AKCEPTUJĘ Warszawa r. SPRAWOZDANIE

Transkrypt

1 AKCEPTUJĘ Warszawa r. PEŁNOMOCNIK MON ds. HNS gen. bryg. Dariusz ŁUKOWSKI SPRAWOZDANIE I. Temat: Funkcjonowanie systemu HNS w jednostkach i komórkach organizacyjnych MON i elementach pozamilitarnych systemu obronnego kraju oraz realizacja przez nie zadań wynikających z obowiązku państwa gospodarza. II. Cel: 1. Ocena realizacji zadań wynikających z obowiązków państwa - gospodarza (HNS) w jednostkach organizacyjnych RON i Pozamilitarnych Ogniwach Obronnych (POO) w roku Omówienie uwarunkowań realizacji zadań HNS w kontekście zmian w środowisku bezpieczeństwa i nowego SKiD SZ RP. 3. Przedstawienie priorytetowych zadań w 2015 r. III. Termin: stycznia 2015 r. IV. Uczestnicy konferencji: Przedstawiciele komórek i jednostek organizacyjnych MON oraz elementów pozamilitarnych systemu obronnego (EPSO), realizujący zadania HNS (lista w załączeniu). V. Miejsce: Ośrodek WDW Waplewo, Maróz 2, Olsztynek. VI. VII. Plan konferencji: Konferencja została zrealizowana w ramach 4 nw. paneli tematycznych: I. Funkcjonowanie systemu HNS w Nowym Systemie Kierowania i Dowodzenia. II. Warunki konieczne do wydzielenia wsparcia przez elementy pozamilitarnej części systemu obronnego państwa. III. HNS w kontekście wzmożonej obecności sił sojuszniczych i ustaleń szczytu w Walii. IV. Podsumowanie realizacji zadań w 2014 i postawienie zadań na rok Przebieg konferencji: Konferencję otworzył Szef Zarządu Planowania Logistyki P4 - Pełnomocnik MON ds. HNS gen. bryg. Dariusz ŁUKOWSKI. W swoim wystąpieniu wskazał na wzrastające znaczenie realizacji zadań HNS w nowych uwarunkowaniach środowiska bezpieczeństwa międzynarodowego, podkreślając, że po ponad dwóch dekadach, w których NATO było zorientowane na operacje ekspedycyjne poza terytorium państw członkowskich przyszedł czas, wywołany kryzysem ukraińskim, na zwrócenie większej uwagi na kolektywną obronę

2 państw Sojuszu, co niesie za sobą stosowne implikacje dla problematyki wsparcia przez państwo-gospodarza. Następnie rozpoczęto część panelową konferencji: 1. Panel tematyczny - oceny i wnioski z funkcjonowania systemu HNS w Nowym Systemie Kierowania i Dowodzenia SZ RP. Moderator ZPL-P4. Podstawowe tezy: a) ZPL-P4 założeniem reformy SKiD SZ RP było zbliżenie struktur i kompetencji czasu P i W, w celu lepszego przygotowania w czasie pokoju do działania zgodnie z wojennym przeznaczeniem. Założenie to nie potwierdziło się w przypadku systemu HNS, bowiem wraz z przejściem do czasu W system ulega istotnemu przeobrażeniu, przede wszystkim w zakresie roli i kompetencji zasadniczych jego struktur. Zapewnienie prawidłowej realizacji zadań wymaga dalszego modelowania systemu HNS, zwłaszcza w odniesieniu do realizacji zadań cz. W; konieczność kontynuacji dostosowywania kompetencji i odpowiedzialności w zakresie HNS w NSKiD SZ, w tym przeglądu postanowień decyzji 447/MON; TOAW ważnym ogniwem realizacji zadań HNS (rok 2015 rokiem przejściowym po zmianach podporządkowania); zadanie gromadzenia i aktualizacji bazy danych o zasobach na potrzeby HNS pozostaje aktualnym zadaniem w zakresie HNS; koordynacja zabezpieczenia tranzytów, powinna być przekazana na odpowiedni poziom kierowania i dowodzenia. b) DG RSZ zmniejszona