PROJEKT SPRAWOZDANIA

Transkrypt

1 PARLAMENT EUROPEJSKI Komisja Prawna /2114(INI) PROJEKT SPRAWOZDANIA w sprawie opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny 2013/2114(INI) Komisja Prawna Sprawozdawczyni: Françoise Castex PR\ doc PE v02-00 Zjednoczona w różnorodności

2 PR_INI SPIS TREŚCI Strona PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO...3 PE v /8 PR\ doc

3 PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO w sprawie opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny 2013/2114(INI) Parlament Europejski, uwzględniając dyrektywę 2001/29/WE Parlamentu i Rady w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym, uwzględniając wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych na potrzeby ich wykorzystania na internetowym polu eksploatacji na rynku wewnętrznym (COM(2012)0372), uwzględniając art. 4, 6, 114 i 118 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), uwzględniając wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zwłaszcza z dnia 21 października 2010 r. w sprawie C-467/08 Padawan przeciwko SGAE, z dnia 27 czerwca 2013 r. w sprawach połączonych od C-457/11 do C-460/11 VG Wort przeciwko Kyocera Mita i in. oraz z dnia 11 lipca 2013 r. w sprawie C-521/11 Austro Mechana przeciwko Amazon, uwzględniając komunikat Komisji z dnia 24 maja 2011 r. pt. Jednolity rynek w obszarze praw własności intelektualnej Wspieranie kreatywności i innowacji celem zapewnienia wzrostu gospodarczego, atrakcyjnych miejsc pracy oraz wysokiej jakości produktów i usług w Europie (COM(2011)0287), uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 grudnia 2012 r. w sprawie treści na jednolitym rynku cyfrowym (COM(2012)0789), uwzględniając zalecenia przyjęte w wyniku mediacji z dnia 31 stycznia 2013 r. w sprawie opłat licencyjnych za kopie i zwielokrotnianie na użytek prywatny, uwzględniając art. 48 Regulaminu, uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A7-0000/2013), A. mając na uwadze, że kultura i twórczość stanowią podwalinę dawnej i obecnej tożsamości europejskiej; że w przyszłości będą one odgrywać zasadniczą rolę w rozwoju gospodarczym i społecznym Unii Europejskiej; B. mając na uwadze, że treści kulturowe odgrywają zasadniczą rolę w gospodarce cyfrowej; że cyfrowy rozwój Europy będzie w przyszłości zależał od oferty zróżnicowanych treści kulturowych wysokiej jakości; że z konsultacji i różnych niezależnych badań wynika, iż sektor kultury i sektor twórczy borykają się ze wspólnymi problemami związanymi z przejściem na technologię cyfrową i globalizacją, a także z trudnościami finansowymi, a znalezienie rozwiązań tych problemów wymaga działania na szczeblu Unii; PR\ doc 3/8 PE v02-00

4 C. mając na uwadze, że przejście na technologię cyfrową ma ogromny wpływ na sposób, w jaki dobra kultury są wytwarzane, rozpowszechniane, wprowadzane do obrotu i używane; że spadek kosztów dystrybucji i pojawienie się nowych kanałów dystrybucji mogą ułatwić dostęp do utworów i kultury oraz poprawić obieg utworów na całym świecie; D. mając na uwadze, że we wniosku dotyczącym dyrektywy w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi, który jest obecnie przedmiotem negocjacji, przewiduje się wzmocnienie tego modelu zarządzania prawami autorskimi i zwraca się szczególną uwagę na przejrzystość przepływu wynagrodzeń pobranych, rozdzielonych i wypłaconych podmiotom praw przez organizacje zbiorowego zarządzania, również za kopie na użytek prywatny; E. mając na uwadze, że dyrektywa 2001/29 daje państwom członkowskim możliwość wprowadzenia wyjątku od prawa do zwielokrotniania lub jego ograniczenia, za godziwą rekompensatą, w przypadku niektórych rodzajów zwielokrotniania produktów dźwiękowych, wizualnych i audiowizualnych przeznaczonych na użytek prywatny i pozwala konsumentom w krajach, które wprowadziły takie ograniczenie, swobodnie kopiować repertuary muzyczne i audiowizualne z jednego nośnika lub urządzenia multimedialnego na inny bez ograniczeń i konieczności występowania o pozwolenie osób uprawnionych, o ile chodzi o użytek prywatny; mając na uwadze, że opłaty licencyjne muszą być obliczane na podstawie potencjalnej szkody poniesionej przez osoby uprawnione za każdą przedmiotową kopię na użytek prywatny; F. mając na uwadze, że według szacunków Komisji Europejskiej całkowita suma opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny pobranych w 23 państwach członkowskich Unii Europejskiej potroiła się od czasu wejścia w życie dyrektywy 2001/29/WE i wynosi obecnie ponad 600 mln EUR; mając na uwadze znaczenie tej kwoty dla artystów; G. mając na uwadze, że dla producentów i importerów tradycyjnych i cyfrowych nośników i urządzeń do zapisu opłaty licencyjne stanowią niewielką część obrotu; H. mając na uwadze liczne pozwy wnoszone zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim przez producentów i importerów tradycyjnych i cyfrowych nośników i urządzeń do zapisu od wejścia w życie dyrektywy 2001/29/WE; I. mając na uwadze, że dyrektywa 2001/29/WE i orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie nakładają na państwa członkowskie obowiązku zapewnienia osobom uprawnionym bezpośredniej wypłaty całej kwoty opłaty licencyjnej za kopie na użytek prywatny; mając na uwadze, że państwa członkowskie dysponują w tym względzie szerokim marginesem swobodnego uznania, w związku z czym mogą uwzględnić, że część rekompensaty zostanie przekazana w sposób pośredni; J. mając na uwadze, że konsumenci uiszczają opłatę licencyjną za kopie na użytek prywatny przy zakupie nośnika lub usługi zapisu i przechowywania i z tego tytułu mają prawo do informacji o jej istnieniu i jej wysokości; K. mając na uwadze, że ceny nośników i urządzeń nie różnią się w zależności od różnych stawek opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny, które są stosowane w Unii; mając PE v /8 PR\ doc

