Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Środowiskowym Domu Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi w Stargardzie Szczecińskim

Transkrypt

1 Egzemplarz nr 1 Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Środowiskowym Domu Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi w Stargardzie Szczecińskim Jednostka kontrolowana: Środowiskowy Dom Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim ul. Brzozowa Stargard Szczeciński Jednostka zlecająca: Miasto Stargard Szczeciński Podmiot prowadzący: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Stargardzie Szczecińskim Kierownik jednostki: Anna Cokan Kierownik Środowiskowego Domu Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim Kontrolujący: Ewa Golińczak kierownik Oddziału ds. Nadzoru i Kontroli w Pomocy Społecznej Dobrosława Woś inspektor wojewódzki na podstawie upoważnienia Nr 6/2013 z dnia 31 stycznia 2013 r. (akta kontroli str. 1) Data rozpoczęcia i zakończenia kontroli: kontrolę przeprowadzono w dniach 7-8 lutego 2013 r. Przedmiot i okres kontroli : Organizacja i funkcjonowanie środowiskowego domu samopomocy. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2012 r. do dnia kontroli. Ustalenia zawarte w protokole oparto o informacje udzielone przez kierownika środowiskowego domu samopomocy, skontrolowaną dokumentację oraz oględziny placówki. Prowadzenie i rozwój infrastruktury środowiskowych domów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi należy do zadań z zakresu administracji rządowej zleconych gminie (art. 18 ust. 1 pkt. 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, Dz.U. z 2009 r. Nr 175, poz z późn. zm.). Zgodnie z art. 22 pkt. 1 przywołanej ustawy ustalanie sposobu wykonywania zadań z zakresu administracji rządowej realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego jest zadaniem wojewody. Sposób funkcjonowania środowiskowych domów samopomocy, kwalifikacje osób świadczących usługi oraz standardy usług świadczonych przez domy określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz.U. Nr 238 poz.1586), które weszło w życie 1 stycznia 2011 r.

2 Egzemplarz nr 1 USTALENIA OGÓLNE DOTYCZACE ZASAD FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKOWEGO DOMU SAMOPOMOCY Środowiskowy Dom Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim powstał w 1998 roku. Zadanie realizowane jest przez Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Stargardzie Szczecińskim, jako zadanie zlecone przez Miasto Stargard Szczeciński w drodze otwartego konkursu ofert. W okresie objętym kontrolą zadanie realizowano na podstawie umowy nr SP.2/1-01/2008 o realizację zadania z zakresu pomocy społecznej zawartej w dniu 31 grudnia 2008 r. Termin realizacji zadania ustalony został od 1 stycznia 2009 r. do r. (akta kontroli str.8-16) Kontrolowana placówka funkcjonuje w oparciu o następujące dokumenty: Statut Środowiskowego Domu Samopomocy, Regulamin organizacyjny, Program działalności, plany pracy na dany rok Regulamin organizacyjny ŚDS, Program działalności oraz plany pracy na 2012 i 2013 r. zostały zaopiniowane przez Wojewodę Zachodniopomorskiego, zgodnie z 4 ust 2 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. TYP DOMU, LICZBA MIEJSC I FREKWENCJA Środowiskowy Dom Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim jest placówką typu B (dla osób niepełnosprawnych intelektualnie). Ośrodek dysponuje 35 miejscami, przeznaczonymi dla mieszkańców Miasta Stargard Szczeciński. Na podstawie ewidencji uczestników stwierdzono, że z usług środowiskowego domu samopomocy ogółem skorzystało 67 osób. Przyczynami odejścia ze środowiskowego domu samopomocy w większości przypadków było: umieszczenie w domu pomocy społecznej, rezygnacja z uwagi na zachowanie zagrażające bezpieczeństwu innych uczestników, z uwagi na zły stan zdrowia lub z przyczyn osobistych, przejście do warsztatów terapii zajęciowej. Na dzień r. na przyjęcie do Środowiskowego Domu Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim oczekiwało 6 osób. (akta kontroli str.17) Na dzień 31 stycznia 2013 r. wydanych było 35 decyzji kierujących (dla 19 kobiet i 16 mężczyzn), w tym dla 31 osób upośledzonych umysłowo w stopniu znacznym, 1 osoby upośledzonej umysłowo w stopniu głębokim, 2 osób upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym, 1 osoby upośledzonej umysłowo na granicy pomiędzy stopniem umiarkowanym i znacznym. Wszyscy uczestnicy mają wydane orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Sześcioro uczestników ŚDS jest ubezwłasnowolnionych, osiem osób ponosi odpłatność za pobyt, zgodnie z art. 51b ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Sześć osób jest niepełnosprawnych ruchowo. (akta kontroli str.18-22) Uczestnicy środowiskowego domu samopomocy podzieleni są na 7 stałych grup 5-osobowych. Każda grupa posiada opiekuna, którym jest wyznaczony terapeuta. Podział na grypy ustalany jest w oparciu o stan zdrowia i preferencje uczestników. (akta kontroli str.23) 2

