Koncepcja usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach

Transkrypt

1 2018 Koncepcja usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach Wersja 2.0 Autor: Paweł Siedlecki Data: r.

2 EPGK 01/18 Suwałki, dnia r. W związku z licznymi apelami ze strony pasażerów jak również własnymi spostrzeżeniami w trakcie prowadzenia nieoficjalnej strony została stworzona koncepcja mająca na celu usprawnienie i wprowadzenie pewnych ulepszeń nakierunkowanych na pasażera. W powyższym opracowaniu postaram się dość szczegółowo omówić problemy oraz postaram się wysunąć sposoby ich rozwiązania. Mam nadzieję, że rzeczowe podejście do sprawy oraz szczegółowe wyjaśnienia pozwolą na dostosowanie komunikacji miejskiej do potrzeb pasażerów. Na wstępie tej koncepcji chciałbym zaznaczyć, iż ma ona posłużyć wyłącznie do poprawy sytuacji jaka ma miejsce w komunikacji miejskiej w Suwałkach i nie powinna ona wpłynąć w żaden sposób na negatywne oddziaływanie na pracowników za powstałe błędy i sytuacje, gdyż jak mówi powiedzenie przysłowie ten się nie myli co nic nie robi. Koncepcja będzie podzielona na dwie części. Pierwsza z nich będzie dotyczyła wprowadzenia zmian w rozkładach jazdy komunikacji miejskiej, natomiast druga zmian w infrastrukturze obsługiwanej przez ZKM Suwałki. Druga wersja koncepcji będzie niejako, odpowiedzią na pierwszą wersję i zarzucone pierwszej wersji uwagi, które wynikały wyłącznie z pobieżnego przeanalizowania zaproponowanej koncepcji zmian. Jest też poniekąd odpowiedzią do projektu zaprezentowanych zmian jakie zaproponowała firma PTC Gromadzki. 2

3 Dokonałem dość szczegółowej analizy opracowaniu Koncepcja optymalizacji komunikacji miejskiej w Suwałkach po 2018 roku przygotowanym przez firmę PTC Marcina Gromadzkiego, gdzie zaproponowano wiele rozwiązań, z którymi można się zgodzi, jednakże część rozwiązań, które nie będzie miało racji bytu. Trafnie zostało to ujęte w opracowaniu, iż wzrost ilości kursów powoduje wzrost ilości pasażerów, a co za tym idzie wzrost zysków z prowadzonej działalności. W wielu kwestiach projekt, który przedstawiła firma PTC, pokrywa się z moją koncepcją usprawnień, która została przedłożona Władzom Suwałk, na VII Sesji Młodzieżowej Rady Miasta, która miała miejsce 27 kwietnia 2017 r. W mojej ocenie moja koncepcja nie została przeanalizowana z należytą uwagą i ustosunkowanie się do części pomysłów nie jest wystarczającym w mojej ocenie. Na Sesji Młodzieżowej Rady padły zarzuty, iż na okres wakacji mój projekt zakłada likwidację komunikacji miejskiej, co było nie prawdą ponieważ został stworzony specjalny rozkład na dni wolne od nauki szkolnej o czym w dalszej części projektu. Zarzucono również błędy merytoryczne w wyliczeniach, których nie było. Wyliczenia ilości kilometrów zostały dokonane na podstawie obowiązujących w tym czasie kursówek rozkładów kierowcy, w których wyliczona jest trasa, kursowania autobusu według danego rozkładu jazdy. Stąd moje zdziwienie, w którym miejscu mógłby zaistnieć błąd. Jednym z głównych błędnych uwag był fakt popełnionego,,błędu logiczno matematycznego, który to według osób analizujących projekt,,zgodnie z wyliczeniami ( ) zlikwidowano w ogóle komunikację w okresie wakacji co nie jest prawdą. Gdyby koncepcja i propozycja została przeanalizowana z należytą uwagą to na pewno zauważono by, że doszło w niej do połączenia dwóch dni jakimi były dzień poniedziałek piątek bez szkół (w okresie do 2018 roku oznaczone w rozkładzie literami V) i dni poniedziałek piątek wakacje przez stworzenie rozkładów jednego dnia poniedziałek piątek wolne od szkół wakacje i ferie co było dokładnie opisane w koncepcji w wersji 1 na stronach 8-9 (w powyższym opracowaniu opis tego znajduje się na stronie 16-20). Nie do końca zrozumiałe były przedstawione wyliczenia dotyczące kosztów funkcjonowania komunikacji miejskiej w roku Na rysunku 1 przedstawiam skan kartki otrzymanej wraz z własnymi komentarzami. Stanowi ona załącznik nr 1 do powyższego opracowania. 3

