INSTRUKCJE POBIERANIA MATERIAŁU DO BADANIA

Transkrypt

1 ul. Zaliwskiego 9a, Warszawa NIP: , REGON INSTRUKCJE POBIERANIA MATERIAŁU DO BADANIA I. Pobieranie wymazów z jamy ustnej Przygotowanie osób biorących udział w badaniu: - Co najmniej na 1 godzinę przed pobraniem wymazu nie należy spożywać posiłków, płynów (z wyjątkiem czystej wody) ani myć zębów. - Przed pobraniem w jamie ustnej nie powinno być żadnych ciał obcych, np. gum do żucia, lizaków, cukierków itp. W przypadku dzieci dopuszczalny jest smoczek (tzw. smoczek z kółeczkiem) pod warunkiem używania go wyłącznie przez jedno dziecko (nie np. przez matkę i dziecko lub więcej niż jedno dziecko). Czynności w trakcie pobierania wymazu: 1. Opisać wymazówki imieniem i nazwiskiem oraz numerem pesel lub datą urodzenia, datą pobrania materiału. 2. Wymaz pobrać (na dwie wymazówki) pocierając końcem wymazówki wewnętrzną powierzchnię policzka (z obu stron). 3. Po pobraniu wymazu niezwłocznie umieścić wymazówki w opisanych probówkach ochronnych. Dopuszcza się przechowywanie pobranego w ten sposób materiału w temperaturze pokojowej do 48 godzin przed wysłaniem. Uwaga! (dotyczy pobierania wymazów ze wszystkich okolic ciała) - Wszystkie czynności związane z pobraniem wymazu należy wykonywać w rękawiczkach ochronnych. - Koniec wymazówki (po wyjęciu z opakowania) nie może dotknąć żadnej przypadkowej powierzchni ani innej osoby poza osobą, od której pobierany jest wymaz. II. Instrukcja pobierania wymazów z dróg oddechowych. Wymaz z nosogardzieli: 1. Ustalić głębokość na jaką należy wprowadzić wymazówkę mierząc linijką odległość między nasadą nosa, a małżowiną uszną. Optymalna głębokość wprowadzenia wymazówki równa się tej odległości, a minimalna jej połowie. 2. Zaznaczyć zmierzoną odległość na wymazówce po jej wyjęciu z opakowania. 3. Odchylić głowę pacjenta do tyłu pod kątem około 70º i wprowadzić delikatnie wymazówkę przez otwór nosowy na ustaloną głębokość, i przytrzymać ją nieruchomo przez 5-10 sek., a następnie delikatnie obrócić 2-3 razy. 4. Wyjąć wymazówkę, umieścić w probówce z podłożem transportowym i delikatnie zamieszać. 5. Odłamać górną część aplikatora, szczelnie zakręcić probówkę i ponownie zamieszać. 6. Pobrany materiał przechowywać w lodówce (2-10ºC) maksymalnie do 36 godzin przed wysłaniem. strona 1/5

