BYDGOSZCZ TU ŻYCIE NABIERA BARW TRASY TURYSTYCZNE

Transkrypt

1 BYDGOSZCZ TU ŻYCIE NABIERA BARW TRASY TURYSTYCZNE

2 BYDGOSZCZ. TU ŻYCIE NABIERA BARW. Kjrząc sie niegdyś głównie z przemysłem Bydgszcz, juz dwn zmienił swje blicze. Określn minem młeg Berlin czy Wenecji Półncy jest jednym z njbrdziej zskkujących mist Plski, które m wiele d zferwni. Lg Mist Bydgszczy nwiązuje d trdycji histrycznej ukzując zrys trzech XVIII - wiecznych spichrzy n nbrzeżu rzeki Brdy. TRASY TURYSTYCZNE Piękn Bydgszczy nie jest czywiste i zmknięte w rmch knkretnej epki. Jeg istt kryje się w klżu stylów, brwnym krwdzie kmienic, wszechbecnej rzece cichutk szeptjącej niezwykłą histrię mist. Prpnujemy Pństwu różne spsby dkrywni tjemnic Bydgszczy. Wlicie piesz, utem, mże sttkiem? Kżdy znjdzie tu cś dl siebie: miłśnik histrii średniwiecznej, psjnt rchitektury XIX wieku czy II wjny świtwej rz znudzne dzieck. Sprwdźcie Pństw smi 01

3 Ktedr p.w. św. Mrcin i Mikłj. 02

4 1. TRASA KAZIMIERZA WIELKIEGO (TRASA ŚREDNIOWIECZNA) Czs: 2 gdziny. Wskzówki: p spcerze wrt skrzystć z rejsu trmwjem wdnym trsą strmiejską. W sbty muze n Wyspie Młyńskiej mżn zwiedzć bezpłtnie. Kzimierz III Wielki nigdy nie zwitł d Bydgszczy, mim że t z jeg rąk gród nd Brdą trzymł kt lkcyjny. Mist wiele zwdzięcz mądremu królwi, pz... nzwą. Włdc chcił by zwł się Królewiec! Mieszkńcy byli jednk przeknni, że słw Bydgszcz, znczjące tyle c być gściem, lepiej kjrzyć się będzie pdróżnym. Nie mylili się. Spcer trsą średniwieczną njlepiej rzpcząć d mkiety streg mist (1), znjdującej się przy spichlerzch (ul. Grdzk 7-11). Pkzuje n wygląd mist w XVII wieku, sprzed ptpu szwedzkieg, który spustszył mist. W wym czsie Bydgszcz był znnym śrdkiem kupieckim. Słynęł z hndlu zbżem i drewnem, któreg w klicy był pd dsttkiem, tkże z dsknłeg piw wrzneg w lklnych brwrch rz grnków (pnć nietłukących). Nstępnie kierujemy się ulicą Mstwą n Stry Rynek (2). Tu wrt zwrócić uwgę n budynek rtusz w zchdniej pierzei, czyli dwne klegium Jezuitów. P przeciwnej strnie znjduje się kmienic pd numerem 15. W jej knie dw rzy dziennie pjwi się Mistrz Twrdwski (3) ( gdz i 21.13). Pd płytą Rynku ukryte są z klei ruiny dwneg rtusz z wieżą więzienną i krmmi kupieckimi, które wkrótce zstną wyekspnwne. Udjemy się terz d Ktedry p.w. św. Mrcin i Mikłj (4), njstrszeg kścił w Bydgszczy. Świątyni zbudwn zstł w miejscu wcześniejszeg gtyckieg kścił splneg pdczs wielkieg pżru mist w 1425 r. Nstępstwem teg wydrzeni był zburzenie symetrii prezbiterium i nwy ktedry (przesunięcie w prw k. 0,5m, dbrze widczne gdy stimy pd chórem). Zchwycjące są plichrmie zdbiące