Podstawy mikrobiologii

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Podstawy mikrobiologii"

Transkrypt

1 Podstawy mikrobiologii Wykład 6 Drobnoustroje o szczególnym znaczeniu w praktyce stomatologicznej

2 Wśród bakterii tlenowych, których obecność stwierdzono w wymazach z jamy ustnej moŝna wymienić: Staphylococcus Streptococcus Pseudomonas Haemophillus Natomiast do bakterii beztlenowych, które występują w jamie ustnej, osadach nazębnych oraz zmienionych chorobowo kieszonkach dziąsłowych naleŝy wymienić: Prevotella Porphyromonas Fusobacterium Actinomyces Peptococcus Szczepy naleŝące do obu grup mikroorganizmów stanowią naturalną mikroflorę jamy ustnej, są takŝe przyczyną chorób zębów, tkanki okołozębowej oraz błon śluzowych jamy ustnej.

3 Gronkowce (Staphylococcus) Gronkowce to bakterie Gram(+), naleŝące do ziarenkowców, są to względne beztlenowce, mogące rozwijać się zarówno w warunkach beztlenowych, jak i tlenowych. Dzielimy je na: Koagulazododatnie Staphylococcus aureus Koagulazoujemne stanowiące naturalną florę człowieka Staphylococcus epidermidis Staphylococcus saprophyticus Koagulozododatnie bakterie wytwarzające enzym koagulazę, która ścina białka osocza

4 Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty) bakteria występująca głównie w jamie nosowo-gardłowej, ale takŝe na skórze, zwłaszcza w okolicach krocza. Szacuje się, Ŝe ok % populacji ludzkiej stale lub okresowo jest nosicielami tych bakterii, bez wystąpienia objawów chorobowych szczególnie często dotyczy to personelu medycznego. Gronkowiec złocisty wytwarza szereg toksyn i enzymów odpowiedzialnych za rozwój zakaŝeń zarówno miejscowych, jak i uogólnionych: ZakaŜenia ropne skóry i tkanek podskórnych (ropnie, czyraki, jęczmień) ZakaŜenia toksyczne (zespół wstrząsu toksycznego, zatrucia pokarmowe) ZakaŜenia układowe (zapalenie płuc, wsierdzia, opon mózgowordzeniowych, posocznica) Większość szczepów (ponad 80%) jest opornych na antybiotyki β-laktamowe (penicylinę), moŝna je skutecznie leczyć cefalosporynami.

5

6 Staphylococcus epidermidis naleŝy do fizjologicznej flory skóry, występuje takŝe dość powszechnie na błonach śluzowych jamy ustnej, nosa, gardła, w drogach moczowo płciowych oraz w jelicie grubym. S. epidermidis powoduje zakaŝenia jedynie w sprzyjających warunkach, przy obniŝonej odporności organizmu. Bakteria ta wytwarza śluz, dzięki czemu posiada duŝe zdolności przylegania do róŝnych powierzchni szczególnie zagroŝone są osoby po przebytych operacjach (sztuczne zastawki, implanty). Bakteria ta zajmuje trzecie miejsce pod względem częstości wywoływania zakaŝeń wewnątrzszpitalnych! Podobnie jak S. aureus wykazuje oporność na penicylinę oraz makrolidy (oporność krzyŝowa). Lekiem z wyboru są glikolipidy wankomycyna oraz cefalosporyny.

7 Fusobacterium nucleatum naleŝy do bakterii beztlenowych, stanowiących fizjologiczną florę jamy ustnej, okręŝnicy i dróg rodnych. Bakteria ta występuje w kieszonkach dziąsłowych, będąc przyczyną: ostrego martwiczo-wrzodziejącego zapalenia dziąseł anginy Plauta-Vincenta (wrzodziejące zapalenie migdałków powodujące martwicę tkanki) zgorzelinowego zapalenia jamy ustnej Lekiem z wyboru jest penicylina oraz metronidazol

8 Bakterie z rodzaju Actinomyces występują w jamie ustnej, będąc głównym składnikiem płytki nazębnej, występują równieŝ na migdałkach podniebiennych. Zaliczyć tu dwa waŝne w stomatologii gatunki: Actinomyces israelii Actinomyces odontolyticus A. israelii jako składnik płytki nazębnej związany jest z rozwojem próchnicy zębów, natomiast A. odontolyticus jest często izolowany we wczesnym stadium demineralizacji szkliwa zębów. Actinomyces israelii jest głównym czynnikiem etiologicznym promienicy. Typowe zmiany mają postać przewlekłych ropni, zwykle w kącie Ŝuchwy. Promienice zazwyczaj poprzedza uraz, np. ekstrakcja zęba. Lekiem z wyboru jest penicylina.

9 Haemophillus influenzae (pałeczka grypy) jest bakterią występującą jedynie u ludzi. MoŜe wchodzić w skład naturalnej mikroflory (szczepy bezotoczkowe) gardła i błon śluzowych górnych dróg oddechowych mogących stanowić do 10% stałej mikroflory u osób zdrowych. Ocenia sięŝe 60-80% wszystkich dzieci ma w gardle jeden ze szczepów H.influenzae, ale tylko 5% z nich jest nosicielami potencjalnie szkodliwych szczepów otoczkowych. H. influenzae jest czynnikiem etiologicznym: zakaŝeń górnych i dolnych dróg oddechowych zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci zapalenia zatok zapalenie stawów posocznice W leczeniu stosuje się ampicylinę (szczepy nie wytwarzające β- laktamazy) lub cefalosporyny. W celu profilaktyki stosuje się szczepienia ochronne.

