Standardy dekontaminacji instrumentów okulistycznych. Elżbieta Kutrowska

Transkrypt

1 Standardy dekontaminacji instrumentów okulistycznych Elżbieta Kutrowska

2 Oko człowieka

3 Budowa oka

4 Przykłady zabiegów okulistycznych Korygowanie wad wzroku - laserowa operacja wzroku, abrazja rogówki, Operacja na mięśniach odpowiedzialnych za poruszanie gałki ocznej (leczenie zeza), Fakoemulsyfikacja w leczeniu zaćmy, Trabekulektomia w leczeniu jaskry, Witrektomia - operacja ciała szklistego, Nacięcie woreczka łzowego.

5 Instrumenty do operacji oka Są to instrumenty mikrochirurgiczne, z których większość ma elementy rurowe o bardzo małym przekroju (kapilary) Sprężyny, śrubki, zawiasy Zamki różnego typu Instrumenty z przesuwanym trzonkiem albo przesuwanym zamkiem rurkowym Instrumenty chwytne Nożyczki Kaniule

6 Cechy charakterystyczne narzędzi Imadło Długość od 7,5 do 12 cm Sprężyna

7 Nożyczki

8 Nożyczki do tęczówki

9 Nóż diamentowy z przesuwanym zamkiem rurowym

10 Pęsety

11 Końcówka pęsety

12 Wewnątrzgałkowe kleszczyki do ciał obcych Rapazzo

13 Iniektor

14 Iniektor

15 Pęseta rogówkowa

16 Rozwórki

17 Klamra Bishop Tendon Tucker Jameson Muscle Forceps Miernik kątowy

18 Punch

19 Kaniula do irygacji

20 Kaniula do hydrosekcji

21 Czopery i haczyki

22 Kategoria ryzyka wg Spauldinga Kategoria A wyroby wysokiego ryzyka - naruszające ciągłość tkanek i kontaktujące się z gałka oczną i błoną śluzową Wymagają sterylizacji!!!

23 Ustawa o wyrobach medycznych (Dz.U nr 107 poz. 679) inwazyjny wyrób medyczny wyrób medyczny lub wyposażenie wyrobu medycznego, który jest wprowadzany ( ) w całości lub części, do wnętrza ludzkiego ciała przez otwory ciała albo przez jego powierzchnię;

24 Wymagania normatywne Producent instrumentów jest zobligowany do podania szczegółowych informacji o reprocesowaniu PN-EN ISO 17664:2004 Sterylizacja wyrobów medycznych. Informacje dostarczane przez wytwórcę odnoszące się do procesu ponownej sterylizacji wyrobów medycznych

25 Wymagania prawne Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 stycznia 2011 roku w sprawie wymagań zasadniczych oraz procedur oceny zgodności wyrobów medycznych (Dz.U ), załącznik 1 wytwórca wyrobu medycznego jest zobowiązany dostarczyć instrukcję w zakresie jego bezpiecznego i właściwego używania, warunków przechowywania i posługiwania się wyrobem medycznym, oraz szczególnych zaleceń eksploatacyjnych. W przypadku wyrobów medycznych do wielokrotnego użytku, wytwórca zobowiązany jest dostarczyć informacje o odpowiednich procesach pozwalających na ponowne użycie obejmujących czyszczenie, dezynfekcję, pakowanie oraz zalecaną metodę ponownej sterylizacji i zasady montażu końcowego. Ponadto powinien poinformować użytkownika o ograniczeniach związanych z kolejnym użyciem wyrobu.

26 Instrukcje producentów/dystrybutorów Chusteczki Cleanisept-Wipes, to doskonała alternatywa dla dotychczas stosowanego w okulistyce koncentratu Pantasept. Łatwe w stosowaniu, umożliwiają szybką dezynfekcję wszystkich dostępnych na rynku gonioskopów i innych soczewek diagnostycznych, jak również pryzmatów w tonometrach aplanacyjnych.