4 Rysunek 1.,,Błędy logiczno matematyczne w wyliczeniach ilości kilometrów i kosztów funkcjonowania komunikacji miejskiej w roku Źródło: Opracowanie własne na podstawie otrzymanej odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. Z przedstawionych powyżej wyliczeń widać, iż w okresie od września do grudnia 2017 r. zostały popełnione błędy w wyliczeniach. Na miesiąc wrzesień 2017 rozbieżność wynosiła 27,2 km, na październik 2017 rozbieżność to 167,99 km, na listopad to aż 11997, 69 km, grudzień 2017 rok to również duża różnica, bo aż 1322,99 km. W sumie w okresie od września do grudnia różnica wyniosła aż 2715,87 km czyli średnio 2 dni weekendowe. Błędne wyliczenia kryje również strona druga wyliczeń ilości zaproponowanych przeze mnie wozokilometrów co prezentuje rysunek nr 2. Stanowi ona załącznik nr 1 do powyższego opracowania. 4

5 Rysunek 2.,,Błędy logiczno matematyczne w wyliczeniach ilości kilometrów i kosztów funkcjonowania komunikacji miejskiej w roku Źródło: Opracowanie własne na podstawie otrzymanej odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. Z przytoczonego powyżej rysunku widać, iż błędy logiczno matematyczne zostały popełnione przez osoby analizujące projekt w roku 2017, gdzie różnice w ilościach kilometrów na dniach sobota wynoszą aż 611 km. Nie wspominając już o 3900 km na okres wakacji szkolnych, które w mojej koncepcji rozkład jazdy z dnia poniedziałek piątek wakacji połączony został z dniami poniedziałek piątek ferie. 5

6 Rysunek 3.,,Błędy logiczno matematyczne w wyliczeniach ilości kilometrów i kosztów funkcjonowania komunikacji miejskiej w roku Źródło: Opracowanie własne na podstawie otrzymanej odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. Po Analizie obu kartek z danymi widać rozbieżności na jednej i drugiej kartce. Dotyczą one ilości sumy kilometrów wykonywanych w okresie od września do grudnia. Po wnikliwej analizie można stwierdzić iż osoby, które analizowały Koncepcję mojego autorstwa nie przyłożyły się do tego z należytą uwagą i zainteresowaniem. Nie sprawdzono nawet zgodności przedstawianych przez siebie argumentów i swoich danych, które można odnieść wrażenie, iż mogły być,,naciągnięte na potrzeby zdyskwalifikowania projektu. Dokonałem bardziej szczegółowszej analizy co do ilości kilometrów wykonywanych przez autobusu komunikacji miejskiej w roku 2017 na podstawie danych z odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. co przedstawia tabela nr 1. Tabela 1. Szczegółowe wyliczenia dotyczące ilości kilometrów wykonywanych w 2017 r. TYP DNIA Poniedziałek Piątek Poniedziałek Piątek bez Poniedziałek Piątek wakacje Soboty Niedziele i święta szkolny szkół 1 Ilość dni na rok Ilość km wg ZKM 4828,3 4424,6 3753,2 1608,6 1423,1 3 Ilość km w Sumie wg , , , , ,3 ZKM 4 SUMA CAŁKOWITA ,6 5 Ilość km wg koncepcji 5261,3 4411,1 4411,1 2439,1 2145,1 6 Różnica m-dz ZKM a ,5 3753,2-830,5-722 koncpecją 7 W ciągu roku , , Suma pozostałych km ,1 Źródło: Opracowanie własne na podstawie otrzymanej odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. 6

