ZASADY OCENIANIA - język polski klasa VII

Transkrypt

1 ZASADY OCENIANIA - język polski klasa VII I. SPOSOBY SPRAWDZANIA I OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH 1. Ocenie podlegają: aktywność, prace wykonywane na lekcji, prace twórcze, odpowiedzi ustne, prace pisemne, testy, sprawdziany, dyktanda, recytacja prozy i poezji, prace domowe, przygotowanie do zajęć, sposób prowadzenia zeszytu, prace dodatkowe (dla chętnych), praca w grupach, udział w konkursach klasowych, szkolnych, międzyszkolnych, przedstawieniach, różnorodne działania twórcze, w których uczeń prezentuje swoje pasje i wykorzystuje uzdolnienia. 2. Oceny cząstkowe uczeń otrzymuje za: a) w zakresie pisania: sprawdziany, testy, prace klasowe obejmujące zakres materiału z jednego działu, kartkówki z materiału z 3 ostatnich lekcji, dyktanda (1-2 razy w miesiącu) pytania dotyczących treści przeczytanej lektury, prace domowe, wypowiedzi pisemne na ustalony temat, systematyczne prowadzenie zeszytu przedmiotowego 2 oceny w półroczu udział w konkursach polonistycznych. b) w zakresie mówienia: odpowiedzi ustne obejmujące zakres materiału z trzech ostatnich lekcji (słownictwo; wiadomości z gramatyki i ortografii; dłuższa wypowiedź ustna na zadany temat), 1

2 aktywność podczas zajęć (nagradzana plusami + - za 3 plusy ocena bardzo dobra lub minusami - za nie wykonywanie poleceń nauczyciela - 3 minusy ocena niedostateczna. 3. Zasady wystawiania i poprawiania ocen: 1) Oceny są jawne zarówno dla ucznia jak i rodziców. Sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne uczeń i jego rodzice (prawni opiekunowie) otrzymują do wglądu na następujących zasadach: a) uczniowie otrzymują prace do wglądu na lekcji, na której odbywa się ich omówienie, b) prace klasowe, kartkówki nauczyciel udostępnia rodzicom uczniów (na ich prośbę) na zebraniach lub w trakcie indywidualnych konsultacji, c) sprawdziany są przechowywane przez nauczycieli w szkole do ostatniego dnia roku szkolnego. 2) Uczeń może być w wyjątkowych sytuacjach nieprzygotowany (np) do lekcji : a) uczeń ma prawo do 3 nieprzygotowań bez ponoszenia jakichkolwiek konsekwencji ( nieprzygotowania za wyjątkiem zapowiedzianych wcześniej prac domowych, kartkówek i prac klasowych), b) uczniowie reprezentujący szkołę w zawodach i konkursach mają prawo do nieprzygotowania w dniu następnym ( za wyjątkiem zapowiedzianych sprawdzianów), c) uczniowie zgłaszają swoje nieprzygotowanie na początku lekcji, zostaje ono zaznaczone w dzienniku. Nieprzygotowanie nie dotyczy zapowiedzianych prac pisemnych z wyjątkiem spraw losowych uznanych przez nauczyciela, d) jeżeli uczeń nie zgłosi swojego nieprzygotowania - braku pracy domowej, otrzymuje ocenę niedostateczną, a uzupełnioną pracę pokazuje na następnej lekcji. 3) Prace klasowe są zapowiedziane z 7 dniowym wyprzedzeniem. 4) Prace klasowe są obowiązkowe dla ucznia. Jeżeli uczeń nie przystąpił do sprawdzianu lub pracy klasowej w wyznaczonym terminie z powodu usprawiedliwionej dłuższej nieobecności ( powyżej 3 dni ), powinien to uczynić w terminie do dwóch tygodni od daty powrotu do szkoły, przy krótszej nieobecności ( do 3 dni) pisze sprawdzian na najbliższych ustalonych przez nauczyciela zajęciach. 5) Uczeń musi poprawić ocenę niedostateczną wciągu 2 tygodni od daty rozdania prac klasowych, może też jeśli zechce, poprawić ocenę dopuszczającą z pracy klasowej. Prawo do poprawy uczeń ma tylko jeden raz. W przypadku poprawy w dzienniku zapisywane są obydwie oceny. 6) Datę pisania poprawy oraz datę pisania pracy klasowej, na której uczeń był nieobecny ustala nauczyciel po konsultacji z uczniem. 7) W razie niestawienia się ucznia we wskazanym terminie, otrzymuje on ocenę niedostateczną. 8) Kartkówka (10 20 min.) może odbywać się bez zapowiedzi. Nie ma limitu kartkówek w ciągu dnia ani tygodnia. 9) Oceny z kartkówek nie podlegają poprawie. 10)W pracach klasowych nauczyciel może przewidzieć zadania o podwyższonym stopniu trudności nie wykraczające poza podstawę programową stwarzające możliwość uzyskania oceny celującej. 11)Prace klasowe oceniane są wg skali procentowo punktowej: a) 0 29% punktów stopień niedostateczny, b) 30-49% punktów stopień dopuszczający, c) 50-69% punktów stopień dostateczny, d) 70-85% punktów stopień dobry, e) % punktów stopień bardzo dobry, 2

3 f) na ocenę celującą należy zdobyć 100% punktów oraz wykonać zadanie dodatkowe o podwyższonym stopniu trudności nie wykraczające poza podstawę programową. 12) Na lekcji oceniana jest aktywność za pomocą +. 3 plusy zamieniane są na bdb. 13) Nauczyciel na bieżąco informuje uczniów o otrzymanej ocenie i uzasadnia ją zgodnie z przyjętymi wymaganiami edukacyjnymi: a) z odpowiedzi ustnej bezpośrednio po jej uzyskaniu, b) z prac klasowych najpóźniej w ciągu dwóch tygodni od daty sprawdzianu, c) z kartkówki w terminie do 7 dni. 14) Ocena klasyfikacyjna śródroczna i roczna nie jest średnią wszystkich uzyskanych ocen. Oceny wystawia się z uwzględnieniem ocen cząstkowych z zachowaniem następującej wagi: prace pisemne (sprawdziany, prace klasowe) waga 5 dyktanda, kartkówki, krótkie testy waga 4 czytanie, odpowiedzi, recytacja waga 3 aktywność waga 2 zeszyt waga 2 15) Na koniec półrocza lub roku szkolnego nie przewiduje się sprawdzianów zaliczeniowych czy odpowiedzi ustnych, aby poprawić ocenę na ocenę śródroczną i roczną uczeń pracuje cały rok. 4. Kryteria oceniania poszczególnych form: a. Kryteria oceniania wypowiedzi ustnych - przy ocenie odpowiedzi ustnej bierze się pod uwagę następujące kryteria: zgodność wypowiedzi z tematem, stopień wyczerpania treści, rozwinięcie odpowiedzi, spójność i logiczne uporządkowanie wypowiedzi, płynność mówienia, dobór słownictwa, przestrzeganie poprawności językowej. b. Kryteria oceniania prac pisemnych - przy ocenie pracy pisemnej bierze się pod uwagę następujące kryteria: zgodność z celem i tematem oraz jego rozwinięcie, dobór treści (twórczy lub odtwórczy, formułowanie wniosków, samodzielność i oryginalność sądów w zależności od tematu), właściwa realizacja formy wypowiedzi (lub jej stosowne dobranie), kompozycja wypowiedzi, logiczne uporządkowanie treści z zachowaniem proporcji, spójność tekstu, język, jego bogactwo i komunikatywność, poprawność językowa, urozmaicenie składni, pisownia - przestrzeganie norm (ortografia, interpunkcja, akapity, czytelność i estetyka zapisu). Za pracę nie na temat uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną bez względu na pozostałe walory pracy. 3

