WOD-KAN mgr inŝ. Sławomir Baran ul. Jagodzińska Garwolin PROJEKT BUDOWLANY

Transkrypt

1 WOD-KAN mgr inŝ. Sławomir Baran ul. Jagodzińska Garwolin PROJEKT BUDOWLANY TYTUŁ PROJEKTU: OBIEKT: Oczyszczalnia ścieków w m. Nowy Pilczyn, gm. ŁASKARZEW Wydajność: Q d,śr. = m 3 /d = 220 m 3 /d Mechaniczno biologiczna oczyszczalnia ścieków BRANśA: Technologia ADRES INWESTYCJI: ZLECENIODAWCA: m. Nowy Pilczyn, gm. Łaskarzew numer działki: 331/2 Urząd Gminy Łaskarzew ul. DuŜy Rynek Łaskarzew JEDNOSTKA PROJEKTOWA: SYMBOL: P /07 WOD-KAN, Sławomir Baran Jagodzińska Garwolin Projektant technologii Imię i nazwisko Nr uprawnień Data dr inŝ. Ludovit śarnovsky 01/2008 Podpis Projektant instalacji technologicznych: mgr inŝ. Anna Beisteiner St-61/87 MAZ/IS/0296/02 01/2008 Opracował: inŝ. Marcin Trojanowski 01/2008 Sprawdził: mgr inŝ. Sławomir Baran B.P. 4224/69/55/83 01/2008 Sposób rozwiązania mechaniczno biologicznej oczyszczalni ścieków został udostępniony do jednorazowego uŝytku dla fy WOD-KAN, Sławomir Baran Udostępnienie osobom trzecim, powielanie oraz zastosowanie w innym obiekcie jest chronione Zgłoszeniem Patentowym oraz Prawem Autorskim (Ustawa z dn. 1 kwietnia 2004r.) Styczeń 2008 r. WERSJA: PT_Łaskarzew 02MT DATA: 08/01/2008

2 SPIS TREŚCI 1. PODSTAWA OPRACOWANIA PRZEDMIOT OPRACOWANIA ZAŁOśENIA BILANSOWE PRZYJĘTE DO PROJEKTU ILOŚĆ ŚCIEKÓW JAKOŚĆ ŚCIEKÓW Ścieki sanitarne Ścieki dowoŝone Ścieki dowoŝone z ubojni Razem ilość ścieków WYMAGANY STOPIEŃ OCZYSZCZANIA OPIS OBIEKTU I WYMAGANIA DLA ROZWIĄZANIA TECHNOLOGICZNEGO OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW PUNKT ZLEWNY ŚCIEKÓW DOWOśONYCH ZBIORNIK UŚREDNIAJĄCY ŚCIEKÓW DOWOśONYCH POMPOWNIA GŁÓWNA ŚCIEKÓW SUROWYCH MECHANICZNE PODCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW REAKTOR BIOLOGICZNY Piaskownik pionowy Selektor metaboliczny Komora denitryfikacji/nitryfikacji Osadnik wtórny Przykrycie reaktora STACJA DMUCHAW STEROWANIE PRACĄ DMUCHAW ODPROWADZENIE ŚCIEKÓW OCZYSZCZONYCH ODWADNIANIE OSADU RÓWNOWAśNE PARAMETRY TECHNICZNO TECHNOLOGICZNE OBLICZENIA TECHNOLOGICZNE MECHANICZNE PODCZYSZCZENIE ŚCIEKÓW SANITARNYCH USUWANIE PIASKU JAKOŚĆ ŚCIEKÓW PODCZYSZCZONYCH OBLICZENIA TECHNOLOGICZNE REAKTORA BIOLOGICZNEGO Bilans związków biogennych Parametry technologiczne pracy reaktora Zapotrzebowanie tlenu i powietrza Wymagana recyrkulacja OBLICZENIA TECHNOLOGICZNE OSADNIKA WTÓRNEGO PARAMETRY TECHNOLOGICZNE REAKTORA BIOLOGICZNEGO OPIS SPOSOBU PRZERÓBKI OSADÓW Produkcja osadu nadmiernego Produkcja osadu odwodnionego Zapotrzebowanie flokulantu Zapotrzebowanie wapna OPIS ROZWIĄZAŃ PROJEKTOWYCH STACJA ODBIORU ŚCIEKÓW DOWOśONYCH ZBIORNIK UŚREDNIAJĄCY ŚCIEKÓW DOWOśONYCH POMPOWNIA GŁÓWNA Wydajność przepompowni Parametry techniczne i wyposaŝenie pompowni MECHANICZNE PODCZYSZCZENIE ŚCIEKÓW SUROWYCH

3 7.5. REAKTOR OSADU CZYNNEGO Piaskownik pionowy Selektor beztlenowy Komora nitryfikacji/denitryfikacji reaktora Osadnik wtórny reaktora Przykrycie reaktora BUDYNEK TECHNICZNY POMIESZCZENIE DMUCHAW POMIAR PRZEPŁYWU ZBIORNIK OSADU NADMIERNEGO STACJA ODWADNIANIA OSADU STACJA WAPNOWANIA OSADU MAGAZYNOWANIE OSADU ODWODNIONEGO CHARAKTERYSTYKA PRZYKŁADOWEGO WYPOSAśENIA PIERWSZY ETAP REALZIACJI INWESTYCJI ROZBUDOWA INWEWSTYCJI - ETAP DOCELOWY ZAPOTRZEBOWANIE MOCY I ZUśYCIE ENERGII TECHNOLOGIA WENTYLACJA, OGRZEWANIE OŚWIETLENIE ZASILANIE AWARYJNE ZESTAWIENIE ENERGOCHŁONNOŚCI OCZYSZCZALNI ZESTAWIENIE KOSZTÓW EKSPLOATACJI OPIS SPOSOBU STEROWANIA I AUTOMATYKA POMPOWNIA GŁÓWNA ZBIORNIK UŚREDNIAJĄCY MECHANICZNE PODCZYSZCZENIE ŚCIEKÓW REAKTOR BIOLOGICZNY POMIESZCZENIE DMUCHAW POMIESZCZENIE TECHNICZNE WYTYCZNE DLA SYSTEMU ALARMOWEGO OBSŁUGA OCZYSZCZALNI OPIS SPOSOBU POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI SKRATKI KOD PIASEK - KOD OSAD NADMIERNY TLENOWO STABILIZOWANY KOD ZABEZPIECZENIA ANTYKOROZYJNE WYMOGI BHP I PPOś OGÓLNE WYTYCZNE REALIZACJI I ODBIORU WYTYCZNE PROJEKTOWE DLA BRANś STREFA UCIĄśLIWOŚCI SPIS RYSUNKÓW

4 O P I S T E C H N I C Z N Y 1. P O D S T A W A O P R A C O W A N I A Podstawą do opracowania projektu stanowiły: Umowa zawarta pomiędzy Urzędem Gminy Łaskarzew i firmą WOD-KAN, Slawomir Baran, Garwolin Dane do bilansu ilościowego projektowanej oczyszczalni ścieków dostarczone przez Inwestora Plan sytuacyjno wysokościowy terenu projektowanej oczyszczalni ścieków w sk. 1:500 dostarczony przez Inwestora Dokumentacja geotechniczna pod projektowaną oczyszczalnię ścieków Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu wydana przez Urząd Gminy Łaskarzew Podstawę prawną do opracowania projektu stanowią: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie naleŝy spełnić przy wprowadzeniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. nr 137, poz. 984 z dnia 31 lipca 2006 r.) Obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 Sierpnia 2003r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (Dz.U. Nr 169, poz.1650). Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1 Października 1993r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w oczyszczalniach ścieków (Dz.U. Nr 96, poz.438) Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 27 Stycznia 1994r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu środków chemicznych do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków (Dz.U. Nr 21, poz.73). Ustawa o odpadach z dnia 27 Kwietnia 2001 r. Dz. U. Nr 62, poz. 628 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 Sierpnia 2002 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz.U. Nr 134, poz.1140) 2. P R Z E D M I O T O P R A C O W A N I A Przedmiotem niniejszego opracowania jest część technologiczna projektu budowlanego mechaniczno biologicznej oczyszczalni ścieków dla m. Piłczyn, gm. Łaskarzew. 3. Z A Ł Oś E N I A B I L A N S O W E P R Z Y JĘTE DO PROJEKTU Wg danych bilansowych ludności oczyszczalnia obsługiwać będzie docelowo mieszkańców podłączonych do kanalizacji sanitarnej oraz przyjmować będzie ścieki dowoŝone od okolicznych mieszkańców w ilości ok. 400 mieszkańców. Dodatkowo w bilansie ścieków uwzględniono ilość ścieków przypadkowych i infiltracyjnych w wysokości 15 % I L OŚĆ ŚCIEKÓW Ścieki komunalne Lp. Nazwa miejscowości Liczba mieszkańców Opis 1. Nowy Piłczyn 295 sklep 1 osoba 2. Stary Piłczyn 446 szkoła 450 osób, sklep, bar 8 osób 3 Kacprówek - Śliz 266 sklep 1 osoba 4. Melanów 385 sklep 1 osoba 4

