KWESTIE PROBLEMATYCZNE W REALIZACJI ROSZCZEŃ ZABUŻAŃSKICH PRÓBA ANALIZY PRAKTYKI.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "KWESTIE PROBLEMATYCZNE W REALIZACJI ROSZCZEŃ ZABUŻAŃSKICH PRÓBA ANALIZY PRAKTYKI."

Transkrypt

1 Joanna Prokop 1 KWESTIE PROBLEMATYCZNE W REALIZACJI ROSZCZEŃ ZABUŻAŃSKICH PRÓBA ANALIZY PRAKTYKI. Powstanie roszczeń zabużańskich wiąże się z przesiedleniem ludności polskiej i żydowskiej z terytorium Białorusi, Ukrainy i Litwy, a także ludności ukraińskiej, białoruskiej i litewskiej z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie tak zwanych umów republikańskich z września 1944 roku, oraz umowy z lipca 1945 roku o prawie zmiany obywatelstwa radzieckiego2. Postanowienia tych umów same w sobie nie stanowią podstawy dochodzenia roszczeń prawnomiędzynarodowych; dopiero podjęcie się przez Polskę uregulowania w prawie wewnętrznym kwestii rozliczeń z tytułu pozostawienia mienia poza obecnymi granicami RP stworzyło podstawę prawną do dochodzenia roszczeń zabużańskich względem państwa polskiego3. Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 8 lipca 2005 roku o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej4, z dniem 31 grudnia 2008 roku upłynął termin składania wniosków o potwierdzenie prawa do rekompensaty. Ustawodawca na przestrzeni dziesięcioleci wielokrotnie podejmował działania Autorka jest doktorantką w Katedrze Prawa Międzynarodowego i Stosunków Międzynarodowych na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Zawartych pomiędzy Polskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego a Rządami Białoruskiej, Ukraińskiej i Litewskiej Socjalistycznej Republiki Rad, dotyczących ewakuacji obywateli polskich z terytoriów tych republik oraz na podstawie umowy z lipca 1945 roku między Tymczasowym Rządem Jedności Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej i rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o prawie zmiany obywatelstwa radzieckiego osób narodowości rosyjskiej, ukraińskiej, białoruskiej, rusińskiej i litewskiej mieszkających na terytorium Polski i o ich ewakuacji do ZSRR. Zob. J. i M. Czerniakiewicz, Przesiedlenia ludności w Europie , Warszawa 2005, s Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 grudnia 2002 roku (sygn. akt K 33/02, OTK ZU 2002, seria A, nr 7, poz. 97) nie zawierały norm samowykonalnych, a jedynie kreowały zobowiązanie państw do działań ustawodawczych. Zob. R. Kwiecień, Charakter prawny i znaczenie umów repatriacyjnych z 9 i 22 września 1944 roku, Przegląd Sejmowy z 2005 roku, nr 4, s Kwestia roszczeń zabużańskich została uregulowana w kilkunastu aktach prawnych. Początkowo prawo do rekompensaty za mienie pozostawione poza obecnymi granicami RP zostało ukształtowane jako prawo do zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych przez osoby przesiedlone na poczet ceny sprzedaży albo opłaty za użytkowanie wieczyste nieruchomości Skarbu Państwa. Dopiero wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 8 lipca 2005 roku, obok prawa do zaliczenia, ustawodawca po raz pierwszy przewidział prawo do rekompensaty w postaci świadczenia pieniężnego wypłacanego uprawnionym ze środków utworzonego w tym celu Funduszu Rekompensacyjnego. Ustawa z dnia 8 lipca 2005 roku o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. 2005, Nr 169, poz ze zm.), weszła w życie z dniem 7 października 2005 roku. 1

2 nakierowane na realizację roszczeń zabużańskich, począwszy od inicjatyw podejmowanych jeszcze w latach czterdziestych5, aż po ustawy - zdaje się - kluczowe dla rozwiązania kwestii tych roszczeń: z 29 kwietnia 1985 roku o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości6, z 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami7 oraz z 12 grudnia 2003 roku o zaliczaniu na poczet ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego 8 i wreszcie - wspomniana ustawa z 8 lipca 2005 roku o realizacji prawa do rekompensaty9. Wielokrotne zmiany stanu prawnego w zakresie podstaw i trybu dochodzenia roszczeń zabużańskich spowodowały brak jednolitości proceduralnej i doprowadziły do istotnych rozbieżności w toczących się postępowaniach. Obecnie obowiązująca ustawa miała zniwelować te różnice przez jednoznaczne wskazanie w art. 27, że postępowania w sprawach wszczętych i niezakończonych przed jej wejściem w życie będą prowadzone na podstawie jej przepisów. Rozwiązanie takie należy ocenić jako słuszne, jakkolwiek nie uniknięto wielu problemów związanych z zastosowaniem go w praktyce. Podporządkowanie wszczętych na podstawie różnych przepisów postępowań jednolitej procedurze przewidzianej w ustawie z 2005 roku spowodowało konieczność pogodzenia licznych, niekiedy istotnych rozbieżności istniejących między szczegółowymi rozwiązaniami przewidzianymi w uprzednio obowiązujących regulacjach. Jako przykład tych rozbieżności wskazać można uregulowania dotyczące ustalenia kręgu osób uprawnionych do prawa zaliczenia w razie śmierci byłego właściciela pozostawionego mienia. Ustawy z 1985 i 1997 roku podejmowały ten problem w bardzo zbliżony sposób wskazując, odpowiednio w przepisach art. 81 ust. 4 i art 212 ust. 5, że prawo to służy wszystkim spadkobiercom zmarłego właściciela lub jednemu z nich, wskazanemu przez osoby uprawnione. Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z 2003 roku prawo zaliczenia wartości nieruchomości przysługiwało wszystkim spadkobiercom, jeżeli posiadają obywatelstwo polskie i zamieszkują na stałe w Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od dnia Mowa tutaj o następujących aktach prawnych: Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 roku o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz. U. z 1944 r. Nr 4, poz. 17), Dekret z dnia 6 września 1946 roku o ustroju rolnym i osadnictwie na obszarze Ziem Odzyskanych i byłego Wolnego Miasta Gdańska (Dz. U. Nr 49, poz. 279), Dekret z dnia 6 grudnia 1946 roku o przekazywaniu przez Państwo mienia nierolniczego na obszarze ziem odzyskanych i byłego Wolnego Miasta Gdańska (Dz. U. Nr 71, poz. 389). Ustawa z dnia 29 kwietnia 1985 roku o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. 1985, Nr 22, poz. 99) art. 81 ust. 4. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2000, Nr 42, poz. 543) art. 212 ust. 5. Ustawa z dnia 12 grudnia 2003 roku o zaliczaniu na poczet ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego (Dz. U. 2000, Nr 6, poz. 39) art. 2 ust. 2. Ustawa z dnia 8 lipca 2005 roku o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. 2005, Nr 169, poz ze zm.). 2

