RZUT OKA NA BADANIA NA RZECZ MŚP I BADANIA NA RZECZ STOWARZYSZEŃ MŚP. Model finansowania w 7PR

Transkrypt

1 RZUT OKA NA BADANIA NA RZECZ MŚP I BADANIA NA RZECZ STOWARZYSZEŃ MŚP Model finansowania w 7PR

2 Interesują Cię badania naukowe w Europie? Research*eu to nasz miesięcznik, dzięki któremu będziesz na bieżąco z najnowszymi wynikami badań, programami naukowymi, wydarzeniami itp. Jest on dostępny w angielskiej, francuskiej, niemieckiej i hiszpańskiej wersji językowej. Prośbę o bezpłatny egzemplarz próbny lub bezpłatną prenumeratę należy wysłać na adres: Jednostka komunikacyjna Dyrekcja Generalna ds. Badań Naukowych Jednostka Informacyjna B-1049 Bruksela Faks: (32-2) research-eu@ec.europa.eu Internet: KOMISJA EUROPEJSKA Dyrektoriat Generalny ds. Badań Naukowych Jednostka MŚP research@ec.europa.eu Kontakt: Martina Daly Komisja Europejska B-1049 Brussels Tel. (32-2) Fax (32-2) martina.daly@ec.europa.eu

3 KOMISJA EUROPEJSKA RZUT OKA NA BADANIA NA RZECZ MŚP I BADANIA NA RZECZ STOWARZYSZEŃ MŚP Model finansowania w 7PR 2007 Dyrektoriat Generalny ds. Badań Naukowych

4 Europe Direct to serwis, który pomoże Państwu znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące Unii Europejskiej Bezpłatny numer telefoniczny: OŚWIADCZENIE PRAWNE: Komisja oraz osoby działające w jej imieniu nie ponoszą odpowiedzialności za sposób wykorzystania informacji zawartych w niniejszym wydaniu. Odpowiedzialność za treść publikacji ponosi wyłącznie autor i treści zawarte w niniejszej publikacji nie odzwierciedlają oficjalnej opinii lub stanowiska Komisji Europejskiej. Wiele dodatkowych informacji na temat Unii Europejskiej zamieszczono w Internecie. Dostęp do nich jest możliwy poprzez serwer Europa ( Dane dotyczące katalogowania znajdują się w końcowej części niniejszej publikacji. Luksemburg: Biuro Publikacji Oficjalnych Wspólnot Europejskich, 2007 ISBN Wspólnoty Europejskie, 2007 Reprodukcja niniejszej publikacji jest dozwolona pod warunkiem, że podane zostanie źródło. Printed in BELGIUM DRUK NA BIAŁYM PAPIERZE NIECHLOROWANYM Fotografie: Shutterstock

5 Wprowadzenie Rzut oka na badania na rzecz MŚP i badania na rzecz stowarzyszeń MŚP Badania na rzecz MŚP i badania na rzecz stowarzyszeń MŚP stanowią inicjatywy mające na celu zwiększenie potencjału innowacyjnego MŚP poprzez udzielenie im wsparcia niezbędnego by móc zlecić podmiotom zewnętrznym wykonanie badań o kluczowym znaczeniu dla ich działalności. Niniejsza broszura prezentuje konstrukcję obu inicjatyw oraz w przystępny sposób objaśnia, jak model finansowania działa w praktyce. Jeżeli są Państwo małym lub średnim przedsiębiorstwem, niniejsza publikacja pomoże Państwu w przygotowaniu wniosku niezbędnego do ubiegania się o finansowanie. Oprócz niniejszego przewodnika dostępny jest serwis Komisji Europejskiej SME TechWeb na jego stronach można znaleźć łatwy w obsłudze arkusz umożliwiający obliczenie szacunkowej wielkości wkładu Wspólnoty w Państwa projekt. W ramach 7PR innowacyjnym MŚP oferowane są liczne możliwości, a Dyrekcja Generalna ds. Badań Naukowych stara się, aby procedura ubiegania się o finansowanie była jak najłatwiejsza i bezproblemowa.

6

7 Spis treści BADANIA NA RZECZ STOWARZYSZEŃ MŚP...str 6 Cele str 6 Zasada całościowe podejście str 6 Działania w ramach projektu str 7 Minimalne wymogi dla konsorcjum str 8 Zalecenia dotyczące zasobów i okresu realizacji str 9 Podejmowanie decyzji, koordynacja projektu oraz umowa konsorcjum str 9 Reguły własności intelektualnej str 10 Przygotowywanie wniosku str 10 Definicja MŚP str 11 Wyliczenie budżetu projektu str 12 Wyliczenie wkładu WE str 15 Podział wkładu WE str 16 BADANIA NA RZECZ MŚP... str 18 Cele str 18 Zasada całościowe podejście str 18 Działania w ramach projektu str 19 Minimalne wymogi dla konsorcjum str 20 Zalecenia dotyczące zasobów i okresu realizacji str 21 Podejmowanie decyzji, koordynacja projektu oraz umowa konsorcjum str 21 Reguły własności intelektualnej str 22 Przygotowywanie wniosku str 22 Definicja MŚP str 23 Wyliczenie budżetu projektu str 24 Wyliczenie wkładu WE str 26 Podział wkładu WE str 27

