Kalkulator Bolusa, Bolus Wizard Pierwsze kroki

Transkrypt

1 Kalkulator Bolusa, Bolus Wizard Pierwsze kroki

2 Spis treści Wprowadzenie Wprowadzenie 3 Wyjaśnienie i obliczenie wskaźników Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard 4 Suma dawek dziennych 4 Przelicznik węglowodanów 4 Wrażliwość na insulinę 4 Docelowa glikemia 4 Aktywna insulina 6 Obliczenie bolusa 6 Ustawienia fabryczne i limity Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard 7 Programowanie Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard 8 Synchronizacja glukometru z pompą Paradigm Veo 9 Pierwsze kroki z Kalkulatorem Bolusa, Bolus Wizard 10 Korzystanie z funkcji Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard 11 Przykłady 12 Moje ustawienia 13 Różne rodzaje bolusów 14 Pomoc techniczna 16 Kalkulator Bolusa, Bolus Wizard jest opcjonalną funkcją w pompie insulinowej Paradigm Veo TM, która na podstawie aktualnego stężenia glukozy oraz poprawnie oszacowanej ilości węglowodanów może zasugerować użytkownikowi pompy dawkę insuliny na posiłek oraz korektę. Pompa zaproponuje użytkownikowi, jakiej wielkości bolus insuliny powinien podać. Zasugerowaną wartość można zaakceptować lub zmienić w razie potrzeby. Użytkownik pompy, wraz z lekarzem prowadzącym powinni dokładnie przejrzeć ustawienia Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard, aby upewnić się że ustawienia te są dostosowane do indywidualnych potrzeb danego użytkownika. Początkowe ustawienia parametrów w Kalkulatorze Bolusa, Bolus Wizard są wyłącznie domyślnymi ustawieniami fabrycznymi i NIE WOLNO ich traktować jako zalecenie terapeutyczne. Korzystanie z Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard umożliwia zmniejszenie liczby bolusów korekcyjnych jak również zapobiega błędnym obliczeniom 1 dawek insuliny. Kalkulator Bolusa, Bolus Wizard to wygodny sposób poprawnego dawkowania insuliny Gross T, Kayne D, King A, et al. A bolus calculator is an effective means of controlling postprandial glycemia 3 in patients on insulin pump therapy. Diabetes Technology & Therapeutics 2003; 5, 3:

