UCHWAŁA NR XVII.169.S.2018 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ W SZCZECINIE z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały Nr

Transkrypt

1 UCHWAŁA NR XVII.169.S.2018 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ W SZCZECINIE z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały Nr XXXII/506/18 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie przyjęcia do realizacji dokumentu Pomoc finansowa dla jednostek samorządu terytorialnego z obszaru województwa zachodniopomorskiego z przeznaczeniem na dofinansowanie programów polityki zdrowotnej w zakresie leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro). Na podstawie art. 82 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2018 r. poz. 913, ze zm.) oraz art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 561) Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie uchwala, co następuje: 1. Stwierdza się nieważność uchwały Nr XXXII/506/18 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie przyjęcia do realizacji dokumentu Pomoc finansowa dla jednostek samorządu terytorialnego z obszaru województwa zachodniopomorskiego z przeznaczeniem na dofinansowanie programów polityki zdrowotnej w zakresie leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro). 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Uzasadnienie Uchwała Nr XXXII/506/18 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie przyjęcia do realizacji dokumentu Pomoc finansowa dla jednostek samorządu terytorialnego z obszaru województwa zachodniopomorskiego z przeznaczeniem na dofinansowanie programów polityki zdrowotnej w zakresie leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro) przekazana do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie przez Wojewodę Zachodniopomorskiego w dniu 15 czerwca 2018 r. została objęta postępowaniem nadzorczym na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zgodnie z którym właściwość rzeczowa regionalnych izb obrachunkowych obejmuje uchwały i zarządzenia podejmowane przez organy jednostek samorządu terytorialnego w sprawach zasad i zakresu przyznawania dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. We wstępnej ocenie Kolegium przedmiotowa uchwała budziła wątpliwości co do zgodności z prawem, w szczególności z art. 216 ust. 2 pkt 5 w zw. z art. 220 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077, ze zm.) z których wynika, że wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego są

2 przeznaczone na m. in. pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną odrębną uchwałą przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Powyższe przepisy w powiązaniu z treścią art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1453, ze zm.) wymagają określenia przez organ stanowiący jst wysokości dofinansowania (dotacji) jak również wskazania konkretnej jednostki samorządu terytorialnego. W związku z powyższym, wszczęto postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności przedmiotowej uchwały, a o wszczętym postępowaniu powiadomiono Przewodniczącą Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego pismem z dnia 25 czerwca br. (znak: K AS.2018). W treści pisma wskazano, że ostateczne badanie uchwały odbędzie się na posiedzeniu Kolegium Izby w dniu 4 lipca 2018 r. oraz, że w posiedzeniu ma prawo uczestniczyć upoważniony przedstawiciel podmiotu, którego sprawa jest rozpatrywana, a do czasu zakończenia wszczętego postępowania przysługuje prawo wnoszenia wyjaśnień. W dniu 3 lipca 2018 r. do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie wpłynęło pismo Przewodniczącej Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego (znak:wz iw) z którego wynika, że przedmiotowa uchwała posiada wyłącznie charakter intencyjny, początkowy, inaugurujący projektowane wsparcie finansowe na leczenie niepłodności par bezdzietnych z terenu województwa poprzez dofinansowanie programów polityki zdrowotnej w tym zakresie. Dokument pn. Pomoc finansowa dla jednostek samorządu terytorialnego z obszaru województwa zachodniopomorskiego z przeznaczeniem na dofinansowanie programów polityki zdrowotnej w zakresie leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro) stanowiący integralną część uchwały zawiera szczegóły dotyczące istoty problemu niepłodności w populacji województwa, planowane cele do realizacji, warunki udzielenia dotacji w formie pomocy finansowej z budżetu województwa i sposób realizacji zgodnie z wytycznymi w zakresie organizacji programów polityki zdrowotnej. Z powyższego dokumentu wynika, że pomoc finansowa realizowana będzie poprzez nabór wniosków w trybie ogłoszenia, a po rozstrzygnięciu naboru nastąpi zawarcie umów w sprawie udzielenia pomocy finansowej (dotacji) z wybranymi jednostkami samorządu terytorialnego. W ocenie Przewodniczącej w przyjętym uchwałą Sejmiku dokumencie, o którym mowa wyżej nie należało wskazywać konkretnej jednostki samorządu, określać kwoty dotacji celowej i jej przeznaczenia, bowiem jest to proces przygotowawczy, wstępny do udzielenia faktycznej pomocy finansowej. Kolegium Izby ostatecznie zbadało wymienioną uchwałę na posiedzeniu w dniu 4 lipca br. W posiedzeniu Kolegium uczestniczyły: Pani Katarzyna Grodzka-Motak radca prawny oraz Pani Dorota Łabinowicz - Dyrektor Wydziału Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego. 2