3 Na podstawie list obecności stwierdzono, że frekwencja na zajęciach wynosiła: w grudniu 2012 r. 90% (1 osoba przyjęta w zastępstwie), w styczniu 2013 r. 90%. (akta kontroli str.24-25) Egzemplarz nr 1 Środowiskowy Dom Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim działa od poniedziałku do piątku w godzinach od 7 00 do Na podstawie dziennego planu zajęć stwierdzono, że kontrolowana placówka spełnia wymogi określone w 6 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy, zgodnie z którymi dom powinien zapewniać co najmniej 6 godzin zajęć z uczestnikami. (akta kontroli str.26) POMIESZCZENIA I WYPOSAŻENIE Środowiskowy dom samopomocy zlokalizowany jest przy ul. Brzozowej 26, w otoczeniu zapewniającym spokój i bezpieczeństwo uczestnikom zajęć. Placówka mieści się w dwupiętrowym, podpiwniczonym budynku, pozbawionym barier architektonicznych. W budynku zamontowano windę osobową z dostępem od zewnątrz. Budynek stanowi własność Miasta Stargard Szczeciński i wraz z otaczającym terenem został przekazany Polskiemu Stowarzyszeniu na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Stargardzie Szczecińskim na podstawie umowy użyczenia zawartej w dniu 30 listopada 1998 r. Powierzchnia użytkowa wynosi 718,3 m 2. (akta kontroli str.27-29) W Środowiskowym Domu Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim znajdują się następujące pomieszczenia: I kondygnacja: szatnia, pracownia rękodzieła artystycznego, pracownia ceramiki, pracownia gospodarstwa domowego (kuchnia z jadalnią), sala klubowa, pracownia społeczno-kulturalna, 2 pomieszczenia biurowe, 2 toalety. II kondygnacja: pracownia terapeutyczna, pracownia prac w drewnie i wiklinie, pracownia komputerowa i małej poligrafii, sala rekreacyjna, sala stymulacji wielozmysłowej, sala rehabilitacji ruchowej, gabinet pielęgniarki, w którym zamontowano kabinę prysznicową, 2 toalety, Na poddaszu znajdują się pomieszczenia socjalne oraz toaleta dla personelu. 3

