USTAWA. z dnia r. o bezpieczeństwie ekologicznym

Transkrypt

1 Projekt z dnia r. USTAWA z dnia r. o bezpieczeństwie ekologicznym W trosce o zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego współczesnemu i przyszłym pokoleniom Rzeczypospolitej Polskiej, mając na celu zapobieganie degradacji środowiska, powodującej negatywny skutek dla zdrowia i życia ludzi, uznając obowiązek dbałości o stan środowiska i ponoszenia odpowiedzialności za jego pogorszenie, mając na uwadze prawo do informacji o stanie i ochronie środowiska oraz przyczyniając się do zachowania zasobów środowiska, niezbędnych do funkcjonowania społecznej gospodarki rynkowej, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju uchwala się, co następuje: Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. Ustawa określa: 1) zasady funkcjonowania monitoringu stanu środowiska; 2) zasady kontroli korzystania ze środowiska; 3) organizację, zadania i kompetencje Agencji Bezpieczeństwa Ekologicznego. 2. Monitoring stanu środowisko oraz kontrola korzystania ze środowiska stanowią elementy bezpieczeństwa ekologicznego. Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 1) organy ochrony środowiska - rozumie się przez to organy ochrony środowiska, o których mowa w art. 3 pkt 15 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2017 r. poz. 519 i 785); 2) podmiocie korzystającym ze środowiska - rozumie się przez to podmiot korzystający ze środowiska, o którym mowa w art. 3 pkt 20 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska;

2 2 3) zanieczyszczenia środowiska - rozumie się przez to zanieczyszczenie, o którym mowa w art. 3 pkt 49 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska. Rozdział 2 Monitoring stanu środowiska Art. 3. Podstawowym źródłem danych i informacji o stanie środowiska jest państwowy monitoring środowiska prowadzony przez Agencję Bezpieczeństwa Ekologicznego, o której mowa w art. 16 ust. 1, zwaną dalej "ABE". Art Państwowy monitoring środowiska stanowi system pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o stanie środowiska. 2. W ramach państwowego monitoringu środowiska wykonywane są zadania wynikające z odrębnych ustaw, zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej, w tym wynikających z członkostwa w Unii Europejskiej. 3. Państwowy monitoring środowiska wspomaga działania na rzecz ochrony środowiska poprzez systematyczne informowanie społeczeństwa i organów administracji o: 1) stanie elementów przyrodniczych, dotrzymywaniu standardów jakości środowiska określonych przepisami i poziomów, o których mowa w art. 3 pkt 28 lit. b i c ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony oraz obszarach występowania przekroczeń tych standardów i poziomów; 2) występujących zmianach stanu elementów przyrodniczych i przyczynach tych zmian, w tym powiązaniach przyczynowo-skutkowych występujących pomiędzy emisjami i stanem elementów przyrodniczych. 4. Państwowy monitoring środowiska obejmuje dane i informacje o stanie elementów przyrodniczych w zakresie: 1) powietrza; 2) wód podziemnych i wód powierzchniowych wraz z osadami dennymi, wód przejściowych, a także wód morza terytorialnego, wód wyłącznej strefy ekonomicznej Rzeczypospolitej Polskiej i wód przybrzeżnych, w tym dna i skały macierzystej znajdujących się na obszarze tych wód; 3) gleby i ziemi; 4) klimatu akustycznego;

3 3 5) promieniowania jonizującego i pól elektromagnetycznych; 6) elementów różnorodności biologicznej, w tym lasów, siedlisk przyrodniczych i gatunków. 5. Dane i informacje, o których mowa w ust. 4, pozyskuje się na podstawie: 1) badań monitoringowych prowadzonych przez ABE; 2) badań monitoringowych prowadzonych przez organy administracji publicznej; 3) pomiarów emisji lub innych warunków korzystania ze środowiska, a także ewidencji, do których prowadzenia z mocy przepisów prawa lub na mocy decyzji obowiązane są podmioty korzystające ze środowiska; 4) badań monitoringowych innych niż wymienione w pkt 1 i 2 oraz danych i informacji innych niż wymienione w pkt 3 uzyskanych odpłatnie lub nieodpłatnie od podmiotów niebędących organami administracji publicznej; 5) danych i informacji uzyskanych od organów administracji publicznej w związku z prowadzoną przez nich działalnością. Art Badanie monitoringowe obejmuje czynności polegające na pobieraniu próbek, wykonywaniu pomiarów, w tym analiz i obserwacji, mające na celu ocenę i prognozę stanu poszczególnych elementów przyrodniczych, o których mowa w art. 4 ust Badania monitoringowe prowadzi się w sposób cykliczny, stosując ujednolicone metody zbierania, gromadzenia i przetwarzania danych. 3. Badania monitoringowe prowadzi się z równoczesnym wykorzystaniem i rejestracją danych przestrzennych. Art. 6. Podmioty korzystające ze środowiska, obowiązane, z mocy przepisów prawa lub na mocy decyzji, do pomiaru poziomu substancji lub energii w środowisku oraz wielkości emisji, gromadzą i przetwarzają dane z zachowaniem zasad określonych w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska i nieodpłatnie udostępniają dane i informacje na potrzeby państwowego monitoringu środowiska. Art. 7. Organy administracji publicznej prowadzące rejestry, wykazy, badania monitoringowe są obowiązane do nieodpłatnego udostępniania, dla potrzeb państwowego monitoringu środowiska, danych i informacji o stanie środowiska, uzyskanych w trakcie ich działalności. Art Państwowy monitoring środowiska jest realizowany na podstawie wieloletnich strategicznych programów państwowego monitoringu środowiska i wykonawczych programów państwowego monitoringu środowiska.