7 Dokonałem również bardziej szczegółowszej analizy dostępnych kursówek na dzień czyli rozkładów jazdy kierowców na obowiązujących do dnia 01 marca 2017 roku wyliczyłem, iż w: a) Poniedziałek Piątek szkolny wykonywanych jest: 5297,3 kilometry, b) Poniedziałek Piątek bez szkół wykonywanych jest 4542,4 kilometry, c) Poniedziałek Piątek wakacje wykonywanych jest 4013,8 kilometrów, d) Soboty wykonywanych jest: 1690,1 kilometrów, e) Niedziele i święta wykonywanych jest 1545,1 kilometrów. Tabela 2. Szczegółowe wyliczenia dotyczące ilości kilometrów wykonywanych w 2017 r. na podstawie kursówek obowiązujących od dnia 01 marca 2017 r. TYP DNIA Poniedziałek Piątek szkolny Poniedziałek Piątek bez Poniedziałek Piątek Soboty Niedziele i święta szkół wakacje 1 Ilość dni na rok Ilość km wg kursówek 5297,3 4542,2 4013,8 1690,1 1545,1 3 Ilość km w Sumie wg , , , , ,3 Kursówek 4 SUMA CAŁKOWITA ,3 5 Ilość km wg koncepcji 5261,3 4411,1 4411,1 2439,1 2145,1 6 Oszczędność km ,1 4013, W ciągu roku , , Zaoszczędzone km ,8 Źródło: Opracowanie własne na podstawie otrzymanej odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. SZCZEGÓŁOWY OPIS WYLICZEŃ CO DO TABELI NR 1: 1 Ilość dni na rok > dana zaciągnięta z odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. -> Rysunek 1 2 Ilość kilometrów wg ZKM -> dana zaciągnięta z odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. -> Rysunek 1 3 Ilość km w Sumie wg ZKM -> dana została stworzona na podstawie pomnożenia ilości dni na rok 2017 oraz ilości kilometrów wg ZKM. 4 Suma całkowita > Suma ilości kilometrów wg ZKM dla poniedziałek piątek szkolny, Poniedziałek piątek bez szkół, Poniedziałek Piątek wakacje, Soboty, Niedziele i Święta 5 Ilość km wg koncepcji -> dane podane na podstawie wyliczeń ilości kilometrów wykonywanych w poszczególne dni na podstawie sumy ilości kilometrów wszystkich zaproponowanych kursówek w Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. 6 Różnica m-dz ZKM a koncepcją -> różnica między ilością km wg ZKM (numer 2) i ilością km wg koncepcji (numer 5). 7 W ciągu roku -> pomnożenie różnicy m-dz ZKM a koncepcją (numer 6) i ilością dni na rok 2017 (numer 1). 8 Suma pozostałych km -> zsumowanie ilości kilometrów w ciągu roku (numer 7). 7

8 SZCZEGÓŁOWY OPIS WYLICZEŃ CO DO TABELI NR 2: 1 Ilość dni na rok > dana zaciągnięta z odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. 2 Ilość kilometrów wg ZKM -> dana zaciągnięta z sumy ilości kilometrów wykonywanych na podstawie kursówek rozkładów jazdy kierowców z dnia 01 marca 2017 r. 3 Ilość km w Sumie wg ZKM -> dana została stworzona na podstawie pomnożenia ilości dni na rok 2017 oraz ilości kilometrów wg kursówek rozkładów jazdy kierowców z dnia 01 marca 2017 r. 4 Suma całkowita > Suma ilości kilometrów wg. kursówek rozkładów jazdy kierowców z dnia 01 marca 2017 r. dla Poniedziałek piątek szkolny, Poniedziałek piątek bez szkół, Poniedziałek Piątek wakacje, Soboty, Niedziele i Święta 5 Ilość km wg koncepcji -> dane podane na podstawie wyliczeń ilości kilometrów wykonywanych w poszczególne dni na podstawie sumy ilości kilometrów wszystkich zaproponowanych kursówek w Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. 6 Oszczędność km -> różnica między ilością wg. kursówek rozkładów jazdy kierowców z dnia 01 marca 2017 r. (numer 2) i ilością km wg koncepcji (numer 5). 7 W ciągu roku -> pomnożenie różnicy m-dz ZKM a koncepcją (numer 6) i ilością dni na rok 2017 (numer 1). 8 Suma pozostałych km -> zsumowanie ilości kilometrów w ciągu roku (numer 7). Z przedstawionych powyżej obliczeń widać znaczące różnice w ilościach kilometrów wykonywanych przez pojazdy ZKM Suwałki podane w odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. Udało mi się również dotrzeć do opracowania firmy pana Gromadzkiego, który w 2018 roku badał ilość pasażerów na podstawie odczytu z bramek do liczenia zamontowanych w autobusach. Porównanie przedstawiono w tabeli numer 3. Tabela 3. Porównanie ilości kilometrów wykonywanych przez pojazdy komunikacji miejskiej w Suwałkach na podstawie kursówek obowiązujących od dnia 01 marca 2017 r., odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r., oraz danych zebranych przez firmę PTC Gromadzki z badań z marca 2018 r. TYP DNIA Poniedziałek Poniedziałek Poniedziałek Soboty Niedziele i Piątek szkolny Piątek bez szkół Piątek wakacje święta Wg kursówek 5287,3 km 4542,4 km 4013,8 km 1690,1 km 1545,1 km Wg odpowiedzi 4828,3 km 4424,6 km 3753,2 km 1608,6 km 1423,1 km Wg Gromadzkiego 5242,48 km bd bd 1757,36 km 1584,13 km RÓŻNICA wg odpowiedzi -459 km -117,8-260,6-81,5-122 RÓŻNICA wg Gromadzkiego -44,82 km bd bd +67,26 +39,03 Źródło: Opracowanie własne na podstawie otrzymanej odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. oraz wyników badań przeprowadzonych przez firmę PTC Marcin Gromadzki z marca 2018 r. W tym miejscu chciałbym wspomnieć, iż w okresie od marca 2017 roku do marca 2018 roku nie uległy w sposób radykalny rozkłady jazdy oraz trasy autobusów komunikacji miejskiej. Poza zmianami polegającymi na minutowych przesunięciach dokonałem analizy rozkładów na przestrzeni od marca 2017 roku do marca 2018 roku. W tym okresie według rozkładów jazdy wprowadzono 10 większych ingerencji w siatkę połączeń dokonujących 8

