Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2008
|
|
- Justyna Sokołowska
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2008: t. 8 z. 2b (24) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2008 DYNAMIKA MINERALIZACJI ORGANICZNYCH ZWIĄZKÓW AZOTU W GLEBACH MURSZOWYCH A ZAWARTOŚĆ AZOTU AZOTANOWEGO I AMONOWEGO W WODACH GRUNTOWYCH NA OBIEKCIE ŁĄKI DYMERSKIE Jan PAWLUCZUK 1), Sławomir SZYMCZYK 2) 1) Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb 2) Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska Słowa kluczowe: gleby gytiowo-murszowe, torfowo-murszowe, mineralizacja, woda gruntowa S t r e s z c z e n i e W pracy przedstawiono wyniki badań dynamiki zawartości mineralnych związków azotu w glebach murszowych i wodach gruntowych na obiekcie Łąki Dymerskie, położonym na Pojezierzu Mrągowskim. Badano zawartość N-NO 3 i N-NH 4 w czterech porach roku, w różnych warunkach siedliskowych, w glebach gytiowo-murszowych wytworzonych z gytii mineralno-organicznej MgyIIhh, glebach torfowo-murszowych MtI35gy wytworzonych z torfu turzycowiskowego zalegającego na gytii organicznej i glebach torfowo-murszowych wytworzonych z torfu szuwarowego MtIIbb. Gleby MgyIIhh i MtI35gy znajdowały się pod ekstensywnie użytkowaną łąką, a gleba MtIIbb pod pastwiskiem. W wodach gruntowych profilu gleb torfowo-murszowych i gytiowo-murszowych określono sezonowe stężenie N-NO 3 i N-NH 4. Proces mineralizacji organicznych związków azotu w glebach murszowych na obiekcie Łąki Dymerskie był zróżnicowany w poszczególnych porach roku i zależał od poziomu wód gruntowych i związanego z tym uwilgotnienia gleb, rodzaju materii organicznej i sposobu użytkowania. Najwięcej azotu mineralnego uwalniało się w glebie MtIIbb pod pastwiskiem w okresie letnim. W procesie mineralizacji organicznych związków azotu dominowała forma N-NO 3, której zawartość w glebie mieściła się w przedziale od 32,7 do 49,9 mg dm 3. W glebach torfowo-murszowych MtIc35gy i gytiowo-murszowych MgyIIhh użytkowanych łąkowo Adres do korespondencji: dr inż. J. Pawluczuk, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb, pl. Łódzki 3, Olsztyn; tel. +48 (89) , jan.pawluczuk@ uwm.edu.pl
2 106 Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie t. 8 z. 2b (24) proces mineralizacji organicznych związków azotu był wolniejszy. W badaniach stwierdzono, że w przypadku ekstensywnego zagospodarowania użytków zielonych większe stężenie N-NO 3 występowało w wodach gruntowych pod łąkami niż pod pastwiskami. Było to efektem większej fitosorpcji azotu przez roślinność pastwiskową oraz niskiego poziomu wód gruntowych, który nie sprzyjał migracji N-NO 3 w głąb profilu glebowego i do wód gruntowych. WSTĘP Gleby torfowe i gytiowe należą do labilnych siedlisk glebowych, głównie z powodu dużej zawartości substancji organicznej oraz zmiennej ilości wody, która w nich występuje. W odwodnionych oraz zmeliorowanych na potrzeby rolnictwa glebach pobagiennych, w wyniku zachodzących procesów fizycznych i chemicznych, uwalniają się znaczne ilości składników biogennych [GOTKIEWICZ, GOTKIEWICZ, 1991]. W procesie mineralizacji materii organicznej uwalnia się w glebie głównie azot mineralny w postaci jonów NH 4 + i NO 3. Mineralizacja organicznych połączeń azotu zachodzi z różnym nasileniem i zależy od warunków siedliskowych, zwłaszcza od uwilgotnienia gleb i rodzaju genetycznego materii organicznej, a także od warunków pogodowych i sposobu użytkowania gleb [PAWLUCZUK, 2005; PAWLUCZUK, GOTKIEWICZ, 2003]. Ilość uwalnianych w procesie mineralizacji organicznych związków azotu jest różna w poszczególnych latach i porach roku [PAWLUCZUK, 2006]. Gospodarka łąkowo-pastwiskowa na zmeliorowanych glebach pobagiennych, bez ciągłego dbania o odpowiedni stan ich uwilgotnienia, przyczynia się do intensywnego rozkładu materii organicznej, co prowadzi do jej ubytku oraz może zwiększać zagrożenie środowiska wodnego [KIRYLUK, WIATER, 2002; OKRUSZKO, 2000]. W głęboko odwodnionych glebach organicznych dochodzi do zwiększonego uwalniania azotu mineralnego, którego ilość często przekracza potrzeby roślin. Nadmiar tego składnika może przenikać do wód gruntowych, powodując ich eutrofizację [SAPEK, 1996]. Prawidłowe użytkowanie zmeliorowanych gleb torfowo-murszowych może zmniejszać przenikanie biogenów, w tym głównie azotu, do wód [KIRYLUK, WIATER, 2002]. Osobliwością terenów młodoglacjalnych są gytiowiska i gleby gytiowe. Badania dynamiki mineralizacji organicznych związków azotu w glebach gytiowo-murszowych w dłuższym okresie oraz badania zawartości azotu azotanowego i amonowego w wodach gruntowych w profilu tych gleb nie były dotychczas prowadzone, dlatego zdecydowano się na ich podjęcie [PAWLUCZUK, 2006]. Celem badań było określenie dynamiki mineralizacji organicznych związków azotu w glebach torfowo-murszowych i gytiowo-murszowych użytkowanych łąkowo i pastwiskowo w różnych porach roku na tle występujących warunków siedliskowych. Przedstawiono sezonowe zmiany zawartości azotu azotanowego i amonowego w wodach gruntowych w profilu tych gleb na tle zachodzącego w nich procesu mineralizacji materii organicznej. MATERIAŁ I METODY BADAŃ Gleby gytiowe obiektu Łąki Dymerskie zaczęto użytkować rolniczo po spuszczeniu w 1876 r. wody z jeziora Dymer o powierzchni 242 ha. W wyniku tego odwodnieniu uległy również występujące na obrzeżach dawnego jeziora gleby torfowe na obszarze 111 ha.