struktura organizacyjna Oddziału Planowania Transportu i HNS DG RSZ zagrożeniem dla właściwej realizacji zadań HNS; w jednostkach wojskowych DG RSZ podległych poszczególnym Inspektoratom zasadna jest analiza struktur pod kątem ich dostosowania do realizacji zadań HNS. c) DO RSZ niezbędnym jest uściślenie roli i zadań poszczególnych poziomów dowodzenia w nowym SKiD SZ RP; DO RSZ w gotowości do uczestniczenia w pracach w w/w zakresie. d) IWsp. SZ reorganizacja SKiD SZ RP nie wymusiła radykalnych zmian w systemie realizacji zadań HNS przez IWsp SZ; niezbędne jest usprawnienie w nowym SKiD SZ RP systemu koordynacji HNS szczebla nadrzędnego; istnieje potrzeba rozwijania systemu szkoleń dla personelu HNS; uporządkowania wymaga koncepcja w zakresie współdziałania SZ RP z układem pozamilitarnym w czasie P, K i W. (należy scertyfikować WSyD); nowe oczekiwania strony sojuszniczej od systemu HNS wymagają również wprowadzenia szeregu prawnych zmian legislacyjnych.

3 e) WSzW Warszawa podstawową zmianą w realizacji zadań HNS przez TOAW jest zmiana podporządkowania WSzW; bezpośredni nadzór, planowanie i koordynacja zadań HNS w WSzW w kompetencjach OILiHNS ZPL-P4; zmianie ulegnie realizacja systemu meldunkowego HNS. 2. Panel tematyczny - warunki konieczne do wydzielenia wsparcia przez elementy pozamilitarnej części systemu obronnego państwa. Moderator DSiPO. Przedstawiciele POO skupili się na zagadnieniach dotyczących zabezpieczenia przyjęcia, ześrodkowania oraz przemieszczenia sił sojuszniczych. Za niezbędne uznano przemodelowanie niektórych rozwiązań w tym zakresie. Podkreślono, iż dotychczas nie ma rozwiązań ustawowych, które całościowo opisywałoby i regulowały działania POO w zakresie realizacji zadań HNS. Stwierdzono, iż istnienie doktryny obowiązującej w RON jest dla POO z punktu widzenia realizacji zadań niewystarczające. Podkreślono, iż wojewoda posiada Plan operacyjny funkcjonowania, w którym określa się jakie zadania i w jakim zakresie powierzyć należy m.in. administracji samorządowej i wojewódzkiej administracji zespolonej. Podstawowe zagadnienia i tezy poruszane w ramach panelu: a) MF przyjęcie sił sojuszniczych na granicy pod kątem zadań realizowanych w tym zakresie przez MF poziomów centralnego i lokalnego (cła); regulacje prawne dotyczące podatku VAT i podatku akcyzowego oraz warunki uprawniające do ubiegania się o ich zwrot. b) MIiR procedury i terminy uruchomienia przemieszczenia sił sojuszniczych po drogowych, kolejowych, morskich i powietrznych drogach komunikacyjnych; przykłady Planów ruchu kolumn wojskowych, Planów wojskowych przewozów kolejowych, Planów wojskowych transportów lotniczych, Plan wojskowych transportów morskich. c) MSW konieczność przestrzegania zasad bezpieczeństwa odnośnie ruchu wojsk; potrzeba informowania pełnomocnika MSW ds. HNS o wszelkich ruchach wojsk z uwzględnieniem portów morskich i lotniczych; zakres realizacji zadań HNS przez MSW jest uzgodniony z MON. d) Dolnośląski Urząd Wojewódzki zadania HNS dla UW przy założeniu realizacji zadań na mocy art. 5 Traktatu Waszyngtońskiego, przy wzmożonym ruchu SSW na granicy państwowej i aktywności SSW na terenie województwa przy ograniczonych możliwościach wsparcia ze strony RBLog;

