 m szer. JĘCZMIEŃ RZEPAK

14 WSTĘPNE WYNIKI Liczebność wybranych stawonogów flower strip rapeseed barley maize Mieszanka Rzepak Jęczmień Kukurydza biegaczowate pająki biedronkowate bzygowate motyle dzienne pszczoła miodna trzmiele

15 WSTĘPNE WYNIKI Liczba gatunkó wybranych stawonogów flower strip rapeseed barley maize Mieszanka Rzepak Jęczmień Kukurydza biegaczowate pająki biedronkowate bzygowate motyle dzienne

16 Biegaczowate (Carabidae, Coleoptera) NMDS, Bray-Curtis index 36 0,12 0,06 M2013 M2012 R2013 R2012 R2014 Obtained rank Coordinate 2 0,00-0,06-0,12 M2014 J Target rank Stress = 0,1503-0,18 J2012 ANOSIM -0,24-0,30-0,36 J2014 Permutation N: 9999 Mean rank within: 9,111 Mean rank between: 21,63 R: 0,6955 p (same): 0,0043-0,4-0,3-0,2-0,1 0,0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 Coordinate 1

17 Analiza SIMPER M- mieszanka vs J- jęczmień Taxon; dissim = 59,68 Av. dissim Contrib. % Cumulative % Mean M Mean J Harpalus rufipes (Deg.) 19,9 33,34 33, ,7 Poecilus lepidus (Leske) 5,868 9,833 43, Bembidion quadrimaculatum (L.) 3,662 6,136 49,31 86,7 37,3 Dolichus halensis (Schall.) 3,454 5,788 55,09 61,7 5,67 Pterostichus melanarius (Ill.) 3,428 5,744 60,84 52,7 52,3 Poecilus punctulatus (Schall.) 3,388 5,677 66, ,3 Calosoma auropunctatum (F.) 2,241 3,754 70, Bembidion properans Steph. 1,806 3,026 73, ,3 Harpalus psittaceus (Fourcr.) 1,728 2,896 76, Amara bifrons (Gyll.) 1,472 2,467 78,66 27,3 1,33 Calathus ambiguus (Payk.) 1,237 2,072 80,73 27,7 10 Harpalus affinis (Schrk.) 1,194 2,001 82,73 29,7 11,7 Idiochroma dorsalis (Pont.) 1,002 1,68 84,41 21,3 14 Calathus fuscipes (Gze.) 0,8377 1,404 85,81 15,7 3 Poecilus cupreus (L.) 0,8359 1,401 87, Amara similata (Gyll.) 0,7358 1,233 88,45 12,3 0,333 Clivina fossor (L.) 0,6798 1,139 89,59 12,7 4,33 Harpalus froelichii Sturm 0,6674 1,118 90,7 11,3 0 Calathus erratus Sahlb. 0,6496 1,088 91, ,33 Bembidion tetracolum Say 0,6325 1,06 92,85 10,3 0,667

18 Analiza SIMPER M- mieszanka vs R- rzepak Taxon; dissim = 69,55 Av. dissim Contrib. % Cumulative % Mean M Mean R Harpalus rufipes (Deg.) 19,17 27,57 27, ,3 Poecilus lepidus (Leske) 8, , ,7 Amara ovata (F.) 5,054 7,267 46,83 2,33 88 Bembidion quadrimaculatum (L.) 4,621 6,644 53,47 86,7 3 Poecilus cupreus (L.) 3,611 5,192 58, ,7 Dolichus halensis (Schall.) 3,257 4,683 63,35 61,7 6,33 Pterostichus melanarius (Ill.) 3,188 4,583 67,93 52,7 47,7 Poecilus punctulatus (Schall.) 3,026 4,35 72, ,33 Calosoma auropunctatum (F.) 2,168 3,117 75,4 39 1,67 Bembidion properans Steph. 2,079 2,989 78, ,3 Harpalus psittaceus (Fourcr.) 1,673 2,406 80, ,33 Amara bifrons (Gyll.) 1,451 2,086 82,88 27,3 0,667 Idiochroma dorsalis (Pont.) 1,314 1,889 84,77 21,3 24,3 Calathus ambiguus (Payk.) 1,201 1,726 86,49 27,7 7 Amara similata (Gyll.) 1,11 1,596 88,09 12,3 24,3 Calathus fuscipes (Gze.) 0,832 1,196 89,29 15,7 3,33 Calathus erratus Sahlb. 0,7697 1,107 90, ,33

19 Analiza SIMPER J- jęczmień vs R - rzepak Taxon; dissim = 60,29 Av. dissim Contrib. %Cumulative % Mean J Mean R Amara ovata (F.) 9,997 16,58 16,58 0, Poecilus cupreus (L.) 7,712 12,79 29, ,7 Poecilus lepidus (Leske) 7,167 11,89 41, ,7 Harpalus rufipes (Deg.) 6,014 9,976 51,24 82,7 80,3 Pterostichus melanarius (Ill.) 5,403 8,963 60,2 52,3 47,7 Bembidion quadrimaculatum (L.) 3,881 6,439 66,64 37,3 3 Amara similata (Gyll.) 2,594 4,303 70,94 0,333 24,3 Bembidion properans Steph. 2,39 3,964 74,91 29,3 26,3 Idiochroma dorsalis (Pont.) 2,125 3,525 78, ,3 Poecilus punctulatus (Schall.) 2,085 3,459 81,89 20,3 5,33 Harpalus affinis (Schrk.) 1,566 2,598 84,49 11,7 20,3 Harpalus psittaceus (Fourcr.) 1,038 1,722 86,21 2 9,33 Amara plebeja (Gyll.) 0,7441 1,234 87,45 6,33 1 Poecilus versicolor (Sturm) 0,6645 1,102 88,55 6,33 5,33 Asaphidion flavipes (L.) 0,6266 1,039 89,59 0 6,67

20 LICZBA GATUNKÓW LICZBA OSOBNIKÓW CHAO_1 SHANON_H

21 Występowanie Carabidae w zależności od odległości od pasa kwietnego 30 Liczba gatunków Carabidae 350 Liczba osobników M-średnia J20 J40 J60 J80 0 M-średnia J20 J40 J60 J80 Liczba gatunków Carabidae 350 Liczba osobników M-średnia R20 R40 R60 R M-średnia R20 R40 R60 R80

22 zoof% M-średnie J20 J40 J60 J80 70 zoof% M-średnie R20 R40 R60 R80

23 Kilka zagadnień do rozwiązania: optymalne odległości między pasami; powiązanie pasów z pozostałościami naturalnych siedlisk; szerokość pasów/wielkość poletek jak długo poletko w jednym miejscu? czy ma to być jednolita struktura tylko z kwiatami? jak zachęcić (o ile trzeba) chrząszcze do przechodzenia na pola? czy na pasach potrzeba kontrolować ewentualne szkodniki wielożerne?