3 Wyżej wymienione osoby podtrzymały stanowisko wyrażone przez Przewodniczącą Sejmiku w piśmie z dnia 3 lipca 2018 r. Pani Katarzyna Grodzka-Motak podkreśliła, iż w podstawie prawnej nie był powołany art. 47 ust. 2 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z tego względu, że intencją Sejmiku nie było podjęcie uchwały wskazującej konkretną jednostkę samorządu terytorialnego z określeniem celu i kwoty dofinansowania. Podjęcie przedmiotowej uchwały miało na celu rozeznać krąg jednostek realizujących pozytywnie zaopiniowany przez Agencję Oceny Technologii Medycznych program polityki zdrowotnej dotyczący zapłodnienia pozaustrojowego metodą in vitro. Po zakończonej procedurze wyboru wniosków podjęta zostanie odrębna uchwała, która zawierała będzie elementy konieczne do udzielenia pomocy finansowej konkretnej jednostce samorządu terytorialnego. Kolegium Izby zważyło, co następuje. Uchwała Nr XXXII/506/18 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie przyjęcia do realizacji dokumentu Pomoc finansowa dla jednostek samorządu terytorialnego z obszaru województwa zachodniopomorskiego z przeznaczeniem na dofinansowanie programów polityki zdrowotnej w zakresie leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro) w sposób istotny narusza prawo, co implikuje stwierdzenie nieważności tej uchwały. Jako podstawę prawną podjęcia uchwały Sejmik Województwa wskazał: - art. 18 pkt 20 cyt. ustawy o samorządzie województwa, który stanowi, iż do wyłącznej właściwości sejmiku należy podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami i statutem województwa do kompetencji sejmiku województwa; - art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o leczeniu niepłodności (Dz. U. z 2017 r. poz. 865) z którego wynika, że organy jednostek samorządu terytorialnego, w zakresie swoich kompetencji określonych w przepisach dotyczących tych jednostek, mogą podejmować działania na rzecz ochrony i promocji zdrowia rozrodczego; - art. 216 ust. 2 pkt 5 cyt. ustawy o finansach publicznych w myśl którego: Wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, a w szczególności na pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną odrębną uchwałą przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ; - art. 220 ust. 1 cyt. ustawy o finansach publicznych zgodnie z którym z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa. Badaną uchwałą ( 1) Sejmik Województwa przyjął do realizacji dokument Pomoc finansowa dla jednostek samorządu terytorialnego z obszaru województwa zachodniopomorskiego z przeznaczeniem na dofinansowanie programów polityki zdrowotnej w zakresie leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego (in 3