4 4 2. Wieloletni strategiczny program państwowego monitoringu środowiska określa cel, zakres, sposób i częstotliwość wykonywania badań monitoringowych, ocen i prognoz oraz rekomendacje w okresie trwania programu z podziałem na poszczególne elementy przyrodnicze. 3. Wykonawczy program państwowego monitoringu środowiska jest opracowywany na podstawie strategicznego programu państwowego monitoringu środowiska i określa szczegółowy zakres, sposób i częstotliwość wykonywania badań monitoringowych, ocen i prognoz w okresie trwania programu z podziałem na poszczególne elementy przyrodnicze, realizowany na obszarze kraju lub obszarze działania regionalnego biura ABE. 4. Wykonawcze programy państwowego monitoringu środowiska mogą uwzględniać również zadania powierzone w drodze umowy i finansowane przez jednostkę samorządu terytorialnego. Art Jednostka samorządu terytorialnego może prowadzić monitoring stanu środowiska na swoim obszarze. 2. Jednostki samorządu terytorialnego prowadząc monitoring środowiska, o którym mowa w ust. 1, są obowiązane do stosowania: 1) metodyk referencyjnych, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska stosuje się odpowiednio; 2) wymagań dotyczących prowadzenia badań monitoringowych oraz ocen i prognoz stanu środowiska, o których mowa w przepisach szczególnych. 3. Nadzór nad prowadzeniem monitoringu środowiska przez jednostki samorządu terytorialnego, zgodnie z wymaganiami w ust. 1 przeprowadza ABE. Art. 10. Jednostka samorządu terytorialnego w przypadku prowadzenia monitoringu środowiska: 1) informuje ABE o rozpoczęciu badań monitoringowych i ich zakresie w terminie 30 dni od dnia ich rozpoczęcia; 2) udostępnia mieszkańcom wyniki badań monitoringowych na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej urzędu zapewniającego obsługę tej jednostki samorządu terytorialnego; 3) udostępnia ABE nieodpłatnie wyniki badań monitoringowych oraz wykonane na ich podstawie oceny i prognozy stanu środowiska.

5 5 Art Inne podmioty niż ABE i jednostki samorządu terytorialnego mogą prowadzić monitoring środowiska i w takim przypadku są obowiązane do stosowania: 1) metodyk referencyjnych, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska stosuje się odpowiednio; 2) wymagań dotyczących prowadzenia badań monitoringowych oraz ocen i prognoz stanu środowiska, o których mowa w przepisach szczególnych. 2. Kontrolę prowadzenia przez podmioty wymienione w ust. 1 monitoringu środowiska zgodnie z wymaganiami, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, przeprowadza ABE. Art Podmioty, o których mowa w art. 11, informują ABE o: 1) rozpoczęciu badań monitoringowych i ich zakresie w terminie 30 dni od dnia ich rozpoczęcia; 2) terminie podania do publicznej wiadomości wyników badań monitoringowych lub informacji, sporządzonych na ich podstawie na nich opartych w terminie 30 dni przed planowanym dniem podania do publicznej wiadomości. 2. Uczelnie publiczne, jednostki PAN i państwowe instytuty badawcze udostępniają ABE nieodpłatnie wyniki badań monitoringowych oraz wykonanych na ich podstawie ocen i prognoz stanu środowiska. Rozdział 3 Zakres kontroli korzystania ze środowiska Art. 13. Kontroli korzystania ze środowiska podlegają: 1) podmioty korzystające ze środowiska w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska; 2) jednostki organizacyjne oraz organy administracji publicznej wykonujące zadania z zakresu ochrony środowiska określonych w przepisach ustaw, o których mowa w art. 14 ust. 1; 3) osoby fizyczne w zakresie w jakim są zobowiązane do przestrzegania przepisów ustaw, o których mowa w art. 14 ust. 1. Art Kontrola korzystania ze środowiska obejmuje kontrolę przestrzegania przepisów: 1) ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska;

6 6 2) ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2015 r. poz. 469, z późn. zm. 1 ); 3) ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1478); 4) ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1863, 1948 i 2255); 5) ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. z 2016 r. poz. 1803); 6) ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2016 r. poz. 250, 1020, 1250 i 1920); 7) ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2017 r. poz. 568); 8) ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2016 r. poz. 353, 831, 961, 1250, 1579 i 2003); 9) ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2016 r. poz oraz z 2017 r. poz. 785); 10) ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2017 r. poz. 668); 11) ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2016 r. 803 i 1948); 12) ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. poz. 1688); 13) ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych (Dz. U. poz. 881 oraz z 2016 r. poz i 1948); 14) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1005/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową (Dz. Urz. UE L 286 z , str. 1, z późn. zm.) wraz z rozporządzeniami wykonawczymi Komisji (WE); 15) rozporządzenia (WE) nr 517/2014 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 842/2006 (Dz. Urz. UE L 150 z , str. 195); 1 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2015 r. poz. 1590, 1642 i 2295, z 2016 r. poz. 352, 1250 i 2260 oraz z 2017 r. poz. 60.

7 7 16) ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów (Dz. U. z 2015 r. poz oraz z 2016 r. poz. 1948); 17) rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (Dz. Urz. UE L 190 z , str.1, z późn. zm.); 18) ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1136, z 2014 r. poz oraz z 2016 r. poz. 1579); 19) ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. z 2015 r. poz oraz z 2016 r. poz. 2003); 20) rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniającego dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz. Urz. UE L 396 z , str. 1, z późn. zm); 21) rozporządzenia (WE) nr 648/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie detergentów (Dz. Urz. UE L 104 z , str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 34, str. 48, z późn. zm.): 22) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 649/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów (Dz. Urz. UE L 201 z , str. 60, z późn. zm.); 23) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz. Urz. UE L 353 z , str. 1); 24) ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2015 r. poz. 806 oraz z 2016 r. poz. 2003), 25) ustawy z dnia 19 lipca 2016 r. o dostępie do zasobów genetycznych i podziale korzyści z ich wykorzystania (Dz. U. poz. 1340); 25) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 511/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie środków zapewniających zgodność użytkowników w Unii z wymogami wynikającymi z Protokołu z Nagoi dotyczącego dostępu do zasobów genetycznych oraz

