Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP-III Protokół

Transkrypt

1 Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP-III Protokół z kontroli kompleksowej w Środowiskowym Domu Samopomocy w Pałecznicy ul. Małopolska 36, Pałecznica prowadzonej przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie Renatę Samborską inspektora, wojewódzkiego i Magdalenę Hołyst inspektora. Kontrolę przeprowadzono 6 lutego 2012 roku na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 Nr 175 poz z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586), rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 roku w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) oraz upoważnienia nr 5/12 znak: WP-III z 27 stycznia 2012 roku wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Ilekroć w dalszej części protokołu jest mowa o: 1) ŚDS należy przez to rozumieć Środowiskowy Dom Samopomocy w Pałecznicy ul. Małopolska 36, Pałecznica 2) ustawie o pomocy należy przez to rozumieć ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 roku Nr 175, poz.1362 z późn. zm.), 3) rozporządzeniu należy przez to rozumieć rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586). Przedmiot i zakres kontroli obejmował funkcjonowanie placówki, kwalifikacje osób i standard usług określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586) oraz wykorzystanie miejsc w ośrodku. Protokół zawiera ustalenia dokonane na podstawie wizji lokalnej, analizy wybranych dokumentów oraz informacji ustnych i pisemnych uzyskanych od Kierownika jednostki i osób korzystających z usług świadczonych w ŚDS. Organizacja domu Środowiskowy Dom Samopomocy w Pałecznicy jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej - ośrodkiem wsparcia dziennego przeznaczonym dla 30 osób, typu ABC. Organem prowadzącym Dom jest Starosta Proszowicki, który zlecił realizację zadania Gminie Pałecznica. Umowa zlecenia realizacji zadania została zawarta 2 stycznia 2009 roku pomiędzy Zarządem Powiatu Proszowickiego a Wójtem Gminy i obejmuje okres od 1 stycznia 2009 toku do 31 grudnia 2014 roku. Kontrolującym przedłożono protokół z kontroli przeprowadzonej w dniu 16 i 18 maja 2011 roku przez PCPR w Proszowicach. Statut Środowiskowego Domu Samopomocy został przyjęty przez Radę Gminy Pałecznica na podstawie Uchwały Nr VI/23/2011 z dnia 26 stycznia 2011 roku. Regulamin Organizacyjny Środowiskowy Dom Samopomocy w Pałecznicy przyjęty został Uchwałą

2 Nr 37/111/2011 Zarządu Rady Powiatu Proszowickiego z dnia 8 lipca 2011 roku. Regulamin Organizacyjny ŚDS został opracowany zgodnie z wytycznymi przekazanymi organom prowadzącym przez Wydział Polityki Społecznej (pismo znak: WP.III /11z 10 stycznia 2011 r.). Dom obejmuje zasięgiem mieszkańców powiatu proszowickiego. Placówką kieruje Pani Iwona Perkowska, zatrudniona w Środowiskowym Domu Samopomocy na stanowisku dyrektora. Pani Iwona Perkowska posiada kwalifikacje zgodne z obowiązującymi przepisami i spełnia wymagania określone w art. 122 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej oraz w 9 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Warunki lokalowe Budynek, w którym został usytuowany Środowiskowy Dom Samopomocy jest własnością Spółdzielni Kółek Rolniczych w Pałecznicy. Umowa użyczenia lokalu została zawarta w dniu 1 grudnia 2004 roku i obejmuje okres od 1 grudnia 2004 roku do 31 listopada 2024 roku. Budynek położony jest miejscu zapewniającym spokój i bezpieczeństwo uczestnikom. Teren wokół budynku jest ogrodzony i zagospodarowany, pozbawiony barier architektonicznych. Pomieszczenia ŚDS mieszczą się w budynku jednokondygnacyjnym. Dla potrzeb realizacji zadań przygotowano: wielofunkcyjną salę, pokój indywidualnego poradnictwa, pomieszczenie kuchenne, pomieszczenia do działalności wspierającej i aktywizującej, pomieszczenie rehabilitacyjne, łazienkę wyposażoną w natrysk oraz toalety - oddzielne dla kobiet i mężczyzn oraz oddzielne dla personelu. Łączna powierzchnia użytkowa ŚDS wynosi 294,15 m 2 i na jednego uczestnika przypada 9,80 m 2 powierzchni. Dom spełnia wymagania określone w 18 rozporządzenia, który stanowi, iż powierzchnia użytkowa, przypadająca na jednego uczestnika, powinna wynosić nie mniej niż 8 m². Budynek, w którym mieści się ośrodek wsparcia posiada udogodnienia ułatwiające funkcjonowanie osobom niepełnosprawnym zamontowano poręcze, barierki. W obiekcie znajduje się łazienka wyposażona w prysznic oraz toaleta - w pełni przystosowane dla potrzeb osób niepełnosprawnych. Jednakże w Domu występują bariery architektoniczne, polegające na niedostosowaniu szerokości otworów drzwiowych do wymogów określonych przepisami prawa. Planowany jest remont pomieszczenia, mający na celu przebudowę łazienki i poszerzenie otworów drzwiowych. Nazwa lub przeznaczenie pomieszczenia Powierzchnia użytkowa Sala ogólna spotkań, pełniąca 68,90 m 2 funkcję jadalni i świetlicy Pokój indywidualnego 31,00 m 2 poradnictwa wraz z pokojem wyciszeń Pomieszczenie kuchenne 19,60 m 2 Pomieszczenia działalności 13,80 m 2 wspierającej, aktywizującej 14,20 m 2 (pracownia stolarska i plastyczna) Pomieszczenie rehabilitacyjne/ 45,10 m 2 sala gimnastyczna 2

3 Łazienka wyposażona w natrysk 5,00 m 2 wraz z toaletą pomieszczenia w pełni przystosowane dla osób niepełnosprawnych Dwie toalety dla kobiet 9,00 m 2 Toaleta dla mężczyzn 8,90 m 2 Toaleta dla personelu 3,70 m 2 Pomieszczenie biurowe 14,00 m 2 Pomieszczenie biurowe 30,80 m 2 Hol 15,70 m 2 Hol 8,70 m 2 Wiatrołap 5,75 m 2 RAZEM (w m2) 294,15 m 2 W związku z tym, iż w budynku, w którym zlokalizowany jest ŚDS znajduje się zakład opieki zdrowotnej, Dyrektor złożył oświadczenie, iż cyt. metraż budynku użyczonego pod działalność Środowiskowego Domu Samopomocy wynosi 406,65 m 2. Pod wyłączną działalność ŚDS wykorzystane jest 294,15 m 2. Pozostała część współużytkowana jest z Niepublicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej Centrum Rehabilitacji Pałecznica ( 97,00 m 2 współużytkowanie przez NZOZ w wyznaczonych godzinach). Część ta nie jest liczona do powierzchni ŚDS. Z tego tytułu określona jest zryczałtowana kwota opłat za media. Jednocześnie oświadczam, iż zobowiązuję się do szczegółowego uregulowania zasad opłat za użytkowaną część pomieszczeń w I kwartale b.r. Świadczenie usług Środowiskowy Dom Samopomocy w Pałecznicy jest placówką wsparcia dziennego o zasięgu powiatowym typu ABC, przeznaczonym dla 30 osób z zaburzeniami psychicznymi. W Domu przebywa 31 uczestników, w tym 9 kobiet i 22 mężczyzn. Trzech uczestników posiada opiekuna prawnego. W Domu przebywają uczestnicy w wieku od 31 do 86 roku życia. Cztery osoby korzystają z wózka inwalidzkiego z powodu niepełnosprawności ruchowej. Ośrodek wsparcia działa przez pięć dni w tygodniu od poniedziałku do piątku, w godzinach od 8:00 do 16:00. Zajęcia z uczestnikami prowadzone są przez co najmniej 6 godzin w ciągu dnia, w godzinach od 9:00 do 15:00. Placówka nie posiada miejsc całodobowych. Za zgodą kierownika jednostki dwa razy w tygodniu w godzinach od do odbywają się zajęcia klubowe. Z ww. zajęć klubowych korzysta obecnie 1 osoba. Zgodnie z 8 ust 2 rozporządzenia, przed przyjęciem do ośrodka wsparcia kierownik jednostki lub wskazany przez niego pracownik udziela informacji o zasadach funkcjonowania Domu oraz przeprowadza rozmowę ze skierowaną osobą lub jej opiekunem. Dla