5 na uwadze przypadek hiszpański, który pokazuje, że zniesienie opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny w 2012 r. nie miało żadnego wpływu na ceny nośników i urządzeń; L. mając na uwadze różnice między różnymi modelami pobierania i stawkami opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny i ich wpływ na konsumentów oraz jednolity rynek; mając na uwadze, że należałoby stworzyć ramy europejskie gwarantujące równoważne warunki osobom uprawnionym, konsumentom, producentom i importerom urządzeń, a także usługodawcom w całej Unii; M. mając na uwadze, że wprowadzone w państwach członkowskich mechanizmy zwalniania i zwrotu opłat licencyjnych za kopie na użytek zawodowy zdecydowanie nie są satysfakcjonujące, a postanowienia sądów w niektórych państwach członkowskich nie są wykonywane; N. mając na uwadze, że w ramach sprzedaży muzyki online praktyki przyznawania licencji zastępują system opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny; Wartościowy system wymagający modernizacji i harmonizacji 1. przypomina, że sektor kultury to 5 mln miejsc pracy i 2,6% PKB Unii, że jest on jedną z podstawowych sił napędowych europejskiego wzrostu oraz źródłem nowych miejsc pracy, które nie zostaną przeniesione, że stymuluje on innowacje i stanowi skuteczny sposób walki z obecną recesją; 2. podkreśla, że w okresie oszczędności budżetowych opłaty licencyjne za kopie na użytek prywatny stanowią istotne źródło dochodu w sektorze kultury, zwłaszcza w odniesieniu do widowisk; 3. uważa, że system kopii na użytek prywatny stanowi wartościowy i zrównoważony system między prawem do pozyskiwania kopii na użytek prywatny a sprawiedliwą rekompensatą dla osób uprawnionych, który należy zachować; 4. podkreśla, że wyraźne rozbieżności między krajowymi systemami pobierania opłat licencyjnych, zwłaszcza jeżeli chodzi o rodzaje produktów podlegających opłatom i poziom tych opłat, mogą skutkować zakłóceniami konkurencji, a także możliwością dokonywania forum shopping na rynku wewnętrznym; 5. wzywa państwa członkowskie do wypracowania porozumienia w sprawie wspólnej definicji opłaty licencyjnej za kopie na użytek prywatny, do szukania zbieżności w obszarze produktów objętych opłatą licencyjną oraz do zharmonizowania zasad negocjowania tabel kopii prywatnych; wzywa Komisję do ułatwienia tego procesu; Ku jednolitemu postrzeganiu, lepszej widoczności wśród konsumentów i skuteczniejszemu systemowi wypłat 6. podkreśla, że opłata licencyjna za kopie na użytek prywatny musi mieć zastosowanie do wszystkich urządzeń, nośników i usług, których wartość jest funkcją możliwości w zakresie zapisu i przechowywania utworów na użytek prywatny; PR\ doc 5/8 PE v02-00