3 wejścia w życie ustawy (to jest od dnia 30 stycznia 2004 roku), albo jednemu z nich, wskazanemu przez pozostałych z zachowaniem formy oświadczenia z podpisem notarialnie poświadczonym. Zarysowany problem nie jest jednak jedynym, jaki powstał podczas obowiązywania i realizowania ustawy z 2005 roku. Wątpliwości wzbudzał charakter prawny terminu wskazanego w ustawie jako ostateczny termin złożenia wniosku o przyznanie prawa do rekompensaty przez osobę ubiegającą się o to prawo. Z uwagi na brak uregulowania w ustawie skutków uchybienia terminowi, powstała niejasność stała się przedmiotem wnikliwych badań zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie. T. Kiełkowski i H. Knysiak- Molczyk stanęli na stanowisku, iż termin ten ma charakter procesowy, a zatem może zostać przywrócony10. Jednakże, mimo powyższego poglądu doktryny, sądy traktują termin jako zawity, którego upływ skutkuje wygaśnięciem uprawnienia 11. Z orzecznictwa sądowego wynika, iż przewidziany w ustawie termin do złożenia wniosku o wydanie decyzji potwierdzającej prawo do rekompensaty jest terminem prawa materialnego i jako taki podlega przywróceniu tylko wyjątkowo i jedynie wówczas, gdy taką możliwość przewidują przepisy określające dany termin12. W ustawie z 2005 roku brak jest przepisu przewidującego taką możliwość. W związku z powyższym, w praktyce ma zastosowanie pogląd przedstawiany przez judykaturę. Podobne wątpliwości wzbudzał termin wskazania osoby uprawnionej do rekompensaty spośród spadkobierców właściciela, w szczególności oświadczenie o takim wskazaniu złożone po 31 grudnia 2008 roku. Obecnie Minister Skarbu Państwa stoi na stanowisku, iż osoba która wystąpiła w terminie we własnym imieniu, czy to osobiście, czy też przez pełnomocnika z wnioskiem o rekompensatę, mogła dokonać wskazania, zarówno przed jak i po dniu 31 grudnia 2008 roku13. Jeżeli zaś osoba, która nie złożyła wniosku o potwierdzenie prawa do rekompensaty na własną rzecz, dokonała wskazania na rzecz osoby, która taki wniosek złożyła w terminie, wówczas oświadczenie o wskazaniu musiało być załączone do wniosku, a zatem złożone przed końcem grudnia 2008 roku. Należy podkreślić, że osoba, która utraciła możliwość potwierdzenia prawa na swoją rzecz z uwagi na bezskuteczny upływ E. Stawicka, Roszczenia Zabużan historia regulacji ustawowych w aspekcie cywilistycznym, Nieruchomości C. H. Beck, Marzec 2009, s. 15 [T. Kiełkowski, H. Knysiak-Molczyk, Postępowanie w sprawie potwierdzenia prawa do rekompensaty za mienie zabużańskie, Przegląd Prawa Publicznego Nr 1/2007, s. 38]. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 lutego 2012 roku, sygn. akt I OSK 297/11, dokument elektroniczny, Lex nr , (niepubl.) Por. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 października 1996 roku (sygn. akt OPK 19/96), ONSA z 1997 r. z. 2, poz. 56. Decyzja Ministra Skarbu Państwa z dnia 15 października 2012 r., znak: DriR-KKr /12(MSP/DDiR/3025/12), utrzymująca w mocy zaskarżoną decyzję Wojewody Lubuskiego z dnia 30 sierpnia 2012 r., znak: GN-II /10.MJur, (niepubl.). 3

4 terminu do złożenia wniosku o potwierdzenia nie może po 31 grudnia 2008 roku przekazać uprawnienia na rzecz innej osoby, ponieważ już nim nie dysponuje14. W toku realizacji ustawy z 2005 roku wyłonił się także problem interpretacji przepisu stwierdzającego, że ustawę stosuje się także do osób, które na skutek innych okoliczności związanych z wojną rozpoczętą w 1939 roku, zostały zmuszone do opuszczenia byłego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Istotą problemu stało się zatem zinterpretowanie owych innych okoliczności. Początkowo fakt repatriowania w trybie umowy z 1957 roku o dalszej repatriacji15 został uznany przez WSA za mieszczący się w zakresie badanego przepisu i osoby, które powróciły do Polski na zasadach określonych w tej umowie uznawane były za legitymowane do ubiegania się o rekompensatę16. Jednakże obecnie w orzecznictwie panuje pogląd, iż przesiedlenie do Polski na mocy umowy z 1957 roku nie daje uprawnienia przewidzianego w ustawie o realizacji prawa do rekompensaty automatycznie, a jedynie wówczas, gdy uprawniony wykaże, że właściciel pozostawionego mienia był rzeczywiście zmuszony opuścić byłe terytorium RP, a przymus ten wynikał z okoliczności, które miały związek z II wojną światową17. Należy również dostrzec inny problem jaki z pewnością zaistnieje po 1 maja 2014 roku, gdy na mocy orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 23 października 2012 roku, przestanie obowiązywać, uznany za niekonstytucyjny, przepis uzależniający prawo do rekompensaty od zamieszkiwania 1 września 1939 roku na byłym terytorium RP 18. Osoby, które złożyły wniosek w zakreślonym przez ustawę z 2005 roku terminie, lecz z powodu niespełnienia wymogów uznanych obecnie za niekonstytucyjne nie otrzymały prawa do rekompensaty, zyskają prawo do żądania wznowienia postępowania, chociażby na podstawie przepisów Zgodnie z decyzją Ministra Skarbu Państwa z dnia 15 października 2012 roku, znak: DriR-KKr /12(MSP/DRiR/3025/12), utrzymująca w mocy zaskarżoną decyzję Wojewody Lubuskiego z dnia 30 sierpnia 2012 roku, znak: GN-II /10.MJur, (niepubl.). Umowa między Rządem PRL a Rządem ZSRR z dnia 25 marca 1957 roku w sprawie terminu i trybu dalszej repatriacji z ZSRR osób narodowości polskiej (Dz. U. 1957, Nr 47, poz. 222) od samego początku budziła kontrowersje z uwagi na spór, czy osoby, które repatriowały się na podstawie tejże umowy mają prawo do dochodzenia swoich uprawnień na podstawie obowiązujących ustaw zabużańskich. Wiadomym jest, że podstawę roszczeń zabużańskich stanowią tzw. umowy republikańskie, a umowa o dalszej repatriacji reguluje drugi etap powrotu na stałe do Polski osób narodowości polskiej. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 listopada 2007 roku (I SA/Wa 1119/07), dokument elektroniczny Lex nr , (niepubl.) Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 lutego 2011 roku (I SA/Wa 1537/10), Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, (niepubl.) Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 2012 roku (sygn. akt SK 11/12), sentencja opublikowana w Dz. U. z dnia 30 października 2012 r., poz Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie, w jakim uzależnia prawo do rekompensaty od zamieszkiwania 1 września 1939 r. na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji. Powyższy przepis traci moc obowiązującą z upływem osiemnastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw. 4

5 k.p.a.19 Problematyczna staje się jednocześnie sytuacja osób, które z uwagi na niespełnianie wymogu zamieszkiwania w ogóle nie złożyły w terminie wniosku o przyznanie prawa do rekompensaty. Należałoby przyjąć, że w świetle uznawania przez sądy terminu do składania wniosków za termin zawity, osoby takie straciły możliwość ubiegania się o przyznanie ekwiwalentu. Jednocześnie jednak nie może zniknąć z pola widzenia, że niejednokrotnie rezygnacja z dochodzenia uprawnienia spowodowana mogła być wyłącznie świadomością niespełniania przesłanki zamieszkiwania w RP w dniu 1 września 1939 r. - przesłanki, która została ostatecznie uznana za niekonstytucyjną. Prowadzić to może do nieuzasadnionego zróżnicowania sytuacji prawnej osób uprawnionych, ze szkodą dla tych, którzy wniosku nie złożyli działając w oparciu o obowiązujące, aczkolwiek uznane post factum za niekonstytucyjne, przepisy. Przedstawione powyżej problemy, jakie wyłaniają lub wyłonią się w toku realizacji ustawy zabużańskiej, nie są jedynymi, ale z pewnością stanowią kluczowe zagadnienia, które wymagają wnikliwego zbadania. Jednakże szczególną uwagę należy zwrócić na postępowania wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie obecnej ustawy zabużańskiej, które są od tego dnia prowadzone na podstawie jej przepisów. Ze względu na zamknięcie możliwości składania wniosków z końcem grudnia 2008 roku, należy zbadać charakter wniosków wszczynających postępowanie na podstawie wcześniej obowiązujących ustaw z lat 1985, 1997 oraz Zgodnie z ustawą z dnia 8 lipca 2005 roku prawo do rekompensaty przysługuje właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on łącznie następujące wymogi: był w dniu 1 września 1939 roku obywatelem polskim, zamieszkiwał w tym dniu na byłym terytorium RP (wymóg uznany za sprzeczny z ustawą zasadniczą)20, opuścił je z przyczyn wskazanych w ustawie oraz posiada obywatelstwo polskie. W przypadku śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami RP, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców, jeżeli posiadają obywatelstwo polskie. Oznacza to, że ustawa z 2005 roku nie przewiduje łącznej realizacji Zgodnie z art. 145A 1: Można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja; 2: W sytuacji określonej w 1 skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.. Wymóg zamieszkiwania w dniu 1 września 1939 roku na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej został uznany za niekonstytucyjny w zakresie w jakim uzależnia się potwierdzenie prawa do rekompensaty od tego zamieszkiwania (Wyrok TK z dnia 23 października 2012 roku, sygn. akt SK 11/12, OTK ZU 2012/9A, poz. 107). Przepis ten traci moc obowiązującą z upływem osiemnastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw. Przyczyny opuszczenia byłego terytorium RP zostały wymienione w art. 1 ustawy. 5