8 8 uczciwego i sprawiedliwego podziału korzyści wynikających z wykorzystania tych zasobów (Dz. Urz. UE L 150 z , str. 59); 26) rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/1866 z dnia 13 października 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 511/2014 w odniesieniu do rejestru kolekcji, monitorowania zgodności użytkowników i najlepszych praktyk (Dz. Urz. UE L 275 z , str. 4); 27) ustawy z dnia 28 września1991 r. o lasach (Dz. U. z 2017 r. poz. 788); 28) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 995/2010 z dnia 20 października 2010 r. o obowiązku podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna (Dz. Urz. UE L 295 z , str. 23); 29) ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. z 2017 r. poz. 286); 30) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 166/2006 z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń i zmieniającego dyrektywę Rady 91/689/EWG i 96/61/WE (Dz. Urz. UE L 33 z , str.1); 31) innych ustaw, jeżeli nakładają obowiązki dotyczące korzystania ze środowiska, jego ochrony, wprowadzania substancji lub energii do środowiska lub gospodarki odpadami - w zakresie przewidzianym dla ABE, Prezesa ABE lub dyrektora regionalnego biura ABE. 2. Kontrola korzystania ze środowiska obejmuje także kontrolę: 1) przestrzegania przepisów dotyczących zawartości siarki w ciężkim oleju opałowym stosowanym w instalacjach energetycznego spalania paliw oraz w oleju do silników statków żeglugi śródlądowej; 2) wyrobów wprowadzonych do obrotu lub oddanych do użytku, podlegających ocenie zgodności, w zakresie spełniania przez nie zasadniczych lub innych wymagań dotyczących ochrony środowiska, określonych w przepisach odrębnych - w zakresie przewidzianym w ustawach dla ABE, Prezesa ABE lub dyrektora regionalnego biura ABE. Art. 15. Zasady przeprowadzania kontroli korzystania ze środowiska zostały określone w rozdziale 5.

9 9 Rozdział 4 Agencja Bezpieczeństwa Ekologicznego Art Tworzy się Agencję Bezpieczeństwa Ekologicznego. 2. Agencja Bezpieczeństwa Ekologicznego jest państwową osobą prawną, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 31 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. z 2016 r., poz. 2259, z 2017 r. poz. 624). 3. Siedzibą Agencji Bezpieczeństwa Ekologicznego jest miasto stołeczne Warszawa. 4. Nazwa Agencja Bezpieczeństwa Ekologicznego przysługuje wyłącznie Agencji Bezpieczeństwa Ekologicznego. 5. ABE działa na podstawie ustawy i statutu. 6. Nadzór nad ABE sprawuje minister właściwy do spraw środowiska. Art ABE ma prawo używać na dokumentach i emblematach wizerunku orła ustalonego dla godła Rzeczypospolitej Polskiej z nazwą: 1) Agencja Bezpieczeństwa Ekologicznego ; 2) Prezes Agencji Bezpieczeństwa Ekologicznego ; 3) Dyrektor Regionalnego Biura Agencji Bezpieczeństwa Ekologicznego. 2. ABE ma prawo używać pieczęci okrągłej zawierającej pośrodku wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, a w otoku nazwę Agencja Bezpieczeństwa Ekologicznego. 3. Prezes ABE ma prawo używać pieczęci okrągłej zawierającej pośrodku wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, a w otoku nazwę Prezes Agencji Bezpieczeństwa Ekologicznego. 4. Dyrektor Regionalnego Biura ABE ma prawo używać pieczęci okrągłej zawierającej pośrodku wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, a w otoku nazwę Dyrektor Regionalnego Biura Agencji Bezpieczeństwa Ekologicznego. Art Do zadań ABE należy w szczególności: 1) wykonywanie zadań państwowego monitoringu środowiska; 2) prowadzanie kontroli korzystania ze środowiska, o której mowa w rozdziale 2 działu II, w tym kontroli przestrzegania decyzji ustalających warunki korzystania ze środowiska; 3) informowanie społeczeństwa i organów administracji o stanie środowiska zgodnie z zasadami o których mowa w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska

10 10 oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2016 r. poz. 353, 831, 961, 1250, 1579); 4) prowadzenie systemu informatycznego Ekoinfonet, o którym mowa w rozdziale 6; 5) rozpoznawanie i zapobieganie czynom zabronionym przeciwko środowisku oraz naruszeniom warunków korzystania ze środowiska; 6) opracowywanie i opiniowanie aktów prawnych dotyczących ochrony środowiska; 7) wykonywanie zadań z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, w tym w szczególności: a) badanie przyczyn powstawania oraz sposobów likwidacji skutków poważnych awarii dla środowiska, b) nadzór nad usuwaniem skutków poważnych awarii w celu przywrócenia środowiska do stanu właściwego, w tym nadzór nad zdarzeniami na śródlądowych wodach w obszarach przygranicznych, z uwzględnieniem strefy brzegowej Morza Bałtyckiego, c) prowadzenie krajowego punktu informowania o transgranicznych skutkach awarii przemysłowych, d) związanych ze zbieraniem danych do Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń oraz prowadzeniem Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń; 8) prowadzenie działalności laboratoryjnej polegającej na: a) wykonywaniu badań, w tym pobieraniu próbek, wykonywaniu pomiarów i analiz na potrzeby państwowego monitoringu środowiska oraz działań kontrolnych, b) zapewnieniu dotrzymania jakości badań, o których mowa w lit. a., c) prowadzeniu badań przy użyciu referencyjnych i równoważnych metod pomiarowych, d) udziale w porównaniach międzylaboratoryjnych i badaniach biegłości, e) wykonywaniu innych badań, w tym pomiarów i analiz lub świadczeniu usług badawczych, pomiarowych i analitycznych podmiotom zewnętrznym; 9) wykonywanie analiz i prognoz dla potrzeb oceny realizacji polityki ochrony środowiska: a) sporządzanie ocen realizacji polityki zrównoważonego rozwoju, a w szczególności polityki ochrony środowiska i polityk sektorowych w aspekcie ochrony środowiska, b) wykonywanie analiz i ocen powiązań pomiędzy zmianami zachodzącymi w środowisku a procesami społecznymi i gospodarczymi, z uwzględnieniem polityk