27 Instrukcje producentów/dystrybutorów Instrukcja do czoperów i haczyków Natychmiast po zabiegu wykonać płukanie pod bieżącą wodą, delikatnie osuszyć używając materiałów bezpyłowych Instrukcja dekontaminacji kleszczyków do ciał obcych Delikatnie płukać w wodzie destylowanej, wysuszyć, zabezpieczyć ostre końce, zapakować i sterylizować w autoklawie 3 min, 134 C

28

29 Procedury /instrukcje szpitalne Powinny być zgodne z prawem, normami i pisemnymi zaleceniami producenta Żądaj instrukcji producenta i sprawdzaj zgodność z ryzykiem związanym ze stosowaniem narzędzi Dostosuj proces dekontaminacji do zagrożenia związanego z użyciem narzędzi

30 Wytyczne WFHSS Warunki ogólne prawidłowej dekontaminacji Wyszkolony personel z doświadczeniem i specjalistycznymi kwalifikacjami Odpowiedni układ pomieszczeń ze strefą brudną i czystą. System zarządzania jakością Instrukcje producenta i/lub wewnętrzne instrukcje

31 Postępowanie bezpośrednio po zabiegu w miejscu użycia - standard WFHSS Usunąć wydzieliny, krew, pozostałości po soczewkach, pozostałości po lekach, poprzez płukanie w kierunku przepływu bezpośrednio po użyciu. Sprawdzić uszkodzenia instrumentów (mikroskop) Demontaż (jeśli konieczne) Uważnie umieścić w systemie transportu Zawsze podnosić i nosić kontenery transportowe w poziomie Zapewnić transport bez wstrząsów upewnić się, że nie ma nierównych powierzchni

32 Ochrona instrumentów standard WFHSS Systemy specjalnych uchwytów służących do transportu, reprocesowania, przechowywania i używania instrumentów. Kontenery sterylizacyjne dostosowane do narzędzi okulistycznych Perforowane, przylepne taśmy i maty silikonowe Uchwyty silikonowe lub sprężynowe Silikonowe narożniki wewnętrzne boczne w celu ochrony przed uderzeniami Płaskie tacki z siatki z pokrywką Specjalne pojemniki na małe elementy (haczyki rogówkowe, wiertła) Ochronne osłony transportowe na delikatne instrumenty

33 Dekontaminacjastandard WFHSS Organizacyjny rozdział od instrumentów z innych działów Używać odpowiednich środków myjącodezynfekujących do procesów manualnych i maszynowych Nie mieszać z narzędziami innych specjalności - ryzyko zablokowania osadami Nie używać materiałów pylących, włóknistych lignina, gaza, papier i włóknina niskiej jakości

34 Wyposażenie stanowiska mycia manualnego obróbka wstępna Odrębne stanowisko mycia Pistolet z końcówkami dopasowanymi do średnicy kaniul i narzędzi zawierających kapilary Demineralizowana woda do mycia i płukania Detergenty zgodne z instrukcją producenta Maty silikonowe wyścielające zlewozmywak Szczotki o cienkim włosiu Suszenie sprężonym, czystym powietrzem medycznym Mikroskop lub lampa ze soczewką

35 Maszynowe procesy dekontaminacji Zalecane jako metoda podstawowa Walidacja procesu mycia i dezynfekcji Oddzielne myjnie lub procesy Wózki wyposażone w końcówki do podłączenia i zamocowania instrumentów Czyszczenie myjni, rurek i końcówek do podłączenia narzędzi przed każdym załadunkiem płukanie pustej myjni Jeżeli wsad do myjni jest mieszany z innymi narzędziami dopilnować, aby nie zawierały zanieczyszczeń (bardzo dokładne wstępne czyszczenie i płukanie)

36 Detergenty Zalecane są preparaty alkaliczne o ph roztworu użytkowego > 10 Są bezpieczne dla instrumentów z powłoką wykonaną z: Tworzyw sztucznych -poliacetal (POM) lub politereftalanu butylenu (PBT), teflon (PTFE) Silikonu Z powłoką mosiężną Z powłoką zawierającą w składzie tytan, stal nierdzewną z numerami materiałów , , , , i Tylko w przypadku kolorowych powłok z anodowanego aluminium odnotowano zanikanie kolorów