6 prawa do rekompensaty przez wszystkich spadkobierców, w przeciwieństwie do poprzednio obowiązujących przepisów 21. Zgodnie z aktualną regulacją, do potwierdzenia prawa do rekompensaty w razie większej liczby uprawnionych spadkobierców właściciela, konieczne było złożenie przez każdego uprawnionego do dnia 31 grudnia 2008 roku wniosku w zakresie przypadającego mu udziału odpowiadającemu udziałowi w spadku po zmarłym właścicielu pozostawionych nieruchomości. Uchybienie temu terminowi spowodowało utratę możliwości potwierdzenia prawa na rzecz uprawnionego. Jednakże pod rządami wcześniejszych ustaw z 1985, 1997 oraz 2003 roku, ustawodawca przyjął koncepcję, zgodnie z którą w razie śmierci właściciela nieruchomości, uprawnienie do ekwiwalentu za pozostawione mienie przysługiwało łącznie wszystkim spadkobiercom lub jednemu z nich, wskazanemu przez osoby uprawnione. Na tle tak zróżnicowanej regulacji zrodził się problem należytej interpretacji wniosków złożonych zgodnie z przepisami obowiązującymi przed dniem wejścia w życie obecnej ustawy zabużańskiej. Problem ten nasilił się wraz z zakończeniem możliwości składania wniosków przez uprawnionych, a którzy chcąc móc jednak dalej ubiegać się o potwierdzenie prawa do rekompensaty, próbowali przyłączyć się do postępowań wszczętych na podstawie wniosków złożonych przez innych spadkobierców zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami ustaw z 1985, 1997 oraz 2003 roku. Początkowo rozpatrujące wnioski urzędy wojewódzkie stały na stanowisku, iż niezależnie od tego, czy wnioski zostały złożone przed wejściem w życie ustawy z 2005 roku, czy też po tym dniu, to każdy ze spadkobierców powinien był samodzielnie wystąpić z wnioskiem w imieniu własnym i na własną rzecz22. Dopiero na skutek składanych do Ministra Skarbu Państwa odwołań od decyzji wojewodów odmawiających uprawnionym potwierdzenia prawa do rekompensaty, przyjęta praktyka uległa zmianie23. Minister w uzasadnieniach do decyzji, każdorazowo i indywidualnie do zaistniałego stanu faktycznego, wydawał instrukcje jak należy postąpić w danej sytuacji. Dzięki temu została wypracowana praktyka, która zakłada, iż w świetle przepisów obowiązujących przed wejściem w życie obecnej ustawy, prawo do rekompensaty przysługiwało łącznie wszystkim spadkobiercom lub jednemu z nich, wskazanemu przez osoby uprawnione. Minister wyjaśnił także, że w takiej sytuacji Mowa tutaj o art. 81 ust. 4 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, art. 212 ust. 4a od dnia 7 lipca 2000 r. art. 212 ust. 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o zaliczaniu na poczet ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego. Por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 29 czerwca 2011 roku (sygn. akt I SA/Wa 629/2011), dokument elektroniczny LexPolonica nr , (niepubl.). Decyzja Wojewody Łódzkiego, z dnia 24 sierpnia 2011 roku, znak: GN.IV/SP.VI a/2004/KSz, (niepubl.). Decyzja Ministra Skarbu Państwa z dnia 21 grudnia 2011 roku, uchylająca zaskarżoną decyzję Wojewody Łódzkiego z dnia 24 sierpnia 2011 r. w całości i przekazująca sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi wojewódzkiemu. 6

7 postępowanie dotyczące przyznania prawa do rekompensaty za nieruchomości pozostawione poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przez ich właścicieli, powinno się toczyć w stosunku do wszystkich spadkobierców. Obowiązkiem organu I instancji było natomiast uzyskanie wyjaśnienia, czy wnioskodawca działał wówczas wyłącznie w imieniu własnym, czy również innych ewentualnych uprawnionych osób. W przypadku gdyby okazało się, iż składający wniosek nie działał w ich imieniu, organ miał obowiązek zapewnić czynny udział w postępowaniu wszystkim potencjalnym spadkobiercom właściciela pozostawionego mienia24. Zgodnie z zasadą wyrażona w art. 7 k.p.a., w toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli25. Obowiązek dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy obejmuje również ustalenie przez organy administracji treści rzeczywistego żądania strony, również obowiązek prowadzenia postępowania w taki sposób, aby pogłębić zaufanie obywateli do organów Państwa, wymaga wyjaśnienia rzeczywistej woli strony, jeżeli charakter pisma wnoszonego przez stronę budzi wątpliwości26. Niedokonanie tego przez organy administracji publicznej, stanowić mogło naruszenie wyrażonej w art. 9 k.p.a. zasady należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogły mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków, będących przedmiotem postępowania 27. W razie wystąpienia tego rodzaju uchybień, organy administracji w celu ich wyeliminowania winny uwzględnić przedstawione powyżej kwestie i po uzupełnieniu materiału dowodowego wydać decyzję zgodną z przepisami prawa28. W następstwie składanych do organu II instancji odwołań od decyzji wojewodów odmawiających uprawnionym potwierdzenia prawa do rekompensaty, Minister Skarbu Państwa dokonywał kontroli zgodności wydanych decyzji z obowiązującymi przepisami Takie stanowisko Ministra Skarbu Państwa potwierdzają wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 czerwca 2011 r. (sygn. akt I SA/Wa 629/11, LEX nr , niepubl.), z dnia 22 września 2010 r. (sygn. akt I SA/Wa 654/10, LEX nr , niepubl.), z dnia 25 maja 2011 r. (sygn. akt I SA/Wa 2476/10, LEX nr , niepubl.) oraz z dnia 9 września 2011 r. (sygn. akt I SA/Wa 295/11, LEX nr , niepubl.), z których wynika także, że ewentualni następcy prawni nie mogą ponosić ujemnych konsekwencji zaniedbań organu dokonywanych na wcześniejszym etapie postępowania. Wyrok WSA z dnia 29 czerwca 2011 roku (sygn. akt I SA/Wa 629/11), dokument elektroniczny LEX nr , niepubl. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego OZ w Łodzi z 26 listopada 1999 roku (I SA/Łd 1592/97, niepubl.) Lex Polonica nr ; [por. Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, P. Przybysz, LexisNexis, Wyd. 7, Warszawa 2007, teza 2, str. 59 i powołane tam orzecznictwo]. Ibidem. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 29 czerwca 2011 (sygn. akt I SA/Wa 629/11), dokument elektroniczny LEX nr , niepubl. 7

8 Minister przeprowadzając weryfikację zaskarżanych rozstrzygnięć, zaczął każdorazowo i indywidualnie wydawać urzędom wojewódzkim wytyczne dotyczące należytego uzupełnienia brakującego materiału dowodowego. Kompletowanie dowodów pozostało w gestii organów wojewódzkich, a zdaniem Ministra Skarbu Państwa obowiązkiem organów było zwrócić się do wnioskodawcy z żądaniem wyjaśnienia, czy składając wniosek przed wejściem w życie obecnej ustawy zabużańskiej działał on w imieniu innych osób. Z uwagi na aktualnie toczące się postępowania rozstrzygające sprawy o podobnym stanie faktycznym, w praktyce zostało przyjęte, iż uzupełnienie materiału dowodowego ma polegać na zbadaniu intencji wnioskodawcy, który pod rządami ustaw z 1985, 1997 oraz 2003 roku złożył wniosek o potwierdzenie prawa do ekwiwalentu, zgodnie z którym uprawnienie mogło być realizowane na rzecz łącznie wszystkich spadkobierców. Minister Skarbu Państwa podkreśla jednak, że takie postępowanie wyjaśniające należy ograniczyć jedynie do tych spadkobierców właściciela mienia pozostawionego, którzy złożyli wszczynający postępowanie wniosek29. Zdaniem Ministra, przyjęcie założenia, iż postępowanie takie z urzędu obejmuje cały krąg spadkobierców po właścicielu mienia zabużańskiego i nakłada na organ obowiązek prowadzenia postępowania wobec wszystkich spadkobierców, często nieznanych nawet wnioskodawcy, uniemożliwiałoby sprawne prowadzenie postępowania. Organy byłyby zobligowane do żmudnego poszukiwania wszystkich ewentualnych spadkobierców, przy braku informacji w tej kwestii od samego wnioskodawcy30. Mając powyższe na uwadze warto przeanalizować, jak w praktyce wygląda procedura uzupełniania materiału dowodowego przez organy szczebla wojewódzkiego. W razie zaistnienia opisanych wyżej sytuacji, Minister Skarbu Państwa każdorazowo stwierdza, iż wobec złożenia wniosku zgodnie z przepisami obowiązującymi przed wejściem w życie obecnej ustawy zabużańskiej, postępowanie dotyczące przyznania prawa do rekompensaty za nieruchomości pozostawione poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej powinno toczyć się w stosunku do wszystkich spadkobierców właściciela31. W takiej sytuacji organ I instancji ma obowiązek uzyskać wyjaśnienie czy wnioskodawca działał w imieniu własnym, czy również innych ewentualnych osób uprawnionych. W przypadku gdyby się okazało, iż osoba składająca wniosek nie działała w ich imieniu, organ ma obowiązek Decyzja Ministra Skarbu Państwa z dnia 15 października 2012 roku, znak: DriR-KKr /12(MSP/DRiR/3025/12), utrzymująca w mocy zaskarżoną decyzję Wojewody Lubuskiego z dnia 30 sierpnia 2012 roku, znak: GN-II /10.MJur, (niepubl.). Por. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 27 października 2011 roku (sygn. akt I SA/Wa 820/11), Centralna Baza orzeczeń Sądów Administracyjnych, (niepubl.). Por. m.in. Decyzja Ministra Skarbu Państwa z dnia 21 grudnia 2011 roku uchylająca zaskarżoną decyzję Wojewody Łódzkiego z dnia 24 sierpnia 2011 roku w całości i przekazująca sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi wojewódzkiemu, (niepubl.). 8