2 Wymaz z gardła: 1. Materiał należy pobierać jałową, zwilżoną solą fizjologiczną wymazówką. Materiał pobierać rano, na czczo, po przepłukaniu jamy ustnej przegotowaną wodą. 2. Pacjent powinien siedzieć twarzą do źródła światła. Szpatułką należy ucisnąć język a następnie wymazówką pobrać wydzielinę ze zmienionych zapalnie okolic tylnej ściany gardła lub migdałków,mocno naciskając wacik lub wykonując nim ruchy obrotowe. Należy starać się nie dotykać zdrowo wyglądających śluzówek, śliny, języka i powierzchni policzków. 3. Wymazówkę z pobranym materiałem następnie umieścić w podłożu transportowym UWAGA: W przypadku diagnostyki wirusów RNA układu oddechowego wymazy należy pobierać wyłącznie za pomocą dostarczonych przez laboratorium zestawów z podłożem transportowym i przechowywać w lodówce (2-10ºC) maksymalnie do 36 godzin przed transportem do laboratorium. Materiał genetyczny musi zostać poddany izolacji w ciągu 72 godzin od pobrania. Nie zastosowanie się do wskazówek może skutkować otrzymaniem wyniku fałszywie ujemnego! Inne wydzieliny układu oddechowego należy przechowywać i transportować do laboratorium w podłożu transportowym zawierającym konserwant kwasów nukleinowych w warunkach umożliwiających zachowanie temperatury 2-10ºC. Materiał genetyczny musi zostać poddany izolacji w ciągu 72 godzin od pobrania. (wysyłka materiału kurierem od poniedziałku do czwartku). III. Instrukcja pobierania wymazów z dróg moczowo-płciowych Przygotowanie pacjenta: - Przez okres 24 godzin przed pobraniem należy zrezygnować ze współżycia płciowego oraz ograniczyć zabiegi higieniczno - pielęgnacyjne okolicy narządów płciowych; - U pacjentek wymazu nie należy pobierać w okresie krwawienia miesiączkowego; - Przez okres 48 godzin przed pobraniem wymazu nie należy stosować żadnych leków dopochwowych lub maści zewnętrznych. Obecność substancji chemicznych może uniemożliwić zajście reakcji PCR i w efekcie uniemożliwić uzyskanie informacyjnego wyniku. A. Wymaz z szyjki macicy: 1. Wyjąć wymazówkę (do wymazów z szyjki macicy, pochwy) z opakowania ochronnego. 2. Oczyścić ujście szyjki macicy sterylną gazą usuwając nadmiar śluzu, a następnie wprowadzić wymazówkę na głębokość 1-2 cm do kanału szyjki macicy i kilkakrotnie nią obrócić. 3. Wyjąć wymazówkę nie dotykając ścian pochwy. Uwaga! Nie należy pobierać wymazu z kanału szyjki macicy u kobiet ciężarnych! strona 2/5

3 B. Wymaz z pochwy: 1. Wyjąć wymazówkę z opakowania ochronnego. 2. Wprowadzić wymazówkę do pochwy i pobrać materiał z jej ścian lub tylnego sklepienia pochwy poprzez kilkukrotne potarcie i obrócenie wymazówki. 3. Wyjąć wymazówkę. C. Wymaz z prącia: 1. Wyjąć wymazówkę (do wymazów z szyjki macicy, pochwy i prącia) z opakowania ochronnego. 2. Wymaz pobrać poprzez kilkakrotne potarcie ruchem okrężnym rowka zażołędnego (wokół penisa) na całej długości oraz z okolic ujścia cewki moczowej. D. Wymaz z cewki moczowej: 1. Wyjąć wymazówkę (do wymazów z cewki moczowej) z opakowania ochronnego. 2. Wprowadzić wymazówkę do cewki moczowej na głębokość około 1 cm, przytrzymać nieruchomo przez ok sekund, a następnie kilkakrotnie nią obrócić. 3. Wyjąć wymazówkę. Bezpośrednio po pobraniu dla każdego z wymazów z dróg moczowo-płciowych (IIIA-IIID) należy wykonać następujące czynności: - Otworzyć probówkę zawierającą podłoże transportowe i umieścić w niej wymazówkę, kilkukrotnie płucząc wymazówkę w podłożu. - Złamać górną część aplikatora w zaznaczonym miejscu tak, aby pasował do pojemnika transportowego. Szczelnie zakręcić i wstrząsnąć probówkę opisaną czytelnie imieniem i nazwiskiem pacjenta oraz datą pobrania. - Pobrany materiał przechowywać w lodówce (2-10ºC) maksymalnie do 36 godzin przed wysłaniem. (wysyłka materiału kurierem od poniedziałku do czwartku). IV. Instrukcja pobierania surowicy - Surowicę należy uzyskać z próbki krwi pobranej wyłącznie do próżniowej probówki z żelem separującym bez antykoagulantu (EDTA, heparyny), przeznaczonej do badań metodami biologii molekularnej. - Probówkę czytelnie opisać imieniem i nazwiskiem pacjenta oraz datą pobrania. Próbkę surowicy należy transportować zawsze w pudełku ochronnym, zawierającym zmrożone wkłady chłodzące, lub w innym pojemniku gwarantującym utrzymanie temperatury wewnętrznej 2-10ºC. UWAGA! 1. Materiał do badań powinien być wysłany w dniu pobrania. W przypadku, gdy nie ma możliwości wysłania próbki w dniu pobrania, materiał należy przechować w temperaturze lodówki 2-10ºC i wysłać maksymalnie dnia następnego (wysyłka materiału od poniedziałku do czwartku). strona 3/5

