Informacja. Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Białymstoku o stanie środowiska na terenie powiatu zambrowskiego w 2005 roku

Transkrypt

1 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku Delegatura w Łomży Łomża, ul. Poznańska 141 tel. (0 prefix 86) ; fax: ; lomza@pios.gov.pl Informacja Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Białymstoku o stanie środowiska na terenie powiatu zambrowskiego Łomża, maj 2006

2 Spis treści 1. Stan czystości i ochrona wód Wody powierzchniowe Wody podziemne Powietrze Emisja zanieczyszczeń do powietrza działalność kontrolna Monitoring imisji Gospodarka odpadami Składowiska odpadów Odpady niebezpieczne Hałas Hałas komunikacyjny Hałas przemysłowy Ochrona środowiska przed awariami Podsumowanie

3 1. Stan czystości i ochrona wód Zasady badań i ocen jakości wód powierzchniowych i podziemnych w 2004 roku uległy, z racji wprowadzonych nowych przepisów prawnych, znaczącej modyfikacji. Obecnie funkcjonujący system oceny został szczegółowo omówiony w Informacji Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Białymstoku o stanie środowiska powiatu zambrowskiego w 2004 roku. Poniżej wymieniono w skrócie główne przepisy prawne wg których dokonano bieżącej oceny: Ogólna klasyfikacja wód Podstawę oceny stanowi Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 roku w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód (Dz. U. nr 32 poz. 284). Ocena przydatności do bytowania ryb Podstawę oceny stanowi Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz. U. Nr 176, poz. 1455). Ocena wrażliwości wód na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych i podatności na eutrofizację Podstawę oceny stanowi Rozporządzenie Ministra Środowiska z 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz.U. Nr 241 poz. 2093) Wody powierzchniowe Na terenie powiatu zambrowskiego w roku 2005, do badań wytypowano 3 punkty pomiarowo-kontrolne na rzece Jabłonce. Omówiono również jakość wód łączącej się z Jabłonką rzeki Gać (dopływu Narwi) w celu określenia pośredniego oddziaływania zanieczyszczeń odprowadzanych z Zambrowa na jakość wód Narwi. Rzeka Jabłonka Jabłonka, dopływ IV-rzędu, jest lewobrzeżnym dopływem Gaci, z którą łącząc się, uchodzi do Narwi na 228,4 km jej biegu. Długość rzeki wynosi 29,3 km, a łącznie z przyujściowym odcinkiem Gaci - 38,5 km. Większymi dopływami rzeki są: Prątnik i Dąb. Jabłonka, podobnie jak w latach ubiegłych, badana była w dwóch punktach pomiarowych: powyżej Zambrowa w Woli Zambrowskiej oraz poniżej wszystkich zrzutów ścieków z miasta, w miejscowości 3

4 Nagórki. Lokalizacja tego punktu służy określeniu wpływu zanieczyszczeń odprowadzanych z Zambrowa łącznie ze ściekami z oczyszczalni komunalnej. Oprócz tego, na wniosek Urzędu Miasta w Zambrowie w Planie pracy WIOŚ Białystok na 2005 zawarto badanie dodatkowego punku, zlokalizowanego na Jabłonce, poniżej ujścia ścieków z oczyszczalni Spółdzielni Mleczarskiej MLEKPOL Zakładu Produkcji Mleczarskiej w Zambrowie, w celu zbadania wpływu tego zakładu oraz kolektorów mających ujście na terenie miasta, na jakość rzeki. Wykaz punktów pomiarowo-kontrolnych na terenie powiatu zambrowskiego i klasyfikacja Jabłonki Nazwa punktu km biegu rzeki* Rodzaj sieci Klasyfikacja ogólna wody Wskaźniki kwalifikujące Wartości wskaźnika kwalifikującego min. maks. śred. 1) Przydatność do bytowania ryb Uwagi m. Wola Zambrowska 22,0 O IV ChZT-Mn ,89 ChZT-Cr 25,5 55,5 54,96 azot Kjeldahla 1,1 3,3 2,92 azotany 0,27 50,5 42,62 azotyny 0,013 0,532 0,61 azot ogólny 1,22 13,46 11,36 fosforany 0,048 0,97 0,86 kadm 0 0,0037 0,0037 żelazo 0,29 1,1 1,1 nie przydatna ze względu na: tlen rozp., azot amonowy, azotyny, fosfor og. klasa V: barwa, tlen rozp., liczba bakterii coli typu fekalnego indeks bioróżnoro dności klasa III, indeks biotyczny klasa III ogólna liczba bakterii coli barwa tlen rozpusz. 2,7 10,3 3,19 liczba bakterii coli typu fekalnego m. Zambrów - - V tlen rozpusz. 1,3 11,4 5,2 ChZT-Cr 26,5 77,5 63,19 amoniak 0 5 4,57 azot ogólny Kjeldahla 1,1 6 5,95 azotyny 0,066 1,278 1,252 fosforany 0,5 9,71 9,246 fosfor ogólny 0,26 3,39 3,32 ołów 0 0,16 0,16 nie przydatna ze względu na: tlen rozp., azot amonowy, niezjonizo wany amoniak, azotyny, fosfor og. ogólna liczba bakterii coli

5 liczba bakterii coli typu fekalnego m. Nagórki 15,7 O V * - kilometraż punktu liczony od ujścia Gaci do Narwi tlen rozpusz. 2,8 10,8 3,45 ChZT-Cr 25 75,5 62,54 amoniak 0,09 5,4 4,43 azot Kjeldahla 1,1 8,5 6,83 fosforany 0,48 6,62 5,3 fosfor ogólny 0,29 2,23 2,06 liczba bakterii coli typu fekalnego nie przydatna ze względu na: tlen rozp., azot amonowy, niezjonizo wany amoniak, azotyny, fosfor og. 1/ średnia wg Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 roku w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód (Dz. U. nr 32 poz. 284). Źródła zanieczyszczeń Wykaz większych źródeł zanieczyszczeń w zlewni Jabłonki dane z kontroli za 2005 rok Miejscowość, nazwa zakładu Ilość ścieków Ładunek dobowy Lp Typ oczyszczalni [m 3 /d] [kg/d] miejscowość Zambrów (odbiornik bezpośredni rz. Jabłonka dopływ rz. Gać dopływ Narwi) 1 Zambrowskie 2217 BZT 5 5,5 Ciepłownictwo ChZT-Cr 96,4 i Wodociągi zawiesina 11,5 2 S.M. MLEKPOL w Grajewie, Zakład Produkcji Mleczarskiej w Zambrowie mechaniczno - biologiczna, BIOOXYBLOK, stawy biologiczne mechaniczno - biologiczna, osad czynny, PIX 773,83 BZT 5 1,8 ChZT 22,1 zawiesina 4,6 fosfor og. 0,72 Uwagi Stan formalno-prawny uregulowany. Zakład posiada pozwolenie wodnoprawne ważne do 31 marca 2013 r. W roku 2005 zakończono rozbudowę i modernizację oczyszczalni. Podczas ostatniej kontroli stwierdzono osiągnięcie wymaganego stopnia redukcji wskaźników zanieczyszczeń. Stan formalno-prawny uregulowany. Zakład posiada pozwolenie wodnoprawne ważne do 31 sierpnia 2013 r. Kontrola gospodarki wodno-ściekowej zakładu przeprowadzona w kwietniu 2005 r. wykazała, podobnie jak w latach poprzednich, przekroczenia dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w zakresie fosforu ogólnego. Na zakład nałożono karę pieniężną. Zakład usunął przyczynę przekroczenia i dwie kolejne kontrole nie wykazały już naruszenia wymaganych warunków wprowadzania ścieków do środowiska. miejscowość Długobórz (odbiornik bezpośredni rz. Prątnik dopływ Jabłonki dopływ rz. Gać dopływ Narwi) 3 Specjalny Ośrodek Szkolno mechaniczno 16,3 BZT 5 0,14 Stan formalno-prawny uregulowany. Zakład Wychowawczy w biologiczna ChZT 2,04 uzyskał nowe pozwolenie wodnoprawne ważne Długoborzu typu ELJOT - 50 zawiesina 0,66 do r. Podczas kontroli gospodarki wodno-ściekowej zakładu nie stwierdzono naruszenia wymaganych warunków wprowadzania ścieków do środowiska. miejscowość Poryte Jabłoń (odbiornik bezpośredni rz. Jabłonka dopływ rz. Gać dopływ Narwi) 4 Wodociągi Wiejskie Spółka z o.o. w Łomży Oczyszczalnia ścieków w Porytem Jabłoni mechanicznobiologiczna BIOCLAR EG50 z osadem czynnym 5,3 BZT 5 0,04 ChZT 0,37 zawiesina 0,03 Stan formalno-prawny uregulowany. Zakład posiada pozwolenie wodnoprawne ważne do r. Kontrola gospodarki wodno-ściekowej zakładu 5