4 Egzemplarz nr1 W pomieszczeniach piwnicznych mieszczą się podręczne magazyny terapeutów, pralnia oraz dodatkowe pomieszczenia łazienkowe z wanną i prysznicem. Budynek posiada ogrzewanie gazowe. Placówka spełnia warunek określony w 18 pkt. 2 rozporządzenia, zgodnie z którym powierzchnia użytkowa przypadająca na 1 uczestnika winna wynosić nie mniej niż 8 m 2. Placówka posiada odpowiedni sprzęt do realizacji zadań wspierająco rehabilitacyjnych, sprzęt gospodarstwa domowego (urządzenia kuchenne, pralka, suszarka, żelazko, deska do prasowania), sprzęt do zajęć sportowych, sprzęt komputerowy, materiały do zajęć plastycznych. STRUKTURA ZATRUDNIENIA W Środowiskowym Domu Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim na podstawie umowy o pracę aktualnie zatrudnionych jest 13 osób, w tym jedna osoba na zastępstwo za osoby przebywające na urlopach macierzyńskich (ogółem: 10,75 etatu, w tym 8 etatów personelu merytorycznego). Personel śds stanowią: kierownik śds, 6 instruktorów terapii zajęciowej, instruktor terapii ruchowej, pracownik administracyjnoksięgowy, kierowca-konserwator (1,25 etatu) oraz pracownik gospodarczy (0,5 etatu). Dodatkowo na umowę-zlecenie zatrudniona jest główna księgowa. Zatrudnienie zespołu wspierająco-aktywizującego wynosi 8 etatów. Zgodnie z 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy wskaźnik zatrudnienia zespołu wspierająco-aktywizujacego powinien wynosić nie mniej niż 1 etat na 5 uczestników w domu typu B, zatem Środowiskowy Dom Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim spełnia wymagany standard zatrudnienia. Kierownik środowiskowego domu samopomocy posiada kwalifikacje określone w 9 ust. 1 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy, nie posiada natomiast specjalizacji z zakresu pomocy społecznej wymaganej na podstawie art. 122 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Pracownicy zespołu wspierająco-aktywizującego posiadają kwalifikacje określone w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. Nr 50 poz. 398 z późn. zm.) oraz w zakresie stażu pracy z osobami z zaburzeniami psychicznymi. Troje pracowników posiada przeszkolenie w zakresie prowadzenia treningów umiejętności społecznych w SDS (akta kontroli str.30-32) Spotkania zespołu wspierająco-aktywizującego odbywają się w zależności od potrzeb. Na podstawie notatek ze spotkań stwierdzono, że w 2012 r. zespół wspierającoaktywizujący spotkał się 6 razy. Tematyka spotkań dotyczyła m.in. oceny postępów realizacji indywidualnych planów wspierająco-aktywizujących oraz udziału w turnusie rehabilitacyjnym. W kontrolowanym okresie kierownik środowiskowego domu samopomocy zorganizował 3 szkolenia wewnętrzne dla pracowników jednostki, zgodnie z 23 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy ( Wsparcie i motywacja, Pierwsza pomoc, Tworzenie stron internetowych ). 4

5 ŚWIADCZONE USŁUGI Egzemplarz nr 1 Środowiskowy Dom Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim jest dziennym ośrodkiem wsparcia dla osób dorosłych z zaburzeniami psychicznymi, mających trudności w samodzielnej egzystencji i funkcjonowaniu społecznym. Celem głównym funkcjonowania Środowiskowego Domu Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim jest usamodzielnianie, aktywizacja oraz integracja społeczna poprzez świadczenie uczestnikom usług w zakresie wsparcia terapeutycznego. Cele szczegółowe działalności placówki to: 1. Zapewnienie podopiecznym niezbędnej opieki, wsparcia i postępowania rehabilitacyjnego zmierzającego do osiągnięcia jak najpełniejszej samodzielności życiowej. 2. Korygowanie nieprawidłowości rozwojowych, a także wzmacnianie zaburzonych sfer fizycznych i psychicznych. 3. Rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego funkcjonowania w różnych formach życia społecznego. Na podstawie programu działalności, rocznego planu pracy w 2012 r. oraz dzienników pracy zespołu wspierająco-aktywizującego stwierdzono, iż kontrolowana placówka realizuje następujące działania wspierająco-aktywizujące: 1. Trening funkcjonowania w codziennym życiu, w tym: trening dbałości o wygląd zewnętrzny i nauka higieny osobistej, zajęcia samoobsługowe, trening gospodarowania własnymi środkami finansowymi, trening umiejętności praktycznych (prasowania, sprzątania), trening kulinarny (nauka samodzielnego przygotowywania posiłków, nakrywania do stołu, obsługi sprzętu AGD). 2. Trening umiejętności interpersonalnych i społecznych: kształtowanie umiejętności komunikowania się, kształtowanie umiejętności współpracy w grupie, kształtowanie pozytywnych relacji z otoczeniem nauka prawidłowego zachowania się w instytucjach publicznych, 3. Trening umiejętności spędzania czasu wolnego, w tym: wyrabianie aktywności sportowej, rekreacyjnej, kulturalnej, rozwijanie zainteresowań i talentów, terapia rozrywką. 4. Terapia zajęciowa w pracowniach: 5. Terapia ruchowa m.in.: zajęcia ogólno usprawniające, zajęcia metodą Ruchu Rozwijającego W Sherborne, zajęcia metoda Knill a zajęcia sportowe, turystyka i rekreacja, zajęcia na pływalni. 6. Rozwijanie integracji sensorycznej. 7. Zajęcia rewalidacyjne. 8. Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych 5