3 J. Pawluczuk, S. Szymczyk: Dynamika mineralizacji organicznych związków azotu 107 Obecnie część gleb murszowych na obiekcie znajduje się pod ekstensywnie wykorzystywanymi użytkami zielonymi, na których z powodu braku konserwacji urządzeń melioracyjnych stosunki wodne nie są właściwe uregulowane. Dynamikę mineralizacji organicznych związków azotowych oraz skład chemiczny wód gruntowych w glebach murszowych badano na obiekcie Łąki Dymerskie, położonym w środkowej części mezoregionu Pojezierze Mrągowskie [KONDRACKI, 2000]. Prezentowane w pracy badania przebiegu procesu uwalniania azotu mineralnego (N-min. = N-NO 3 + N-NH 4 ) stanowiły kontynuację prac dotyczących oceny zasobności gleb gytiowo-murszowych i torfowo-murszowych w składniki mineralne oraz intensywności mineralizacji organicznych związków azotu w tych glebach w poszczególnych porach roku [PAWLUCZUK, 2006]. Badania terenowe prowadzono w trzech reprezentatywnych odkrywkach glebowych, umiejscowionych w glebie gytiowo-murszowej MgyIIhh, torfowo-murszowej MtIc35gy podścielonej na głębokości 35 cm gytią organiczną oraz torfowo-murszowej MtIIbb. Próbki gleby pobierano cylinderkiem pojemności 100 cm 3 w odkrywce z warstw: 510,,, i 5060 cm. Podstawowe właściwości fizyczne oznaczono w czterech powtórzeniach zgodnie z metodyką Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych, przyjętą dla gleb organicznych [SAPEK, SAPEK, 1997], ph w 1 mol KCl dm 3, a azot ogólny metodą Kjeldahla. Zawartość mineralnych związków azotu (N-NO 3 i N-NH 4 ) oznaczono w czterech porach roku w próbkach gleb o nienaruszonej strukturze, w wyciągu 1% K 2 SO 4 po 14-dniowej inkubacji w temperaturze 28ºC. W piezometrach zainstalowanych w sąsiedztwie odkrywek glebowych mierzono poziom wody gruntowej i pobierano wodę do analiz chemicznych. W pobranych próbkach wody (przechowywanych w chłodni do 8 godz. w temperaturze 24 C) oznaczono: N-NO 2 kolorymetrycznie z kwasem sulfanilowym, N-NO 3 kolorymetrycznie z kwasem dwusulfonowym, N-NH 4 kolorymetrycznie z odczynnikiem Nesslera [HERMANOWICZ i in., 1999]. WYNIKI BADAŃ W glebie gytiowo-murszowej MgyIIhh pod łąką zawartość części mineralnych w warstwach do 20 cm wynosiła od 26,4 do 49,2% s.m., a w warstwach gytiowych 17,5% s.m. Wierzchnie warstwy gleb MtIc35gy i MtIIbb również charakteryzowały się większą zawartością części mineralnych (MtIc35gy 37,9% s.m., MtIIbb 58,963,3% s.m.). Części mineralne zawarte w wierzchnich warstwach badanych gleb murszowych mają pochodzenie antropogeniczne, co potwierdza występowanie w murszach gytiowych i torfowych znacznych ilości kwarcu. Popielność w badanych glebach zmniejsza się w głębiej położonych warstwach organicznych, przyjmując wartości najczęściej spotykane w torfach i gytiach [ILNICKI, 2002; UGGLA, 1969]. Gęstość objętościowa gleb obiektu Łąki Dymerskie była większa w warstwach murszowych (do 0,39 g cm 3 w murszu torfowym). Gęstość objętościowa głębiej położonych warstw organicznych była mniejsza i wynosiła średnio 0,15 g cm 3 w gytii i 0,26 g cm 3 w torfach. Porowatość ogólna była natomiast mniejsza w poziomach murszowych i wynosiła średnio 82,1%, a większa w utworach organicznych, w których przyjmowała średnio wartość 87,8%. Gleby murszowe obiektu Łąki Dymerskie charakteryzowały się odczynem słabo kwaśnym (tab. 1). Zasobność badanych gleb w azot ogólny była różna w zależności od zawar-
4 Tabela 1. Właściwości fizykochemiczne badanych gleb murszowych na obiekcie Łąki Dymerskie Table 1. Physico-chemical properties of analysed muck soils in Dymerskie Meadows Użytkowanie Management Łąka Meadow Łąka Meadow Pastwisko Pasture Warstwa Layer cm Poziom Level Popielność Ash content % Gęstość objętościowa Bulk density g cm 3 Gęstość właściwa Specific density g cm 3 Porowatość ogólna Total porosity % ph w 1 mol. KCl dm 3 ph in 1 M KCl N ogółem N total % Gleba gytiowo-murszowa średnio zmurszała MgyII hh Moderately decomposed gyttja muck soil MgyII hh 510 Mgy 26,4 0,16 1,48 89,3 5,88 1,73 Mgy 49,2 0,17 1,51 88,4 5,97 0,73 Gy 47,4 0,17 1,50 88,4 6,15 0,73 Gy 28,6 0,16 1,48 89,1 6,38 2, Gy 17,5 0,12 1,47 91,7 6,48 3,99 Gleba torfowo-murszowa słabo zmurszała MtIc35gy Weakly decomposed peat-muck soil MtIc35gy 510 Mt 37,9 0,24 1,49 83,6 5,72 2,17 Otnitu 37,8 0,29 1,49 80,7 5,61 2,29 Otnitu 24,9 0,15 1,48 90,1 6,00 3,12 Gy 26,7 0,15 1,48 90,2 5,93 3, Gy 31,8 0,17 1,49 88,7 5,85 3,24 Gleba torfowo-murszowa średnio zmurszała MtII bb Moderately decomposed peat-muck soil MtII bb 510 Mt 58,9 0,39 1,52 74,3 5,98 1,75 Mt 63,3 0,38 1,51 75,1 5,88 1,73 Otnisz 24,4 0,16 1,48 89,1 6,02 1,63 Otnisz 33,3 0,27 1,49 82,0 5,91 2, Otnitu 38,6 0,25 1,49 83,3 5,63 2,62
5 J. Pawluczuk, S. Szymczyk: Dynamika mineralizacji organicznych związków azotu 109 tości części mineralnych. W murszach gytiowych jego zawartość kształtowała się od 0,73 do 1,73%, natomiast w warstwach organicznych tej gleby zwiększała się do 3,99%, osiągając zawartość najczęściej spotykaną w gytiach detrytusowych. W glebie MtIc35gy w warstwach słabo zmurszałych zawartość N ogólnego wynosiła 2,17%, natomiast w warstwach organicznych była większa (3,12% w torfie, 3,24% w gytii). Zawartość N ogólnego w glebie MtIIbb w warstwach murszowych była również mniejsza (1,731,75%) niż w warstwach głębszych, w których zwiększała się do 2,74%. Między badanymi glebami obiektu Łąki Dymerskie wystąpiły różnice w uwilgotnieniu, związane z głębokością zalegania poziomu wody gruntowej. Poziom wody gruntowej pod pastwiskiem (MtIIbb) przez większą część roku utrzymywał się poniżej 150 cm. Jedynie jesienią woda gruntowa podniosła się na głębokość 90 cm. Wilgotność warstw murszowych w sezonie wegetacyjnym wynosiła średnio 56,3% obj., natomiast warstw organicznych 69,6% obj. (tab. 2). W okresie zimy wilgotność gleby pod pastwiskiem wynosiła od 62,4% w poziomach murszowych do 78,6% w warstwach torfu. Poziom wody gruntowej pod łąką (gleby MgyIIhh i MtIc35gy) w ciągu badanego okresu był wyższy i wykazywał nieznaczne wahania w poszczególnych porach roku. W glebie MgyIIhh jesienią woda występowała na powierzchni, latem i zimą utrzymywała się na głębokości 25 cm, natomiast wiosną na głębokości 14 cm. W profilu gleby MtIc35gy poziom wody gruntowej latem utrzymywał się na głębokości 30 cm, jesienią 15 cm, wiosną 25 cm, a zimą 28 cm (tab. 2). We wszystkich porach roku największym uwilgotnieniem charakteryzowała się gleba MgyIIhh. Wilgotność murszy gytiowych w okresie wegetacji wynosiła od 73,8 do 88,2%, a zimą od 81,7 do 85,1%. Większe uwilgotnienie występowało w warstwach gytiowych, w których w okresie wegetacji przyjmowało wartość od 84,4 do 92,5% obj., natomiast zimą od 85,3 do 93,5% obj. Wilgotność gleby MtIc35gy była największa w okresie jesieni i w warstwach murszowych wynosiła średnio 77,0%, w warstwach torfowych średnio 86,5% i w warstwach gytiowych średnio 90,8% obj. Tempo mineralizacji organicznych związków azotu w glebach murszowych na obiekcie Łąki Dymerskie było zróżnicowane w poszczególnych porach roku i zależało od poziomu wód gruntowych i związanego z tym uwilgotnienia gleb, rodzaju materii organicznej i sposobu użytkowania. Najwięcej N mineralnego uwalniało się w glebie torfowo-murszowej MtIIbb pod pastwiskiem w okresie letnim. W procesie mineralizacji organicznych związków azotu dominowała forma N-NO 3, której zawartość w glebie mieściła się w przedziale od 32,7 do 49,9 mg dm 3, czyli według przyjętych norm [GOTKIEWICZ, GOTKIEWICZ, 1991] zasobność gleb w ten składnik była bardzo duża. Zawartość N-NH 4 w tym okresie była mniejsza i mieściła się w przedziale 25,827,8 mg dm 3 (tab. 3). W pozostałych porach roku w glebie MtIIbb tempo mineralizacji organicznych związków azotu było mniejsze. Zawartość N-NO 3 mieściła się w klasach zasobności bardzo dużej, dużej i średniej. W glebie MtIIbb pod pastwiskiem stosunek N-NO 3 do N-NH 4 we wszystkich porach roku wynosił powyżej jedności, co świadczy o dogodnych warunkach do przebiegu procesu nitryfikacji. W glebach MtIc35gy i MgyIIhh użytkowanych łąkowo tempo mineralizacji organicznych związków azotu było mniejsze. Zawartość azotu mineralnego w profilu gleby MtIc35gy latem mieściła się w przedziale 32,351,3 mg dm 3, wiosną 22,933,5 mg dm 3, jesienią 6,035,3 mg dm 3, a zimą 6,211,0 mg dm 3. Zawartość N-NO 3 w warstwach 530 cm latem była duża, natomiast wiosną i jesienią średnia, a zimą bardzo mała. W warstwach gleby 3560 cm zawartość tej formy azotu malała i utrzymywała się w klasach zasobności
6 Tabela 2. Średnia wilgotność i poziom wody gruntowej badanych gleb na obiekcie Łąki Dymerskie Table 2. Average moisture and groundwater level in analysed soils in Dymerskie Meadows Parametr Parameter Gleba Soil Użytkowanie Management Warstwa Layer cm wiosna spring Pora roku Season lato summer jesień autumn zima winter Wilgotność gleb, % Soil moisture, % gytiowo-murszowa średnio zmurszała moderately decomposed gyttja muck MgyIIhh łąka meadow ,5 77,2 84,5 90,1 91,0 73,8 79,5 87,6 91,3 91,8 85,9 88,2 90,1 92,3 92,5 85,1 81,7 85,3 90,2 93,5 torfowo-murszowa słabo zmurszała weakly decomposed peat-muck MtIc35gy łąka meadow ,5 68,6 73,6 90,1 90,6 63,2 67,9 74,1 87,1 90,1 77,0 82,9 90,1 90,3 91,3 78,9 81,5 89,1 89,9 91,0 torfowo-murszowa średnio zmurszała moderately decomposed gyttja muck MtIIbb pastwisko pasture ,8 58,1 59,8 69,7 83,9 53,2 57,9 64,1 56,1 70,3 58,3 58,6 67,8 69,7 84,8 62,5 64,7 64,9 78,5 78,6 Poziom wody gruntowej, cm Groundwater level, cm MgyII hh łąka meadow MtIc35gy łąka meadow MtIIbb pastwisko pasture >150 > >150 Objaśnienia: + woda na powierzchni gleby. Explanations: + water on the soil surface.