każdego z uczestników opracowano indywidualny plan postępowania wspierająco-aktywizującego, który jest realizowany w porozumieniu z uczestnikiem lub jego opiekunem. Ww. plan opracowano na podstawie analizy zasobów i deficytów uczestnika z uwzględnieniem realizacji procesu usamodzielniania i aktywizacji. Zespół wspierająco-aktywizujący w celu dokonania oceny realizacji planów postępowania wspierajaco-aktywizujących zbiera się nie rzadziej niż raz na sześć miesięcy. Z przeprowadzonych spotkań sporządzane są protokoły. W razie potrzeby odbywają się doraźne narady mające na celu ustalenie właściwego sposobu postępowania. W okresie od 2004 roku do dnia kontroli, dzięki osiągnięciu poziomu samodzielności, umożliwiającemu zatrudnienie na otwartym rynku pracy, dwóch uczestników opuściło Dom. 3

4 Usługi świadczone w ośrodku wsparcia obejmują w szczególności: trening funkcjonowania w codziennym życiu, trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów, umiejętności spędzania czasu wolnego oraz poradnictwo psychologiczne, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, terapię ruchową (w tym zajęcia sportowe, turystykę i rekreację) oraz niezbędną opiekę. Terapia zajęciowa realizowana jest poprzez zajęcia plastyczne, kulinarne, stolarskie, rękodzieła, gospodarcze, obsługi komputera. Prowadzone jest poradnictwo psychologiczne. Zajęcia są prowadzone w grupach oraz indywidualnie. W Domu organizowane są spotkania i imprezy o charakterze kulturalno edukacyjnym i rekreacyjnym. Jeden z uczestników aktualnie bierze udział w projekcie Niepełnosprawni aktywni na rynku pracy współfinansowanym ze środków EFS w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki - aktywizacja zawodowa. W roku 2009 w podobnym projekcie uczestniczyło ośmiu uczestników zajęć. ŚDS umożliwia uczestnikom korzystanie z treningów samoobsługi i umiejętności społecznych. Treningi realizowane są poprzez nabywanie umiejętności funkcjonowania w życiu codziennym, nawiązywanie relacji interpersonalnych i naukę rozwiązywania problemów oraz nabywaniu umiejętności spędzania wolnego czasu. Uczestnikom zapewniono, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, niezbędną opiekę, terapię ruchową i inne formy wsparcia i aktywizacji. Zajęcia indywidualne i poradnictwo psychologiczne obejmują wspieranie uczestników znajdujących się aktualnie w trudnej sytuacji i pomoc w załatwianiu spraw urzędowych. Dom umożliwia wszystkim uczestnikom skierowanym do ośrodka spożywanie gorącego posiłku przygotowywanego w ramach treningu kulinarnego. Koszt dwudaniowego posiłku skalkulowano w wysokości około dwóch złotych dziennie na osobę. Podczas prowadzonych w Domu zajęć uczestnicy nabywają umiejętności obsługi sprzętu AGD oraz uczą się wykonywać czynności związane z samoobsługą, higieną osobistą, przygotowywaniem posiłków, dbaniem o wygląd zewnętrzny i czystość. ŚDS jest wyposażony w sprzęty odpowiednie do realizacji zadań wspierającoaktywizujących, w tym w sprzęt do treningu i samoobsługi i zaradności życiowej, m.in. w pralkę automatyczną, żelazko, deskę do prasowania, suszarkę do włosów, sprzęt sportoworekreacyjny, muzyczny, TV, audio-video, komputer. Dom świadczy usługi transportowe dla 24 uczestników. Średni miesięczny koszt transportu uczestników finansowany ze środków Domu wynosi 886,00 zł złotych. Samochód, stanowiący własność Domu, został zakupiony przy współfinansowaniu Gminy Pałecznica w ramach środków PEFRON. Uczestnicy nie korzystają dodatkowo ze specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania. Współpraca Środowiskowy Dom Samopomocy w Pałecznicy wspierany jest przez członków rodzin. Dom współpracuje