5 5. Zygmunty 211 RAZEM 1603 Ścieki dowoŝone Lp. Nazwa Ilość maksymalna Opis 1. Masarnia z ubojnią Stanisław Grzeszczak 20 Przerób maksymalny ok. 120 szt. trzody chlewnej, zatrudnienie 15 osób 2. Ścieki komunalne 20 Ścieki dowoŝone od mieszkańców nie podłączonych do kanalizacji sanitarnej w wysokości ok. 400 mieszkańców Parametr Wartość Q śr średnia dobowa ilość sanitarnych 100 % M 0,1 m 3 /M d = 160 m 3 /d Q d,max - maksymalna dobowa ilość ścieków sanitarnych 160 m 3 /d 1,3 = 208 m 3 /d Qh,max - maksymalna godzinowa ilość ścieków sanitarnych 160 m 3 /d 1,3 2,0 /24 = 17,3 m 3 /d Q dow.. średnia dobowa ilość dowoŝonych 15 m 3 /d M 0,05 m 3 /M d = 35 m 3 /d Q dow.,max. maksymalna dobowa ilość dowoŝonych 1,2 35 m 3 /d = 40 m 3 /d Q inf średnia dobowa ilość wód przypadkowych 15 % 160 m 3 /d =24 m 3 /d Q inf,,max maksymalna dobowa ilość wód przypadkowych 1,2 24 m 3 /d = 29 m 3 /d Q d,śr średnia dobowa ilość ścieków 160 m 3 /d + 35 m 3 /d + 24 m 3 /d 220 m 3 /d Q d,max - maksymalna dobowa ilość ścieków 208 m 3 /d + 40 m 3 /d + 29 m 3 /d 280 m 3 /d Q h,max - maksymalna godzinowa ilość ścieków 17,3 m 3 /h + 1,7 m 3 /h + 1,2 m 3 /h 20,2 m 3 /d Q m miarodajny przepływ ścieków (I = 90 %) 20 m 3 /h Współczynnik nierównomierności dobowej - k d 1,3 Współczynnik nierównomierności godzinowej - k h 2, J A K OŚĆ ŚCIEKÓW Ścieki sanitarne Wskaźnik (Q d = 160 m 3 /d) Ładunek StęŜenie Odczyn CHZT BZT 5 Zawiesina ogólna Azot ogólny Fosfor ogólny --- kgo 2 /dobę kgo 2 /dobę kg/dobę kgn/dobę kgp/dobę ,8 1,9 ph go 2 /m 3 go 2 /m 3 g/m 3 gn/m 3 gp/m 3 6,5 8, ,0 12, Ścieki dowoŝone Wskaźnik (Q d = 20 m 3 /d) Ładunek StęŜenie 5

6 Odczyn CHZT BZT 5 Zawiesina ogólna Azot ogólny Fosfor ogólny --- kgo 2 /dobę kgo 2 /dobę kg/dobę kgn/dobę kgp/dobę ,0 0,6 ph go 2 /m 3 go 2 /m 3 g/m 3 gn/m 3 gp/m 3 6,5 8, Ścieki dowoŝone z ubojni Wskaźnik (Q d = 15 m 3 /d) Ładunek StęŜenie Odczyn CHZT BZT 5 Zawiesina ogólna Azot ogólny Fosfor ogólny Ekstrakt eterowy --- kgo 2 /dobę kgo 2 /dobę kg/dobę kgn/dobę kgp/dobę kg/dobę ,0 0,6 1,5 ph go 2 /m 3 go 2 /m 3 g/m 3 gn/m 3 gp/m 3 g/m 3 6,5 8, Uwaga: Ścieki przemysłowe z zakładu przed zrzuceniem do kanalizacji sanitarnej powinny być podczyszczone, i spełniać wymagania stawiane w Rozporządzeniu Ministra Budownictwa z dnia r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzenia ścieków do urządzeń kanalizacyjnych (Dz.U. nr 136 poz. 964 z dnia r.) R a z e m i l ość ścieków Wskaźnik, Q d = 220 m 3 /d Ładunek StęŜenie Odczyn CHZT BZT 5 Zawiesina ogólna Azot ogólny Fosfor ogólny --- kgo 2 /dobę kgo 2 /dobę kg/dobę kgn/dobę kgp/dobę ,8 3,1 ph go 2 /m 3 go 2 /m 3 g/m 3 gn/m 3 gp/m 3 6,5 8, ,5 14,0 Uwaga: Ogólna ilość ścieków dopływająca do oczyszczalni zawiera ilość wód przypadkowych i infiltracyjnych. Jak wynika ze wstępnego bilansu oraz wymagań Inwestora, ekonomicznym rozwiązaniem jest budowa oczyszczalni ścieków (z moŝliwością rozbudowy w dwóch etapach), w skład której wchodzi ciąg technologiczne o wydajności Q d,śr. = m 3 /d = 220 m 3 /d. Sukcesywna rozbudowa kanalizacji sanitarnej połączona z budową w pierwszym etapie oczyszczalni ścieków pozwoli spełnić w pierwszej kolejności wymagania stawiane przez Inwestora. 4. W Y M A G A N Y S T O P I EŃ OCZY S Z C Z A N I A Rozwiązanie oczyszczalni ścieków zapewnia osiągnięcie efektów zgodnych z wymaganiami określonymi w niŝej wymienionych rozporządzeniach: W zakresie oczyszczania ścieków zgodnie z wymogami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska w sprawie warunków, jakie naleŝy spełnić przy wprowadzeniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. nr 137, poz. 984 z dnia 31 lipca 2006). Ilość mieszkańców równowaŝnych, które obsługiwać będzie oczyszczalnia wynosi: LMR = 132 kgbzt 5 /d : 0,06 kg/mr d = ok MR, Q d = 220 m 3 /d Jakość ścieków oczyszczonych: 6