wnętrze świątyni rz cudwny brz Mtki Bżej Pięknej Miłści krnwny przez Ppież Jn Pwł II w 1999 r. Mlwniczą uliczką Jezuicką przechdzimy d ulicy Długiej (5), njdłuższeg trktu średniwieczneg mist (541 m). Z bu strn dstępu d niej brniły brmy miejskie: Kujwsk i Pznńsk. Spcerując Długą w kierunku Zbżweg Rynku, wrt pdnieść niec głwę by dstrzec interesujące detle XIX-wiecznych kmienic (wiele z nich psid ciekwe gtyckie piwnice). Przesmykiem djdziemy d pmnik Król Kzimierz Wielkieg (6) przy Nwym Rynku. Przypmin n średniwiecznym rdwdzie mist. Rzeźb sti w miejscu, gdzie gród klny był wrwnym murem z bsztmi. Jedn z nich ukryt jest z budynkmi, p zchdniej strnie pmnik. Dtrzeć d niej mżn d strny ulicy Pd Blnkmi wchdząc w jedną z brm. Pdążjąc dlej tą ulicą dchdzimy pnwnie d Długiej w miejscu, gdzie dwniej stł Brm Pznńsk. Według legendy mieszkł w niej kt miejski. Wąskim przesmykiem między kmienicmi przy Wełninym Rynku dchdzimy d Wenecji Bydgskiej (7), niegdyś prdukcyjneg zplecz mist. Dwniej budynki, tj. wrsztty, mnufktury czy fbryczki stły nieml w wdzie, pdbnie jk w Wenecji włskiej. 03 Prw miejskie Bydgszczy ndł Król Kzimierz III Wielki w 1346 r.

5 Pdwle Jsn Ndrzeczn Żeglrsk Śląsk Grniczn OKOLE Grunwldzkie Plc Pznński Strm Grniczn NkielskŚw.Trójcy Dlin Lubelsk Seminryjn Szubińsk Grunwldzk Kruszwick Szwedzk Eurpejskie Centrum Pieniądz. Siemirdzkieg ks.a. Krdeckieg Filreck Rgli STARE MIASTO Wysp Młyńsk BOCIANOWO Wysp Młyńsk, n której znjdziemy się p przejściu jednej z kłdek, t miejsce mgiczne. Niegdyś przychdzili tu z grdu rybcy, później prcwły młyny, frbirnie i trtki. Pierwtnie były tu trzy wyspy, lecz w wyniku zkpywni dzielących je knłów pzstł jedn rzległ wysp z kskdwym międzywdziem. N Wyspie wrt wejść d Muzeum Archelgiczneg (8), które znjduje się w njstrszym bydgskim spichlerzu (tzw. Biły Spichlerz) z pięknie sklepinymi gtyckimi piwnicmi. W XVI-XVII w. Wysp słynęł z dziłjącej tu mennicy królewskiej. Wybit w niej jedną z njcenniejszych mnet świt: studuktówkę Zygmunt III Wzy. Jedn tk mnet wżył pnd 300 grm! Więcej mennicy dwiecie się Trmwj wdny w Eurpejskim Centrum Pieniądz. Wyspę puszczmy kłdką zwną Mstem Miłści Plc (nzw pchdzi d kłódek wiesznych tu przez zkchnych) i ulicą Fch udjemy się d dwneg Weysenhffkścił Klrysek (9) gtyckiej świątyni, któr dwniej pełnił tkże funkcje brnne. Sistry prwdziły tu przytułek dl bezdmnych rz szpitl. Kmpleks ten z bwy przez chrbmi ulkwn n drugim brzegu rzeki, pz murmi mist. Wielkplskie Skwer Nrkwskieg Trmwj wdny Stdin KS P Uni Lubelskiej Grbry Chwytw Królwej Jdwigi Św.Trójcy A. Czrtryskieg A. Nruszewicz Kącik Dwrcw Rejtn