Przyszły budżet UE. Kluczowe elementy propozycji KE dla polityki spójności w nowym okresie programowania kwietnia 2019r.

Transkrypt

1 Przyszły budżet UE Kluczowe elementy propozycji KE dla polityki spójności w nowym okresie programowania kwietnia 2019r.

2 Komisja Europejska przyjęła projekt budżetu UE na lata w wysokości 1,279 biliona euro.

3 Cele polityki 11 celów tematycznych uproszczono i skonsolidowano do 5 celów politycznych CP 1 CP 2 CP 3 CP 4 CP 5 Inteligentniejsza Europa (innowacyjna i inteligentna transformacja gospodarcza) Bardziej ekologiczna, niskoemisyjna Europa (w tym transformacja sektora energetycznego, przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, dostosowanie do zmian klimatu i zarządzanie ryzykiem) Bardziej skomunikowana Europa (mobilność i łączność TIK) Bardziej prospołeczna Europa (europejski filar praw socjalnych) Europa bliższa obywatelom (zrównoważony rozwój obszarów miejskich, wiejskich i przybrzeżnych oraz inicjatywy lokalne)

4 Obszary/działania, które nie będą mogły otrzymywać wsparcia: EFRR, m.in.: bezpośrednie wsparcie na rzecz dużych przedsiębiorstw, infrastruktura portów lotniczych, niektóre rodzaje gospodarowania odpadami (np. składowanie odpadów), zakup taboru kolejowego, (z wyjątkiem realizacji obowiązku świadczenia usługi publicznej). EFS: zakup gruntów i nieruchomości oraz zapewnienie infrastruktury, zakup mebli, wyposażenia i pojazdów (z wyjątkiem przypadków zakupu niezbędnego do osiągnięcia celu operacji).

5 Główne instrumenty prawne Rozporządzenie ogólne obejmuje jeden zbiór przepisów wpólny dla 7 funduszy: EFRR, FS, EFS+, EFMR, AMIF (Fundusz Azylowy, Migracyjny i bezpieczeństwa), ISF (fundusz bezpieczeństwa) Rozporządzenie w sprawie EFRR/FS Jedno rozporządzenie dla obu funduszy Priorytety polityczne (konkretne cele, wymogi dotyczące koncentracji tematycznej, itp.) BMVI (zarządzanie granicami i instrument wizowy)

6 Harmonogram prac nad WRF Budżet WRF relatywnie mniejszy gospodarczo w stosunku do obecnego (redukcja z 1,16% DNB UE-27 do 1,11%, w cenach stałych z 2018 r.) nowa struktura budżetu wynikająca z nowych priorytetów politycznych (bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne, migracje) wzrost wydatków w obszarach uznanych za te, o największej europejskiej wartości dodanej badania, innowacje, cyfryzacja, klimat i środowisko, młodzież, migracje cięcia w tradycyjnych politykach uznanych jako mniej użyteczne w podejmowaniu nowych wyzwań: polityka spójności i Wspólna Polityka Rolna więcej zadań, mniej pieniędzy

7 Metoda berlińska (% oznacza wagę finansową) PKB (w tym DNB dla funduszu spójności) 86% 81% Rynek pracy, edukacja, dane demograficzne 14% 15% Klimat - 1% Migracja - 3% Łącznie 100% 100% Rynek pracy: stopa bezrobocia, stopa bezrobocia młodzieży, stopa zatrudnienia Edukacja: osoby przedwcześnie kończące naukę, poziom wykształcenia wyższego, niski poziom wykształcenia Demografia: populacja regionów, mała gęstość zaludnienia Klimat: Emisja gazów cieplarnianych w sektorach nieobjętych systemem ETS Migracja: migracja netto osób spoza UE

8 FS 41,3 mld EUR EFRR 200,6 mld EUR EFS+ 88,6 mld EUR Polityka Spójności ,6 mld EUR Proponowana alokacja dla Polski: 64,39 mld EUR (w cenach z 2018 r.)

