Wykusz i ryzalit - dekoracyjne elementy elewacji

Transkrypt

1 Wykusz i ryzalit - dekoracyjne elementy elewacji Choć domy energooszczędne najczęściej zaprojektowane są jako proste, zwarte bryły, to wysoka izolacyjność nowoczesnych okien i wyższe wymagania dotyczące przegród budowlanych zmniejszają ryzyko powstawania mostków termicznych przy dekoracyjnych elementach architektonicznych, jakimi są m.in. wykusze czy ryzality. Czym różnią się te elementy konstrukcyjne budynku i jaki wpływ mają na elewację czy wnętrze domu? Urozmaicona bryła budynku zmienia proporcje budynku, zdobi i uatrakcyjnia elewacje. Daje również możliwość ciekawszej aranżacji wnętrza, a w przypadku dodatkowych przeszkleń, wypełnia wnętrza światłem optycznie je powiększając. Wykusze i ryzality to właśnie te dodatkowe elementy konstrukcyjne bryły budynku, które urozmaicają ściany zewnętrzne. Architekci często wykorzystują je w swoich projektach, zarówno tradycyjnych domach z poddaszem, jak i bardziej nowoczesnych domach piętrowych czy parterowych. Określenia te często stosuje się zamiennie, co jednak nie jest poprawne, gdyż oba detale różnią się konstrukcją, a także funkcją, które pełnią. (Ryzalit i wykusz urozmaicają bryłę domu, nadają jej bardziej reprezentacyjny charakter.) Ryzalit Ryzalit swoją popularność uzyskał już w czasach renesansu, stosowano go wtedy w architekturze pałaców, później w budynkach wielorodzinnych. Dziś architekci powracają do znanego od wieków ryzalitu, stosując go chętnie na prostych domach jednorodzinnych. page 1 / 11

2 Ryzalit jest to wysunięta poza lico ściany, nie wydzielona jednak z budynku część, tworząca z budynkiem jedną całość. Ryzalit prowadzony jest od fundamentów aż po dach, w tradycyjnej zabudowie zwieńczony jest tzw. tympanonem, czyli trójkątną płaszczyzną, na której niekiedy umieszczone są dekoracyjne płaskorzeźby czy ozdoby. (W nowoczesnych domach ryzalit tworzy z budynkiem integralną całość. Wykończony jednak innym kolorem czy materiałem, ożywia zbyt prostą bryłę.) Ryzalit najczęściej jest płaski, zatem nie wpływa znacząco na powierzchnię wnętrza domu. Jego głównym zadaniem jest przede wszystkim urozmaicenie elewacji, dodanie jej wyrazistości, uatrakcyjnienie zbyt prostej i zwartej bryły. Może również dzielić zbyt długą ścianę, poprawiając proporcje budynku. Ryzalit może być pełny - wtedy wykańcza się go np. innym kolorem elewacji niż resztę budynku, co znacząco wpływa na proporcje i wygląd elewacji. Może być również przeszklony, dając efektowny efekt zarówno od zewnątrz, jak i wewnątrz domu. page 2 / 11

3 (W bardziej klasycznej zabudowie ryzalit nadaje budynkowi dworkowy czy pałacowy charakter. W projekcie "AC Dora G2" przechodzi nad okapem dachu w ślepą lukarnę.) Ryzalit najczęściej umieszcza się w strefie wejścia do domu, co tworzy bardzo reprezentacyjne i gościnne wrażenie, a od wewnątrz holowi nadaje przestronności. Wykusz Wykusz dawniej stosowany był w budownictwie obronnym, pełnił funkcję niewielkiej wartowni. Jego dekoracyjna moc szybko jednak zyskała uznanie w budownictwie mieszkaniowym, stając się bardzo efektownym detalem fasady. page 3 / 11