7 Tabela 3. Zawartość azotu mineralnego w glebach gytiowo-murszowych i torfowo-murszowych obiektu Łąki Dymerskie Table 3. Mineral nitrogen content in gyttja-muck and peat-muck soils in Dymerskie Meadows Pora roku Season Wiosna Spring Lato Summer Jesień Autumn Zima Winter Warstwa Layer cm Gleba MgyIIhh pod łąką Soil MgyIIhh under a meadow Gleba MtIc35gy pod łąką Soil MtIc35gy under a meadow Gleba MtIIbb pod pastwiskiem Soil MtIIbb under a pasture mg dm 3 N-NH 4 mg dm 3 N-NH 4 mg dm 3 N-NH 4 N-NO 3 N-NH 4 N-NO 3 / N-NO 3 N-NH 4 N-NO 3 / N-NO 3 N-NH 4 N-NO 3 / 0,4 20,4 0,0 18,2 15,3 1,2 19,9 17,3 1,1 0,8 23,6 0,0 17,9 15,9 1,1 20,0 16,1 1,2 0,5 16,8 0,0 18,7 11,6 1,6 17,5 14,5 1,2 0,5 16,2 0,0 6,1 18,7 0,3 21,5 10,7 2,0 0,5 14,7 0,0 4,3 18,6 0,2 27,9 9,6 2,9 19,6 19,9 9,7 8,5 4,4 9,7 15,0 9,6 4,5 4,6 3,9 4,8 4,5 4,1 4,0 21,9 30,4 0,7 24,7 0,0 28,8 0,3 21,5 0,2 18,5 0,5 19,7 0,8 15,4 0,6 12,4 0,4 11,5 0,4 4,2 5,2 5,1 4,6 4,5 0,1 27,3 26,9 25,1 19,9 17,5 19,5 12,9 10,2 5,1 1,1 2,7 3,1 5,0 22,0 24,4 15,8 14,1 14,9 15,9 14,7 19,5 8,4 4,9 3,4 5,1 6,0 1,2 1,1 1,6 1,4 1,2 1,2 0,5 0,6 0,2 0,8 0,6 0,8 44,5 49,9 41,8 32,7 33,7 34,5 36,7 31,8 39,0 37,5 15,4 9,6 6,3 5,5 4,2 26,3 25,8 26,5 26,8 27,8 13,0 14,6 17,9 17,2 10,3 1,7 0,8 1,7 1,9 1,6 1,2 1,2 2,7 2,5 1,8 2,3 3,6 9,0 10,1 7,6 6,1 4,9 Objaśnienia: gleby, jak w tabeli 1.; N-NO 3 /N-NH 4 stosunek zawartości N-NO 3 do N-NH 4. Explanations: soils as in Tab. 1; N-NO 3 /N-NH 4 the ratio of N-NO 3 to N-NH 4 concentrations.
8 Tabela 4. Stężenie azotu mineralnego (mg dm 3 ) w wodach gruntowych w glebach gytiowo-murszowych i torfowo-murszowych obiektu Łąki Dymerskie Table 4. Mineral nitrogen concentration (mg dm 3 ) in groundwater in gyttja-muck and peat-muck soils in Dymerskie Meadows Pora roku Season Wiosna Spring Lato Summer Jesień Autumn Zima Winter Średnia Mean Gleba MgyIIhh pod łąką Soil MgyIIhh under a meadow Gleba MtIc35gy pod łąką Soil MtIc35gy under a meadow Gleba MtIIbb pod pastwiskiem Soil MtIIbb under a pasture N-NO 2 N-NO 3 N-NH 4 N-min. N-NO 2 N-NO 3 N-NH 4 N-min. N-NO 2 N-NO 3 N-NH 4 N-min. 0,0059 0,587 0, ,0087 0,654 0,345 1,008 0,0167 0,421 0,378 0,816 0,0052 0,605 0, ,0076 0,635 0,417 1,060 0,0159 0,470 0, ,0056 0,597 0,495 1,098 0,0081 0,614 0,556 1,178 0,0187 0,448 0, ,0062 0,310 0,163 0,479 0,0077 0,307 0,186 0,501 0,098 0,320 0,126 0,544 0,0057 0,525 0,329 0,860 0,0080 0,552 0, ,0373 0,415 0,368 0,820
9 J. Pawluczuk, S. Szymczyk: Dynamika mineralizacji organicznych związków azotu 113 średniej wiosną i latem oraz małej i bardzo małej jesienią. Najmniej N-min. uwalniało się w glebie MgyIIhh. Potwierdziło to tezę, że użytkowanie łąkowe w warunkach dużego uwilgotnienia ogranicza dynamikę mineralizacji materii organicznej [PAWLUCZUK, 2005; 2006]. W glebie MgyIIhh jedynie w lecie w warstwach 520 cm zawartość N-NO 3 mieściła się w klasie zasobności średniej. W pozostałych warstwach w ciągu całego okresu badań zawartość ta nie przekraczała 9,74 mg dm 3 i najczęściej utrzymywała się w zakresie zasobności małej i bardzo małej. Ilość uwalnianego N-NH 4 była większa i w okresie lata zawierała się w przedziale 21,530,4 mg dm 3, wiosny 14,823,6 mg dm 3, jesieni 11,615,4 mg dm 3, a zimy 4,25,2 mg dm 3. W wyniku mineralizacji organicznych związków azotu w glebach murszowych część niewykorzystanych przez rośliny związków azotu azotanowego i amonowego przenikała do wód gruntowych. Przeprowadzone badania wykazały, że na stężenie różnych form azotu mineralnego (N-NO 2, N-NO 3, N-NH 4 ) miały wpływ: rodzaj gleby, stopień jej uwilgotnienia oraz sposób użytkowania. W badaniach stwierdzono, że w przypadku ekstensywnego zagospodarowania użytków zielonych większe stężenie azotu mineralnego występowało w wodach gruntowych pod łąkami niż pod pastwiskiem. Było to efektem większej fitosorpcji azotu przez bujniej rozwijającą się roślinność pastwiskową oraz niskiego poziomu wód gruntowych, co ograniczało migrację składników, szczególnie N-NO 3, z wierzchnich warstw w głąb profilu glebowego. Z gleb MgyIIhh i MtIc35gy, znajdujących się pod ekstensywnie użytkowanymi łąkami, do wód gruntowych przenikało więcej N-NO 3. Stwierdzono, że w wodach gruntowych w profilu gleb Mtc35gy średnie w ciągu roku stężenie N-NO 3 wynosiło 0,552 mg dm 3, natomiast w profilu gleb MgyIIhh 0,525 mg dm 3 N-NO 3 (tab. 4). Największe zawartości tej formy azotu w wodach gruntowych stwierdzono w lecie (w profilu gleby MgyIIhh 0,605 mg dm 3 i MtIc35gy 0,635 mg dm 3 ). Potwierdza to, że w tym okresie w badanych glebach występowało największe tempo mineralizacji organicznych związków azotu. Najmniejsze stężenie N-NO 3 (średnio 0,415 mg dm 3 ) stwierdzono w wodach gruntowych profilu gleb MtIIbb pod pastwiskiem. Można przypuszczać, że znaczna część N-NO 3 uwalnianego w procesie mineralizacji jest pobierana przez zwartą ruń roślin pastwiskowych. W profilu gleby MtIIbb we wszystkich porach roku występował niski poziom wód gruntowych, co również mogło ograniczać migrację N-NO 3 z wierzchnich warstw w głąb. W wodach gruntowych pod pastwiskiem występowało kilkakrotnie większe stężenie N-NO 2 niż w wodzie pod łąką. W warunkach ograniczonej dostępności tlenu w wodach gruntowych pod pastwiskiem, zalegających głębiej (od 90 do ponad 150 cm) niż pod łąkami, gdzie występowały one na głębokości do 28 cm, mogło być to związane z ograniczeniem procesu nitryfikacji, częściowo do I jej etapu. WNIOSKI 1. Największa dynamika mineralizacji organicznych związków azotu wystąpiła w okresie letnim w glebie torfowo-murszowej wytworzonej z torfu szuwarowego MtIIbb pod pastwiskiem. W uwalnianym azocie mineralnym we wszystkich porach roku dominowała forma azotanowa.