4 Ocenę celującą za pracę otrzymuje uczeń, który nie popełnił błędów ortograficznych, interpunkcyjnych, językowych i rzeczowych, zastosował interesującą formę wypowiedzi, wprowadził środki celowo wzbogacające wypowiedź oraz wykazał się wrażliwością polonistyczną i umiejętnościami wykraczającymi poza materiał obowiązujący w danej klasie. c. Kryteria dyktand Kryteria oceny dyktand ustalane są do każdego dyktanda indywidualnie w zależności od jego trudności. Ocenę celującą otrzymuje uczeń za dyktando o podwyższonym stopniu trudności, w którym nie popełnił błędu ortograficznego ani interpunkcyjnego. 3 błędy interpunkcyjne liczone są jako 1 błąd ortograficzny. d. Technika głośnego czytania - przy ocenie głośnego czytania bierze się pod uwagę następujące kryteria: płynność czytania (ilość pomyłek, zacięć, poprawki wskazane przez nauczyciela), wyraźna wymowa (uczeń jest słyszany i rozumiany), właściwe tempo czytania, intonacja, modulacja głosu, przestrzeganie znaków interpunkcyjnych. e. Recytacja - przy ocenie recytacji bierze się pod uwagę następujące kryteria: znajomość tekstu (ilość pomyłek, zacięć ), wyraźne mówienie (uczeń jest słyszany i rozumiany), właściwe tempo mówienia (dostosowane do sytuacji lirycznej ukazanej w wierszu; przestrzeganie znaków interpunkcyjnych), wyraziste mówienie (uczeń dostosowuje sposób mówienia do sytuacji lirycznej ukazanej w teście; głosem wyraża uczucia, zaciekawia, wzrusza itp.). f. Zeszyt przedmiotowy - przy ocenie zeszytu bierze się pod uwagę następujące kryteria: systematyczność prowadzenia notatek, poprawność językową i ortograficzną zapisów, realizację uwag nauczyciela dotyczących prowadzenia zeszytu oraz zadań domowych, czytelność, przejrzystość, estetykę. g. Praca w grupach - przy ocenie pracy w grupie bierze się pod uwagę następujące kryteria: ogólne zaangażowanie w pracę grupy, bezpośredni wkład w realizację powierzonego zadania, stopień wywiązania się z pełnionej funkcji, umiejętność współpracy z innymi, Praca w grupie może być oceniana w skali 1 6 lub za pomocą plusów i minusów. Indywidualna ocena ucznia nie musi być taka sama, jak oceny jego kolegów z grupy, zależy bowiem od jego indywidualnego zaangażowania. 4

5 II. WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Nowe słowa na start, klasa 7. ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca Numer i temat lekcji 2. Oblicza miłości 3. Twórca i jego czasy Antoine de Saint- Exupéry 4., 5., 6., 7., 8. Antoine de Saint- Exupéry, Mały Książę (lektura obowiązkowa) Uczeń: opisuje obraz podaje nazwy barw użytych przez malarza wymienia najważniejsze elementy biografii Antoine a de Saint-Exupéry ego umiejscawia powstanie Małego Księcia w czasie określa rodzaj literacki wskazuje wydarzenia i sytuacje o charakterze baśniowym i realistycznym terminu przypowieść Uczeń potrafi to, co na ocenę dopuszczającą, oraz: wyjaśnia, dlaczego bohaterowie przedstawieni na obrazie mają zasłonięte twarze twórczość Antoine a de Saint-Exupéry ego zapisuje wydarzenia w punktach temat narracji w utworze tytułowego bohatera mieszkańców danych planet wskazuje przyczyny wyruszenia Małego Księcia w podróż Uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną, oraz: przedstawia skojarzenia związane z obrazem wskazuje elementy autobiograficzne w książce opisuje wewnętrzną przemianę pilota wskazuje w utworze cechy przypowieści omawia relację pomiędzy Małym Księciem a różą wyjaśnia symbolikę danych mieszkańców planet interpretuje znaczenie aforyzmów znajdujących się w Uczeń potrafi to, co na ocenę dobrą, oraz: interpretuje znaczenie barw wyraża swoją opinię na temat obrazu temat specyfiki Małego Księcia jako książki dla każdego odnosi zachowania mieszkańców danych planet do świata dorosłych omawia symbolikę podróży w odniesieniu do oraz w sensie ogólnym temat relacji międzyludzkich w odniesieniu do Uczeń: potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą, oraz: na temat komentarza artysty odnoszącego się do jego dzieł porównuje obraz z innymi tekstami kultury poruszającymi temat miłości temat wydarzeń historycznych współczesnych autorowi na temat obecności zachowań przedstawionych w utworze w świecie współczesnym omawia sposób przedstawienia relacji międzyludzkich w innych tekstach kultury porównuje utwór z jego ekranizacją w reżyserii Marka 5

6 9. Miłość i śmierć 10. To też miłość 11. Twórca i jego czasy Juliusz Słowacki 12., 13., 14., 15., 16. Juliusz Słowacki, Balladyna (lektura obowiązkowa) 17. Prawdziwa miłość referuje treść wiersza określa rodzaj literacki wskazuje podmiot liryczny w utworze danych fragmentów przyporządkowuje tekst do właściwego rodzaju literackiego i uzasadnia swój wybór wymienia najważniejsze elementy biografii Juliusza Słowackiego umiejscawia romantyzm w czasie dramatu dramatu określa czas i miejsce zdarzeń dokonuje podziału bohaterów na bohaterów realistycznych i bohaterów fantastycznych danych fragmentów określa funkcję zwrotów do adresata określa rodzaj narracji główną bohaterkę wskazuje w utworze cechy literatury fantastycznej wymienia najważniejsze cechy epoki romantyzmu zapisuje w punktach historię zbrodni Balladyny Balladynę Goplanę wskazuje sceny komiczne i tragiczne omawia cechy gatunkowe tragedii temat narracji utworze interpretuje decyzję Małego Księcia o odejściu interpretuje znaczenie wiersza wyjaśnia sens puenty omawia funkcję elementów fantastycznych dla wymowy danych fragmentów twórczość Juliusza Słowackiego określa funkcję świata fantastycznego w utworze różne sposoby sprawowania władzy przedstawione w utworze określa funkcję ironii w dramacie opisuje ewolucję Balladyny omawia emocje bohaterów temat znaczenia dzieciństwa w odniesieniu do temat sprzeczności zaprezentowanych w utworze interpretuje znaczenie danych fragmentów wskazuje powiązania pomiędzy twórczością Juliusza Słowackiego a światopoglądem epoki wyjaśnia, na czym polega tragizm tytułowej bohaterki wyjaśnia symboliczne znaczenie korony Popielów opisuje scenę sądu i śmierci tytułowej bohaterki analizuje sposób, w jaki bohaterowie mówią Osborne a na temat przyczyn i sensu lęku przed miłością na temat skutków zetknięcia z cierpieniem temat różnych rodzajów miłości, wskazując przykłady z wybranych tekstów kultury analizuje obraz Friedricha pod kątem cech romantycznych analizuje wskazany plakat teatralny formułuje na podstawie dramatu uniwersalne prawdy o ludzkiej psychice omawia nawiązania kulturowe obecne w dramacie na temat opłacalności 6