4 vitro). Uchwalony dokument dotyczy zasad udzielania pomocy finansowej w formie dotacji celowej innym jednostkom samorządu terytorialnego i reguluje: 1) cele dofinansowania innych samorządów terytorialnych z określeniem zadania objętego pomocą finansową w formie dotacji celowej, 2) warunki uzyskania pomocy finansowej, 3) procedury naboru i oceny wniosków z podpisaniem umowy, 4) termin i sposób wykorzystania dotacji celowej, nie określając jednocześnie kwoty udzielonej pomocy finansowej w formie dotacji celowej i nie wskazując konkretnej jednostki, której ta pomoc ma zostać udzielona. W ocenie Kolegium wobec ustalonego trybu naboru i zaopiniowania wniosków można podjąć uchwałę w sprawie udzielenia pomocy finansowej konkretnej jednostce samorządu terytorialnego. Kolegium stwierdziło nieważność przedmiotowej uchwały w związku z tym, że w sposób istotny narusza przepisy obowiązującego prawa w zakresie udzielenia pomocy finansowej z budżetu jednostki samorządu terytorialnego w formie dotacji celowej, tj. art. 216 ust. 1 pkt 5, art. 220 ust. 1 ustawy o finansach publicznych w związku z art. 47 ust. 2 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Zgodnie z art. 220 ust. 1 ww. ustawy z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa. Podstawą udzielenia pomocy, jest stosownie do art. 216 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy odrębna uchwała organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego. Przedmiotem uchwał, dla których materialnoprawną podstawę stanowią ww. przepisy jest: 1) wskazanie konkretnej jednostki samorządu, której ma zostać udzielona pomoc finansowa w formie dotacji celowej, 2) określenie kwoty dotacji celowej udzielonej w ramach pomocy finansowej, 3) określenie zadania (celu) objętego dofinansowaniem. Wskazane wyżej przepisy są powiązane z art. 47 ust. 2 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z którego jednoznacznie wynika, że wysokość dofinansowania z tytułu dotacji udzielanej innym jednostkom samorządu terytorialnego na dofinansowanie realizowanych przez nie zadań określa, w drodze uchwały, organ stanowiący tej jednostki samorządu terytorialnego, który udziela dotacji. Wymogi ww. przepisów nie zostały spełnione w związku z nieokreśleniem wysokości pomocy finansowej, która ma być udzielana w formie dotacji celowej oraz braku wskazania jednostki samorządu, której ta pomoc ma zostać udzielona. Podjęta o takiej treści uchwała uniemożliwia zaplanowanie w budżecie Województwa kwoty wydatku z tytułu dotacji celowej. Z punktu VI dokumentu Wysokość środków finansowych i sposób realizacji pomocy finansowej stanowiącego integralną część badanej uchwały wynika, iż po zakończeniu naboru i ocenie złożonych wniosków zostanie dokonany wybór beneficjentów, z którymi zostanie zawarta przez Zarząd 4

5 Województwa umowa określająca szczegółowe warunki realizacji pomocy finansowej. Uchwalone zasady i tryb udzielania pomocy finansowej w formie dotacji celowej dla innej jednostki nie przewidują podejmowania przez organ stanowiący odrębnej uchwały regulującej wysokość pomocy finansowej w formie dotacji celowej z określeniem celu (zadania) objętego dofinansowaniem oraz wskazaniem konkretnej jednostki, której udzielana jest pomoc. W ocenie Kolegium przepisy ustawowe w szczególności ustawy o finansach publicznych i ustawy ustrojowej nie stanowią przeszkody do udzielenia pomocy finansowej innej jednostce samorządu terytorialnego w formie dotacji celowej na podstawie uchwały Sejmiku podjętej w trybie art. 216 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 220 ust. 1 ustawy o finansach publicznych bez konieczności zachowania szczególnych procedur. W konkluzji dokonanej oceny Kolegium stwierdziło, że nie ma przeszkód prawnych do podjęcia uchwały o udzielenie takiej dotacji podmiotowi, który już został zweryfikowany w trybie przeprowadzonego naboru tj. takiemu, który realizuje program polityki zdrowotnej w zakresie leczenia niepłodności pozytywnie zaopiniowany przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, zgodnie z oczekiwaniami Sejmiku Województwa. W tym stanie rzeczy Kolegium orzekło jak w sentencji. Na niniejszą uchwałę przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie w terminie 30 dni od daty jej doręczenia. 5