9 zapewnić czynny udział w postępowaniu wszystkim potencjalnym spadkobiercom właścicieli pozostawionej nieruchomości. Procedura ustalania przez organ administracji publicznej intencji wnioskodawcy, obecnie jest rutynową czynnością. Organ wojewódzki występuje do wnioskodawcy z zapytaniem, czy wniosek jaki złożył pod rządami przepisów ustaw obowiązujących przed dniem wejścia w życie obecnej ustawy, dotyczył również innych spadkobierców. Jeżeli tak, wnioskodawca składa stosownej treści oświadczenie, a pozostali spadkobiercy wnoszą o przyłączenie do trwającego postępowania. Sytuacja ulega jednak komplikacji, jeżeli w trakcie trwającego postępowania wnioskodawca umrze i z uwagi na jego śmierć, nie jest możliwe ustalenie faktu, czy wszczynając postępowanie działał w charakterze pełnomocnika. Jeżeli osoba składająca wniosek dołączyła do akt sprawy dokumenty sugerujące jej działanie w postępowaniu na rzecz innych uprawnionych, wówczas niewątpliwym jest fakt, iż osoby te mogą wraz z wnioskodawcą realizować prawo do rekompensaty 32. Dowodami wskazującymi na wnioskowanie nie tylko w swoim imieniu, lecz także w imieniu pozostałych spadkobierców mogą być postanowienia sądów o stwierdzeniu nabycia spadku po właścicielu bądź spadkobiercy nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego, a także wskazanie we wniosku innych spadkobierców. Podobną moc dowodową mają dołączone do wniosku ewentualne pełnomocnictwa udzielone przez pozostałych uprawnionych na rzecz wnioskodawcy. Minister podkreśla, iż w sytuacji braku jakichkolwiek umocowań do działania, organy administracyjne przyjmują, iż przepisy kodeksu postępowania administracyjnego nie przewidują domniemania udzielenia pełnomocnictwa33. Udzielenie pełnomocnictwa powinno być każdorazowo przedstawione organowi, przed którym mają być podejmowane czynności w imieniu mocodawcy. Z kolei treść pełnomocnictwa powinna wyraźnie przewidywać do jakich czynności uprawniony jest pełnomocnik oraz przed jakimi organami może działać w imieniu swojego mocodawcy. W przypadku braku w aktach sprawy stosownego pełnomocnictwa, pozostali spadkobiercy nie mogą powoływać się na fakt, iż wniosek złożony pod rządami ustaw z 1985, 1997, i 2003 roku był również złożony w ich imieniu. Tym samym tracą możliwość otrzymania decyzji potwierdzającej prawo do rekompensaty z tytułu pozostawionego mienia za wschodnią Por. Decyzja Ministra Skarbu Państwa z dnia 18 stycznia 2012 roku znak: DriR-GC /12 (MSP/DRiR/140/12) uchylająca zaskarżoną decyzję Wojewody Lubuskiego z dnia 18 listopada 2011 roku, znak: GN.II Mjur, w całości i przekazująca sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji, (niepubl.). Por. Decyzja Ministra Skarbu Państwa z dnia 31 grudnia 2012 roku utrzymująca w mocy decyzję Wojewody łódzkiego z dnia 22 czerwca 2012 roku, (niepubl.). 9

10 granicą. W związku z powyższym, Zabużanie chcąc uniknąć negatywnych dla nich konsekwencji braku umocowania do działania w ich imieniu, często posiłkują się innymi środkami, celem przystąpienia do trwającego postępowania. Niekiedy dołączają do akt sprawy pełnomocnictwa udzielone już po wskazanym w ustawie terminie i tym samym nie udaje się im zostać stroną toczącego się postępowania, z uwagi na niedotrzymanie terminu warunkującego skuteczność takiego umocowania. Urzędy wojewódzkie nie uznają także pełnomocnictw udzielonych przed końcem grudnia 2008 roku, ale złożonych do akt sprawy po wskazanym terminie 34. Niewłaściwym jest składanie jakichkolwiek oświadczeń zawierających w swej treści pełnomocnictwo do wnioskowania w imieniu mocodawcy w sprawie potwierdzenia prawa do rekompensaty za pozostawione poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej mienie, które opatrzone jest datą sprzed końca grudnia 2008 roku, a podpisane przed notariuszem po tym terminie 35. Takie pełnomocnictwo jest wówczas bezskuteczne. Oczywistym jest, że jeżeli w aktach sprawy znajdują się dowody pozwalające wnioskować, iż od momentu włączenia ich do akt przedmiotowej sprawy organy administracji dysponowały wiedzą pozwalającą na ustalenie kręgu stron postępowania, zapoczątkowanego z wniosku złożonego na mocy przepisów ustaw z 1985, 1997 oraz 2003 roku, to materiał dowodowy jest kompletny. W takiej sytuacji zbędnym jest dokonywanie przez organ jakichkolwiek czynności mających na celu ustalenie stron postępowania, gdyż z dołączonych do akt dowodów w postaci postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku, pełnomocnictw bądź wymienionych we wniosku złożonym przez jednego uprawnionego pozostałych spadkobierców, jasno wynika kto jest stroną przedmiotowego postępowania. Należy jednak zwrócić uwagę, że w przypadku niebudzącego żadnych wątpliwości kręgu uczestników postępowania o przyznanie prawa do rekompensaty, zgon jednego z nich nie powoduje utraty prawa do dochodzenia roszczenia przez jego następców prawnych. Zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego, w sprawach dotyczących praw zbywalnych lub Sprawa I.Ż. i P.R. przeciwko Wojewodzie Łódzkiemu, decyzją z dnia 7 sierpnia 2012 roku, odmówiono potwierdzenia prawa do 2/6 części rekompensaty z tytułu pozostawienia przez A.Ż. nieruchomości w W., tj. poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Strona złożyła wniosek dnia 29 grudnia 2008 roku, zatem postępowanie administracyjne zostało wszczęte i toczyło się na podstawie ustawy z dnia 8 lipca 2005 roku. Na mocy jej przepisów, każdy uprawniony do rekompensaty był zobowiązany do złożenia wniosku osobiście, a nie tak jak to było we wcześniejszych ustawach, iż uprawnienie przysługiwało łącznie wszystkim spadkobiercom. W uzasadnieniu do decyzji organ wskazał, iż (...) postępowanie przewidziane w ustawie zabużańskiej ma charakter wnioskowy i jest wszczynane wyłącznie na wniosek strony. Wniosek taki mogą złożyć wszyscy spadkobiercy, bądź każdy z nich z osobna. Przy czym wykluczone jest domniemanie wnioskodawców. Winni oni bowiem wynikać albo wprost z treści żądania, albo z załączonych pełnomocnictw.. Ibidem. 10