24 Jak długo poletko w jednym miejscu? Frank et al. 2009

25

26 DELICJE!!!

Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) upraw zbożowych i terenów przyległych

Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) upraw zbożowych i terenów przyległych Wiad. entomol. 25, Supl. 1: 33-43 Poznań 2006 Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) upraw zbożowych i terenów przyległych Carabidae (Coleoptera) of cereal cultivations and neighbouring areas TERESA JAWORSKA

Bardziej szczegółowo

Piotr Szafranek, Katarzyna Woszczyk Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice

Piotr Szafranek, Katarzyna Woszczyk Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice RÓŻNORODNOŚĆ I LICZEBNOŚĆ BIEGACZOWATYCH (COLEOPTERA: CARABIDAE) WYSTĘPUJĄCYCH W KONWENCJONALNYCH I EKOLOGICZNYCH UPRAWACH BURAKA ĆWIKŁOWEGO (BETA VULGARIS L.) DIVERSITY AND ABUNDANCE OF GROUND BEETLES

Bardziej szczegółowo

Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) Lusowa i okolic w środkowej Wielkopolsce

Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) Lusowa i okolic w środkowej Wielkopolsce Wiad. entomol. 25, Supl. 1: 87-95 Poznań 2006 Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) Lusowa i okolic w środkowej Wielkopolsce Ground beetles (Coleoptera: Carabidae) of Lusowo and its surroundings in the

Bardziej szczegółowo

Piotr Szafranek, Katarzyna Woszczyk Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice

Piotr Szafranek, Katarzyna Woszczyk Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice BIEGACZOWATE (COLEOPTERA: CARABIDAE) WYSTĘPUJĄCE W KONWENCJONALNEJ I EKOLOGICZNEJ UPRAWIE SELERA KORZENIOWEGO (APIUM GRAVEOLENS L. VAR. RAPACEUM (MILL.)) GROUND BEETLES (COLEOPTERA: CARABIDAE) OCCURRING

Bardziej szczegółowo

Analiza struktur zgrupowań biegaczowatych (Col., Carabidae) w integrowanej i ekologicznej uprawie ziemniaka Komunikat

Analiza struktur zgrupowań biegaczowatych (Col., Carabidae) w integrowanej i ekologicznej uprawie ziemniaka Komunikat NR 265 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2012 AGNIESZKA KOSEWSKA 1 KATARZYNA NIJAK 2 ¹ Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie ² Instytut Ochrony Roślin Państwowy Instytut Badawczy,

Bardziej szczegółowo

Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika XXX. Redaktor naczelny Janusz Gołota

Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika XXX. Redaktor naczelny Janusz Gołota Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika ZESZYTY NAUKOWE OSTROŁĘCKIEGO TOWARZYSTWA NAUKOWEGO XXX Redaktor naczelny Janusz Gołota OSTROŁĘKA 2016 Agnieszka Kosewska * Bożena Kordan ** UPRAWA FACELII

Bardziej szczegółowo

NAZIEMNA FAUNA BIEGACZOWATYCH (COL., CARABIDAE) WYSTĘPUJĄCA W UPRAWACH RZEPAKU OZIMEGO

NAZIEMNA FAUNA BIEGACZOWATYCH (COL., CARABIDAE) WYSTĘPUJĄCA W UPRAWACH RZEPAKU OZIMEGO Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 51 (2) 2011 NAZIEMNA FAUNA BIEGACZOWATYCH (COL., CARABIDAE) WYSTĘPUJĄCA W UPRAWACH RZEPAKU OZIMEGO AGNIESZKA KOSEWSKA, MARIUSZ NIETUPSKI, AGNIESZKA

Bardziej szczegółowo

Stanisław Huruk, Arvīds Barševskis. Charakterystyka biegaczowatych (Coleoptera, Carabidae) Gór Świętokrzyskich

Stanisław Huruk, Arvīds Barševskis. Charakterystyka biegaczowatych (Coleoptera, Carabidae) Gór Świętokrzyskich Stanisław Huruk, Arvīds Barševskis Charakterystyka biegaczowatych (Coleoptera, Carabidae) Gór Świętokrzyskich Stanisław Huruk, Arvīds Barševskis Charakterystyka biegaczowatych (Coleoptera, Carabidae)

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY METODYCZNE I PRZEGLĄDOWE

MATERIAŁY METODYCZNE I PRZEGLĄDOWE Wiad. entomol. 29 (4): 289-295 Poznań 2010 MATERIAŁY METODYCZNE I PRZEGLĄDOWE METHODICAL AND REVIEW MATERIALS Chrząszcze z rodziny biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) jako żywiciele pasożytniczych i

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ZABIEGÓW AGROTECHNICZNYCH NA WYSTĘPOWANIE CHRZĄSZCZY Z RODZINY BIEGACZOWATYCH (COLEOPTERA, CARABIDAE) W WYBRANYCH TYPACH UPRAW

WPŁYW ZABIEGÓW AGROTECHNICZNYCH NA WYSTĘPOWANIE CHRZĄSZCZY Z RODZINY BIEGACZOWATYCH (COLEOPTERA, CARABIDAE) W WYBRANYCH TYPACH UPRAW Karolina KONIECZNA Tomasz OLBRYCHT Elżbieta WOJCIECHOWICZ-ŻYTKO Edyta WILK EPISTEME 26/2015, t. II s. 337 345 ISSN 1895-4421 WPŁYW ZABIEGÓW AGROTECHNICZNYCH NA WYSTĘPOWANIE CHRZĄSZCZY Z RODZINY BIEGACZOWATYCH

Bardziej szczegółowo

I. WSTĘP II. TRANSGENICZNE ODMIANY KUKURYDZY Z EKSPRESJĄ TOKSYCZNEGO BIAŁKA CRY NA OWADY

I. WSTĘP II. TRANSGENICZNE ODMIANY KUKURYDZY Z EKSPRESJĄ TOKSYCZNEGO BIAŁKA CRY NA OWADY Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 50 (4) 2010 CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH GATUNKÓW BIEGACZOWATYCH (COLEOPTERA: CARABIDAE) POD KĄTEM ICH PRZYDATNOŚCI DLA OCENY RYZYKA I MONITORINGU UWALNIANIA

Bardziej szczegółowo

Następczy wpływ pyretroidów Karate i Mavrik na aktywność biegaczowatych (Coleoptera, Carabidae) w agrocenozie rzepaku ozimego badania wstępne

Następczy wpływ pyretroidów Karate i Mavrik na aktywność biegaczowatych (Coleoptera, Carabidae) w agrocenozie rzepaku ozimego badania wstępne Tom XXIV Rośliny Oleiste 2003 Zdzisław Klukowski, Jacek Twardowski, Małgorzata Irzykowicz Akademia Rolnicza we Wrocławiu, Katedra Ochrony Roślin Następczy wpływ pyretroidów Karate i Mavrik na aktywność

Bardziej szczegółowo

Pasy kwietne jako sposób ochrony roślin uprawnych i zwiększania różnorodności biologicznej pól uprawnych HOR. re