z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Proszowicach, Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Proszowicach i Pałecznicy, Poradnią Zdrowia Psychicznego w Proszowicach, Ośrodkiem Zdrowia w Pałecznicy i w Klimontowie, Szpitalem im. Babińskiego w Krakowie, Powiatowym Urzędem Pracy w Proszowicach, Komendą Powiatową Policji w Proszowicach, Domem Pomocy Społecznej w Łyszkowicach, Warsztatami Terapii Zajęciowej w Łyszkowicach, Środowiskowymi Domami Samopomocy w Proszowicach, Wrocimowicach, Gruszowie, Kościejowie oraz z Gminną Biblioteką, Zespołem Szkół i Ochotniczą Strażą Pożarną w Pałecznicy, Stowarzyszeniem na Rzecz 4

5 Zrównoważonego Rozwoju Społeczno Gospodarczego Klucz Oddział w Pałecznicy i Stowarzyszeniem na Rzecz Rozwoju i Promocji Gminy Pałecznica Muszelka. Dokumentacja Dom prowadzi dokumentację zbiorczą i indywidualną uczestników wskazaną w 24 rozporządzenia. Dokumentację indywidualną uczestników stanowią kopie decyzji kierującej do placówki, kopie orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, indywidualny plan postępowania wspierająco-aktywizującego, zespołu wspierająco-aktywizującego dotyczące aktywności uczestnika, jego zachowań, motywacji do udziału w zajęciach i inne dokumenty mające zastosowanie przy opracowywaniu indywidualnego planu postępowania wspierająco-aktywizującego, karty informacyjne ze szpitala, opinie z poradni specjalistycznych oraz ewidencja uczestników. Indywidualne plany wspierająco-aktywizujące sporządzane są na okres 6 miesięcy. W dokumencie określono cele priorytetowe, formy prowadzonej działalności, przewidywane efekty, termin realizacji, osoby odpowiedzialne. Plany są podpisywane przez członków zespołu wspierająco- aktywizującego oraz przez uczestnika. W dokumentacji uczestnika znajdują się ponadto: ocena pracy oraz gromadzenie danych bieżących o uczestniku (rozpoznany stan problemów uczestnika, cel opieki wraz z elementami czasu, zaplanowane działania, realizatorzy, ocena wyników pracy), ocena uczestnika (opis sytuacji rodzinnej, problemów związanych z funkcjonowaniem w życiu codziennym, ocena stanu fizycznego, orientacja w sprawach zdrowia, zainteresowania, sposób funkcjonowania w kontaktach interpersonalnych, orientacja, stan emocjonalny/nastrój, myślenie, zachowania negatywne), opinia psychologiczna. Dołączona do dokumentacji Karta zgłoszenia uczestnika zajęć zawiera informacje na temat zasobów, zainteresowań, udziału w wybranych zajęciach i dane personalne uczestnika. W ramach dokumentacji zbiorczej prowadzona jest ewidencja obecności, ewidencja uczestników, dzienniki zajęć. Ewidencja uczestników nie jest prowadzona chronologicznie, ponadto brakuje adnotacji o okresach i przyczynach dłuższej niż dwutygodniowa nieobecność w Domu. Dzienniki dokumentujące pracę zespołu wspierajaco-aktywizującego prowadzone są w formie raportów dziennych, oddzielnie dla każdej pracowni. Ponadto prowadzona jest ewidencja współpracy z rodzinami oraz kontaktów z instytucjami. Uczestnicy skierowani zostali do ŚDS w Pałecznicy, zgodnie z 7 ust. 6 i 7 rozporządzenia. W zajęciach uczestniczy 31 osób skierowanych na mocy decyzji wydanej przez PCPR w Proszowicach. W trakcie kontroli poddano wyrywkowej weryfikacji decyzje znak: ŚDS/56303/20/2011, ŚDS/56303/2/2011, ŚDS/56303/28/2011, ŚDS/56303/14/2011, PCPR/57312/ŚDS/Odpł/Pał/2/2010. Spośród 31 skierowanych do Domu uczestników, 6 osób ponosi odpłatność za usługi, a 25 osób korzysta bezpłatnie nie ponosząc odpłatności ze względu na dochód nie przekraczający kryterium, jakie określono w art. 51b ustawy o pomocy społecznej. Obsada kadrowa W Domu zatrudnionych jest dziewięciu pracowników w łącznym wymiarze czasu pracy 6,25 etatu. W ramach pracy zespołu wspierająco-aktywizujacego praca wykonywana jest w wymiarze 6,25 etatu, na niżej wymienionych stanowiskach pracy: 1) dyrektor 1,00 etat, 2) pracownik socjalny-opiekun 1 etat 3) instruktor terapii zajęciowej-kierowca 1 etat 5