10 114 Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie t. 8 z. 2b (24) 2. W silnie uwilgotnionych glebach torfowo-murszowych zalegających na gytii organicznej MtIc35gy i w glebach gytiowo-murszowych MgyIIhh pod ekstensywnie użytkowanymi łąkami zawartość azotu mineralnego była mniejsza niż w glebie torfowo-murszowej MtIIbb pod pastwiskiem i wynosiła od 8,2 do 41,4 mg dm 3 w glebie gytiowo-murszowej oraz od 6,2 do 49,3 mg dm 3 w glebie torfowo-murszowej na gytii. 3. Stężenie mineralnych związków azotu w wodach gruntowych gleb murszowych na obiekcie Dymer było zróżnicowane w poszczególnych porach roku i zależało od rodzaju gleb, w których występowały, sposobu ich użytkowania, głębokości zalegania wód i uwilgotnienia gleb. 4. W wodach gruntowych w profilu gleby MtIIbb pod pastwiskiem wystąpiło mniejsze stężenie N-NO 3 i większe N-NO 2. Jest to efektem większej bioakumulacji N-NO 3 przez intensywniej rozwijającą się roślinność pastwiskową oraz częściowego ograniczenia procesu nitryfikacji do I jej etapu, które występuje w warunkach słabszego natlenienia głębiej zalegających wód gruntowych. LITERATURA GOTKIEWICZ J., GOTKIEWICZ M., Gospodarowanie azotem na glebach torfowych. W: Gospodarowanie na glebach torfowych w świetle 40-letniej działalności Zakładu Doświadczalnego Biebrza. Bibl. Wiad. IMUZ 77 s HERMANOWICZ W., DOJLIDO J., DOŻAŃSKA W., KOZIOROWSKI B., ZEBRE J., Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków. Warszawa: Arkady ss ILNICKI P., Torfowiska i torf. Poznań: Wydaw. AR Pozn. ss KIRYLUK A., WIATER J., Monitoring wód gruntowych i powierzchniowych na zmeliorowanym i różnie użytkowanym obiekcie łąkarskim. Rocz. AR Pozn. 342 Melior. Inż. Środ. 23 s KONDRACKI J., Geografia regionalna Polski. Warszawa: PWN ss OKRUSZKO H., Degradation of peat soils and differentiation of habitat conditions of hydrogenic areas. Acta Agrophys. 26 s PAWLUCZUK J., Mineralizacja organicznych połączeń w glebach gytiowo-murszowych Pojezierza Mrągowskiego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 505 s PAWLUCZUK J., Mineral components availability in gyttja-muck and peatmuck soils at Dymer object. Pol. J. Env. St. 15(5D) s PAWLUCZUK J., GOTKIEWICZ J., Ocena procesu mineralizacji w glebach wybranych ekosystemów torfowiskowych Polski Północno-Wschodniej w aspekcie ochrony zasobów glebowych. Acta Agrophys. 1 (4) s SAPEK B., Potencjalne wymycie azotanów na tle dynamik mineralizacji azotu w glebach użytków zielonych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 440 s SAPEK A., SAPEK B., Metody analizy chemicznej gleb organicznych. Mater. Instr Falenty: Wydaw. IMUZ ss UGGLA H., Gleby gytiowe Pojezierza Mazurskiego. Zesz. Nauk. WSR Olszt. 25 s
11 J. Pawluczuk, S. Szymczyk: Dynamika mineralizacji organicznych związków azotu 115 Jan PAWLUCZUK, Sławomir SZYMCZYK DYNAMICS OF ORGANIC NITROGEN MINERALISATION IN MUCK SOILS OF DYMERSKIE MEADOWS AND THE CONTENT OF NITRATE AND AMMONIUM NITROGEN IN GROUNDWATERS Key words: groundwater, gyttja-muck and peat-muck soils, mineralisation S u m m a r y The paper presents results of a study on mineral nitrogen dynamics in muck soils and groundwaters in Dymerskie Meadows located in Mrągowo Lakeland. The content of N-NO 3 and N-NH 4 in gyttja-muck soils made of mineral and organic gyttja MgyIIhh, in peat-muck soils MtI35gy made of sedge peat lying on organic gyttja and in peat-muck soils made of rush peat MtIIbb was analysed during four seasons in different habitat conditions. MgyIIhh and MtI35gy soils were extensively used and the MtIIbb soil was used as a pasture. Seasonal variability of N-NO 3 and N-NH 4 concentrations was determined in groundwaters of these soils. Mineralisation of organic nitrogen compounds in muck soils of Dymerskie Meadows differed in particular seasons and depended on groundwater level and resulting soil humidity, on a type of organic matter and on soil management. Most N-mineral was released in the MtIIbb soil under a pasture in summer. Nitrate-N was the dominant form in the mineralisation process of organic nitrogen compounds. Its concentration ranged between 32.7 and 49.9 mg dm 3. In the MtIc35gy and MgyIIhh soils under meadows organic nitrogen mineralisation was slower. Higher concentrations of N-NO 3 were found in groundwaters under extensively managed grasslands than under a pasture. It was the effect of higher phytosorption of nitrogen by pasture plants and of the low level of groundwaters which did not support N-NO 3 migration into deeper soil layer and into groundwaters. Recenzenci: doc. dr hab. Zygmunt Miatkowski prof. dr hab. Barbara Sapek Praca wpłynęła do Redakcji r.
ZAWARTOŚĆ SKŁADNIKÓW MINERALNYCH W GLEBACH GYTIOWO-MURSZOWYCH OBIEKTU GĄZWA
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. 2 (18) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 65 75 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 ZAWARTOŚĆ SKŁADNIKÓW MINERALNYCH W
Bardziej szczegółowoPRZEBIEG MINERALIZACJI ZWIĄZKÓW AZOTU W GLEBACH TORFOWO-MURSZOWYCH O RÓŻNYM STOPNIU ZAMULENIA W KRAJOBRAZIE MŁODOGLACJALNYM
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2009: t. 9 z. 1 (25) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 141 150 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2009 PRZEBIEG MINERALIZACJI ZWIĄZKÓW
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIE SKŁADNIKÓW MINERALNYCH W WODACH GRUNTOWYCH NA ŁĄKACH TORFOWYCH NAWOŻONYCH GNOJOWICĄ I OBORNIKIEM
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2004: t. 4 z. 1 (10) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 13945 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2004 STĘŻENIE SKŁADNIKÓW MINERALNYCH W
Bardziej szczegółowoKSZTAŁTOWANIE SIĘ STANU ILOŚCIOWEGO AZOTU MINERALNEGO W GLEBACH ORGANICZNYCH POD UŻYTKAMI ZIELONYMI W POLSCE
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2015 (IV VI). T. 15. Z. 2 (50) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN 1642-8145 s. 87 96 pdf: www.itp.edu.pl/wydawnictwo/woda Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach,
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH POD UŻYTKAMI ZIELONYMI RÓŻNIE UŻYTKOWANYMI
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. 2 (18) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 111 127 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH POD UŻYTKAMI
Bardziej szczegółowoŁADUNEK SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH WNOSZONYCH Z OPADEM ATMOSFERYCZNYM NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI NA PRZYKŁADZIE PÓL DOŚWIADCZALNYCH W FALENTACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 23 27 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 ŁADUNEK SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH
Bardziej szczegółowoUBOŻENIE GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH W SKŁADNIKI ZASADOWE CZYNNIKIEM WPŁYWAJĄCYM NA WZROST STĘŻENIA RWO W WODZIE GRUNTOWEJ
INSTYTUT TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY W FALENTACH Zakład Doświadczalny w Biebrzy UBOŻENIE GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH W SKŁADNIKI ZASADOWE CZYNNIKIEM WPŁYWAJĄCYM NA WZROST STĘŻENIA RWO W WODZIE GRUNTOWEJ Jacek
Bardziej szczegółowoWpływ intensywności użytkowania łąki na glebie torfowo-murszowej na wielkość strumieni CO 2 i jego bilans w warunkach doświadczenia lizymetrycznego