7 I. etap budowy 50 % wydajności Etap docelowy budowy Odczyn 6,5 8,0 ph CHZT < 150 mgo 2 /dm 3 BZT 5 < 40 mgo 2 /dm 3 Zawiesina ogólna < 50 mg/dm 3 Odczyn 6,5 8,0 ph CHZT < 125 mgo 2 /dm 3 BZT 5 < 25 mgo 2 /dm 3 Zawiesina ogólna < 35 mg/dm 3 W zakresie przeróbki osadów zgodnie z wymaganiami zawartymi w Ustawie o odpadach z dnia 27 Kwietnia 2001 r. Dz. U. Nr 62, poz. 628 w sprawie warunków, jakie muszą być spełnione przy wykorzystaniu osadów na cele nieprzemysłowe. 5. O P I S O B I E K T U I W Y M A G A N I A D L A R O Z W IĄZANIA T E C H N O L O G I C Z N E G O O C Z Y S Z C Z A L N I ŚCIEKÓW Oczyszczalnia ścieków powinna stanowić zblokowany obiekt inŝynieryjny, w celu ograniczenia powierzchni zabudowy. Zbiorniki technologiczne oczyszczalni ścieków takie jak zbiornik reaktora, zbiornik osadu itp. powinny być wykonane z betonu odpornego na korozję. Ze względów hydraulicznych powinny być okrągłe, co obniŝa koszty eksploatacji obiektu. Reaktor biologiczny powinien być w bezpośredniej bliskości względem budynku technicznego nie więcej niŝ 2 m i połączony powinien być kanałem technologicznym, w którym usytuowane są wszelkie rurociągi i instalacje technologiczne i słuŝy równieŝ jako wejście do reaktora. Reaktor powinien być obsypany skarpą, która słuŝy równieŝ do izolacji termicznej. Budynek technologiczny powinien być wykonany metodą tradycyjną, z dachem dwuspadowym i architekturą zbliŝoną do budynków jednorodzinnych w celu skomponowania obiektu w krajobraz wiejski. W budynku powinny być wydzielone pomieszczenia obsługi, szatni brudnej, szatni czystej wraz z zapleczem socjalnym. Antresola budynku technicznego powinna być wykorzystana równieŝ do umiejscowienia urządzeń technologicznych. Usytuowanie pomieszczenia dmuchaw powinno umoŝliwiać wykorzystanie ciepła produkowanego urządzeniami w celu ogrzewania pomieszczenia technologicznego. Wszelkie podstawowe urządzenia technologiczne wraz z armaturą technologiczną powinny być usytuowane w budynku technicznym w celu eliminacji oddziaływania oczyszczalni na środowisko. Zbiornik osadu nadmiernego powinien być usytuowany w pobliŝu reaktora i budynku technicznego, wyniesiony nad teren oczyszczalni obsypany skarpą w celu grawitacyjnego dopływu osadu do urządzeń odwadniającego. Podstawowe elementy oczyszczalni: 1. Stacja przyjmowania ścieków dowoŝonych Separator zanieczyszczeń stałych z szybkozłączem do odbioru ścieków Pomiar przepływu ścieków Moduł rejestracyjny z wydrukiem danych 2. Zbiornik uśredniający ścieków dowoŝonych Układ napowietrzania / mieszania Porcjowe dozowanie ścieków 3. Pompownia główna ścieków surowych Krata koszowa Stacja pomp zatapialnych 4. Oczyszczanie mechaniczne ścieków surowych 7

8 Automatyczne sito skratkowe Piaskownik pionowy 5. Oczyszczanie biologiczne ścieków Dwukomorowy selektor warunki beztlenowe stosowane dla procesu. Dzięki temu osad odwodniony posiada znacznie lepsze parametry dla celów rolniczego wykorzystania Komora denitryfikacji/nitryfikacji Osadnik wtórny pionowy separacja osadu od ścieków 6. Stacja dmuchaw w budynku technicznym oczyszczalni 7. Zbiornik magazynowy osadu nadmiernego 8. Stacja mechanicznego odwadniania osadu 9. Stacja wapnowania osadu 10. Działanie oczyszczalni będzie całkowicie zautomatyzowane poprzez zastosowanie sterowania z moŝliwością zdalnej kontroli pracy poprzez złącze telefoniczne systemu GSM P U N K T Z L E W N Y ŚCIEKÓW DOWOśONYCH Punkt zlewny słuŝy do szczelnego odbioru ścieków dowoŝonych i powinien umoŝliwiać zatrzymania grubych zanieczyszczeń w pojemniku. W skład punktu zlewnego powinno wchodzić: Taca najazdowa Separator zanieczyszczeń stałych wyposaŝony w szybkozłącze do podłączenia wozu asenizacyjnego Kontener punktu zlewnego z zestawem do rejestracji dostawców i ilości ścieków Wstępne oczyszczanie ścieków dowoŝonych powinno się odbywać na separatorze zanieczyszczeń stałych. Zatrzymane powinny być części stałe większe nić 15 mm. W kontenerze punktu zlewnego na rurociągu grawitacyjnym powinien być zainstalowany elektromagnetyczny pomiar ilości ścieków dowoŝonych połączony z modułem rejestracyjnym, umoŝliwiający wydruk niezbędnych danych dotyczących dostawcy i ilości ścieków dostarczonych do punktu zlewnego Z B I O R N I K UŚREDNIAJĄCY ŚCIEKÓW DOWOśONYCH Istniejący zbiornik uśredniający powinien przyjmować ścieki dopływające grawitacyjnie z punktu zlewnego. W celu mieszania zawartości zbiornika, zbiornik powinien być wyposaŝony w system napowietrzania (eliminacja ew. zapachów), z moŝliwością automatycznego sterowania pracą układu w cyklu czasowym. Zbiornik powinien być wyposaŝony w pompę zatapialną, w celu równomiernego dozowania ścieków do pompowni głównej. Sterowanie pracą pompy powinno być automatyczne, w cyklu czasowym z moŝliwością ustawienia czasu przerwy i pracy urządzenia. Instalacja technologiczna odprowadzająca ścieki powinna być wyposaŝona w przelew awaryjny, w celu zapobiegania przepełnienia zbiornika w razie awarii pompy lub dostarczenia zwiększonej ilości ścieków dowoŝonych do oczyszczalni P O M P O W N I A G Ł Ó W N A ŚCIEKÓW SUROWYCH Zadaniem pompowni jest podawanie ścieków surowych do węzła oczyszczania mechanicznego a następnie do reaktora osadu czynnego. W pompowni na dopływie ścieków sanitarnych zainstalowana powinna być rzadka ręczna krata koszowa z podnośnikiem ręcznym, której zadaniem jest zatrzymanie większych zanieczyszczeń stałych w celu ochrony wirników pomp. Sterowanie pracą pomp zatapialnych przy pomocy sterownika przemysłowego z programem optymalizacji pracy pomp powinno być z synchronizowane ze sterowaniem pracą urządzeń technologicznych wchodzących w skład całej oczyszczalni ścieków (głównie mechaniczne podczyszczenie ścieków, reaktor biologiczny), w celu zapobiegania powstania awarii do minimum. Na wypadek awarii sterownika, awaryjny czujnik poziomu powinien być bezpośrednio uruchamiać pompy zatapialne. Armatura technologiczna do pomp powinna być usytuowana w budynku technicznym w celu eliminacji zagroŝenia zdrowia dla obsługi. 8