9 zmniejszenia i zwiększenia ilości kilometrów. Według analiz stwierdziłem, iż wprowadzono 7 zmian mających na celu zwiększenie ilości kilometrów jak również 3 zmiany mające na celu zmniejszenie ilości kilometrów wykonywanych przez autobusy komunikacji miejskiej w Suwałkach. I tak: w miesiącu od marca do maja 2017 roku nie nastąpiły zmiany w rozkładach jazdy w miesiącu czerwcu 2017 roku wprowadzono następujące zmiany: o Linia 6 do Szpitala Wojewódzkiego do ul. Walerego Romana Park Naukowo Technologiczny kursem popołudniowym o Linia 6 od ul. Walerego Romana Park Naukowo Technologiczny do 1.Maja/Pętla o Linia 7 dodatkowy kurs od 1.Maja/Pętla do Szpitala Wojewódzkiego kurs popołudniowy o Linia 19 do Północna/os. Kamena do ul. Walerego Romana Park Naukowo Technologiczny kursem porannym w ramach przedłużenia kursu od Kościuszki/Urząd Miejski do Walerego Romana/PNT. Powyższe zmiany wygenerowały zwiększenie ilości kilometrów wykonywanych przez autobusy komunikacji miejskiej o następujące wartości: o Linia 6 na trasie Szpital Walerego Romana/PNT : 9,0 km o Linia 6 na trasie Walerego Romana/PNT 1.Maja/Pętla: 2,0 km o Linia 7 na trasie 1.Maja/Pętla Szpital Wojewódzki: 7,0 km o Linia 19 na trasie Kościuszki/Urząd Miejski 1 - Walerego Romana Park Naukowo Technologiczny: 2,0 km 2 w miesiącach lipiec sierpień 2017 roku wprowadzono rozkład jazdy wakacyjny, który miał własne ilości kilometrów, nie wprowadzano zmian w porównaniu z minionymi latami wakacyjnymi. w miesiącu wrześniu 2017 wprowadzono następujące zmiany: o Linia 11 wybrane kursy zaczęły zajeżdżać na Cmentarz Komunalny na ulicy Reja: poniedziałek piątek szkolny (2 kursów czyli 4 zajazdy na cmentarz), poniedziałek piątek bez szkół (2 kursy czyli 4 zajazdy na cmentarz), soboty (3 kursy czyli 6 zajazdów na cmentarz), niedziele i święta (3 kursy czyli 6 zajazdów na cmentarz). -> Zmiana generująca zwiększenie ilości kilometrów wykonywanych przez autobusy komunikacji miejskiej: Poniedziałek piątek szkolny: 2 kursy 3 km = 6 km Poniedziałek piątek bez szkół: 2 kursy 3 km = 6 km Soboty: 3 kursy 3 km = 9 km Niedziele i Święta: 3 kursy 3 km = 9 km o Linia 14 wybrane kursy w ilości 9 sztuk skrócono do Sejneńska/Szkoła Podstawowa nr 6 dzięki tej zmianie zaoszczędzono następującą ilość wozokilometrów: 9 kursów 4 km 3 = 36 km. 1 Dotychczas kurs był wykonywany na odcinku Północna/os. Kamena Kościuszki/Urząd Miejski, po zmianach kurs został wydłużony do Walerego Romana/Park Naukowo Technologiczny (PNT) stąd podana jest wyłącznie odległość na trasie Kościuszki/Urząd Miasta Walerego Romana/PNT. 2 Odległości podane na podstawie odległości z Map Google. 3 Odległość między Sejneńska/Szkoła Podstawowa nr 6 a Sejneńska PGK wynosi 2 km. Taka sama odległość jest w drugą stronę stąd do wyliczenia wzięto 4 km. 9