9

10 Alokacje według państw członkowskich Państwo członkowskie Alokacja na lata (mld, ceny z 2018 r.) Zmiana w stosunku do okresu (%) Intensywność pomocy (EUR/mieszkańca) Zmiana w stosunku do okresu (%) BG 8, RO 27, HR 8, LV 4, HU 17, EL 19, PL 64, LT 5, EE 2, PT 21, SK 11, CY 0, SI 3, CZ 17, ES 34, MT 0, IT 38, FR 16, FI 1, BE 2, SE 2, DE 15, DK 0, AT 1, NL 1, IE 1, LU 0, EU ,

11 PS i koperta narodowa alokacja na politykę spójności systematycznie spadała w kolejnych perspektywach, zarówno w ujęciu kwotowym, jak i w relacji do DNB redukcja budżetu PS o ok. 10% (z 367,6 do 330,6 mld EUR) propozycja dla Polski to 64,4 mld EUR (w cenach z 2018 r.), co stanowi 19,4% budżetu polityki spójności Polska pozostaje największym beneficjentem PS, ale następuje redukcja koperty narodowej o 23% w stosunku do (z 83,9 mld EUR) PL spada na 10 pozycję pod względem intensywności pomocy (239 EUR na mieszkańca) redukcja kopert dotknęła głównie wybrane kraje kohezyjne (spadki alokacji rzędu 23-24% notują również: Węgry, Litwa, Estonia, Czechy, Słowacja i Malta)

12 KONCENTRACJA TEMATYCZNA EFRR - będzie dotyczyć poziomu krajowego Koncentracja na najważniejszych priorytetach, w których UE może osiągnąć najlepsze wyniki: innowacje, rozwój technologii cyfrowych, wsparcie małych przedsiębiorstw budowa gospodarki o obiegu zamkniętym, gospodarka niskoemisyjna włączenie społeczne, integracja migrantów Ale rezygnacja z dotychczasowych narzędzi wymuszających zorientowanie na rezultaty: strategii rozwojowej UE ewaluacji ex-ante rezerwy wykonania

13 KONCENTRACJA TEMATYCZNA EFRR Większość inwestycji ze środków EFRR i FS będzie ukierunkowana na dwa podstawowe cele: 6% budżetu przeznaczane na rozwój obszarów miejskich Nowy dedykowany cel szczegółowy (w ramach CP 5) na rzecz zintegrowanego rozwoju obszarów miejskich

14 KONCENTRACJA TEMATYCZNA EFS+ min. 25% środków na włączenie społeczne i walkę z ubóstwem, w tym integrację imigrantów 10% środków na walkę z bezrobociem wśród młodzieży w ramach oddzielnej osi priorytetowej (jeśli wskaźnik NEET dla grupy wśród młodych przekroczy w PCz średnią UE) min. 2% środków na pomoc materialną dla najbardziej potrzebujących w ramach oddzielnej osi priorytetowej lub oddzielnego PO

15 Niższe stopy współfinansowania Limit wkładu UE 70% Regiony słabiej rozwinięte Fundusz Spójności Interreg 55% Regiony w okresie przejściowym 40% Regiony lepiej rozwinięte VAT kwalifikowalny dla operacji o całkowitym koszcie poniżej 5 mln EUR. We wszystkich innych przypadkach podatek VAT niekwalifikowalny. Brak szczególnych zasad dla projektów generujących dochód Brak dużych projektów; zamiast tego operacje o znaczeniu strategicznym nadzorowane przez komitet monitorujący Zwiększenie skali zastosowania IF Szersze zastosowanie kosztów uproszczonych (obowiązkowo dla projektów o całkowitym koszcie do EUR z wyjątkiem operacji objętych pomocą publiczną)