10 Bakterie z rodzaju Porphyromonas wchodzą w skład mikroflory jamy ustnej oraz płytki nazębnej. Są równieŝ izolowane ze śliny, z błony śluzowej jamy ustnej, języka oraz migdałków, które mogą spełniać funkcję rezerwuaru dla tego drobnoustroju. Stanowią jednak czynnik etiologiczny chorób przyzębia dlatego teŝ zaliczamy je do periodontopatogenów. Są to bakterie beztlenowe, a więc lekiem z wyboru jest metronidazol. Bakterie te nie rozkładają cukrów, wytwarzają natomiast proteazy (rozkładające białka niszcząc tkanki przyzębia) oraz inne enzymy odpowiedzialne za zjadliwość. Do rodzaju zaliczyć moŝemy m.in.: P. gingivalis P. endodontalis Innym typem bakterii, które często są izolowane z jamy ustnej jest rodzaj Prevotella, do którego zaliczamy m.in.: P. intermedia P. oralis P. dentis Bakterie te odpowiedzialne są za choroby przyzębia.

11 Zapalenie przyzębia (periodontitis) Objawy periodontitis: odkładanie się płytki nazębnej zaczerwienienie dziąseł obrzęk tkanek miękkich krwawienie (podczas badania) tworzenie się kieszonek dziąsłowych

12 Wirusy o szczególnym znaczeniu w praktyce stomatologicznej Wirusy podobnie jak bakterie są przyczyną wielu groźnych chorób (w tym takŝe przebiegających w obrębie jamy ustnej), nie są natomiast naturalnym składnikiem mikroflory. Do wirusów istotnych w praktyce stomatologicznej zaliczamy: wirus HIV wirus opryszczki pospolitej wirus ospy wietrznej (półpaśca) wirus Epsteina Barr wirus grypy

13 Wirus opryszczki pospolitej Wirus opryszczki pospolitej (herpes simplex virus, HSV) jest to herpeswirus, którego materiałem genetycznym jest DNA. ZakaŜenie HSV moŝe być pierwotne wskutek pierwszego kontaktu z wirusem lub wtórne, z powodu reaktywacji wirusa, czyli infekcji nawracającej wywołanej aktywacją wirusa latentnego. ZakaŜenie pierwotne objawia się zazwyczaj: zapaleniem jamy ustnej i dziąseł (zmiany występują na wargach i w jamie ustnej) opryszczka narządów płciowych zapalenie spojówki (moŝe prowadzić do ślepoty) zapalenie mózgu

14 Do zakaŝenia dochodzi w wyniku bezpośredniego kontaktu ze zmianami chorobowymi lub skaŝonymi wydzielinami (np. śliną). Profilaktyka jest trudna, poniewaŝ duŝy odsetek zakaŝeń przebiega bezobjawowo waŝne jest unikanie kontaktu ze zmianami opryszczkowymi oraz skaŝonymi płynami ustrojowymi (głównie śliną) stosując rutynowe uŝywanie rękawiczek. Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej (zakaŝenie pierwotne) jest najczęstszą chorobą wirusową występującą w obrębie jamy ustnej. W początkowej fazie choroby występuje gorączka oraz powiększenie węzłów chłonnych, ból jamy ustnej i gardła (objawy podobne do anginy). Następnie pojawiają się w obrębie jamy ustnej pęcherzyki, które pękając tworzą owrzodzenia. Opryszczka wargowa jest klasycznym przykładem wtórnego zakaŝenia.

15 Wirus Epsteina Barr Wirus Epsteina-Barr naleŝy takŝe do herpeswirusów, jest czynnikiem etiologicznym mononukleozy zakaźnej (choroby pocałunków). Przeciwciała skierowane przeciwko EBV stwierdza się u ponad 85% dorosłych. Jest to wirus, który atakuje tkankę limfatyczną (limfocyty B), a zakaŝenie ma często postać bezobjawową (nosicielstwo). Wirus EBV obecny jest w ślinie stąd często do zakaŝenia dochodzi w gabinetach stomatologicznych

16 Mononukleoza zakaźna dotyczy dzieci i młodzieŝy i rozwija się w wyniku pierwotnego kontaktu z wirusem EBV (okres wylęgania 4-7 tygodni). Jest to ostry stan zapalny tkanki limfatycznej, objawiający się: gorączką zapaleniem migdałków uczuciem zmęczenia powiększeniem śledziony i węzłów chłonnych zmianami morfologicznymi (limfocytoza) Leczenie jest objawowe, często obserwuje się samowyleczenie

17 Grzyby o szczególnym znaczeniu w praktyce stomatologicznej

Spis treœci. 1. Wstêp... 1

Spis treœci. 1. Wstêp... 1 Spis treœci 1. Wstêp........................................................... 1 Czêœæ 1: MIKROBIOLOGIA OGÓLNA..................................... 3 2. Budowa i taksonomia bakterii.....................................

Bardziej szczegółowo

Podstawy mikrobiologii. Wirusy bezkomórkowe formy materii oŝywionej

Podstawy mikrobiologii. Wirusy bezkomórkowe formy materii oŝywionej Podstawy mikrobiologii Wykład 3 Wirusy bezkomórkowe formy materii oŝywionej Budowa wirusów Wirusy nie mają budowy komórkowej, zatem pod względem biologicznym nie są organizmami Ŝywymi! Są to twory nukleinowo

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA ZAGROŻEŃ MENINGOKOKOWYCH. 07.06.2010r

PROFILAKTYKA ZAGROŻEŃ MENINGOKOKOWYCH. 07.06.2010r PROFILAKTYKA ZAGROŻEŃ MENINGOKOKOWYCH 07.06.2010r MENINGOKOKI INFORMACJE OGÓLNE Meningokoki to bakterie z gatunku Neisseria meningitidis zwane również dwoinkami zapalenia opon mózgowych. Wyodrębniono kilka

Bardziej szczegółowo

PYTANIA TESTOWE Z MEDYCYNY RODZINNEJ

PYTANIA TESTOWE Z MEDYCYNY RODZINNEJ PYTANIA TESTOWE Z MEDYCYNY RODZINNEJ 2005 1. Klasyczne badanie tabakierki anatomicznej jest szczególnie przydatne celem wykrycia: a. tkliwości kości śródstopia. b. tkliwości palca serdecznego. c. tkliwości