Wpływ intensywności użytkowania łąki na glebie torfowo-murszowej na wielkość strumieni CO 2 i jego bilans w warunkach doświadczenia lizymetrycznego Dr inż. Janusz Turbiak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIE SKŁADNIKÓW POKARMOWYCH W WODACH ODPŁYWAJĄCYCH Z EKSTENSYWNYCH EKOSYSTEMÓW ŁĄKOWYCH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 004: t. 4 z. a (11) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 445 45 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 004 STĘŻENIE SKŁADNIKÓW POKARMOWYCH W WODACH
Bardziej szczegółowoEKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH
EKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH Dr hab Irena Burzyńska Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Laboratorium Badawcze Chemii Środowiska e-mail iburzynska@itepedupl 1 WSTĘP Sposób użytkowania
Bardziej szczegółowoOCENA TEMPA MINERALIZACJI ORGANICZNYCH ZWIĄZKÓW AZOTU W GŁĘBOKO ODWODNIONYCH GLEBACH TORFOWO-MURSZOWYCH
ROCZNIKI GLEBOZNAW CZE TOM LIX NR 3/4 WARSZAWA 2008: 2 7 6-283 JANUSZ TURBIAK, ZYGMUNT M1ATKOWSKI OCENA TEMPA MINERALIZACJI ORGANICZNYCH ZWIĄZKÓW AZOTU W GŁĘBOKO ODWODNIONYCH GLEBACH TORFOWO-MURSZOWYCH
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIE OGÓLNEGO WĘGLA ORGANICZNEGO W WODZIE EKOSYSTEMÓW POBAGIENNYCH RÓŻNIE UŻYTKOWANYCH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. 1 (16) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 173 181 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 STĘŻENIE OGÓLNEGO WĘGLA ORGANICZNEGO
Bardziej szczegółowoANNALES. Marianna Warda, Krystyna Ufniarz. Wpływ sposobu użytkowania runi na zawartość azotu mineralnego w wodzie gruntowej
ANNALES UNIVERSITATIS VOL. LIX, Nr 3 MARIAE LUBLIN * CURIE- S K Ł O D O W S K A POLONIA SECTIO E 2004 Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Zieleni, Akademia Rolnicza w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin,
Bardziej szczegółowoROZPUSZCZALNY WĘGIEL ORGANICZNY W WODZIE Z SIEDLISK POBAGIENNYCH NA TLE TEMPERATURY GLEBY
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 8: t. 8 z. 1 (22) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 117 126 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 8 ROZPUSZCZALNY WĘGIEL ORGANICZNY W WODZIE
Bardziej szczegółowoRETARDACJA PRZEKSZTAŁCANIA WARUNKÓW SIEDLISKOWYCH TORFOWISKA NISKIEGO W DOLINIE RZEKI SUPRAŚLI W LATACH
Aleksander Kiryluk 1 RETARDACJA PRZEKSZTAŁCANIA WARUNKÓW SIEDLISKOWYCH TORFOWISKA NISKIEGO W DOLINIE RZEKI SUPRAŚLI W LATACH 1987-2011 Streszczenie. W pracy przedstawiono przekształcanie się właściwości
Bardziej szczegółowoZMIANY EMISJI CO 2 Z GLEBY TORFOWO-MURSZOWEJ POD WPŁYWEM NAGŁEGO I GŁĘBOKIEGO OBNIŻENIA POZIOMU WODY GRUNTOWEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 26: t. 6 z. 1 (16) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 267 276 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 26 ZMIANY EMISJI CO 2 Z GLEBY TORFOWO-MURSZOWEJ
Bardziej szczegółowoZANIECZYSZCZANIE ODCHODAMI GLEBY I WODY GRUNTOWEJ NA DRODZE DOPĘDOWEJ DO PASTWISKA
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. 2 (18) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 7 16 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 ZANIECZYSZCZANIE ODCHODAMI GLEBY I
Bardziej szczegółowoMałgorzata Rauba* 1. WPROWADZENIE
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 40, 2009 r. Małgorzata Rauba* Zawartość związków azotu i fosforu w wodach gruntowych zlewni użytkowanej rolniczo na przykładzie zlewni rzeki Śliny The content
Bardziej szczegółowoWPŁYW OPADU ATMOSFERYCZNEGO I TEMPERATURY ORAZ UWILGOTNIENIA GLEBY ŁĄKOWEJ NA UWALNIANIE I DYNAMIKĘ MINERALNYCH FORM AZOTU
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 26: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 29 38 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 26 WPŁYW OPADU ATMOSFERYCZNEGO I TEMPERATURY
Bardziej szczegółowoWPŁYW NAWOŻENIA ŁĄKI POBAGIENNEJ OBORNIKIEM I NPK NA JEJ PRODUKCYJNOŚĆ I SKŁAD CHEMICZNY WÓD GRUNTOWYCH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2011: t. 11 z. 2 (34) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 181 187 www.itep.edu.pl Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, 2011 WPŁYW NAWOŻENIA ŁĄKI POBAGIENNEJ OBORNIKIEM
Bardziej szczegółowoWPŁYW WIELOLETNIEGO NAWOŻENIA GNOJÓWKĄ BYDLĘCĄ PASTWISKA NA JAKOŚĆ WODY GRUNTOWEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 005: t. 5 z. () WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 780 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 005 WPŁYW WIELOLETNIEGO NAWOŻENIA GNOJÓWKĄ BYDLĘCĄ
Bardziej szczegółowoFIZYCZNE I CHEMICZNE WŁAŚCIWOŚCI GLEB GYTIOWYCH A ROŚLINNOŚĆ ŁĄK EKSTENSYWNYCH I NIEUŻYTKOWANYCH
FRAGM. AGRON. 26(1) 2009, 76 83 FIZYCZNE I CHEMICZNE WŁAŚCIWOŚCI GLEB GYTIOWYCH A ROŚLINNOŚĆ ŁĄK EKSTENSYWNYCH I NIEUŻYTKOWANYCH JAN PAWLUCZUK 1, JACEK ALBERSKI 2, ARKADIUSZ STĘPIEŃ 3 1 Katedra Gleboznawstwa
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIE SKŁADNIKÓW MINERALNYCH I ODCZYN WÓD GRUNTOWYCH SPOD DŁUGOLETNICH DOŚWIADCZEŃ ŁĄKOWYCH W REJONIE FALENT
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2003: t. 3 z. specj. (6) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 59 68 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2003 STĘŻENIE SKŁADNIKÓW MINERALNYCH
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI GLEB MURSZOWYCH POD UŻYTKAMI ŁĄKOWYMI I LEŚNYMI PROPERTIES OF MUCK SOILS UNDER FOREST LANDS AND GRASSLANDS
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LXII NR 2 WARSZAWA 2011: 23-31 BOLESŁAW BIENIEK, ARKADIUSZ BIENIEK, JANPAWLUCZUK WŁAŚCIWOŚCI GLEB MURSZOWYCH POD UŻYTKAMI ŁĄKOWYMI I LEŚNYMI PROPERTIES OF MUCK SOILS UNDER FOREST
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIE SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH W WODZIE DO NAWODNIEŃ I DO PICIA W FALENTACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2003: t. 3 z. specj. (6) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 79 84 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2003 STĘŻENIE SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH
Bardziej szczegółowoPRZEOBRAŻENIA ZACHODZĄCE POD WPŁYWEM MELIORACJI W GLEBACH ORGANICZNYCH W DOLINIE RZEKI PIWONII
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LVII NR 1/2 WARSZAWA 2006: 93-98 ANTONI GRZYWNA1, JAN SZAJDA2 PRZEOBRAŻENIA ZACHODZĄCE POD WPŁYWEM MELIORACJI W GLEBACH ORGANICZNYCH W DOLINIE RZEKI PIWONII CHANGES OCCURRING
Bardziej szczegółowoWPŁYW ODWODNIENIA NA FIZYKO-WODNE WŁAŚCIWOŚCI GLEB POBAGIENNYCH NA OBIEKCIE ŁĄKARSKIM W DOLINIE RZEKI SUPRAŚL
Inżynieria Ekologiczna vol. 38, 2014, 26 34 DOI: 10.12912/2081139X.30 WPŁYW ODWODNIENIA NA FIZYKO-WODNE WŁAŚCIWOŚCI GLEB POBAGIENNYCH NA OBIEKCIE ŁĄKARSKIM W DOLINIE RZEKI SUPRAŚL Aleksander Kiryluk 1
Bardziej szczegółowoPrzyrodnicze walory wtórnie zabagnionych użytków zielonych. Teresa Kozłowska, Anna Hoffmann-Niedek, Krzysztof Kosiński
Przyrodnicze walory wtórnie zabagnionych użytków zielonych Teresa Kozłowska, Anna Hoffmann-Niedek, Krzysztof Kosiński Przedmiotem badań były nizinne użytki zielone o zróżnicowanych warunkach siedliskowych,
Bardziej szczegółowoKSZTAŁTOWANIE SIĘ ILOŚCI AZOTU MINERALNEGO W MINERALNYCH GLEBACH ŁĄKOWYCH W POLSCE W LATACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2014 (VII IX). T. 14. Z. 3 (47) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN 1642-8145 s. 113 124 pdf: www.itp.edu.pl/wydawnictwo Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach,
Bardziej szczegółowoROZPRASZANIE ZWIĄZKÓW WĘGLA Z GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH W DOLINIE ŚRODKOWEJ BIEBRZY