9 5. 4. M E C H A N I C Z N E P O D C Z Y S Z C Z A N I E ŚCIEKÓW Wstępne oczyszczanie ścieków połączonych powinno się odbywać w automatycznej stacji mechanicznego podczyszczania ścieków. Zatrzymane powinny być części stałe większe nić 3 mm. Urządzenie powinno być zamontowane na antresoli budynku w celu zapobiegania zamarzaniu i bezenergetycznemu transportu skratek do pojemnika. Skratki zatrzymane na urządzeniu powinny być automatycznie podawane do worka szczelnie podłączonego do instalacji w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się zapachów w pomieszczeniach. Stacja mechanicznego podczyszczania ścieków dzięki hermetyzacji oraz swoim cechom uŝytkowym nie powinna stwarzać uciąŝliwości eksploatacyjnych. Konstrukcyjne rozwiązanie stacji powinno umoŝliwić swobodny przepływ ścieków w razie awarii urządzenia lub zablokowania przepustowości urządzenia, bez konieczności odłączenia urządzenia z pracy. Sterowanie pracą sita przy pomocy sterownika przemysłowego powinno być z synchronizowane ze sterowaniem pracą urządzeń technologicznych wchodzących w skład całej oczyszczalni ścieków (głównie pompownia główna), w celu zapobiegania powstania awarii do minimum R E A K T O R B I O L O G I C Z N Y Ścieki mechanicznie podczyszczone na sicie powinny grawitacyjnie odpływać do reaktora biologicznego osadu czynnego. W reaktorze powinny prowadzone będą następujące jednostkowe procesy fizyczno-chemiczne oraz biologiczne: Separacja piasku ze ścieków surowych Pełne biologiczne oczyszczanie ścieków metodą osadu czynnego - usuwanie związków węgla organicznego Usuwanie azotu - proces nitryfikacji oraz denitryfikacji Usuwanie fosforu biologiczne częściowe usuwanie fosforu Sedymentacja - separacja ścieków oczyszczonych od osadu czynnego Reaktor biologiczny osadu czynnego powinien stanowić jeden okrągły zbiornik Ŝelbetowy, z wydzieloną komorą denitryfikacji/nitryfikacji stanowiącej w planie zewnętrzny pierścień okrągłej komory reaktora, w której usytuowano powinno być urządzenie do separacji piasku - piaskownik pionowy i urządzenie do eliminacji bakterii nitkowatych - selektor metaboliczny. Centralnie w okrągłej komorze reaktora usytuowany powinno być urządzenie do separacji osadu od ścieków - osadnik wtórny. Reaktor powinien być wyposaŝony w przykrycie reaktora biologicznego. Reaktor biologiczny nie powinien być wyposaŝony w dodatkowe urządzenia elektryczne powodujące wzrost kosztów eksploatacji obiektu P i a s k o w n i k p i o n o w y W zbiorniku reaktora biologicznego wydzielony powinien być piaskownik pionowy, którego zadaniem jest usunięcie piasku ze ścieków surowych. Piaskownik powinien być wyposaŝony w system automatycznego, cyklicznego odprowadzenia pulpy piaskowej pompą powietrzną z moŝliwością regulacji wydajności, i umoŝliwiającej ponowne natlenienie cieczy transportowanej. Komora piaskownika powinna być wyposaŝona w kinetę do magazynowania piasku oraz w układ do hydrauliczno - pneumatycznego mieszania piaskownika w celu zapobiegania scementowania osadzonego piasku w godzinach minimalnego dopływu ścieków. Sterowanie układem powinno być automatycznie, w trybie cyklicznym. Pulpa piaskowa odprowadzona powinna być do zbiornika magazynowego osadu nadmiernego, gdzie powinna następować stabilizacja pulpy piaskowej S e l e k t o r m e t a b o l i c z n y Reaktor powinien posiadać połączone szeregowo komory beztlenowego selektora, do których kierowane są ścieki oraz osad recyrkulowany, gdyŝ jego funkcją jest zapobieganie rozrostowi bakterii nitkowatych powodujących pęcznienie osadu. Pełni on równieŝ rolę komory biologicznej defosfatacji. Brak pęcznienia osadu zapewnia prawidłową pracę osadnika wtórnego reaktora a w konsekwencji prawidłową prace całego reaktora. W celu utrzymania osadu czynnego w zawieszeniu, mieszanie zawartości komory powinno być zabezpieczone tylko i wyłącznie odpowiednią konfiguracją systemu i sterowaniem pracą układu przepływ mieszanie. Zadaniem układu powinno być utrzymanie osadu czynnego w zawieszeniu bez stosowania dodatkowych urządzeń mieszających oraz wtórne zagęszczenie osadu w komorach. W celu zapobiegania zalegania osadu na dnie 9

10 komory w okresach mniejszego dopływu ścieków, komory selektora powinny być wyposaŝone w automatyczny układ cyklicznego mieszania spręŝonym powietrzem z transferem tlenu do komór selektora < 1 kgo 2 /d, którego cykl pracy zsynchronizowany jest z układem napowietrzania reaktora biologicznego K o m o r a d e n i t r y f i k a c j i / n i t r y f i k a c j i W fazie niedotlenionej pracy reaktora, prowadzony winien być proces denitryfikacji, tj. zachodzi proces redukcji azotu azotanowego zawartego w całej objętości komory. W fazie tlenowej intensywnego napowietrzani, prowadzony winien być proces nitryfikacji oraz usuwania ładunku zanieczyszczenia organicznego. Komora denitryfikacji/nitryfikacji napowietrzana powinna być przy pomocy dyfuzorów membranowych płytowych, wykonanych z materiału elastomer silikon, co umoŝliwia przeczyszczenie mikro otworków od zarostów i osadu w czasie eksploatacji roztworem kwasu octowego. System nacinania membrany powinien być skonstruowany tak, by zapobiegał zatykaniu dyfuzora w przypadku braku powietrza (rodzaj zaworu zwrotnego), co pozwoli na stosowaniu układu napowietrzania bez konieczności stosowania systemu odwodnieniowego. Dyfuzor powinien być płaskiej konstrukcji, mocowany bezpośrednio do dna, co pozwala na pełne wykorzystanie wysokości czynnej i zapobiega osadzaniu się osadu na dnie komory. Uszkodzony dyfuzor powinien mieć moŝliwość naprawy poprzez sklejenie uszkodzenia. Wszystkie dyfuzory powinny być zasilane oddzielnymi rurociągiem powietrza z własnym zaworem odcinającym i moŝliwością kontroli i regulacji doprowadzonego powietrza, co umoŝliwia stworzenie duŝej ilości indywidualnych sekcji napowietrzania. W razie awarii dyfuzora powinna istnieć moŝliwość jego odłączenia z pracy bez konieczności wyłączenia następnych. Takie rozwiązanie układu dystrybucji powietrza obniŝy prawdopodobieństwo awarii reaktora. W celu utrzymania osadu czynnego w zawieszeniu w fazie denitryfikacji, mieszanie zawartości komory powinno być zabezpieczone tylko i wyłącznie odpowiednią konfiguracją systemu i sterowaniem pracą układu napowietrzanie-mieszanie. Rozwiązanie techniczne układu napowietrzania komory denitryfikacji/nitryfikacji połączone z automatycznym sterowaniem pracą poszczególnych sekcji powinno umoŝliwić płyną regulację stosunku zmiennie wymaganej pojemności denitryfikacji i nitryfikacji w zakresie wartości 0,1 0,5 a co za tym idzie dostosowanie parametrów technologicznych pracy reaktora do aktualnego składu ścieków surowych oraz wymagań odnośnie jakości ścieków oczyszczonych (regulacja pojemności denitryfikacyjnej reaktora). Rozwiązanie techniczne układu powinno eliminować zastosowanie urządzeń mechanicznych takich jak pompy cyrkulacyjne, mieszadła wymagane dla utrzymania osadu czynnego w zawieszeniu oraz uzyskania warunków nie dotlenionych w komorach osadu czynnego a zmienne sterowanie napowietrzaniem poszczególnych stref powoduje brak osadzania się osadu na dnie reaktora i zapobiega jego zagniewaniu. Tlen wprowadzony do reaktora w procesie mieszania powinien być zuŝywany do procesu biologicznego oczyszczania ścieków, co z kolei obniŝa koszty eksploatacji O s a d n i k w t ó r n y W celu separacji osadu czynnego od ścieków oczyszczonych, mieszanina osadu czynnego i ścieków powinna dopływać do pionowego osadnika wtórnego, usytuowanego w centralnej części reaktora, co częściowo eliminuje ewentualne hydrauliczne przeciąŝenie osadnika. Osadnik powinien być wyposaŝony w strefę przepływu laminarnego, co powoduje odgazowanie i flokulacje osadu czynnego poddanego sedymentacji. Istotą wymagań jest urządzenie, które powinno się składać z zatopionego koryta odprowadzającego ścieki oczyszczone, koryta odprowadzającego zanieczyszczenia pływające z powierzchni osadnika wtórnego oraz komory regulacji poziomu ścieków w osadniku wtórnym. Zatopione koryto odprowadzające ścieki oczyszczone w planie powinno mieć kształt symetrycznego siedmiościanu z charakterystycznymi otworami technologicznymi, usytuowane powinno być centralnie w osadniku wtórnym, pod powierzchnią ścieków. Zatopione koryto odprowadzające ścieki oczyszczone wykonane powinno być z prostych odcinków rury cylindrycznej połączonych w jeden pierścień. Na zewnętrznym i wewnętrznym boku kaŝdego z odcinków prostych rury cylindrycznej powinny być wycięte otwory, najlepiej okrągłe, odprowadzające ścieki oczyszczone. Wymagane jest, aby urządzenie do odprowadzania ścieków oczyszczonych z komory osadu czynnego odprowadzało ścieki nie przelewem pilastym bezpośrednio z powierzchni osadnika, ale z pod jego powierzchni najlepiej od 10 do 20 cm pod powierzchnią. Wymagane jest równieŝ, aby ścieki były odprowadzane w sposób równomierny. Urządzenie powinno umoŝliwiać regulację wysokości czynnej ścieków w osadniku wtórnym a takŝe w komorze osadu czynnego bez konieczności wykorzystywania urządzeń mechanicznych takich jak zasuwy, i przepustnice. Koryto odprowadzające zanieczyszczenia pływające po powierzchni osadnika wtórnego, powinno mieć w planie kształt ośmiościanu z charakterystycznymi podłuŝnymi otworami technologicznymi. Koryto odprowadzające zanieczyszczenia pływające po powierzchni osadnika wtórnego umieszczone powinno być w 1/3 wysokości podłuŝnych otworów w stosunku do powierzchni ścieków w osadniku i zintegrowane jest z pompą powietrzną 10