Bardziej szczegółowo

Jama ustna i ustna część gardła

Jama ustna i ustna część gardła Jama ustna i ustna część gardła Jama ustna Przedsionek Jama ustna właściwa Z przodu ograniczona przez wargi Z tyłu przez łuk językowo-migdałkowy Od dołu dno jamy ustnej Od góry podniebienie twarde i miękkie

Bardziej szczegółowo

OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ I SEMINARIÓW Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ dla studentów STOMATOLOGII w roku akademickim 2015-2016 semestr zimowy

OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ I SEMINARIÓW Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ dla studentów STOMATOLOGII w roku akademickim 2015-2016 semestr zimowy OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ I SEMINARIÓW Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ dla studentów STOMATOLOGII w roku akademickim 2015-2016 semestr zimowy Ćwiczenia - co tydzień 5 ćwiczeń x 2 godz. = 10 godz. Piątek: 9.45-11.15

Bardziej szczegółowo

Wirusy oddechowe jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych

Wirusy oddechowe jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych Wirusy oddechowe jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych LEK MED. JOLANTA KLUZ-ZAWADZKA WIRUSY ODDECHOWE : Określenie kliniczne, związane z umiejscowieniem objawów zakażenia i drogą jego szerzenia

Bardziej szczegółowo

I. Wykaz drobnoustrojów alarmowych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych podmiotów leczniczych.

I. Wykaz drobnoustrojów alarmowych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych podmiotów leczniczych. Instrukcja Głównego Inspektora Sanitarnego dotycząca raportowania występowania zakażeń zakładowych i drobnoustrojów alarmowych z dnia 02 stycznia 2012 r. W celu zapewnienia jednolitego sposobu sporządzania

Bardziej szczegółowo

PL B1. ZACHODNIOPOMORSKI UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNY W SZCZECINIE, Szczecin, PL BUP 08/12. EDYTA BALEJKO, Mierzyn, PL

PL B1. ZACHODNIOPOMORSKI UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNY W SZCZECINIE, Szczecin, PL BUP 08/12. EDYTA BALEJKO, Mierzyn, PL PL 217389 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217389 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 392559 (22) Data zgłoszenia: 04.10.2010 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

Spis Treści. Przedmowa... 11

Spis Treści. Przedmowa... 11 Spis Treści Przedmowa................................................ 11 Rozdział 1 Wybrane zagadnienia z anatomii i fizjologii jamy ustnej Maria Anna Nowakowska.................................. 13 1.1.

Bardziej szczegółowo

Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C WZW typu C

Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C WZW typu C Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Wirusowe Zapalenie

Bardziej szczegółowo

* Candida - drożdżyca, grzyby pasożytnicze. sobota, 19 lutego :24

* Candida - drożdżyca, grzyby pasożytnicze. sobota, 19 lutego :24 Schorzenia wywoływane przez grzyby pasożytnicze dzielą się na kilka grup: mikozy właściwe, mikotoksykozy (wywoływane produktami przemiany materii i toksynami grzybów), mikoalergozy (alergie na same grzyby

Bardziej szczegółowo

Streptococcus pneumoniae

Streptococcus pneumoniae Streptococcus pneumoniae Bakteria Streptococcus pneumoniae jest Gram (+) dwoinką i należy do najgroźniejszych bateryjnych patogenów człowieka. Odpowiedzialna jest za szereg chorób inwazyjnych o wysokiej

Bardziej szczegółowo

AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune

AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune (D)eficiency (S)yndrome. Przyczyny zakażenia AIDS Czynnikiem

Bardziej szczegółowo

ParoCheck. Oznaczanie bakterii odpowiedzialnych za chorobę przyzębia (periopatogenów)

ParoCheck. Oznaczanie bakterii odpowiedzialnych za chorobę przyzębia (periopatogenów) ParoCheck Oznaczanie bakterii odpowiedzialnych za chorobę przyzębia (periopatogenów) JAK POWSTAJE CHOROBA PRZYZĘBIA? Zapalenie przyzębia jest chorobą infekcyjną tkanek podtrzymujących ząb. Nawet w zdrowej

Bardziej szczegółowo

1. Demonstracja preparatów bakteryjnych barwionych metodą negatywną ukazujących kształty komórek bakteryjnych.

1. Demonstracja preparatów bakteryjnych barwionych metodą negatywną ukazujących kształty komórek bakteryjnych. Ćwiczenie 1. Mikrobiologia ogólna - Budowa komórki bakteryjnej. Metody barwienia preparatów bakteryjnych. Wzrost drobnoustrojów w warunkach laboratoryjnych. Uzyskiwanie czystej hodowli. Identyfikowanie

Bardziej szczegółowo

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV Wątroba to największy i bardzo ważny narząd! Produkuje najważniejsze białka Produkuje żółć - bardzo istotny czynnik w procesie trawienia

Bardziej szczegółowo

18 listopada. Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach

18 listopada. Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach 18 listopada Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach Dlaczego obchodzimy Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach? Antybiotyki stały się ofiarą własnego sukcesu. Ich powszechne nadużywanie w leczeniu i

Bardziej szczegółowo

gołym okiem... dossier TANDEM DOSKONAŁY

gołym okiem... dossier TANDEM DOSKONAŁY Bezpieczny gabinet (cz. 1) Czego nie widać gołym okiem... Aby spełniać rosnące wymagania klientów, musisz być na bieżąco oferować skuteczne i zarazem bezpieczne dla zdrowia zabiegi. Bakterie, wirusy, grzyby

Bardziej szczegółowo

Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie

Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie http://www.ptnaids.pl/ Gorączka, zapalenie gardła, powiększenie węzłów chłonnych Zakażenie wirusem Epsteina-Barr (EBV) = mononukleoza zakaźna Zakażenie

