Przykłady działań minimalizujących oddziaływania inwestycji na przyrodę

Transkrypt

1 Przykłady działań minimalizujących oddziaływania inwestycji na przyrodę Grzegorz Karcz Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim

2 Kluczowe dla przedsięwzięcia: - sprowadzają skalę oddziaływań do nieznaczących na składniki przyrody (np. ograniczenie terminu prowadzenia prac); - umożliwiają odbudowę procesów przyrodniczych, chronionych siedlisk przyrodniczych bądź gatunków i ich siedlisk; - umożliwiają realizację celu głównego Dyrektywy Rady 92/53/EWG z dnia 21maja 1992 w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory tj. wspierania zachowania różnorodności biologicznej przy uwzględnieniu wymagań gospodarczych, społecznych, kulturowych i regionalnych oraz realizacji celu polegającego na trwałym rozwoju. Zachowanie takiej bioróżnorodności może w niektórych przypadkach wymagać utrzymania lub wręcz pobudzania działalności człowieka [Preambuła Dyrektywy Rady 92/53/EWG ]; - umożliwiają tworzenie się nowych siedlisk przyrodniczych (np. zbiorniki wodne, nasypy, wyrobiska, nasadzenia drzew), które z czasem mogą stać się cennymi w skali kraju obszarami np. obszar Natura 2000 Brożek; - prowadzą do tworzenia atrakcyjnych miejsc wypoczynku, budownictwa letniskowego. Działania dobrane do skali przedsięwzięcia, czasu jego oddziaływania i zasobu przyrody w zasięgu jego oddziaływania. Nakierowane na przedmioty ochrony obszaru Natura 2000 nie przesadzone, niepotrzebne bądź wynikające z innych przepisów.

3 zabudowa fotowoltaiczna - stosować powłoki antyrefleksyjne, niskopienne żywopłoty pomiędzy sektorami paneli; - fragmenty trawiaste pomiędzy ogniwami uprawiać bez sztucznego nawożenia, herbicydów i pestycydów, wykaszać bądź prowadzić wypas; - zezwolić na spontaniczną sukcesję roślinności pomiędzy pasami, np. ziół i chwastów; - ogrodzić teren siatką o dużych oczkach umożliwienie migracji zwierząt; - przewody elektryczne odprowadzające energię umieszczać pod ziemią;

4 infrastruktura liniowa - drogi - przejścia i przepusty; - nasadzenia drzew; - ogrodzenia zabezpieczające i naprowadzające;

5 Nowe odcinki koryt rzecznych Łagowa k/ Poźrzadła Łagowa tymczasowe koryto rzeki Łagowej prace formujące nowy odcinek rzeki Łagowej

6 3 lata po wykopaniu nowego koryta rzeki Łagowej Hildenbrandia rivularis (źródło: Żelazna-Wieczorek J., Ziułkiewicz M., 2008: Hildenbrandia rivularis (Rhodophyta) in central Poland)

7 rzeka Pliszka - kształtowanie koryta w 2011 roku

8 w 2012 roku

9 w 2013 roku

10 w 2014 roku

11 zabudowa hydrotechniczna elektrownie wodne, tamy, progi - wykonać przepławkę, śluzę, windę wodną, zlikwidować barierę na czas migracji ryb; - prace w korycie rzeki wykonywać przy niskich przepływach wody, poza okresem wędrówek tarłowych ryb; - głębokie wykopy zabezpieczyć przed wpadaniem drobnych ssaków, płazów, gadów; - otwarcie jazu przeprowadzić stopniowo w celu nie dopuszczenia do gwałtownego spadku poziomu wody i masowego spływu wody; - zastosować turbinę wolnoobrotową np. śrubę Archimedesa; - umocnić brzegi i przyczółki faszyną bądź narzutem kamiennym;

12 [źródło: Ocena potrzeb i priorytetów udrożnienia ciągłości morfologicznej rzek na obszarach dorzeczy w kontekście osiągnięcia dobrego stanu i potencjału ekologicznego jcwp red. Jan Błachuta, Wiesław Wiśniewolski, Jozef Zgrabczyński, Jozef Domagała (KZGW, NFOŚ)]

13 [źródło: Ocena potrzeb i priorytetów udrożnienia ciągłości morfologicznej rzek na obszarach dorzeczy w kontekście osiągnięcia dobrego stanu i potencjału ekologicznego jcwp red. Jan Błachuta, Wiesław Wiśniewolski, Jozef Zgrabczyński, Jozef Domagała (KZGW, NFOŚ)]