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 21: t. 1 z. 4 (32) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 65 77 www.itep.edu.pl Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, 21 ROZPRASZANIE ZWIĄZKÓW WĘGLA Z GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH
Bardziej szczegółowoANALIZA ZMIAN OBJĘTOŚCI GYTII DETRYTUSOWEJ W PROCESIE WYSYCHANIA 1
ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 2007 z. 519: 19-29 ANALIZA ZMIAN OBJĘTOŚCI GYTII DETRYTUSOWEJ W PROCESIE WYSYCHANIA 1 ElŜbieta Biernacka, Grzegorz Kurzawski Katedra InŜynierii Wodnej i Rekultywacji
Bardziej szczegółowoWPŁYW RÓŻNYCH WARUNKÓW SIEDLISKOWYCH NA ZAWARTOŚĆ MAKRO- I MIKROELEMENTÓW W ROŚLINNOŚCI ŁĄKOWEJ GLEB ORGANICZNYCH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2011: t. 11 z. 4 (36) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 197 208 www.itep.edu.pl Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, 2011 WPŁYW RÓŻNYCH WARUNKÓW SIEDLISKOWYCH
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA AZOTEM W WARUNKACH ZRÓŻNICOWANEGO NAWOŻENIA ŁĄKI NA GLEBIE TORFOWO-MURSZOWEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2011: t. 11 z. 3 (35) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 7 19 www.itep.edu.pl Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, 2011 GOSPODARKA AZOTEM W WARUNKACH ZRÓŻNICOWANEGO
Bardziej szczegółowoZawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
Bardziej szczegółowoOPTYMALNY POZIOM WODY GRUNTOWEJ JAKO CZYNNIK SKUTECZNEJ OCHRONY ZMELIOROWANYCH EKOSYSTEMÓW TORFOWISKOWYCH W OKRESACH POSUSZNYCH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2005: t. 5 z. specj. (14) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 301313 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2005 OPTYMALNY POZIOM WODY GRUNTOWEJ
Bardziej szczegółowoNauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2011 Tom 5 Zeszyt 5 JANUSZ
Bardziej szczegółowoIrena Burzyńska* WPŁYW ODCZYNU GLEBY NA WSPÓŁZALEŻNOŚĆ MIĘDZY ZAWARTOŚCIĄ ROZPUSZCZALNYCH FORM CYNKU W UKŁADZIE: GLEBA ROŚLINNOŚĆ ŁĄKOWA
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 40, 2009 r. Irena Burzyńska* WPŁYW ODCZYNU GLEBY NA WSPÓŁZALEŻNOŚĆ MIĘDZY ZAWARTOŚCIĄ ROZPUSZCZALNYCH FORM CYNKU W UKŁADZIE: GLEBA ROŚLINNOŚĆ ŁĄKOWA EFFECT OF
Bardziej szczegółowoWPŁYW SPOSOBU UŻYTKOWANIA TERENU NA JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH
Proceedings of ECOpole DOI: 10.2429/proc.2013.7(1)035 2013;7(1) Ilona Joanna ŚWITAJSKA 1, Sławomir SZYMCZYK 1 i Józef KOC 1 WPŁYW SPOSOBU UŻYTKOWANIA TERENU NA JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH EFFECT OF LAND USE
Bardziej szczegółowoInstytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 26: t. 6 z. 1 (16) WATER-ENRONMENT-RURAL AREAS s. 77 87 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 26 WPŁYW TERMINU POBRANIA PRÓBEK GLEBY NA WSPÓŁZALEŻNOŚĆ
Bardziej szczegółowoOCENA EWAPOTRANSPIRACJI RZECZYWISTEJ UŻYTKÓW ZIELONYCH NA PODSTAWIE PLONU AKTUALNEGO
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. 1 (16) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 403 412 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 OCENA EWAPOTRANSPIRACJI RZECZYWISTEJ
Bardziej szczegółowoZRÓŻNICOWANIE STĘŻENIA WĘGLA ORGANICZNEGO W WODZIE GRUNTOWEJ W RÓŻNIE UŻYTKOWANYCH GLEBACH TORFOWYCH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2004: t. 4 z. 2b (12) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 281 289 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2004 ZRÓŻNICOWANIE STĘŻENIA WĘGLA ORGANICZNEGO
Bardziej szczegółowowww.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 93 102 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 OCENA NASTĘPCZEGO WPŁYWU WAPNOWANIA
Bardziej szczegółowoEROZJA CHEMICZNA GLEB OBSZARÓW POJEZIERNYCH. CZ. 2. ODPŁYW FOSFORU. Urszula Szyperek, Sławomir Szymczyk
cta grophysica, 25, 5(1), 185-192 EROZJ CHEMICZN GLE OSZRÓW POJEZIERNYCH. CZ. 2. ODPŁYW FOSFORU Urszula Szyperek, Sławomir Szymczyk Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
Bardziej szczegółowoNIEKTÓRE WŁAŚCIWOŚCI CHEMICZNE RÓŻNIE UŻYTKOWANYCH GLEB GYTIOWO-MURSZOWYCH W POBLIŻU JEZIORA MIEDWIE*
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LV NR 3 WARSZAWA 2004: 139-146 EDWARD MELLER NIEKTÓRE WŁAŚCIWOŚCI CHEMICZNE RÓŻNIE UŻYTKOWANYCH GLEB GYTIOWO-MURSZOWYCH W POBLIŻU JEZIORA MIEDWIE* SOME CHEMICAL PROPERTIES OF
Bardziej szczegółowoOCENA ZASOBNOŚCI GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH ZLEWNI TYŚMIENICY W SKŁADNIKI POKARMOWE
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2014 (I III). T. 14. Z. 1 (45) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN 1642-8145 s. 19 26 Składniki pokarmowe roślin występują w glebie w różnych formach i ilościach. Ze względów
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W REJONIE DOŚWIADCZEŃ ŁĄKOWYCH W FALENTACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 15 22 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH
Bardziej szczegółowoAndrzej Jaguś. Skuteczność technologii hydrofitowej w usuwaniu związków azotu ze ścieków wiejskich bytowo gospodarczych
Andrzej Jaguś Skuteczność technologii hydrofitowej w usuwaniu związków azotu ze ścieków wiejskich bytowo gospodarczych Wstęp Hydrofitowa technologia oczyszczania ścieków stosowana jest głównie w obszarach
Bardziej szczegółowoODDZIAŁYWANIE NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLON I SKŁAD CHEMICZNY KALAREPY. Wstęp
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) JÓZEF NURZYŃSKI, KATARZYNA DZIDA, LIDIA NOWAK ODDZIAŁYWANIE NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLON I SKŁAD CHEMICZNY KALAREPY Z Katedry Uprawy i Nawożenia
Bardziej szczegółowoPLONOWANIE WIERZBY ENERGETYCZNEJ W RÓŻNYCH WARUNKACH GLEBOWO-WODNYCH 1
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2/2010 Sergiusz Jurczuk 1), Sławomir Chrzanowski 2), Jacek Jaszczyński 2) 1) Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach 2) Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w
Bardziej szczegółowoWYMYWANIE FOSFORANÓW Z ODWODNIONYCH GLEB TORFOWYCH PO ICH RENATURALIZACJI - W ŚWIETLE PROJEKTU PROWATER
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LV NR 3 WARSZAWA 2004: 173-183 ANDRZEJ SAPEK, BARBARA SAPEK, SŁAWOMIR CHRZANOWSKI, PIOTR NADANY, MAREK URBANIAK WYMYWANIE FOSFORANÓW Z ODWODNIONYCH GLEB TORFOWYCH PO ICH RENATURALIZACJI
Bardziej szczegółowoPRZENIKANIE AZOTU DO ŚRODOWISKA WODNEGO WSKUTEK NAWOŻENIA GLEBY LEKKIEJ
Franciszek Czyżyk 1, Agnieszka Rajmund 1 PRZENIKANIE AZOTU DO ŚRODOWISKA WODNEGO WSKUTEK NAWOŻENIA GLEBY LEKKIEJ Streszczenie: W pracy przedstawiono wyniki sześcioletnich badań przenikania azotu przez
Bardziej szczegółowoZASOBNOŚĆ W FOSFOR GLEB UŻYTKÓW ZIELONYCH DOLINY LIWCA NA WYSOCZYŹNIE SIEDLECKIEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2010: t. 10 z. 3 (31) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 107 117 W glebach położonych w dolinach rzecznych następuje uwalnianie, wynoszenie z biomasą oraz wymywanie (rozpuszczalne
Bardziej szczegółowoWPŁYW GOSPODARSTWA ROLNEGO NA ODPŁYW FOSFORU SIECIĄ DRENARSKĄ
Proceedings of ECOpole Vol. 1, No. 1/2 2007 Małgorzata RAFAŁOWSKA 1 WPŁYW GOSPODARSTWA ROLNEGO NA ODPŁYW FOSFORU SIECIĄ DRENARSKĄ INFLUENCE OF AN AGRICULTURAL FARM ON THE EFFLUENT OF PHOSPHORUS BY A DRAINAGE