11 dziedzicznych w razie zbycia prawa lub śmierci strony w toku postępowania na miejsce dotychczasowej strony wstępują jej następcy prawni 36. Ustawa z dnia 8 lipca 2005 roku o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej definitywnie zakończyła, wynikające z umów republikańskich, rozliczenia z Zabużanami. W trakcie realizacji przepisów ustawy, wyłoniło się wiele problemów. Jedynym aktem wykonawczym do ustawy jest rozporządzenie dotyczące wzorów rejestrów zawierających dane dotyczące realizacji prawa do rekompensaty, zatem ustawodawca nie przewidział konieczności uszczegółowienia procedur dochodzenia roszczeń na szczeblu podustawowym 37. Minister Skarbu Państwa wraz z Sądami Administracyjnymi wypracował praktykę, którą obecnie stosują organy szczebla wojewódzkiego. Przyjęte rozwiązania kwestii problematycznych, które pojawiły się w związku z rozpoznawaniem wniosków złożonych pod rządami wcześniejszych ustaw, uważam za słuszne. Z uwagi na trwające postępowania w sprawach o potwierdzenie prawa do rekompensaty, a także indywidualne dla przedmiotowych spraw stany faktyczne, w przyszłości mogą wyłonić się kolejne trudności z należytym realizowaniem przepisów obecnej ustawy zabużańskiej. Jednakże praktyka wskazuje, że w przypadku zaistnienia problematycznych kwestii, można oczekiwać rozstrzygnięć uwzględniających w odpowiednim zakresie interesy uprawnionych Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 1960, Nr 30, poz. 168), art Jedyne rozporządzenie jakie zostało wydane do ustawy, to rozporządzenie Ministra Skarbu Państwa z dnia 7 grudnia 2005 roku w sprawie wzorów rejestrów zawierających dane dotyczące realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczpospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 248, poz. 2101). 11

Biuletyn Informacji Publicznej Wydawanie decyzji potwierdzającej prawo do rekompensaty za "mienie zabużańskie". Elżbieta Nesterenko

Biuletyn Informacji Publicznej Wydawanie decyzji potwierdzającej prawo do rekompensaty za mienie zabużańskie. Elżbieta Nesterenko Wydawanie decyzji potwierdzającej prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 12 grudnia 2003 r. o zaliczaniu na poczet ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego

USTAWA z dnia 12 grudnia 2003 r. o zaliczaniu na poczet ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego Kancelaria Sejmu s. 1/1 USTAWA z dnia 12 grudnia 2003 r. o zaliczaniu na poczet ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa wartości nieruchomości pozostawionych

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Maria Szulc (sprawozdawca) SSA Andrzej Niedużak

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Maria Szulc (sprawozdawca) SSA Andrzej Niedużak Sygn. akt III CZP 44/12 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 8 sierpnia 2012 r. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Maria Szulc (sprawozdawca) SSA Andrzej Niedużak w sprawie z wniosku

Bardziej szczegółowo

LLU /2014 K/14/006 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

LLU /2014 K/14/006 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE LLU 4111-003-01/2014 K/14/006 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę K/14/006 Realizacja wniosków pokontrolnych NIK sformułowanych

Bardziej szczegółowo

TAMRE EKSPERT ul. Wrocławska 8 lok. 44, 30-006 Kraków tel. 784 727 182, e-mail: biuro@tamre.pl

TAMRE EKSPERT ul. Wrocławska 8 lok. 44, 30-006 Kraków tel. 784 727 182, e-mail: biuro@tamre.pl USTAWA z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej Art. 1. 1. Ustawa określa zasady realizacji prawa

Bardziej szczegółowo

Uchwała z dnia 9 maja 2007 r. I UZP 1/07. Przewodniczący SSN Zbigniew Hajn, Sędziowie SN: Roman Kuczyński (sprawozdawca),

Uchwała z dnia 9 maja 2007 r. I UZP 1/07. Przewodniczący SSN Zbigniew Hajn, Sędziowie SN: Roman Kuczyński (sprawozdawca), Uchwała z dnia 9 maja 2007 r. I UZP 1/07 Przewodniczący SSN Zbigniew Hajn, Sędziowie SN: Roman Kuczyński (sprawozdawca), Romualda Spyt. Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 maja 2007 r.

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Marian Kocon (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Krzysztof Strzelczyk

POSTANOWIENIE. SSN Marian Kocon (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Krzysztof Strzelczyk Sygn. akt I CSK 596/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 17 czerwca 2015 r. SSN Marian Kocon (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Krzysztof Strzelczyk w sprawie z wniosku

Bardziej szczegółowo

z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej

z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej Kancelaria Sejmu s. 1/14 U S T AWA Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 2042, 2260, z 2017 r. poz. 624. z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości

Bardziej szczegółowo

4. Sprawy z zakresu wywłaszczeń 4.1. Wywłaszczenie nieruchomości i odszkodowanie, w tym wywłaszczenie gruntów pod autostradę.

4. Sprawy z zakresu wywłaszczeń 4.1. Wywłaszczenie nieruchomości i odszkodowanie, w tym wywłaszczenie gruntów pod autostradę. 4. Sprawy z zakresu wywłaszczeń 4.1. Wywłaszczenie nieruchomości i odszkodowanie, w tym wywłaszczenie gruntów pod autostradę. W ramach spraw wywłaszczeniowych należy przywołać mający precedensowe znaczenie

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 18 sierpnia 2014 r. Poz OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 18 czerwca 2014 r.

Warszawa, dnia 18 sierpnia 2014 r. Poz OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 18 czerwca 2014 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 18 sierpnia 2014 r. Poz. 1090 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego

Bardziej szczegółowo

Dz.U. Nr 169, poz. 1418 z póżn.zm

Dz.U. Nr 169, poz. 1418 z póżn.zm USTAWA z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej Art. 1. 1. Ustawa określa zasady realizacji prawa

Bardziej szczegółowo

Warszawa, 12 stycznia 2015 roku NRA Trybunał Konstytucyjny w Warszawie. dot. Sygn. akt: SK 25/14

Warszawa, 12 stycznia 2015 roku NRA Trybunał Konstytucyjny w Warszawie. dot. Sygn. akt: SK 25/14 Warszawa, 12 stycznia 2015 roku NRA.52-2.2.2014 Trybunał Konstytucyjny w Warszawie dot. Sygn. akt: SK 25/14 W imieniu Naczelnej Rady Adwokackiej, na podstawie 29 ust. 2 Regulaminu Trybunału Konstytucyjnego,

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt III CSK 169/09 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 19 marca 2010 r. SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Dariusz Dończyk SSN Marek Sychowicz

Bardziej szczegółowo

II SA/Bd 134/18, Przesłanki przyznania świadczenia pielęgnacyjnego na osobę dorosłą. - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy

II SA/Bd 134/18, Przesłanki przyznania świadczenia pielęgnacyjnego na osobę dorosłą. - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy II SA/Bd 134/18, Przesłanki przyznania świadczenia pielęgnacyjnego na osobę dorosłą. - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy LEX nr 2500700 Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

Bardziej szczegółowo

Dolnośląski Urząd Wojewódzki https://duw.pl/pl/obsluga-klienta/mienie-zabuzanskie/2566,ustawa-z-dnia-8-lipca-2005-r-o-realizacji-prawa-do-rekompensatyz-tytulu-pozosta.html 2019-08-10, 17:05 Ustawa z dnia

Bardziej szczegółowo

tj. Dz.U poz Dz.U Nr 169 poz z dnia 18 czerwca 2014 r.

tj. Dz.U poz Dz.U Nr 169 poz z dnia 18 czerwca 2014 r. Kancelaria Sejmu s. 1/11 tj. Dz.U. 2014 poz. 1090 Dz.U. 2005 Nr 169 poz. 1418 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy

Bardziej szczegółowo

(Dz. U. z 2016 r., poz ze zm.) USTAWA. z dnia 8 lipca 2005 r.

(Dz. U. z 2016 r., poz ze zm.) USTAWA. z dnia 8 lipca 2005 r. Dolnośląski Urząd Wojewódzki Źródło: http://www.duw.pl/pl/obsluga-klienta/mienie-zabuzanskie/2566,ustawa-z-dnia-8-lipca-2005-r-o-realizacji-prawa-do-rekompen saty-z-tytulu-pozosta.html Wygenerowano: Czwartek,

Bardziej szczegółowo

Strona postępowania administracyjnego

Strona postępowania administracyjnego Pojęcie strony w ogólnym postępowaniu o art. 28 k.p.a.: Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 8 lipca 2010 r. Sygn. akt SK 8/09. Trybunał Konstytucyjny

Warszawa, dnia 8 lipca 2010 r. Sygn. akt SK 8/09. Trybunał Konstytucyjny Warszawa, dnia 8 lipca 2010 r. Sygn. akt SK 8/09 Trybunał Konstytucyjny W odpowiedzi na pismo Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 czerwca 2010 r., na podstawie art. 34 ust. 1 w związku z art. 27 pkt 2

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 13 listopada 2017 r. Poz. 2097

Warszawa, dnia 13 listopada 2017 r. Poz. 2097 Warszawa, dnia 13 listopada 2017 r. Poz. 2097 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 30 października 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o realizacji prawa do