A. Grttger Pznńsk Grudziądzk 7 Pdgórn ZygmuntAugust Wrszwsk Sbieskieg Królwej Jdwigi Mennic Wąsk Ślusrsk Swińskieg Dwrcw Nwy Rynek Fredry J. Mtejki Mrcinkwskieg Śluz Miejsk Przyrzecze Ku Młynm Jezuic Lipw PdBlnkmi Trybunlsk Frn Rycersk H. Sienkiewicz Dwrcw Pdlsk Wrmińskieg Bcinw Hetmńsk Mzwieck Wileńsk Mrszłk M. Fch Przesmyk Btreg Mlczewskieg Ogrdw Zduny Kręt Zułek Dług JnKzimierz Mstw Wły Jgiellńskie H. Sienkiewicz Rcłwick B. Chrbreg Kwitw Pmrsk Gdńsk Pcztw Mgdzińskieg Grdzk Świeck r Stry Rynek Przy Zmczysku Pl. Kścieleckich Kszubsk Trmwj wdny Pmrsk R. Cieszkwskieg StryPrt Bernrdyńsk Bernrdyńskie Gdńsk Ks. Stnisłw Knrskieg Świętjńsk A. Mickiewicz Z. Krsińskieg Gimnzjln K. Libelt Mikłj Rej Ks. PitrSkrgi 3Mj Jgiellnów Truńsk św. Flrin Bbi Wieś T. Kściuszki Kłłątj Chcimsk Budynek zbirów rchelgicznych Muzeum Okręgweg im. Len Wyczółkwskieg. Szwlbeg 20 Styczni 1920r. S. Stszic Zmjskieg Reymnt M. Kpernik ks. R. Mrkwrt Asnyk ŚRÓDMIEŚCIE Mczyńskieg Urcz Rumińskieg Wyspińskieg Pdrewskieg Sielnk Al. Osslińskich Osslińskich Pitrwskieg Truńsk Chdkiewicz Jgiellńsk Żupy Berwińskieg ks. L. Sienki Ogińskieg J.Sułkwskieg F. Chpin S. Mniuszki Krkwsk Trmwj wdny / WterTrm BABIA WIEŚ Wyczółkwskieg l. Pwstńców M M. K H W Ł

6 2. TRASA MARIANA REJEWSKIEGO Czs: k. 7 gdzin. Wskzówki: trsę njlepiej przebyć smchdem z uwgi n znczące dległści pmiędzy zwiedznymi biektmi. Pmnik Mrin Rejewskieg. Mrin Rejewski był jednym z trzech kryptlgów, którzy rzszyfrwli dziłnie niemieckiej mszyny szyfrującej Enigmy. Trs imieni teg wybitneg mtemtyk prwdzi przez njwżniejsze biekty związne z II wjną świtwą. Zwiedznie rzpczynmy n Strym Rynku, gdzie n pczątku wrześni 1939 r. dbyły się pierwsze egzekucje mieszkńców mist związne z tzw. bydgską Krwwą niedzielą. Ofirm pświęcny jest znjdujący się tutj Pmnik Wlki i Męczeństw (1). Wcześniej znjdwł się w tym miejscu kściół, który zniszczyli kupnci. Według legendy pwdem zburzeni świątyni mił być krwwy śld ręki, który pzstwił zstrzelny ksiądz z jednej z bydgskich prfii. Śldu teg w żden spsób nie dł się usunąć. Nstępnie ulicą Mstwą udjemy się n ulicę Gdńską d pmnik Mrin Rejewskieg (2). Słynny kryptlg urdził się w Bydgszczy w 1905 rku, tu zdł mturę, tkże spędził wiele lt p wjnie prcując jk księgwy. Aby zbczyć słynną Enigmę rz dwiedzieć się czegś więcej n jej temt nleży dwiedzić Muzeum Wjsk Lądwych (3), które m swją siedzibę tkże przy ulicy Gdńskiej. Explseum DAG Fbrik Brmberg. 05