6 przeprowadzona w marcu 2005 r. wykazała przekroczenie dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w zakresie chemicznego zapotrzebowania tlenu Na zakład nałożono karę pieniężną. Ponownie przeprowadzona kontrola, przeprowadzona na wniosek zakładu, nie wykazała już naruszenia wymaganych warunków wprowadzania ścieków do środowiska. Omówienie wyników badań Punkt w miejscowości Wola Zambrowska Jabłonka, badana w punkcie pomiarowym zlokalizowanym powyżej Zambrowa, zakwalifikowana została do IV klasy czystości. O zaliczeniu tego przekroju kontrolnego do wód niezadowalającej jakości zadecydowały głównie wskaźniki fizykochemiczne tj. chemiczne zapotrzebowanie tlenu i indeks nadmanganianowy oraz azot Kjeldahla, azotany, azotyny i azot ogólny, fosforany, a z grupy metali: kadm i żelazo. Do tej klasy zaliczono również ogólną liczbę bakterii coli. Stwierdzone deficyty tlenowe i wysoka liczba bakterii coli typu fekalnego oraz barwa (wszystkie wskaźniki w V klasie), nie wpłynęły na zniżenie oceny rocznej. W klasie III (wody zadowalającej jakości) znalazły się: BZT 5, magnez, glin, mangan oraz wszystkie badane indeksy hydrobiologiczne (saprobowości peryfitonu, fitoplanktonu, bioróżnorodności i biotyczny). Pozostałe wskaźniki nie wykraczały poza I i II klasę czystości. Ocena przeprowadzona wg kryterium przydatności do bytowania ryb wykazała, że woda w badanym punkcie nie spełniała wymagań jakie powinny spełniać wody śródlądowe będące środowiskiem dla życia ryb karpiowatych w warunkach naturalnych (przeznaczenie zgodne z kwalifikacją RZGW Warszawa). Przyczyną były niekorzystne stężenia tlenu rozpuszczonego, azotu amonowego, azotynów i fosforu ogólnego. Ocena przeprowadzona wg kryteriów podatności na eutrofizację oparta na biogennych związkach azotu i fosforu wskazuje, że średnioroczne stężenie azotanów było wyższe od wartości kryterialnych określających podatność cieku na eutrofizację. Punkt w Zambrowie Jabłonka, badana w punkcie pomiarowym zlokalizowanym w Zambrowie, poniżej ujścia ścieków z oczyszczalni mleczarskiej i kolektorów mających ujście w granicach miasta, zakwalifikowana została do V klasy czystości. O zaliczeniu tego przekroju kontrolnego do wód złej jakości zadecydowało aż 10, z badanej listy wskaźników. Były to zarówno wskaźniki fizykochemiczne tj. tlen rozpuszczony, chemiczne zapotrzebowanie tlenu ChZT- Cr, amoniak, azot Kjeldahla, azotyny, fosforany i fosfor ogólny, z grupy metali ciężkich - ołów, jak i wskaźniki jakości sanitarnej tj. ogólna liczba bakterii coli oraz liczba bakterii coli typu fekalnego. Stężenia fosforanów aż w 75% prób w roku kwalifikowały wodę do V klasy czystości, a średnia roczna tego wskaźnika przekraczała prawie dziesięciokrotnie wartość graniczną dla tej klasy. Znaczna ilość wskaźników kwalifikowała wodę do IV klasy czystości (do wód niezadowalającej jakości). Były to: barwa, zawiesina ogólna, indeks nadmanganianowy azotany, azot ogólny, kadm i rtęć. Pozostałe badane wskaźniki były właściwe dla wód zadowalającej i dobrej jakości. 6

7 Ocena przeprowadzona wg kryterium przydatności do bytowania ryb wykazała, że woda w badanym punkcie nie spełniała wymagań jakie powinny spełniać wody śródlądowe będące środowiskiem dla życia ryb karpiowatych w warunkach naturalnych (przeznaczenie zgodne z kwalifikacją RZGW Warszawa). Przyczyną były niekorzystne stężenia tlenu rozpuszczonego, azotu amonowego, niezjonizowanego amoniaku, azotynów i fosforu ogólnego. Ocena przeprowadzona wg kryteriów podatności na eutrofizację oparta na biogennych związkach azotu i fosforu wskazuje, że średnioroczne stężenie trzech na cztery kryterialne wskaźniki tj. azotany, azot ogólny i fosfor ogólny, było wyższe od wartości kryterialnych określających podatność cieku na eutrofizację. Punkt w miejscowości Nagórki Rzekę, poniżej wszystkich zrzutów zanieczyszczeń komunalnych i przemysłowych z Zambrowa, badaną w Nagórkach poniżej ujścia ścieków z miejskiej oczyszczalni komunalnej, zakwalifikowano do V klasy czystości. Zadecydowały o tym wskaźniki fizykochemiczne (tlen rozpuszczony, ChZT-Cr, amoniak, azot Kjeldahla, fosforany i fosfor ogólny) jak i bakteriologiczne (liczba bakterii coli typu fekalnego). Do klasy tej kwalifikowało się ponad 58 % stężeń fosforanów i ok. 33% wartości fosforu ogólnego. Zawiesina ogólna, BZT 5, azot ogólny, substancje rozpuszczone, wapń, mangan, żelazo oraz paramerty hydrobiologiczne: saprobowość fitoplanktonu i peryfitonu oraz chlorofil a, znalazły się w klasie III. Tylko 19, ze wszystkich 44, badanych wskaźników mieściło się w klasie I i II. Ocena przeprowadzona wg kryterium przydatności do bytowania ryb wykazała, że woda w badanym punkcie nie spełniała wymagań jakie powinny spełniać wody śródlądowe będące środowiskiem dla życia ryb karpiowatych w warunkach naturalnych (przeznaczenie zgodne z kwalifikacją RZGW Warszawa). Przyczyną były niekorzystne stężenia aż 5 wskaźników tj. tlenu rozpuszczonego, azotu amonowego, niezjonizowanego amoniaku, azotynów i fosforu ogólnego. Ocena przeprowadzona wg kryteriów podatności na eutrofizację wskazuje, że średnioroczne wartości stężeń: fosforu ogólnego, azotanów, i azotu ogólnego były wyższe od wartości kryterialnych określających podatność cieku na eutrofizację. Świadczy to o znacznym stopniu podatności na eutrofizację Jabłonki poniżej Zambrowa. Wnioski 1. Jabłonka, powyżej Zambrowa, charakteryzowała się, podobnie jak w roku 2004, wodami niezadowalającej jakości, zakwalifikowanymi do IV klasy czystości. Złą jakością (Vklasa czystości) cechowała się woda zbadana poniżej ujścia ścieków oczyszczalni mleczarskiej. Pogorszyła się również z klasy IV do V jakość wody w Nagórkach, poniżej Zambrowa. 2. O zaniżeniu rocznej oceny we wszystkich punktach decydowały głównie: tlen rozpuszczony, chemiczne zapotrzebowanie tlenu, biogenne związki azotu i fosforu 7