Pasy kwietne jako sposób ochrony roślin uprawnych i zwiększania różnorodności biologicznej pól uprawnych HOR. re Pasy kwietne jako sposób ochrony roślin uprawnych i zwiększania różnorodności biologicznej pól uprawnych HOR. re.027.5.2018 Krzysztof Kujawa z zespołem (IŚRiL PAN) oraz Jolanta Kowalska IOR-PIB Paweł Sienkiewicz

Bardziej szczegółowo

55 (1): 30-39, 2015 Published online: ISSN

55 (1): 30-39, 2015 Published online: ISSN PROGRESS IN PLANT PROTECTION DOI: 10.14199/ppp-2015-006 55 (1): 30-39, 2015 Published online: 27.01.2015 ISSN 1427-4337 Received: 24.03.2014 / Accepted: 23.10.2014 The comparison of the occurrence of the

Bardziej szczegółowo

Porównanie zgrupowań biegaczowatych (Col., Carabidae) w integrowanej i ekologicznej uprawie ziemniaka

Porównanie zgrupowań biegaczowatych (Col., Carabidae) w integrowanej i ekologicznej uprawie ziemniaka PROGRESS IN PLANT PROTECTION/POSTĘPY W OCHRONIE ROŚLIN 53 (1) 2013 Comparison of carabid beetles (Col., Carabidae) assemblages in integrated and organic potato management Porównanie zgrupowań biegaczowatych

Bardziej szczegółowo

2.3. Zgrupowania Carabidae zarośli śródpolnych rosnących w różnej odległości od ciągów komunikacyjnych

2.3. Zgrupowania Carabidae zarośli śródpolnych rosnących w różnej odległości od ciągów komunikacyjnych 2.3. Zgrupowania Carabidae zarośli śródpolnych rosnących w różnej odległości od ciągów komunikacyjnych Wstęp Miasta i tereny podmiejskie stanowią bardzo ważny element krajobrazu przyrodniczego. Są one

Bardziej szczegółowo

Comparison of ground beetle (Coleoptera, Carabidae) assemblages in tillage and no-tillage cultivation of cereals crop

Comparison of ground beetle (Coleoptera, Carabidae) assemblages in tillage and no-tillage cultivation of cereals crop Progress IN PLANT PROTECTION 58 (1): 40-48, 2018 ISSN 1427-4337 DOI: 10.14199/ppp-2018-005 Published on line: 19.03.2018 Received: 02.02.2018 / Accepted: 14.03.2018 Comparison of ground beetle (Coleoptera,

Bardziej szczegółowo

Porównanie zgrupowań Carabidae (Coleoptera) rezerwatu torfowiskowego Redykajny i zadrzewienia śródmiejskiego Olsztyna

Porównanie zgrupowań Carabidae (Coleoptera) rezerwatu torfowiskowego Redykajny i zadrzewienia śródmiejskiego Olsztyna Wiad. entomol. 25, Supl. 1: 61-70 Poznań 2006 Porównanie zgrupowań Carabidae (Coleoptera) rezerwatu torfowiskowego Redykajny i zadrzewienia śródmiejskiego Olsztyna Comparison of assemblages of Carabidae

Bardziej szczegółowo

Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa

Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego Krzysztof Kujawa Różnorodność biologiczna Zróżnicowanie wszystkich żywych organizmów występujących na Ziemi

Bardziej szczegółowo

Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody (Parki nar. Rez. Przyr.)

Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody (Parki nar. Rez. Przyr.) Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody (Parki nar. Rez. Przyr.) 24 1 4 105 115 2005 RADOMIR JASKUŁA, JAN K. KOWALCZYK, BARBARA LOGA, AGNIESZKA SOSZYŃSKA-MAJ, CEZARY WATAŁA Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae)

Bardziej szczegółowo

WIADOMOŚCI ENTOMOLOGICZNE (ENTOMOLOGICAL NEWS) XXV, Suplement 1

WIADOMOŚCI ENTOMOLOGICZNE (ENTOMOLOGICAL NEWS) XXV, Suplement 1 P O L S K I E T O W A R Z Y S T W O E N T O M O L O G I C Z N E P O L I S H E N T O M O L O G I C A L S O C I E T Y ISSN 0138-0737 WIADOMOŚCI ENTOMOLOGICZNE (ENTOMOLOGICAL NEWS) XXV, Suplement 1 Biegaczowate

Bardziej szczegółowo

Różnorodność, zagrożenia i ochrona pszczół na terenach rolniczych

Różnorodność, zagrożenia i ochrona pszczół na terenach rolniczych Różnorodność, zagrożenia i ochrona pszczół na terenach rolniczych dr Weronika Banaszak-Cibicka Zakład Hodowli Owadów Użytkowych Instytut Zoologii Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Krajobraz rolniczy

Bardziej szczegółowo

Wstęp i cel badań. Zrealizowano na podstawie decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30. maja 2016 r HORre-msz /16 (244)

Wstęp i cel badań. Zrealizowano na podstawie decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30. maja 2016 r HORre-msz /16 (244) Zrealizowano na podstawie decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 3. maja 216 r HORremsz7822/16 (244) Wstęp i cel badań Do gatunków roślin, które stwarzają generalnie duże trudności w produkcji

Bardziej szczegółowo

Antropocen zanikająca bioróżnorodność. Kwietne pasy jako narzędzie ochrony przyrody na terenach rolniczych

Antropocen zanikająca bioróżnorodność. Kwietne pasy jako narzędzie ochrony przyrody na terenach rolniczych Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk, Poznań Antropocen zanikająca bioróżnorodność. Kwietne pasy jako narzędzie ochrony przyrody na terenach rolniczych Krzysztof Kujawa Fot.

Bardziej szczegółowo

Wyniki inwentaryzacji entomofauny na terenach pod liniami elektroenergetycznymi i na przylegających obszarach leśnych

Wyniki inwentaryzacji entomofauny na terenach pod liniami elektroenergetycznymi i na przylegających obszarach leśnych Wyniki inwentaryzacji entomofauny na terenach pod liniami elektroenergetycznymi i na przylegających obszarach leśnych Radosław Plewa, Tomasz Jaworski, Grzegorz Tarwacki Zakład Ochrony Lasu Instytut Badawczy

Bardziej szczegółowo

Porównanie struktur zgrupowań biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) łąk kośnych oraz przylegających do nich pól uprawnych

Porównanie struktur zgrupowań biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) łąk kośnych oraz przylegających do nich pól uprawnych Wiad. entomol. 25, Supl. 1: 9-32 Poznań 2006 Porównanie struktur zgrupowań biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) łąk kośnych oraz przylegających do nich pól uprawnych Comparison of structure of carabid

Bardziej szczegółowo

NOWE DANE O ROZMIESZCZENIU I WYBRANE CECHY MORFOMETRYCZNE TRECHUS AUSTRIACUS DEJEAN, 1831 (COLEOPTERA: CARABIDAE) NA BIAŁORUSI