8 Wsparcie MŚP w uzyskaniu przewagi w świecie globalnej konkurencji badania na rzecz stowarzyszeń MŚP Cele Badania na rzecz stowarzyszeń MŚP mają na celu opracowanie rozwiązań technologicznych dla problemów wspólnych dla większej liczby MŚP w określonych sektorach przemysłu lub segmentach łańcucha wartości za pomocą badań, których nie można było podjąć w ramach badań na rzecz MŚP. Projekty mogą na przykład zakładać opracowanie norm i standardów europejskich lub zapewnienie zgodności z nimi oraz spełnienie wymogów regulacyjnych w dziedzinach takich jak zdrowie, bezpieczeństwo i ochrona środowiska. Projekty muszą być prowadzone przez stowarzyszenia MŚP, które zlecają prace badawcze wykonawcom BRT w celu zdobycia koniecznej wiedzy technologicznej dla swoich członków. Projekty musi cechować wyraźny potencjał eksploatacyjny i korzyści ekonomiczne dla członków zainteresowanych stowarzyszeń MŚP. Zasada całościowe podejście Stowarzyszenia MŚP i ich członkowie są bezpośrednimi beneficjentami projektu: inwestują w projekt BRT oraz dokonują outsourcingu (zlecają na zewnątrz) większości działań w dziedzinie badań i demonstracji wykonawcom BRT, otrzymując w zamian know-how w dziedzinie technologii, którego potrzebują. W ramach tego programu relacje między stowarzyszeniami MŚP, które działają w imieniu swoich członków, a wykonawcami BRT są oparte na relacji klient-sprzedawca. Założenie jest takie, że umożliwia się stowarzyszeniom MŚP wspieranie swoich członków w dalszym rozwoju działalności poprzez zakup wiedzy od wykonawców BRT sprzedających własne doświadczenie i pracę. Działania z dziedziny badań i rozwoju technologicznego, podejmowane przez stowarzyszenia MŚP (i ich członków) nakładem własnych środków, skupiają się na wstępnym określeniu, a później również na zatwierdzaniu i testowaniu zdobytej wiedzy. W tym kontekście rzeczywista inwestycja lub koszty poniesione przez stowarzyszenia MŚP obejmują cenę za know-how, który chcą pozyskać dla swoich członków lub w ich imieniu: prawa własności intelektualnej i wiedzę wygenerowaną w trakcie projektu. Z punktu widzenia stowarzyszeń i ich członków, a także dla pozytywnej oceny wniosku, ważne jest dokładne zweryfikowanie i uzasadnienie, jak proponowana / Rzut oka na badania na rzecz MŚP I badania na rzecz stowarzyszeń MŚP

9 inwestycja w dziedzinie badań naukowych odnosi się do potrzeb dużych społeczności MŚP. Ponadto, ważne jest zademonstrowanie, w jaki sposób upowszechnianie i wykorzystywanie wyników badań zapewni dużym społecznościom MŚP korzyści ekonomiczne. Stowarzyszenia i ich członkowie muszą uwzględnić to, że nawet jeżeli wysokość otrzymanych środków publicznych jest znacząca nigdy nie pokryją one wszystkich kosztów, a braki będą musiały uzupełnić uczestniczące stowarzyszenia. Należy podkreślić, że badania na rzecz stowarzyszeń MŚP są oparte na podejściu oddolnym: projekty te mogą być prowadzone we wszystkich dziedzinach nauki i technologii. Działania w ramach projektu Aby osiągnąć cele projektu należy podjąć szereg różnych działań: Działania w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego (BRT) stanowią trzon projektu, a znaczący wkład wnoszą wykonawcy BRT. Stowarzyszenia MŚP, ich członkowie oraz MŚP bezpośrednio zaangażowane w projekt skupiają się na specyfikacjach, testowaniu i zatwierdzaniu wyników projektu oraz etapach przygotowawczych dla późniejszego wykorzystania. Działania w zakresie demonstracji (DEMO) zaprojektowano tak aby wykazały rentowność nowych technologii oferujących potencjalne korzyści ekonomiczne, a których nie można bezpośrednio wprowadzić na rynek (np. testowanie prototypów zbliżonych do produktu). Jest to ostatni etap rozwoju przed wprowadzeniem produktów i procesów do produkcji. Inne działania (INNE) ułatwiają stowarzyszeniom MŚP i ich członkom wdrożenie wyników, w szczególności w takich obszarach jak szkolenia i upowszechnianie. Działania w zakresie zarządzania (MANAG) są stałym elementem projektu i określają jego właściwy zakres łącząc wszystkie komponenty projektu oraz służą utrzymaniu stałego kontaktu z Komisją. badania na rzecz stowarzyszeń MŚP /

10 Minimalne wymogi dla konsorcjum Projekty w ramach badań na rzecz stowarzyszeń MŚP przeznaczone są dla uczestników mieszczących się w następujących kategoriach: Co najmniej trzy niezależne stowarzyszenia/ grupy MŚP (SME-AGs), które mają siedzibę w trzech różnych państwach członkowskich lub krajach stowarzyszonych, lub jedno europejskie stowarzyszenie/grupa MŚP. Stowarzyszenia/grupy MŚP są osobami prawnymi, składającymi się głównie z i reprezentującymi interesy MŚP (np. stowarzyszenia przemysłowe, krajowe lub regionalne stowarzyszenia przemysłowe oraz izby przemysłowo-handlowe). Wykonawcy BRT: co najmniej dwóch wykonawców BRT pochodzących z dowolnego państwa, którzy muszą być niezależni od innych uczestników. Do przykładowych wykonawców BRT zalicza się uniwersytety, organizacje badawcze i przedsiębiorstwa przemysłowe, w tym MŚP prowadzące badania. Ponadto, uczestnikami mogą być inne przedsiębiorstwa i użytkownicy końcowi (w tym MŚP) wnoszący określony wkład w realizację projektu. Także oni muszą być niezależni od innych uczestników. Uczestniczyć musi również ograniczona liczba indywidualnych MŚP (2-5) aby zapewnić, że wyniki projektu odnoszą się do potrzeb MŚP i mogą być wykorzystane przez wiele MŚP.