6 7. uważa, że opłata licencyjna za kopie na użytek prywatny musi być pobierana na poziomie producentów lub importerów; dodaje, że przeniesienie pobierania opłaty na poziom detalistów stanowiłoby zbyt duże obciążenie administracyjne dla MŚP w sektorze dystrybucji oraz organizacji zbiorowego zarządzania; 8. w przypadku transakcji transgranicznych zaleca pobieranie opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny w państwie członkowskim, w którym produkt jest wprowadzany na rynek, i do umożliwienia jego swobodnego przepływu na rynku wewnętrznym bez pobierania dodatkowych opłat; 9. uważa w związku z tym, że opłata licencyjna za kopie na użytek prywatny nie może być pobierana przez organizację pobierającą takie opłaty w jednym państwie członkowskim, podczas gdy wynagrodzenie o podobnym charakterze zostało już uiszczone w innym państwie członkowskim; 10. zwraca się do państw członkowskich o uproszczenie procedur wyznaczania opłat licencyjnych przy równym udziale wszystkich zainteresowanych stron, tak aby zagwarantować ich obiektywizm; 11. kładzie nacisk na znaczenie poprawy widoczności wśród konsumentów roli systemu kopii na użytek prywatny w wynagrodzeniach dla artystów i rozpowszechnianiu kultury; zachęca państwa członkowskie i osoby uprawnione do zastępowania swoich kampanii wymierzonych w piractwo pozytywnymi kampaniami poświęconymi zaletom opłaty licencyjnej za kopię na użytek prywatny; 12. uważa, że konsumenci muszą być informowani o kwocie uiszczanych opłat licencyjnych; w tym kontekście zaleca Komisji i państwom członkowskim wypracowanie porozumienia z producentami, importerami, detalistami i stowarzyszeniami konsumentów w kwestii umieszczania tych informacji na opakowaniach i, w miarę możliwości, na fakturach zakupowych oraz paragonach kasowych konsumentów; 13. zachęca państwa członkowskie do przyjęcia bardziej przejrzystego systemu zwalniania z opłat w przypadku użytku zawodowego; 14. zwraca się do państw członkowskich o dostosowanie mechanizmu skutecznego zwrotu opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny, jeżeli nośniki są używane w celach zawodowych; Przejrzystość w przyznawaniu i polityka kulturalna 15. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że we wniosku dotyczącym dyrektywy w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi, który jest obecnie przedmiotem negocjacji, dąży się do większej przejrzystości przepływu wynagrodzeń pobranych, rozdzielonych i wypłaconych podmiotom praw przez organizacje zbiorowego zarządzania, zwłaszcza poprzez coroczną publikację sprawozdania z przejrzystości wraz ze sprawozdaniem specjalnym z wykorzystania kwot pobranych na cele społeczne i kulturalne; 16. wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania większej przejrzystości w obszarze PE v /8 PR\ doc

7 przyznawania przydzielonych kwot dzięki opłacie licencyjnej za kopie na użytek prywatny; 17. zwraca się do państw członkowskich, aby przewidziały, że co najmniej 25% kwot pochodzących z wynagrodzenia za kopie na użytek prywatny przeznaczonych zostanie na wsparcie twórczości i widowisk; 18. wzywa państwa członkowskie do publikowania danych nadających się do wykorzystania oraz sprawozdań opisujących te przydziały w ogólnodostępnym formacie; 19. zachęca organizatorów wydarzeń kulturalnych i widowisk, którzy są beneficjentami opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny, do lepszego reklamowania tych dopłat wśród klientów; Techniczne środki ochrony 20. przypomina, że wyjątek kopii na użytek prywatny pozwala konsumentom swobodnie kopiować repertuary muzyczne i audiowizualne z jednego nośnika lub urządzenia multimedialnego na drugie bez konieczności wnioskowania o zezwolenie osób uprawnionych, w zakresie, w jakim chodzi o użytek prywatny; 21. domaga się usunięcia technicznych środków ochrony, które odpowiadają za brak równowagi między swobodą kopiowania a sprawiedliwą rekompensatą dla osób uprawnionych w systemie kopii na użytek prywatny; Koncesje 22. przypomina, że wdrożenie wyłącznych praw nie gwarantuje wszystkim podmiotom praw, a w szczególności artystom wykonawcom, sprawiedliwego wynagrodzenia proporcjonalnego do dochodów z używania ich utworów; 23. stwierdza, że pomimo rozwoju stałego dostępu do utworów online, nadal utrzymuje się praktyka pobierania, przechowywania i kopii na użytek prywatny w celu używania utworów offline; uważa w związku z tym, że opłata licencyjna za kopie na użytek prywatny nie może zostać zastąpiona systemem licencji; 24. podkreśla zatem, że w przypadku usług online zezwolenia umowne nie mogą przeważać nad wyjątkiem na rzecz kopii na użytek prywatny; Nowe modele biznesowe w otoczeniu cyfrowym 25. uważa, że kopie na użytek prywatny utworów chronionych, które zostały wykonane za pośrednictwem serwisów informatycznych w chmurze, mogą mieć ten sam cel co kopie wykonane na nośnikach i w urządzeniach do zapisu tradycyjnego i/lub cyfrowego; w tych okolicznościach uważa, że takie kopie powinny być uwzględniane w mechanizmach rekompensat za kopie na użytek prywatny; 26. zwraca się do Komisji o ocenę wpływu na system kopii na użytek prywatny usług informatycznych w chmurze, które oferują możliwości zwielokrotniania i przechowywania do celów prywatnych, aby ustalić, w jaki sposób te kopie na użytek PR\ doc 7/8 PE v02-00

8 prywatny utworów chronionych należałoby uwzględniać w mechanizmach rekompensaty; 27. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o zbadanie możliwości zalegalizowania wymiany utworów w celach niekomercyjnych, aby zagwarantować konsumentom dostęp do różnorodnych treści oraz rzeczywisty wybór w obszarze różnorodności kulturalnej; 28. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich. PE v /8 PR\ doc