NOWE DANE O ROZMIESZCZENIU I WYBRANE CECHY MORFOMETRYCZNE TRECHUS AUSTRIACUS DEJEAN, 1831 (COLEOPTERA: CARABIDAE) NA BIAŁORUSI S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 7 2010 NOWE DANE O ROZMIESZCZENIU I WYBRANE CECHY MORFOMETRYCZNE TRECHUS AUSTRIACUS DEJEAN, 1831 (COLEOPTERA: CARABIDAE) NA BIAŁORUSI A NEW DATES OF DISTRIBUTION

Bardziej szczegółowo

SKŁAD GATUNKOWY I STRUKTURA ZGRUPOWANIA BIEGACZOWATYCH (COLEOPTERA: CARABIDAE) WIEKOWEGO BORU MIESZANEGO W REZERWACIE PRZYRODY GOŁĘBIA GÓRA

SKŁAD GATUNKOWY I STRUKTURA ZGRUPOWANIA BIEGACZOWATYCH (COLEOPTERA: CARABIDAE) WIEKOWEGO BORU MIESZANEGO W REZERWACIE PRZYRODY GOŁĘBIA GÓRA S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 8 2011 SKŁAD GATUNKOWY I STRUKTURA ZGRUPOWANIA BIEGACZOWATYCH (COLEOPTERA: CARABIDAE) WIEKOWEGO BORU MIESZANEGO W REZERWACIE PRZYRODY GOŁĘBIA GÓRA SPECIES

Bardziej szczegółowo

Wpływ zabiegów ochrony roślin na występowanie biegaczowatych (Col. Carabidae) w wybranych uprawach

Wpływ zabiegów ochrony roślin na występowanie biegaczowatych (Col. Carabidae) w wybranych uprawach PROGRESS IN PLANT PROTECTION/POSTĘPY W OCHRONIE ROŚLIN 52 (3) 2012 Effect of plant protection treatments on the occurrence of ground beetles (Col. Carabidae) in selected plant plantations Wpływ zabiegów

Bardziej szczegółowo

PORÓWNANIE FAUNY WYSTĘPUJĄCEJ NA WARZYWACH KORZENIOWYCH UPRAWIANYCH METODĄ EKOLOGICZNĄ I KONWENCJONALNĄ

PORÓWNANIE FAUNY WYSTĘPUJĄCEJ NA WARZYWACH KORZENIOWYCH UPRAWIANYCH METODĄ EKOLOGICZNĄ I KONWENCJONALNĄ PORÓWNANIE FAUNY WYSTĘPUJĄCEJ NA WARZYWACH KORZENIOWYCH UPRAWIANYCH METODĄ EKOLOGICZNĄ I KONWENCJONALNĄ COMPARISON OF THE FAUNA OCCURRING ON ROOT VEGETABLES CULTIVATED UNDER ORGANIC AND CONVENTIONAL SYSTEMS

Bardziej szczegółowo

FIELD MARGINS IN WINTER WHEAT AGROCENOSIS AS RESERVOIRS OF BENEFICIAL GROUND BEETLES (COL., CARABIDAE)

FIELD MARGINS IN WINTER WHEAT AGROCENOSIS AS RESERVOIRS OF BENEFICIAL GROUND BEETLES (COL., CARABIDAE) Jacek P. TWARDOWSKI, Karolina PASTUSZKO Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Katedra Ochrony Rolin email: jacek.twardowski@up.wroc.pl FIELD MARGINS IN WINTER WHEAT AGROCENOSIS AS RESERVOIRS OF BENEFICIAL

Bardziej szczegółowo

Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody (Parki nar. Rez. Przyr.)

Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody (Parki nar. Rez. Przyr.) Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody (Parki nar. Rez. Przyr.) 22 4 549 560 2003 RADOMIR JASKUŁA Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) w wybranych rezerwatach okolic Łodzi JASKUŁA R. 2003. Carabid beetles

Bardziej szczegółowo

(chrząszcze, Coleoptera) czterech Środowisk Biebrzańskiego Parku Narodowego

(chrząszcze, Coleoptera) czterech Środowisk Biebrzańskiego Parku Narodowego PRZYRODA BIEBRZAŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO Redakcja Andrzej Dyrcz, Cezary Werpachowski Wydawca Biebrzański Park Narodowy; Osowiec-Twierdza; 2005 Biegaczowate, Carabidae (chrząszcze, Coleoptera) czterech

Bardziej szczegółowo

BIEGACZOWATE (COLEOPTERA: CARABIDAE) W UPRAWIE PSZENICY W OKOLICY LĘBORKA CARABID BEETLES (COLEOPTERA: CARABIDAE) IN THE WHEAT FIELD NEAR LĘBORK

BIEGACZOWATE (COLEOPTERA: CARABIDAE) W UPRAWIE PSZENICY W OKOLICY LĘBORKA CARABID BEETLES (COLEOPTERA: CARABIDAE) IN THE WHEAT FIELD NEAR LĘBORK S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 5 2008 BIEGACZOWATE (COLEOPTERA: CARABIDAE) W UPRAWIE PSZENICY W OKOLICY LĘBORKA CARABID BEETLES (COLEOPTERA: CARABIDAE) IN THE WHEAT FIELD NEAR LĘBORK Oleg

Bardziej szczegółowo

www.harcerskanatura.eu PROJEKT

www.harcerskanatura.eu PROJEKT PROJEKT kampania edukacyjna dla dzieci i młodzieży 4 żywioły przyjaciele człowieka cykl konkursów w szkołach główna nagroda w konkursach wymiana dzieci i młodzieży między Partnerami projektu program edukacyjny

Bardziej szczegółowo

SKŁAD GATUNKOWY I STRUKTURA ZGRUPOWANIA BIEGACZOWATYCH (COLEOPTERA: CARABIDAE) NA PASTWISKU W PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ POLSCE

SKŁAD GATUNKOWY I STRUKTURA ZGRUPOWANIA BIEGACZOWATYCH (COLEOPTERA: CARABIDAE) NA PASTWISKU W PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ POLSCE S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 6 2009 SKŁAD GATUNKOWY I STRUKTURA ZGRUPOWANIA BIEGACZOWATYCH (COLEOPTERA: CARABIDAE) NA PASTWISKU W PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ POLSCE SPECIES COMPOSITION AND CARABID

Bardziej szczegółowo

Zgrupowania epigeicznych biegaczowatych (Coleoptera: uwilgotnienia, w okolicach Olsztyna

Zgrupowania epigeicznych biegaczowatych (Coleoptera: uwilgotnienia, w okolicach Olsztyna Wiad. entomol. 26 (3): 185-193 Poznań 2007 Zgrupowania epigeicznych biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) dwóch śródleśnych łąk kośnych o różnym stopniu uwilgotnienia, w okolicach Olsztyna Assemblages

Bardziej szczegółowo

7. Bioindykacja 7. BIOINDYKACJA

7. Bioindykacja 7. BIOINDYKACJA 7. BIOINDYKACJA W ramach Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego realizowane są programy (epifity nadrzewne M1 i fauna epigeiczna O1) oparte o wykorzystanie organizmów żywych (roślin i zwierząt)