11 Zalecenia dotyczące zasobów i okresu realizacji Konsorcjum powinno na ogół składać się z uczestników. Ponadto, grupa użytkowników końcowych MŚP powinna ograniczyć się do 2-5 członków. Całkowity budżet projektu powinien wynosić od 1,5 mln EUR do 4 mln EUR, a okres realizacji projektu powinien na ogół wynosić 2-3 lata. W przypadku niespełnienia tych zaleceń, wymaga się przedstawienia uzasadnienia. Podejmowanie decyzji, koordynacja projektu oraz umowa konsorcjum Podejmowanie decyzji i zarządzanie projektem powinno być dostosowane do rzeczywistych potrzeb pod względem skali i kompleksowości. Konsorcjum musi gwarantować, że żadna decyzja, która byłaby sprzeczna z interesem stowarzyszeń MŚP, nie zostanie podjęta. Koordynacja projektu jest złożonym i wymagającym elementem zarządzania, realizacja którego wymaga wykwalifikowanego i doświadczonego koordynatora. Stowarzyszenia MŚP mogą powierzyć koordynację wykonawcy BRT lub partnerowi w konsorcjum specjalizującemu się w profesjonalnym zarządzaniu projektami. Koordynator realizuje następujące zadania: Monitorowanie wywiązywania się partnerów z zobowiązań; Sprawdzanie, czy wszyscy partnerzy mają dostęp do umowy o grant; Odbiór wkładu finansowego Wspólnoty i jego podział zgodnie z umową konsorcjum i umową o grant; Prowadzenie ewidencji i księgowości oraz informowanie Komisji o jego podziale; Pośredniczenie w sprawnej i prawidłowej komunikacji między uczestnikami oraz regularne składanie raportów uczestnikom i Komisji o stanie projektu. Po dokonaniu wyboru projektu i zakończeniu negocjacji uczestnicy muszą przedłożyć podpisaną umowę konsorcjum w celu uściślenia informacji w załączniku technicznym do kontraktu. Zawiera on zapisy dotyczące wewnętrznej organizacji konsorcjum, zarządzania wkładem finansowym Wspólnoty, zasad upowszechniania i korzystania, w tym zarządzanie prawami własności intelektualnej lub rozstrzyganie wewnętrznych sporów. badania na rzecz stowarzyszeń MŚP /

12 Reguły własności intelektualnej Już na etapie wniosku konsorcjum musi przedstawić jasne i zadowalające zasady dotyczące sposobu, w jaki uczestnicy uzgodnią między sobą kwestie IPR (prawa własności intelektualnej) i praw użytkownika (np. licencje, tantiemy). Konsorcjum może się zdecydować na standardowe rozwiązanie, zgodnie z którym całość praw własności do wszystkich wyników projektów (nowa wiedza) i praw własności intelektualnej przysługuje MŚP. Stowarzyszenia MŚP mają możliwość opracowania odpowiednich dla siebie rozwiązań dla określenia własności wyników projektu oraz zasad ich upowszechniania i wykorzystania, które biorą pod uwagę potrzeby, interesy i możliwości SME-AGs i ich członków, innych przedsiębiorstw i użytkowników końcowych zainteresowanych projektem, jak i wykonawców BRT. Umowa powinna podjąć kwestie transferu własności, licencji i jakiejkolwiek innej formy praw upowszechniania i wykorzystywania wyników wygenerowanych przez projekt. Musi ona zapewnić, że stowarzyszenia MŚP posiadają wszystkie prawa niezbędne do zamierzonego użycia i wykorzystania wyników projektu przez ich członków. W praktyce może to przykładowo oznaczać, że wykonawcy BRT zachowują własność całości nowej wiedzy (lub jej części), a stowarzyszenia MŚP i ich członkowie jedynie nabywają licencje. W zamian wykonawcy BRT współinwestują w projekt z własnych zasobów. Zatem cena i warunki płatności uzgodnione między wykonawcami BRT a stowarzyszeniami MŚP powinny odzwierciedlać wartość praw własności intelektualnej oraz nabytej wiedzy, co np. oznacza, że cena licencji powinna być niższa niż cena własności wszystkich wyników. Przygotowywanie wniosku Niniejszy krótki przewodnik dotyczący badań na rzecz stowarzyszeń MŚP ma na celu pomoc w zrozumieniu zasad badań na rzecz stowarzyszeń MŚP. Nie zastępuje on oficjalnych i prawnie wiążących dokumentów związanych z zaproszeniem. Przygotowując wniosek należy zapoznać się z: Programem prac badania na rzecz MŚP Przewodnikiem dla Wnioskodawców badania na rzecz MŚP Przewodnikiem po regułach własności intelektualnej w projektach 7PR Regułami składania wniosków. Powyższe dokumenty i dodatkowe informacje o otwartych zaproszeniach są dostępne na stronie internetowej: CapacitiesDetailsCallPage&call_id=36 Portal SME TechWeb dostarcza szerokiego zakresu informacji i zasobów dla ukierunkowanych na technologię MŚP: Sieć Krajowych Punktów Kontaktowych (KPK) dla MŚP jest głównym źródłem porad i indywidualnej pomocy we wszystkich państwach członkowskich i państwach stowarzyszonych. Oferują one szeroki zakres usług i z nimi w pierwszej kolejności należy nawiązać kontakt opracowując wniosek. Mogą Państwo z łatwością znaleźć dane kontaktowe Krajowego Punktu Kontaktowego właściwego dla waszego kraju na: 10 / Rzut oka na badania na rzecz MŚP I badania na rzecz stowarzyszeń MŚP

13 Definicja MŚP MŚP zatrudniają poniżej 250 pracowników, wielkość ich rocznego obrotu nie przekracza 50 mln EUR, a roczny bilans nie przekracza łącznie 43 mln EUR. Zastosowanie mają dodatkowe warunki dotyczące niezależności. Więcej informacji na: index_en.htm badania na rzecz stowarzyszeń MŚP / 11