3 Wyjaśnienie i obliczenie wskaźników w Kalkulatorze Bolusa, Bolus Wizard Suma dawek dziennych Suma dawek dziennych to całkowita ilość insuliny podanej w ciągu doby, tzn. suma bolusów i dawki podstawowej podanych w ciągu 24 godzin. Aby uzyskać informacje o sumie dawek dziennych wystarczy wejść do menu narzędzi w pompie i wybrać opcję Suma dawek dziennych. Po wybraniu Średnia dzienna pompa automatycznie oblicza średnią wartość dawek dziennych dla wybranej liczby dni, np. 14 dni. Ten parametr nie jest wprowadzony do ustawień Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard. Jest on natomiast potrzebny do obliczenia innych ważnych parametrów, takich jak przelicznik węglowodanów i wrażliwość na insulinę. Suma moich dawek dziennych: jednostek insuliny/dobę Przelicznik węglowodanów Przelicznik węglowodanów wskazuje, ile gramów węglowodanów kompensuje jedna jednostka insuliny, tzn. ile gramów węglowodanów można zjeść podając jednostkę insuliny. W celu ustalenia przelicznika węglowodanów zazwyczaj stosuje się regułę 500, która wygląda następująco: Przelicznik = 500 = ilość węglowodanów Suma dawek gramów dziennych węglowodanów/ jednostkę insuliny Przelicznik węglowodanów to wskaźnik indywidualny dla każdego pacjenta, tak jak i suma dawek dziennych jest różna dla poszczególnych pacjentów. Przelicznik = 500 = węglowodanów Suma dawek dziennych gramów węglowodanów/ jednostkę insuliny Tu należy wpisać przelicznik węglowodanów: Pompa insulinowa Paradigm Veo umożliwia wprowadzanie różnych przeliczników węglowodanów w różnych porach dnia. Niektórzy pacjenci mogą potrzebować więcej insuliny w godzinach porannych z powodu zwiększonej oporności na insulinę. W celu ustalenia właściwych parametrów zawsze należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym. Pamiętajmy, że parametr ten powinien być co jakiś czas sprawdzany i aktualizowany. Zmiana może okazać się niezbędna, zwłaszcza w przypadku modyfikacji dawkowania insuliny. Reguła 500 jest tylko propozycją sposobu obliczania przelicznika węglowodanów. Wrażliwość na insulinę Wrażliwość na insulinę określa o ile jedna jednostka insuliny obniży stężenie glukozy we krwi (mg/dl ) W celu ustalenia wrażliwości na insulinę stosuje się regułę 1700 *, która wygląda następująco: Wrażliwość na = 1700 = ilość insulinę Suma dawek (mg/dl) / dziennych jednostkę insuliny Wrażliwość na insulinę jest to wskaźnik indywidualny dla każdego pacjenta, tak jak i suma dawek dziennych jest różna dla poszczególnych pacjentów. Wrażliwość na = 1700 = insulinę Suma dawek dziennych (mg/dl) / jednostkę insuliny Tu należy wpisać wrażliwość na insulinę: Pompa insulinowa Paradigm Veo umożliwia wprowadzanie różnych wartości wrażliwości na insulinę w różnych porach dnia. W celu ustalenia właściwych parametrów zawsze należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym. Pamiętajmy, że parametr ten również powinien być, co jakiś czas sprawdzany i aktualizowany. Zmiana może okazać się niezbędna, zwłaszcza w przypadku modyfikacji w dawkowaniu insuliny. Reguła 1700 jest tylko propozycją sposobu obliczania wrażliwości na insulinę. Docelowa glikemia Docelowa glikemia jest to stężenie glukozy we krwi, do osiągnięcia, którego pacjent dąży przed posiłkiem i dwie godziny po posiłku. Wskaźnik ten jest ustawiany w pompie, jako przedział wartości. Pompa wykorzystuje ustawiony zakres do obliczenia dawki korekcyjnej. Jeśli glikemia jest poniżej zakresu docelowego, Kalkulator Bolusa dążyć będzie do wartości dolnej zakresu, czyli do korekty w górę, jeśli glikemia jest powyżej zakresu docelowego, pompa będzie dążyć do wartości górnej ustawionego zakresu, czyli do korekty w dół. Pompa umożliwia ustawienie 8 różnych wartości docelowych glikemii w ciągu dnia. Tu należy wpisać docelową glikemię: Ustawienie domyślne to 100-1oo mg/dl Wybrany zakres docelowy Ujemna dawka korekcyjna - glikemia poniżej zakresu docelowego Bez dawki korekcyjnej - glikemia w zakresie docelowym Dawka korekcyjna - glikemia powyżej zakresu docelowego mg/dl Kalkulator Bolusa, Bolus Wizard wykorzystuje wartość docelową glikemii do obliczenia dawki bolusa. Propozycja dawki insuliny oparta jest na wartości stężenia glukozy we krwi wprowadzanej ręcznie do pompy lub przesłanej z glukometru CONTOUR LINK. Po wprowadzeniu wartości stężenia glukozy we krwi, należy wpisać planowaną do spożycia ilość węglowodanów. Na podstawie wprowadzonych danych pompa zaproponuje potrzebną dawkę insuliny. 4 *Walsh J., Roberts R.: Pumping Insulin,

4 Insulina Aktywna Ustawienia fabryczne i limity Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard Aktywna insulina to ilość insuliny z poprzedniej dawki bolusa, która wciąż jest w organizmie i może mieć wpływ na glikemię. Czas aktywności insuliny to czas po podaniu bolusa, kiedy insulina wykazuje właściwości obniżające stężenie glukozy we krwi w organizmie użytkownika pompy. Czas ten można zaprogramować w pompie w zakresie od 2 do 8 godzin. Należy zawsze skonsultować się z lekarzem prowadzącym w sprawie ustawienia w pompie czasu aktywności insuliny. Mój czas aktywności insuliny: Kiedy pompa zaproponuje dawkę insuliny, uwzględnia ilość aktywnej insuliny pozostałej z poprzedniej dawki lub dawek. godzin(y) Uwaga: Ilość aktywnej insuliny ma wpływ tylko na szacowaną dawkę korekcyjną Ilość aktywnej insuliny nie zmniejsza dawki insuliny do posiłkowej Sugerowane ustawienia dla czasu aktywności insuliny 2 : Dorośli: 4-5 godzin Dzieci: 4-5 godzin Ciąża: 3-4 godzin Obliczenie bolusa Kalkulator Bolusa, Bolus Wizard zaproponuje wielkość bolusa na podstawie następujących parametrów: 1. Ustawienia osobiste: przelicznik węglowodanów i wrażliwość na insulinę 2. Aktywna insulina 3. Wartość stężenia glukozy we krwi 4. Gramy węglowodanów lub Wymienniki WW 2. Pumping Protocol: A Guide to Insulin Pump Therapy Initiation, Bruce W. Bode MD, FACE, Atlanta Diabetes Associates, Atlanta Georgia Poniższa tabela zawiera informacje, jakie limity można ustawić w pompie i jakie są ustawienia fabryczne. Ważne jest, aby poniższe parametry, dla konkretnego użytkownika, zawsze były ustalone z lekarzem prowadzącym. Ustawienie Przelicznik węglowodanów Wrażliwość na insulinę Zakres docelowej glikemii Jednostka glikemii Przelicznik węglowodanów Czas aktywności insuliny Limity i (ustawienia fabryczne) gram/jednostkę insuliny (15 gram/jednostkę insuliny) mg/dl/jednostkę insuliny (50 mg/dl) mg/dl ( mg/dl) mg/dl lub (mmol/l) Wymienniki (Gramy) 2 8 godzin (6 godzin) 6 7