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIE PRAWNE U Z A S A D N I E N I E

ZAGADNIENIE PRAWNE U Z A S A D N I E N I E 1 Sygn. akt III CZP 31/12 ZAGADNIENIE PRAWNE W sprawie z powództwa Firmy B. A. M. S. spółki jawnej z siedzibą w G. przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie Wielkopolskiemu o zapłatę na skutek apelacji powódki

Bardziej szczegółowo

Wniosek. Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek. Rzecznika Praw Obywatelskich RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich Irena LIPOWICZ RPO-656907-V/10/TS 00-090 Warszawa Tel. centr. 22 551 77 00 Al. Solidarności 77 Fax 22 827 64 53 Naczelny Sąd Administracyjny Izba Ogólnoadministracyjna

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie ul. Marii Curie Skłodowskiej Lublin

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie ul. Marii Curie Skłodowskiej Lublin Koczergi, dnia 16 kwietnia 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie ul. Marii Curie Skłodowskiej 40 20 029 Lublin Skarżący: Stowarzyszenie Nad Piwonią Koczergi 53 A 21-200 Parczew Organ administracji:

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Marek Sychowicz (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Marek Sychowicz (sprawozdawca) Sygn. akt I CK 457/04 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 12 stycznia 2005 r. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Marek Sychowicz (sprawozdawca)

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt IV CSK 614/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 3 lipca 2015 r. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Krzysztof Strzelczyk SSN Anna Owczarek

Bardziej szczegółowo

Skarżący : Rzecznik Praw Obywatelskich Organ : Rada m. st. Warszawy. Skarga kasacyjna

Skarżący : Rzecznik Praw Obywatelskich Organ : Rada m. st. Warszawy. Skarga kasacyjna RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich RPO-623243-X/09/TS 00-090 Warszawa Tel. centr. 0-22 551 77 00 Al. Solidarności 77 Fax 0-22 827 64 53 Warszawa, lipca 2010 r. Naczelny Sąd Administracyjny

Bardziej szczegółowo

Uchwała z dnia 12 lutego 2009 r., III CZP 142/08

Uchwała z dnia 12 lutego 2009 r., III CZP 142/08 Uchwała z dnia 12 lutego 2009 r., III CZP 142/08 Sędzia SN Mirosław Bączyk (przewodniczący) Sędzia SN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) Sędzia SN Katarzyna Tyczka-Rote Sąd Najwyższy w sprawie egzekucyjnej

Bardziej szczegółowo

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe: IP Interpretacja dostarczona przez portal http://interpretacja-podatkowa.pl/. Największe archiwum polskich interpretacji podatkowych. Autor Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach Data 2009.06.03 Rodzaj dokumentu

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE UZASADNIENIE

POSTANOWIENIE UZASADNIENIE Sygn. akt I UZ 32/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 lutego 2016 r. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski SSN Romualda Spyt (sprawozdawca) w sprawie

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CZ 63/15. Dnia 15 października 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CZ 63/15. Dnia 15 października 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie: Sygn. akt II CZ 63/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 15 października 2015 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Mirosław Bączyk SSN Grzegorz Misiurek w sprawie ze skargi

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt IV CNP 99/08 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 23 kwietnia 2009 r. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote. Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote. Protokolant Bożena Kowalska Sygn. akt III CZP 111/15 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 17 lutego 2016 r. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote Protokolant Bożena

Bardziej szczegółowo

ROZSTRZYGNIĘCIE SPORU O WŁAŚCIWOŚĆ. po rozstrzygnięciu sporu kompetencyjnego. uznaję

ROZSTRZYGNIĘCIE SPORU O WŁAŚCIWOŚĆ. po rozstrzygnięciu sporu kompetencyjnego. uznaję (miejscowość, data) (nazwa urzędu) ROZSTRZYGNIĘCIE SPORU O WŁAŚCIWOŚĆ Stosownie do treści art. 22 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz.U. z 2000

Bardziej szczegółowo

Wniosek. Rzecznika Praw Obywatelskich. r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz ze

Wniosek. Rzecznika Praw Obywatelskich. r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz ze Naczelny Sąd Administracyjny Izba Ogólnoadministracyjna Wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich Na podstawie art. 264 2 w związku z art. 15 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu

Bardziej szczegółowo

U C H W A Ł A NR 97/05 Rady Miejskiej w Strzegomiu z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie uznania skargi Pani Marii Wójcik za bezzasadną

U C H W A Ł A NR 97/05 Rady Miejskiej w Strzegomiu z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie uznania skargi Pani Marii Wójcik za bezzasadną U C H W A Ł A NR 97/05 Rady Miejskiej w Strzegomiu z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie uznania skargi Pani Marii Wójcik za bezzasadną Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o

Bardziej szczegółowo

Jak uwłaszczyć nieruchomość, gdy jej zarząd wynika z ustawy. Cz. II

Jak uwłaszczyć nieruchomość, gdy jej zarząd wynika z ustawy. Cz. II Jak uwłaszczyć nieruchomość, gdy jej zarząd wynika z ustawy. Cz. II Marcin Włodarski Dr nauk prawnych w Leśnodorski Ślusarek i Wspólnicy W pierwszej części artykułu, który ukazał się w czerwcowym newsletterze,

Bardziej szczegółowo

II SA/Rz 298/18, Świadczenie pielęgnacyjne. - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie

II SA/Rz 298/18, Świadczenie pielęgnacyjne. - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie II SA/Rz 298/18, Świadczenie pielęgnacyjne. - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie LEX nr 2483850 Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 11 kwietnia 2018 r. II

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Roman Trzaskowski UZASADNIENIE

POSTANOWIENIE. SSN Roman Trzaskowski UZASADNIENIE Sygn. akt II CSK 594/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 28 maja 2019 r. SSN Roman Trzaskowski w sprawie z wniosku M. S. przy uczestnictwie Skarbu Państwa - Starosty O. o wykreślenie z działu

Bardziej szczegółowo

BL-112-233-TK/15 Warszawa, 28 maja 2015 r.

BL-112-233-TK/15 Warszawa, 28 maja 2015 r. BL-112-233-TK/15 Warszawa, 28 maja 2015 r. INFORMACJA PRAWNA O WYROKU TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO Z 10 LUTEGO 2015 R. (SYGN. AKT P 10/11) DOTYCZĄCYM USTAWY Z DNIA 20 LISTOPADA 1999 R. O ZMIANIE USTAWY O

Bardziej szczegółowo

OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA. z dnia 13 grudnia 2016 r. w przedmiocie poselskiego projektu ustawy Przepisy wprowadzające

OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA. z dnia 13 grudnia 2016 r. w przedmiocie poselskiego projektu ustawy Przepisy wprowadzające OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 13 grudnia 2016 r. w przedmiocie poselskiego projektu ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym i

Bardziej szczegółowo

Wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich Irena LIPOWICZ RPO-666380-I/ll/KM 00-090 Warszawa Tel. centr. 22 551 77 00 Al. Solidarności 77 Fax 22 827 64 53 Naczelny Sąd Administracyjny Izba Ogólnoadministracyjna

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca) SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec

POSTANOWIENIE. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca) SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec Sygn. akt II UK 88/10 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 1 września 2010 r. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca) SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec w sprawie

Bardziej szczegółowo

o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IX KADENCJA Warszawa, dnia 10 marca 2016 r. Druk nr 99 KOMISJA USTAWODAWCZA Pan Stanisław KARCZEWSKI MARSZAŁEK SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Na podstawie art. 85a ust.

Bardziej szczegółowo

czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1257, dalej "k.p.a.") oraz art. 17 ust. 1 pkt 4 w zw.

czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1257, dalej k.p.a.) oraz art. 17 ust. 1 pkt 4 w zw. II SA/Rz 1144/17, Świadczenie pielęgnacyjne a data powstania niepełnosprawności osoby objętej opieką. - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie LEX nr 2418464 Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIE PRAWNE U Z A S A D N I E N I E

ZAGADNIENIE PRAWNE U Z A S A D N I E N I E Sygn. akt III CZP 100/14 ZAGADNIENIE PRAWNE W sprawie ze skargi dłużnika na czynność komornika w sprawie egzekucyjnej o świadczenie pieniężne, prowadzonej przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym

Bardziej szczegółowo

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VII KADENCJA SPRAWOZDANIE. KOMISJI USTAWODAWCZEJ oraz KOMISJI GOSPODARKI NARODOWEJ

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VII KADENCJA SPRAWOZDANIE. KOMISJI USTAWODAWCZEJ oraz KOMISJI GOSPODARKI NARODOWEJ SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VII KADENCJA Warszawa, dnia 13 maja 2009 r. Druk nr 404 S SPRAWOZDANIE KOMISJI USTAWODAWCZEJ oraz KOMISJI GOSPODARKI NARODOWEJ o projekcie ustawy o zmianie ustawy o gwarancji

Bardziej szczegółowo

- o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (druk nr 3610).