8 oraz wskaźniki zanieczyszczenia sanitarnego. 3. Wody Jabłonki nie spełniały wymagań jakie powinny spełniać wody śródlądowe będące środowiskiem dla życia ryb karpiowatych w warunkach naturalnych (przeznaczenie zgodne z kwalifikacją RZGW Warszawa). W stosunku do 2004 roku wzrosła liczba wskaźników o tym decydujących. Były to we wszystkich punktach:, tlen rozpuszczony, azot amonowy oraz azotyny i fosfor ogólny, a w punktach zlokalizowanych w Zambrowie i poniżej miasta, dodatkowo jeszcze niezjonizowany amoniak. 4. Średnioroczne stężenia fosforu ogólnego i azotu ogólnego w Zambrowie i Nagórkach oraz azotanów, we wszystkich punktach, były wysokie i przekraczały wartości kryterialne wskazujące na znaczną podatność rzeki na eutrofizację, szczególnie poniżej Zambrowa. 5. Dobrą pracą charakteryzuje się największy obiekt odprowadzający ścieki do Jabłonki tj. oczyszczalnia komunalna dla Zambrowa. Ma ona również wzorcowo rozwiązaną gospodarkę osadami. Rozwiązany został problem gospodarowania osadami w oczyszczalni Zakładu Produkcji Mleczarskiej w Zambrowie Spółdzielni Mleczarskiej MLEKPOL w Grajewie. Są one odwadniane na stacji mobilnej należącej do MLEKPOLU. Przeprowadzone kontrole gospodarki wodno-ściekowej w oczyszczalni mleczarskiej nie wskazują, by odprowadzane z niej ścieki w znaczący sposób obniżały jakość wód Jabłonki. Zła jakość wody w punkcie zlokalizowanym na moście przy ulicy Polowej jest w znacznej mierze wynikiem przedostawania się do rzeki zanieczyszczeń z terenu miasta. Będzie to przedmiotem szczegółowych badań kolektorów, mających ujście w granicach miasta, przeprowadzonych przez inspektorów WIOŚ w 2006 roku. 6. W 2005 r. nie stwierdzono przypadków zdarzeń o charakterze poważnych awarii powodujących zanieczyszczenie wód Jabłonki. Rzeka Gać d. Narwi Gać jest III-rzędowym dopływem Narwi, uchodzącym do niej na 228,4 km jej biegu. Długość całkowita rzeki wynosi 22,2 km, a zlewnia 445,9 km 2. Na 9,2 km rzeki Gać uchodzi do niej największy jej dopływ Jabłonka. Rzeka badana była na odcinku przyujściowym w miejscowości Gać, w ramach monitoringu diagnostycznego. 8

9 Wykaz punktów pomiarowo-kontrolnych i klasyfikacja wód Gaci w 2005 r. Nazwa punktu km biegu rzeki Rodzaj sieci Klasyfik acja ogólna wody Wskaźniki kwalifikujące Wartości wskaźnika kwalifikującego min. maks. śred. 1) Przydatno ść do bytowania ryb Uwagi m. Gać 5,6 D IV barwa ChZT-Mn 5, ,11 ChZT-Cr 20,5 60,5 46,19 kadm 0 0,0027 0,0027 liczba bakterii coli typu fekalnego ogólna liczba bakterii coli nie przydatna ze względu na: azotyny, fosfor og. klasa V: chlorofil a indeks bioróżnoro dności klasa IV, indeks biotyczny klasa III indeks bioróżnorod. 2,35 2,35 2,35 chlorofil a 1,88 106,5 106,5 1/ średnia wg Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 roku w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód ( Dz. U. nr 32 poz. 284). Źródła zanieczyszczeń Wykaz większych źródeł zanieczyszczeń w zlewni Gaci wg danych z kontroli za 2005 rok Lp Miejscowość, nazwa zakładu Typ oczyszczalni Ilość Ładunek ścieków dobowy [m 3 /d] [kg/d] Uwagi miejscowość Czerwony Bór (odbiornik bezpośredni - rów melioracyjny dopływ rz.gać dopływ Narwi) 1 Gospodarstwo oczyszczalnia 120,0 BZT 5 2,28 Stan formalno-prawny uregulowany. Zakład Pomocnicze przy mechaniczno - ChZT 12,84 posiada pozwolenie wodnoprawne ważne do Zakładzie Karnym w biologiczna, zawiesina 3,7 31 października 2013 r. Czerwonym Borze złoże biologiczne Podczas kontroli gospodarki wodnościekowej zakładu w 2005 r.nie stwierdzono naruszenia wymaganych warunków wprowadzania ścieków do środowiska. Oczyszczalnia posiada jednak przestarzałą technologię oczyszczania ścieków i wystepują trudności z utrzymaniem wymaganych redukcji zanieczyszczeń. Opracowywana jest dokumentacja przebudowy obiektu. Omówienie wyników badań Punkt w miejscowości Gać Gać, badana na odcinku przyujściowym, cechowała się wodami zakwalifikowanymi do IV klasy czystości. Decydowały o tym wskaźniki chemicznego zapotrzebowania tlenu (ChZT-Mn i ChZT-Cr), jednorazowe wysokie stężenie kadmu, stan sanitarny rzeki, indeks bioróżnorodności oraz barwa. Bardzo wysoka, V-klasowa koncentracja chlorofiu a (zakwit) w próbie pobranej w październiku, nie wpłynęła na zaniżenie ogólnorocznej klasyfikacji tego przekroju pomiarowego. Do klasy III zakwalifikowano: BZT 5, większość wskaźników 9

10 biogennych (z wyjątkiem amoniaku i fosforu ogólnego) bar, mangan, żelazo, indeksy hydrobiologiczne, w tym: saprobowości fitoplanktonu, saprobowości peryfitonu oraz indeks biotyczny. Pozostałe wskaźniki były charakterystyczne dla wód o dobrej i bardzo dobrej jakości. Ocena przeprowadzona wg kryterium przydatności do bytowania ryb wykazała, że woda w badanym punkcie nie spełniała wymagań jakie powinny spełniać wody śródlądowe będące środowiskiem dla życia ryb karpiowatych w warunkach naturalnych (przeznaczenie zgodne z kwalifikacją RZGW Warszawa). Przyczyną były niekorzystne wartości azotynów i fosforu ogólnego. Ocena przeprowadzona wg kryteriów podatności na eutrofizację wskazuje, że średnioroczne wartości stężenia chlorofilu a były wyższe od wartości kryterialnych określających podatność cieku na eutrofizację. Pozostałe parametry tj. fosfor ogólny, azotany i azot ogólny nie przekraczały wyznaczonych wartości kryterialnych. Wnioski 1. Gać, w punkcie zlokalizowanym na odcinku przyujściowym, cechowała się, podobnie jak w roku 2004, wodami niezadowalającej jakości, zaliczonymi do klasy IV. 2. Pozytywnym zjawiskiem jest fakt zmniejszenia z klasy V do IV stężeń tlenowych wskaźników zanieczyszczenia ChZT-Mn i ChZT-Cr oraz z klasy IV do III - BZT 5. Także stężenia badanych związków azotu i fosforu pozwoliły zaliczyć te parametry do grupy II-go i III-klasowych, a więc były niższe niż w roku poprzednim, kiedy to większość tych wskaźników przyjęła wartości klasy IV i wpłynęła na obniżenie oceny rocznej. 3. Gorzej niż w roku 2004 ocenione zostały wskaźniki z grupy biologicznych: jeden z parametrów sanitarnych - ogólna liczba bakterii coli (z III do IV klasy) i jeden hydrobiologiczny chlorofil a (z I do V). W obydwu przypadkach o takiej ocenie zadecydował tylko jeden wynik w roku, przy czym przy badaniach prowadzonych z częstotliwością raz na kwartał, o klasie decyduje najgorszy wynik w roku. Tak więc wysoka, jednorazowa koncentracja chlorofilu a, spowodowała tak drastyczną ocenę w zakresie tego wskaźnika. 4. Wody Gaci nie spełniały wymagań jakie powinny spełniać wody śródlądowe będące środowiskiem dla życia ryb karpiowatych w warunkach naturalnych (przeznaczenie zgodne z kwalifikacją RZGW Warszawa). Zadecydowały o tym azotyny i fosfor ogólny. 5. Średnioroczne stężenia azotu ogólnego, azotanów i fosforu ogólnego, w odróżnieniu od lat poprzednich, nie przekroczyły wartości kryterialnych. Wskaźnikiem, który 10