6 Egzemplarz nr 1 9. Pomoc w dostępie do świadczeń zdrowotnych (organizowanie wizyt w placówkach zdrowia, promowanie zdrowego trybu życia). 10. Niezbędna opieka dostosowana do indywidualnych potrzeb. Środowiskowy Dom Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim nie świadczy usług w formie poradnictwa psychologicznego. Placówka umożliwia uczestnikom spożywanie drobnego posiłku przygotowywanego w ramach treningu kulinarnego. Uczestnicy śds korzystają z gorącego posiłku dostarczanego przez Zakład Aktywności Zawodowej Centralna Kuchnia na podstawie indywidualnych umów zawieranych z ZAZ. ŚDS zapewnia uczestnikom usługi transportowe 9-osobowym samochodem marki Volkswagen przystosowanym do przewozu osób niepełnosprawnych. Pojazd stanowi własność Miasta Stargard Szczeciński, a został przekazany Polskiemu Stowarzyszeniu na Rzecz osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Stargardzie Szczecińskim, na podstawie umowy użyczenia Nr SP.4-02/śp/07, zawartej na czas nieokreślony. (akta kontroli str.33-34) Z transportu oferowanego przez Środowiskowy Dom Samopomocy korzysta 31 uczestników. Przywozy i odwozy do placówki odbywają się w 5 turach; rozpoczynają się o 6 30 a kończą się o godz W Środowiskowym Domu Samopomocy w 2012 roku zajęcia terapeutyczne realizowane były w następujących pracowniach: rękodzieła artystycznego, komputerowej i małej poligrafii, prac w drewnie i wiklinie, ceramicznej, gospodarstwa domowego, społeczno-kulturalnej. Dodatkowo prowadzone są zajęcia usprawniające w pracowni rehabilitacji ruchowej oraz zajęcia z muzykoterapii. Środowiskowy dom samopomocy realizuje także program pn. Utworzenie i prowadzenie świetlicy socjoterapeutycznej dla osób niepełnosprawnych intelektualnie wywodzących się z rodzin z problemem alkoholowym finansowany ze środków Gminy Miasto Stargard Szczeciński. (akta kontroli str.35-42) Indywidualny plan wspierająco-aktywizujący ustalany dla każdego uczestnika zakłada działania w następujących obszarach: trening funkcjonowania w codziennym życiu, trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów, trening umiejętności spędzania czasu wolnego, pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych terapia zajęciowa w danej pracowni, rekreacja oraz inne formy postępowania przygotowujące do uczestnictwa w warsztatach terapii zajęciowej, indywidualny plan postępowania z sali stymulacji wielozmysłowej, zajęcia metodą W. Sherborne, terapia ruchowa. 6

7 Egzemplarz nr1 Indywidualne plany postępowania wspierająco-aktywizujące zawierają założenia czasowe jego realizacji oraz są zatwierdzone przez zespół wspierająco-aktywizujący. Uczestnik śds składa oświadczenie o zapoznaniu się z indywidualnym planem. akta kontroli str.43-49) Środowiskowy Dom Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim współpracuje z innymi placówkami Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Stargardzie tj. warsztatami terapii zajęciowej, zakładem aktywności zawodowej oraz mieszkalnictwem wspomaganym. Ponadto nawiązana została współpraca z WTZ w Piaseczniku, ŚDS w Choszcznie, ŚDS w Krzęcinie, Koło PSOUU w Trzebiatowie, Książnicą Stargardzką, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Stargardzie Szczecińskim, WTZ w Dzwonowie, Zespołem Szkół Specjalnych w Stargardzie Szczecińskim, Zespołem Szkół Ponadgimnazjalnych w Stargardzie Szczecińskim. Kontrolowana placówka prowadzi stałą współpracę z rodzinami i opiekunami uczestników. W 2012 roku zorganizowane zostały 4 spotkania, na których omawiane były bieżące sprawy placówki, organizacja turnusu rehabilitacyjnego, zapoznanie z obowiązującymi przepisami, organizacja pracy. W 2012 roku uczestnicy środowiskowego domu samopomocy brali udział m.in. w następujących spotkaniach i imprezach integracyjnych m.in.: Festiwal o Złoty Klucz w Trzebiatowie, Wystawa Niepełnosprawność we współczesnym świecie w Choszcznie, VII Spartakiada Osób Niepełnosprawnych w Choszcznie, Dzień Tolerancji w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Stargardzie Szczecińskim, Mikołajki na sportowo w Trzebiatowie. DOKUMENTACJA ZBIORCZA I INDYWIDUALNA W celu dokumentowania świadczonych usług prowadzona jest dokumentacja zbiorcza oraz indywidualna uczestników. Dokumentację zbiorczą stanowią: 1. ewidencja, zawierająca następujące informacje: imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia, nr PESEL, nr dowodu osobistego, adres zamieszkania i numer telefonu, dane opiekuna, w tym adres zamieszkania i numer telefonu, data przyjęcia do domu, informacje związane ze stanem zdrowia, Ewidencja jest prowadzona w układzie chronologicznym (dane podstawowe) oraz układzie alfabetycznym. 2. listy obecności, zawierające następujące informacje: imię i nazwisko, dni miesiąca, zaznaczenie obecności podpis uczestnika. Wszyscy uczestnicy podpisują się samodzielnie. 7