Bardziej szczegółowo

Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) rezerwatu leśno-stepowego w Bielinku nad Odrą i jego okolic

Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) rezerwatu leśno-stepowego w Bielinku nad Odrą i jego okolic Wiad. entomol. 16 (3-4): 143-154 Poznań (1997) 1998 Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) rezerwatu leśno-stepowego w Bielinku nad Odrą i jego okolic The ground beetles (Coleoptera: Carabidae) of the steppe-forest

Bardziej szczegółowo

Dotychczasowy stan poznania biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) z terenu wysp Wolin i Uznam

Dotychczasowy stan poznania biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) z terenu wysp Wolin i Uznam Wiad. entomol. 25, Supl. 1: 111-127 Poznań 2006 Dotychczasowy stan poznania biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) z terenu wysp Wolin i Uznam Hitherto state of knowledge of ground beetles (Coleoptera:

Bardziej szczegółowo

MONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI

MONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI MONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI dr inż. Bogdan Bąk prof. dr hab. inż. Leszek Łabędzki Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy

Bardziej szczegółowo

określa, czym się zajmują ekologia, ochrona środowiska i ochrona przyrody określa niszę ekologiczną wybranych gatunków

określa, czym się zajmują ekologia, ochrona środowiska i ochrona przyrody określa niszę ekologiczną wybranych gatunków WYMAGANIA EDUKACYJNE Z EKOLOGII Z ELEMENTAMI OCHRONY ŚRODOWISKA DLA KLASY III ZAKRES ROSZERZONY Biologia na czasie 3 zakres rozszerzony Dział programu Lp. Temat Poziom wymagań konieczny (K) podstawowy

Bardziej szczegółowo

BIEGACZOWATE (COLEOPTERA: CARABIDAE) ZASIEDLAJĄCE UPRAWY WIERZBY KRZEWIASTEJ SALIX SPP.

BIEGACZOWATE (COLEOPTERA: CARABIDAE) ZASIEDLAJĄCE UPRAWY WIERZBY KRZEWIASTEJ SALIX SPP. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 50 (3) 2010 BIEGACZOWATE (COLEOPTERA: CARABIDAE) ZASIEDLAJĄCE UPRAWY WIERZBY KRZEWIASTEJ SALIX SPP. AGNIESZKA KOSEWSKA, MARIUSZ NIETUPSKI, AGNIESZKA

Bardziej szczegółowo

FunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy. Bogdan Jaroszewicz

FunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy. Bogdan Jaroszewicz Białowieska Stacja Geobotaniczna FunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy Bogdan Jaroszewicz Seminarium Ochrona różnorodności biologicznej

Bardziej szczegółowo

MINKINA ŁUKASZ: Rodzaj Opilo (LATREILLE, 1802) (Coleoptera, Cleridae) z okolic Częstochowy.. 6

MINKINA ŁUKASZ: Rodzaj Opilo (LATREILLE, 1802) (Coleoptera, Cleridae) z okolic Częstochowy.. 6 ISSN 1896-544X BIULETYN CZĘSTOCHOWSKIEGO KOŁA ENTOOLOGICZNEGO Częstochowa Nr 7 12/2008 TREŚĆ CONTENTS str. KLASIŃSKI AROSŁAW: Biegaczowate (Carabidae, Coleoptera) z irowskiego Przełomu rzeki Warty. The

Bardziej szczegółowo

USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska

USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW Małgorzata Stępniewska Zalecana literatura Czajkowski M., Bartczak A., Giergiczny M., Navrud S., Tylicz T., 2014: Providing preference-based support for forest ecosystem service management,

Bardziej szczegółowo

Czy uczymy, że sarna nie jest żoną jelenia?

Czy uczymy, że sarna nie jest żoną jelenia? Czy uczymy, że sarna nie jest żoną jelenia? Dr inż. Krzysztof Klimaszewski Warszawa, 10.09.2014 r. Projekt "O bioróżnorodności dla przyszłości - czyli jak uczyć, że sarna nie jest żoną jelenia" korzysta

Bardziej szczegółowo

POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT ZOOLOGII. Tom 26 Warszawa, 31 XII 1981 N r 12. Wojciech C z e c h o w s k i. Abstract

POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT ZOOLOGII. Tom 26 Warszawa, 31 XII 1981 N r 12. Wojciech C z e c h o w s k i. Abstract POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT ZOOLOGII FRAGMENTA FAUNISTICA Tom 26 Warszawa, 31 XII 1981 N r 12 Wojciech C z e c h o w s k i Biegaczowate (C a ra b id a e, C o le o p te r a ) [Z 10 rysunkami i 6 tabelami

Bardziej szczegółowo

INTEGROWANA OCHRONA ROŚLIN Niechemiczne i chemiczne metody ochrony plantacji

INTEGROWANA OCHRONA ROŚLIN Niechemiczne i chemiczne metody ochrony plantacji INTEGROWANA OCHRONA ROŚLIN Niechemiczne i chemiczne metody ochrony plantacji Grzegorz Pruszyński Instytut Ochrony Roślin Państwowy Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu Wiek pestycydów (wg Matcalfa 1980):

Bardziej szczegółowo

USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska

USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW Małgorzata Stępniewska MAES - Grupa Robocza UE ds. Rozpoznania i oceny ekosystemów i ich usług (EU Working Group on Mapping and assessment of ecosystems and their services) European

Bardziej szczegółowo

Leszek ŁABĘDZKI, Bogdan BĄK, Ewa KANECKA-GESZKE, Karolina SMARZYNSKA, Tymoteusz BOLEWSKI

Leszek ŁABĘDZKI, Bogdan BĄK, Ewa KANECKA-GESZKE, Karolina SMARZYNSKA, Tymoteusz BOLEWSKI MONITOROWANIE I PROGNOZOWANIE DEFICYTÓW I NADMIARÓW WODY W ROLNICTWIE W POLSCE Z WYKORZYSTANIEM WSKAŹNIKÓW STANDARYZOWANEGO OPADU SPI I WILGOTNOŚCI GLEBY SMI Leszek ŁABĘDZKI, Bogdan BĄK, Ewa KANECKA-GESZKE,

Bardziej szczegółowo

Czy energetyka rozproszona zagraża usługom świadczonym przez ekosystemy?