4 e) MZ warunki konieczne do wydzielenia wsparcia przez województwo podczas przyjęcia SSW na granicach, zabezpieczenia ich przemieszczenia na terenie województwa oraz warunki niezbędne do wydzielenia wsparcia przez województwo. możliwości poszerzenia szpitalnej bazy łóżkowej, zwiększenie poboru krwi oraz utrzymywanie zapasu krwi na potrzeby obronne państwa gospodarza (w bazie szpitalnej na potrzeby obronne państwa znajduje się obecnie ok łóżek). f) Kujawsko Pomorski Urząd Wojewódzki podział zadań w zakresie HNS (w tym w zakresie rozliczenia pobytu); zadania po otrzymaniu przez wojewodę wniosku o uruchomienie zasobów HNS; wśród zasadniczych zagadnień na jakie należy zwrócić uwagę wymieniono: kierunek działań, warunki zakwaterowania, wyżywienie, nocleg, pomoc medyczną, potrzeby w zakresie usług pralniczych, serwisów naprawczych, oraz baz paliwowych. Zasadniczy problem - wskazanie podmiotu (wojewoda, WSzW lub RON), który winien ustalić powyższe informacje z SSW. g) Świętokrzyski Urząd Wojewódzki warunki konieczne do wydzielenia wsparcia przez EPSO; warunki podczas organizacji i prowadzenia operacji obronnej oraz zasady rozliczenia pobytu; kwestie fizycznego odbierania (kwitowania) i rozliczenia wydzielonego wsparcia. (wskazanie podmiotu, który będzie tego dokonywał). 3. Panel tematyczny - HNS w kontekście wzmożonej obecności sił sojuszniczych i ustaleń szczytu w Walii. Moderator ZPL-P4. Zasadnicze tezy: a) ZPL-P4 gotowość systemu HNS do realizacji zadań na rzecz sił sojuszniczych; logistyczne implikacje ustaleń Szczytu NATO w Walii; ustalenia międzynarodowych Warsztatów HNS; podjęte działania oraz zidentyfikowane obszary wymagające doskonalenia: dokonano oceny podstaw formalno-prawnych udzielania wsparcia w sytuacjach doraźnego przybywania sił sojuszniczych; wypracowano doraźne rozwiązanie pozwalające na udzielenie przez Żandarmerię Wojskową wsparcia tranzytów szczególnie ważnych ładunków sił zbrojnych USA; wystąpiono do strony amerykańskiej o przestrzegania ustalonych zasad wnioskowania i realizacji tranzytów; wprowadzono system monitorowania pobytu wojsk obcych na terytorium RP z wiodąca rolą CO MON; zidentyfikowano potrzebę nowelizacji ustawy o przebudowie i modernizacji sił zbrojnych RP, w wyniku której zwroty wydatkowanych przez resort ON środków budżetowych za przejściowe finansowanie zadań realizowanych w ramach HNS stanowiłyby wpływy Funduszu Modernizacji SZ (FMSZ);

5 b) DG RSZ podjęto działania na rzecz opracowania projektu założeń do nowelizacji ustawy o pobycie wojsk obcych na terytorium RP uelastyczniające wymagania dotyczące m.in. wydawanie zgody na pobyt wojsk obcych na terytorium RP; podjęto prace nad nowelizacją rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej w sprawie szczegółowych warunków i trybu zakwaterowania wojsk obcych i ich personelu cywilnego, przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Celem projektowanej nowelizacji jest wprowadzenie zasad dotyczących zakwaterowania żołnierzy wojsk Państw-Stron Traktatu Północnoatlantyckiego i członków ich personelu cywilnego wydzielonych do wzmocnienia systemu obronnego RP tak jak dla żołnierzy SZ RP; istnieje potrzeba nowelizacji Procedur Tranzytowych uwzględniającą potrzebę skupienia w jednej instytucji (w