10 w miesiącu październiku 2017 wprowadzono następują zmianę: o Linia 14 wybrane kursy w ilości 9 sztuk skróconych do Sejneńska/Szkoła Podstawowa nr 6 zostało z powrotem cofnięte do Sejneńska/PGK przez co zwiększono ilość kilometrów: 9 kursów 4 km 4 = 36 km. w miesiącu listopad 2017 wprowadzono następujące zmiany: o Linia 11 zawieszenie 2 kursów (4 zajazdów) w stronę cmentarza o Linia 18 zawieszenie 2 kursów (4 zajazdów) w stronę cmentarza Ta zmiana wygenerowała oszczędność w wysokości: 8 kursów 3 km 5 = 24 km. w miesiącu grudniu 2017 roku nie nastąpiły zmiany w rozkładach jazdy w miesiącu styczniu 2018 roku wprowadzono zmianę dla linii 21 polegającą zwiększenie ilości kilometrów wykonywanych przez autobusy tej linii poprzez włączenie do obsługi ulicy Brylantowej/PADMA ART w: o dni poniedziałek piątek szkolny 3 kursy (6 zajazdów): 6 1,5 km = 9 km o poniedziałek piątek bez szkół 3 kursy (6 zajazdów) 6 1,5 km = 9 km w miesiącu lutym 2018 roku wprowadzono zmianę dla linii 12, wprowadzono kurs kieszeniowy do ulicy Ogrodowej rano, oraz kurs popołudniowy na trasie: Ogrodowa Piękna Staszica Sikorskiego Dwernickiego Utrata Przytorowa/Dworzec PKS. Powyższe zmiany powodowały zwiększenie ilości kilometrów wykonywanych przez autobusy tej linii o wjazd kieszeniowy na ulicę Ogrodową: 2,4 km 6 o popołudniowy kurs: 3,0 km. w miesiącu marcu 2018 roku nie nastąpiły zmiany w rozkładach jazdy PODSUMOWUJĄC: W okresie od marca 2017 roku do marca 2018 roku zaoszczędzono wyłącznie 24 km. W wyliczeniach nie biorę pod uwagę 36 km zaoszczędzonych na linii 14 w miesiącu wrześniu ponieważ po miesiącu funkcjonowania tego rozwiązania wycofano się z niego, co wygenerowała dodatkowe 36 km więc w obliczeniach wychodzi się na zero. W okresie od marca 2017 roku do marca 2018 roku zwiększono ilości kilometrów o nastęujące wartości dla poszczególnych dni: poniedziałek piątek szkolny: 40,4 km poniedziałek piątek bez szkół: 35 km soboty: 9 km niedziele i święta: 9 km Według danych przekazanych przez Urząd Miasta w Suwałkach i badań przeprowadzonych przez firmę PTC Gromadzkiego w okresie od marca 2017 do marca 2018 w poszczególne dni tygodnia było wykonywane następujące ilości kilometrów co przedstawia tabela numer 4. 4 Odległość między Sejneńska/Szkoła Podstawowa nr 6 a Sejneńska PGK wynosi 2 km. Taka sama odległość jest w drugą stronę stąd do wyliczenia wzięto 4 km. 5 Odległość między Sejneńska/Szkoła Podstawowa nr 6 a Sejneńska PGK wynosi 2 km. Taka sama odległość jest w drugą stronę stąd do wyliczenia wzięto 4 km. 6 Do lutego linia wykonywała przejazdy na trasie bez kieszeniowego wjazdu na ulicę Ogrodową do Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego, po wprowadzeniu zmian do jej trasy należy doliczyć w jedną stronę w relacji Staszica Piękna Ogrodowa 1,2 km czyli w dwie strony 2,4 km. 10