Bardziej szczegółowo

8 osób na 10 cierpi na choroby przyzębia! Wiemy jak Państwu pomóc

8 osób na 10 cierpi na choroby przyzębia! Wiemy jak Państwu pomóc Terapia vectorowa bezbolesny powrót przyzębia do zdrowia W terapii tej wykorzystujemy najlepszą dostępną technologię Vector Paro, która gwarantuje delikatne i bezbolesne leczenie przyczynowe oraz podtrzymujące,

Bardziej szczegółowo

L.p. Nazwa badania. Czas oczekiwania na wynik. Pobranie materiału do badania BADANIA MIKROBIOLOGICZNE - POSIEWY

L.p. Nazwa badania. Czas oczekiwania na wynik. Pobranie materiału do badania BADANIA MIKROBIOLOGICZNE - POSIEWY Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II Ośrodek Nowoczesnej Diagnostyki Laboratoryjnej Pracownia Mikrobiologii ul. Prądnicka 80, 31-202 Kraków Tel. 12 614 24 85, 614 24 08 Załącznik 1 LISTA

Bardziej szczegółowo

Mikrobiologia jamy ustnej treść ćwiczeń

Mikrobiologia jamy ustnej treść ćwiczeń Mikrobiologia jamy ustnej treść ćwiczeń Ćwiczenie 1. Mikrobiologia ogólna - Budowa komórki bakteryjnej. Metody barwienia preparatów bakteryjnych. Pożywki bakteryjne. Techniki posiewów. Uzyskiwanie czystej

Bardziej szczegółowo

ZDROWE JELITA NOWE SPOSOBY PROFILAKTYKI. Poradnik dla pacjenta o diagnozowaniu i leczeniu chorób jelit

ZDROWE JELITA NOWE SPOSOBY PROFILAKTYKI. Poradnik dla pacjenta o diagnozowaniu i leczeniu chorób jelit ZDROWE JELITA NOWE SPOSOBY PROFILAKTYKI Poradnik dla pacjenta o diagnozowaniu i leczeniu chorób jelit W przypadku choroby nasze jelita mają niewiele możliwości zwrócenia na siebie naszej uwagi. Typowe

Bardziej szczegółowo

Choroby Zakaźne Wieku Dziecięcego. Odra przebieg kliniczny. Odra przebieg kliniczny. Odra plamki Koplika. Odra- Rubeola.

Choroby Zakaźne Wieku Dziecięcego. Odra przebieg kliniczny. Odra przebieg kliniczny. Odra plamki Koplika. Odra- Rubeola. Choroby Zakaźne Wieku Dziecięcego Klinika Chorób Zakaźnych i Neurologii Dziecięcej Odra- Rubeola Wirus odry (wirus RNA) rodzina Paramyxoviridae Rozsiew drogą kropelkową Okres zakaźności 5 dni przed wystąpieniem

Bardziej szczegółowo

Co robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG

Co robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG Co robię, aby nie zachorować na AIDS? Mateusz Hurko kl. III AG -Czym jest HIV? -HIV jest wirusem. Jego nazwa pochodzi od: H human I immunodeficiency ludzki upośledzenia odporności V virus wirus -To czym

Bardziej szczegółowo

Niemowlę z gorączką i wysypką. Dr n. med. Ewa Duszczyk

Niemowlę z gorączką i wysypką. Dr n. med. Ewa Duszczyk Niemowlę z gorączką i wysypką Dr n. med. Ewa Duszczyk Co to jest wysypka? Osutka = exanthema ( gr. Rozkwitać ) Zmiana skórna stwierdzana wzrokiem i dotykiem, będąca reakcją skóry na działanie różnorodnych

Bardziej szczegółowo

Badanie mikrobiologiczne płynów z jam ciała

Badanie mikrobiologiczne płynów z jam ciała Badanie mikrobiologiczne płynów z jam ciała Dorota Olszańska Zakład Diagnostyki Mikrobiologicznej i Immunologii Infekcyjnej USK w Białymstoku Kierownik Prof. Dr hab. n. med. Elżbieta Tryniszewska Cel badań

Bardziej szczegółowo

Próchnica zębów. Antonina Kawecka PSSE w Kamieniu Pomorskim 2015roku

Próchnica zębów. Antonina Kawecka PSSE w Kamieniu Pomorskim 2015roku Antonina Kawecka PSSE w Kamieniu Pomorskim 2015roku Rodzaje zębów Zęby (łac. dens ząb, l.mn. dentes) złożone, twarde twory anatomiczne w jamie ustnej. Stanowią element układu trawienia i służą do rozdrabniania

Bardziej szczegółowo

SZCZEPIENIA OCHRONNE U DOROSŁYCH lek. Kamil Chudziński Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSW w Warszawie 10.11.2015 Szczepionki Zabite lub żywe, ale odzjadliwione drobnoustroje/toksyny +

Bardziej szczegółowo

Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie

Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie Spis treści: 1. 2. 3. 4. 5. Informacje ogólne Przyczyny Objawy Leczenie Rodzaje HPV Informacje ogólne Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV Human Papilloma Virus) stanowi

Bardziej szczegółowo

HEALTH PROJECT MANAGEMENT INFEKCJA WIRUSOWA CZY BAKTERYJNA JAK ODRÓŻNIĆ I LECZYĆ. Rzecznik Prasowy KLRwP

HEALTH PROJECT MANAGEMENT INFEKCJA WIRUSOWA CZY BAKTERYJNA JAK ODRÓŻNIĆ I LECZYĆ. Rzecznik Prasowy KLRwP HEALTH PROJECT MANAGEMENT WIRUSOLOGIA 2019 INFEKCJA WIRUSOWA CZY BAKTERYJNA JAK ODRÓŻNIĆ I LECZYĆ Michał Sutkowski, dr, Prezes WOT KLRwP. Michał Sutkowski, dr, Prezes WOT KLRwP. Rzecznik Prasowy KLRwP