7 18. Jak budować akapity i skomponować tekst 19. Jak uzasadniać swoje zdanie 20., 21. Teatr określa rodzaj literacki fragmentów przedstawia elementy kompozycji wypowiedzi argumentacyjnej dobrze skomponowanego tekstu wymienia cechy składające się na wewnętrzną spójność wypowiedzi organizuje tekst, nie zawsze zachowując logikę odróżnia argument od przykładu w podanym tekście wskazuje tezę, argumenty i przykłady omawia specyfikę teatru starożytnej Grecji terminu przedstawienie realistyczne fragmentów temat uczucia łączącego bohaterów formułuje plan wypowiedzi argumentacyjnej porządkuje podaną wypowiedź wskazuje w podanym tekście zdanie główne akapitu tworzy wewnętrznie uporządkowane wypracowanie o umiarkowanym stopniu spójności formułuje argumenty do podanej tezy wskazuje zmiany, jakie zaszły w rozwoju teatru rozpoznaje elementy języka teatru w przedstawieniu omawia specyfikę teatru elżbietańskiego interpretuje tytuł o chorobie emocjonalnego angażowania się, w sytuacji gdy istnieje ryzyko utraty kochanej osoby koryguje dane wypracowanie formułuje wstęp do wypracowania tworzy wewnętrznie uporządkowane, na ogół spójne wypracowanie podaje przykłady do argumentów teatru antycznego obecne współcześnie omawia relacje pomiędzy dramatem a teatrem omawia specyfikę teatru współczesnego terminu przedstawienie awangardowe tworzy wewnętrznie uporządkowane, spójne wypracowanie formułuje wypowiedź o wnikliwej i konsekwentnej argumentacji, popartą trafnymi przykładami interpretuje wybrane przedstawienie teatralne temat roli reżysera w interpretacji tekstu dramatycznego na temat granic wolności reżysera w interpretacji tekstu dramatycznego pisze recenzję przedstawienia teatralnego 7

8 22. Fonetyka przypomnienie i uzupełnienie wiadomości 23. Upodobnienia i uproszczenia fonetyczne 24. Kiedy pisać ą oraz ę 25. Podsumowanie wiadomości terminów: głoska, spółgłoska, samogłoska, litera dokonuje podziału wyrazu na głoski wskazuje w wyrazie samogłoski i spółgłoski terminów: upodobnienia fonetyczne, ubezdźwięcznienia, udźwięcznienia, upodobnienia wsteczne i postępowe, upodobnienia wewnątrzwyrazowe, upodobnienia międzywyrazowe, utrata dźwięczności w wygłosie, uproszczenie grupy spółgłoskowej wskazuje spółgłoski powodujące upodobnienia terminu samogłoski nosowe referuje zasady pisowni samogłosek ą i ę w zakończeniach wyrazów odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie posługuje się określa funkcję głoski i w podanych wyrazach zapisuje wymowę wyrazu i wskazuje różnice pomiędzy wymową a pisownią na ogół poprawnie wymawia wyrazy wskazuje kierunek upodobnienia w podanych wyrazach wskazuje upodobnienia międzywyrazowe w podanym tekście wyjaśnia przyczynę problemu z zapisem samogłosek ą i ę wykorzystuje najważniejsze konteksty dokonuje poprawnego podziału wyrazu poprawnie wymawia wyrazy wskazuje wyrazy, w których wolno lub należy upraszczać grupy spółgłoskowe wskazuje wyrazy, w których nie wolno upraszczać grup spółgłoskowych wskazuje przykłady wyrazów kończących się na ą i ę wskazuje słowa, w których ą wymienia się na ę oraz ę na ą wyciąga wnioski określa własne stanowisko koryguje błędną wymowę wyrazów koryguje błędy w wymowie i wyjaśnia ich przyczynę bezbłędnie stosuje zasady pisowni ą i ę w wypowiedzi pisemnej poprawnie interpretuje wymagany materiał właściwie argumentuje układa zdania ćwiczące wymowę wykorzystuje bogate konteksty formułuje i rozwiązuje problemy badawcze 8

9 27. Pochwała życia 28. Twórca i jego czasy Jan Kochanowski 29. Przepis na szczęście (Jan Kochanowski poeta wymieniony w podstawie programowej) terminami i pojęciami: paradoks, ironia, tragedia, akapit, argument, przykład, wypowiedź argumentacyjna, kompozycja, wewnętrzna spójność, głoska, samogłoska, spółgłoska, upodobnienia i uproszczenia fonetyczne opisuje, co zostało przedstawione na obrazie terminów: renesans, humanizm wymienia najważniejsze etapy życia Jana Kochanowskiego umiejscawia renesans w czasie terminów: fraszka, apostrofa, archaizm fraszek wskazuje podmiot liryczny we fraszkach wskazuje adresata lirycznego fraszki Na wskazuje podział obrazu na części tematyczne opisuje postacie przedstawione na obrazie twórczość Jana Kochanowskiego temat podmiotu lirycznego w każdej z fraszek wskazuje apostrofę i wyjaśnia jej funkcję przedstawia współczesną formę wskazanych omawia kolorystykę dzieła przedstawia na podstawie wybranych źródeł cechy impresjonizmu wskazuje charakterystyczne cechy renesansu przedstawia stosunek Jana Kochanowskiego do natury na podstawie fraszki Na lipę wskazuje kontekst biograficzny we fraszce Na dom w Czarnolesie uogólnia, podsumowuje i porównuje temat wyjątkowego charakteru dzieła Renoira impresjonizmu na obrazie omawia związek twórczości Jana Kochanowskiego ze światopoglądem epoki omawia renesansowy charakter fraszek omawia wybrany obraz impresjonistyczny renesansowe na obrazie Mantegny na temat najważniejszych aspektów życia 9

10 30. Na scenie życia (Jan Kochanowski poeta wymieniony w podstawie programowej) 31. Sztuka życia (Jan Kochanowski poeta wymieniony w podstawie programowej) 32. Radość życia (Jan Kochanowski poeta wymieniony w podstawie programowej) 33. Szczęście poety dom w Czarnolesie wskazuje archaizmy w utworach terminów: fraszka, wiersz sylabiczny, rym, powtórzenie, archaizm fraszek wskazuje archaizmy w utworach terminów: pieśń, cnota, pytanie retoryczne wiersza wskazuje podmiot liryczny wskazuje adresata lirycznego terminów: pieśń, rym gramatyczny, apostrofa, personifikacja wiersza wskazuje podmiot liryczny terminów: Skamander, metafora, słowa potoczne, optymizm archaizmów przedstawia obraz młodości zawarty w utworze Na młodość dokonuje podziału podanych fraszek na fraszki filozoficzne i fraszki obyczajowe przedstawia układ rymów we fraszkach przedstawia współczesną formę wskazanych archaizmów temat podmiotu lirycznego podaje nazwy rodzajów rymów występujących w wierszu temat podmiotu lirycznego podaje nazwy rodzajów rymów występujących w wierszu temat podmiotu lirycznego wskazuje omawia funkcję powtórzenia na początku fraszki O żywocie ludzkim omawia funkcję środków stylistycznych użytych w utworach przedstawia postawę życiową, do której przekonuje podmiot liryczny omawia funkcję zdań rozkazujących w pieśni interpretuje metafory zawarte w wierszu omawia funkcję apostrofy pojawiającej się w ostatniej strofie wiersza omawia funkcję personifikacji opisuje przeżycia, których doświadcza podmiot liryczny interpretuje metaforę omawia refleksję o człowieku zawartą we fraszce O żywocie ludzkim interpretuje ostatnie zdanie wiersza wyjaśnia przesłanie wiersza interpretuje zakończenie wiersza na temat aktualności fraszki Na młodość na temat cech, którymi należy się wykazać w celu osiągnięcia dobrej sławy odnajduje w dowolnych źródłach informacje na temat filozofii epikurejskiej temat sposobów okazywania zadowolenia z życia i 10