Czy energetyka rozproszona zagraża usługom świadczonym przez ekosystemy? Czy energetyka rozproszona zagraża usługom świadczonym przez ekosystemy? Edyta Sierka, Gabriela Woźniak, Agnieszka Błońska, Agnieszka Kompała-Bąba Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski

Bardziej szczegółowo

EKOLOGIA. Sukcesja ekologiczna. Sukcesja. 1. Sukcesja ekologiczna 2. Hipoteza Gai

EKOLOGIA. Sukcesja ekologiczna. Sukcesja. 1. Sukcesja ekologiczna 2. Hipoteza Gai EKOLOGIA 1. Sukcesja ekologiczna 2. Hipoteza Gai 1/20 Sukcesja ekologiczna Proces prowadzący do powstania stabilnego ekosystemu, pozostającego w równowadze ze środowiskiem, osiąganym przez maksymalne możliwe

Bardziej szczegółowo

Wpływ zabiegów chemicznych w agrocenozach na chronione gatunki biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) *

Wpływ zabiegów chemicznych w agrocenozach na chronione gatunki biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) * Wiad. entomol. 25, Supl. 2: 89-94 Poznań 2006 Wpływ zabiegów chemicznych w agrocenozach na chronione gatunki biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) * The influence of chemical measures in agrocenosis on

Bardziej szczegółowo

Bioróżnorodność populacji pszczół i owadów dziko zapylających w Unii Europejskiej i w Polsce Hajnalka Szentgyörgyi

Bioróżnorodność populacji pszczół i owadów dziko zapylających w Unii Europejskiej i w Polsce Hajnalka Szentgyörgyi Bioróżnorodność populacji pszczół i owadów dziko zapylających w Unii Europejskiej i w Polsce Hajnalka Szentgyörgyi Konferencja pt. Ochrona owadów zapylających warunkiem zachowania ekosystemów i produkcji

Bardziej szczegółowo

MONITORING BIEGACZOWATYCH (CARABIDAE, COLEOPTERA) WAŻNIEJSZYCH SIEDLISKOWYCH TYPÓW LASU POLSKI. Andrzej Leśniak

MONITORING BIEGACZOWATYCH (CARABIDAE, COLEOPTERA) WAŻNIEJSZYCH SIEDLISKOWYCH TYPÓW LASU POLSKI. Andrzej Leśniak MONITORING BIEGACZOWATYCH (CARABIDAE, COLEOPTERA) WAŻNIEJSZYCH SIEDLISKOWYCH TYPÓW LASU POLSKI Andrzej Leśniak Leśniak A., 2015: Monitoring biegaczowatych (Carabidae, Coleoptera) ważniejszych siedliskowych

Bardziej szczegółowo

Czytanie pobocza Z: Forman et al. 2003

Czytanie pobocza Z: Forman et al. 2003 Wykład 4 R.T.T Forman, D. Sperling, J. Bissonette, A.P. Clevenger, C. Cutshall, V. Dale, L. Fahrig, R. France, C. Goldman, K. Heanue, J. Jones, F. Swanson, T. Turrentine, T. Winter Mapy Polski Rozwój dróg

Bardziej szczegółowo

Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) w drugim roku spontanicznej sukcesji regeneracyjnej zniszczonych przez huragan drzewostanów Puszczy Piskiej

Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) w drugim roku spontanicznej sukcesji regeneracyjnej zniszczonych przez huragan drzewostanów Puszczy Piskiej Wiad. entomol. 25, Supl. 1: 97-110 Poznań 2006 Biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) w drugim roku spontanicznej sukcesji regeneracyjnej zniszczonych przez huragan drzewostanów Puszczy Piskiej Ground beetles

Bardziej szczegółowo

Bioróżnorodność gleb użytkowanych rolniczo

Bioróżnorodność gleb użytkowanych rolniczo Bioróżnorodność gleb użytkowanych rolniczo MONIKA KOWALIK Warsztaty naukowe p.t. : Ocena gleb użytkowanych rolniczo z uwzględnieniem prawidłowego funkcjonowania ekosystemów glebowych oraz wskazanie działań

Bardziej szczegółowo

STRUKTURA ZGRUPOWAŃ BIEGACZOWATYCH W UROCZYSKU SERWIS ŚWIĘTOKRZYSKIEGO PARKU NARODOWEGO W DWÓCH ODLEGŁYCH OKRESACH BADAWCZYCH

STRUKTURA ZGRUPOWAŃ BIEGACZOWATYCH W UROCZYSKU SERWIS ŚWIĘTOKRZYSKIEGO PARKU NARODOWEGO W DWÓCH ODLEGŁYCH OKRESACH BADAWCZYCH STRUKTURA ZGRUPOWAŃ BIEGACZOWATYCH W UROCZYSKU SERWIS ŚWIĘTOKRZYSKIEGO PARKU NARODOWEGO W DWÓCH ODLEGŁYCH OKRESACH BADAWCZYCH Stanisław Huruk, Alicja Huruk Huruk S, Huruk A.,: Struktura zgrupowań biegaczowatych

Bardziej szczegółowo

GRASS 2019 Warszawa, Agroekologia. GRASS, Warszawa AGROEKOLOGIA. dla zdrowej ziemi

GRASS 2019 Warszawa, Agroekologia. GRASS, Warszawa AGROEKOLOGIA. dla zdrowej ziemi GRASS 2019 Warszawa, 25-26.09.2019 Agroekologia AGROEKOLOGIA dla zdrowej ziemi GRASS, 25-26.09.2019 Warszawa 1. Dlaczego potrzebujemy Agroekologii? - Porażki Zielonej Rewolucji - Zmiana klimatu 2. Czym

Bardziej szczegółowo

Usługi środowiska w świetle bezpieczeństwa ekologicznego

Usługi środowiska w świetle bezpieczeństwa ekologicznego Artur Michałowski ZMN przy Komitecie Prognoz Polska 2000 Plus PAN Konferencja naukowa Zrównoważony rozwój w polityce spójności w latach 2014-2020. Istota, znaczenie oraz zakres monitorowania Augustów 3-4

Bardziej szczegółowo

Dr hab. inż. Krzysztof Górecki

Dr hab. inż. Krzysztof Górecki Dr hab. inż. Krzysztof Górecki Poznań, 10 kwietnia 2019 r. Katedra Entomologii i Ochrony Środowiska Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Recenzja Pracy doktorskiej

Bardziej szczegółowo

ABC Rolnictwa - warsztaty edukacyjne

ABC Rolnictwa - warsztaty edukacyjne ABC Rolnictwa - warsztaty edukacyjne Barzkowicki Ośrodek Edukacji Ekologicznej działający przy Zachodniopomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach w dniach od 20 maja do 11 czerwca br. zorganizował

Bardziej szczegółowo

Wpływ pyretroidów, lambda-cyhalotryny i tau-fluvalinatu na stawonogi pożyteczne w uprawie rzepaku ozimego. (Autoreferat)

Wpływ pyretroidów, lambda-cyhalotryny i tau-fluvalinatu na stawonogi pożyteczne w uprawie rzepaku ozimego. (Autoreferat) UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU WYDZIAŁ PRZYRODNICZO-TECHNOLOGICZNY KATEDRA OCHRONY ROŚLIN ROZPRAWA DOKTORSKA mgr Małgorzata Mederska Wpływ pyretroidów, lambda-cyhalotryny i tau-fluvalinatu na stawonogi

Bardziej szczegółowo

ORGANIZMY POŻYTECZNE WYSTĘPUJĄCE NA PLANTACJACH ROŚLIN ENERGETYCZNYCH

ORGANIZMY POŻYTECZNE WYSTĘPUJĄCE NA PLANTACJACH ROŚLIN ENERGETYCZNYCH FRAGM. AGRON. 26(4) 2009, 22 27 ORGANIZMY POŻYTECZNE WYSTĘPUJĄCE NA PLANTACJACH ROŚLIN ENERGETYCZNYCH ŻANETA FIEDLER, JOANNA JAWORSKA Instytut Ochrony Roślin Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu Z.Fiedler@ior.poznan.pl