Bardziej szczegółowo

TEMAT: ZAKAŻENIA GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH

TEMAT: ZAKAŻENIA GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH TEMAT: ZAKAŻENIA GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH Do górnych dróg oddechowych należą: jama nosowa, jama ustna, gardło i część krtani. Ważnymi strukturami górnych dróg oddechowych są ponadto migdałki podniebienne

Bardziej szczegółowo

POLIOMYELITIS. (choroba Heinego Medina, nagminne porażenie dziecięce, porażenie rogów przednich rdzenia, polio)

POLIOMYELITIS. (choroba Heinego Medina, nagminne porażenie dziecięce, porażenie rogów przednich rdzenia, polio) W latach 50. na chorobę Heinego-Medina chorowało w Europie i USA jedno na 5000 dzieci. Po wdrożeniu w Polsce masowych szczepień przeciw poliomyelitis, już w 1960 roku zarejestrowano mniej zachorowań. W

Bardziej szczegółowo

Opracował: A. Podgórski

Opracował: A. Podgórski Stan zdrowia i choroby Opracował: A. Podgórski Definicja zdrowia i choroby Zdrowie (WHO) określiła zdrowie jako stan pełnego, dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko jako

Bardziej szczegółowo

Zapalenie ucha środkowego

Zapalenie ucha środkowego Zapalenie ucha środkowego Poradnik dla pacjenta Dr Maciej Starachowski Ostre zapalenie ucha środkowego. Co to jest? Ostre zapalenie ucha środkowego jest rozpoznawane w przypadku zmian zapalnych w uchu

Bardziej szczegółowo

Inwazyjna Choroba Meningokokowa

Inwazyjna Choroba Meningokokowa Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21,, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Inwazyjna Choroba Meningokokowa Profilaktyka

Bardziej szczegółowo

WIEDZA DO ZDOBYCIA ODNIESIENIA. Staphylococcus DO PODSTAW PROGRAMOWYCH

WIEDZA DO ZDOBYCIA ODNIESIENIA. Staphylococcus DO PODSTAW PROGRAMOWYCH Rozdział 1.3: Złe Mikroby, prezentuje różne choroby zakaźne wywoływane przez chorobotwórcze mikroby. Uczniowie wcielają się w rolę naukowców, których zadaniem jest pogrupowanie chorób wg różnych kryteriów.

Bardziej szczegółowo

Oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez

Oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez Informacja o aktualnych danych dotyczących oporności na antybiotyki na terenie Unii Europejskiej Październik 2013 Główne zagadnienia dotyczące oporności na antybiotyki przedstawione w prezentowanej broszurze

Bardziej szczegółowo

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Health Protection Scotland Co to są zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A? Paciorkowce z grupy A (ang. Group A Streptococcus,

Bardziej szczegółowo

Wybrane standardy bezpieczeństwa personelu medycznego w świetle aktualnego prawa

Wybrane standardy bezpieczeństwa personelu medycznego w świetle aktualnego prawa Wybrane standardy bezpieczeństwa personelu medycznego w świetle aktualnego prawa 1 Fakty KaŜdy pacjent to potencjalny nosiciel czynnika zakaźnego. KaŜdy kontakt z jego krwią, wydalinami i wydzielinami

Bardziej szczegółowo

z dnia 11 marca 2005 r. (Dz. U. z dnia 3 kwietnia 2005 r.)

z dnia 11 marca 2005 r. (Dz. U. z dnia 3 kwietnia 2005 r.) Dz.U.05.54.484 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie rejestrów zakażeń zakładowych oraz raportów o występowaniu tych zakażeń (Dz. U. z dnia 3 kwietnia 2005 r.) Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Zapraszamy do sklepu Producent: 5 Pillars Research 17,00 zł Waga: 0.08kg. Kod QR: Opis płukanki BLUEM 50ml (MAŁY)

Zapraszamy do sklepu  Producent: 5 Pillars Research 17,00 zł Waga: 0.08kg. Kod QR: Opis płukanki BLUEM 50ml (MAŁY) HAPPYDENTAL Rafał Rogula ul. Bajana 39b/1a 54-129 Wrocław, PL NIP 949-189-63-28 info@happydental.pl Tel. 71-349-77-90/91 Zapraszamy do sklepu www.happydental.pl BLUEM 50ml - specjalistyczna PŁUKANKA do

Bardziej szczegółowo

Temat: Higiena i choroby układu oddechowego.

Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. 1. Sprawność układu oddechowego - ważnym czynnikiem zdrowotnym. a) zanieczyszczenia powietrza Pyły miedzi, aluminium, żelaza, ołowiu, piaskowe, węglowe, azbestowe,

Bardziej szczegółowo

Leki przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze

Leki przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze Wrocław, 2017-12-12 ZAGADNIENIA DO EGZAMINU Z MIKROBIOLOGII DLA STUDENTÓW II ROKU STOMATOLOGII ROK AKADEMICKI 2017/2018 Mikrobiologia ogólna 1. Budowa ściany komórkowej bakterii Gram-dodatnich. 2. Budowa

Bardziej szczegółowo

Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego

Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego Etiologia Wirusy; Rinowirusy; Adenowirusy; Koronawirusy; Wirusy grypy i paragrypy; Wirus RS; Enterowirusy ; Etiologia Bakterie Streptococcus pneumoniae Haemophilus

Bardziej szczegółowo

CENNIK - DIAGNOSTYKI MIKROBIOLOGICZNEJ

CENNIK - DIAGNOSTYKI MIKROBIOLOGICZNEJ (obowiązuje od 01 czerwca 2015 roku) załącznik nr 4 do regulaminu organizacyjnego CENNIK - DIAGNOSTYKI MIKROBIOLOGICZNEJ Zakład Diagnostyki Mikrobiologicznej - siedziba ul. Św. Józefa 53-59 oraz ul. Konstytucji

Bardziej szczegółowo

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? SZCZEPIONKA WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ!