4 2. Do badań KKI należy pobrać minimum 2 ml surowicy. Jeżeli nie ma możliwości wysłania następnego dnia od pobrania należy surowicę zamrozić do czasu transportu. Surowicę należy transportować w pojemniku gwarantującym utrzymanie temperatury wewnętrznej 2-10ºC lub niższej, jeśli to możliwe. V. Instrukcja pobierania krwi pełnej. Badanie predyspozycji genetycznych i infekcji: 1. Pobrać krew do probówki z antykoagulantem (EDTA). 2. Probówkę opisać imieniem i nazwiskiem pacjenta oraz datą pobrania. 3. Materiał niezwłocznie przekazać do laboratorium (maksymalnie w ciągu 4 dni) w temperaturze 2-10ºC (w pudełku z wkładami chłodzącymi). Badanie kariotypu: 1. Pobrać krew do probówki z antykoagulantem (heparyna). 2. Probówkę opisać imieniem i nazwiskiem pacjenta oraz datą pobrania. 3. Materiał niezwłocznie przekazać do laboratorium (maksymalnie w ciągu 2 dni) w temperaturze 2-10oC (w pudełku z wkładami chłodzącymi). UWAGA: Krwi nie wolno zamrażać, ponieważ uniemożliwi to uzyskanie prawidłowych wyników badań. Z tego samego powodu krew nie może też zawierać skrzepów. Do przyjęcia zlecenia na wykonanie badań niezbędny jest podpis osoby zlecającej (pacjenta lub opiekuna prawnego). W przypadku zlecenia badań predyspozycji genetycznych konieczne jest dostarczenie podpisanego przez pacjenta formularza deklaracji świadomej zgody na wykonanie badań genetycznych. Zalecenia dotyczące pakowania materiału biologicznego Ze względu na potencjalnie zakaźny charakter próbek materiału klinicznego obowiązują następujące zasady pakowania próbek (zgodne z Dz. U. z 2005 Nr178, poz.1481). Pojemniki z materiałem do analizy powinny być zapakowane zgodnie z ogólną zasadą pakowania wymagana dla czynników biologicznych wywołujących choroby ludzi. Obowiązuje zasada potrójnego pakowania: 1. Naczynie zasadnicze zawierające materiał kliniczny, 2. Wtórne opakowanie wodoszczelne, odporne na uszkodzenia mechaniczne zabezpieczające opakowanie zasadnicze oraz w przypadku uszkodzenia opakowania zasadniczego uniemożliwiające skażenie środowiska; w przypadku materiałów płynnych pomiędzy opakowaniem zasadniczym a opakowaniem wtórnym powinien znajdować się materiał wchłaniający płyny w ilości wystarczającej do wchłonięcia całej próbki klinicznej, 3. Opakowanie zewnętrzne, na którym powinna znajdować się informacja umożliwiająca szybki kontakt z klientem zlecającym badanie strona 4/5

5 W stosunku do poszczególnych opakowań obowiązują następujące zasady: Materiał do analiz należy umieścić w pojemnikach, które powinny być jednorazowe z nietłukącego tworzywa sztucznego, odporna na zgniecenie, zamykane nakrętką zapobiegającą wyciekowi materiału, otwierane i zamykane w nieskomplikowany sposób Opakowanie wtórne powinno być wykonane z odpornych na zgniecenie materiałów i hermetycznie zamknięte. Dopuszcza się możliwość umieszczenia w jednym opakowaniu wtórnym kilku naczyń zasadniczych z materiałem klinicznym pod warunkiem ich jednoznacznego oznakowania. Opakowanie wtórne musi mieć wymiary umożliwiające otwarcie go w boksie laminarnym. Dokumentacja dołączona do próbek nie może być umieszczana w opakowaniu wtórnym. Opakowanie transportowe w przypadku transportu materiału w warunkach specjalnych (suchy lód, lód) powinno być odporne na dany czynnik. Musi być oznakowane i opisane w sposób identyfikujący klienta i umożliwiający nawiązanie z nim szybkiego kontaktu w przypadku uszkodzenia próbek czy innych zdarzeń losowych Dokumentację dołączoną do badań należy umieścić oddzielnie w zamkniętych kopertach przytwierdzonych do opakowania zewnętrznego. strona 5/5