11 11 sektorowych i aspektów przestrzennych oraz w kontekście realizacji zasady zrównoważonego rozwoju, c) identyfikowanie potencjalnych, strategicznych rozwiązań wspomagających osiąganie celów polityki rozwoju w zakresie ochrony środowiska, d) identyfikowanie zjawisk społecznych i gospodarczych, które mogą mieć potencjalny wpływ na środowisko, opracowywanie dokumentów prognostycznych i scenariuszy zmian środowiska z uwzględnieniem globalnych megatrendów na potrzeby projektowania przyszłych rozwiązań polityki ochrony środowiska, e) zapewnienie informacji o stanie środowiska do opracowywania projektów oficjalnych stanowisk Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na potrzeby prezentacji na międzynarodowych zgromadzeniach, w szczególności Unii Europejskiej, Organizacji Współpracy i Rozwoju Gospodarczego i Organizacji Narodów Zjednoczonych; f) przygotowanie projektów rozwiązań organizacyjnych i systemowych usprawniających zarządzanie ochroną środowiska; 10) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach oraz rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej ABE Chemikaliów, zmieniającego dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz. Urz. UE L 396 z , str. 1, z późn. zm.) i rozporządzenia (WE) nr 648/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie detergentów (Dz. Urz. UE L 104 z , str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 34, str. 48, z późn. zm.) i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 689/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów (Dz. Urz. UE L 204 z , str. 1, z późn. zm.) i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz. Urz. UE L 353 z , str. 1, z późn. zm.);

12 12 11) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów oraz wynikających z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów; 12) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji; 13) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach; 14) wykonywanie zadań wynikających z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 995/2010 z dnia 20 października 2010 r. ustanawiającego obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna; 15) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS) (Dz. U. z 2011 r. poz. 1060); 16) wspomaganie działań na rzecz rozwoju badań i innowacyjności w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju oraz promowanie wykorzystywania ich wyników; 17) prowadzenie monitoringu skutków realizacji polityki zrównoważonego rozwoju, zgodnie z zasadami i wskaźnikami przyjętymi w Unii Europejskiej i przez ONZ; 18) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 576); 19) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (Dz. U. Nr 76, poz. 489, z 2012 r. poz. 951, z 2016 r. poz i 2003); 20) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne; 21) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 209); 22) opracowywanie raportów oraz sprawozdań wynikających z przepisów ustaw, o których mowa w art. 14 ust. 1; 23) opracowywanie nie rzadziej niż raz na 4 lata, raportu o stanie środowiska w Polsce; 24) prowadzenie edukacji ekologicznej, w tym szkoleń w zakresie wykonywania zadań i obowiązków wynikających z przepisów ustaw, o których mowa w art. 14 ust. 1; 25) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 19 lipca 2016 r. o dostępie do zasobów genetycznych i podziale korzyści z ich wykorzystania oraz wynikających z

13 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 511/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie środków zapewniających zgodność użytkowników w Unii z wymogami wynikającymi z Protokołu z Nagoi dotyczącego dostępu do zasobów genetycznych oraz uczciwego i sprawiedliwego podziału korzyści wynikających z wykorzystania tych zasobów (Dz. Urz. UE L 150 z , str. 59) i rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/1866 z dnia 13 października 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 511/2014 w odniesieniu do rejestru kolekcji, monitorowania zgodności użytkowników i najlepszych praktyk (Dz. Urz. UE L 275 z , str. 4); 26) wykonywanie zadań w zakresie koordynacji współpracy z Europejską Agencją Środowiska, o której mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady WE nr 401/2009 z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie Europejskiej Agencji Środowiska oraz Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji Środowiska (Dz. Urz. UE L 126 z r., str. 13); 27) prowadzenie krajowych sekretariatów: a) Konwencji Bazylejska o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych, sporządzonej w Bazylei dnia 22 marca 1989 r. (Dz. U. z 1995 r. nr 19 poz. 88) b) Konwencji Sztokholmska w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych, sporządzonej w Sztokholmie dnia 22 maja 2001 r. (Dz. U. z 2009 r. nr 14 poz. 76); c) Konwencji w sprawie procedury zgody po uprzednim poinformowaniu w międzynarodowym handlu niektórymi niebezpiecznymi substancjami chemicznymi i pestycydami, sporządzonje w Rotterdamie dnia 10 września 1998 r. (Dz. U. z 2008 r. nr 158 poz. 990); 28) wykonywanie innych zadań określonych odrębnymi przepisami. 2. Zadania, o których mowa w ust. 1, ABE wykonuje jako zadania zlecone z zakresu administracji publicznej, z wyjątkiem zadań o których mowa w ust. 1 pkt 3, 6, 8, 16, 23, które są zadaniami własnymi ABE, w zakresie w jakim nie są wykonywane w ramach zadań państwowego monitoringu środowiska lub kontroli korzystania ze środowiska. Art ABE w celu realizacji zadań, o których mowa w art. 18 ust. 1 mogą zbierać i wykorzystywać informacje, w tym dane osobowe, od jednostek sektora finansów publicznych, mające znaczenie dla sprawnego i skutecznego wykonywania zadań oraz przetwarzać je w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych

14 14 (Dz. U. z 2016 r. poz. 922), a także występować do tych podmiotów o udostępnienie dokumentów zawierających wskazane informacje, w tym dane osobowe, także bez wiedzy i zgody osoby, której dane te dotyczą. 2. Informacje i dokumenty, o których mowa w ust. 1, są udostępniane nieodpłatnie na wniosek ABE, w terminie i formie określonej przez ABE. Termin ten powinien uwzględniać zakres żądanych informacji oraz stopień ich skomplikowania. 3. Obowiązek udostępnienia dokumentów i informacji, o którym mowa w ust. 1, dotyczy również dokumentów elektronicznych, o których mowa w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2017 r. poz. 570). Art Organy kontroli, Inspekcja Transportu Drogowego, Policja, Państwowa Straż Pożarna oraz Straż Graniczna są obowiązane współdziałać z ABE przy wykonywaniu zadań, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 2, 5-7, 10-12, 14, ABE współpracuje z Europejską Siecią Wdrażania i Egzekwowania Prawa Ochrony Środowiska IMPEL. 3. ABE współpracuje z organami Unii Europejskiej, organami Konwencji Międzynarodowych, Europejską Agencją Środowiska i z krajowymi agencjami ochrony środowiska państw członkowskich Unii Europejskiej, a także organizacjami międzynarodowymi. 4. ABE bierze udział w międzynarodowej wymianie informacji o stanie środowiska, w tym koordynuje współpracę z Europejską Agencją Środowiska, o której mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 401/2009 z dnia 23 kwietnia 2009r. w sprawie Europejskiej Agencji Środowiska oraz Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji Środowiska. Art. 21. ABE może wykonywać działalność gospodarczą na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1829, z późn. zm.). Art W skład ABE wchodzą następujące jednostki organizacyjne: 1) Krajowe Biuro ABE z siedzibą w Warszawie; 2) regionalne biura ABE.

15 15 2. W ramach Krajowego Biura ABE tworzy się laboratorium badawcze, mogą być tworzone laboratoria referencyjne, a także może być utworzona komórka organizacyjna, w której inspektorzy są uprawnieni do wykonywania czynności, o których mowa w art Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw środowiska, w drodze rozporządzenia, nadaje ABE statut, określający strukturę organizacyjną ABE, w tym liczbę regionalnych biur ABE, ich zasięg terytorialny oraz siedziby, kierując się zakresem zadań i potrzebą zapewnienia sprawnego funkcjonowania ABE oraz granicami regionów wodnych określonymi w ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne. 4. Szczegółową organizację ABE oraz zakres zadań jednostek organizacyjnych określa regulamin organizacyjny nadany przez Prezesa ABE. Art Organem ABE jest Prezes ABE. 2. Prezes ABE kieruje działalnością ABE i reprezentuje ABE na zewnątrz. 3. Prezes wykonuje swoje zadania przy pomocy zastępców prezesa ABE oraz dyrektorów regionalnych biur ABE. 4. Prezes ABE: 1) kieruje pracą Krajowego Biura ABE; 2) ustala roczne i wieloletnie plany działania ABE; 3) ustala plany kontroli; 4) ustala szczegółowe zasady postępowania w przypadku wystąpienia poważnej awarii w zakresie należącym do właściwości ABE oraz zasady współdziałania z innymi organami administracji publicznej; 5) organizuje i koordynuje kontrole podmiotów korzystających ze środowiska o zasięgu lub znaczeniu ponadregionalnym; 6) przedstawia ministrowi właściwemu do spraw środowiska do zatwierdzenia wieloletnie strategiczne programy państwowego monitoringu środowiska; 7) zatwierdza wykonawcze programy państwowego monitoringu środowiska; 8) składa roczne sprawozdanie ministrowi właściwemu do spraw środowiska do dnia 30 czerwca roku następnego; 9) zatwierdza roczny plan finansowy w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska i przekazuje ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych w trybie określonym w przepisach dotyczących prac nad projektem ustawy budżetowej; 10) ustala w regulaminie wynagradzania zasady wynagradzania pracowników ABE.

16 16 Art Prezesa ABE powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw środowiska na okres 7 lat. 2. Prezes Rady Ministrów może odwołać Prezesa ABE na wniosek ministra właściwego do spraw środowiska przed upływem kadencji, na którą został powołany, wyłącznie w przypadku: 1) rażącego naruszenia prawa; 2) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za popełnione umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe; 3) orzeczenia zakazu zajmowania kierowniczych stanowisk lub pełnienia funkcji związanych ze szczególną odpowiedzialnością w organach państwa; 4) choroby trwale uniemożliwiającej wykonywanie zadań; 5) złożenia rezygnacji. 3. Stanowisko Prezesa ABE może zajmować osoba, która: 1) posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny; 2) jest obywatelem polskim; 3) korzysta z pełni praw publicznych; 4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe; 5) posiada co najmniej 7-letni staż pracy, w tym co najmniej 5-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym, w jednostkach sektora finansów publicznych w obszarze ochrony środowiska; 6) posiada wykształcenie i wiedzę z zakresu spraw należących do właściwości ABE. 4. Informację o naborze na stanowisko Prezesa ABE ogłasza się przez umieszczenie ogłoszenia w miejscu powszechnie dostępnym w siedzibie ABE oraz w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw środowiska i Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. 5. Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 4, powinno zawierać: 1) nazwę i adres ABE; 2) określenie stanowiska; 3) wymagania związane ze stanowiskiem wynikające z przepisów prawa; 4) zakres zadań wykonywanych na stanowisku; 5) wskazanie wymaganych dokumentów; 6) termin i miejsce składania dokumentów;