7 Ogrd Świeck Rcłwick w ki ubsk Ksz T. K Wil eńs k n zecz rcw Dw rsk r Nd Świ ę Ch d kiew Zm jsk ieg sk icz K ieg J.Sułkwsk kieg 920 Pd r. te jki Sty c zni 1 J. M irdz kieg 20 eg lt k Asny Pmrsk Gd Szw lb ńsk icz kiew ien H. S z Wielkplskie l. Pwstńców S. S ts zic ibe k t M. K Rumińskieg Krkwsk św. Flri n M Wyczółk wskieg in Ogińskieg Pitrw F. Chp ej j R Mik ł 3Mj Ks. St ńsk bi Truńsk B eś Wi Truńsk 4 WZGÓRZE WOLNOŚCI sk Kujw Rmuld Trugut iuszki Trmwj wdny / WterTrm Bernrdyńskie Nwd wrs nrtwicz i upk Skr ceg S. Mn 5 Jgiell li gn Ks. I skieg g rskie nisł w K n r. sk Gdń Pcz tw lńskie Żup y Pd gór n Wły Jgi el ńsk ieg k Przy rzecz e Mstw rz zimie Pl. Kścieleckich ks. L. Sienki czy Rg skieg ed Szw Leszczyń m Filreck Str ypr zk Trmwj wdny t Grd Mgdziń skieg Zułek Dług M Osslińskich rdy ńs ynek kmi ŚRÓDMIEŚCIE kr gi Bern Nw yr PdBl n Kręt JnK Rynek Trybunl Jezuic sk Przes myk Btre g Wąsk dzk Mlcz ewsk ieg ic sk dzią 1 trs Jgiellnów Przy Zmczysku Pzn ń zk ińsk ieg Gim nz jln Mr cink ws kieg A. Grtt ger Kącik A. Czrtryskieg eck ieg K rd A. ks. Menn Frn nm Stry Ku M ły 2 3 F c h P dwle lsk Gru K. L rus A. N i wig Król wej Jd Kruszwick Wysp Młyńsk Plc Pznński łk M. Sielnk Mrs z Wr m iczn Siem zew ic nik Urcz Lub e tw cy Trój Św. y Chw Str M. K per Kł łąt j skich Śluz Miejsk Św.Trójcy in sk ubiń iń Al. Ossl rcw Grn Dw k z ld nw Grunwldzkie Dl yjn lsk Skwer Nrkwskieg Dw Z. K P pwrciery d centrum mist wrt ztrzymć się przy Bzylice Wincenteg Pul (5). Njwiększ świątyni Bydgszczy rc Trmwj wdny rsi w ńsk R e y m i eg nt wybudwn w ltch 20-tych XX wieku cudem przetrwł II Wjny Świtwej. Njpierw żłnierze III Rzeszy urządzili w świątyni Stdin KS P Wyspi ńskieg trzy dni. Remnt Bzyliki trwł mgzyn i serwis pjzdów, nstępnie n pczątku 1945 rku zstł pdpln i płnęł przez g ks. R. wiele lt. Obecnie jednym z njbrdziej impnujących elementów kścił jest kpuł zdbin ksetnmi rwińskie Mrk wrt Be wyglądzie plskich kwitów. z kwitów jest inny, njcięższe wżąks. pnd 300 kg! STAREKżdy MIASTO Pi Gru Nkielsk rew s i dwig Król wej J iczn Grn Jsn rsk Ślus n A. M Kntynuując zwiedznie udjemy się d Explseum (4),witnwczesneg muzeum urządzneg w dwnej niemieckiej fbryce w icki ewi R. C cz mteriłów wybuchwych DAG Fbrik Brmberg, zlklizwneg n przed świtem i pilnie strzeżne iesz brzeżch mist. Schwne B. C kw Śląsk hr skie prcwł pnd 30 tysięcy ludzi. W muzeum mżn bre zkłdy miły zptrywć wjsk III Rzeszy w municję. W fbryce g g Trmwj wdny Lip w dwiedzieć się m.in. kt i w jkim celu wynlzł dynmit rz pznć histrię brni, uzbrjeni i mteriłów wybuchwych. ExplPlc Weysenhff seum t niezwykł wędrówk przez budynki, tunele i schrny dwnej fbryki. Idąc długimi, krętymi i mrcznymi krytrzmi, nierz pczujemy grzę twrzyszącą prcującym tm kiedyś prcwnikm przymuswym z cłej Eurpy. Zwiedznie ExplZdu OKOLEseum trw k. 3 gdzin i dbyw się z przewdnikiem. ny Pd Grb Sz k tj ń inr ims BOCIANOWO H. Sienkiew k ws sk Mzwieck ry Fred Rejt Sem icz sz Wr l Żeg Hetm ń g iej skie elsk Bzylik św. Wincenteg Pul. Sbie Lub Uni Ch c ściu sz Rycers k Swińskieg Bcinw ug nta mu Zyg Pmrsk ust Prt Ltniczy BABIA WIEŚ H W Ł