5 Programowanie Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard Synchronizacja glukometru z pompą Paradigm Veo Poniżej przedstawiamy instrukcję, w jaki sposób zaprogramować Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard. Prosimy postępować zgodnie z instrukcjami, korzystając ze zdjęć ekranu pompy. Krok 1 W menu GŁÓWNYM wybierz Bolus i Krok 2 W menu BOLUS wybierz Ustawienie bolusa i Krok 3 W menu USTAWIENIE BOLUSA wybierz Ustaw.kalk.bolusa i nacisnij ACT. Krok 4 W menu USTAW. KALK. BOLUSA wybierz Edytuj ustawienia i Krok 5 W menu EDYTUJ USTAWIENIA wybierz Kalk.bol. i Stosowanie Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard z glukometrem Bayer Contour Link: W przypadku stosowania glukometru CONTOUR LINK wyniki pomiarów stężenia glukozy z krwi kapilarnej są automatycznie przesyłane bezprzewodowo do pompy Paradigm. Krok 1 W menu NARZĘDZIA przewiń w dół i wybierz Podłącz urządzenia i Krok 2 W menu WYBÓR URZĄDZENIA wybierz Glukometry i Krok 3 W menu OPCJA GLUKOMETRU wybierz Wł. i nacisnij ACT. Krok 4 W menu ID GLUKOMETRU wybierz Dodaj ID i Przeglądanie ustawień Krok 6 W menu KALK. BOL. WŁ./WYŁ. wybierz Wł. i Następnie wprowadź informacje dotyczące wszystkich wymaganych parametrów: Jednostki węglowodanów w gramach lub WW, Przelicznik węglowodanów, Jednostki GLU w mg/dl lub mmol/l, Wrażliwość, Wartość docelowa GLU, Czas aktywności insuliny. * Numer seryjny można znaleźć z tyłu glukometru CONTOUR LINK. Krok 5 Wprowadź numer SERYJNY* używanego glukometru CONTOUR LINK firmy Bayer, za pomocą i naciśnij ACT po wprowadzeniu każdej cyfry w celu potwierdzenia. W przypadku używania glukometru CONTOUR LINK firmy Bayer wraz z Kalkulatorem Bolusa, Bolus Wizard odczyt stężenia glukozy we krwi będzie zapamietany przez Kalkulator Bolusa, Bolus Wizard przez 15 minut po badaniu, tak że nie ma konieczności ręcznego wprowadzania tej wartości. Przed zastosowaniem Kalkulatora Bolusa należy zawsze sprawdzić wprowadzone wcześniej osobiste dane. W tym celu należy skorzystać z opcji Przejrzyj ustawienia w menu USTAW. KALK. BOLUSA. Bardziej szczegółowe informacje 8 znajdują się w instrukcji obsługii 9 glukometru.