6 4) opiekun 1 etat 5) terapeuta rehabilitant 0,25 etatu, 6) fizjoterapeuta 0,50 etatu, 7) psycholog 0,50 etatu, 8) p.o. księgowa 0,50 etatu, 9) palacz /pracownik sezonowy/ - 0,50 etatu Wskaźnik zespołu wspierajaco-aktywizujacego, obliczony zgodnie z 12 rozporządzenia powinien wynosić: w typie A (15 osób) 2,14 etatu, w typie B (14 osób) 2,80 etatu, w typie C (2 osoby) 0,40 etatu. Łączne zatrudnienie ww. zespołu w ŚDS powinno wynosić nie mniej niż 5,34 etatu. W związku z tym, iż zatrudnienie wynosi łącznie 5,25 etatu, ŚDS spełnia wymagania dotyczące wskaźnika zatrudnienia określone w 12 ust. 1 i 2 rozporządzenia. Opiekę psychiatryczną sprawuje lekarz psychiatra zatrudniony w ramach umowy zlecenia, świadczący usługi jeden raz w miesiącu na terenie Domu, ponadto utrzymany jest z lekarzem stały kontakt telefoniczny. Jeden z pracowników zatrudnionych w Domu nie posiada wymaganego półrocznego stażu pracy z osobami z zaburzeniami psychicznymi, określonego w 11 ust. 1 rozporzadzenia. Osoba zatrudniona na stanowisku instruktora terapii zajęciowej nie posiada kwalifikacji zawodowych wymaganych na ww. stanowisku pracy. Pracownicy prowadzący zajęcia w zakresie prowadzenia treningów umiejętności społecznych nie posiadają szkoleń określonych w 11 ust. 2 rozporządzenia w zakresie umiejętności kształtowania motywacji do akceptowanych przez otoczenie zachowań, kształtowania nawyków, celowej aktywności i prowadzenia treningu zachowań społecznych. Dom organizuje szkolenia, w których uczestniczą pracownicy ośrodka. Z przedłożonych kontrolującym dokumentów wynika, iż ww. szkolenia odbywają się nie rzadziej niż co sześć miesięcy. Działania Domu są wspierane przez opiekunów, rodziców, członków rodzin i wolontariuszy. Wykorzystanie miejsc w ośrodku wsparcia Zgodnie z 24 ust. 4 uczestnicy potwierdzają swoją obecność podpisem w ewidencji obecności prowadzonej w domu. Zgodnie z informacją przekazaną przez Kierownika, uczestnicy bądź ich rodziny informują o nieobecności, uzasadniając przyczyny absencji. Kontrolującym przedłożono ewidencję obecności uczestników za okres od listopada do grudnia 2011 roku. Średnia miesięczna frekwencja uczestników skierowanych do ŚDS za okres ww. trzech miesięcy wynosiła 95,51 %. W dniu kontroli w zajęciach uczestniczyło 28 osób. Z uwagi na bariery architektoniczne w obiekcie oraz uchybienia w zakresie prowadzonej dokumentacji i braku stażu pracy pracownika zespołu wspierającoaktywizującego, ośrodek nie spełnia wymaganych standardów określonych w rozporządzeniu w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Na tym protokół zakończono. Kraków, 7 luty 2012 rok Protokół zawiera 7 ponumerowanych stron. 6

7 Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej inspekcji. Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.). Dyrektorowi/Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia Dyrektorowi/Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżenia. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden egzemplarz za poświadczeniem odbioru otrzymuje Dyrektor/Kierownik jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli. Data otrzymania protokołu: r. Data i miejsce podpisania protokołu: Pałecznica, r. Podpis Dyrektora jednostki kontrolowanej: Podpisy inspektorów kontrolujących: DYREKTOR (-) mgr Iwona Perkowska Inspektor Wojewódzki (-) mgr Renata Samborska Inspektor (-) mgr Magdalena Hołyst 7