11 34. Być szczęśliwym 35. Chwytaj dzień 36. Odważnym szczęście sprzyja 37. Wiedzieć, czego się chce wiersza wskazuje podmiot liryczny wiersza wskazuje podmiot liryczny terminów: carpe diem, sentencja referuje fragment powieści omawia świat przedstawiony danego fragmentu określa przynależność danego fragmentu do rodzaju literackiego referuje fragment powieści określa przynależność fragmentu do rodzaju literackiego terminów: sumo, motto referuje fragment powieści określa przynależność danego fragmentu do rodzaju literackiego sformułowania, które wiążą się z radością życia temat podmiotu lirycznego dokonuje podziału wiersza na części tematyczne bohaterów występujących w danym fragmencie opisuje nastroje uczniów po wejściu do klasy określa typ narracji występującej w danym fragmencie każdą z bohaterek wyjaśnia przyczynę sporu pomiędzy bohaterkami przytacza argumenty wysuwane przez bohaterki określa typ narracji występującej w danym fragmencie bohaterów danego fragmentu dokonuje podziału powstałą na bazie związku frazeologicznego mieć zielono w głowie omawia symbolikę ogrodu, przywołując kontekst biblijny określa funkcję środków stylistycznych użytych w wierszu interpretuje tytuł wyjaśnia, w jaki sposób zacytowany na lekcji wiersz łączy się z łacińską sentencją opisuje przeżycia wewnętrzne wybranego uczestnika lekcji interpretuje tytuł omawia argumentację bohaterek słów: Widzę w tobie grubego gościa wylicza cechy, które wskazują na to, że Shomintsu jest dobrym trenerem interpretuje przyjęcie przez podmiot liryczny postawy wyprostowanej omawia postrzeganie szczęścia przez podmiot liryczny wyjaśnia przesłanie prowadzonej przez nauczyciela lekcji wypowiada swoją opinię na temat przeczytanego fragmentu wyraża swoją opinię na temat sporu zaprezentowanego we fragmencie mądrości życiowej przekazanej przez trenera optymizmu temat życia i twórczości Czesława Miłosza referuje treść całego na podstawie książki lub filmu omawia rolę, jaką odegrał Keating w życiu uczniów temat sposobów osiągania szczęścia tworzy pracę pisemną związaną z tematem lekcji pisze opowiadanie, którego mottem są słowa: Celem nie jest koniec drogi, tylko posuwanie się naprzód 11

12 38., 39. Opis sytuacji, przeżyć wewnętrznych i dzieła sztuki 40. Akcent wyrazowy 41. Kiedy pisać i, a kiedy j 42. Podsumowanie terminów: opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych, opis dzieła sztuki wymienia elementy składające się na opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych i opis dzieła sztuki przedstawia zasady stosowania akcentu wyrazowego referuje zasady pisowni wyrazów, w których litera i oznacza spółgłoskę j referuje zasady pisowni zakończeń -i, - ji oraz -ii odtwarza najważniejsze fakty, treści na części ze względu na poruszane problemy omawia sytuacje przedstawione na ilustracjach opisuje emocje postaci przedstawionych na ilustracjach poprawnie akcentuje przeczytane wyrazy na ogół poprawnie stosuje zasady pisowni i i j w podanych wyrazach na ogół poprawnie stosuje zasady pisowni zakończeń -i, -ji oraz -ii w podanych wyrazach wykorzystuje najważniejsze redaguje opis sytuacji na podstawie podanego planu opisuje uczucia i stany wewnętrzne bohaterów podanej sytuacji odnajduje w dowolnych źródłach symboliczne znaczenia wskazanych elementów występujących na obrazach wskazuje rzeczowniki, w których akcent pada na 3. sylabę od końca poprawnie stosuje zasady pisowni i i j w podanych wyrazach poprawnie stosuje zasady pisowni zakończeń -i, -ji oraz -ii w podanych wyrazach wyciąga wnioski określa własne tworzy dobrze zorganizowany, jasny i zrozumiały opis sytuacji redaguje pogłębiony opis przeżyć wewnętrznych, trafnie nazywając uczucia oraz stany psychiczne i posługując się bogatym słownictwem wnikliwie przedstawia przy opisie dzieła sztuki elementy charakterystyczne, w sposób kompetentny omawia cechy artyzmu, ocenia i interpretuje dzieło sztuki, ujawniając wrażliwość stosuje w wypowiedzi wyrazy, w których akcent pada na 3. i 4. sylabę od końca tworzy własny tekst, wykorzystując w nim wyrazy z zakończeniami -i, -ji oraz -ii poprawnie interpretuje wymagany materiał wykorzystuje bogate konteksty 12

13 wiadomości 44. Charaktery 45. Twórca i jego czasy Ignacy Krasicki 46. W krzywym zwierciadle (Ignacy Krasicki poeta wymieniony w podstawie programowej) 47. Twórca i jego czasy Aleksander Fredro sądy i opinie posługuje się terminami i pojęciami: fraszka, archaizm, pieśń, wiersz sylabiczny, rymy gramatyczne, opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych, opis dzieła sztuki, akcent wyrazowy terminów: plan pierwszy, plan drugi, tło, portret opisuje, co przedstawia obraz wymienia najważniejsze etapy życia Ignacego Krasickiego umiejscawia epokę oświecenia w czasie terminu satyra satyry określa rodzaj literacki wskazuje narratora terminów: romantyzm, komedia konteksty stanowisko właściwie argumentuje uogólnia, podsumowuje i porównuje omawia sposób przedstawienia Napoleona twórczość Ignacego Krasickiego dokonuje podziału na części tematyczne szlachcica oraz jego żonę wskazuje na podstawie tekstu cechy gatunkowe satyry twórczość Aleksandra Fredry Napoleona podkreślone na portrecie charakterystyczne oświecenia omawia problem poruszony w satyrze omawia związek satyry ze światopoglądem epoki charakterystyczne romantyzmu interpretuje wymowę obrazu omawia związek twórczości Ignacego Krasickiego ze światopoglądem epoki nad celowością ośmieszania postaw i zachowań w procesie dydaktycznym wyjaśnia, na czym polegała wyjątkowość Aleksandra Fredry na formułuje i rozwiązuje problemy badawcze przybliża sylwetkę Napoleona napisów znajdujących się na obrazie i analizuje ich znaczenie w kontekście wymowy obrazu omawia obraz Jana Matejki na temat zalet i wad obcych wpływów kulturowych omawia genezę Zemsty 13