ocenie ZPL-P4 STiRW-CKRW) koordynacji zadań związanych z organizowaniem zabezpieczenia tranzytów sił sojuszniczych; podejmowane są działania mające na celu przeniesienie ciężaru pilotowania wojsk własnych przez ŻW na rzecz pododdziałów regulacji ruchu (DG RSZ), uwalniając tym samym zdolności ŻW do realizacji zadań eskortowania (konwojowania) na rzecz sił sojuszniczych. udział DG RSZ w rekonesansach i konferencjach planistycznych HNS do ćwiczeń (NATO, UE oraz bilateralnych); negocjacja porozumień dotyczących realizacji zadań HNS, uczestnictwo w ćwiczeniach krajowych i zagranicznych oraz w planowaniu wsparcia HNS dla PKW. zabezpieczanie udziału wojsk sojuszniczych w procesie szkolenia oraz negocjowanie warunków ich pobytu na terytorium RP; zabezpieczanie przemieszczeń wojsk obcych przez terytorium RP; opracowanie 12 decyzji Ministra Obrony Narodowej ws pobytu SSW oraz 9 uchwał Rady Ministrów. opracowanie szeregu Porozumień Technicznych oraz wynegocjowanie podpisanego w Warszawie 1 lipca 2014 r. Memorandum o Porozumieniu dotyczącego uzgodnionych obiektów i obszarów dla komponentów SZ USA. udzielenie ponad 490 zgód na przemieszczenie, oraz zabezpieczenie ponad 100 tranzytów. c) KG ŻW zadania wsparcia z ochroną transportu podczas pilotowania pojazdów/kolumn przez terenie RP; 97 zabezpieczonych przemieszczeń (458 patroli) w tym było prewencyjnych zabezpieczeń 75. d) IWspSZ w procesie planowania ćwiczeń zaobserwowano odstępstwa od procedur zawartych w AJP-4.5 (B), oraz w DD 4.5; PW nie przestrzegały ustalonych terminów składania COR i SOR co znacznie utrudniało przygotowanie TA oraz planowanie wsparcia HNS;

6 znaczne opóźnienia z wydaniem decyzji na pobyt wojsk na terytorium RP oraz z reguły opóźnione dokumenty rozkazodawcze szczebla nadrzędnego; komponenty zabezpieczone dobrze, zgodnie z oczekiwaniami stron sojuszniczych; wskazane są wzmocnienia niektórych struktur RBLog oraz wybranych WOG; potrzeba dostosowania obowiązującego w Polsce prawa do aktualnych oczekiwań w zakresie HNS; konieczność wypracowania w SZ RP kompleksowego systemu rozliczeń finansowych z sojusznikami. e) STiRW liczba przemieszczeń wojsk sojuszniczych w 2014 r. znacznie wzrosła. brak przestrzegania nakazanych terminów składania wniosków na przemieszczenie; nakładanie się przemieszczeń kilku państw, w tym samym terminie i na tym samym kierunku; przypadki samowolnej zmiany godzin przekraczania granicy RP; brak możliwości kontroli przekraczania granic przez wojska obce (poj. cywilne); potrzeba zmian legislacyjnych (Ustawa o zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium RP oraz zasadach ich przemieszczania się przez to terytorium). f) DO RSZ (wnioski z ćwiczenia ANAKONDA 14) późna decyzja o ostatecznym kształcie ćwiczenia przyczynkiem szeregu problemów i trudności organizacyjnych w zakresie zadań HNS w ćwiczeniu Anakonda ; wymóg zwiększenia zaangażowania wszystkich stron w sukces tego ćwiczenia; konieczność przeprowadzania szkoleń z zakresu obowiązującego prawa narodowego dla organizatorów ćwiczeń ze strony wojsk obcych; potrzeba elastycznych rozwiązań i rozszerzenia kompetencji odpowiednich organów w zakresie udzielania zgód na pobyt i przemieszczanie się przez terytorium RP wojsk obcych. 