11 wskazał, że przyujściowy odcinek Gaci jest podatny na eutrofizację, był w roku 2005 tylko chlorofil a. 6. W 2005 r. nie stwierdzono przypadków zdarzeń o charakterze poważnych awarii powodujących zanieczyszczenie wód rzeki Gać. Źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych w zlewni Narwi Wykaz większych źródeł zanieczyszczeń na terenie powiatu zambrowskiego w zlewni Narwi /wg danych z kontroli z 2005 roku/ Lp Miejscowość, nazwa zakładu Typ oczyszczalni Ilość ścieków Ładunek dobowy [m 3 /d] [kg/d] miejscowość Mężenin (odbiornik bezpośredni rz. Mężynianka dopływ rz. Narew) 1 Oczyszczalnia Gminy Rutki w Mężenienie mechanicznobiologiczna z osadem czynnym oraz komorą denitryfikacji, z instalacją do redukcji fosforu PIX (nie użytkowaną) oraz z instalacją do odwadniania osadów typu DRAIMAD 115 BZT 5 0,9 ChZT-Cr 9,4 zawiesina 2,5 miejscowość Grądy Woniecko (odbiornik bezpośredni - rów melioracyjny dopływ rz. Narew) 2 Oczyszczalnia Gminy Rutki w Grądach Woniecko 102,9 BZT 5 ChZT-Cr zawiesina 0,3 4,9 0, Wody podziemne mechanicznobiologiczna z osadem czynnym oraz komorą denitryfikacji i defosfatacji oraz instalacją do odwadniania osadów typu DRAIMAD Uwagi Stan formalno-prawny uregulowany. Zakład posiada pozwolenie wodnoprawne ważne do r. Podczas kontroli gospodarki wodnościekowej zakładu nie stwierdzono naruszenia wymaganych warunków wprowadzania ścieków do środowiska. Stan formalno-prawny uregulowany. Zakład posiada pozwolenie wodnoprawne ważne do r. Podczas kontroli gospodarki wodnościekowej zakładu nie stwierdzono naruszenia wymaganych warunków wprowadzania ścieków do środowiska. W ramach krajowej sieci monitoringu wód podziemnych, prowadzonej przez Państwowy Instytut Geologiczny (PIG) na zlecenie Inspekcji Ochrony Środowiska, w 2005 roku badaniami objęto 48 studni. Na terenie powiatu zambrowskiego znajdują się dwie z nich w Zambrowie i Kołakach Kościelnych. Z obu studni badano wody głębinowe (głębokość stropu w Zambrowie 49,0 m, w Kołakach Kościelnych 57,5 m). Pobór prób przeprowadzono 1 raz w roku w okresie sierpień/wrzesień. Zakres oznaczeń obejmował następujące wskaźniki: amoniak, arsen, azot amonowy, azot azotanowy, azot azotynowy, azotany, azotyny, bar, bor, brom, chlorki, chrom, cyjanki, cynk, fluorki, fosfor, fosforany, glin, kadm, kobalt, lit, magnez, mangan, miedź, molibden, nikiel, odczyn ph, ołów, potas, przew. elektr., siarczany, SiO2, sód, stront, suma sub. rozp., twardość ogólna, tytan, wanad, wapń, węgiel organiczny, wodorowęglany, zasadowość og., żelazo ogólne, rtęć, tlen rozpuszczony. Opróbowania sieci i oceny wyników dokonał Zakład Hydrologii i Geologii Inżynierskiej PIG w 11

12 Warszawie, a analizy laboratoryjne wykonało Centralne Laboratorium Chemiczne PIG w Warszawie. Oceny dokonano zgodnie z obowiązującym w 2004 roku Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 roku w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych; sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód. JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH SIEĆ KRAJOWA 2005 R. Nr otworu w sieci Ro dzaj sieci Miejscowość / Gmina [sw]-studnia wiercona [p]-piezometr [sk]-studnia kopana długość Współrzędne geograficzne szerokość Stratygrafia Głębokość stropu Wody Typ ośrodka Uży tko wa nie tere -nu Klasa wód 2004 Wskaźniki w zakresie stężeń odpowiadających wodzie o niskiej jakości Klasa IV Klasa V Wskaźniki przekracz. W 2004 r normy dla wód przeznacz. do spożycia przez ludzi 134 K Kołaki Kościelne/ Q 57,5 W 1 7 II FET - FET, Mn Kołaki Kościelne,[sw] 237 K Zambrów/Zambrów, Q 49,0 W 1 7 III FET - FET, Mn [sw] Oznaczenia: K sieć krajowa; Q czwartorzęd; W wody wgłębne; 1- warstwa porowa; 7- obszary zabudowane W 2005 roku, o klasę lepiej jak w roku 2004, zakwalifikowano wodę z obu badanych studni. Wodę ze studni w Kołakach Kościelnych określono jako wodę dobrej jakości - II klasa czystości (w roku 2004 mieściła się ona w III klasie czystości). Nieco niższą jakością charakteryzowała się woda pobrana z ujęcia w Zambrowie. Zakwalifikowano ją do III klasy czystości (wody zadowalającej jakości). W poprzednim roku mieściła się ona w IV klasie czystości, a więc należała do wód o niezadowalającej jakości, ze względu na podwyższone stężenie azotu amonowego. W omawianym roku, w obu studniach, w klasie IV znalazło się tylko stężenie żelaza ogólnego, które jako wskaźnik z grupy nietoksycznych nie obniżyło ogólnej klasyfikacji. W obu badanych studniach podwyższone stężenia żelaza i manganu przekraczały normy wyznaczone dla wód przeznaczonych do spożycia przez ludzi. Jest to zjawisko naturalne dla wód ujmowanych z głębszych warstw wodonośnych w woj. podlaskim. Woda taka wymaga uzdatnienia. 2. Powietrze 2.1. Emisja zanieczyszczeń do powietrza działalność kontrolna Powiat zambrowski charakteryzuje się stosunkowo niewielkim poziomem emisji zanieczyszczeń do powietrza. W stosunku do lat ubiegłych nie nastąpiły w roku 2005 żadne istotne zmiany. Na terenie powiatu znajdują się nieliczne źródła emisji zanieczyszczeń do powietrza. Są to głównie kotłownie emitujące do powietrza zanieczyszczenia powstające w wyniku spalania węgla, gazu ziemnego i paliw płynnych. Największe z nich zlokalizowane są na terenie Zambrowa. Jest to Ciepłownia Miejska w Zambrowie, kotłownia Przedsiębiorstwa Przemysłu Bawełnianego ZAMTEX, kotłownia SM MLEKPOL Zakład Produkcji Mleczarskiej w Zambrowie. Na terenie miasta znajdują się również mniejsze obiekty takie jak: kotłownia olejowa PROVITUS S.C. Zakład w Zambrowie, kotłownia węglowa Zakładu Mięsnego NETTER oraz kotłownia Szpitala Ogólnego w Zambrowie. 12