11 uruchamianą cyklicznie za pośrednikiem sterownika przemysłowego, zegara czasowego lub ręcznie. Komora regulacji poziomu ścieków w osadniku wtórnym powinna mieć w planie kształt koła z centrycznie umieszczoną rurą regulującą poziom ścieków w osadniku i w całej komorze osadu czynnego, przy czym powinna być umieszczona wewnątrz osadnika wtórnego. Osadnik wtórny powinien być wyposaŝony w pompę powietrzną zawracającą osad do komory selektora, powodującą równoczesne napowietrzanie osadu zawracanego, sterowana w zaleŝności od pracy dmuchaw z moŝliwością ustawienia wydajności. Osadnik wtórny powinien być wyposaŝony w pompę powietrzną odprowadzająca osad nadmierny do zagospodarowania, powodującą równoczesne napowietrzanie osadu nadmiernego, sterowaną automatycznie z moŝliwością ustawienia wydajności i ilości odprowadzanego osadu. Ściany osadnika wtórnego powinny składać się z płyt modułowych wykonanych ręcznie z Ŝywicy poliestrowej wzmocnionej włóknem szklanym o grubości min. 0,5 cm, pogrubionych na kołnierzach i zabezpieczonych warstwą śelkotu i Topkotu. Łączenie modułów poprzez uszczelkę odporną na działanie agresywnego środowiska bakteryjnego i skręcenie śrubami z KO o powiększonych podkładkach P r z y k r y c i e r e a k t o r a Zbiornik reaktora przykryty powinien być lekkim przykryciem modułowym, wykonanym z Ŝywicy poliestrowej wzmocnionej włóknem szklanym i elementem przekładkowym corremat lub równowaŝny, pogrubiony na kołnierzach i zabezpieczony warstwą Ŝelkotu i topkotu, minimalna zawartością szkła 30 %. Profil modułu pokrycia powinien gwarantować odpowiednią sztywność. Elementy przykrycia powinny być zamocowane na konstrukcji stalowej ocynkowanej ogniowo. Konstrukcja nośna przykrycia i pomost technologiczny reaktora powinny słuŝyć równieŝ do mocowania instalacji technologicznej i osadnika wtórnego. Takie rozwiązanie ogranicza oddziaływanie oczyszczalni na otoczenie oraz poprawia warunki termiczne pracy reaktora biologicznego S T A C J A D M U C H A W SpręŜone powietrze do systemu napowietrzania reaktora biologicznego powinny dostarczać dmuchawy rotacyjne z lamelami poruszającymi się w suchej komorze powietrznej. Dmuchawy powinny charakteryzować się minimalnym serwisem, (okresowa wymiana filtrów i lamel, brak smarowania) i wysokim stopniem niezawodności. Chłodzenie dmuchawy powinno być realizowane powietrzem, oczyszczonym za pośrednictwem filtra powietrznego. Odprowadzenie powietrza chłodzącego powinno być realizowane poprzez króciec z moŝliwością podłączenia instalacji technologicznej. Napęd dmuchawy realizowany powinien być bezpośrednio z wału silnika poprzez sprzęgło. Dmuchawy rotacyjne powinny być zamocowane na wspólnej konstrukcji stalowej ocynkowanej ogniowo, równocześnie spełniającej funkcję układu dystrybucji powietrza oraz chłodzenia powietrza spręŝonego. Układ ten powinien być wyposaŝony w króciec do podłączenia zasilania pomp powietrznych, układu napowietrzania selektorów beztlenowych i piaskownika pionowego oraz moŝliwość odprowadzenia skroplin. Układ dystrybucji powietrza powinien posiadać moŝliwość automatycznego sterowania pracą pomp powietrznych w zaleŝności od sygnałów przekazywanych z głównej szafy sterowniczej. Powinien być on równieŝ wyposaŝony w urządzenie do bieŝącej kontroli szczelności układu S T E R O W A N I E P R A CĄ DMUCHAW Sterowanie pracą dmuchaw powinno się odbywać w zaleŝności od wymaganego stęŝenia tlenu w komorze denitryfikacji/nitryfikacji reaktora mierzonej przy pomocy sondy tlenowej oraz programu sterownika, przy pomocy wartości progowych tlenu O1, i O2 oraz czas cyklu pracy reaktora T1 i T2 przy ustalonych przy określonych warunkach tlenowych, uzaleŝnionych od składu ścieków dopływających do komory reaktora biologicznego. Czas pracy poszczególnych dmuchaw, częstotliwość włączania oraz szybkość reakcji na zmiany w systemie sterowane powinny być przez program modułowych sterowników przemysłowych z wyświetlaczem LCD. System sterowania procesu powinien optymalizować czas pracy dmuchaw. Zastosowanie układu napowietrzanie/mieszanie i sterownia jego pracą powinno pozwalać na prowadzenie procesu denitryfikacji i utrzymania w komorze warunków nie dotlenionych bez stosowania mieszadeł zatapialnych. 11

12 5. 8. O D P R O W A D Z E N I E ŚCIEKÓW OCZY S Z C Z O N Y C H Oczyszczone ścieki odprowadzane powinny być grawitacyjnie poprzez przepływomierz elektromagnetyczny, którego sygnał podłączony jest do sterownika, w celu dokonania rejestracji danych ilości ścieków w z dnia poprzedniego, i przedwczorajszego oraz sterowanie pracą urządzeń zaleŝnych od ilości ścieków dopływających do oczyszczalni ścieków O D W A D N I A N I E O S A D U Do odwodnienia osadu powinno być zastosowane urządzenie uzyskujące maksymalnie moŝliwe stęŝenia suchej masy w osadzie po odwodnieniu. Urządzenie powinno odwadniać osad nadmierny wraz z piaskiem. Osad odwodniony powinien być automatycznie transportowany do pojemnika osadu odwodnionego. Urządzenie powinno współpracować ze stacją wapnowania osadu R Ó W N O W AśN E P A R A M E T R Y T E C H N I C Z N O T E C H N O L O G I C Z N E Lp. Parametr Wartość Wstępne podczyszczanie ścieków 1. Separacja skratek ścieki dowoŝone - ręczne - prześwit szczelinowy d 16 mm 2. Separacja skratek ścieki surowe - automatyczna - prześwit okrągły d 3 mm 3. Usuwanie piasku - automatyczne - przepłukanie piasku Biologiczne oczyszczanie ścieków 4. Wykonanie komory reaktora - Ŝelbet 5. Przepływ hydrauliczny - ciągły 6. Proces biologiczny - osad czynny 7. Usuwanie związków biogennych - częściowe usuwanie azotu i fosforu 8. Stabilizacja osadu czynnego w układzie technologicznym - pełna tlenowa 9. Wiek osadu czynnego w komorze reaktora t SM 20 dni < t SM < 25 dni 10. Wiek osadu czynnego w układzie technologicznym - t C 25 dni < t C < 30 dni 11. ObciąŜenie osadu czynnego - B SM 0,05 kgbzt 5 /kg d < B SM < 0,07 kgbzt 5 /kg d 12. Czas zatrzymania ścieków w reaktorze - T R 2,2 dni < T R < 2,5 dni 13. Jednostkowy przyrost osadu SPO SPO < 0,9 kg s.m.o. /kg BZT 5 d 14. Ilość selektorów SE 2 szt. SE 4 szt. 15. Czas zatrzymania ścieków w selektorze T SE 0,5 h < T SE < 2 h 16. Ilość wprowadzanego tlenu do selektora w celu mieszania 0,8 kgo 2 /d < Ilość tlenu < 1,2 kgo 2 /d 17. Stosunek pojemności denitryfikacyjnej/nitryfikacyjnej - V D /V C - moŝliwość regulacji w zakresie 0 % 50 % 18. Stopień recyrkulacji zewnętrznej - R z - moŝliwość regulacji w zakresie 50 % 400 % 19. Wysokość czynna natleniania - H cz 4,1 m < H cz < 4,3 m 20. Specyficzne wykorzystanie tlenu - χ 21 go 2 /Nm 3 m < χ < 25 go 2 /Nm 3 m 21. Wysokość elementu napowietrzającego - h 1 cm < h <5 cm 22. Ilość nie zaleŝnie pracujących stref napowietrzania - S 15 szt. < S < 17 szt. 23. Maksymalna wydajność układu napowietrzania - Y Y 600 m 3 /h 24. Wydajność układu stacji dmuchaw (moŝliwość regulacji) 80 m 3 /h 240 m 3 /h przy p = 0,5 bar Q pow 25. Ilość urządzeń mechanicznych zasilanych energią 0 szt. U elektryczną zamontowanych w reaktorze U Separacja osadu od ścieków 26. Typ osadnika - pionowy 27. Kształt powierceni osadnika - okrągły 12