4. Panel tematyczny - rozliczenie realizacji zadań z 2014 r. i postawienie zadań na 2015 r. Moderator ZPL-P4. Drugi dzień konferencji HNS był poświęcony rozliczeniu zadań z 2014 r. i postawieniu zadań na 2015 r. Istotną wartość informacyjną dla uczestników konferencji wniosły również prezentacje dodatkowe na temat możliwości i zdolności portów handlowych Gdynia i Gdańsk w zakresie przyjęcia, rozładowania i przemieszczenia SpW (kołowego, gąsiennicowego i lotniczego) oraz środków bojowych (m.in. amunicji) sił sojuszniczych. Podstawowymi tezami i zagadnieniami poruszanymi w ramach panelu były: a) DG RSZ najważniejszym determinantem realizacji zadań HNS są terminy i czas ćwiczeń z udziałem sił sojuszniczych; przewiduje się wydanie w I kwartale 2015 r. rozkaz D-cy Generalnego RSZ odnośnie realizacji zadań przez struktury HNS;

7 podziękowano wyróżniającym oficerom DG RSZ za przykładne wykonawstwo zadań w zakresie HNS w 2014 r.; rok 2015 czasem trudnych, istotnych wyzwań pod względem uczestnictwa i wsparcia szeregu ważnych zamierzeń na rzecz sił sojuszniczych. b) DO RSZ ocena realizacji zadań HNS realizowanych w 2014 roku oraz zapoznanie z głównymi przedsięwzięciami planowanymi do realizacji w 2015 roku; odmienne od organów realizujących wsparcie na rzecz sił sojuszniczych miejsce i rola DO RSZ w funkcjonującym systemie HNS; istnieje potrzeba sprawdzenia podczas ćwiczeń i treningów sztabowych funkcjonalności nowych relacji zgodnie z SKiD SZ RP dla aplikacyjnej sytuacji operacyjnej co w pełni może być zrealizowane dopiero po zorganizowaniu systemu HNS na czas kryzysu i wojny. c) DSiPO istnieje konieczność budowania systemowych rozwiązań w obszarze HNS w sposób zintegrowany uwzględniający zarówno militarną jak i pozamilitarną część systemu obronnego państwa; zmiana podporządkowania WSzW wymusza tworzenie czytelnych rozwiązań określających miejsce i rolę TOAW (WSzW, WKU) w realizacji zadań wynikających z obowiązków państwa gospodarza i form ich współpracy z organami administracji publicznej; warunkiem koniecznym do wydzielenia wsparcia przez POO będzie dostarczenie szczegółowych informacji o jego oczekiwanej skali i zakresie. Uwypuklono potrzebę wypracowania kompleksowych rozwiązań pozwalających na skoordynowanie między strukturami wojskowymi i cywilnymi całokształtu przedsięwzięć związanych z uruchomieniem zadań pozwalających na sprawne przyjęcie na terytorium RP sił sojuszniczych. d) ZPL-P4 dokonano oceny realizacji zadań HNS realizowanych w roku minionym i zapoznano z głównymi przedsięwzięciami angażującymi obszar HNS planowanymi do realizacji w 2015 roku. szef OILiHNS płk Tomasz Chołuj za najważniejsze w obszarze działalności HNS do realizacji w 2015 r. zadania uznał: - dalsze dostosowywanie systemu do funkcjonowania w warunkach nowego SKiD SZ RP; - doskonalenie rozwiązań formalno prawnych umożliwiających elastyczne reagowanie państwa na potrzeby i wymagania NATO wynikające ze zwiększonej obecności sił sojuszu na terytorium RP; - opracowanie i wdrożenie doktryny DD-4.5 (B); - nowelizacja instrukcji HNS DD/4.5.1(B) oraz Procedur Tranzytowych; - doskonalenie współpracy TOAW z elementami pozamilitarnego systemu obronnego państwa; - prowadzenie szkoleń oraz udział w kursach o tematyce HNS;