14 48., 49., 50., 51. Aleksander Fredro, Zemsta (lektura obowiązkowa) 52. Silny charakter 53. Przejść próbę wymienia najważniejsze etapy życia Aleksandra Fredry umiejscawia epokę romantyzmu w czasie terminów: komedia, komizm charakterów, komizm sytuacyjny, komizm słowny, akt, scena, didaskalia, karykatura, bohaterowie pierwszoplanowi, bohaterowie drugoplanowi, bohaterowie epizodyczni, motto dramatu przyporządkowuje utwór do rodzaju literackiego określa czas i miejsce akcji danych fragmentów określa rodzaj narracji terminu wywiad wywiadu gatunkowe dokonuje podziału bohaterów na pierwszoplanowych, drugoplanowych i epizodycznych bohaterów wskazuje wątek główny i wątki poboczne podaje przykłady różnych rodzajów komizmu bohatera danych fragmentów wyjaśnia, w jaki sposób bohater wywiadu definiuje ból opisuje powód wyjaśnia, na czym polega komizm charakterów, komizm sytuacyjny i komizm słowny w dramacie wyjaśnia, na czym polega karykaturalne przedstawienie bohaterów interpretuje tytuł dramatu wyjaśnia sens motta omawia sposób przedstawienia przeżyć wewnętrznych bohatera interpretuje słowa bohatera: Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać omawia różnice między dzieciństwem a dorosłością według Jana Meli tle epoki analizuje scenę oświadczyn Papkina pod względem stosowności stylu do sytuacji analizuje zakończenie dramatu i omawia jego przesłanie analizuje sposób przedstawienia rekinów pisze charakterystykę Jana Meli podaje przykłady przedstawienia motywu zemsty w innych tekstach kultury wskazuje w dramacie elementy kultury sarmackiej porównuje treść dramatu z ekranizacją Andrzeja Wajdy na temat sentencji: Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać i odnosi ją do wybranych tekstów kultury postać rzeczywistą lub fikcyjną, która musiała zmagać się z 14

15 54. Panować nad życiem 55. Na przekór stereotypom 56. Czarny charakter 57. Charakterystyka danych fragmentów określa rodzaj narracji danego fragmentu określa czas i miejsce akcji fragmentu terminów: czarny charakter, komiks, wyraz dźwiękonaśladowczy komiksu terminów: charakterystyka, charakterystyka postaci, autocharakterystyka, charakterystyka założenia fundacji i jej cele wymienia cechy charakteru bohatera wywiadu omawia świat przedstawiony wskazuje problem, z którym musi się zmierzyć bohaterka fragmentów temat sposobu narracji bohaterów wskazuje, co zaskoczyło Kubę podczas spotkania z Magdą przedstawia reakcje otoczenia na związek Magdy i Kuby omawia znane sobie przykłady czarnych charakterów z wybranych tekstów kultury omawia różnice pomiędzy charakterystyką statyczną a charakterystyką dynamiczną omawia funkcję narracji pierwszoosobowej we fragmentach temat relacji pomiędzy bohaterką a doktorem wyjaśnia, dlaczego Kuba zainteresował się niepełnosprawną koleżanką wyjaśnia, w jakim celu Magda posługuje się ironią wyjaśnia sens tytułu temat sposobu prezentacji Lorda Vadera w podanym fragmencie komiksu tworzy plan charakterystyki wybranej postaci literackiej bądź filmowej interpretuje słowa bohaterki mówiące o tym, że największym jej przeciwnikiem jest ona sama ocenia reakcje otoczenia na związek Magdy i Kuby omawia przyczyny wzajemnego dystansu pomiędzy osobami pełno- i niepełnosprawnymi analizuje funkcję czarnego charakteru w wybranym tekście kultury przedstawia swoją opinię na temat komiksu pisze charakterystykę zawierającą opis wyglądu zewnętrznego postaci i wnikliwy opis cech charakteru, konsekwentnie poparty trafnie dobranymi przeciwnościami losu wyjaśnia na wybranych przykładach z tekstów kultury, co to oznacza sformułowanie przejąć kontrolę nad własnym życiem na temat sposobu postępowania wobec osób niepełnosprawnych przedstawia tekst kultury podejmujący temat osób niepełnosprawnych przedstawia fabułę Gwiezdnych wojen omawia rodzaj rysunku zastosowanego w podanym komiksie tworzy charakterystykę porównawczą dwóch postaci literackich lub filmowych 15

16 58., 59. Malarstwo 60. Czasownik przypomnienie i uzupełnienie wiadomości 61. Strony czynna i bierna czasownika porównawcza wskazuje elementy składające się na charakterystykę wymienia etapy rozwoju malarstwa terminów: czasownik osobowy, czasownik nieosobowy, czasowniki dokonane, czasowniki niedokonane wymienia, przez co odmienia się czasownik odróżnia formy nieosobowe czasownika od form osobowych terminów: strona czynna, strona bierna, wykonawca czynności, obiekt czynności, czasownik przechodni, czasownik nieprzechodni przedstawia zasadę tworzenia strony biernej czasownika wskazuje najważniejsze cechy malarstwa na poszczególnych etapach rozróżnia najważniejsze typy dzieł malarskich ze względu na temat określa formy gramatyczne czasownika uzupełnia zdania czasownikami w odpowiedniej formie przekształca zdania ze strony czynnej na bierną i odwrotnie odróżnia czasowniki przechodnie od czasowników nieprzechodnich wskazuje wypowiedzi, w których najważniejszą rolę odgrywa wykonawca czynności oraz te, w których najistotniejszy omawia elementy języka malarstwa na wybranym dziele redaguje zdania z nieosobowymi formami czasownika zakończonymi na -no, - to przekształca zdania, używając odpowiedniej formy czasownika wskazuje, w jakich okolicznościach używamy strony biernej odnajduje w tekście czasowniki w stronie biernej i wyjaśnia, w jakim celu zostały użyte przykładami ocenia dzieło sztuki według podanych kryteriów modyfikuje wypowiedź za pomocą zmiany aspektu sporządza notatkę z zastosowaniem nieosobowych form czasownika używa strony biernej w tekstach oficjalnych, np. w stylu urzędowym wypowiada opinię na temat sztuki abstrakcyjnej przygotowuje prezentację na temat wybranego artysty tworzy pisemną recenzję wybranego dzieła sztuki redaguje instrukcję, w której wykorzystuje czasowniki w trybie rozkazującym odmienia czasowniki kłopotliwe 16