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej

Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej Imię i nazwisko studenta: 1. Wykonaj 2 preparaty bezpośrednie i opisz/ narysuj dokładnie wszystkie elementy danej ontocenozy, jakie widzisz w mikroskopie. - z błony śluzowej

Bardziej szczegółowo

WYNIKI PUNKTOWEGO BADANIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZAKAŻEŃ MIEJSCA OPEROWANEGO PRZEPROWADZONEGO 2013 ROKU W WSZZ W TORUNIU

WYNIKI PUNKTOWEGO BADANIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZAKAŻEŃ MIEJSCA OPEROWANEGO PRZEPROWADZONEGO 2013 ROKU W WSZZ W TORUNIU WYNIKI PUNKTOWEGO BADANIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZAKAŻEŃ MIEJSCA OPEROWANEGO PRZEPROWADZONEGO 2013 ROKU W WSZZ W TORUNIU Ewa Chodakowska WszZ ToruŃ Badanie przeprowadzono w ramach

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA PRZECIW PNEUMOKOKOM

PROFILAKTYKA PRZECIW PNEUMOKOKOM PROFILAKTYKA PRZECIW PNEUMOKOKOM Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: Zmniejszenie zapadalności i umieralności na inwazyjne choroby pneumokokowe wśród dzieci. Zmniejszenie chorobowości

Bardziej szczegółowo

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR IV/35/2011 RADY GMINY W BOGORII. z dnia 16 lutego 2011 r.

UCHWAŁA NR IV/35/2011 RADY GMINY W BOGORII. z dnia 16 lutego 2011 r. UCHWAŁA NR IV/35/2011 RADY GMINY W BOGORII z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zatwierdzenia: Programu profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci zamieszkałych na terenie Gminy Bogoria Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Szczepienia ochronne. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak

Szczepienia ochronne. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak Szczepienia ochronne Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Szczepienie (profilaktyka czynna) Podanie całego

Bardziej szczegółowo

Listerioza. Teresa Kłapeć

Listerioza. Teresa Kłapeć Listerioza Teresa Kłapeć Listerioza Jest to choroba zakaźna ludzi i zwierząt (zoonoza), wielopostaciowa, wykryta po raz pierwszy u człowieka w 1939 roku w Danii. Czynnikiem etiologicznym objawów chorobowych

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XL/279/10 RADY GMINY W BOGORII z dnia 28 stycznia 2010 r.

UCHWAŁA NR XL/279/10 RADY GMINY W BOGORII z dnia 28 stycznia 2010 r. UCHWAŁA NR XL/279/10 RADY GMINY W BOGORII z dnia 28 stycznia 2010 r. w sprawie zatwierdzenia: Programu profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci zamieszkałych na terenie Gminy Bogoria Na podstawie

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Mikrobiologia jamy ustnej

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Mikrobiologia jamy ustnej S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Nazwa modułu Mikrobiologia jamy ustnej Obowiązkowy Lekarsko-Stomatologiczny

Bardziej szczegółowo

Górne drogi oddechowe badanie, infekcje. Sebastian Brzuszkiewicz

Górne drogi oddechowe badanie, infekcje. Sebastian Brzuszkiewicz Górne drogi oddechowe badanie, infekcje Sebastian Brzuszkiewicz Badanie nosa Wygląd Możliwość oddychania przez nos Obecność wydzieliny Uczucie świądu, kichanie Poczucie węchu Mowa nosowa Badanie: jama

Bardziej szczegółowo

Drogi zakażenia. kontakt seksualny (sperma, preejakulat, śluz szyjkowy), dot. także kontaktów oralnych,

Drogi zakażenia. kontakt seksualny (sperma, preejakulat, śluz szyjkowy), dot. także kontaktów oralnych, Zespół nabytego niedoboru odporności, AIDS końcowe stadium zakażenia wirusem zespołu nabytego braku odporności (HIV) charakteryzujące się bardzo niskim poziomem limfocytów, a więc wyniszczeniem układu

Bardziej szczegółowo

KATEDRA CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ I SZCZĘKOWO- TWARZOWEJ ZAKŁAD CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ

KATEDRA CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ I SZCZĘKOWO- TWARZOWEJ ZAKŁAD CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ DLA STUDENTÓW III ROKU ODDZIAŁU STOMATOLOGII SEMESTR VI (LETNI) 1. Zapoznanie z organizacją Katedry, w szczególności z organizacją Zakładu Chirurgii Stomatologicznej. Powiązania chirurgii stomatologicznej

Bardziej szczegółowo

PROGRAM SZCZEPIEŃ PROFILAKTYCZNYCH DZIECI I MŁODZIEŻY GMINY ZAGNAŃSK PRZECIWKO MENINGOKOKOM NA LATA 2013-2017

PROGRAM SZCZEPIEŃ PROFILAKTYCZNYCH DZIECI I MŁODZIEŻY GMINY ZAGNAŃSK PRZECIWKO MENINGOKOKOM NA LATA 2013-2017 Załącznik do Uchwały Nr 67/2013 Rady Gminy Zagnańsk z dnia 26 sierpnia 2013 roku PROGRAM SZCZEPIEŃ PROFILAKTYCZNYCH DZIECI I MŁODZIEŻY GMINY ZAGNAŃSK PRZECIWKO MENINGOKOKOM NA LATA 2013-2017 Autor programu:

Bardziej szczegółowo

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZESNE PODEJŚCIE DO MIEJSCOWEJ ANTYBIOTYKOTERAPII ZAPALEŃ DRÓG ODDECHOWYCH

WSPÓŁCZESNE PODEJŚCIE DO MIEJSCOWEJ ANTYBIOTYKOTERAPII ZAPALEŃ DRÓG ODDECHOWYCH WSPÓŁCZESNE PODEJŚCIE DO MIEJSCOWEJ ANTYBIOTYKOTERAPII ZAPALEŃ DRÓG ODDECHOWYCH Wprowadzenie antybiotyków do lecznictwa było wielkim przełomem w medycynie. W chwili obecnej posiadamy bogate, 50-letnie

Bardziej szczegółowo

SERIA PRODUKTÓW TIENS DO HIGIENY JAMY USTNEJ. Zdrowe zęby, wspaniały uśmiech!