14 Wyliczenie budżetu projektu Wnioski zawierają szczegółowy plan prac, w tym, poszczególne działania niezbędne do osiągnięcia celów projektu. Na podstawie zasobów, które są wymagane do wdrożenia planu prac, konsorcjum musi ustalić budżet projektu. Krok 1: Budżet stowarzyszeń MŚP Stowarzyszenia MŚP naliczają koszty kwalifikowalne ponoszone w ramach różnych działań przewidzianych w projekcie. Uiszczone przez MŚP kwoty na fakturach wystawionych przez wykonawców BRT (bez podatku VAT) uznaje się za koszty kwalifikowalne dla stowarzyszeń MŚP. VAT nie jest kosztem kwalifikowalnym. Sposób wynagrodzenia, jaki wybiorą SME-AGs oraz wykonawcy BRT powinien uwzględnić charakter transakcji, uzgodnienia dotyczące IPR oraz/lub status prawny SME-AGs i może się opierać np: na fakturze lub umowie o grant między SME-AGs i wykonawcami BRT. Każdy uczestnik musi się upewnić, że transakcja i wynagrodzenie są zgodne z odpowiednimi przepisami prawa krajowego. Ważne jest zrozumienie, że stowarzyszenia MŚP mają możliwość bezpośrednio obciążyć projekt kosztami związanymi z projektem a poniesionymi przez ich członków. W praktyce oznacza to, że stowarzyszenia mogą zaoferować swoim członkom, aby wnieśli oni wkład do projektu bez konieczności zostania partnerem w konsorcjum jednocześnie naliczając koszty poniesione przez członków w ramach projektu jako koszty kwalifikowalne. Poniższy fikcyjny przykład pokazuje możliwy podział kosztów w ramach różnych działań. Budżet SME-AG Działania i koszty SME-AG 1 SME-AG 2 SME-AG 3 BRT Własne BRT Faktura wykonawców BRT za zlecone BRT DEMO Własne DEMO Faktura wykonawców BRT za zlecone DEMO INNE ZARZĄDZANIE OGÓŁEM / Rzut oka na badania na rzecz MŚP I badania na rzecz stowarzyszeń MŚP

15 Krok 2: Budżet wykonawców BRT Wykonawcy BRT obciążają kosztami kwalifikowalnymi tylko w ramach pozycji Działania w zakresie zarządzania i Inne działania (w tym szkolenia i upowszechnianie). Faktury za zasoby wykorzystywane przez nich na potrzeby BRT i demonstracji wystawiane będą bezpośrednio na MŚP zgodnie z ustaloną ceną, w związku z czym figurują one w budżecie stowarzyszeń MŚP uczestniczących w projekcie. Budżet wykonawców BRT Działania i koszty BRT 1 BRT 2 INNE ZARZĄDZANIE OGÓŁEM Krok 3: Budżet innych przedsiębiorstw i użytkowników końcowych (w tym MŚP) Uczestniczyć musi również ograniczona liczba indywidualnych MŚP (2-5) aby zapewnić, że wyniki projektu odnoszą się do potrzeb MŚP i mogą być wykorzystane przez wiele MŚP. W pewnych przypadkach MŚP zapraszają do uczestnictwa inne przedsiębiorstwa i użytkowników końcowych (INNE), którzy mają wnieść określony wkład w realizację projektu. Uczestnicy z tej kategorii również mogą obciążyć projekt kosztami kwalifikowalnymi w ramach różnych działań, łącznie z bezpośrednimi zleceniami wykonawcom BRT. Budżet innych przedsiębiorstw i użytkowników końcowych Działania i koszty INNE 1 [MŚP] INNE 2 [MŚP] INNE 3 [MŚP] INNE 4 BRT Własne BRT Faktura wykonawców BRT za zlecone BRT DEMO Własne DEMO Faktura wykonawców BRT za zlecone DEMO INNE ZARZĄDZANIE OGÓŁEM badania na rzecz stowarzyszeń MŚP / 13

16 Krok 4: Łączny budżet projektu Poszczególne budżety tworzą razem łączny budżet proponowanego projektu: SME-AG Działania własne Podwykonawstwo SME-AG Działania własne Podwykonawstwo SME-AG Działania własne Podwykonawstwo BRT BRT INNE 1 [MŚP] Działania własne Podwykonawstwo INNE 2 [MŚP] Działania własne Podwykonawstwo INNE 3 [MŚP] Działania własne Podwykonawstwo INNE Działania własne Podwykonawstwo OGÓŁEM / Rzut oka na badania na rzecz MŚP I badania na rzecz stowarzyszeń MŚP

17 Wyliczenie wkładu WE Wspólnota Europejska udzieli projektowi finansowego wsparcia pokrywającego tylko część wszystkich kosztów. Stowarzyszenia MŚP będą zatem musiały wnieść do projektu własne środki, pieniężne lub rzeczowe. Wkład WE zakłada pułapy wysokości finansowania dla poszczególnych działań: Działania w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego: maksymalnie 50% kosztów kwalifikowalnych. Jednakże MŚP, organy publiczne o charakterze niezarobkowym, szkoły średnie i wyższe uczelnie oraz organizacje badawcze mogą otrzymać do 75%. Stowarzyszenia MŚP, które spełniają którykolwiek z powyższych warunków, kwalifikują się do wyższego finansowania Demonstracje: maksymalnie 50% Zarządzanie i inne działania: maksymalnie 100% Obowiązuje ważna zasada przy wyliczaniu wkładu WE: Aby osiągnąć cel promowania outsourcingu działań w dziedzinie badań i demonstracji, wkład finansowy do projektu będzie ograniczony do 110% łącznej należności z tytułu zlecenia usługi wykonawcom BRT (kwoty na fakturze wystawionej MŚP przez wykonawców BRT). Partnerzy & koszty BRT [50%/75%] DEMO [50%] MANAG [100%] INNE [100%] OGÓŁEM Maksymalny wkład WE SME-AG Działania własne Podwykonawstwo SME-AG Działania własne Podwykonawstwo SME-AG Działania własne Podwykonawstwo BRT BRT INNE 1 [MŚP] Działania własne Podwykonawstwo INNE 2 [MŚP] Działania własne Podwykonawstwo INNE 3 [MŚP] Działania własne Podwykonawstwo INNE Działania własne Podwykonawstwo OGÓŁEM Łączna kwota należności podwykonawców (bez VAT) Maksymalny wkład WE = 110% należności za zlecenia dla wykonawców BRT (bez VAT) Wnioskowany wkład Wspólnoty stanowi mniejsza spośród dwóch wielkości: Zatem wsparcie finansowe dla niniejszego fikcyjnego projektu wyniósłby maksymalnie EUR.