Bardziej szczegółowoSTAN ILOŚCIOWY AZOTU MINERALNEGO W GLEBACH UŻYTKÓW ZIELONYCH A STĘŻENIE AZOTANÓW W WODZIE GRUNTOWEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2015 (VII IX). T. 15. Z. 3 (51) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN 1642-8145 s. 101 111 pdf: www.itp.edu.pl/wydawnictwo/woda Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach,
Bardziej szczegółowoZMIANY WE FRAKCJACH FOSFORU W GLEBIE TORFOWO-MURSZOWEJ W ZALEŻNOŚCI OD POZIOMU WODY GRUNTOWEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2004: t. 4 z. 2a (11) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 493 502 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2004 ZMIANY WE FRAKCJACH FOSFORU W GLEBIE
Bardziej szczegółowoWiosenne nawożenie użytków zielonych
Wiosenne nawożenie użytków zielonych Najważniejszą czynnością na użytkach zielonych w okresie wiosny jest nawożenie. Dostatek wody poziomowej w tym okresie powoduje, że ruń (trawy, motylkowe i zioła) intensywnie
Bardziej szczegółowoMONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI
MONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI dr inż. Bogdan Bąk prof. dr hab. inż. Leszek Łabędzki Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy
Bardziej szczegółowoWPŁYW PROCESU MURSZENIA NA WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE GLEB MUŁOWO-MURSZOWYCH W KOTLINIE BIEBRZY DOLNEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2007: t. 7 z. 2b (21) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 143 153 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2007 WPŁYW PROCESU MURSZENIA NA WŁAŚCIWOŚCI
Bardziej szczegółowoWPŁYW SYSTEMÓW MELIORACYJNYCH NA WYMYWANIE ZWIĄZKÓW AZOTU I FOSFORU ZE ZLEWNI UŻYTKOWANYCH ROLNICZO
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. 1 (16) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 195 205 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 WPŁYW SYSTEMÓW MELIORACYJNYCH NA
Bardziej szczegółowoSKUTKI SUSZY W GLEBIE
SKUTKI SUSZY W GLEBIE Zakrzów, 20 lutego 2019 r. dr hab. inż. Marek Ryczek, prof. UR atmosferyczna glebowa (rolnicza) hydrologiczna rośliny wilgotność gleba zwięzłość struktura gruzełkowata zasolenie mikroorganizmy
Bardziej szczegółowoNauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2011 Tom 5 Zeszyt 6 MICHAŁ
Bardziej szczegółowoMOKRADŁA REOFILNE POJEZIERZA MAZURSKIEGO
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LV NR 3 WARSZAWA 2004: 155-163 HENRYK PIAŚCIK, BOŻENA ŁEMKOWSKA MOKRADŁA REOFILNE POJEZIERZA MAZURSKIEGO RHEOPHILOUS W E TLANDS IN THE M A Z U R IA N LAKELAND Katedra Gleboznawstwa
Bardziej szczegółowoZANIECZYSZCZENIE ŚRODOWISKA WODNEGO POD WPŁYWEM STOSOWANIA GNOJOWICY NA GLEBIE LEKKIEJ I CIĘŻKIEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2008: t. 8 z. 1 (22) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 61 68 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2008 ZANIECZYSZCZENIE ŚRODOWISKA WODNEGO
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
Bardziej szczegółowoMOŻLIWOŚCI ROLNICZEGO WYKORZYSTANIA AZOTU MINERALNEGO UWALNIANEGO Z GLEB ALUWIALNYCH
CZASOPISMO INŻYNIERII LĄDOWEJ, ŚRODOWISKA I ARCHITEKTURY JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING, ENVIRONMENT AND ARCHITECTURE JCEEA, t. XXXII, z. 62 (3/I/15), lipiec-wrzesień 2015, s. 467-476 Jerzy TERLIKOWSKI 1,2
Bardziej szczegółowoWPŁYW ZBIORNIKÓW RETENCYJNYCH W OCHRONIE JEZIOR PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI SPŁYWAJĄCYMI Z OBSZARÓW WIEJSKICH
Proceedings of ECOpole DOI: 10.2429/proc.2013.7(1)033 2013;7(1) Paweł SKONIECZEK 1, Józef KOC 2 i Marcin DUDA 2 WPŁYW ZBIORNIKÓW RETENCYJNYCH W OCHRONIE JEZIOR PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI SPŁYWAJĄCYMI Z OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. z dnia 23 grudnia 2002 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2002 r.)
Bardziej szczegółowoFrakcje i grupy granulometryczne- stosowane podziały
Frakcje i grupy granulometryczne- stosowane podziały A. Podziały stosowane do 1998 roku: Części szkieletowe > 1 mm Grupa frakcji Podział wg (wymiary w mm): PTG BN-78/9180-11 Frakcja Podfrakcja Kamienie
Bardziej szczegółowoNASILENIE MINERALIZACJI AZOTU W GLEBIE ŁĄKI TRWAŁEJ DESZCZOWANEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 39 49 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 NASILENIE MINERALIZACJI AZOTU
Bardziej szczegółowoRÓŻNICE W PLONOWANIU ŁĄK I PASTWISK NA GLEBACH TORFOWYCH W DOŚWIADCZENIACH ŁĄKARSKICH I W SKALI PRODUKCYJNEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2007: t. 7 z. 1 (19) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 159 170 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2007 RÓŻNICE W PLONOWANIU ŁĄK I PASTWISK
Bardziej szczegółowoPrawdziwy rozwój człowieka, zwierzęcia i roślin zależy od gleby Hipokrates
Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Rzeszowie Prawdziwy rozwój człowieka, zwierzęcia i roślin zależy od gleby Hipokrates Organizacja Stacji Obecnie funkcjonuje Krajowa Stacja w Warszawie podległa Ministrowi
Bardziej szczegółowoZMIENNOŚĆ STĘŻENIA ZWIĄZKÓW AZOTU W RÓŻNIE UŻYTKOWANEJ ZLEWNI ROLNICZEJ RZEKI ŚLINA
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2009: t. 9 z. 4 (28) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 71 86 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2009 ZMIENNOŚĆ STĘŻENIA ZWIĄZKÓW AZOTU
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL. LXVI (3) SECTIO E 011 Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 0-950 Lublin,
Bardziej szczegółowoDOBOWA ZMIENNOŚĆ TEMPERATURY I WILGOTNOŚCI POWIETRZA NA WYSOKOŚCI 2,0 I 0,5 m W SIEDLISKU WILGOTNYM W DOLINIE NOTECI I SIEDLISKU SUCHYM W BYDGOSZCZY
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE : t. z. a (11) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 137 15 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, DOBOWA ZMIENNOŚĆ TEMPERATURY I WILGOTNOŚCI POWIETRZA
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ SIARKI W GLEBACH I RUNI UŻYTKÓW ZIELONYCH OKOLIC WROCŁAWIA
Słowa kluczowe: siarka ogólna, siarka siarczanowa, zawartość, gleba, ruń, użytki zielone Grzegorz KULCZYCKI*, Barbara PATORCZYK-PYTLIK* ZAWARTOŚĆ SIARKI W GLEBACH I RUNI UŻYTKÓW ZIELONYCH OKOLIC WROCŁAWIA
Bardziej szczegółowoSKUTKI EWOLUCJI GLEB MURSZOWYCH W KRAJOBRAZIE SANDROWYM NA PRZYKŁADZIE OBIEKTU GŁUCH
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LVIII NR 1 WARSZAWA 2007: 5-11 ARKADIUSZ BIENIEK1, KAZIMIERZ GRABOWSKI2 SKUTKI EWOLUCJI GLEB MURSZOWYCH W KRAJOBRAZIE SANDROWYM NA PRZYKŁADZIE OBIEKTU GŁUCH THE EFFECTS OF MUCKY
Bardziej szczegółowoEMISJA PODTLENKU AZOTU Z GLEBY TORFOWO-MURSZOWEJ W DOLINIE BIEBRZY W ZALEŻNOŚCI OD WARUNKÓW WODNYCH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2011: t. 11 z. 4 (36) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 239 245 www.itep.edu.pl Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, 2011 EMISJA PODTLENKU AZOTU Z GLEBY TORFOWO-MURSZOWEJ
Bardziej szczegółowoWiosenne nawożenie użytków zielonych
Wiosenne nawożenie użytków zielonych Najważniejszą czynnością na użytkach zielonych w okresie wiosny jest nawożenie. Dostatek wody pozimowej w tym okresie powoduje, że ruń (trawy, motylkowe i zioła) intensywnie
Bardziej szczegółowoZMIENNOŚĆ WARUNKÓW WODNYCH GLEBY MURSZOWO-TORFOWEJ MtIbb W WARUNKACH MELIORACJI ODWODNIAJĄCYCH
Acta Sci. Pol., Technica Agraria 9(1-2) 2010, 29-36 ZMIENNOŚĆ WARUNKÓW WODNYCH GLEBY MURSZOWO-TORFOWEJ MtIbb W WARUNKACH MELIORACJI ODWODNIAJĄCYCH Antoni Grzywna Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Streszczenie.