11 Tabela 4. Porównanie ilości kilometrów wykonywanych przez pojazdy komunikacji miejskiej w Suwałkach na podstawie odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r., oraz danych zebranych przez firmę PTC Gromadzki z badań z marca 2018 r. TYP DNIA Poniedziałek Poniedziałek Poniedziałek Soboty Niedziele i Piątek szkolny Piątek bez szkół Piątek wakacje święta Wg odpowiedzi z marca ,3 km 4424,6 km 3753,2 km 1608,6 km 1423,1 km Wg Gromadzkiego 5242,48 km bd bd 1757,36 km 1584,13 km w marcu 2018 Różnica 414,18 km bd bd 148,76 km 161,03 km Źródło: Opracowanie własne na podstawie otrzymanej odpowiedzi do Koncepcji usprawnień systemu Komunikacji Miejskiej w Suwałkach z dnia 20 marca 2017 r. oraz wyników badań przeprowadzonych przez firmę PTC Marcin Gromadzki z marca 2018 r. Po przeprowadzeniu powyższych wyliczeń można wnioskować, iż na przełomie marca 2017 roku a marca 2018 roku w rozkładach na dzień poniedziałek piątek szkolny nastąpił duży wzrost ilości kilometrów w wysokości 414,18 km, jednakże po przejrzeniu rzeczywistych zmian jakie miały miejsce w analizowanym okresie ilość kilometrów zwiększyła się o zaledwie 40,4 km. Różnica między powyższymi danymi to 373,78 km w ciągu jednego dnia poniedziałek piątek szkolny. Natomiast w okresie weekendów gdzie stałe zmiany wygenerowały dodatkowe 9 km wyniki powinny wynosić kolejno w soboty 1617,6 km a w niedziele i święta 1432,1 km, a różnice między poszczególnymi dniami wynosiły 148,76 km w soboty oraz 161,03 km w niedziele i święta. Idąc dalej w analizach nasuwa się pytanie, które zapewne pozostanie bez odpowiedzi, bądź będzie wyjaśnione w bardzo nielogiczny sposób: Skąd powstała taka różnica między marcem 2017 roku a marcem 2018 rok, przy znikomej ilości zmian? Kolejnym z zarzutów zaproponowanych rozkładów jazdy było, rzekome konsultacje z kierowcami, którzy określili zaproponowane przeze mnie rozkłady jako nieludzkie i nie do przyjęcia. W związku z powyższym postanowiłem, iż odniosę się do przedłożonego mi materiały jakim jest Koncepcja optymalizacji komunikacji miejskiej w Suwałkach po 2018 r. W swojej koncepcji proponuję całkowitą likwidację linii 2 o czym szerzej w dalszej części tego opracowania. Zarządzający, argumentowali nietrafność pomysłu w następujący sposób: propozycje Pana P. Siedleckiego odcinają ulicę Nowomiejską od ulicy Noniewicza (jedyna linia pozwalająca na dojazd do ul. Noniewicza a nie Kościuszki) co nie jest prawdą bo na Noniewicza dojeżdża również linia 4 z ulicy Nowomiejskiej i dalej: Tymczasem przystanki na tej ulicy są istotne w komunikacji miejskiej obsługują znaczną część osiedla Północ I i autobusy linii nr 2 są na tych przystankach oczekiwane. Likwidacja linii spowoduje brak dojazdu z ulicy Nowomiejskiej na ulice Noniewicza, Waryńskiego, Sejneńska bazar. Gdyby przeanalizowano przedstawioną koncepcję z należytą uwagą zauważono by, że w niedalekiej odległości znajdują się przystanki dla linii 14, która dowozi pasażerów do Bazaru przy ulicy Sejneńskiej. Od przystanku Nowomiejska/Pętla (02) ta odległość wynosi m, natomiast od przystanku Nowomiejska/Świerkowa (01) to odległość 400 m. Linia nr 2 nie ma aż tak dużej częstotliwości kursowania (odjazdy średnio co 60 minut), aby zaproponowana zmiana znacząco pogorszyła jakość wykonywanych usług i miała znaczący wpływ na wybór pasażerów między własnym transportem a komunikacją miejską. W opracowanej Koncepcji optymalizacji komunikacji miejskiej w Suwałkach po 2018 roku proponuje Pan zmianę charakteru przebiegu linii 2 z linii okrężnej na 11