17 17 7) informację o metodach i technikach naboru. 6. Termin, o którym mowa w ust. 5 pkt 6, nie może być krótszy niż 10 dni od dnia opublikowania ogłoszenia w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. 7. Nabór na stanowisko Prezesa ABE przeprowadza zespół, powołany przez ministra właściwego do spraw środowiska, liczący co najmniej 3 osoby, których wiedza i doświadczenie dają rękojmię wyłonienia najlepszych kandydatów. W toku naboru ocenia się doświadczenie zawodowe kandydata, wiedzę niezbędną do wykonywania zadań na stanowisku, na które jest przeprowadzany nabór, oraz umiejętności i predyspozycje kierownicze. 8. Ocenie w zakresie umiejętności i predyspozycji kierowniczych nie podlegają osoby, które przedstawią dokumenty, wydane na podstawie odrębnych ustaw, potwierdzające posiadanie umiejętności i predyspozycji kierowniczych. 9. Ocena wiedzy oraz umiejętności i predyspozycji kierowniczych, o których mowa w ust. 7, może być dokonana na zlecenie zespołu przez osobę niebędącą członkiem zespołu, która posiada odpowiednie kwalifikacje do dokonania tej oceny. 10. Członek zespołu oraz osoba, o której mowa w ust. 8, mają obowiązek zachowania w tajemnicy informacji dotyczących osób ubiegających się o stanowisko, uzyskanych w toku naboru. 11. W toku naboru zespół wyłania nie więcej niż 3 kandydatów, których przedstawia ministrowi właściwemu do spraw środowiska. 12. Z przeprowadzonego naboru zespół sporządza protokół zawierający: 1) nazwę i adres ABE; 2) określenie stanowiska, na które był prowadzony nabór, oraz liczbę kandydatów; 3) imiona, nazwiska i adresy nie więcej niż 3 najlepszych kandydatów uszeregowanych według poziomu spełniania przez nich wymagań określonych w ogłoszeniu o naborze; 4) informację o zastosowanych metodach i technikach naboru; 5) uzasadnienie dokonanego wyboru albo powody niewyłonienia kandydata; 6) skład zespołu. 13. Wynik naboru ogłasza się niezwłocznie przez umieszczenie informacji w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu i Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Informacja o wyniku naboru zawiera: 1) nazwę i adres ABE; 2) określenie stanowiska, na które był prowadzony nabór;

18 18 3) imiona, nazwiska wybranych kandydatów oraz ich miejsca zamieszkania w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego albo informację o niewyłonieniu kandydata. 14. Umieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów ogłoszenia o naborze oraz o wyniku tego naboru jest bezpłatne. Art Zastępców Prezesa ABE powołuje Prezes ABE na okres 7 lat. Prezes ABE odwołuje zastępców Prezesa ABE. 2. Stanowisko zastępcy Prezesa ABE może zajmować osoba, która: 1) posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny; 2) jest obywatelem polskim; 3) korzysta z pełni praw publicznych; 4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe; 5) posiada co najmniej 5-letni staż pracy, w tym co najmniej 3-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym, w jednostkach sektora finansów publicznych w obszarze ochrony środowiska; 6) posiada wykształcenie i wiedzę z zakresu spraw należących do właściwości ABE. 3. Do sposobu przeprowadzania naboru na stanowisko, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio art. 24 ust. 4-14, z tym, że zespół przeprowadzający nabór na stanowisko powołuje Prezes ABE oraz zespół, o którym mowa w art. 24 ust. 10, przedstawia kandydatów wyłonionych w toku naborów Prezesowi ABE. Art Pracą regionalnych biur ABE kierują dyrektorzy regionalnych biura ABE. 2. Dyrektora regionalnego biura ABE i jego zastępców powołuje i odwołuje Prezes ABE. 3. Stanowisko dyrektora regionalnego biura ABE może zajmować osoba, która: 1) posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny; 2) nie była skazana prawomocnym wyrokiem orzekającym zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych w urzędach organów władzy publicznej lub pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi; 3) posiada co najmniej 5-letni staż pracy na stanowiskach związanych z zadaniami z zakresu ochrony środowiska, w tym co najmniej 3-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym w obszarze ochrony środowiska; 4) posiada wykształcenie i wiedzę z zakresu spraw należących do właściwości ABE. 4. Dyrektor regionalnego biura ABE:

19 19 1) wykonuje zadania ABE na obszarze działania regionalnego biura ABE zgodnie z planami działania ABE; 2) ustala plany kontroli w obszarze działania regionalnego biura ABE i przedkłada do zatwierdzenia prezesowi ABE; 3) ustala na podstawie planu pracy ABE roczne plany pracy regionalnego biura ABE i przedkłada do zatwierdzenia prezesowi ABE; 4) ustala wykonawcze programy monitoringu środowiska w regionie i przedkłada do zatwierdzenia prezesowi ABE; 5) przedkłada Prezesowi ABE informacje o realizacji zadań regionalnego biura ABE za dany rok w terminie do 15 lutego roku następnego. Art Powołanie na stanowiska, o których mowa w art. 24 ust. 1, art. 25 ust. 1, art. 26 ust. 2 stanowi nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666, 2138, 2255, z 2017 r. poz. 60). 2. Do pracy w ABE może zostać przeniesiony członek korpusu służby cywilnej w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1345, 1605, 1807, 1948, 2260) w drodze porozumienia pracodawców. 3. Stanowiska w ABE mogą zajmować także osoby oddelegowane na podstawie odrębnych przepisów do wykonywania zadań poza jednostką organizacyjną, w której są zatrudnione. Art Prezes ABE i dyrektorzy regionalnych biur ABE wydają decyzje administracyjne w zakresie określonym w ustawach, o których mowa w art. 14, na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dna 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 23, 868, 996, 1579 i 2138). 2. Prezes ABE pełni funkcję organu wyższego stopnia w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego w stosunku do dyrektorów regionalnych biur ABE. 3. Od decyzji wydanych przez Prezesa ABE jako organu I instancji nie przysługuje odwołanie. Stronie przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy w trybie art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego.