6 Pierwsze kroki z Kalkulatorem Bolusa, Bolus Wizard Korzystanie z funkcji Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard Krok 1 Zbadaj poziom glukozy we krwi. Najwygodniej zrobić to za pomocą zsynchronizowanego z pompą glukometru CONTOUR LINK, który automatycznie prześle wartość glikemii bezpośrednio do pompy (patrz strona 9). Krok 2 Naciśnij przycisk Użyj kalk. bolusa. lub wybierz w menu bolusa Krok 3 Wprowadź wartość glikemii. W przypadku używania glukometru CONTOUR LINK przesłanie wyniku badania odbywa się automatycznie. Naciśnij ACT. Krok 4 Wprowadź szacowaną ilość węglowodanów (w zależności od ustawienia w gramach lub wymiennikach). Naciśnij ACT. Krok 5 Widoczny jest napis Cał. przew. b. Jest to propozycja pompy odnośnie dawki insuliny. Krok 6 Naciśnij ACT jeśli chcesz podać bolus. Naciśnij w przypadku zmiany zdania. Krok 7 Zaproponowana dawka insuliny w postaci cyfry pulsuje teraz na wyświetlaczu. Wartość tą można modyfikować przyciskiem ze strzałką w górę lub w dół. Naciśnij ACT w celu zaakceptowania widocznej dawki insuliny. Kalkulator Bolusa, Bolus Wizard umożliwia następujące czynności: Podanie bolusów korekcyjnych: wprowadź tylko poziom glukozy we krwi Podanie bolusów doposiłkowych: wprowadź tylko ilość węglowodanów Kombinacja (bolus do posiłkowy + korekcyjny): wprowadź zarówno poziom glukozy we krwi, jak i ilość węglowodanów Przykład: Wartość glukozy we krwi 127 mg/dl i ilość węglowodanów = 40 g ( 4 WW) Krok 1 Naciśnij raz przycisk lub 3 krotnie ACT jeśli chcesz skorzystac z opcji Kalkulator Bolusa, Bolus Wizard. Krok 2 Za pomocą wprowadź poziom GLUKOZY WE KRWI w mg/dl lub mmol/l ( w zależności od ustawień) i Krok 3 Za pomocą wprowadź posiłek w gramach lub WW ( w zależności od ustawień) i Krok 4 Za pomocą można przeglądać menu PRZEWIDYWANIA ACT. Jeśli zdecydujesz się na podanie bolusa, naciśnij ACT dostosuj dawkę insuliny, następnie w celu potwierdzenia i podania dawki 10 11

7 Przykłady Moje ustawienia Moja suma dawek dziennych Suma dawek dziennych Mój przelicznik węglowodanów Przelicznik węglowodanów Poniżej podanych jest kilka przykładów, w jaki sposób pompa oblicza dawkę bolusa. Niskie stężenie glukozy we krwi i spożycie posiłku Bolus korekcyjny bez posiłku Wysokie stężenie glukozy we krwi i spożycie posiłku Gramy węglowodanów/ww 60/(6) 0 60/(6) Przelicznik węglowodanów (liczba węglowodanów w gramach/jednostkę insuliny) Wrażliwość na insulinę mmol/l lub (mg/dl) /jednostkę insuliny) 2/(36) 2/(36) 2/(36) Stężenie glukozy we krwi (mmol/l) lub mg/dl 4,4/(79) 16,5/(297) 11/(198) Zakres docelowej glikemii (mmol/l) lub mg/dl 5-6/(90-108) 5-6/(90-108) 5-6/(90-108) Obliczenie posiłku (jednostki insuliny) (60/10) = 6 (0/10) = 0 (60/10) = 6 Obliczenie korekty (jednostki insuliny)* (4,4-5)/2 = -0,3 (79-90)/36= -0,3 (16,5-6)/2 = 5,25 ( )/36=5,25 (11-6)/2 = 2,5 ( )/36=2,5 Aktywna insulina (jednostki) Obliczony bolus (jednostki)** 6+(-0,3) = 5,7 5, = 4,25 6+2,5-1 = 7,5 Moja wrażliwość na insulinę Moja docelowa glikemia Mój czas aktywności insuliny Wrażliwość na insulinę Docelowa glikemia Czas aktywności insuliny * Jeśli aktualne stężenie glukozy we krwi jest poniżej zakresu docelowej glikemii, obliczenie korekty będzie uwzględniać poziom dolny zakresu docelowej glikemii, a górną wartość zakresu docelowej glikemii, jeśli stężenie glukozy we krwi jest powyżej zakresu docelowego. ** Jeśli aktualna wartość glukozy we krwi jest poniżej zakresu docelowej glikemii, Kalkulator Bolusa Bolus Wizard nie uwzględni w obliczeniu aktywnej insuliny