Bardziej szczegółowoKatarzyna Kołodziejczyk*, Klara Tomaszewska*, Marta Gwiżdż**, Ludwik Żołnierz*
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 40, 2009 r. Katarzyna Kołodziejczyk*, Klara Tomaszewska*, Marta Gwiżdż**, Ludwik Żołnierz* KSZTAŁTOWANIE SIĘ ZAWARTOŚCI WYBRANYCH PIERWIASTKÓW W GLEBACH ORGANICZNYCH
Bardziej szczegółowoUWALNIANIE AZOTU I FOSFORU Z MATERII ORGANICZNEJ GLEBY
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 21: t. 1 z. 3 (31) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 229 256 Materia organiczna (MO) stanowi, w głównej mierze, o fizycznych, chemicznych oraz biologicznych właściwościach
Bardziej szczegółowoWPŁYW DŁUGO- I KRÓTKOTRWAŁEGO SKŁADOWANIA OBORNIKA NA GRUNCIE NA ZANIECZYSZCZENIE GLEBY I WODY ZWIĄZKAMI AZOTU
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2008: t. 8 z. 2b (24) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 117 126 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2008 WPŁYW DŁUGO- I KRÓTKOTRWAŁEGO SKŁADOWANIA
Bardziej szczegółowoSiedliskowe uwarunkowania sukcesji roślinności na wypalonym torfowisku niskim Biele Suchowolskie
AUTOREFERAT ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Siedliskowe uwarunkowania sukcesji roślinności na wypalonym torfowisku niskim Biele Suchowolskie Marcin Sulwiński Zakład Ekologii Roślin i Ochrony Środowiska, Wydział Biologii,
Bardziej szczegółowoFIZYKA I CHEMIA GLEB. Retencja gleb Zwierciadło wody w glebie
FIZYKA I CHEMIA GLEB Retencja gleb Zwierciadło wody w glebie Retencja, mała retencja, pojęcie Retencja: szeroki zakres działań technicznych i nietechnicznych powodujących poprawę jakościową i ilościową
Bardziej szczegółowoWPŁYW RODZAJU NAWOŻENIA NA ILOŚĆ WYMYWANYCH PODSTAWOWYCH SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH Z GLEBY ŁĄKI GÓRSKIEJ
Fragm. Agron. 33(1) 2016, 48 54 WPŁYW RODZAJU NAWOŻENIA NA ILOŚĆ WYMYWANYCH PODSTAWOWYCH SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH Z GLEBY ŁĄKI GÓRSKIEJ Piotr Kacorzyk, Mirosław Kasperczyk, Wojciech Szewczyk 1 Zakład Łąkarstwa,
Bardziej szczegółowoActa 12 (2) 2012.indd :41:15. Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 12 (2) 2013,
Acta 1 () 01.indd 93 013-1-1 11:41:15 Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 1 () 013, 9310 ** Streszczenie. Abstract. Acta 1 () 01.indd 94 013-1-1 11:41:15 94 Acta Sci. Pol. Acta 1 () 01.indd 95 013-1-1
Bardziej szczegółowoWPŁYW UWILGOTNIENIA I NAWOŻENIA GLEBY NA ZAWARTOŚĆ MAKROELEMENTÓW W RESZTKACH POŻNIWNYCH PSZENICY JAREJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2010: t. 10 z. 1 (29) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 89 97 Resztki roślinne, pozostałe po sprzęcie roślin, mogą być źródłem substancji organicznej oraz makro- i mikroelementów
Bardziej szczegółowoDYNAMIKA STĘŻENIA SKŁADNIKÓW BIOGENNYCH W WODACH GRUNTOWYCH NA TERENACH Z RÓŻNYMI UPRAWAMI
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2016 (IV VI). T. 16. Z. 2 (54) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN 1642-8145 s. 99 112 pdf: www.itp.edu.pl/wydawnictwo/woda Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach,
Bardziej szczegółowoBADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW AZOTU. OZNACZANIE AZOTU AZOTANOWEGO(V) METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ.
BADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW AZOTU. OZNACZANIE AZOTU AZOTANOWEGO(V) METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ. Wprowadzenie: Azot jest pierwiastkiem niezwykle ważnym dla organizmów ponieważ jest podstawowym składnikiem białek.
Bardziej szczegółowoOCENA TEMPA MINERALIZACJI MASY ORGANICZNEJ W GŁĘBOKO ODWODNIONEJ GLEBIE TORFOWO-MURSZOWEJ NA PODSTAWIE UBYTKÓW MASY GLEBY ORAZ EMISJI CO 2
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2016 (VII IX). T. 16. Z. 3 (55) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN 1642-8145 s. 73 85 Nasilające się niekorzystne zjawiska meteorologiczne, takie jak susze czy nawalne
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. Sergiusz JURCZUK
Sergiusz JURCZUK Instytut Melioracji i UŜytków Zielonych w Falentach Institute for Land Reclamation and Grassland Farming at Falenty Rola nawodnień podsiąkowych w zwiększaniu retencji wodnej małych dolin
Bardziej szczegółowoWartość rolnicza gleb w górnej części zlewni rzeki Zagożdżonki Agricultural value of soils in upper part of Zagożdżonka River watershed
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska nr 3 (49), 2010: 30 37 (Prz. Nauk. Inż. Kszt. Środ. 3 (49), 2010) Scientific Review Engineering and Environmental Sciences No 3 (49), 2010: 30 37
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ WSPÓŁCZYNNIKA FILTRACJI W GLEBACH WYTWORZONYCH Z UTWORÓW PYŁOWYCH OD ICH FIZYCZNYCH WŁAŚCIWOŚCI
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2003: t. 3 z. 1 (7) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 205 213 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2003 ZALEŻNOŚĆ WSPÓŁCZYNNIKA FILTRACJI
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIA I ŁADUNKI NIEKTÓRYCH SKŁADNIKÓW MINERALNYCH W WODACH OPADOWYCH REJONU PODHALA W LATACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. 2 (18) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 335 345 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 STĘŻENIA I ŁADUNKI NIEKTÓRYCH SKŁADNIKÓW
Bardziej szczegółowoŁukasz MENDYK Maciej MARKIEWICZ. EPISTEME 18/2013, t. 3 s ISSN
Łukasz MENDYK Maciej MARKIEWICZ EPISTEME 18/2013, t. 3 s. 321-327 ISSN 1895-2241 WPŁYW STOPNIA ODWODNIENIA NA WŁAŚCIWOŚCI GLEB WYTWORZONYCH Z OSADÓW JEZIORNYCH THE INFLUENCE OF THE DEGREE OF DEHYDRATION
Bardziej szczegółowoOCENA WPŁYWU WYBRANYCH CECH GLEB ŁĄKOWYCH NA PRZENIKANIE ROZPUSZCZALNYCH FORM SKŁADNIKÓW MINERALNYCH DO PŁYTKICH WÓD GRUNTOWYCH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 27: t. 7 z. 2a (2) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 95 16 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 27 OCENA WPŁYWU WYBRANYCH CECH GLEB ŁĄKOWYCH
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ ŚRODOWISKA WODNEGO LESSOWYCH OBSZARÓW ROLNICZYCH W MAŁOPOLSCE NA PRZYKŁADZIE ZLEWNI SZRENIAWY
6. Konferencja Naukowa Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie 27-28 listopada 2013 roku JAKOŚĆ ŚRODOWISKA WODNEGO LESSOWYCH OBSZARÓW ROLNICZYCH W MAŁOPOLSCE NA PRZYKŁADZIE ZLEWNI SZRENIAWY dr inż. Sylwester
Bardziej szczegółowoEwolucja gleb murszowych w krajobrazie sandrowym
Współczesne Problemy Kształtowania i Ochrony Środowiska, Monografie nr 3p, 2012 Ewolucja Wybrane gleb murszowych problemy ochrony w krajobrazie mokradeł sandrowym Rozdział 6 Arkadiusz Bieniek, Andrzej
Bardziej szczegółowoODCZYN I ZASOBNOŚĆ GLEB ŁĄKOWYCH W POLSCE
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2012 (I III): t. 12 z. 1 (37) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN 1642-8145 s. 105 117 pdf: www.itep.edu.pl/wydawnictwo Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach,
Bardziej szczegółowoOKREŚLANIE ILOŚCI AZOTU MINERALNEGO UWALNIANEGO Z GLEBY ŁĄKOWEJ (MADY PRÓCHNICZNEJ) NA ŻUŁAWACH ELBLĄSKICH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2013 (VII IX). T. 13. Z. 3 (43) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN 1642-8145 s. 149 159 pdf: www.itep.edu.pl/wydawnictwo Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach,
Bardziej szczegółowo