12 Po wprowadzeniu zmiany Przed zmianą pre linię o dwóch pętlach. Powyższa linia generuje dodatkowe wozokilometry. Tabela 5 ukazuje wartości odległości między jedną pętlą a drugą na podstawie Map Google: Tabela 5. Zestawienie ilości kilometrów i czasu przejazdu przed i po wprowadzeniu zaproponowanej zmiany. Relacja Ilość kilometrów Czas przejazdu [km] [min] Krzywe/WPN Nowomiejska/Pętla 8,1 19 Sejneńska/PGK Nowomiejska/Pętla 5,5 15 Sejneńska/PGK Nowomiejska/Pętla przez 6,1 18 Przemysłowa/PEC Nowomiejska/Pętla Sejneńska/PGK 8,1 23 Nowomiejska/Pętla Sejneńska/PGK przez 8,7 26 Przemysłowa/PEC Nowomiejska/Pętla Krzywe/WPN 10,7 27 Sejneńska/PGK Północna/os. Kamena 10,9 23 Sejneńska/PGK - Północna/Os. Kamena 11,5 26 przez Przemysłowa/PEC Krzywe/WPN Północna/os. Kamena 14,0 27 Północna/os. Kamena Sejneńska/PGK 10,9 26 Północna/os. Kamena Krzywe/WPN 14,0 30 Północna/os. Kamena Sejneńska/PGK 11,5 29 przez Przemysłowa/PEC Źródło: Opracowanie własne na podstawie odległości i czasu wyznaczonego na Mapach Google. Już po wstępnych analizach powyższej tabeli można zauważyć, iż pomysł z wprowadzeniem linii 2 na trasę relacji Krzywe/WPN Sejneńska/PGK Północna/os. Kamena nie jest pomysłem trafionym, gdyż zwiększa się ilość kilometrów oraz czas przejazdu w okolice ulicy Nowomiejskiej Pułaskiego Kowalskiego. W Koncepcji, stworzonej przez firmę PTC, wielokrotnie powtarzało się zdanie, iż macie Państwo do dyspozycji ograniczoną ilość wozokilometrów. W przypadku powyższej zmiany następują znaczne wzrosty ilości wozokilometrów, co obrazuje tabela 2. Tabela 6. Zestawienie ilości kilometrów przed i po zmianach oraz wyznaczenie różnicy. Przy założeniu nie zamienialności ilości kursów oraz zachowaniu częstotliwości co 60 minut. Typ dnia Ilość kilometrów wykonywanych w ciągu dnia [km] Dziś Po zmianach Różnica Powszednie szkolne 330,6 476,2 145,6 Powszednie ferie 330,6 476,2 145,6 Powszednie wakacji 330,6 476,2 145,6 Soboty 296,5 445,2 148,7 Niedziele i Święta 255,4 423,4 168 Źródło: Opracowanie własne na podstawie odległości i czasu wyznaczonego na Mapach Google. 12

13 Powyższe wyliczenia nijak odnoszą się do postulatów ograniczenia ilości wozokilometrów oraz do szukania oszczędności. Generują jedynie zwiększenie ilości wozokilometrów oraz czasu przejazdu na ulice takie jak Nowomiejska, Pułaskiego, Kowalskiego. Zrezygnowano również z przejazdu ulicą Jana Pawła II czyli dojazdu do dużych generatorów ruchu jakimi są Aquapark i Suwalski Ośrodek Kultury. Moja propozycja zlikwidowała linię 2 jednakże znaczna część kursów linii 2 została przejęta przez linię 14. W kierunku ulicy Jana Pawła II skierowane zostały również linie 4, 6, 14 oraz 16, która zapewnia aż 62 połączeń, gdzie w dniu dzisiejszym na ulicy Jana Pawła z przystanku Jana Pawła II/Aquapark łącznie jest 50 kursów. Powyższa zmiana trasy linii 2 jest w mojej ocenie nie do przyjęcia. Kolejną zaproponowaną zmianą jest przetrasowanie linii 7. Ma ona kończyć swój bieg nie przy 1.Maja/Pętla a ulicami Wigierska Kościuszki Sikorskiego Sikorskiego/ZSZ ma obsługiwać nowe osiedle przy ulicy Sikorskiego. Powyższa propozycja również nie znajdzie racji bytu wśród pasażerów. Są ku temu dwa niezbite powody. Po pierwsze w zaproponowanej koncepcji trasa nowej linii 7 omija duży generator ruchu jakim jest Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa przy ulicy Noniewicza 10. W PWSZ znajduje się również VII LO. Kolejnym powodem nietrafionego pomysłu jest czas dojazdu na osiedle Północ. Pasażerowie, chcący skorzystać z linii 7 z ulicy Sikorskiego będą musieli poświęcić około 13 minut aby dojechać do ulicy Dwernickiego/C.H. Plaza. Jest to powód, który będzie zniechęcał pasażerów do korzystania z tej linii. Nie wspominając już o fakcie, że sam dojazd na ulicę Kowalskiego będzie wynosił około minut. Co będzie skutkowało faktem, iż autobus na odcinku Sikorskiego Plac Marii Konopnickiej będzie woził powietrze. Tak samo stanie się za pewne w kierunku Sikorskiego/ZSZ, ponieważ mało który pasażer zechce jechać autobusem na tzw.,,wycieczkę przez ulice Noniewicza, Waryńskiego, 1.Maja, Wigierską, Kościuszki, aby dostać się w końcu do Sikorskiego/ZSZ. Dlatego w mojej ocenie powyższe rozwiązanie nie będzie miało racji bytu. Moja propozycja koncentruje się na stworzeniu zupełnie nowej linii 9 a linię 7 wprowadza na nowe osiedle przy nowopowstającej ulicy Piłsudskiej Osiedle Sobola Biel. Przedstawiona w koncepcji optymalizacji komunikacji miejskiej w Suwałkach po 2018 r. zmiana trasy linii 18 również, w mojej ocenie jest pomysłem nietrafionym. Mieszkańcy Suwałk są ludźmi specyficznymi, pod względem korzystania z komunikacji miejskiej. Takiej obserwacji dokonałem w momencie wyjazdu na studia do większego miasta jakim jest Olsztyn. Tam pasażerowie są nauczeni, iż niejednokrotnie nie da się bezpośrednio dojechać z punktu A do punktu B jednym autobusem, a należy się przesiąść z jednego na drugi. Tam też system przesiadkowy nie do końca działa jak należy, bo niejednokrotnie przez sygnalizację świetlną, która jest znacznym utrudnieniem w tym mieście dochodzi do opóźnień autobusu, a co za tym idzie ucieczką autobus, do którego się miało przesiąść czego doświadczyłem osobiście jako pasażer korzystający z tamtejszych połączeń komunikacji miejskiej. Suwalczanie nie są nauczeni przesiadek. To samo tyczy się zabierania połączeń,,spod drzwi. I takim właśnie połączeniem jest linia 18 dla mieszkańców ulicy Łąkowej. Spowoduje to utratę pasażerów z tej ulicy oraz liczne niezadowolenia. W przedstawionych wynikach badań przeprowadzonych przez firmę PTC Marcina Gromadzkiego napełnienia pojazdów linii 18 widać, iż pasażerowie korzystają z tego połączenia w dni powszednie wsiadło na ulicy Łąkowej na obu przystankach 32 osoby, w soboty 32 osoby, w niedziele i święta 22 osoby. Czyli zainteresowanie połączeniami z tej ulicy istnieje. Nie jest ono być może ogromne, jednakże w popyt na usługi komunikacyjne na tym osiedlu istnieje. Proponuję pozostawienie w takim kształcie jak dotychczas powyższej linii. Proponuję jedynie wprowadzenie bardziej okólnego jej kształtu oraz wykonywanie jej jednym pojazdem na odcinku Szpital Łąkowa Szpital, tak aby nie odbywały się zmiany pojazdów na ulicy Utrata/Łąkowa. Więcej o tym w dalszej części projektu. Obsługę nowego Osiedla Sobola Biel i otwarcie ulicy Piłsudskiej proponuję obsłużyć linią 7, o której więcej informacji o przebiegu trasy i godzinach odjazdu zostało omówione poniżej. Linia 18 jest linią specyficzną w Suwałkach. Określana jest przez pasażerów mianem linii,,wycieczkowo krajoznawczej ponieważ dojazd do centrum 13