8 Egzemplarz nr 1 3. dzienniki dokumentujące pracę zespołu wspierająco-aktywizującego, odrębnie dla każdego terapeuty, zawierające następujące informacje: imię i nazwisko osoby prowadzącej, wykaz osób uczęszczających na zajęcia, w tym wykaz obecności na zajęciach, tematyka zajęć i forma ich realizacji w układzie dziennym, uwagi o realizacji zajęć i aktywności uczestników (od 2013 r.), podpis osoby przeprowadzającej zajęcia. Dzienniki pracy nie zawierają przyjętego na określony okres czasu planu zajęć wspierająco-aktywizujących. Dokumentację indywidualną uczestnika stanowią: kopia decyzji kierującej do środowiskowego domu samopomocy, diagnoza wstępna, kopia dowodu osobistego, karta danych osobowych, dane dotyczące rodziny lub opiekunów, kwestionariusz wywiadu z rodzicami, orzeczenie o niepełnosprawności, opinie psychologa, indywidualny plan postępowania wspierająco-aktywizującego, okresowe oceny realizacji indywidualnego planu postępowania wspierającoaktywizującego, notatki zespołu (zeszyt obserwacji). Skontrolowano losowo wybrane teczki z dokumentacją uczestników przyjętych do środowiskowego domu samopomocy na podstawie następujących decyzji: DR /69/05/05 z dnia r. DR /385//04/05 z dnia r. DR /284/04/05 z dnia r. DR /284/04/05 z dnia r. DR /195/05/05 z dnia r. DR /263/08/08 z dnia r. DR /298/10/ z dnia r. DR /69/05/05 z dnia r. DR /266/05/05 z dnia r. DR /180/10/10 z dnia r. DR /70/05 z dnia r. DR /16/07/07 z dnia r. DR /240/08/08 z dnia r. Decyzje wydane zostały na czas nieokreślony. Kierownik śds przekazał do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Stargardzie Szczecińskim informacje o okresie na jaki zostały opracowane indywidualne plany postępowania wspierająco-aktywizującego poszczególnych uczestników. Do dnia sporządzenia i przekazania protokołu z kontroli wydane zostały 22 decyzje w przedmiotowej sprawie, na czas określony, zgodny z terminem realizacji indywidualnego planu postępowania wspierająco-aktywizującego. Ocena realizacji indywidualnych planów postępowania wspierająco-aktywizującego dokonywana jest przez zespół wspierająco-aktywizujący co 6 miesięcy. 8

9 Egzemplarz nr1 Zgodnie z 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz.U. Nr 238 poz. 1586) termin dostosowania domów do wymaganych standardów upływa z dniem 31 grudnia 2014 r. Przeprowadzenie kontroli zostało odnotowane w księdze ewidencji kontroli Środowiskowego Domu Samopomocy w Stargardzie Szczecińskim pod numerem 14/2013. Przed podpisaniem protokołu kontroli, kontrolowany może zgłosić zastrzeżenia na piśmie co do jego treści, w ciągu 7 dni od daty otrzymania do podpisu. Odmowa podpisania protokołu powinna być poprzedzona złożeniem pisemnych wyjaśnień przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkód do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których egzemplarz oznaczony nr 1 pozostaje w jednostce kontrolowanej. Protokół otrzymano dnia... Protokół podpisano dnia Kierownik jednostki kontrolowanej: Kontrolujący: Sporządzono 28 lutego 2013 r. 9