8 3. TRASA POLI NEGRI Czs: k. 2 gdzin. Wskzówki: wrt dwiedzić kmienicę przy ul. Gdńskiej 27, by zbczyć jk dekrwn wnętrz dmów n pczątku XX wieku. Secesyjne mlwidł i piękn, zbytkw wind przenszą w klimt belle epque. Słynn hllywdzk ktrk kin niemeg przebywł w Bydgszczy kilkkrtnie. Kupił tu nwet piękną kmienicę, w której mieszkł jej mtk. Sm Aplni Chłupiec zpmiętł gród nd Brdą głównie z ngiej, bscenicznej jk twierdził, figury Łuczniczki. Pstwienie rzeźby w centrum mist, bk tetru, uwżł z skndl. Przypmnijmy, że ktrk uznn zstł później z seksbmbę merykńskieg kin, kchnkę Chrlieg Chplin i Rudlf Vlentin. Trsę Pli Negri rzpczynmy n ulicy Gdńskiej przy Htelu pd Orłem (1), gdzie w stylizwnej resturcji spróbwć mżn kuchni lt 20-tych XX wieku. Budynek htelu zprjektwł Józef Święcicki wybitny bydgski budwniczy, który w swym drbku m pnd 60 budwli w Bydgszczy. Jeg pdbizn znjduje się n fsdzie htelu. Nstępnie udjemy się d Prku Kzimierz Wielkieg, gdzie przy fntnnie Ptp (2) wrt zrbić pmiątkwe zdjęcie. Mnumentlny wdtrysk stnwił bwiązkwy punkt kżdej wycieczki p mieście przed II WŚ. Dziś pdziwić mżn dwie z trzech ryginlnych rzeźb fntnny. Dlej ulicą Gimnzjlną i Libelt dchdzimy d Muzycznej Dzielnicy Bydgszczy (3), zielnej zy w centrum mist. Htel Pd Orłem.

9 Ndrzeczn Żeglrsk Uni Lubelskiej Dwrcw ZygmuntAugust Wrszwsk Sbieskieg Swińskieg Fredry Rycersk Bcinw Hetmńsk Mzwieck Wśród pięknych budynków Filhrmnii, Akdemii Muzycznej i Tetru znjdziemy ppiersi i rzeźby wielkich kmpzytrów, replikę pierwszeg w Plsce pmnik Henryk Sienkiewicz rz słwiną rzeźbę Łuczniczki (4), któr mim sędziweg wieku (pnd 100 lt) wciąż zchwyc swą urdą. Wzdłuż tetru ciągną się Aleje Mickiewicz. Twrzą je ptężne gmchy secesyjnych kmienic czynszwych rz niec mniejsze budynki willwe. Prjektwne m.in. przez Święcickieg i jeg uczni Rudlf Kern, wyznczły nwe trendy w budwnictwie mieszczńskim. Wrt ddć, że Kern stwrzył njpiękniejszy w Bydgszczy secesyjny budynek znjdujący się przy ul. Pderewskieg 4. Wrcmy terz n ulicę Gdńską by zbczyć dm Pli Negri (5). Dm kupiny przez słynną ktrkę t piękn will (Gdńsk 84) kryjąc niezwykłą slę blwą z fntnną i wielkim trsem wychdzącym n gród. Nstępnie kierując się ulicą Gdńską w strnę centrum ztrzymujemy się n mment przy willch (Gdńsk 48 i 50) (6) nleżących niegdyś