18 Podział wkładu WE W ramach kolejnego kroku partnerzy konsorcjum decydują o sposobie rozdziału między siebie kwoty wkładu WE.. Ważne jest odróżnienie dystrybucji kosztów między partnerami od podziału wkładu WE. Konsorcjum podejmuje decyzje o podziale wkładu WE. Umożliwia to konsorcjum znalezienie równowagi między poszczególnymi nakładami na projekt (koszty środków rzeczowych i finansowych) a spodziewanymi korzyściami płynącymi z wyników projektu. Trzeba pamiętać, że stowarzyszenia MŚP oraz inne przedsiębiorstwa i użytkownicy końcowi muszą zawsze brać pod uwagę płatności z tytułu faktur wystawionych przez wykonawców BRT. Dla naszego projektu przedstawiamy dwa możliwe scenariusze - proszę jednak wziąć pod uwagę, że każde konsorcjum powinno znaleźć rozwiązanie najlepiej odpowiadające konkretnym, indywidualnym uwarunkowaniom. Partnerzy i koszty Łączne koszty Wkład WE dla każdego uczestnika Wkład własny (rzeczowy) Wkład własny (pieniężny) SME-AG Podwykonawstwo SME-AG Podwykonawstwo SME-AG Podwykonawstwo BRT BRT INNE 1 [MŚP] Podwykonawstwo INNE 2 [MŚP] Podwykonawstwo INNE 3 [MŚP] Podwykonawstwo INNE Podwykonawstwo OGÓŁEM Scenariusz 1: Wykonawcy BRT otrzymują kwotę wkładu na pokrycie kosztów zarządzania i pozostałych działań, Inne przedsiębiorstwa i użytkownicy końcowi nie otrzymują żadnych środków z WE. SME-AG 2 i 3 otrzymują kwotę wkładu pozwalającą im uregulować należności na fakturach, a pozostała część wkładu WE zostaje przekazana do SME-AG / Rzut oka na badania na rzecz MŚP I badania na rzecz stowarzyszeń MŚP

19 Scenariusz 2: Wszyscy partnerzy otrzymują kwotę wkładu WE zgodnie z ich udziałem w kosztach projektu, z wyjątkiem uczestników INNE 1-3, którzy otrzymują kwotę wkładu pozwalającą im uregulować należności na fakturach wystawionych przez wykonawców BRT oraz INNE 4, którzy nie otrzymują żadnych środków z wkładu WE Partnerzy i koszty Łączne koszty Wkład WE dla każdego uczestnika Wkład własny (rzeczowy) Wkład własny (pieniężny) SME-AG Podwykonawstwo SME-AG Podwykonawstwo SME-AG Podwykonawstwo BRT BRT INNE 1 [MŚP] Podwykonawstwo INNE 2 [MŚP] Podwykonawstwo INNE 3 [MŚP] Podwykonawstwo INNE Podwykonawstwo OGÓŁEM badania na rzecz stowarzyszeń MŚP / 17

20 Wsparcie MŚP w uzyskaniu przewagi w świecie globalnej konkurencji badania na rzecz MŚP Cele Badania na rzecz MŚP - służą wspieraniu niewielkich grup innowacyjnych MŚP w rozwiązywaniu problemów technologicznych oraz zdobywaniu know how w dziedzinie technologii. Projekty odpowiadać muszą ogółowi potrzeb w zakresie przedsiębiorczości i innowacji, jakie mają MŚP, uzyskujące możliwość podzlecania badań wykonawcom BRT w celu zdobycia niezbędnej wiedzy technologicznej. Projekty te musi cechować wyraźny potencjał eksploatacyjny oraz korzyści ekonomiczne dla zainteresowanych MŚP. Zasada - całościowe podejście Uczestniczące MŚP są bezpośrednimi beneficjentami projektu - inwestują w projekt BRT i zlecają (podzlecają) większość działań w zakresie badań i demonstracji wykonawcom BRT, otrzymując w zamian know how w dziedzinie technologii, którego potrzebują do opracowywania nowych lub udoskonalania istniejących produktów, systemów, procesów czy usług. MŚP oraz wykonawców BRT łączy zatem w ramach tego programu relacja klient-sprzedawca. Założeniem jest umożliwienie MŚP rozwoju działalności poprzez zakup wiedzy od wykonawców BRT, sprzedających własne doświadczenie i wiedzę ekspercką oraz pracę. Działania z dziedziny badań i rozwoju podejmowane przez MŚP samodzielnie, nakładem własnych środków, koncentrują się co do zasady na wstępnym określeniu, a następnie weryfikacji i wypróbowaniu zdobytej wiedzy. W takim przypadku, rzeczywiste nakłady i koszty poniesione przez MŚP zawierają kwotę płaconą za know how: prawa własności intelektualnej oraz wiedzę wytworzoną w trakcie realizacji projektu. Z perspektywy MŚP, a także dla pozytywnej oceny wniosku, ważne jest odpowiednie sprawdzenie i uzasadnienie zgodności wnioskowanej inwestycji w zakresie badań naukowych z całościową strategią biznesową zainteresowanego MŚP. Nawet jeżeli wielkość finansowania publicznego jest znacząca, 18 / Rzut oka na badania na rzecz MŚP I badania na rzecz stowarzyszeń MŚP