8 - udział w ćwiczeniach, obejmujących zakresem HNS, ze szczególnym uwzględnieniem ćwiczenia KRAJ 15; - aktualizację Katalogu Możliwości HNS (CAPCAT); - przekazanie zadań dotyczących koordynacji zabezpieczenia tranzytów do DG RSZ. Na zakończenie przedsięwzięcia przeprowadzono również ankietę wśród uczestników konferencji HNS. Jej celem było wysondowanie zasadności dalszego organizowania konferencji HNS w formule panelowej. Sondaż potwierdził zasadność organizowania konferencji o podobnej formule w przyszłości. Organizacji kolejnej konferencji HNS podjął się Mazowiecki Urząd Wojewódzki. Podsumowując konferencję gen. bryg. Dariusz ŁUKOWSKI podziękował wszystkim jej uczestnikom oraz podkreślił, że rok 2015 będzie czasem wyzwań związanych z nowymi uwarunkowaniami organizacyjnymi, dostosowaniami prawno-funkcjonalnymi oraz nową sytuacją geopolityczną w obszarze odpowiedzialności Sojuszu Północnoatlantyckiego. VIII. Wnioski i propozycje: 1. Narodowy system HNS zapewnia realizację wsparcia na rzecz sił sojuszniczych. Zadania wynikające z obowiązków państwa-gospodarza planowane do realizacji w roku 2014 zostały wykonane na dobrym poziomie. 2. Konferencja HNS w formule panelowej jest inicjatywą wartościową, wysoko ocenianą zarówno pod względem organizacyjnym jak i merytorycznym. 3. Należy kontynuować zasadę systematycznego włączania problematyki HNS w planowane ćwiczenia SZ RP z udziałem administracji publicznej ZPL-P4, DG RSZ, IWsp.SZ. 4. Kontynuować modelowanie systemu HNS w ramach WSyD, w tym współpracę i współdziałanie SZ RP z układem pozamilitarnym DSiPO, ZPL-P4, DG RSZ, DO RSZ. 5. Przeprowadzić analizę działalności systemu HNS pod kątem wzmocnienia struktur HNS DG RSZ (w tym RBLogi oraz wybrane WOG) oraz konieczność utworzenia w COLąd DKL stanowiska oficera ds. HNS DG RSZ, DO RSZ. 6. Zapewnić funkcjonowanie PK HNS w COP DKP, COS DKWS, COM DKM, COLąd DKL DO RSZ. 7. Wydać w I kwartale 2015 r. dokument rozkazodawczy regulujący funkcjonowanie systemu HNS w DG RSZ i jednostkach mu podległych. DG RSZ. 8. Wypracować systemowe rozwiązania dot. rozliczeń finansowych SZ RP z sojusznikami DG RSZ (IWspSZ), DO RSZ. 9. Podjąć działania dostosowujące rozwiązania prawno-funkcjonalne do aktualnych potrzeb sojuszniczych. Dokonać nowelizacji ustawy o pobycie wojsk obcych oraz rozporządzenia MON umożliwiającego w uzasadnionych przypadkach - bezpłatne zakwaterowanie i wyżywienie wojsk obcych ZPL-P Regularnie aktualizować wykazy osób wskazanych jako PK HNS oraz dane na potrzeby Centralnej Bazy Danych HNS ZPL-P4, DG RSZ, DO RSZ, ZPL-P4, DSiPO.

9 11. Zorganizować kurs/szkolenie dla obsad PK HNS wojewodów, ministrów i centralnych organów administracji rządowej. W szkolenie włączyć zagadnienia z zakresu transportu DSiPO, ZPL-P4, DG RSZ, STiRW. 12. Przekazać sprawy związane z koordynacją zabezpieczenia tranzytów na odpowiedni poziom kierowania i dowodzenia do DG RSZ (STiRW) ZPL-P4, DG RSZ, STiRW. 13. Sprawozdanie przesłać do właściwych komórek organizacyjnych RON a poprzez DSiPO do uczestników konferencji z POO ZPL-P4. Panie Generale, proszę o akceptację wniosków i propozycji Załącznik 1 lista uczestników konferencji Opracował: mjr Robert BUKOWSKI SZEF OIL i HNS wz. ppłk Piotr ALBRYCHIEWICZ