13 Poza Zambrowem, większe źródła emisji zanieczyszczeń, powstających w procesach energetycznego spalania paliw, znajdują się w Zakładzie Karnym w Czerwonym Borze i w Gospodarstwie Mieszkaniowym Zasobu Skarbu Państwa WIZNA w Grądach Woniecko. Pozostałe obiekty na terenie powiatu to niewielkie kotłownie o mocy 0,3-0,8 MW pracujące na potrzeby grzewcze szkół i instytucji (np. Zakład Karny w Grądach Woniecko, Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Długoborzu) oraz piekarnie i ciastkarnie np. PSS SPOŁEM w Zambrowie, Piekarnia w Gaci, itp. Na terenie powiatu zlokalizowane są również obiekty emitujące zanieczyszczenia z procesów technologicznych. Największym źródłem tego typu jest Wytwórnia Mas Bitumicznych w Zambrowie należąca do Przedsiębiorstwa Robót Drogowych Sp. z o.o. w Zambrowie emitująca do powietrza zanieczyszczenia pyłowe (pył krzemowy) i gazowe (CO, NO x, węglowodory) powstające w procesie produkcji mas asfaltowych do budowy dróg. Źródła technologiczne występują również, obok źródeł energetycznych, w zakładach branży przetwórstwa mięsnego: Zakłady Mięsne NETTER w Zambrowie i PPH MEAT-POL s.c. w Rutkach (wędzarnie zasilane wiórkami drewna). Na terenie powiatu znajdują się również niewielkie zakłady rzemieślnicze, o znaczeniu lokalnym, emitujące zanieczyszczenia z procesów technologicznych (lakiernie, warsztaty samochodowe, stolarnie), o niewielkim zasięgu oddziaływania. Delegatura w Łomży Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Białymstoku kontrolowała w zakresie przestrzegania norm ochrony powietrza największe z w/w obiektów. Były to: ZCIW Ciepłownia Miejska w Zambrowie z pomiarem emisji zanieczyszczeń do powietrza PRD Wytwórnia Mas Bitumicznych w Zambrowie z pomiarem SM Mlekpol Zakład Produkcji Mleczarskiej w Zambrowie Zakłady Mięsne NETTER w Zambrowie PPB ZAMTEX w Zambrowie z pomiarem Kontrolowane zakłady różnią się znacznie wielkością i stopniem oddziaływania na środowisko. Część z nich ogranicza oddziaływanie na środowisko poprzez stosowanie urządzeń odpylających. Są to: Ciepłownia Miejska w Zambrowie, WMB w Zambrowie, PPB ZAMTEX S.A. w Zambrowie, Zakłady Mięsne NETTER w Zambrowie, Zakład Karny w 13

14 Czerwonym Borze, Gospodarstwo Mieszkaniowe Zasobu Skarbu Państwa WIZNA w Grądach Woniecko. W innych spalany jest gaz ziemny - Kotłownia OSM w Zambrowie - lub olej opałowy - kotłownia PROVITUS S.C. Zakład w Zambrowie. Pozostałe niewielkie kotłownie, opalane głównie węglem kamiennym i drewnem oraz olejem opałowym, nie są wyposażone w urządzenia ochrony atmosfery. W Zakładach Mięsnych NETTER w Zambrowie eksploatowane są dopalacze termiczne z palnikami zasilanymi olejem opałowym do redukcji zanieczyszczeń (głównie lotne substancje organiczne i tlenek węgla) z komór wędzarniczych. Zambrowskie Ciepłownictwo i Wodociągi Sp. z o.o. w Zambrowie Spółka eksploatuje Ciepłownię Miejską w Zambrowie opalaną węglem kamiennym, pracującą na potrzeby grzewcze Zambrowa. Ciepłownia pracuje w ruchu ciągłym. Wyposażona jest w 5 jednostek kotłowych o różnej mocy: kocioł WR-2,5 nr 1 o mocy 4,2 MW kocioł WR-5 (zmod.) nr 2 o mocy 10,0 MW kocioł WR-5 nr 3 o mocy 5,8 MW kocioł WRp-12 (zmod.) nr 4 o mocy 12,0 MW kocioł WRm-12 o mocy 12,0 MW W sezonie letnim eksploatowany jest kocioł WR-2,5 nr 1. Sporadycznie, w przypadku awarii, uruchamiany jest kocioł WR-5 nr 3. W sezonie grzewczym zakłada się pracę głównie kotła WRm-12 nr 5 lub WRp-12 nr 4. W razie potrzeby te kotły są wspomagane mniejszymi jednostkami (przy spadku temp. zewnętrznej poniżej -10 o C). Obecnie kotły nr 1, nr 3, nr 4 i nr 5 są wyposażone w ruszty taśmowe, natomiast kocioł nr 2 w ruszty narzutnikowe. Kotły WR-2,5 nr 1, WR-5zm. nr 2 i WRm-12 nr 5 posiadają II-stopniowy układ odpylania spalin (odpylacz wstępny + bateria cyklonowa). Kocioł WR-5 nr 3 wyposażony jest w bateryjny odpylacz cyklonowy. Kocioł WRp-12 nr 4 wyposażony jest w III- stopniowy układ odpylania (odpylacz wstępny + odpylacze multicyklonowe + cyklony bateryjne). Instalacja odsiarczająca nie była eksploatowana. W 2006 roku została zdemontowana. Ciepłownia Miejska w Zambrowie zasilana jest miałem węgla kamiennego. W 2005 roku zużyto Mg paliwa. Pomiary przeprowadzone przez WIOŚ w Białymstoku Delegaturę w Łomży w dniu 7 czerwca 2005 roku na kotle WR- 2,5 nr 1 wykazały przekroczenie dopuszczalnych stężeń dwutlenku siarki. Na ich podstawie naliczona została kara biegnąca. Kocioł WR-2,5 został zatrzymany w dniu r. Ponowne pomiary przeprowadzone w dniu (po zmianie paliwa) przez PROEKO w Łomży nie wykazały przekroczeń. 14