SERIA PRODUKTÓW TIENS DO HIGIENY JAMY USTNEJ. Zdrowe zęby, wspaniały uśmiech! SERIA PRODUKTÓW TIENS DO HIGIENY JAMY USTNEJ Zdrowe zęby, wspaniały uśmiech! Znaczenie opieki stomatologicznej Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej 12 września Zęby mają wpływ na: Rozdrabnianie pokarmu Poprawność

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr XVI/153/2016 Rady Miejskiej w Policach z dnia 23 lutego 2016 r.

UCHWAŁA Nr XVI/153/2016 Rady Miejskiej w Policach z dnia 23 lutego 2016 r. UCHWAŁA Nr XVI/153/2016 Rady Miejskiej w Policach z dnia 23 lutego 2016 r. w sprawie realizacji w 2016 roku przez gminę Police programu profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci zamieszkałych na

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr IV/18/2015 Rady Miejskiej w Policach z dnia 27 stycznia 2015 r.

UCHWAŁA Nr IV/18/2015 Rady Miejskiej w Policach z dnia 27 stycznia 2015 r. UCHWAŁA Nr IV/18/2015 Rady Miejskiej w Policach z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie realizacji w 2015 roku przez gminę Police programu profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci zamieszkałych na

Bardziej szczegółowo

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! szczepionka przeciw

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia kosmetologiczna dla studentów II roku kierunku Kosmetologia

Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia kosmetologiczna dla studentów II roku kierunku Kosmetologia Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia kosmetologiczna dla studentów II roku kierunku Kosmetologia I. Zagadnienia omawiane na wykładach. Uzupełnieniem zagadnień omawianych na wykładach są

Bardziej szczegółowo

Inwazyjna choroba meningokokowa. Posocznica (sepsa) meningokokowa

Inwazyjna choroba meningokokowa. Posocznica (sepsa) meningokokowa Inwazyjna choroba meningokokowa Posocznica (sepsa) meningokokowa Sepsa, posocznica, meningokoki to słowa, które u większości ludzi wzbudzają niepokój. Każdy z nas: rodzic, opiekun, nauczyciel, dorosły

Bardziej szczegółowo

CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ (STI)

CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ (STI) TEMAT: CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ (STI) CELE: Przekazanie wiedzy dotyczącej definicji chorób przenoszonych drogą płciową Omówienie chorób przenoszonych drogą płciową z podziałem na rodzaje Omówienie

Bardziej szczegółowo

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA 2015-04-23

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA 2015-04-23 Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne

Bardziej szczegółowo

STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA

STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Stomatologia zachowawcza- zajmuje się metodami zachowania naturalnych właściwości zębów, które zostały utracone na skutek działania bodźców zewnętrznych. Najgroźniejszym z nich

Bardziej szczegółowo

GRYPA. Jak zapobiec zakażeniom grypy? m. st. Warszawie. Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w

GRYPA. Jak zapobiec zakażeniom grypy? m. st. Warszawie. Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl GRYPA Jak zapobiec

Bardziej szczegółowo

REKOMENDACJE DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI INWAZYJNEJ CHOROBY MENINGOKOKOWEJ

REKOMENDACJE DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI INWAZYJNEJ CHOROBY MENINGOKOKOWEJ Opracowanie: Zespół KOROUN Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego (KOROUN) Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej Narodowy Instytut Leków

Bardziej szczegółowo

PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH

PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH 2010-2016 CO WARTO WIEDZIEĆ O GRYPIE Każdego roku na całym świecie zaraża się 5-10% populacji osób dorosłych i 20-30%dzieci Wirusy grypy ludzkiej łatwiej

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA NA TEMAT ZAKAŻEŃ SKÓRY WYWOŁYWANYCH PRZEZ GRONKOWCA ZŁOCISTEGO (STAPHYLOCOCCUS AUREUS) OPORNEGO NA METICYLINĘ (MRSA)

INFORMACJA NA TEMAT ZAKAŻEŃ SKÓRY WYWOŁYWANYCH PRZEZ GRONKOWCA ZŁOCISTEGO (STAPHYLOCOCCUS AUREUS) OPORNEGO NA METICYLINĘ (MRSA) INFORMACJA NA TEMAT ZAKAŻEŃ SKÓRY WYWOŁYWANYCH PRZEZ GRONKOWCA ZŁOCISTEGO (STAPHYLOCOCCUS AUREUS) OPORNEGO NA METICYLINĘ (MRSA) MRSA zwykle przenosi się poprzez: Kontakt bezpośredni z osobą zakażoną lub

Bardziej szczegółowo

Projekt Alexander w Polsce w latach

Projekt Alexander w Polsce w latach Projekt Alexander w Polsce w latach 1996-2008 NaduŜywanie antybiotyków i chemioterapeutyków oraz ich niewłaściwe stosowanie doprowadziło do globalnego zagroŝenia, jakim jest powstawanie i szerzenie się

Bardziej szczegółowo

Farmakologia. AIDS, czyli Zespół nabytego niedoboru odporności

Farmakologia. AIDS, czyli Zespół nabytego niedoboru odporności Farmakologia AIDS, czyli Zespół nabytego niedoboru odporności Czym jest wirus HIV? Wirus HIV (human immunodeficiency virus) jest to ludzki wirus niedoboru odporności, naleŝący do retrowirusów Wiriony

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej

Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej Imię i nazwisko studenta: 1. Pobierz wymaz z jamy ustnej według instrukcji podanej przez asystenta ( z grzbietu języka, błony śluzowej policzka ). Podaj rodzaj podłoża