- o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (druk nr 3610). SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów DSPA-140-157 (5)/10 Warszawa, 16 marca 2011 r. Pan Grzegorz Schetyna Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Przekazuję przyjęte przez

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE KOMISJI SKARBU PAŃSTWA

SPRAWOZDANIE KOMISJI SKARBU PAŃSTWA SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IV kadencja Druk nr 4279 SPRAWOZDANIE KOMISJI SKARBU PAŃSTWA - o rządowym projekcie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi

Bardziej szczegółowo

Postanowienie z dnia 3 lutego 2000 r. III RN 195/99

Postanowienie z dnia 3 lutego 2000 r. III RN 195/99 Postanowienie z dnia 3 lutego 2000 r. III RN 195/99 1. Przepisy określające zasady liczenia terminów ustawowych, których zachowanie warunkuje skuteczne dokonanie przez stronę czynności procesowych, powinny

Bardziej szczegółowo

21. Sprawy z zakresu geodezji i kartografii

21. Sprawy z zakresu geodezji i kartografii 21. Sprawy z zakresu geodezji i kartografii Wśród spraw z zakresu geodezji i kartografii dominowały sprawy oznaczone podsymbolem 6120, dotyczące ewidencji gruntów i budynków. Głównym zagadnieniem, poruszanym

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt II UK 295/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 13 lutego 2014 r. SSN Roman Kuczyński (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Romualda Spyt SSN Jolanta Strusińska-Żukowska

Bardziej szczegółowo

Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 1 / 5

Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 1 / 5 Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 1 / 5 VI SA/Wa 2455/15 - Wyrok Data orzeczenia 2016-02-10 Data wpływu 2015-09-22 Sąd Sędziowie Symbol z opisem Hasła tematyczne Skarżony organ Treść

Bardziej szczegółowo

Wyrok z dnia 5 września 2001 r. II UKN 542/00

Wyrok z dnia 5 września 2001 r. II UKN 542/00 Wyrok z dnia 5 września 2001 r. II UKN 542/00 Sąd drugiej instancji, który rozstrzyga sprawę po stwierdzeniu przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności z Konstytucją RP art. 186 ust. 3 ustawy z dnia 17

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSN Marian Kocon (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak

UCHWAŁA. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSN Marian Kocon (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak Sygn. akt III CZP 77/14 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 5 listopada 2014 r. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSN Marian Kocon (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak w

Bardziej szczegółowo

Wyrok z dnia 12 sierpnia 1998 r. II UKN 171/98

Wyrok z dnia 12 sierpnia 1998 r. II UKN 171/98 Wyrok z dnia 12 sierpnia 1998 r. II UKN 171/98 Bezpodstawne pozostawienie bez rozpoznania wniosku strony o przyznanie prawa do renty inwalidzkiej jest równoznaczne z odmową przyznania świadczenia, które

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Hubert Wrzeszcz SSA Barbara Trębska (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Hubert Wrzeszcz SSA Barbara Trębska (sprawozdawca) Sygn. akt II CZ 81/09 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 13 stycznia 2010 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Hubert Wrzeszcz SSA Barbara Trębska (sprawozdawca) w sprawie ze skargi T. G.

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Barbara Myszka (sprawozdawca) SSN Krzysztof Pietrzykowski

POSTANOWIENIE. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Barbara Myszka (sprawozdawca) SSN Krzysztof Pietrzykowski Sygn. akt V CSK 8/09 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 9 września 2009 r. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Barbara Myszka (sprawozdawca) SSN Krzysztof Pietrzykowski w sprawie z wniosku

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt I UK 593/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 25 kwietnia 2013 r. SSN Józef Iwulski (przewodniczący) SSN Zbigniew Hajn SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca)

Bardziej szczegółowo

303/4/B/2010. POSTANOWIENIE z dnia 11 marca 2010 r. Sygn. akt Ts 272/09. Trybunał Konstytucyjny w składzie: Zbigniew Cieślak,

303/4/B/2010. POSTANOWIENIE z dnia 11 marca 2010 r. Sygn. akt Ts 272/09. Trybunał Konstytucyjny w składzie: Zbigniew Cieślak, 303/4/B/2010 POSTANOWIENIE z dnia 11 marca 2010 r. Sygn. akt Ts 272/09 Trybunał Konstytucyjny w składzie: Zbigniew Cieślak, po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Anwil

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) Sygn. akt V CSK 641/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 2 lipca 2015 r. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) w sprawie z wniosku

Bardziej szczegółowo

o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IX KADENCJA Warszawa, dnia 17 grudnia 2015 r. Druk nr 45 KOMISJA USTAWODAWCZA Pan Stanisław KARCZEWSKI MARSZAŁEK SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Na podstawie art. 85a ust.

Bardziej szczegółowo

Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2000 r. III ZP 11/00

Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2000 r. III ZP 11/00 Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2000 r. III ZP 11/00 Przewodniczący: Prezes SN Jan Wasilewski, Sędziowie SN: Kazimierz Jaśkowski, Jerzy Kwaśniewski (sprawozdawca), Zbigniew

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Maria Szulc (sprawozdawca) SSN Kazimierz Zawada

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Maria Szulc (sprawozdawca) SSN Kazimierz Zawada Sygn. akt II CSK 716/12 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 26 września 2013 r. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Maria Szulc (sprawozdawca) SSN Kazimierz Zawada

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE z dnia 27 maja 2003 r. Sygn. akt K 43/02

POSTANOWIENIE z dnia 27 maja 2003 r. Sygn. akt K 43/02 45 POSTANOWIENIE z dnia 27 maja 2003 r. Sygn. akt K 43/02 Trybunał Konstytucyjny w składzie: Mirosław Wyrzykowski przewodniczący Wiesław Johann Ewa Łętowska Jadwiga Skórzewska-Łosiak Marian Zdyb sprawozdawca,

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. Protokolant Katarzyna Bartczak

POSTANOWIENIE. Protokolant Katarzyna Bartczak Sygn. akt III CZP 68/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 października 2014 r. SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Mirosław Bączyk SSN Barbara Myszka Protokolant Katarzyna

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt II CSK 141/05 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 24 lutego 2006 r. SSN Maria Grzelka (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSA Krzysztof

Bardziej szczegółowo

Opinia prawna sporządzona dla Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu w Warszawie

Opinia prawna sporządzona dla Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu w Warszawie Warszawa dn. 8 stycznia 2016 r. Dr hab. prof. nadzw. Mirosław Karpiuk Opinia prawna sporządzona dla Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu w Warszawie Bezpośrednie stosowanie Konstytucji RP przez Trybunał

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt II UK 158/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 4 grudnia 2013 r. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Roman Kuczyński SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec

Bardziej szczegółowo

Druk nr 3793 Warszawa, 3 marca 2005 r.

Druk nr 3793 Warszawa, 3 marca 2005 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IV kadencja Prezes Rady Ministrów RM 10-211-04 Druk nr 3793 Warszawa, 3 marca 2005 r. Pan Włodzimierz Cimoszewicz Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie

Bardziej szczegółowo

Wyrok z dnia 27 września 2002 r. II UKN 581/01

Wyrok z dnia 27 września 2002 r. II UKN 581/01 Wyrok z dnia 27 września 2002 r. II UKN 581/01 Teza wyroku jest taka sama jak publikowanego pod poprzednią pozycją wyroku z dnia 12 czerwca 2002 r., II UKN 419/01. Przewodniczący SSN Beata Gudowska, SSN

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Marta Romańska SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Marta Romańska SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca) Sygn. akt II CZ 7/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 kwietnia 2014 r. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Marta Romańska SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca) w sprawie z wniosku

Bardziej szczegółowo

W związki z napływającymi do mnie skargami indywidualnymi chciałabym. przedstawić Panu Pełnomocnikowi problem generalny dotyczący charakteru prawnego

W związki z napływającymi do mnie skargami indywidualnymi chciałabym. przedstawić Panu Pełnomocnikowi problem generalny dotyczący charakteru prawnego RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz RPO-736286-V-13/GH 00-090 Warszawa Tel. centr. 22 55 1 77 00 Al. Solidarności 77 Fax 22 827 64 53 Pan Jarosław Duda Sekretarz Stanu Pełnomocnik