15 SM MLEKPOL Zakład Produkcji Mleczarskiej w Zambrowie OSM w Zambrowie eksploatuje na potrzeby technologiczne i grzewcze kotłownię parową wyposażoną w 3 kotły parowe f-my LOOS zasilane gazem ziemnym GZ-50. Są to dwa kotły typu FH 5000 (kotły nr 1 i nr 2) o wydajności po 5 Mg pary/godz. każdy oraz kocioł typu UL-S-IE (kocioł nr 3) o wydajności 7 Mg pary/godz. Kotłownia pracuje w ruchu ciągłym 2 kotły ze zmiennym obciążeniem. Kocioł nr 3 pracuje wyłącznie na potrzeby proszkowni mleka (wyższe ciśnienie pary technologicznej). Spaliny z kotłów odprowadzane są oddzielnymi emitorami o wysokości 30 m. n.p.t. W 2005 roku Delegatura WIOŚ w Łomży nie prowadziła pomiarów kontrolnych. Pomiary wykonane przez ZBiAŚ PROEKO - Łomża nie wykazały przekroczeń dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza dla wszystkich źródeł objętych pozwoleniem na emisję. Przedsiębiorstwo Budowy Dróg BITUM Sp. z o.o. w Zambrowie Na terenie PBD BIUTUM przy ul. Sitarskiej w Zambrowie zlokalizowana jest instalacja AMMAN Jest to instalacja do produkcji mas bitumicznych o wydajności 160 Mg mas/godzinę, wyposażona w urządzenia odpylające o wysokiej skuteczności. Instalacja pracuje wyłącznie w okresie dodatnich temperatur powietrza, zazwyczaj od kwietnia do października. W procesie produkcyjnym emitowany jest do powietrza pył zawierający krzemionkę, produkty spalania oleju opałowego i napędowego oraz niewielkie ilości lotnych składników asfaltów. Instalacja wyposażona jest w II stopniowy system odpylania odpylacz wstępny + filtry workowe. W październiku 2005 roku WIOŚ Białystok Delegatura w Łomży przeprowadziła pomiary emisji, które nie wykazały przekroczeń dopuszczalnych emisji zanieczyszczeń. Przedsiębiorstwo Przemysłu Bawełnianego ZAMTEX w Zambrowie PPB ZAMTEX w Zambrowie eksploatuje kotłownię węglową pracującą na potrzeby technologiczne i grzewcze zakładu. Wyposażona jest ona w trzy kotły parowe, z rusztem mechanicznym typu ERm-4,1 o mocy 2,95 MW każdy. W kotłach spalany jest miał węgla kamiennego. W 2004 roku spalono łącznie 2593 Mg paliwa. Kotłownia pracuje w ruchu ciągłym (1-2 kotły). Kotły wyposażone są w odpylacze multicyklonowe typu MGK o skuteczności odpylania ok. 80%. W 2005 roku spalono łącznie 2962 Mg węgla. WIOŚ Białystok Delegatura w Łomży w lipcu 2005 wykonał pomiary emisji, w których nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych emisji zanieczyszczeń. Zakłady Mięsne NETTER w Zambrowie W zakładzie eksploatowana jest kotłownia węglowa wyposażona w 3 kotły parowe typu E-40/10 o łącznej mocy 2,87 MW. Kotłownia pracuje na potrzeby grzewcze i technologiczne zakładu. Kotły wyposażone są w odpylacze cyklonowe. W 2005 roku zużyto w kotłowni 354 Mg węgla kamiennego (groszek). Pomiary emisji zanieczyszczeń nie były prowadzone. Kotłownia ze względu na wielkość nie jest zobowiązana do posiadania pozwolenia na emisję. 15

16 Na terenie zakładu zlokalizowane są równie komory wędzarnicze zasilane dymem ze zrębków drewna liściastego. Zainstalowanych jest 7 komór parzelniczo-wędzarniczych 3-wózkowych f-my REX-POL w Chorzowie. Komory wyposażone są w indywidualne dymogeneratory oraz termiczne dopalacze gazów odprowadzanych z komór w fazie wędzenia. Dopalacze wyposażone są w palniki zasilane olejem opałowym lekkim. Dopalacze zostały zainstalowane w celu unieszkodliwienia tlenku węgla ora z organicznych związków chemicznych (substancji zapachowych) zawartych w dymie odprowadzanym z komór wędzarniczych. Ich zastosowanie w znacznym stopniu ograniczyło uciążliwość zespołu komór wędzarniczych. Gospodarstwo Pomocnicze przy Zakładzie Karnym w Czerwonym Borze Na terenie Zakładu Karnego w Czerwonym Borze zlokalizowana jest kotłownia pracująca na potrzeby c.o. (1,7 MW), c.w.u. (O,4 MW) i pary technologicznej (0,3 MW) obiektów Zakładu Karnego i bloków mieszkalnych. Kotłownia CENTRALNA wyposażona jest w 3 kotły wodne FAKO z palnikami retortowymi typ KMR-600/EKO-PLUS o wydajności 720 kw każdy oraz 1 kocioł parowy FAKO z palnikiem retortowym HEF typ KMR-350P/EKO-PLUS o wydajności 350 kw. Kotłownia jest opalana miałem węglowym. Spaliny odprowadzane są do istniejących dwóch emitorów stalowych zaizolowanych cieplnie. W 2005 nie prowadzono kontroli w zakresie ochrony powietrza Monitoring imisji W roku 2005 dla strefy powiat zambrowski - przyjęto dla trzech zanieczyszczeń (SO 2, NO 2 i benzenu) najwyższą klasę wynikową A, gdzie wielkości mierzonych zanieczyszczeń powietrza nie przekraczają dopuszczalnych wartości (z uwzględnieniem ustalonego przepisami marginesu tolerancji). Wymaganym działaniem dla tej strefy jest utrzymanie jakości powietrza w strefie na tym samym lub lepszym poziomie. Na terenie powiatu nie prowadzono pomiarów zanieczyszczeń pyłowych. 3. Gospodarka odpadami 3.1. Składowiska odpadów Na terenie powiatu zambrowskiego funkcjonuje jedno składowisko związku gmin: Składowisko odpadów Zambrowskiego Związku Gmin (miasto Zambrów, gminy: Zambrów, Kołaki Kościelne, Rutki, Szumowo, Czyżew, Zawady oraz gminy z terenu woj. mazowieckiego: Andrzejewo, Zaręby Kościelne, Nur i od 2004r. Szulborze) zlokalizowane jest w Czerwonym Borze. Składowiskiem zarządza Przedsiębiorstwo Gospodarki komunalnej Sp. z o.o. w Zambrowie. W wyniku kontroli przeprowadzonej przez Delegaturę WIOŚ w Łomży ustalono, że PGK w Zambrowie prowadzi działalność w oparciu o decyzje: 16

17 - Urzędu Miejskiego w Zambrowie (RG /97 z dn r.) zezwalającą na prowadzenie działalności polegającej na unieszkodliwianiu odpadów komunalnych poprzez składowanie ich na składowisku odpadów komunalnych w Czerwonym Borze, - Urzędu Gminy Zambrów (RRG /2000 z dn r.) zezwalającą na wywóz z terenu gminy odpadów komunalnych, - Urzędu Gminy Rutki (UG /00 z dn r.) zezwalającą na prowadzenie działalności polegającej na usuwaniu odpadów komunalnych i płynnych z obszaru administracyjnego gminy Rutki, - Wójta Gminy Szumowo (RRG /1/2000 z dn r.) zezwalającą na wywóz odpadów komunalnych z terenu gminy Szumowo, - Wójta Gminy Czyżew Osada (GKM /1999 z dn r.) zezwalającą na wywóz odpadów komunalnych stałych i płynnych z terenu gminy Czyżew Osada, - Urzędu Gminy Kołaki Kościelne (GKŚ /2000 z dn r.) na prowadzenie działalności polegającej na usuwaniu odpadów komunalnych stałych i płynnych z obszaru gminy Kołaki Kościelne, - Wójta Gminy Szulborze Wielkie (RI /2000 z dn r.) powiat ostrowski udzielającej zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wywozu odpadów komunalnych z terenu gminy Szulborze, - Wójta Gminy Łomża (RGO /2000 z dn r.) zezwalającą na prowadzenie działalności polegającej na usuwaniu odpadów stałych i płynnych z terenu gminy Łomża, które wywożone są na składowisko w Ratowie-Piotrowie. Odpady dowożone na składowisko po zważeniu (waga ręczna o nośności 50 ton) są rejestrowane przez składowiskowego. Kopia wystawionego kwitu przekazywana jest do PGK w Zambrowie, gdzie w oparciu o ten dokument co miesiąc uzupełniane są karty ewidencji odpadów. PGK ma zawartą umowę na odbiór surowców (butelek typu PET i makulatury) z firmą Skup Surowców Wtórnych W. Roszczewski z Zambrowa, stłuczka szklana zbierana jest w boksie na terenie bazy w Zambrowie (dotychczas nie było odbioru). Zarządzający składowiskiem systematycznie sporządza i przekazuje do Urzędu Marszałkowskiego zbiorcze zestawienie o rodzajach, ilości odpadów i ich zagospodarowaniu oraz na bieżąco przekazuje opłaty za składowanie odpadów. W roku 2005 na składowisku w Czerwonym Borze zdeponowano 7734,9 Mg odpadów komunalnych. Monitoring składowiska prowadzony jest w zakresie: - poziomu wód podziemnych w piezometrach, - poziomu opadów atmosferycznych, - pomiaru objętości wód odciekowych, - analizy jakości wód w piezometrach. Informacja o prowadzeniu monitoringu składowiska przedkładana jest do WIOŚ Białystok Delegatura w Łomży. 17