21 nigdy nie pokryje ono wszystkich kosztów; braki w tym względzie uzupełnione muszą zostać samodzielnie przez uczestniczące podmioty. Badania na rzecz MŚP nie są właściwym instrumentem do rozwiązywania doraźnych problemów technologicznych, mogą natomiast pomóc firmom w zdobyciu know how w dziedzinie technologii oraz uzyskaniu dostępu do międzynarodowych sieci, sprzyjających rozwojowi w perspektywie średnio- do długookresowej. Należy zauważyć, że badania na rzecz MŚP cechuje podejście oddolne - projekty mogą dotyczyć dowolnego tematu badań z wszystkich dziedzin nauki i technologii. Działania w ramach projektu W celu osiągnięcia celów projektu konieczne zazwyczaj jest podjęcie szeregu różnych działań: Działania w zakresie badań i rozwoju technologicznego (BRT) stanowią trzon projektu, a zasadniczy wkład w jego realizację wnoszą wykonawcy BRT. MŚP skupiają się na określeniu, wypróbowaniu i weryfikacji wyników projektu oraz etapach początkowych dla późniejszego wykorzystania. Działania w zakresie demonstracji (DEMO) mają na celu wykazanie rentowności nowych technologii oferujących potencjalne korzyści ekonomiczne, a których bezpośrednie wprowadzenie na rynek nie jest możliwe (np. testowanie zbliżonych do produktów prototypów ). Jest to ostatni etap rozwoju przed wprowadzeniem produktów i procesów do produkcji. Inne działania (INNE) ułatwiają wdrożenie wyników w MŚP, w szczególności są to szkolenia i upowszechnianie. Działania w zakresie zarządzania (MANAG) stanowią zwykły element projektu oraz ramy zespalające wszystkie składniki projektu i służące utrzymywaniu regularnych kontaktów z Komisją. badania na rzecz MŚP / 19

22 Minimalne wymogi dla konsorcjum Projekty w ramach badań na rzecz MŚP przeznaczone są dla uczestników mieszczących się w następujących kategoriach: Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) - co najmniej trzy niezależne MŚP mające siedzibę w trzech różnych państwach członkowskich bądź państwach stowarzyszonych. Wykonawcy BRT - co najmniej dwóch wykonawców BRT, którzy muszą być niezależni od wszelkich pozostałych uczestników oraz mogą pochodzić z dowolnego państwa. Do przykładowych wykonawców BRT zalicza się uniwersytety, organizacje badawcze i przedsiębiorstwa przemysłowe, w tym również MŚP prowadzące badania naukowe. Oprócz tego uczestnikami mogą być inne przedsiębiorstwa i użytkownicy końcowi, którzy wniosą określony wkład w realizację projektu. Również oni muszą być niezależni od pozostałych uczestników.

23 Zalecenia dotyczące zasobów i okresu realizacji Konsorcjum powinno tworzyć od 5 do 10 uczestników. Całkowity budżet projektu powinien mieścić się w przedziale między 0,5 mln EUR a 1,5 mln EUR, a okres realizacji projektu powinien wynosić od 1 roku do 2 lat. W przypadku niespełnienia tych zaleceń, wymaga się przedstawienia uzasadnienia. Podejmowanie decyzji, koordynacja projektu oraz umowa konsorcjum Sposób zarządzania i podejmowania decyzji w ramach projektu powinien być dostosowany do rzeczywistych potrzeb pod względem skali i kompleksowości. Konsorcjum musi dopilnować, aby żadna podejmowana decyzja nie kłóciła się ze zbiorowym interesem uczestniczących MŚP. Koordynacja projektu jest zadaniem wymagającym i złożonym z punktu widzenia zarządzania, do realizacji którego nieodzowny jest legitymujący się odpowiednimi kwalifikacjami i doświadczeniem koordynator. MŚP uczestniczące w projekcie mogą powierzyć koordynację wykonawcy BRT lub partnerowi w ramach konsorcjum, który specjalizuje się w profesjonalnym zarządzaniu projektami. Koordynator realizuje następujące zadania: monitorowanie przestrzegania obowiązków przez partnerów; sprawdzanie, czy wszyscy partnerzy mają dostęp do umowy o grant; odbiór wkładu finansowego Wspólnoty i jego podział zgodnie z umową konsorcjum i umową o grant; prowadzenie ewidencji i księgowości oraz informowanie Komisji o jego podziale; pośrednika - dla sprawnej i prawidłowej wymiany informacji między uczestnikami oraz systematycznego informowania uczestników i Komisji o postępach w realizacji projektu. Po dokonaniu wyboru projektu i sfinalizowaniu negocjacji uczestnicy muszą przedłożyć podpisaną umowę konsorcjum w celu uszczegółowienia informacji uwzględnionych już w załączniku technicznym do kontraktu. Dotyczy ona kwestii takich jak wewnętrzna organizacja konsorcjum, zagospodarowanie wkładu finansowego Wspólnoty, reguły upowszechniania i korzystania, wraz z zarządzaniem prawami własności intelektualnej oraz rozwiązywaniem wewnętrznych sporów. badania na rzecz MŚP / 21