13 28. 3 Poziom odprowadzenia ścieków z osadnika mierzony od 0,1 m < P < 0,5 m powierzchni lustra ścieków - P 29. ObciąŜenie powierzchni osadnika (przy Q m ) - γ 0,6 m 3 /m 2 h < γ < 0,8 m 3 /m 2 h 30. Czas zatrzymania w osadniku (przy Q d ) - θ 7 h < θ < 9 h 31. Wydajność recyrkulacji osadu MA-01 - moŝliwość regulacji w zakresie 5 m 3 /h 30 m 3 /h 32. Wydajność układu odprowadzania osadu MA-02 - moŝliwość regulacji w zakresie 5 m 3 /h 30 m 3 /h 33. Wydajność układu odprowadzania części pływających MA-03 - moŝliwość regulacji w zakresie 5 m 3 /h 30 m 3 /h 34. Materiał osadnika - tworzywo sztuczne lub stal nierdzewna Zagospodarowanie odpadów 35. Skratki - workowanie skratek 36. Piasek - mechaniczne odwadnianie 37. Osad nadmierny - mechaniczne odwadnianie - proces ciągły - wapnowanie osadu 38. Stopień odwodnienia osadu nadmiernego i piasku - I 17 % < I < 25 % Pomiary i automatyka 39. Pomiar ścieków oczyszczonych 0,5 % < dokładność pomiaru < 1,0 % - 3 szt. < Ilość elektrod < 6 szt. - detekcja pustego rurociągu 40. Pomiar ścieków dowoŝonych 0,5 % < dokładność pomiaru < 1,0 % - 3 szt. < Ilość elektrod < 6 szt. - detekcja pustego rurociągu 41. Pomiar tlenu 0 ppm zakres pomiaru 10 ppm 42. Ilość niezaleŝnych modułów (podzespołów) układu Ilość modułów 3 szt. sterowania 43. Ilość trybów automatycznego sterowania pracą dmuchaw Ilość trybów System sterowania procesem denitryfikacji/nitryfikacji - czasowa segregacja ze zadanym stęŝeniem tlenu - niezaleŝne sterowanie pracą reaktora dla pory nocnej 45. System powiadamiania o awarii SMS, przesyłanie informacji alarmowych do PC 6. O B L I C Z E N I A T E C H N O L O G I C Z N E M E C H A N I C Z N E P O D C Z Y S Z C Z E N I E ŚCIEKÓW SANITARNYCH Wg danych literaturowych, podczyszczenie ścieków na sicie spowoduje ok. 90 % redukcję zanieczyszczeń w postaci części stałych, ok. 15 % zanieczyszczenia organicznego w postaci zawiesiny oraz ok. 15 % zanieczyszczenia w postaci BZT 5, usunięcie tłuszczu ew. piasku. Skratki będą workowane w workach foliowych, magazynowane w pojemniku, i wywoŝone na składowisko odpadów. Ilość skratek zatrzymanych na sicie wynosić będzie ok. 15 l/mr rok Etap projektowany: ok. 80 dm 3 /dobę U S U W A N I E P I A S K U Do wstępnego usuwania piasku ze ścieków sanitarnych zaprojektowano w reaktorze piaskownik pionowy, wyposaŝony w instalację do napowietrzania. Piasek z piaskownika podawany będzie pompą do zbiornika magazynowego osadu i następnie razem z osadem nadmiernym podawany do odwodnienia i wywoŝony do zagospodarowania. Ilość piasku zatrzymana w piaskowniku wynosić będzie ok. 7,5 l/mr rok tj. Etap projektowany: ok. 40 dm 3 /dobę 13

14 Parametr Jednostka Wartość Maksymalna godzinowa ilość ścieków: Q h,max m 3 /h 20 Ilość ciągów technologicznych: szt.. 2 Minimalny czas zatrzymania w piaskowniku: t min. s 120 Minimalna prędkość opadania części stałych: u min. m/s. 0,0228 Minimalna pojemność czynna piaskownika: Vmin. = Qh,max. tmin. m 3 0,30 Qh,max. m 2 0,12 Minimalna powierzchnia czynna deflektora: Amin. = u min J A K OŚĆ ŚCIEKÓW PODCZYSZCZONYCH Przewidywana jakość ścieków komunalnych po podczyszczeniu wstępnym dopływających do biologicznego stopnia oczyszczania będzie następująca: Wskaźnik Odczyn CHZT BZT 5 Zawiesina ogólna Azot ogólny Fosfor ogólny StęŜenie ph 6,5 8,0 go 2 /m go 2 /m g/m gn/m 3 77 gp/m O B L I C Z E N I A T E C H N O L O G I C Z N E R E A K T O R A B I O L O G I C Z N E G O Zakłada się częściową nitryfikację w temperaturze T = 12 C, (F = 1,072 (T-15) ) wspólnie z usuwaniem węgla organicznego. Przyjęto stęŝenie osadu czynnego w reaktorze X c = 4,5 kg/m 3. Ze względu na wymagania sanitarne, osad produkowany na oczyszczalni będzie tlenowo częściowo stabilizowany oraz przewidziano jego dodatkową stabilizacje w zbiorniku osadu nadmiernego. Obliczenia technologiczne wykonano dla jednego ciągu technologicznego o wydajności Q d = 110 m 3 /d B i l a n s z w iązków biogennych ZałoŜenia do bilansu związków biogennych: Azot asymilowany przez biomasę 5 % BZT 5us. Fosfor asymilowany przez biomasę 1 % BZT 5us. Temperatura w reaktorze 12 C 14

15 P a r a m e t r y t e c h n o l o g i c z n e p r a c y r e a k t o r a Z a p o t r z e b o w a n i e t l e n u i p o w i e t r z a Współczynnik nierównomierności dla związków biogennych f C = 1,2; f N = 1,8 15