18 W roku 2005 zbadano czterokrotnie wody podziemne przy składowisku odpadów komunalnych dla Zambrowskiego Związku Gmin w Czerwonym Borze. Na składowisku przeprowadzono badanie wody pobranej z dwóch piezometrów oraz odcieków ze studzienki zbiorczej w zakresie: odczynu ph, przewodności właściwej, ogólnego węgla organicznego, kadmu, cynku, chromu, ołowiu, miedzi i rtęci. Oceny dokonano zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 roku w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód (Dz. U. nr 32 poz. 284) W obu badanych piezometrach, tj. pierwszym zlokalizowanym przy ogrodzeniu składowiska oraz drugim umiejscowionym w lesie, stwierdzono bardzo podobną jakość wody. Mieściła się ona przeważnie w klasie II, a więc można ją określić jako wodę dobrej jakości. O zakwalifikowaniu do tej klasy zadecydowało głównie przewodnictwo właściwe, będące miarą zanieczyszczeń o charakterze nieorganicznym. Badane metale ciężkie oraz odczyn i ogólny węgiel organiczny miara zanieczyszczeń organicznych. przeważnie nie wykraczały poza I klasę czystości. Sporadycznie w piezometrze nr 1 zanotowano IV klasowe stężenie rtęci, a w próbkach pobranych z obu piezometrów w lutym, podwyższone do klasy III było stężenie kadmu, a do klasy II stężenie ołowiu. Niską jakością cechowały się odcieki pobrane ze studzienki zbiorczej. Przeważnie mieściły się one w V klasie czystości (wody złej jakości). Decydowały o tym w kolejnych próbkach: przewodnictwo właściwe i ogólny węgiel organiczny oraz ołów. Zdarzały się również wysokie stężenia chromu, które kwalifikowały badaną wodę do IV klasy czystości. Wyniki uzyskane w roku 2005 są lepsze od wyników z roku 2004, szczególnie ze względu na mniejsze stężenia metali ciężkich. Istotne jest jednak stwierdzenie, że stężenia wskaźników zanieczyszczeń zanotowane w piezometrach są zdecydowanie niższe niż w studzience na odcieki. Izolacja podłoża spełnia więc swoją rolę. W maju 2005 roku Wydział Środowiska i Rolnictwa Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku wydał postanowienie uzgodnienia przedsięwzięcia polegającego na rozbudowie istniejącego składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne polegającej na przekształceniu istniejącego obiektu w zakład Przetwarzania i Unieszkodliwiania Odpadów w Czerwonym Borze obejmującej budowę: - nowej kwatery składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne; - oddzielnej kwatery składowiska na odpady niebezpieczne zawierające azbest, - placu magazynowego na odpady poakcyjne; - rozbudowę kwater do czasowego składowania odpadowych surowców wtórnych; - kompostowni odpadów biodegradowalnych; - linii do segregacji odpadów; 18

19 - linii SN i stacji trafo. pod warunkiem zobowiązania inwestora do zaprojektowania: - sztucznego uszczelnienia w obrębie dna i ścian bocznych kwatery, - instalacji drenażowej systemu odprowadzania ścieków i zbiornika szczelnego; - systemu odprowadzania i oczyszczania ścieków deszczowych z placu magazynowego odpadów poakcyjnych oraz z utwardzonych i uszczelnionych nawierzchni dróg wewnętrznych, - otworów obserwacyjnych zgodnie z dokumentacją hydrologiczną; - instalacji z oczyszczaniem do odprowadzania gazu składowiskowego. Na wniosek Zambrowskiego Związku Gmin sporządzony został raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Odpady niebezpieczne Informację o odpadach niebezpiecznych wytworzonych w roku 2005 otrzymano od 13 producentów tych odpadów z terenu powiatu zambrowskiego. Wytworzyli oni łącznie 41,610 Mg odpadów z czego do odzysku przekazano 15,865 Mg, unieszkodliwiono 9,189 Mg, tymczasowo u producenta składowano 87,978 Mg. Zestawienie danych obrazujących gospodarkę odpadami niebezpiecznymi przedstawiono poniżej: liczba zakładów wytwarzających odpady niebezpieczne wytworzone Odpady niebezpieczne (Mg) magazynowane tymczasowo w tym : przekazane do odzysku unieszkodliwione 13 41,610 87,978 15,865 9,189 Różnica pomiędzy ilością odpadów wytworzonych, a odpadów zagospodarowanych, powstała w wyniku tymczasowego składowania i unieszkodliwienia odpadów wytworzonych w latach ubiegłych. Producentów wytwarzających ponad 1 Mg odpadów niebezpiecznych na terenie powiatu zambrowskiego przedstawia poniższa tabela: Producent Wytworzone [Mg] Magazynowane [Mg] Przekazane do odzysku [Mg] Przedsiębiorstwo Gospodarki 9,000 8,800 0,2 - Komunalnej Sp. z o.o. w Zambrowie Wytwórczo Usługowa Spółdzielnia 7,760 78, Pracy w Zambrowie Szpital Ogólny w Zambrowie 7,718-0,882 6,906 Zakład Naprawy Samochodów 3,653 0,293 3,138 0,222 Ciężarowych w Woli Zambrzyckiej Przedsiębiorstwo Państwowej 3,415-2,280 1,135 Komunikacji Samochodowej w Zambrowie PHU EXPERT s.c. J i C Kowalewscy w Cieciorkach 3,024-2,804 0,220 Unieszkodliwione poza składowaniem [Mg] 19