14 wydobycie kruszywa/torfu/węgla brunatnego- kopalnie odkrywkowe - zrekultywować teren: powstanie zbiornika wodnego, grunt użytkowany rolniczo, las; - uformowane skarpy pozostawić dla naturalnej sukcesji roślinnej bądź zadarnić; - uformować zróżnicowaną linię brzegową (skarpa, płaski teren); - ukształtować zróżnicowaną morfologię dna (płycizny, głęboczki); - uformować wyspę; - ogrodzić teren, zabezpieczyć przez śmiertelnością płazów i gadów;

15 Prądówka_rok 2011

16 Prądówka_rok 2012

17 Prądówka_rok 2013

18 Prądówka_rok 2014

19 Strzyżewo - cegielnia

20 Dobroszów Mały k/nowogrodu Bobrzańskiego - zbiorniki po kopalni kruszyw mineralnych - rok 2014

21 Powstanie zbiornika wodnego Obszar powyrobiskowy

22 KWB Sieniawa - czerwiec 2011 siodło IX KWB Sieniawa - czerwiec 2014 siodło IX

23 łubin Rekultywacja rolna powierzchnia ok 1 ha - 7 lat po zakończeniu eksploatacji humusowanie warstwą 0,7 m stan na rok źródło: Galiniak G., Bik A., Jarosz J. 2011: Praktyka sozotechniczna w działalności górniczej KWB Sieniawa,Górnictwo i Geoinżynieria, rok 35, z. 3.

24 Stan na rok lat po eksploatacji.

25 siodło VII rekultywacja leśna źródło: Galiniak G., Bik A., Jarosz J. 2011: Praktyka sozotechniczna w działalności górniczek KWB Sieniawa, Górnictwo i Geoinżynieria, rok 35, zeszyt

26 Siodło VIII rekultywacja leśna ze zbiornikiem wodnym - 20 lat po zakończeniu eksploatacji wydobycie podziemne na zawał - obszary wcześniej wylesione i wyłączone z gospodarki leśnej na okres lat wyprzedzające odnowienie drzewostanów.

27 prace hydrotechniczne konserwacja cieków - prace wykonywać z jednego brzegu ograniczenie wycinki drzew; - osad wybierać na części szerokości dna cieku - bank nasion i materiału rozrodczego; - pozostawić drzewa nie kolidujące z celem prac (np. martwe, zamierające, powalone) oraz roślinność buforową (bariery biogeochemiczne, siedliska); - prace wykonywać poza okresem tarła ryb, rozrodu płazów, ptaków; - prace wykonywać z koryta cieku bądź ręcznie;

28 3 lata po wydobyciu części osadów (pogłębieniu) i wycięciu roślinności z kanału doprowadzającego wodę dla stawów rybnych - Trzciel Odbudowa

29 prace hydrotechniczne podwyższenie, uszczelnianie wałów - pozostawić drzewa nie kolidujące z celem prac (np. martwe, zamierające, powalone) oraz roślinność buforową (bariery biogeochemiczne) bądź wprowadzić nasadzenia (nowe siedliska); - zapewnić przepływ wód podziemnych na zawale (np. pozostawienie okien hydrologicznych); - prace prowadzić na krótkim odcinku wału (utrzymanie procesów przyrodniczych); - zastosować najmniej inwazyjną i ekonomicznie uzasadnioną technologię prac;

30 Możliwość wylewów rzeki na obszarach niekonfliktowych

31 Wnioski: - realizować inwestycję myśląc o jej umiejscowieniu nie w chwilowym stanie środowiska (przyrody) ale w procesie przyrodniczym - człowiek nie jako istota niszcząca ale jako ogrodnik; - nie pytać czy można inwestować ale jak, gdzie i w co inwestować, patrząc na późniejszy rozwój obszaru (kształtowanie przyrody [krajobrazu] ); - inwestować rozpatrując w pierwszej kolejności oddziaływanie na środowisko życia człowieka, który jest częścią przyrody; - planować inwestycje tak, aby pozostawić przestrzeń dla adaptacji przyrody o maksymalnej różnorodności (mając na uwadze jej ekonomiczne uzasadnienie).

32 - Dziękuję za uwagę -