16 Co obejmuje? Prostsze zarządzanie i kontrola Bardziej proporcjonalny system dla programów o niskim poziomie błędu: poleganie na systemach krajowych, brak kontroli systemów, próba kontrolna na maksymalnie 30 operacjach. Czego nie obejmuje? Brak procedury desygnacji: przepisy wspierają przeniesienie istniejących systemów. Zasada pojedynczego audytu: projekt powinien być przedmiotem jednego audytu/ kontroli (brak powielania się czynności kontrolnych). Prostszy proces akceptacji rachunków (brak zerowych rachunków ). Jasność w odniesieniu do okresu przechowywania dokumentów obowiązującego beneficjentów (5 lat od końca roku, w którym nastąpił ostatni zwrot kosztów). Mniejsza liczba poziomów kontroli NOWOŚĆ! Instytucje certyfikujące zostaną zastąpione funkcją księgową, która nie będzie powielać kontroli. Administracyjna weryfikacja 100% wniosków o płatność. Po roku 2020: próba oparta na ryzyku.

17 Wykonanie, monitorowanie i ewaluacja Co nowego? Ramy wykonania obejmą wszystkie wskaźniki produktu i rezultatu Co wyeliminowano? Rezerwa wykonania Lepsze wykorzystanie elektronicznego systemu wymiany danych w celu monitorowania postępów we wdrażaniu (open data): PCz będą przesyłać do KE co 2 miesiące wszystkie dane z postępów w realizacji działań, które będą zamieszczane na otwartej platformie danych Ustrukturyzowany i dynamiczny dialog polityczny między Komisją a państwami członkowskimi na corocznym spotkaniu przeglądowym Roczne sprawozdania z realizacji i sprawozdania z postępów w zakresie polityki spójności Obowiązkowa ocena ex-ante

18 Komunikacja i widoczność Zharmonizowane przepisy UE: jednolite oznaczenie UE, jeden portal internetowy zapewniający dostęp do wszystkich programów Specjalna widoczność dla operacji o znaczeniu strategicznym i operacji o wartości powyżej 10 mln EUR (ważne wydarzenie komunikacyjne) Koordynatorzy ds. komunikacji w państwach członkowskich i specjalista ds. komunikacji w ramach programu Obowiązki instytucji zarządzających i beneficjentów korekta finansowa do 5% z tytułu nieprzestrzegania przepisów przez beneficjentów

19 Inne propozycje warunek wstępny oparty na praworządności, nie powiązany bezpośrednio z PS (należyte zarządzanie finansami) podział perspektywy finansowej na 5+2 (przegląd w 2025 r. i ponowne programowanie na ) Przegląd śródokresowy określi czy na okres dwóch ostatnich lat funkcjonowania programu niezbędne jest wprowadzenie zmian. powrót do zasady n+2 brak projektów parasolowych

20 Programowanie PO nie później niż 3 mies. po przedłożeniu UP dodatkowe obciążenie administracyjne + nie wiemy, jakie będą priorytety nowej KE przy przygotowaniu PO należy ocenić czy spełnione zostały warunki podstawowe związane z wybranymi celami szczegółowymi możliwość przesunięcia 5% wartości priorytetu bez formalnej zgody KE cross-financing na poziomie 10% większa rola Komitetów Monitorujących w nadzorze nad wynikami programu

21 Harmonogram prac nad WRF Oś czasu

22 Ramy strategiczne - region Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) Strategia Rozwoju Województwa Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego (KSRR) Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego na lata Umowa Partnerstwa Regionalna Strategia Innowacji Lokalne Strategie Rozwoju Strategia ZIT i inne Lokalne Strategie Rozwoju Lokalne Strategie Rozwoju

23 Założenia RPO PO1: Bardziej inteligentna Europa (Smarter Europe) Dotacja: Infrastruktura B+R przedsiębiorstw służąca realizacji agend badawczych firm Projekty badawczo-rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa lub ich konsorcja, w tym transfer technologii, zakup aparatury, Bony na innowacje, Usługi świadczone przez IOB dla MŚP, doradztwo dla MŚP, Infrastruktura jednostek naukowych spoza Polskiej Mapy Drogowej Infrastruktury Badawczej, Platformy e-usług publicznych szczebla lokalnego, Inkubatory przedsiębiorczości, rozwój ośrodków wspierających przedsiębiorczość akademicką, Tereny inwestycyjne Wdrożenia prac B+R przez MŚP (bez poprzedzającego etapu prac B+R lub stanowiące kontynuację wcześniej przeprowadzonych prac B+R), Wsparcie promocji i internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw, Wsparcie powstawania regionalnych/ponadregionalnych agend badawczych, Sieciowanie w ramach RIS,