16 Parametr Jednostka Wartość Wymagany transfer tlenu: (OC h ) kgo 2 /h 4,3 Wysokość czynna reaktora: H CZ m 4,5 Zapotrzebowanie powietrza: Nm 3 /h 90 Współczynnik nierównomierności dobowej k d 1,3 Parametr Jednostka Średnio Maks. Zapotrzebowanie powietrza m 3 /h Zapotrzebowanie powietrza dla pomp powietrznych m 3 /h Zapotrzebowanie powietrza dla stabilizacji osadu m 3 /h Całkowite zapotrzebowanie powietrza m 3 /h W y m a g a n a r e c y r k u l a c j a Przewiduje się recyrkulację zewnętrzną z osadnika wtórnego do komory selektora pompą powietrzną o wydajności maksymalnej R z = 200 % w stosunku do dopływu ścieków surowych, tj. ok. 10 m 3 /h. Wydajność pompy mamut wynosi od 5 30 m 3 /h O B L I C Z E N I A T E C H N O L O G I C Z N E O S A D N I K A W T Ó R N E G O Obliczenia osadnika wtórnego wykonano przy następnych załoŝeniach: 16

17 6. 6. P A R A M E T R Y T E C H N O L O G I C Z N E R E A K T O R A B I O L O G I C Z N E G O Ze względu na powyŝsze obliczenia, do biologicznego oczyszczania ścieków dobrano dwa reaktory biologiczne, o następujących parametrach technologicznych: Parametr Jednostka Wartość Całkowita pojemność komory osadu czynnego m pojemność komory piaskownika m pojemność komory selektora m = 10 - pojemność komory denitryfikacji/nitryfikacji m stosunek pojemności denitryfikacji komory V D /V C % 20 - pojemność osadnika wtórnego m O P I S S P O S O B U P R Z E R Ó B K I O S A D Ó W P r o d u k c j a o s a d u n a d m i e r n e g o Osad nadmierny pompowany będzie z osadnika wtórnego reaktora przy pomocy pompy powietrznej do zbiornika magazynowego. Wraz z osadem do zbiornika magazynowego osadu podawany będzie piasek z piaskownika pionowego, gdzie następuje jego zagęszczanie oraz dodatkowa tlenowa stabilizacja osadu. Wody nadosadowe podawane będą przelewem do pompowni głównej a następnie do bioreaktora w celu ponownego oczyszczania. Ilość osadu do utylizacji wynosić będzie: Produkcja osadu nadmiernego 2 50 kg/d = 100 kg/d Objętość osadu nadmiernego (99,0 %) 10 m 3 /d Produkcja piasku 40 kg/d RAZEM ilość osadu do odwodnienia RAZEM objętość osadu do wywozu (97 %) 140 kg/d 5 m 3 /dobę Pojemność robocza zbiornika osadu powinna umoŝliwić minimalne 5 dniowe retencjonowanie osadu. W związku z tym w zbiorniku następuje dodatkowa stabilizacja osadu nadmiernego, całkowity wiek osadu produkowany na oczyszczalni wynosić będzie > 25 dni P r o d u k c j a o s a d u o d w o d n i o n e g o Do odwadniania osadu zagęszczonego wykorzystano urządzenie do mechanicznego odwadniania prasa taśmowa. Zaletą jest uzyskanie wysokiego odwodnienia osadu jak równieŝ ciągła praca urządzenia z moŝliwością zainstalowania stacji wapnowania osadu w przyszłości. Ilość osadu o uwodnieniu 83 % z oczyszczalni wynosić będzie: Etap projektowany: ok. 0,8 m 3 /dobę 17

18 Osad odwodniony magazynowany będzie w zamkniętym pojemniku i wywoŝony do zagospodarowania przyrodniczego na miejscu wskazanym przez inwestora lub składowany na wysypisku odpadów stałych. Decyzja o wykorzystaniu osadu do celów rolniczych (wapnowanie ew. kompostowanie) podjęta będzie po wykonaniu badań bakteriologiczno-chemicznych osadu powstającego na oczyszczalni Z a p o t r z e b o w a n i e f l o k u l a n t u W celu uzyskania wysokiego stopnia odwodnienia osadu, dozowany będzie flokulant organiczny, którego przewidywana dawka wynosi: Etap projektowany: ok. 0,8 kg/dobę Rzeczywista dawka ustalona będzie w trakcie rozruchu technologicznego urządzenia (na podstawie uzyskanego stopnia odwadniania osadu) Z a p o t r z e b o w a n i e w a p n a W celu uzyskania higienizowanego osadu po odwodnieniu osadu dozowane będzie wapno, w ilości ok. 0,4 kgcao/kg osadu w zaleŝności od jakości uzyskiwanego produktu. ZuŜycie wapna docelowo wynosić będzie ok. 60 kg/dobę. Decyzja o wykorzystaniu osadu do celów rolniczych podjęta będzie po wykonaniu badań bakteriologicznochemicznych osadu powstającego na oczyszczalni. Ilość osadu po wapnowaniu o uwodnieniu 80 % wynosić będzie. Etap projektowany: ok. 1,0 m 3 /dobę 7. O P I S R O Z W IĄZAŃ PROJEKTOWYCH W związku z powyŝszym bilansem, obliczeniami technologicznymi oraz wymaganiami technologiczno technicznymi zaprojektowano mechaniczno biologiczną oczyszczalnię ścieków działającą w oparciu o nitryfikująco-denitryfikujący osad czynny z tlenową stabilizacją osadu w systemie technologicznym BIO-PAK lub równowaŝny o wydajności hydraulicznej Q d = m 3 /d S T A C J A O D B I O R U ŚCIEKÓW DOWOśONYCH Na rurociągu grawitacyjnym odbierającym ścieki dowoŝone zainstalowany będzie separator zanieczyszczeń stałych, którego zadaniem jest usunięcie skratek i ochrona instalacji technologicznej ciągu odbioru ścieków dowoŝonych. WyposaŜenie punktu zlewnego Separator zanieczyszczeń stałych SZ-01 Szybkozłącze do podłączenia wozu DN100 Prześwit szczelinowy separatora a = 16 mm Wydajność 40 m 3 /h WąŜ elastyczny zbrojony DN100, L = 3 m, Zestaw montaŝowy i instalacyjny do SZ-01 (Kolano DN100 / PVC /, WąŜ zbrojony DN100/PVC, L = 4 m, Uchwyt dla węŝa/ko, Śruby montaŝowe do betonu M16 70/KO z podkładka i nakrętką /) Stacja poprzez rejestrację i kontrolę zrzutów usprawnia przyjmowanie ścieków, zabezpieczając równocześnie oczyszczalnię przed zniszczeniem. Stacja pozwala na identyfikowanie dostawców przez wprowadzenie danych oraz uniemoŝliwia zrzut ścieków przez osoby nieuprawnione. Na rurociągu grawitacyjnym ścieków dowoŝonych zainstalowany będzie elektromagnetyczny przepływomierz ścieków dowoŝonych. Odczyt wartości realizowany jest poprzez sterownik przemysłowy połączony z drukarką umoŝliwiającą wydruk danych. W projekcie zastosowano stacje odbioru ścieków FEK-PAK lub równowaŝną wyposaŝoną w następujące urządzenia. WyposaŜenie stacji odbioru ścieków dowoŝonych Zawór odcinający z siłownikiem elektrycznym ZE-4.01 Zasilanie U = 230 V 18