Bardziej szczegółowo

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO NA STANOWISKU PIELĘGNIARKI/PIELĘGNIARZA NA ODDZIALE SZPITALNYM

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO NA STANOWISKU PIELĘGNIARKI/PIELĘGNIARZA NA ODDZIALE SZPITALNYM OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO NA STANOWISKU PIELĘGNIARKI/PIELĘGNIARZA NA ODDZIALE SZPITALNYM KARTA ANALIZY RYZYKA ZAWODOWEGO PIELĘGNIARKI/PIELĘGNIARZA NA ODDZIALE SZPITALNYM Data: Wydział/oddział: Wewnętrzny

Bardziej szczegółowo

Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5

Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5 Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5 GRUPY ĆWICZENIOWE 51, 52 : 8.00-10.30 Wtorek: 17.00-19.30 Data Godzina Rodzaj

Bardziej szczegółowo

Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi.

Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi. Raport z badania ankietowego Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi. Strona 1/32 Spis treści Komentarz autora..................................................

Bardziej szczegółowo

Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki w żywieniu zwierząt

Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki w żywieniu zwierząt .pl Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki w żywieniu zwierząt Autor: dr inż. Barbara Król Data: 2 stycznia 2016 W ostatnich latach obserwuje się wzmożone zainteresowanie probiotykami i prebiotykami zarówno

Bardziej szczegółowo

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie

Bardziej szczegółowo

I. Opis Programu: 1. Przesłanki dla realizacji Programu:

I. Opis Programu: 1. Przesłanki dla realizacji Programu: Program Nr 9: Program profilaktyki zakaŝeń pneumokokowych i meningokokowych ze szczególnym uwzględnieniem dzieci uczęszczających do Ŝłobków i przedszkoli samorządowych, zlokalizowanych na terenie Miasta

Bardziej szczegółowo

SZKARLATYNA PŁONICA NADAL GROŹNY PRZECIWNIK

SZKARLATYNA PŁONICA NADAL GROŹNY PRZECIWNIK SZKARLATYNA PŁONICA NADAL GROŹNY PRZECIWNIK OBJAWY Pierwsze objawy szkarlatyny są bardzo gwałtowne. Pojawia się silny ból gardła, kaszel i wymioty. Towarzyszą jej wysoka gorączka, bóle głowy i znaczne

Bardziej szczegółowo

Wysypka i objawy wielonarządowe

Wysypka i objawy wielonarządowe Wysypka i objawy wielonarządowe Sytuacja kliniczna 2 Jak oceniasz postępowanie lekarza? A) Bez badań dodatkowych nie zdecydowałbym się na leczenie B) Badanie algorytmem Centora uzasadniało takie postępowanie

Bardziej szczegółowo

INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA

INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA Neisseria meningitidis, Gram ( - ) dwoinka zapalenia opon mózgowo- rdzeniowych jest chorobotwórczym drobnoustrojem, wywołującym ciężkie zakażenia inwazyjne, takie jak zapalenie

Bardziej szczegółowo

Światowy Dzień Mycia Rąk

Światowy Dzień Mycia Rąk Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Światowy Dzień

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Lekarsko stomatologiczny (WLS)

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Lekarsko stomatologiczny (WLS) S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu: Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Mikrobiologia jamy ustnej Specjalność - Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Lekarsko stomatologiczny (WLS) Formy prowadzenia zajęć wykłady (10), ćwiczenia (20)

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Lekarsko stomatologiczny (WLS) Formy prowadzenia zajęć wykłady (10), ćwiczenia (20) S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu: Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Mikrobiologia jamy ustnej Specjalność - Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXVII164 /2008 Rady Gminy w Bogorii z dnia 30 grudnia 2008 roku Program profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXVII164 /2008 Rady Gminy w Bogorii z dnia 30 grudnia 2008 roku Program profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci UCHWAŁA Nr XXVII/164/2008 Rady Gminy Bogoria z dnia 30 grudnia 2008 roku w sprawie zatwierdzenia: Programu profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci zamieszkałych na terenie Gminy Bogoria Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Zapalenia płuc u dzieci

Zapalenia płuc u dzieci Zapalenia płuc u dzieci Katarzyna Krenke Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Zapalenie płuc - definicja 1. Objawy wskazujące na ostre zakażenie (gorączka,

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY GMINY BOGORIA. z dnia 9 lutego 2012 r.

UCHWAŁA NR... RADY GMINY BOGORIA. z dnia 9 lutego 2012 r. UCHWAŁA NR... RADY GMINY BOGORIA z dnia 9 lutego 2012 r. w sprawie zatwierdzenia: Programu profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci zamieszkałych na terenie Gminy Bogoria Na podstawie art. 7 ust.

Bardziej szczegółowo

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

Europejski Tydzień Walki z Rakiem 1 Europejski Tydzień Walki z Rakiem 25-31 maj 2014 (http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/) Od 25 do 31 maja obchodzimy Europejski Tydzień Walki z Rakiem. Jego celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie

Bardziej szczegółowo

Jedna bakteria, wiele chorób

Jedna bakteria, wiele chorób Jedna bakteria, wiele chorób prof. dr hab. med. Jacek Wysocki dr n. med. Ilona Małecka Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Specjalistyczny

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr II/25/2018 RADY GMINY KOBYLNICA z dnia 29 listopada 2018 roku

UCHWAŁA Nr II/25/2018 RADY GMINY KOBYLNICA z dnia 29 listopada 2018 roku UCHWAŁA Nr II/25/2018 RADY GMINY KOBYLNICA z dnia 29 listopada 2018 roku w sprawie przyjęcia gminnego programu zdrowotnego pn.: Program Profilaktyki Zakażeń HPV w Gminie Kobylnica na lata 2019-2022 Na

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie

Bardziej szczegółowo