24 Założenia RPO PO1: Bardziej inteligentna Europa (Smarter Europe) Instrumenty zwrotne: Zakup aparatury specjalistycznej niezbędnej do prowadzenia prac badawczorozwojowych uzupełniającej w stosunku do posiadanych zasobów, Rozwój produktów i usług opartych na TIK / aplikacje webowe i systemy sprzedażowe Wsparcie dla nowopowstałych firm, Seed capital

25 PO2: Bardziej ekologiczna, niskoemisyjna Europa bardziej przyjazna dla środowiska bezemisyjna Europa (a greener, carbon free Europe) Dotacja Założenia RPO EWE w MŚP (np. ograniczenie energochłonności, wymiana oświetlenia na ledowe, modernizacja systemu grzewczego, minimalizacja strat ciepła, obiegi zamknięte) wraz z audytem, Kompleksowa modernizacja energetyczna obiektów użyteczności publicznej wraz z audytem, Wsparcie dla OZE (jednostki wraz z przyłączeniem do sieci), Projekty z zakresu energii rozproszonej (np. klastry energetyczne), Zakup sprzętu do prowadzenia akcji ratowniczych i usuwania skutków zjawisk katastrofalnych lub poważnych awarii chemiczno-ekologicznych, Projekty w zakresie dostosowania do zmiany klimatu oraz ochroną przed zagrożeniami związanymi z klimatem, np. erozją, pożarami, powodziami, burzami, suszami, osuwiskami, Kompleksowe projekty z zakresu gospodarki wodno-ściekowej (oczyszczalnie i sieci) w ramach KPOŚK, Indywidualne systemy oczyszczania ścieków poza KPOŚK,

26 PO2: Bardziej ekologiczna, niskoemisyjna Europa bardziej przyjazna dla środowiska bezemisyjna Europa (a greener, carbon free Europe) Dotacja Założenia RPO Budowa instalacji odwadniania i kompostowania osadów ściekowych na oczyszczalniach ścieków, Kompleksowe projekty z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi (RIPOK, PSZOK, ZZO, kompostownie, sortownie, recykling, selektywna zbiórka), Ekoinnowacje i zarządzanie efektywnością środowiskową w kierunku gospodarki zasobooszczędnej (np. programy czystszej produkcji, Ecolabel, zielona przedsiębiorczość, technologie bezodpadowe), Ochrona, regeneracja i zrównoważone wykorzystanie obszarów chronionych (N2000, parki krajobrazowe i narodowe, rezerwaty przyrody), Rekultywacja/dekontaminacja/remediacja obszarów zdegradowanych i poprzemysłowych na cele środowiskowe/miejskie, Tworzenie centrów ochrony różnorodności biologicznej na obszarach miejskich i pozamiejskich w oparciu o gatunki rodzime np. banki genowe, parki miejskie, ogrody botaniczne, ekoparki,

27 PO2: Bardziej ekologiczna, niskoemisyjna Europa bardziej przyjazna dla środowiska bezemisyjna Europa (a greener, carbon free Europe) Dotacja Zakup oraz modernizacja niskoemisyjnego taboru szynowego, trolejbusowego i autobusowego dla połączeń miejskich i podmiejskich z niezbędną infrastrukturą, Budowa i przebudowa infrastruktury transportu publicznego, Inwestycje ograniczające indywidualny ruch zmotoryzowany w centrach miast (np. system roweru miejskiego z infrastruktura rowerową), Inwestycje (budowa, rozbudowa) związane z systemami zarządzania ruchem i energią (ITS), Inwestycje związane z energooszczędnym oświetleniem ulicznym i drogowym, Inwestycje w infrastrukturę drogową transportu publicznego, Działania informacyjno-promocyjne i edukacyjne promujące transport zbiorowy i bezpieczeństwo ruchu w transporcie publ., Instrumenty Zwrotne Założenia RPO Kompleksowa modernizacja energetyczna wielorodzinnych budynków mieszkalnych wraz z elementami instalacji grzewczej i źródłami ciepła wraz z audytem,