d zmżnych bydgskich fbrykntów. Obecnie budynki mieszczą rzgłśnię rdi PIK. Wytwrne wnętrz z pkjem klubwym i bgt zdbiną kltką schdwą przypminją mjętnści dwnych mieszkńców. Osttnim punktem trsy jest ulic Cieszkwskieg (7). Spcerując p tym wyjątkwym trkcie mmy wrżenie, że czs ztrzymł się n pczątku XX wieku. Wyjątkwą tmsferę teg miejsc twrzą kmienice wyjątkw ryginlnych, secesyjnych zdbienich, zkłdy jubilerskie i złtnicze, winirni, tkże piergrni. Ogrdw H. Sienkiewicz Rcłwick Świeck Frgment kmienic przy ulicy Cieszkwskieg. Kszubsk Pmrsk BOCIANOWO T. Kściuszki Chcimsk OKOLE Grunwldzkie STARE MIASTO Wysp Ślusrsk Dwrcw J. Mtejki Mrcinkwskieg Lipw H. Sienkiewicz Dwrcw Wileńsk Pdlsk Wrmińskieg Zduny B. Chrbreg Kwitw Pmrsk Gdńsk R. Cieszkwskieg Gdńsk Świętjńsk A. Mickiewicz Zmjskieg Chdkiewicz Jsn Dlin Śląsk Grniczn Grniczn Grunwldzk NkielskŚw.Trójcy Kruszwick Siemirdzkieg ks.a. Krdeckieg Grbry Chwytw Trmwj wdny Królwej Jdwigi Św.Trójcy A. Czrtryskieg A. Nruszewicz Kącik Rejtn Królwej Jdwigi Trmwj wdny A. Grttger Mennic Śluz Miejsk Mrszłk M. Fch ze lczewskieg Mstw Pcztw r. 7 1 Ks. Stnisłw Knrskieg Z. Krsińskieg 2 Gimnzjln 6 K. Libelt Mikłj Rej Ks. PitrSkrgi 3Mj Jgiellnów Szwlbeg Kłłątj 20 Styczni 1920r. S. Stszic Reymnt M. Kpernik ks. R. Mrkwrt ŚRÓDMIEŚCIE Mczyńskieg Pdrewskieg Plc Weysenhff Asnyk Wyspińskieg Sielnk Al. Osslińskich Osslińskich Pitrwskieg Jgiellńsk Berwińskieg ks. L. Sienki Ogińskieg J.Sułkwskieg Wielkplskie F. Chpin Skwer Nrkwskieg S. Mniuszki Stdin KS P yczółkwskieg l. Pwstńców M M. K

10 4. TRASA MISTRZA TWARDOWSKIEGO (SPECJALNIE DLA NAJMŁODSZYCH) Czs: 1 gdzin. Wskzówki: trsę wrt urzmicić rejsem trmwjem wdnym. Rzpczynmy przy Przechdzącym przez Rzekę (1) rzeźbie zwiesznej nd nurtem Brdy dl uczczeni wejści Plski d Unii Eurpejskiej. Wrt zstnwić się jk Przechdzący d tylu lt utrzymuje się n linie? T nie mgi le prw fizyki pwdują, iż nie wpdł n jeszcze d wdy. Wżąc pnd 50 kg figur m śrdek ciężkści umieszczny pniżej liny, tyczk pmg jej w utrzymniu równwgi. Przechdzący przez rzekę. Nstępnie schdzimy n bulwr przy spichlerzch ztrzymując się n chwilę bk przystnku trmwju wdneg, t włśnie tu kręcn dcinki Czterech Pncernych rz Mgiczneg Drzew. Niec dlej, przy Plcu Slnym, znjduje się mkiet bydgskieg zmku (2). Z zmkiem związn jest legend pięknej ksztelnce Angelice i jej krutnym jcu Crlusie. Dziewczyn zkchł się w przystjnym księciu, któreg pjmł jej tt. Angelik uwlnił wybrnk, ten wdł się w bójkę z wjskmi Crlus. Obj zginęli. Ksztelnk pgrążn w rzpczy rzucił się d Brdy. Jej duch pnć przez wieki strszył n bydgskim zmku. Mkiet bydgskieg zmku, pl. Slny.