Bardziej szczegółowo

Kolekcja entomologiczna ks. Pawła Wycisło w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu

Kolekcja entomologiczna ks. Pawła Wycisło w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu ROCZNIK MUZEUM GÓRNOŚLĄSKIEGO W BYTOMIU PRZYRODA Vol. 25 (online 003): 1 116 ISSN 0068-466X, eissn 2451-0467 (online) Bytom, 06.08.2019 Adam Larysz Kolekcja entomologiczna ks. Pawła Wycisło w zbiorach

Bardziej szczegółowo

The landscape dimension of green infrastructure for urban areas in Central Europe

The landscape dimension of green infrastructure for urban areas in Central Europe The landscape dimension of green infrastructure for urban areas in Central Europe Marek Degórski Institute Geography and Spatial Organization Polisha Academy of Sciences Andora 2015 Green infrastructure

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I 1. 2. 3. podstawowe kierunkowe 124 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 796 8 Organizmy modelowe w badaniach

Bardziej szczegółowo

Duże zwierzęta w morzu. Jan Marcin Węsławski, IOPAN, Sopot

Duże zwierzęta w morzu. Jan Marcin Węsławski, IOPAN, Sopot Duże zwierzęta w morzu Jan Marcin Węsławski, IOPAN, Sopot Wielkość organizmu Święty Graal Ekologii? literatura Woodward et al.. 2005 Body size in ecological networks. TREE 20, 402-409 Yodzis P 2001 Must

Bardziej szczegółowo

Zagrajmy w ekologię gra dydaktyczna.

Zagrajmy w ekologię gra dydaktyczna. 1 Zagrajmy w ekologię gra dydaktyczna. Czas trwania zajęć: 45 minut Podstawowe pojęcia: - populacja, - gatunek, - łańcuch pokarmowy, - sieć pokarmowa, - poziom troficzny, - producent, - konsument, - równowaga

Bardziej szczegółowo

P l a n s t u d i ó w. poziom 6

P l a n s t u d i ó w. poziom 6 Wydział prowadzący kierunek studiów: P l a n s t u d i ó w Biologii i Ochrony Środowiska Kierunek studiów: (nazwa kierunku musi być adekwatna do zawartości programu kształcenia a zwłaszcza do zakładanych

Bardziej szczegółowo

dr Renata Kędzior Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Katedra Ekologii Klimatologii i Ochrony Powietrza

dr Renata Kędzior Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Katedra Ekologii Klimatologii i Ochrony Powietrza Wykorzystanie biegaczowatych jako biowskaźników do oceny stanu środowiska przyrodniczego koryt i brzegów rzek górskich o różnym stopniu przekształcenia dr Renata Kędzior Wydział Inżynierii Środowiska i

Bardziej szczegółowo

INTEGROWANA OCHRONA ROŚLIN

INTEGROWANA OCHRONA ROŚLIN INTEGROWANA OCHRONA ROŚLIN Pasewalk, 21 luty 2013 r. Florian Kaszak Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Koszalinie 01.01.2014 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska 1. 2. 3. 4. w. w. w. w. aud. lab. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska 8 Organizmy modelowe w badaniach toksykologicznych 10

Bardziej szczegółowo

WYPOSAŻENIE TERENOWE ODKRYWCY PRZYRODY

WYPOSAŻENIE TERENOWE ODKRYWCY PRZYRODY WYPOSAŻENIE TERENOWE ODKRYWCY PRZYRODY ODPOWIEDNIA ODZIEŻ - OBUWIE SPORTOWE - WYGODNE UBRANIE WIERZCHNIE, PRZYSTOSOWANE DO WARUNKÓW POGODOWYCH I TERENOWYCH. - OKRYCIE GŁOWY - WYGODNA TORBA Zabezpieczenie

Bardziej szczegółowo

1. Wstęp i cele projektu badawczego

1. Wstęp i cele projektu badawczego Ocena efektywności kwietnych pasów w ograniczaniu agrofagów na ekologicznej uprawie marchwi i w zwiększaniu różnorodności biologicznej na terenach rolniczych Rezultaty realizacji projektu badawczego (nr

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ochroną środowiska

Zarządzanie ochroną środowiska Zarządzanie ochroną Tomasz Poskrobko Zakres wykładów Teoretyczne aspekty nauki o zarządzaniu środowiskiem. Organy i urzędy oraz środki środowiskiem. Polityka ekologiczna. Programowanie i planowanie ochrony.

Bardziej szczegółowo

Biegaczowate (Coleoptera, Carabidae) Gorców

Biegaczowate (Coleoptera, Carabidae) Gorców Ochrona Beskidów Zachodnich 2: 51 101, 2008 The ground beetles (Coleoptera, Carabidae) of the Gorce Mts Tadeusz Wojas Abstract: The ground beetle fauna (Coleoptera, Carabidae) of the Gorce Mts (Western

Bardziej szczegółowo

Wybór miejsca 4. Przygotowanie i założenie siedliska 5. Mieszanki nasion 7

Wybór miejsca 4. Przygotowanie i założenie siedliska 5. Mieszanki nasion 7 2 Spis treści Wprowadzenie 3 Wybór miejsca 4 Przygotowanie i założenie siedliska 5 Mieszanki nasion 7 Aby uzyskać informacje ogólne, odwiedź stronę: www.operationpollinator.com Zapytania techniczne: owady.pozyteczne@syngenta.com

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I 1. 2. 3. podstawowe kierunkowe 1 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 556 11 Analityka substancji toksycznych

Bardziej szczegółowo

kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2017/2018 ECTS w semestrze Przedmioty podstawowe

kierunek: Ochrona Środowiska studia niestacjonarne II stopnia realizacja od roku akad. 2017/2018 ECTS w semestrze Przedmioty podstawowe specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I podstawowe kierunkowe 110 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 344 11 Analityka substancji toksycznych w środowisku

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Ekologia. 2. KIERUNEK: Wychowanie fizyczne. 3. POZIOM STUDIÓW: II stopień

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Ekologia. 2. KIERUNEK: Wychowanie fizyczne. 3. POZIOM STUDIÓW: II stopień KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Ekologia 2. KIERUNEK: Wychowanie fizyczne 3. POZIOM STUDIÓW: II stopień 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: I rok/i semestr 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 2 6. LICZBA GODZIN: 15 7.

Bardziej szczegółowo

W 30 lat od Raportu Komisji Brundtland Konwencja o Różnorodności Biologicznej

W 30 lat od Raportu Komisji Brundtland Konwencja o Różnorodności Biologicznej W 30 lat od Raportu Komisji Brundtland Konwencja o Różnorodności Biologicznej Czy dbamy o Naszą Wspólną Przyszłość? Anna Kalinowska Uniwersytet Warszawski Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem

Bardziej szczegółowo

Jak edukować o owadach zapylających? Lokalne kampanie edukacyjne.