20 PHUP MOTOZBYT w Zambrowie 2,422 0,302 2,550 - SM MLEKPOL Zakład Produkcji 1,195-1,290 0,105 Mleczarskiej w Zambrowie Usługi Motoryzacyjne w Długoborzu II 1,100 0,300 0,800 - ZAMTEX S.A. w Zambrowie 1,045 0,253 0,645 1,530 W Przedsiębiorstwie Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Zambrowie powstał odpad o kodzie inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe w ilości 0,2 Mg przekazane do odzysku firmie RAFIT Sp. z o.o. z Poznania. W lipcu 2004 Starostwo Powiatowe w Zambrowie wydało decyzję Ri /04 z dn r. zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, wytwarzanymi podczas rozbiórek, remontów i modernizacji obiektów budowlanych na terenie powiatu zambrowskiego dla firmy Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Zambrowie. Są to następujące odpady: - o kodzie tj. materiały izolacyjne zawierające azbest do 20 Mg/rok; - o kodzie tj. materiały konstrukcyjne zawierające azbest do 20 Mg/rok; - o kodzie tj. inne odpady z budowy, remontów i demontażu (w tym odpady zmieszane) zawierające substancje niebezpieczne do 20 Mg/rok; - kodzie tj. zużyte urządzenia zawierające wolny azbest do 20 Mg/rok. W 2005r. PGK w Zambrowie zebrało 8,8 Mg odpadu o kodzie powstającego przy rozbiórce budynków. Eternit zdjęty z dachów z terenu Zambrowa jest składowany tymczasowo w workach foliowych w magazynie odpadów niebezpiecznych zadaszonym i zabezpieczonym przed dostępem osób postronnych, znajdującym się na terenie składowiska w Czerwonym Borze. W Wytwórczo Usługowej Spółdzielni Pracy w Zambrowie powstaje odpad o kodzie (szlamy i osady pofiltracyjne zawierające substancje niebezpieczne). Odpad ten powstaje podczas procesu neutralizacji ścieków pogalwanicznych na poletku osadowym własnej podczyszczalni ścieków. W roku 2005 powstało 7,76 Mg odpadu, który wraz z ilością z lat ubiegłych jest tymczasowo magazynowany. Na koniec 2005 roku tymczasowo zmagazynowano 78,03 Mg osadów. Odpad ten jest gromadzony na terenie w/w podczyszczalni w specjalnych betonowych szczelnych osadnikach z instalacją odwadniającą. Po wyschnięciu będzie systematycznie przekazywany specjalistycznej firmie celem unieszkodliwienia. Szpital Ogólny w Zambrowie w roku 2005 wytworzył następujące rodzaje odpadów: - odpady z diagnozowania, leczenia i profilaktyki lekarskiej ( , ) w ilości 6,313 Mg przekazywane do unieszkodliwienia poprzez firmę pośredniczącą EMKA K. Rdest Handel i Usługi z Żyrardowa, - odczynniki fotograficzne: wywoływacz ( ) 0,43 Mg i utrwalacz ( ) 0,51 Mg przekazywane firmie Przetwórstwo Metali Szlachetnych M. Buczyński z Warszawy, - lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć ( ) 0,058 Mg z czego do unieszkodliwienia przekazano 0,088 Mg (wraz z ilością z ubiegłego roku), - przeterminowane odczynniki chemiczne ( ) -0,055 Mg odebrane przez firmę pośredniczącą EMKA K. Rdest Handel i Usługi z Żyrardowa, 20

21 - baterie i akumulatory ( ) 0,352 Mg przekazane do Hurtowni Akumulatorów w Zambrowie. Zakład Naprawy Samochodów Ciężarowych w Woli Zambrzyckiej wytworzył następujące rodzaje odpadów, które są przekazywane celem wykorzystania bądź unieszkodliwienia firmie CHEMIREC-SEPTOS Sp. z o.o. z Warszawy: inne oleje silnikowe, smarowe i przekładniowe w ilości 3,28 Mg. Tymczasowo zmagazynowano w 2005r. 0,25 Mg tego odpadu a 3,03 Mg przekazano do odzysku, zaolejona woda z separatora 0,129 Mg, filtry olejowe 0,079 Mg ( 0,005 Mg jest tymczasowo magazynowane a 0,074 Mg przekazano do unieszkodliwienia), sorbenty i czyściwo 0,022 Mg (do unieszkodliwienia przekazano 0,019 Mg a 0,003 Mg jest tymczasowo magazynowane w pojemnikach metalowych umieszczonych w zamkniętym i zadaszonym pomieszczeniu), zużyte baterie i akumulatory - 0,143 Mg ( do odzysku przekazano 0,108 Mg, a 0,035 Mg jest tymczasowo magazynowane w pojemnikach dostarczonych przez firmę CHEMIREC-SEPTOS Sp. z o.o. z Warszawy. Przedsiębiorstwo Państwowej Komunikacji Samochodowej w Zambrowie wytworzyło 3,415 Mg odpadów niebezpiecznych. Odpady odebrane przez firmę OILRE Sp. z o.o. z Tczewa celem unieszkodliwienia bądź odzysku to: - inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe ( ) 1,2 Mg, - zużyte filtry olejowe 0,16 Mg, - sorbenty, zużyte czyściwo 0,76 Mg, - zużyte lampy fluorescencyjne zawierające rtęć 0,015 Mg. Zużyte akumulatory ( ) 1,08 Mg przekazane zostały do Hurtowni Akumulatorów w Zambrowie, a odpad o kodzie ( inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników, płyn UPEX) powstał w ilości 0,2 Mg i odebrany został do unieszkodliwienia przez firmę UPEX CHEMIE POLSKA Sp. z o.o. z Łodzi. PHU EXPERT J. i C. Kowalewscy w Cieciorkach wytworzyło następujące dpady: - inne oleje silnikowe i przekładniowe ( ) w ilości 2,804 Mg, - zużyte filtry olejowe ( ) 0,22 Mg. Odpady te przekazywane są do odzysku firmie OILER Sp. z o.o. z Tczewa. PHUP MOTOZBYT w Zambrowie wytworzył następujące odpady: - zużyte filtry olejowe ( ) 0,212 Mg, które łącznie z ilością z ubiegłego roku są tymczasowo magazynowane, - zużyte baterie i akumulatory ( ) 2,21 Mg przekazane firmie PPUH RODPOL K. Rodak z Nowej Wsi. Zakład Produkcji Mleczarskiej w Zambrowie Spółdzielni Mleczarskiej MLEKPOL w Grajewie wytworzył następujące rodzaje odpadów: ( inne oleje przekładniowe, silnikowe i przekładniowe) 1,09 Mg, przekazywane łącznie z ilością z roku ubiegłego firmie OILER Sp. z o.o. z Tczewa celem odzysku, 21

22 lampy fluorescencyjne zawierające rtęć 420 sztuk i tyle przekazano firmie PPHU ABBA- EKOMED Sp. z o.o. z Torunia. Usługi Motoryzacyjne M. Rytelewski w Długoborzu II. Powstały tu następujące rodzaje odpadów niebezpiecznych: - zużyte baterie i akumulatory ,8 Mg odebrane przez firmę PLATINUM PHU z Białej Podlaskiej. Tymczasowo magazynowane na terenie zakładu jest 0,55 Mg tego odpadu z roku poprzedniego, - inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe ,3 Mg przekazane firmie RAFIT Sp. z o.o z Płochcina. ZAMTEX S.A. Przedsiębiorstwo Przemysłu Bawełnianego w roku 2005 wytworzył 1,045 Mg odpadów niebezpiecznych. Były to: -mineralne oleje silnikowe, smarowe i przekładniowe nie zawierające związków chlorowcoorganicznych 0,639 Mg z czego 0,645 Mg wraz z ilością z roku 2004 przekazano do odzysku do firmy OILER w Tczewie, a 0,237 Mg tymczasowo magazynowano, - zużyte lampy fluorescencyjne ( ) wytworzone zostały w ilości 0,406 Mg i przekazane do unieszkodliwienia do firmy MAYA VICTORY Sp. z o.o. z Kleszczowa łącznie z ilością z ubiegłego roku. Tymczasowo magazynowane zostało 0,016 Mg tego odpadu. Pozostali zarejestrowani w bazie WIOŚ wytwórcy odpadów niebezpiecznych (wytwarzający poniżej 1 Mg) to: Przedsiębiorstwo Budowy Dróg BITUM Sp. z o.o. w Zambrowie 0,946 Mg, Zakłady Mięsne NETTER w Zambrowie 0,301 Mg, Zambrowskie Ciepłownictwo i Wodociągi Sp. z o.o. 0,2 Mg FOTO-VIDEO-KAMERA w Zambrowie - 0,131 Mg, W powiecie zambrowskim wytworzono najwięcej następujących rodzajów odpadów: - odpadowe oleje silnikowe i przekładniowe - ( i ) - 10,46 Mg, - szlamy i osady pofiltracyjne zawierające substancje niebezpieczne ( ) - 7,76 Mg, - odpady z diagnozowanie, leczenia i profilaktyki lekarskiej ( i )- 6,095 Mg. 4. Hałas Do najważniejszych czynników mających wpływ na klimat akustyczny powiatu zambrowskiego zaliczyć należy komunikację drogową, a szczególnie znaczny w niej udział samochodów ciężkich oraz, w niewielkim stopniu, hałas przemysłowy. 22