24 Reguły własności intelektualnej Już na etapie wniosku konsorcjum musi przedstawić jasne i wystarczające zasady dotyczące sposobu wzajemnego uzgodnienia przez uczestników kwestii własności praw własności intelektualnej i praw użytkownika (np. w zakresie licencji, tantiem). Konsorcjum może zdecydować o przyjęciu schematu domyślnego, w myśl którego całość praw własności do wszystkich wyników projektów (nowa wiedza) i praw własności intelektualnej przysługuje MŚP. Konsorcjum może jednakże, działając w swym najlepszym interesie, dokonać innego uzgodnienia, o ile oczywiście przewidywać ono będzie dla MŚP wszelkie prawa niezbędne do korzystania przez nie z wyników projektu. W praktyce może to oznaczać przykładowo, że wykonawcy BRT zachowują własność całości nowej wiedzy (lub jej części), a MŚP jedynie nabywają licencje. W zamian, wykonawcy BRT współinwestują własne środki w realizację projektu. Dlatego też uzgodnienia w zakresie cen i płatności dokonane między wykonawcami BRT i MŚP powinny odzwierciedlać wartość praw własności intelektualnej i zdobytej wiedzy, co w praktyce może oznaczać na przykład, że cena licencji powinna być niższa niż należność za prawo do własności wszystkich uzyskanych wyników. Przygotowanie wniosku Niniejszy krótki przewodnik ma na celu pomoc w zrozumieniu założeń programu badania na rzecz MŚP. Nie zastępuje on oficjalnych i prawnie wiążących dokumentów dotyczących zaproszenia. Przygotowując wniosek należy zapoznać się z: Programem prac badania na rzecz MŚP Przewodnikiem dla Wnioskodawców badania na rzecz MŚP Przewodnikiem po regułach własności intelektualnej w projektach 7PR Regułami składania wniosków Wymienione dokumenty oraz dodatkowe informacje na temat otwartych zaproszeń dostępne są pod następującym adresem internetowym: CapacitiesDetailsCallPage&call_id=35 W ramach SME TechWeb udostępniony jest szeroki wybór informacji kontekstowych i zasobów dla MŚP ukierunkowanych na technologie: Sieć Krajowych Punktów Kontaktowych (KPK) dla MŚP jest główną strukturą udzielającą wskazówek oraz indywidualnej pomocy we wszystkich państwach członkowskich i państwach stowarzyszonych. Punkty te oferują szeroki wachlarz usług; to właśnie z nimi w pierwszej kolejności należy nawiązać kontakt opracowując wniosek. Dane kontaktowe Krajowego Punktu Kontaktowego właściwego dla danego kraju można znaleźć na stronie: 22 / Rzut oka na badania na rzecz MŚP I badania na rzecz stowarzyszeń MŚP

25 Definicja MŚP MŚP zatrudniają poniżej 250 pracowników, wielkość ich rocznego obrotu nie przekracza 50 mln EUR, a roczny bilans nie przekracza łącznie 43 mln EUR. Zastosowanie mają dodatkowe warunki dotyczące niezależności. Więcej informacji: index_en.htm badania na rzecz MŚP / 23

26 Wyliczenie budżetu projektu Wnioski zawierać będą szczegółowy plan prac z poszczególnymi działaniami niezbędnymi do realizacji celów projektu. W oparciu o zasoby wymagane do realizacji planu prac konsorcjum ma ustanowić budżet projektu. Krok 1: Budżet MŚP Uczestniczące MŚP naliczają koszty kwalifikowalne ponoszone w ramach różnych działań przewidzianych w projekcie. Uiszczone przez MŚP kwoty na fakturach wystawionych przez wykonawców BRT (bez podatku VAT) uznaje się za koszty kwalifikowalne MŚP. Podatku VAT nie uważa się za koszt kwalifikowalny. Poniżej podano przykładowy możliwy podział kosztów w ramach różnych działań. Budżet dla MŚP Działania i koszty MŚP 1 MŚP 2 MŚP 3 BRT Własne BRT Faktura wykonawców BRT za zlecone BRT DEMO Własne DEMO Faktura wykonawców BRT za zlecone DEMO INNE ZARZĄDZANIE OGÓŁEM Krok 2: Budżet wykonawców BRT Wykonawcy BRT obciążają kosztami kwalifikowalnymi wyłącznie w ramach pozycji Działania w zakresie zarządzania i Inne działania (w tym w zakresie szkoleń i upowszechniania). Faktury za zasoby wykorzystywane przez nich na potrzeby BRT i demonstracji wystawiane będą bezpośrednio na MŚP zgodnie z ustaloną ceną, w związku z czym figurują one w budżecie MŚP uczestniczących w projekcie. Budżet wykonawców BRT BRT 1 BRT 2 INNE 0 30,000 ZARZĄDZANIE 5,000 5,000 OGÓŁEM 5,000 35, / Rzut oka na badania na rzecz MŚP I badania na rzecz stowarzyszeń MŚP

27 Krok 3: Budżet innych przedsiębiorstw i użytkowników końcowych W pewnych przypadkach MŚP zapraszają do uczestnictwa inne przedsiębiorstwa i użytkowników końcowych (INNE), którzy mają wnieść określony wkład w realizację projektu. Również oni mogą obciążać kosztami kwalifikowalnymi w ramach różnych działań projektowych. Budżet innych przedsiębiorstw i użytkowników końcowychdziałania i koszty INNE 1 BRT DEMO INNE 0 ZARZĄDZANIE 0 OGÓŁEM Krok 4: Łączny budżet projektu Poszczególne budżety tworzą razem łączny budżet wnioskowanego projektu: Partnerzy i koszty BRT DEMO MANAG INNE OGÓŁEM MŚP Działania własne Podwykonawstwo MŚP Działania własne Podwykonawstwo MŚP Działania własne Podwykonawstwo BRT BRT INNE OGÓŁEM badania na rzecz MŚP / 25