Jak edukować o owadach zapylających? Lokalne kampanie edukacyjne. Logo Instytucji JAGIELLONIAN UNIVERSITY IN KRAKOW Jak edukować o owadach zapylających? Lokalne kampanie edukacyjne. SZKOLENIE PT. EDUKATOR BIORÓŻNORODNOŚCI PAWŁOWICE, 22 24.06.2016 Wiktoria Rojek Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

Jarosław Stalenga Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej IUNG-PIB, Puławy

Jarosław Stalenga Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej IUNG-PIB, Puławy Rolnictwo ekologiczne przyjazne środowisku naturalnemu Jarosław Stalenga Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej IUNG-PIB, Puławy 1. Rolnictwo ekologiczne w realizacji celów KPR 2. Status rolnictwa

Bardziej szczegółowo

Wstępna ocena bioróżnorodności pszczołowatych w rejonach intensywnych upraw rzepaku ozimego. Mikołaj Borański Zbigniew Kołtowski Dariusz Teper

Wstępna ocena bioróżnorodności pszczołowatych w rejonach intensywnych upraw rzepaku ozimego. Mikołaj Borański Zbigniew Kołtowski Dariusz Teper Wstępna ocena bioróżnorodności pszczołowatych w rejonach intensywnych upraw rzepaku ozimego Mikołaj Borański Zbigniew Kołtowski Dariusz Teper Działania na rzecz poprawy konkurencyjności i innowacyjności

Bardziej szczegółowo

Wpływ zabiegów hodowlanych i ochronnych na bioróżnorodność w ekosystemach leśnych na obszarach chronionych i gospodarczych

Wpływ zabiegów hodowlanych i ochronnych na bioróżnorodność w ekosystemach leśnych na obszarach chronionych i gospodarczych Wpływ zabiegów hodowlanych i ochronnych na bioróżnorodność w ekosystemach leśnych na obszarach chronionych i gospodarczych Adam Kwiatkowski RDLP w Białymstoku Około 30% powierzchni kraju to lasy A. K.

Bardziej szczegółowo

Temat: Czym zajmuje się ekologia?

Temat: Czym zajmuje się ekologia? Temat: Czym zajmuje się ekologia? Z czym kojarzy Ci się pojęcie ekologia? Termin ekologia pochodzi z języka greckiego i utworzono go z dwóch wyrazów: oikos oznacza dom, środowisko lub miejsce życia; lógos

Bardziej szczegółowo

POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z BIOLOGII DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM W STOPNIU LEKKIM

POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z BIOLOGII DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM W STOPNIU LEKKIM DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM W STOPNIU LEKKIM DZIAŁ I, II i III: RÓŻNORODNOŚĆ ŻYCIA Uczeń umie wymienić niektóre czynności żywego organizmu. Uczeń wie, co to jest komórka. Uczeń umie wymienić niektóre czynności

Bardziej szczegółowo

Szkolenia dla liderów na obszarach wiejskich

Szkolenia dla liderów na obszarach wiejskich Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Szkolenia dla liderów na obszarach wiejskich PODSTAWY INTEGROWANEJ OCHRONY ROŚLIN Materiał opracowany

Bardziej szczegółowo

BIOLOGIA EGZAMIN KLASYFIKACYJNY 2015/16. KLASA III Gimnazjum. Imię:... Nazwisko:... Data:...

BIOLOGIA EGZAMIN KLASYFIKACYJNY 2015/16. KLASA III Gimnazjum. Imię:... Nazwisko:... Data:... BIOLOGIA EGZAMIN KLASYFIKACYJNY 2015/16 KLASA III Gimnazjum Imię:... Nazwisko:... Data:... 1. Ponumeruj poziomy organizacji materiału genetycznego, rozpoczynając od poziomu najniższego: - chromatyna -

Bardziej szczegółowo

Rozkład materiału z biologii do klasy III.

Rozkład materiału z biologii do klasy III. Rozkład materiału z biologii do klasy III. L.p. Temat lekcji Treści programowe Uwagi 1. Nauka o funkcjonowaniu przyrody. 2. Genetyka nauka o dziedziczności i zmienności. -poziomy różnorodności biologicznej:

Bardziej szczegółowo

Projekt testowania metod oceny stanu ekologicznego rzek Polski w oparciu o badania ichtiofauny. Piotr Dębowski,, IRŚ Jan Bocian, ICOZ, UŁ

Projekt testowania metod oceny stanu ekologicznego rzek Polski w oparciu o badania ichtiofauny. Piotr Dębowski,, IRŚ Jan Bocian, ICOZ, UŁ Projekt testowania metod oceny stanu ekologicznego rzek Polski w oparciu o badania ichtiofauny. Piotr Dębowski,, IRŚ Jan Bocian, ICOZ, UŁ W zakresie elementów biologicznych dla klasyfikacji stanu ekologicznego

Bardziej szczegółowo

Przyczyny zmniejszania się populacji pszczół i owadów dziko zapylających w Unii Europejskiej i w Polsce

Przyczyny zmniejszania się populacji pszczół i owadów dziko zapylających w Unii Europejskiej i w Polsce Przyczyny zmniejszania się populacji pszczół i owadów dziko zapylających w Unii Europejskiej i w Polsce Konferencja pn. Ochrona owadów zapylających warunkiem zachowania ekosystemów i produkcji żywności

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 846 Acta Biologica nr 22 2015 Brygida Radawiec* Łukasz Baran** Andrzej Zawal** DOI 10.18276/ab.2015.22-14 A contribution to knowledge of the ground beetles

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ DO LEKCJI W OGRODZIE BOTANICZNYM

SCENARIUSZ DO LEKCJI W OGRODZIE BOTANICZNYM SCENARIUSZ DO LEKCJI W OGRODZIE BOTANICZNYM TEMAT: ROŚLINY RÓŻNYCH ŚRODOWISK. CELE LEKCJI: I. WIADOMOŚCI: - wykazanie bioróżnorodności - poznanie morfologicznych i anatomicznych przystosowań ekologicznych

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I rok II rok Wymiar godzin 1. 2. 3. 4. podstawowe kierunkowe 124 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 866 9

Bardziej szczegółowo

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska

Przedmioty podstawowe. Przedmioty kierunkowe. Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalność: Analityka i toksykologia środowiska I rok II rok Wymiar godzin 1. 2. 3. 4. podstawowe kierunkowe 78 Przedmioty specjalnościowe - Analityka i toksykologia środowiska specjalnościowe 504 9 Organizmy

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe kryteria oceniania z biologii - klasa III gimnazjum

Szczegółowe kryteria oceniania z biologii - klasa III gimnazjum Szczegółowe kryteria oceniania z biologii - klasa III gimnazjum Temat lekcji Ekologia a ochrona i ochrona Czym jest gatunek? Jakie czynniki ograniczają rozmieszczenie organizmów? Przegląd wybranych gatunków

Bardziej szczegółowo