37 Maszynowa dekontaminacja narzędzi okulistycznych Bezpośrednio po użyciu Usunąć tkanki, krew, śluz natychmiast po użyciu Płukanie Wstępne płukanie pod bieżącą wodą Wstępne czyszczenie Wstępne czyszczenie w roztworze myjącym lub myjąco-dezynfekcyjnym, szczotką, powierzchnie zewnętrzne i trudnodostępne minimum 5 razy

38 Powtórne płukanie Płukanie pod bieżącą wodą przez minimum 10 s, płucz wewnętrzne kanały przez minimum 10 s, użyć strzykawki lub pistoletu z odpowiednimi końcówkami Kontrola Powrót do początku procesu BRUDNE Sprawdź czystość narzędzi CZYSTE Umieść narzędzia na niepylącej białej bibule łatwiej zauważysz zanieczyszczenia Przygotowanie wsadu do myjni Zamocuj narzędzia w uchwytach, narzędzia kanałowe podłącz do dysz płuczących (użyj specjalnego wózka wsadowego), nie łącz narzędzi okulistycznych z innymi

39 Wybór procesu Mycie z użyciem detergentów alkalicznych o ph > 10 (jeśli producent dopuszcza), program dla mikronarzędzi z wielokrotnym płukaniem wodą demineralizowaną Nie używać smarów i śr. konserwujących Dezynfekcja Dezynfekcja termiczna 90ᵒC, 5 min Kontrola Sprawdź czystość narzędzi przedmuchując czystym sprężonym powietrzem, nie używaj środków konserwujących i smarów Pakowanie Kolejne kroki technologiczne kontrola, testy funkcjonowania, pakowanie

40 sterylizacja Sterylizacja z użyciem programu z frakcjonowaną próżnią wstępną dla narzędzi mikrochirurgicznych Dokumentacja i zwalnianie Sprawdzenie dokumentacji wszystkich etapów dekontaminacji i zwalnianie w przypadku zgodności Kompletna dokumentacja

41 Specjalistyczny wózek wsadowy do narzędzi okulistycznych

42 Podłączenie i zamocowanie instrumentów

43 Wsad do myjni-dezynfektora

44 Manualna dekontaminacja narzędzi okulistycznych i innych zawierających wąskie światło i trudnodostępne powierzchnie Bezpośrednio po użyciu Usunąć tkanki, krew, śluz natychmiast po zabiegu Płukanie Wstępne płukanie pod bieżącą wodą Wstępne czyszczenie Zanurzyć w roztworze myjącym lub myjąco-dezynfekcyjnym, potem czyścić szczotką powierzchnie zewnętrzne i trudnodostępne minimum 5 razy

45 Powtórne płukanie Kontrola Powrót do początku procesu Płukanie pod bieżącą wodą przez minimum 10 s, płucz wewnętrzne kanały przez minimum 10 s, użyć strzykawki lub pistoletu z odpowiednimi końcówkami BRUDNE Sprawdź czystość narzędzi CZYSTE Osuszanie ( aby zapobiec rozcieńczaniu środka. dezynfekcyjnego) Umieść narzędzia na niepylącej białej bibule łatwiej zauważysz zanieczyszczenia Dezynfekcja przez zanurzenie i wypełnienie kanalików Przestrzegaj parametrów

46 Ostatnie płukanie Płukanie bieżącą wodą demineralizowaną przez min. 10 s, czystość mikrobiologiczna wody min. jak woda pitna Zmienić rękawice na czyste Suszenie Suszenie sterylnym, filtrowanym sprężonym powietrzem lub czystym, wolnym od drobnoustrojów Przekazanie do strefy czystej Kompletna dokumentacja procesu Kolejne kroki technologiczne kontrola, testy funcjonowania, pakowanie, sterylizacja