17 62. Imiesłowy nietypowe formy czasownika 63. Pisownia nie z imiesłowami 64. Podsumowanie wiadomości 66. Ojczyzna przedstawia klasyfikację imiesłowów wskazuje imiesłowy w tekście wymienia zasady pisowni nie z imiesłowami odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie posługuje się terminami i pojęciami: charakterystyka, karykatura, komiks, strona czynna czasownika, strona bierna czasownika, aspekt, formy osobowe czasownika, formy nieosobowe czasownika, imiesłowy terminów: pierwszy plan, drugi plan, symbol, ciepła paleta barw opisuje obraz, uwzględniając podział na plany jest obiekt czynności tworzy imiesłowy od podanych czasowników odmienia imiesłowy przymiotnikowe stosuje zasady pisowni nie z imiesłowami tworzy imiesłowy z przeczeniem nie wykorzystuje najważniejsze konteksty czasu, w jakim powstał obraz Jacka Malczewskiego Ojczyzna, dla jego wymowy przekształca zdania podrzędne w imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe z określeniami przekształca wskazane zdania na konstrukcje z imiesłowami przysłówkowymi zastępuje określenia oznaczające cechy z imiesłowami z przeczeniem nie wyciąga wnioski określa własne stanowisko interpretuje symbolikę kajdan przedstawionych na obrazie wskazuje i poprawia błędy związane z użyciem imiesłowów redaguje tekst z użyciem wszystkich rodzajów imiesłowów redaguje tekst z użyciem imiesłowów z przeczeniem nie poprawnie interpretuje wymagany materiał właściwie argumentuje uogólnia, podsumowuje i porównuje analizuje wpływ barw na wymowę obrazu wykorzystuje bogate konteksty formułuje i rozwiązuje problemy badawcze przedstawia podobny sposób przedstawiania ojczyzny w innych tekstach kultury 17

18 67. Twórca i jego czasy Adam Mickiewicz 68. Poświęcić się dla ojczyzny (Adam Mickiewicz poeta wymieniony w podstawie programowej) 69., 70. Walczyć za ojczyznę (Adam Mickiewicz poeta wymieniony w podstawie programowej) 71. Tęsknota za ojczyzną terminu romantyzm wymienia najważniejsze etapy życia Adama Mickiewicza umiejscawia epokę romantyzmu w czasie terminu powstanie narodowowyzwoleńcze wiersza Adama Mickiewicza Reduta Ordona określa rodzaj literacki terminów: hierarchia wartości, neologizm referuje treść wiersza twórczość Adama Mickiewicza opisuje bohaterkę wiersza Adama Mickiewicza Śmierć Pułkownika wymienia wartości istotne dla bohaterki wiersza temat narratora wskazuje przykłady animizacji wskazuje wyrazy dźwiękonaśladowcze temat adresata lirycznego nazywa uczucia charakterystyczne romantyzmu terminu romantyczna legenda bohatera interpretuje ostatnią strofę omawia funkcję porównania bohaterki wiersza do Czarnieckiego omawia sposób przedstawienia wydarzeń porównuje sposób przedstawienia napastników i obrońców omawia sposób przedstawienia cara określa funkcję animizacji określa funkcję nagromadzenia wyrazów dźwiękonaśladowczych w utworze omawia znaczenie refrenu dla wymowy wiersza interpretuje znaczenie omawia związek pomiędzy twórczością Adama Mickiewicza a ideami epoki temat klimatu dominującego w wierszu formułuje przesłanie Reduty Ordona temat hierarchii ważności podmiotu lirycznego omawia wskazane obrazy pod kątem ich związku z epoką przedstawia sylwetkę Emilii Plater na podstawie dowolnych źródeł przedstawia sylwetkę Juliana Konstantego Ordona na podstawie dowolnych źródeł omawia obraz Józefa Chełmońskiego Bociany 18

19 72. Twórca i jego czasy Henryk Sieniewicz 73., 74. Henryk Sienkiewicz, Latarnik (lektura obowiązkowa) 75. Wielokulturowość 76. Mała ojczyzna wskazuje podmiot liryczny i adresata lirycznego terminów: pozytywizm, emigracja wymienia najważniejsze etapy życia Henryka Sienkiewicza umiejscawia epokę pozytywizmu w czasie terminów: nowela, punkt kulminacyjny, emigrant, symbol noweli podaje nazwę rodzaju narracji terminów: dwukulturowość, stereotyp relacjonuje treść artykułu terminów: wiersz biały, podmiotu lirycznego opisuje kraj przedstawiony przez podmiot liryczny wskazuje w wierszu neologizmy hasła: dla pokrzepienia serc twórczość Henryka Sienkiewicza omawia świat przedstawiony noweli gatunkowe noweli głównego bohatera wymienia cechy artykułu wskazujące na jego przynależność do publicystyki wymienia zaprezentowane w tekście stereotypy dotyczące Polski i Polaków przedstawia obraz ojczyzny wyłaniający określenia światło-cień w kontekście wiersza omawia funkcję neologizmów w wierszu charakterystyczne pozytywizmu przedstawia przemianę głównego bohatera omawia przyczyny tułaczki Skawińskiego, także te niewyrażone bezpośrednio omawia sposób, w jaki bohater reaguje na pierwsze wersy Pana Tadeusza przedstawia zjawisko społeczne opisane przez autorkę określa funkcję środków stylistycznych analizuje sposób osiągnięcia nostalgicznego nastroju wiersza omawia genezę Latarnika temat wyjątkowości twórczości Henryka Sienkiewicza na tle epoki temat sposobu postrzegania ojczyzny przez Skawińskiego interpretuje symbolikę latarni morskiej formułuje przesłanie omawia obraz Polski wyłaniający się z przywołanych w tekście wypowiedzi temat własnego omawia hasło dla pokrzepienia serc w kontekście twórczości Henryka Sienkiewicza temat problemów, z jakimi borykają się emigranci i uchodźcy omawia kontekst historyczny noweli na temat stereotypów dotyczących Polski i Polaków opracowuje mapę myśli dotyczącą 19

20 77. Odnaleźć swoje korzenie 78. Opuścić ojczyznę 79., 80. Wypowiedź argumentacyjna wiersz wolny, mała ojczyzna referuje treść wiersza danych fragmentów podaje nazwę rodzaju narracji terminów: fantastyka, symbol danych fragmentów podaje nazwę rodzaju narracji terminów: teza, argument, wnioski wymienia etapy przygotowywania wypowiedzi argumentacyjnej odnajduje tezę i argumenty w podanym tekście się z wiersza podaje nazwy środków stylistycznych użytych w wierszu wiersza wolnego temat narratora opisuje świat przedstawiony temat roli opowieści w życiu narratora omawia świat przedstawiony we fragmentach temat bohaterów występujących w danych fragmentach świadczące o tym, że podany fragment nie należy do literatury realistycznej wymienia chwyty argumentacyjne zawartych w wierszu omawia język wiersza omawia relację pomiędzy narratorem a światem przedstawionym interpretuje gest kobiet z plemienia Kinte wobec przybysza interpretuje tytuł interpretuje symbolikę pierścienia omawia rozważania Froda dotyczące domu wskazuje w tekście argumenty nierzeczowe pojmowania pojęcia małej ojczyzny analizuje relacje pomiędzy głównym bohaterem a utraconą ojczyzną interpretuje symbolikę podróży Froda przedstawia własne refleksje na temat postrzegania domu z perspektywy podróży formułuje wnikliwą, przekonującą i konsekwentną argumentację do podanej tezy ojczyzny tworzy samodzielną wypowiedź pisemną pt. Moja mała ojczyzna na temat sensu poszukiwania własnych korzeni temat kontekstu historycznego danych fragmentów omawia inne, znane sobie teksty kultury należące do fantastyki (literatura, film, komiks) wskazuje różnice pomiędzy fantastyka a science fiction przedstawia swoje zdanie na temat fantastyki odróżnia wypowiedź argumentacyjną od takiej, która wskazuje jedynie związek przyczynowo-skutkowy 20