8 Różne rodzaje bolusów Kalkulator Bolusa, Bolus Wizard jest funkcją w pompie, która proponuje użytkownikowi pompy, dawkę insuliny, uwzgledniając aktualny poziom glukozy we krwi oraz ilość węglowodanów które zamierza spożyć. W pompach Paradigm, zaproponowana dawka insuliny może być podana w bolusie na trzy różne sposoby. Rodzaj bolusa który chcemy zastosować zależy od kilku czynników, głównie jednak od rodzaju posiłku, jaki zamierzamy spożyć np. czy są to szybko lub wolno przyswajalne węglowodany lub czy jest to tylko posiłek węglowodanowy czy być może również białkowo-tłuszczowy. Poniżej podano opis trzech rodzajów bolusów. Bolus Zwykły Pompa podaje cały zaprogramowany bolus od razu. Bolus Zwykły jest odpowiedni w przypadku posiłków węglowodanowych, przekąsek, owoców oraz jako korekta podana w celu zmniejszenia wysokiego poziomu glukozy we krwi i powrotu do normoglikemii. Bolus Złożony, Dual Wave Bolus złożony Dual Wave to kombinacja Bolusa Zwykłego i Bolusa o Przedłużonym Działaniu, Square Wave. Część ustawionej dawki jest podawana od razu, a reszta przez pewien zaprogramowany okres czasu. Użytkownik ma możliwość zdecydować, w jaki sposób dawka ma być podzielona (np. 70% Bolus Zwykły i 30% Bolus o Przedłużonym Działaniu, Square Wave ). Użytkownik określa również, jak długo ma trwać podawanie insuliny za pomocą Bolusa o Przedłużonym Działaniu, Square Wave. Bolus Złożony, Dual Wave jest w zasadzie najczęściej podawanym bolusem i raczej jest on odpowiedni dla wszystkich rodzajów posiłków, które zawierają kombinację węglowodanów i tłuszczy. Im bardziej tłusty jest posiłek, tym większa część dawki powinna być podawana, jako Bolus o Przedłużonym Działaniu, Square Wave i tym dłuższy powinien być też czas, na jaki dawka powinna zostać rozłożona. Ilość insuliny Bolus Zwykły Ilość insuliny Bolus Złożony Dual Wave Czas Czas Bolus o Przedłużonym Działaniu, Square Wave Bolus o Przedłużonym Działaniu, Square Wave daje możliwość podawania dawki insuliny przez pewien ustawiony przez użytkownika okres czasu, np. 3 jednostki insuliny przez 2 godziny (max 8 godzin). Ten rodzaj bolusa można stosować, jeśli użytkownik chciałby spożyć posiłek tylko białkowo-tłuszczowy lub też w przypadku długotrwałego spożywania przekąsek. Może być również stosowany u osób, u których występuje opóźnione opróżnianie treści żołądka. (gastropareza). Udowodniono, że bolus ten jest najskuteczniejszy w posiłkach zawierających węglowodany, białka i tłuszcze Przeprowadzone badanie wykazało, że Bolus Złożony, Dual Wave jest najskuteczniejszy w przypadku posiłków o dużej zawartości tłuszczy i dużej ilości węglowodanów. W porównaniu z wielokrotnym podawaniem Bolusa Zwykłego, Bolus Złożony, Dual Wave prowadził do niższych poziomów glukozy we krwi w czasie do czterech godzin po posiłku 3. Ilość insuliny Bolus o Przedłużonym Działaniu Square Wave Czas 3. O Connell MA, Gilbertson H, Donath S, Cameron F. : impact of glycemic index and prandial bolus type. Optimizing Postprandial Glycemia in Pediatric Patients With Type 1 Diabetes Using Insulin Pump Therapy. Diabetes Care 2008; 31 (8):

9 Całodobowa Infolinia Medtronic Diabetes Poniżej znajdziecie Państwo informacje dotyczące całodobowej Infolinii Medtronic Diabetes - w razie jakichkolwiek pytań prosimy o skontaktowanie się z nami. Pompa insulinowa Paradigm W razie jakichkolwiek pytań dotyczących pompy insulinowej prosimy o kontakt z całodobową Infolinią Medtronic Diabetes. Nazwa pompy: Numer seryjny pompy: zakupu (miesiąc/rok): Pomoc techniczna 24/7 Numer telefonu: lub Lokalny specjalista Medtronic Imię i nazwisko/nazwa: Numer telefonu: Europa Medtronic International Trading Sàrl. Route du Molliau 31 Case postale CH-1131 Tolochenaz Tel. +41 (0) Fax +41 (0) Poland Medtronic Poland Sp. Z o.o. ul. Ostrobramska Warszawa Poland Tel Fax UC PO 2012 Medtronic, Inc. Wszystkie prawa zastrzeżone. Wydrukowano w Europie.