Bardziej szczegółowo

Postanowienie z dnia 7 grudnia 2000 r. III ZP 27/00

Postanowienie z dnia 7 grudnia 2000 r. III ZP 27/00 Postanowienie z dnia 7 grudnia 2000 r. III ZP 27/00 1. Akt normatywny uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą nie powinien być stosowany

Bardziej szczegółowo

Rodzaj dokumentu Interpretacja indywidualna

Rodzaj dokumentu Interpretacja indywidualna Rodzaj dokumentu Interpretacja indywidualna Sygnatura DFP-Fn-VI.310.1.2012 Data 2012-12-19 Autor Prezydent Miasta Łodzi Temat Jaką stawką podatku od nieruchomości należy opodatkować lokal użytkowy będący

Bardziej szczegółowo

Uproszczone postępowania administracyjne. dr Radosław Pastuszko

Uproszczone postępowania administracyjne. dr Radosław Pastuszko Uproszczone postępowania administracyjne dr Radosław Pastuszko rpastuszko@gmail.com www.dl.wsei.lublin.pl Proceduralne prawo administracyjne ogólne postępowanie administracyjne przepisy o wykonaniu aktów

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Myszka

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Myszka Sygn. akt II UK 322/17 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 19 kwietnia 2018 r. SSN Zbigniew Myszka w sprawie z wniosku M. K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. o zasiłek

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Korzeniowski (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca) SSN Zbigniew Myszka

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Korzeniowski (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca) SSN Zbigniew Myszka Sygn. akt II UZ 1/17 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 28 marca 2017 r. SSN Zbigniew Korzeniowski (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca) SSN Zbigniew Myszka w sprawie z wniosku

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II UK 33/11. Dnia 5 października 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II UK 33/11. Dnia 5 października 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie : Sygn. akt II UK 33/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 5 października 2011 r. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Halina Kiryło SSA Jolanta Frańczak w sprawie

Bardziej szczegółowo

Jak rozwiązywać kazusy?

Jak rozwiązywać kazusy? Jak rozwiązywać kazusy? Krótki przewodnik dla studentów SNP(Z) Prawo konstytucyjne Opracowano na podstawie: Polskie prawo konstytucyjne. Materiały, kazusy i orzecznictwo, pod red. M. Dąbrowskiego, J. Juchniewicz,

Bardziej szczegółowo

Wyrok z dnia 18 maja 2010 r. III UK 2/10

Wyrok z dnia 18 maja 2010 r. III UK 2/10 Wyrok z dnia 18 maja 2010 r. III UK 2/10 Skutkiem utraty domniemania konstytucyjności ustawy w konsekwencji wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku stwierdzającego niezgodność jej przepisu z Konstytucją,

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Józef Iwulski (przewodniczący) SSN Zbigniew Myszka SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Józef Iwulski (przewodniczący) SSN Zbigniew Myszka SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca) Sygn. akt III UK 122/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 18 września 2014 r. SSN Józef Iwulski (przewodniczący) SSN Zbigniew Myszka SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca) w sprawie z wniosku P.

Bardziej szczegółowo

Art. 88. - konkretyzacja: - ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych

Art. 88. - konkretyzacja: - ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych OBOWIĄZYWANIE PRAWA I. Zasady konstytucyjne: 1. Zasada państwa prawa i jej konsekwencje w procesie stanowienia prawa: niezwykle ważna dyrektywa w zakresie stanowienia i stosowania prawa wyrok 9 V 2005

Bardziej szczegółowo

Podstawy do wniesienia skargi kasacyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym

Podstawy do wniesienia skargi kasacyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym Podstawy do wniesienia skargi kasacyjnej 105 JAKUB MICHALSKI Podstawy do wniesienia skargi kasacyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1.

Bardziej szczegółowo

Pytanie 1: Jaki organ pełni funkcję nadzoru nad uchwałami o wyodrębnieniu funduszu sołeckiego (regionalna izba obrachunkowa czy wojewoda)?

Pytanie 1: Jaki organ pełni funkcję nadzoru nad uchwałami o wyodrębnieniu funduszu sołeckiego (regionalna izba obrachunkowa czy wojewoda)? Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich ul. Ursynowska 22/2, 02-605 Warszawa tel./fax: 22 844 73 55, e-mail: zarzad@sllgo.pl Opinia prawna 1. Jaki organ pełni funkcję nadzoru nad uchwałami

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Hubert Wrzeszcz

POSTANOWIENIE. SSN Hubert Wrzeszcz Sygn. akt V CSK 23/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 23 lipca 2015 r. SSN Hubert Wrzeszcz w sprawie ze skargi J. T. i E. T.-H. przy uczestnictwie J. P., H. S., I. T. i M. D. o wznowienie

Bardziej szczegółowo

Strona postępowania administracyjnego

Strona postępowania administracyjnego Strona postępowania Art. 28. Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Art. 29. Stronami

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt II UK 179/09 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 3 lutego 2010 r. SSN Bogusław Cudowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Jolanta Strusińska-Żukowska SSN

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Anna Owczarek. Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Anna Owczarek. Protokolant Bożena Kowalska Sygn. akt III CZP 34/15 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 czerwca 2015 r. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Anna Owczarek Protokolant Bożena Kowalska w sprawie

Bardziej szczegółowo

Postanowienie z dnia 13 grudnia 2005 r. II UZP 14/05

Postanowienie z dnia 13 grudnia 2005 r. II UZP 14/05 Postanowienie z dnia 13 grudnia 2005 r. II UZP 14/05 1. Przedmiotem zagadnienia prawnego przedstawianego Sądowi Najwyższemu może być tylko problem prawny, od rozwiązania którego zależy rozstrzygnięcie

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt I UK 7/06 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 18 lipca 2006 r. SSN Roman Kuczyński (przewodniczący) SSN Herbert Szurgacz (sprawozdawca) SSN Maria Tyszel

Bardziej szczegółowo

SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA

SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA Skarga o wznowienie postępowania jest instytucją wyjątkową w tym znaczeniu, że przysługuje wyłącznie od ściśle określonych orzeczeń i na ściśle określonej podstawie. Ratio

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Korzeniowski (przewodniczący) SSN Halina Kiryło SSN Dawid Miąsik (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Korzeniowski (przewodniczący) SSN Halina Kiryło SSN Dawid Miąsik (sprawozdawca) Sygn. akt I UZ 58/17 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 listopada 2017 r. SSN Zbigniew Korzeniowski (przewodniczący) SSN Halina Kiryło SSN Dawid Miąsik (sprawozdawca) w sprawie z odwołania

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Piotr Prusinowski

POSTANOWIENIE. SSN Piotr Prusinowski Sygn. akt I UK 42/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 lutego 2019 r. SSN Piotr Prusinowski w sprawie z odwołania A. S.-H. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B. o zasiłek

Bardziej szczegółowo

W Kodeksie postępowania cywilnego brak jest ustawowej definicji pojęcia środek zaskarżenia, Ustawa nie przewiduje również katalogu środków

W Kodeksie postępowania cywilnego brak jest ustawowej definicji pojęcia środek zaskarżenia, Ustawa nie przewiduje również katalogu środków ŚRODKI ZASKARŻENIA W Kodeksie postępowania cywilnego brak jest ustawowej definicji pojęcia środek zaskarżenia, Ustawa nie przewiduje również katalogu środków zaskarżenia, W Dziale V Tytułu VI Księgi pierwszej

Bardziej szczegółowo

Uchwała z dnia 4 sierpnia 2006 r., III CZP 51/06

Uchwała z dnia 4 sierpnia 2006 r., III CZP 51/06 Uchwała z dnia 4 sierpnia 2006 r., III CZP 51/06 Sędzia SN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) Sędzia SN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca) Sędzia SN Zbigniew Strus Sąd Najwyższy w sprawie ze skargi

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CZ 36/15. Dnia 12 czerwca 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CZ 36/15. Dnia 12 czerwca 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie: Sygn. akt II CZ 36/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 12 czerwca 2015 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Anna Kozłowska SSN Grzegorz Misiurek w sprawie ze skargi Z. M.

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca) Sygn. akt V CSK 226/12 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 25 kwietnia 2013 r. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca) w sprawie z wniosku

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt III UK 134/18 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 23 maja 2019 r. SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (przewodniczący) SSN Jolanta Frańczak SSN Krzysztof Staryk

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt I BU 9/09 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 9 lutego 2010 r. SSN Romualda Spyt (przewodniczący) SSN Zbigniew Hajn (sprawozdawca) SSN Zbigniew Myszka w

Bardziej szczegółowo