21 81. Rzeźba 82. Zdanie złożone przypomnienie wiadomości 83., 84. Rodzaje zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie 85. Przecinek w zdaniu złożonym wymienia etapy rozwoju rzeźby wskazuje zdania złożone odróżnia zdania złożone współrzędnie od zdań złożonych podrzędnie wymienia rodzaje zdań złożonych wskazuje spójniki, przed którymi należy postawić przecinek w zdaniu złożonym współrzędnie wymienia zasady stosowania przecinków w zdaniach złożonych wskazuje najważniejsze cechy rzeźby na poszczególnych etapach rozróżnia najważniejsze typy dzieł rzeźbiarskich ze względu na temat wskazuje pytanie, na które odpowiadają dane zdania podrzędne podaje nazwy rodzajów zdań złożonych wskazuje zdania złożone współrzędnie i określa ich typy przyporządkowuje zdania współrzędne stosownie do podanego wykresu wskazuje zdania podrzędne przydawkowe i formułuje do nich pytania wskazuje zdania podrzędne dopełnieniowe i formułuje do nich pytania wskazuje zdania złożone współrzędnie, w których brakuje przecinków omawia elementy języka rzeźby na wybranym dziele przyporządkowuje wykresy do zdań sporządza wykresy zdań złożonych współrzędnie przyporządkowuje zdania podrzędne stosownie do podanego wykresu formułuje zdania podrzędne i stawia przecinki w odpowiednich miejscach ocenia dzieło sztuki według podanych kryteriów sporządza wykresy zdań złożonych sporządza wykresy zdań złożonych i podaje nazwy typów zdań podrzędnych przekształca tekst, stawiając przecinki w odpowiednich miejscach wypowiada swoją opinię na temat rzeźby abstrakcyjnej przygotowuje prezentację na temat wybranego artysty tworzy pisemną recenzję wybranego dzieła sztuki 21

22 86. Podsumowanie wiadomości 88. Wyobraźnia 89. Twórca i jego dzieło Adam Mickiewicz 90. Wyobraźnia ludowa (Adam Mickiewicz poeta wymieniony w podstawie programowej) odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie posługuje się terminami i pojęciami: wypowiedź argumentacyjna, neologizm, nowela, opowiadanie, wiersz biały, wiersz wolny, fantastyka, zdania złożone współrzędnie, zdania złożone podrzędnie terminów: realizm, fantastyka, paleta barw opisuje, co widzi na obrazie terminów: ballada, manifest, egzotyka, orient, romantyzm wymienia podróże odbyte przez Adama Mickiewicza terminów: ballada, realizm, fantastyka, punkt kulminacyjny, nauka moralna ballady Świtezianka określa przynależność do rodzaju literackiego wykorzystuje najważniejsze konteksty określa temat dzieła wskazuje elementy realistyczne i fantastyczne na obrazie omawia znaczenie podróży na Krym dla poety ustala, jaką wiedzę na temat świata przedstawionego ma narrator wskazuje elementy realistyczne i fantastyczne wskazuje punkt kulminacyjny bohaterów wyciąga wnioski określa własne stanowisko omawia funkcję palety barw zastosowanej przez malarza interpretuje tytuł dzieła temat znaczenia podróży dla romantyków omawia stosunek narratora do opowiadanych zdarzeń objaśnia sens nauki moralnej sformułowanej w utworze gatunkowe poprawnie interpretuje wymagany materiał właściwie argumentuje uogólnia, podsumowuje i porównuje interpretuje znaczenie kształtu znajdującego się w centrum obrazu wyjaśnia, na czym polegał przełomowy charakter Ballad i romansów na temat nauki moralnej wyrażonej w balladzie wykorzystuje bogate konteksty formułuje i rozwiązuje problemy badawcze na podstawie wybranych źródeł wyjaśnia znaczenie terminu surrealizm omawia obraz Juliusza Kossaka Adam Mickiewicz z Sadykiem Paszą w Turcji wskazuje elementy estetyki romantycznej na obrazie Johna Williama Waterhouse a Pani z Shalott 22

23 91. Natura i wyobraźnia (Adam Mickiewicz poeta wymieniony w podstawie programowej) 92. Strach i wyobraźnia 93. Na skrzydłach wyobraźni 94. Baśniowa wyobraźnia terminu sonet wiersza Stepy akermańskie ustala przynależność do rodzaju literackiego wskazuje podmiot liryczny terminów: punkt kulminacyjny, nastrój grozy danych fragmentów terminów: sonet, personifikacja wiersza wskazuje podmiot liryczny terminów: puenta, neologizm, symbol temat podmiotu lirycznego dokonuje podziału na dwie części wskazuje zastosowane środki stylistyczne temat narratora danych fragmentów bohaterów danych fragmentów wskazuje punkt kulminacyjny temat podmiotu lirycznego wskazuje środki stylistyczne ustala przynależność gatunkową wiersza temat narratora bohaterów omawia kompozycję określa funkcję środków stylistycznych użytych w wierszu omawia sposób przedstawienia ciszy w końcówce omawia relacje pomiędzy bohaterami interpretuje wydarzenia symboliczne zawarte w danych fragmentach określa funkcję środków stylistycznych użytych w wierszu wyjaśnia metaforyczny sens ostatniej strofy wiersza wyjaśnia metaforyczne znaczenie związków frazeologicznych, w których znajduje się słowo skrzydła określa nastrój omawia funkcję neologizmów zastosowanych w wierszu określa nastrój wiersza i wyjaśnia, jakimi środkami jest on budowany interpretuje puentę analizuje sposób tworzenia atmosfery grozy interpretuje przesłanie na podstawie puenty podejmuje rozważania na temat pochodzenia zła w świecie omawia sposób przedstawienia natury w wybranym tekście kultury wskazuje środki filmowe przydatne do przedstawienia atmosfery danych fragmentów omawia sposób tworzenia atmosfery grozy w wybranym tekście kultury popularnej wskazuje konteksty i nawiązania na temat popularności baśni 23

24 95. Żyć w świecie wyobraźni 96., 97. Rozprawka 98. Grafika 99. Wypowiedzenie wielokrotnie złożone określa przynależność do rodzaju literackiego fragmentów podaje nazwę rodzaju narracji terminów: teza, hipoteza, argumenty referuje trzy możliwe schematy pisania rozprawki wymienia etapy rozwoju grafiki terminów: wypowiedzenie określa czas i miejsce akcji bohaterów danych fragmentów formułuje argumenty do podanego zagadnienia tworzy plan rozprawki na podstawie podanej dyskusji wskazuje najważniejsze cechy grafiki na poszczególnych etapach odróżnia grafikę artystyczną od grafiki użytkowej wskazuje zdanie główne w wypowiedzeniu interpretuje symbolikę Dusiołka omawia relacje między bohaterkami temat reakcji narratorki na przyjaźń Liliany z Kasią omawia funkcję wyrazów potocznych w danych fragmentach formułuje argumenty i kontrargumenty do podanej tezy wymienia i opisuje najważniejsze techniki graficzne sporządza wykres zdania wielokrotnie złożonego analizuje ostatnią wypowiedź bohaterki wskazuje wady i zalety życia w świecie wyobraźni pisze rozprawkę w której: - zawarta została właściwa teza bądź hipoteza - argumentacja jest wnikliwa, przekonująca i konsekwentna - przedstawiona została własna opinia dotycząca zadanego tematu, ujawniająca szczególną wrażliwość/wnikliwość piszącego ocenia dzieło sztuki według podanych kryteriów dokonuje opisu składniowego sporządzonego wykresu na temat ludzkiej potrzeby fantazjowania interpretuje obraz Salvadora Dalego Miraż tworzy prezentację na temat wybranej subkultury terminu kontrkultura i podaje przykłady przygotowuje prezentację na temat wybranego artysty grafika tworzy pisemną recenzję wybranego dzieła sztuki 24