20 20 4. Prezes ABE i dyrektorzy regionalnych biur ABE mogą upoważnić pracowników ABE do podejmowania określonych czynności w postępowaniu administracyjnym, w tym do wydawania decyzji administracyjnych. Art Prezes ABE może zwrócić się do jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1870, z późn. zm. 2 ) o udzielenie informacji lub udostępnienie dokumentów i danych w zakresie koniecznym do wykonywania zadań ABE. 2. Jednostka sektora finansów publicznych jest obowiązana przekazać ABE informacje, o których mowa w ust. 1, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia wniesienia wniosku. 3. W razie stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie ochrony środowiska w działalności organów, o których mowa w ust. 1, ABE może: 1) kierować wystąpienie o wyjaśnienia przyczyn nieprawidłowości lub o ich usunięcie; 2) zwrócić się o wszczęcie postępowania administracyjnego, wnieść skargę do sądu administracyjnego, a także uczestniczyć w tych postępowaniach na prawach przysługujących prokuratorowi. Art W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości przez ABE w zakresie wydawania decyzji ustalających warunki korzystania ze środowiska przez organy ochrony środowiska, ABE kieruje wystąpienie, którego treścią może być w szczególności wniosek o stwierdzenie nieważności tej decyzji. 2. ABE przysługują prawa strony w postępowaniu administracyjnym lub postępowaniu przed sądem administracyjnym. 3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do orzeczeń samorządowych kolegiów odwoławczych. Art Laboratoria, o których mowa w art. 22 ust. 2, mogą być tworzone jako Krajowe laboratoria referencyjne do spraw badań jakości pomiarów: 1) powietrza 2) wód powierzchniowych 3) hałasu; 4) pól elektromagnetycznych; 2 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, 1984 i 2260 oraz z 2017 r. poz. 60, 191 i 659.

21 21 5) emisji. 2. Krajowe laboratorium referencyjne do spraw badań jakości powietrza tworzy się w celu zapewnienia nadzoru nad jakością badań powietrza, wykonywanych przez krajową sieć monitoringu powietrza oraz inne podmioty prowadzące badania monitoringowe, w szczególności przez: 1) organizowanie porównań międzylaboratoryjnych i badań biegłości; 2) dokonywanie przeglądów systemów zapewnienia i kontroli jakości w instytucjach obsługujących sieci i poszczególne punkty pomiarowe co najmniej raz na pięć lat; 3) koordynację właściwego stosowania metod referencyjnych i wykazywania równoważności metod niereferencyjnych; 4) wdrażanie nowych metod badawczych; 5) udział, co najmniej raz na trzy lata, w unijnych programach zapewnienia jakości; 6) ujednolicanie metod i procedur badawczych w krajowej sieci monitoringu powietrza i laboratorium badawczym; 7) szkolenie pracowników krajowej sieci monitoringu powietrza i laboratorium badawczego w zakresie nowych metod badawczych; 8) koordynację unijnych programów zapewnienia jakości; 9) wspieranie prac prowadzonych przez europejską sieć krajowych laboratoriów referencyjnych ustanowioną przez Komisję Europejską. 3. Krajowe laboratorium referencyjne do spraw jakości wód powierzchniowych tworzy się w celu zapewnienia nadzoru nad jakością badań i analiz w zakresie wód powierzchniowych, wykonywanych przez laboratorium badawcze oraz inne podmioty prowadzące badania monitoringowe, w szczególności przez: 1) prowadzenie badań i oznaczeń próbek biologicznych, wody i osadów; 2) tworzenie, weryfikację i aktualizację przewodników i wytycznych do wykonania badań biologicznych; 3) udział w opracowaniu, testowanie oraz wsparcie we wdrażaniu i użytkowaniu systemów zarządzania laboratorium; 4) organizowanie porównań międzylaboratoryjnych i badań biegłości; 5) udział w międzynarodowych programach zapewnienia jakości; 6) ujednolicanie metod i procedur badawczych; 7) wdrażanie nowych metod badawczych; 8) szkolenie pracowników laboratorium w zakresie nowych metod badawczych;

22 22 9) współpracę z laboratoriami referencyjnymi państw członkowskich Unii Europejskiej; 10) gromadzenie i rozpowszechnianie informacji dotyczących metod badawczych stosowanych przez laboratoria referencyjne państw członkowskich Unii Europejskiej. 4. Krajowe laboratoria referencyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 3, 4 i 5, tworzy się w celu zapewnienia nadzoru nad jakością badań wykonywanych przez laboratorium badawcze i inne podmioty wykonujące badania monitoringowe w zakresie pomiarów: 1) hałasu; 2) pól elektromagnetycznych; 3) emisji. Art Laboratorium badawcze prowadzi działalność laboratoryjną, o której mowa w art. 17 ust. 1 pkt Do wykonywania badań, w tym pobierania próbek, wykonywania pomiarów i analiz na potrzeby działań kontrolnych laboratorium badawcze obowiązane jest posiadać akredytację w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2016 r. poz. 655 i 1228 oraz z 2017 r. poz. 32). Rozdział 5 Zasady przeprowadzania kontroli korzystania ze środowiska Art ABE prowadzi kontrole planowe i pozaplanowe. 2. Kontrole, o których mowa w ust. 1, wykonują Prezes ABE, dyrektorzy regionalnych biur ABE oraz upoważnieni przez nich inspektorzy ABE, zwani dalej "inspektorami". Art Kontrole planowe, planuje się uwzględniając potrzebę zapewnienia systematycznej oceny zagrożeń dla życia i zdrowia ludzi oraz dla środowiska, w szczególności wynikających z działalności podmiotów korzystających ze środowiska i ustala się je w planach kontroli. 2. Do kontroli pozaplanowych zalicza się kontrole przeprowadzane przez ABE na wniosek organów administracji publicznej lub podmiotów, o ile przepisy szczególne przewidują możliwość występowania z takim wnioskiem oraz kontrole interwencyjne, o których mowa w ust Przez kontrole interwencyjne rozumie się kontrole przeprowadzane w związku z rozpatrywaniem skarg, wniosków i interwencji dotyczących zanieczyszczenia środowiska lub podejrzenia wystąpienia takiego zanieczyszczenia.