28 Założenia RPO PO3: lepiej połączona Europa (a more Connected Europe) Dotacja Budowa, przebudowa dróg wojewódzkich w TENT, Rozwój transportu kolejowego poza siecią TENT, Budowa obwodnic na drogach wojewódzkich poza TENT, Rozwój sieci drogowej poza TENT: Rozwój transportu multimodalnego, Zakup taboru kolejowego. Instrumenty zwrotne brak

29 Założenia RPO PO4: Europa o silniejszym wymiarze społecznym (a more Social Europe) Dotacja (EFS i EFRR) - Inwestycje w infrastrukturę edukacyjną: przedszkoli lub innych form edukacji przedszkolnej wraz z niezbędnym wyposażeniem, szkół podstawowych i ponadpodstawowych, w tym obiektów służących wzmacnianiu sprawności fizycznej uczniów, szkół zawodowych oraz centrów i placówek prowadzących kształcenie zawodowe i ustawiczne. Inwestycje w infrastrukturę społeczną, m.in. ośrodków wsparcia, rodzinnych domów pomocy, placówek reintegracyjnych (CIS, ZAZ, KIS,WTZ), noclegowni i domów dla bezdomnych domów pomocy społecznej, placówek zapewniających całodobową opiekę osobom z niepełnosprawnościami, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, itd. mieszkania o charakterze wspomaganym: chronione, treningowe i wspierane i socjalne infrastruktura prowadzona przez podmioty opieki nad dziećmi do 3 roku życia (np. żłobki, kluby malucha).

30 Założenia RPO PO4: Europa o silniejszym wymiarze społecznym (a more Social Europe) Dotacja Inwestycje w ochronę zdrowia: zakup sprzętu medycznego oraz wyposażenia niezbędnego do świadczenia usług medycznych, inwestycje w regionalne podmioty lecznicze oraz w ponadregionalne podmioty lecznicze wprost wskazane w RPO - sprzęt, wyposażenie, roboty budowlane, wdrażanie modeli opieki koordynowanej (zdrowotnej i społecznej), programy profilaktyczne, działania w zakresie deinstytucjonalizacji. Instrumenty zwrotne Brak

31 Założenia RPO PO5: Europa bliżej obywateli (a Europe closer to citizens) Dotacja konserwacja zabytków ruchomych digitalizacja zasobów dziedzictwa restauracja i adaptacja obiektów dziedzictwa kulturowego i naturalnego wsparcie instytucji kultury wspieranie endogenicznych potencjałów w zakresie rozwoju uzdrowisk wspieranie rozwoju turystyki rewitalizacja obszarów miejskich Instrumenty zwrotne (EFRR) wsparcie instytucji kultury

32 Założenia RPO W przypadku przedsiębiorstw i przedsiębiorców korzystających z unijnego wsparcia nowe ramy oznaczają mniej biurokracji, prostsze sposoby składania wniosków o płatności z zastosowaniem uproszczonych opcji kosztów. Aby ułatwić uzyskanie efektu synergii, zastosowanie ma teraz jednolity zbiór przepisów dla siedmiu funduszy UE wdrażanych w ramach partnerstwa z państwami członkowskimi ( zarządzanie dzielone ). Komisja proponuje również uproszczone kontrole w przypadku programów z dobrymi wynikami, korzystanie w większym stopniu z systemów krajowych i rozszerzenie zasady pojedynczego audytu, aby uniknąć powielania kontroli.

33 Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego Departament Inwestycji i Rozwoju Oddział Zarządzania RPO Anna Kucharczyk Dziękuję za uwagę