25 100. Mowa niezależna i zależna 101. Zasady cytowania cudzych tekstów wielokrotnie złożone, zdanie główne dokonuje podziału wypowiedzeń wielokrotnie złożonych na wypowiedzenia składowe terminów: mowa zależna, mowa niezależna wyjaśnia różnice pomiędzy mową niezależna a mową zależną terminów: cytat, prawo autorskie, plagiat, źródło, przypis bibliograficzny wymienia zasady cytowania cudzych tekstów złożonym stosuje odpowiednią interpunkcję w zdaniach wielokrotnie złożonych w podanym tekście wskazuje mowę zależną i mowę niezależną zapisuje dowolny dialog w formie mowy zależnej przy zapisie dialogu stosuje poprawną interpunkcję stosuje odpowiednie słownictwo przy wprowadzaniu cytatów wplata cytat w wypowiedź, stosując odpowiednie zwroty wprowadzające i znaki interpunkcyjne przekształca grupy zdań pojedynczych w wypowiedzenia wielokrotnie złożone redaguje tekst, w którym wypowiedzi bohaterów zapisuje w formie mowy niezależnej poprawnie zapisuje przypis bibliograficzny koryguje zbyt długie wypowiedzenia wielokrotnie złożone przekształca mowę zależna na niezależną i odwrotnie opracowuje bibliografię dotyczącą podanego tematu 102. Podsumowanie wiadomości 104. Dobro i zło odtwarza najważniejsze fakty, sądy i opinie posługuje się terminami i pojęciami: rozprawka, ballada, sonet, mowa niezależna, mowa zależna, cytat, przypis bibliograficzny terminów: realizm, źródło światła wykorzystuje najważniejsze konteksty wskazuje głównych bohaterów obrazu wyciąga wnioski określa własne stanowisko interpretuje gesty bohaterów obrazu omawia rolę światła poprawnie interpretuje wymagany materiał właściwie argumentuje uogólnia, podsumowuje i porównuje omawia kontekst biblijny interpretuje wymowę wykorzystuje bogate konteksty formułuje i rozwiązuje problemy badawcze omawia inny wybrany obraz Caravaggia 25

26 105. Twórca i jego czasy Charles Dickens 106., 107., 108., 109. Charles Dickens, Opowieść wigilijna (lektura obowiązkowa) 110. Twórca i jego dzieło Adam Mickiewicz 111., 112., 113., 114. Adam Mickiewicz, Dziady cz. II (lektura obowiązkowa) opisuje, co dzieje się na obrazie Caravaggia Powołanie św. Mateusza wymienia najważniejsze etapy życia Charlesa Dickensa umiejscawia epokę wiktoriańską w czasie terminów: ironia, symbol, problemy społeczne, realizm, fantastyka określa przynależność do rodzaju literackiego podaje nazwę rodzaju narracji terminów: folklor, lud, dziady opisuje obrzęd dziadów terminów: dramat romantyczny, dziady, guślarz, motto, wierzenia ludowe, nauka moralna temat strojów bohaterów twórczość Charlesa Dickensa omawia świat przedstawiony przedstawia realia społeczne przedstawione w utworze wymienia problemy społeczne zaprezentowane w utworze głównego bohatera wskazuje elementy fantastyczne w utworze wskazuje rodzimy folklor jako główne źródło inspiracji we wczesnej twórczości Adama Mickiewicza temat obrzędu dziadów wskazuje elementy obrzędów pogańskich i chrześcijańskich na obrazie charakterystyczne epoki wiktoriańskiej omawia stosunek narratora do bohatera omawia sposób przedstawienia duchów nazywa emocje towarzyszące Scrooge owi w czasie podróży w czasie i przestrzeni wyjaśnia, na czym polega wewnętrzna przemiana bohatera określa funkcję elementów fantastycznych w utworze wyjaśnia powiązania pomiędzy biografią poety a tematem jego wczesnych dzieł omawia funkcję czasu i sposobu przywołania danych duchów wyjaśnia, na czym polegała wina danych duchów dzieła omawia związek pomiędzy twórczością Charlesa Dickensa a problemami epoki temat symbolicznego znaczenia świąt Bożego Narodzenia w naszym kręgu kulturowym analizuje sposób przedstawienia Bożego Narodzenia w Opowieści wigilijnej temat hierarchii ważności Ebenezera Scrooge a temat sposobu postrzegania ludu przez romantyków analizuje sposoby uzyskania odpowiedniego nastroju w dramacie temat aktualności omawia wybraną adaptację Opowieści wigilijnej wybiera dwie adaptacje dramatu i dokonuje ich analizy porównawczej omawia elementy wiary ludowej 26

27 115. Przebaczenie 116. Między dobrem a złem 117. Ulec złu opisuje miejsce i czas wydarzeń terminów: powieść historyczna, archaizm fragmentów Henryka Sienkiewicza Krzyżacy określa przynależność fragmentów do rodzaju literackiego podaje nazwę rodzaju narracji terminu puenta wiersza Jana Twardowskiego Podziękowanie określa przynależność do rodzaju literackiego terminów: dyskryminacja, hejt fragmentów Ewy Barańskiej Zapomnieć Różę określa przynależność bohaterów występujących w dramacie omawia role danych uczestników obrzędu przedstawia rodzaj kary właściwy poszczególnym duchom bohaterów fragmentów wskazuje archaizmy i wyjaśnia ich znaczenie temat podmiotu lirycznego i wskazuje adresata wiersza wskazuje użyte środki stylistyczne omawia świat przedstawiony w utworze temat narratorki danych fragmentów wymienia zasady, którymi kierowali się opisuje nastrój dramatu motta dramatu romantycznego powieści historycznej omawia funkcję archaizmów w utworze omawia sposób, w jaki został opisany świat przyrody interpretuje fragment mówiący o naturze człowieka omawia funkcję użytych środków stylistycznych omawia relacje panujące w klasie wskazuje przyczyny zachowania narratorki po przeczytaniu powieści prawd moralnych przedstawionych w utworze interpretuje zakończenie dramatu analizuje postawę Zygfryda i Juranda wobec cierpienia interpretuje przesłanie wiersza na temat znaczenia różnorodności świata omawia sposób, w jaki bohaterka ocenia samą siebie z perspektywy czasu na temat mechanizmu dyskryminacji funkcjonujące współcześnie porównuje treść fragmentów z analogicznymi scenami z filmu Aleksandra Forda omawia wybrane teksty kultury podejmujące problem odmienności omawia wybrane teksty kultury podejmujące temat dyskryminacji przygotowuje prezentację multimedialną dotyczącą przyczyn i 27