23 23 Art Kontrolę przedsiębiorców wykonuje się na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust Do kontroli interwencyjnych przedsiębiorców prowadzonych przez ABE oraz kontroli prowadzanych na wniosek nie stosuje się przepisów art. 78a, 79, 79a, 80, 80a, 82, 83 i 83b ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Art Kontrolę wykonuje się po okazaniu legitymacji służbowej potwierdzającej tożsamość i uprawnienia inspektora do jej wykonania. 2. Kontrolę przedsiębiorcy wykonuje się po okazaniu legitymacji służbowej i upoważnienia do jej wykonania z zastrzeżeniem ust Upoważnienie, o którym mowa w ust. 2, powinno zawierać co najmniej: 1) wskazanie podstawy prawnej; 2) oznaczenie organu kontroli; 3) datę i miejsce wystawienia; 4) imię i nazwisko inspektora upoważnionego do wykonania kontroli oraz numer jego legitymacji służbowej; 5) nazwa i adres kontrolowanego; 6) określenie zakresu przedmiotowego kontroli; 7) wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywany termin zakończenia kontroli; 8) podpis osoby udzielającej upoważnienia; 9) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego. 4. Kontrola interwencyjna przedsiębiorcy może być wykonywana po okazaniu legitymacji służbowej. 5. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, wzór legitymacji służbowej, o której mowa w ust. 1, oraz tryb jej wydawania, wymiany i zwrotu oraz postępowania w przypadku utraty legitymacji, mając na względzie możliwość identyfikacji inspektora i jego stanowiska służbowego. Art Przy wykonywaniu kontroli inspektorzy są uprawnieni do: 1) wstępu wraz z niezbędnym sprzętem: a) na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na którym prowadzona jest działalność gospodarcza, b) do środków transportu;

24 24 2) wstępu wraz z niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren niezwiązany z prowadzeniem działalności gospodarczej; 3) przeprowadzania niezbędnych badań, w tym pobierania próbek, przeprowadzania pomiarów lub wykonywania innych czynności kontrolnych w celu ustalenia na terenie kontrolowanej nieruchomości, w obiekcie lub jego części, stanu środowiska, a także indywidualnie określonych w decyzjach administracyjnych warunków korzystania ze środowiska; 4) żądania wstrzymania ruchu lub uruchomienia instalacji lub urządzeń oraz powstrzymania się od wykonywania innych czynności w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla przeprowadzenia badań, w tym pobrania próbek i wykonania pomiarów; 5) oceny sposobu eksploatacji instalacji lub urządzeń, w tym środków transportu; 6) oceny stosowanych technologii i rozwiązań technicznych; 7) wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym dla ustalenia stanu faktycznego przy jednoczesnym pouczeniu ich o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań pod groźbą kary, o której mowa w Kodeksie karnym. 8) żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli; 9) legitymowania osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia w celu ustalenia ich tożsamości oraz żądania okazania dokumentów niezbędnych do wymierzenia grzywny w drodze mandatu karnego lub sporządzenia wniosku o ukaranie; 10) oceny sposobu wykonywania pomiarów emisji, ilości pobranej wody oraz odprowadzanych ścieków przez jednostkę prowadzącą pomiary, w tym poprawności sposobu pobierania i analizy próbek. 2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, wstrzymania ruchu lub uruchomienia instalacji lub urządzenia dokonuje osoba wskazana przez kierownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej albo kontrolowaną osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą. Wskazana osoba powinna posiadać wiedzę umożliwiającą wstrzymanie ruchu lub uruchomienie instalacji lub urządzenia w sposób, który nie spowoduje powstania szkody w danej instalacji lub urządzeniu. 3. W przypadku braku możliwości wstrzymania ruchu lub uruchomienia instalacji lub urządzenia, kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej albo kontrolowana osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą obowiązana jest do udowodnienia braku

25 25 możliwości technicznych bądź udowodnienia możliwości wystąpienia zagrożenia szkód w dużych rozmiarach. 4. Jeżeli wykonanie czynności kontrolnych, w tym przeprowadzenie niezbędnych pomiarów, pobranie próbek, wymaga specjalistycznej wiedzy lub umiejętności, Prezes ABE lub dyrektorzy regionalnych biur ABE mogą upoważnić do udziału w kontroli osobę niebędącą inspektorem, posiadającą taką wiedzę lub takie umiejętności. 5. Inspektorzy są uprawnieni do poruszania się po terenie nieruchomości, obiektu lub ich części oraz wstępu do środków transportu, bez potrzeby uzyskiwania przepustki oraz nie podlegają rewizji osobistej. 6. Wstęp inspektorów na tereny zamknięte w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2016 r. poz i 1948, z 2017 r. poz. 60) następuje za zgodą zarządzającego tym terenem. 7. Upoważnienie do kontroli dla inspektorów oraz osób, o których mowa w ust. 4, wydaje Prezes ABE lub właściwy miejscowo dyrektor regionalnego biura ABE. Art Prezes ABE albo właściwy dyrektor regionalnego biura ABE może upoważnić inspektora do wydania w trakcie kontroli decyzji w przedmiocie wstrzymania: 1) działalności prowadzonej z naruszeniem wymagań ochrony środowiska, jeżeli zachodzi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzi albo bezpośrednie zagrożenie spowodowania zanieczyszczenia, o którym mowa w art. 3 pkt 49 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska; 2) oddania do użytku obiektu budowlanego, zespołu obiektów budowlanych lub instalacji niespełniających wymagań ochrony środowiska. 2. Decyzji, o której mowa w ust. 1, nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. 3. W decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 1, określa się termin wstrzymania działalności lub użytkowania, uwzględniając potrzebę bezpiecznego dla środowiska zakończenia działalności lub użytkowania. Art. 39. Kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej albo osoba kontrolowana są obowiązani umożliwić inspektorowi przeprowadzenie kontroli, a w szczególności umożliwić dokonanie czynności kontrolnych, o których mowa w art. 37 ust. 1. Art. 40. Prezes ABE oraz dyrektor regionalnego biura ABE może wystąpić z wnioskiem do Policji o udzielenie pomocy, jeżeli jest to niezbędne do przeprowadzenia czynności kontrolnych.