4 Wykusz również jest wystającą poza proste ściany częścią budynku, różni się jednak od ryzalitu tym, że nie ma podstawy na fundamentach. Wykusz to nadwieszony element konstrukcyjny, "wiszący w powietrzu". Bardziej opisowo można go określić całkowicie zabudowanym balkonem, jednak jego kształt, najczęściej składający się z trzech czy nawet pięciu ścian z wmontowanymi dużymi oknami, jest zdecydowanie bardziej efektowny i finezyjny. W swoim klasycznym wydaniu wykusze wyposażone były w okna prostokątne, a w wyjątkowych przypadkach w okrągłe. W dzisiejszych czasach możliwości techniczne pozwalają na dużo większą dowolność w wyborze kształtu stolarki w do klasycznych konstrukcji, nadając budynkowi (i wnętrzu) bardzo ciekawy wygląd. (Wykusz najczęściej stanowi przedłużenie salonu. W projekcie "Mój Dom Bartek" usytuowano w nim małą, ale wypełnioną słońcem jadalnię.) Wykusz wpływa znacząco nie tylko na elewacje domów, uatrakcyjniając ich wygląd, ale umożliwia również bardzo efektowną aranżację wnętrza. Wykusz można wykorzystać na wiele sposób, w zależności od naszych upodobań, jak i wielkości pomieszczenia, jakie mamy do dyspozycji. Bardzo ciekawy efekt aranżacyjny uzyskamy tworząc w nim całoroczną oranżerię. Wykusz może również stanowić przedłużenie salonu. Wtedy wśród przeszklonej konstrukcji znajduje się miejsce wypoczynkowe, gdzie można usiąść z książką czy z poranną kawą. Innym rozwiązaniem jest przygotowanie w wykuszu jadalni, dzięki czemu stół nie ogranicza przestrzeni salonu. Jeżeli pracujemy w domu, wykusz to również świetne miejsce na aranżację domowego biura. Wypełnione światłem wnętrze sprzyja aktywności umysłowej i wzmacnia kreatywność. Wykusz oraz przeszklony ryzalit warto usytuować na stronie południowej lub południo-wschodniej domu. Istotne jest to zarówno ze względu na energooszczędność i maksymalne wykorzystanie słońca, jak i także ze względów estetycznych i relaksacyjnych tak usytuowane przeszklone detale wychodzą bowiem najczęściej na przydomowy ogród, dając nam możliwość cieszenia się przyrodą o każdej porze roku. page 4 / 11

5 (Szczególną uwagę należy zwrócić na wykonanie konstrukcji zgodnie z nowoczesnym projektem. Nieprawidłowa konstrukcja wykusza czy ryzalitu może przyczynić się do strat ciepła, nieszczelności i powstawania mostków termicznych. Ważne jest to, by wybrać okna, które pozwolą jak najlepiej wykorzystać energię słoneczną.) Zobacz także: Wiatrołap w projekcie: wygodna strefa wejścia Na etapie adaptacji projektu inwestorzy często rozważają usunięcie wiatrołapu z projektu w celu zwiększenia powierzchni użytkowej pomieszczeń mieszkalnych. Warto jednak pamiętać, że wiatrołap pełni nie tylko funkcje przedsionka, ale również chroni wnętrza przed zimnem, eliminuje przeciągi i izoluje od hałasu. Kiedy więc page 5 / 11

6 rezygnacja z wiatrołapu może okazać się błędem? Projekty domów z ogrodem zimowym. Letni klimat przez cały rok Projekty domów z ogrodem zimowym cieszą się coraz większą popularnością. Osoby budujące dom doceniają zalety przydomowej oranżerii, które pozwalają na kontakt z przyrodą i światłem przez cały page 6 / 11

7 rok, co w naszym klimacie jest prawdziwym atutem. Dom na wąską działkę może być wygodny i estetyczny Jeżeli mamy wąską działkę nie jesteśmy skazani na drogi projekt indywidualny. Wybór page 7 / 11

8 gotowego projektu nie będzie prosty, ale oferta gotowych projektów uwzględnia również potrzeby inwestorów, którzy poszukują domów na trudne do zabudowania tereny. O czym trzeba pamiętać wybierając działkę i projekt? Jak zagospodarować otoczenie budynku i uatrakcyjnić elewacje? page 8 / 11

9 page 9 / 11

10 Nowoczesne domy piętrowe: duży dom na małą działkę Nowoczesne domy piętrowe to idealne rozwiązanie na dom w mieście, gdzie działki są często małe i wąskie. Taki typ zabudowy pozwala na usytuowanie na mniejszym terenie większego domu, o wygodnym rozkładzie pomieszczeń. Atrakcyjna elewacja domu, zwarta, energooszczędna bryła budynku i łatwość aranżacji wnętrz na każdej kondygnacji to tylko niektóre zalety domów piętrowych. page 10 / 11

11