28 Wyliczenie wkładu Wspólnoty Wspólnota Europejska udzieli finansowego wsparcia dla projektu, które pokrywać będzie jedynie część łącznych kosztów. W związku z tym, MŚP będą musiały wnieść do projektu własne środki, pieniężne lub rzeczowe. Wkład Wspólnoty zakłada pułapy wysokości finansowania dla poszczególnych działań: Działania z zakresu badań i rozwoju technologicznego - maksymalnie 50% kosztów kwalifikowalnych. Natomiast w przypadku MŚP, organów publicznych o charakterze niezarobkowym, szkół średnich i placówek szkolnictwa wyższego oraz organizacji badawczych - maksymalnie 75%. Działania w zakresie demonstracji - maksymalnie 50% Zarządzanie i inne działania - maksymalnie 100% Obowiązuje ważna zasada wyliczania wkładu Wspólnoty: Aby osiągnąć cel promowania outosurcingu działań w zakresie badań i demonstracji, wsparcie finansowe udzielane dla projektu ograniczone będzie do 110 % łącznej należności z tytułu zlecenia usługi wykonawcom BRT (kwoty na fakturze wystawionej MŚP przez wykonawców BRT). Partnerzy & koszty BRT [50%/75%] DEMO [50%] MANAG [100%] INNE [100%] OGÓŁEM Maksymalny wkład WE MŚP Działania własne Podwykonawstwo MŚP Działania własne Podwykonawstwo MŚP Działania własne Podwykonawstwo BRT BRT INNE OGÓŁEM ,000, Łączna kwota należności podwykonawców (bez VAT) Maksymalny wkład WE = 110% należności za zlecenia dla wykonawców BRT (bez VAT) Wnioskowany wkład Wspólnoty stanowi mniejsza spośród dwóch wielkości: W związku z powyższym wsparcie finansowe dla przedmiotowego hipotetycznego projektu wyniosłoby maksymalnie EUR. 26 / Rzut oka na badania na rzecz MŚP I badania na rzecz stowarzyszeń MŚP

29 Podział wkładu Wspólnoty W ramach następnego kroku partnerzy konsorcjum muszą zdecydować o sposobie rozdziału między siebie kwoty wkładu Wspólnoty. Należy tu rozróżnić między podziałem kosztów między partnerów, a podziałem wkładu Wspólnoty. W gestii konsorcjum leży decyzja o podziale wkładu Wspólnoty. Daje to konsorcjum możliwość znalezienia właściwej równowagi między poszczególnymi nakładami na projekt (koszty środków rzeczowych i finansowych) oraz spodziewanymi korzyściami płynącymi z wyników projektu. Dla naszego przykładowego projektu przedstawiamy dwa możliwe scenariusze; należy pamiętać o tym, że każde konsorcjum winno znaleźć rozwiązanie najlepiej odpowiadające konkretnym, indywidualnym uwarunkowaniom. Należy ponadto mieć na uwadze to, że MŚP muszą zawsze brać pod uwagę płatności z tytułu faktur wystawionych przez wykonawców BRT. Realizując transakcje i uiszczając należność każdy uczestnik musi także przestrzegać obowiązujących przepisów prawa krajowego. Scenariusz 1: Wykonawcy BRT otrzymują kwotę wkładu na pokrycie kosztów zarządzania i pozostałych działań, MŚP 2 i 3 otrzymują kwotę wkładu pozwalającą im uregulować należności na fakturach wystawionych przez wykonawców BRT, a pozostała część wkładu trafia do MŚP 1. Dla uczestników INNE 1 nie jest przewidziana żadna część wkładu Wspólnoty. Partnerzy i koszty Łączne koszty Wkład WE dla każdego uczestnika Wkład własny (rzeczowy) Wkład własny (pieniężny) MŚP Podwykonawstwo MŚP Podwykonawstwo MŚP Podwykonawstwo RTD RTD INNE OGÓŁEM badania na rzecz MŚP / 27

30 Scenariusz 2: Wszyscy partnerzy otrzymują kwotę wkładu Wspólnoty stosownie do wielkości ich partycypacji w kosztach projektu, z wyjątkiem uczestników INNE 1, którzy nie dostają żadnych środków z wkładu Wspólnoty. Partnerzy i koszty Łączne koszty Wkład Wspólnoty dla każdego uczestnika Wkład własny (rzeczowy) Wkład własny (pieniężny) MŚP Podwykonawstwo MŚP Podwykonawstwo MŚP Podwykonawstwo BRT BRT INNE OGÓŁEM / Rzut oka na badania na rzecz MŚP I badania na rzecz stowarzyszeń MŚP

31 Komisja Europejska Rzut oka na badania na rzecz MŚP i badania na rzecz stowarzyszeń MŚP Luksemburg: Biuro Publikacji Oficjalnych Wspólnot Europejskich str. format 17,8 x 25 cm ISBN SPRZEDAŻ I PRENUMERATA Publikacje przeznaczone na sprzedaż, przygotowane przez Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, są dostępne u naszych przedstawicieli handlowych na całym świecie Co mam zrobić, aby otrzymać publikację? Po otrzymaniu wykazu przedstawicieli handlowych, skontaktuj się z wybranym przedstawicielem i złóż zamówienie. W jaki sposób otrzymać wykaz przedstawicieli handlowych? Wejdź na stronę internetową Urzędu Publikacji: lub wyślij faks z prośbą o wysłanie wersji papierowej: nr faksu (352)

32 KI PL-C Badania na rzecz MŚP i badania na rzecz stowarzyszeń MŚP stanowią inicjatywy mające na celu zwiększenie potencjału innowacyjnego MŚP poprzez udzielenie im wsparcia niezbędnego by móc zlecić podmiotom zewnętrznym wykonanie badań o kluczowym znaczeniu dla ich działalności. Niniejsza broszura prezentuje konstrukcję obu inicjatyw oraz w przystępny sposób objaśnia, jak model finansowania działa w praktyce. Jeżeli są Państwo małym lub średnim przedsiębiorstwem, niniejsza publikacja pomoże Państwu w przygotowaniu wniosku niezbędnego do ubiegania się o finansowanie. Oprócz niniejszego przewodnika dostępny jest serwis Komisji Europejskiej SME TechWeb na jego stronach można znaleźć łatwy w obsłudze arkusz umożliwiający obliczenie szacunkowej wielkości wkładu Wspólnoty w Państwa projekt. W ramach 7PR innowacyjnym MŚP oferowane są liczne możliwości, a Dyrekcja Generalna ds. Badań Naukowych stara się, aby procedura ubiegania się o finansowanie była jak najłatwiejsza i bezproblemowa.