19 Średnica DN80 Zestaw przepływomierza elektromagnetycznego PM-4.01 Czujnik przepływu, wydajność 0-40 m 3 /h Średnica DN80 Przetwornik pomiarowy, wyjście A/C U = 230 V Urządzenie do rejestracja ilości ścieków RE-4.01 Sterownik przemysłowy Drukarka Karta magnetyczna 10 szt. Szafka elektryczno sterownicza RT-04 Zasilanie urządzeń technologicznych Sterowanie pracą urządzeń technologicznych System alarmowy Zestaw montaŝowy i instalacyjny do w/w urządzeń Materiał redukcja, rurociągi, kolana, uchwyty Z B I O R N I K UŚREDNIAJĄCY ŚCIEKÓW DOWOśONYCH Ścieki mechaniczne podczyszczone dopływają grawitacyjnie do zbiornika uśredniającego. Zbiornik Ŝelbetowy wyposaŝony włazy montaŝowe i serwisowe. Parametry techniczne zbiornika Wymiary D H 3,0 4,0 m Maksymalna wysokość robocza 3,0 m Minimalna wysokość robocza 0,3 m Maksymalna pojemność robocza ok. 20 m 3 WyposaŜenie zbiornika Pompa zatapialna PS-03 Wydajność pompy Moc zainstalowana Moc pobierana 10 m 3 /h przy H = 5 m 1,1 kw 0,75 kw Układ napowietrzania DR-02 o parametrach Maksymalne zapotrzebowanie powietrza Q pow = 10 m 3 /h Efektywna długość napowietrzania l ef. = 1,0 m Wykorzystanie tlenu χ = 20 go 2 /Nm 3 m gł Zalecane obciąŝenie powietrzem Q N = 10 m 3 pow/h szt. Zestaw montaŝowy i instalacyjny do PS-03 (Stopa sprzęgająca/, Górny uchwyt prowadnic /, Linka prowadząca /KO /, Wyłącznik pływakowy /2 szt., Śruby montaŝowe do betonu M16 70/KO z podkładka i nakrętką /1 kpl., Materiał (redukcje, kolana, rurociągi) DN80/PVC / ) Zestaw montaŝowy i instalacyjny do DR-02 (Uchwyt do węŝa DN32/PVC / 1 kpl, Śruby montaŝowe do betonu M10 70/KO z podkładka i nakrętką /, Materiał (redukcje, kolana, rurociągi) DN32/PVC / ) P O M P O W N I A G Ł Ó W N A Ścieki sanitarne z obszaru zlewni dopływają do pompowni głównej. W pompowni zainstalowane będzie krata koszowa z podnośnikiem ręcznym oraz pompy zatapialne, które podają ścieki do stacji mechanicznego podczyszczenia ścieków. 19

20 Parametry techniczne: Wymiary pompowni D H 2,0 5,0 m W y d a j n ość przepompowni Wydajność przepompowni dobrano na maksymalny godzinowy przepływ ścieków Q h = 20 m 3 /h. Wysokość podnoszenia pomp wynosi: Maksymalna wysokość geodezyjna 8,6 m Minimalna wysokość geodezyjna 7,1 m Straty ciśnienia na rurociągu 2 m Przyjęto Hp = 10 m Dobrano dwie pompy zatapialne o wydajności 20 m 3 /h kaŝda przy wysokości 10 m (pracująca + rezerwowa) P a r a m e t r y t e c h n i c z n e i w y p o s aŝenie pompowni Zbiornik wykonany będzie z kręgów Ŝelbetowych o średnicy wewnętrznej 2 m. W pompowni zainstalowana będzie krata koszowa, wyjmowana przy pomocy wyciągarki ręcznej oraz pompy zatapialne zainstalowane na prowadnicach. KaŜda pompa wyposaŝona będzie w oddzielny rurociąg tłoczny Dn80/PVC, który przed wejściem na sito łączony będzie w rurociąg DN100/PVC. Armatura odcinająca i zwrotna zainstalowana będzie na parterze w budynku technologicznym. WyposaŜenie pompowni: Krata koszowa z podnośnikiem ręcznym KK-01 Wydajność Prześwit Materiał Q = 40 m 3 /h, Φ = 2 cm KO Pompa zatapialna PS-1.01, PS szt. Wydajność pompy Q h = 20 m 3 /h, H = 10 m; Moc zainstalowana P 1 = 4,0 kw Moc pobierana P 2 = 1,5 kw Zestaw montaŝowy i instalacyjny do PS-01, PS-02 2 kpl. (Stopa sprzęgająca/, Górny uchwyt prowadnic /, Linka prowadząca /KO /, Wyłącznik pływakowy /2 szt., Materiał - redukcje, kolana, rurociągi PVC /, Zawór zwrotny do zabudowy między kołnierzami śe /, Zawór zwrotny do zabudowy między kołnierzami PVC /, Śruby montaŝowe do betonu z podkładka i nakrętką KO /) Zestaw montaŝowy i instalacyjny do KK-01 (Śruby montaŝowe do betonu z podkładka i nakrętką KO /, Przykrycie otworu włazowego OC /, Zawiasy KO / 2 szt.) M E C H A N I C Z N E P O D C Z Y S Z C Z E N I E ŚCIEKÓW SUROWYCH Automatyczne usuwanie skratek odbywa się na sicie skratkowym, usytuowanym na antresoli budynku technologicznego. Skratki zatrzymanie na sicie poprzez rękaw zsypowy zbierane będą do worka foliowego, magazynowane w kontenerze usytuowanym na zewnątrz. Sito wyposaŝone jest w pełną automatykę pracy WyposaŜenie stacji: Sito kratkowe SI-1.01 Wydajność Q h = 25 m 3 /h Prześwit Φ = 3 mm Moc zainstalowana P = 0,12 kw Materiał KO Wanna dolna sita / komora rozdziału SI-1.01 Materiał KO 20

21 Wydajność 25 m 3 /h, rozdział 1 : 1 Przenośnik śrubowy skratek SL-1.01 Moc zainstalowana Średnica / Długość Materiał Układ spustowy skratek do SI-01 Średnica Materiał Pojemnik na skratki (mobilny) Pojemność Materiał 2,2 kw 160 mm / 7,5 m KO 250 mm PVC 120 l tworzywo sztuczne Zestaw montaŝowy i instalacyjny do SI-01 (Śruby montaŝowe do betonu M16 70/KO z podkładka i nakrętką /, Kontrukcja nośna sita, udźwig 500 kg / OC /, Materiał - redukcje, kolana, rurociągi DN80/PVC DN100/PVC/PE / ) Zestaw montaŝowy i instalacyjny do SL-01 (Uchwyty, podpory dla przenośników, udźwig 200 kg/oc /, Zestaw śrub montaŝowych z podkładka i nakrętką /) R E A K T O R O S A D U C Z Y N N E G O Do biologicznego oczyszczania ścieków zaprojektowano dwa niezaleŝnie pracujące ciągi technologiczne(z moŝliwością sukcesywnej dobudowy). Reaktor biologiczny stanowi jeden zblokowany obiekt kubaturowy, z wydzieloną komorą zmiennie wymaganej pojemności denitryfikacji/nitryfikacji stanowiącej w planie zewnętrzny pierścień okrągłej komory osadu czynnego, osadnikiem wtórnym, usytuowanym centralnie w zbiorniku, piaskownikiem pionowym, selektorem metabolicznym usytuowanym w komorze denitryfikacji/nitryfikacji. Nominalna przepustowość reaktora wynosi 110 m 3 /dobę. Reaktor zapewnia prawidłową pracę w granicach m 3 /dobę. Reaktor pracuje w oparciu o technologię niskoobciąŝonego tlenowo stabilizowanego osadu czynnego z równoczesnym usuwaniem związków biogennych (azotu i fosforu) metodą biologiczną. W skład bioreaktora wchodzą następujące jednostki technologiczne: A. Piaskownik pionowy - PP-01 B. Selektor beztlenowy - SE-01 SE-02 C. Komora denitryfikacji/nitryfikacji D. Osadnik wtórny - OW-01 Zbiornik reaktora przykryty jest płytami z Ŝywicy poliestrowej wzmocnionej włóknem szklanym zamocowanymi na konstrukcji stalowej ocynkowanej ogniowo, pomost technologiczny oraz układ mocowania instalacji technologicznej TE-31. Parametry techniczne zbiornika Całkowita pojemność zbiornika 310 m 3 Wysokość całkowita zbiornika Średnica wewnętrzna zbiornika 8,75 m + 5,10 m P i a s k o w n i k p i o n o w y W zbiorniku reaktora wydzielony jest piaskownik pionowy PP-01, którego zadaniem jest usunięcie piasku, ze ścieków surowych. Wydzielony w nim piasek usuwany jest do utylizacji. Piaskownik wyposaŝony jest w system automatycznego odprowadzenia pulpy piaskowej pompą powietrzną oraz w kinetę piasku (urządzenie w komplecie montowane jest w zakładzie). Parametry inŝynierskie komory piaskownika Wysokość robocza komory + 4,28 m 21