11 Pdwle Międzywdzie n Wyspie Młyńskiej. Ogrdw Świeck Jsn Ndrzeczn Żeglrsk Śląsk Grniczn OKOLE Grunwldzkie Plc Pznński Strm Grniczn NkielskŚw.Trójcy Dlin Lubelsk Seminryjn Szubińsk Grunwldzk Kruszwick Szwedzk Dwrcw Ulicą Btreg udjemy się terz d Streg Trmwju przy ul. Długiej (5). Tm dzieci mgą sprwdzić się w rli prwdziweg knduktr, skswć bilet zbytkwym kswnikiem, rdzice pczytć gzetę sprzed 100 lty. Trmwj wdny Plc N ulicy Długiej w pbliżu Wełnineg Rynku z łtwścią dnjdujemy przesmyk prwdzący Weysenhff d Bydgskiej Wenecji. Przechdząc przez urczy mstek dstjemy się n Wyspę Młyńską (6). Kt pliczy kłódki zwieszne tm przez zkchnych? Wieki temu n Wyspie przez lt funkcjnwł mennic. Pewneg dni zmknięt ją z pwdu krdzieży. Pnć chciwi prcwnicy zkpywli złt n terenie wyspy. D dziś skrbu nie dnlezin. Mże wm się t ud? N kniec spceru Wielkplskie pzwólmy dziecim pbwić się n wyjątkwym plcu zbw. Rdzice mgą tymczsem przysiąść n czerwnym, mgicznym Skwer Nrkwskieg Trmwj wdny krześle. Pnć spełni wszystkie życzeni! Stdin KS P Siemirdzkieg ks.a. Krdeckieg Filreck Rgli Uni Lubelskiej Grbry Chwytw Królwej Jdwigi Św.Trójcy A. Czrtryskieg A. Nruszewicz Kącik Rejtn A. Grttger Pznńsk Grudziądzk Pdgórn ZygmuntAugust Wrszwsk Sbieskieg Królwej Jdwigi Ślusrsk STARE MIASTO Mennic Wysp Młyńsk Wąsk Swińskieg Dwrcw Nwy Rynek Fredry J. Mtejki Mrcinkwskieg Śluz Miejsk Przyrzecze Ku Młynm Jezuic Lipw PdBlnkmi Trybunlsk Frn Rycersk H. Sienkiewicz Dwrcw Stry Rynek Pdlsk Wrmińskieg Bcinw Hetmńsk Mzwieck Wileńsk Mrszłk M. Fch Przesmyk Btreg Mlczewskieg Zduny Kręt Zułek Dług JnKzimierz Mstw Wły Jgiellńskie H. Sienkiewicz Rcłwick N Strym Rynku wrt zjwić się lub 21.13, kiedy t z kn kmienicy nr 15 wyłni się pstć słynneg Mistrz Twrdwskieg (3). Czrdziej przybył d Bydgszczy by sprzedwć swje tjemne mce bgtym mieszcznm. Niejeden później żłwł trnskcji, gdyż częst kzywł się, BOCIANOWO że Mistrz płtł swym klientm różne figle. Ukzując się pstć Twrdwskieg trzym cyrgrf, w tle słychć dibelskie śmiechy. Cóż, trzeb uczciwie pwiedzieć, że w histrii mist zpisł się kilk czrwnic i dibłów. Pnć wszyscy sptykli się n Łysej Górze. Jeden dibeł zstł n Rynku. Ciekwe czy ptrficie g dnleźć? N imię mu Węgliszek (4). Oprcwł Dri Kierszewicz ft. Rbert Swicki B. Chrbreg Kwitw Pmrsk Gdńsk Pcztw Mgdzińskieg 1 Grdzk Przy Zmczysku r. Pl. Kścieleckich Kszubsk Trmwj wdny 2 Pmrsk R. Cieszkwskieg StryPrt Bernrdyńsk Bernrdyńskie Gdńsk Ks. Stnisłw Knrskieg