47 Skuteczność czyszczenia Narzędzia można uznać za czyste wtedy, gdy są wizualnie czyste, Kontrola laboratoryjna wykazuje zanieczyszczenia poniżej 100 μg białka, zalecenia niemieckie maks. 50 μg białka Nie zawierają pozostałości detergentów, leków, środków dezynfekujących, zanieczyszczeń pochodzących z wody do mycia, płukania i wytwarzania pary

48 Ocena czystości narzędzi Pod mikroskopem lub lampą z soczewką o dużym powiększeniu Wnętrza kanałów sprawdzać w czasie mycia przepłukując 3% nadtlenkiem wodoru, Nie używać nadtlenku wodoru do narzędzi z aluminium anodowanego i niektórych stopów tytanu

49 Woda do płukania w procesach manualnych Używać świeżej wody demineralizowanej lub destylowanej Woda stojąca w kanistrach nie spełnia wymogu czystości mikrobiologicznej Można zastąpić ją wodą sterylną z apteki Nie używać soli fizjologicznej do płukania narzędzi!!!

50 Inspekcja wzrokowa załadunku Lupa podświetlana, powiększenie x15 Lupa stołowa, powiększenie x3 Lupa stereoskopowa, regulacja powiększenia

51 Skutki niewłaściwej wody do mycia, płukania i wytwarzania pary

52 Instrument do wymiany korozja powierzchni

53 Uszkodzone ostrze noża diamentowego i zanieczyszczenia na styku z uchwytem

54 Imadło zanieczyszczenia, korozja, zmiany barwne

55 Nożyczki Vanesa korozja, zmiany barwne (krzemiany w wodzie)

56 Przykłady nieskutecznego czyszczenia

57 Głowica do fakoemulsyfikacji

58 Miejsca narażenia na pozostawienie zanieczyszczeń

59 Zanieczyszczenia na uchwycie pęsety

60 Korozja na nożyczkach Castroviejo

61 Opakowania i materiały pomocnicze Opakowania powinny być niepylące Nie zawijać narzędzi w ligninę, kompresy gazowe i włókninowe Włókna i pyłki zanieczyszczają narzędzia, zatykają światło narzędzi kanałowych Stosować osłonki i uchwyty niepylące, silikonowe, metalowe

62 Kompletowanie pakietów Nie łączyć w jednym pakiecie instrumentów i materiałów opatrunkowych Używać perforowane tace z matą silikonową (jeżyk) lub specjalnymi uchwytami

63 Mata silikonowa typu jeżyk i listwy stabilizujące narzędzia na macie

64 Mata silikonowa

65 Przylepne paski silikonowe (jeżyki)

66 Uchwyty z twardego tworzywa i metalowe sprężyny stabilizujące nie sprawdzają się podczas mycia maszynowego

67 Uchwyty do narzędzi silikonowe sprawdzają się w myciu maszynowym, sterylizacji i transporcie

68 Osłonki silikonowe na narzędzia

69 Zabezpieczenie narzędzi torebkami papierowo-foliowymi

70 Sterylizacja Bezwzględnie należy stosować procesy z frakcjonowaną próżnią wstępną dla narzędzi mikrochirurgicznych, aby zapewnić prawidłową penetrację pary Zakaz stosowania cykli flash Wyeliminować sterylizatory grawitacyjne i kasetowe

71 Sterylizator kasetowy: Procesy dla narzędzi nieopakowanych Typ N Typ S

72 Proces typu S dla narzędzi opakowanych

73 Podsumowanie Reprocesowanie instrumentów okulistycznych jest trudne z powodu złożonej konstrukcji, składu materiałowego i podatności na uszkodzenia Procesy dekontaminacji wymagają walidacji Powinny być prowadzone w centralnych sterylizatorniach a nie w gabinetach Najtrudniejsze instrumenty powinny być zastępowane wyrobami jednorazowego użycia W kosztach zabiegu należy uwzględnić konieczność częstej wymiany narzędzi

74 Dziękuję