Świętjńsk A. Mickiewicz Z. Krsińskieg Gimnzjln K. Libelt Mikłj Rej Ks. PitrSkrgi 3Mj Jgiellnów Truńsk św. Flrin Bbi Wieś T. Kściuszki Szwlbeg Kłłątj Chcimsk 20 Styczni 1920r. S. Stszic Zmjskieg Reymnt M. Kpernik ks. R. Mrkwrt Asnyk ŚRÓDMIEŚCIE Mczyńskieg Urcz Rumińskieg Wyspińskieg Pdrewskieg Sielnk Al. Osslińskich Osslińskich Pitrwskieg Truńsk Chdkiewicz Jgiellńsk Żupy Berwińskieg ks. L. Sienki Ogińskieg J.Sułkwskieg F. Chpin S. Mniuszki Krkwsk Trmwj wdny / WterTrm BABIA WIEŚ Wyczółkwskieg l. Pwstńców M M. K H W Ł

12 Pdwle 2 Św.Trójcy ks.a. Krdeckieg Filreck Rgli Grbry Chwytw Królwej Jdwigi Św.Trójcy Ks. IgncegSkrupki Leszczyńskieg A. Czrtryskieg A. Nruszewicz Kącik Trmwj wdny A. Grttger Pznńsk Grudziądzk Pdgórn STARE MIASTO Mennic 2 Nwdwrsk Wysp Młyńsk Wąsk Dwrcw Nwy Rynek 4 Mrcinkwskieg Śluz Miejsk Przyrzecze Ku Młynm H. Sienkiewicz Dwrcw Stry Rynek Pdlsk Wrmińskieg Mrszłk M. Fch Jezuic PdBlnkmi Trybunlsk Frn 5 Przesmyk Btreg WAŻNE ADRESY Mlczewskieg Zduny Dług JnKzimierz Lenrtwicz Mstw Kręt Zułek Wły Jgiellńskie 1 Pmrsk Gdńsk Pcztw Mgdzińskieg Grdzk Rmuld Trugutt Przy Zmczysku r. Trmwj wdny Pl. Kścieleckich StryPrt Bernrdyńskie Gdńsk Ks. Stnisłw Knrskieg Bernrdyńsk Kujwsk 3 Z. Krsińskieg Gimnzjln K. Libelt Mikłj Rej Ks. PitrSkrgi 3Mj Jgiellnów Truńsk św. Flrin Bbi Wieś Szwlbeg Kłłątj S. Stszic Reymnt M. Kpernik ks. R. Mrkwrt Asnyk ŚRÓDMIEŚCIE Mczyńskieg Urcz Rumińskieg WZGÓRZE WOLNOŚCI Prt Ltniczy Wyspińskieg Sielnk Al. Osslińskich Osslińskich Pitrwskieg Truńsk Żupy Berwińskieg ks. L. Sienki Ogińskieg Wielkplskie F. Chpin BABIA WIEŚ Skwer Nrkwskieg S. Mniuszki Krkwsk Stdin KS Plni Wyczółkwskieg Mrii Skłdwskiej Curie M. Krłwicz Jgiellńsk Jgiellńsk Trmwj wdny / WterTrm l. Pwstńców Wielkplskich Kurpińskieg O. Klberg Jursz Łużyck Hl Sprtw Widwiskw Łuczniczk Truńsk Bydgskie Centrum Infrmcji ul. Btreg 2, Bydgszcz tel Explseum DAG Fbrik Brmberg ul. Mennic 7, Bydgszcz tel Reginlny Oddził PTTK Szlk Brdy ul. Sienkiewicz 1, Bydgszcz tel , Biur Turystyki VISITE.PL ul. Btreg 4/3, Bydgszcz tel , Muzeum Okręgwe im. Len Wyczółkwskieg w Bydgszczy ul. Grdzk 7-11, Bydgszcz tel Muzeum Wjsk Lądwych ul. Czerksk 2, Bydgszcz tel BYDGOSZCZ NA MIĘDZYNARODOWYCH IMPREZACH TARGOWO-WYSTAWIENNICZYCH W LATACH Prjekt jest współfinnswny ze śrdków Eurpejskieg Funduszu Rzwju Reginlneg w rmch Reginlneg Prgrmu Opercyjneg Wjewództw Kujwsk-Pmrskieg n lt rz ze śrdków budżetu Mist Bydgszczy