14 miasta ze szpitala zajmuje średnio 20 minut. Wydłużenie trasy tejże linii do Sejneńska/PGK spowoduje, iż na odcinku Sejneńska/PGK A. Piłsudskiej autobusy tej linii będą jeździły puste generując przy tym stratne wozokilometry które można by wykorzystać w innym miejscu na innej linii. Koncepcja optymalizacji Państwa firmy zakłada również przetrasowanie linii 13 i 15 na nową ulicę Piłsudskiego po jej otwarciu. W mojej ocenie to rozwiązanie nie przyniesie zbytniego zadowolenia pasażerów gdyż wydłuży ono przejazd do zakładów pracy średnio o dodatkowe minut co przeczy idei tychże linii, które miały być liniami ekspresowymi. W powyższym wypadku należy pochylić się nad przetrasowaniem linii 13 i 15 tak aby przebiegały one przez Świerkową, Kolejową, Północną i dalej nową Trasą Wschodnią do Utraty i dalej według obecnego kształtu. Zaproponowana linia 16 w Państwa opracowaniu będzie,,wozić powietrze, gdyż na swoim odcinku będzie posiadać wyłącznie 2 przystanki, które teoretycznie będą mogły generować niewielką ilość pasażerów tj. Kolejowa/Dworzec Kolejowy oraz Północna/os. Kamena. dalej na odcinki Trasy Wschodniej to pola i łąki czyli tereny o znikomej ilości ludzi chętnych do skorzystania z komunikacji miejskiej. W związku z opisanymi powyżej zmianami prezentuję, po raz drugi, swoją koncepcję optymalizacji systemu komunikacji miejskiej w Suwałkach, która została zaktualizowana do obecnych potrzeb. Została ona stworzona na podstawie opinii i postulatów pasażerów, które były zbierane przez okres roku za pośrednictwem Encyklopedii Suwalskiej Komunikacji Miejskiej nieoficjalnej strony, która funkcjonowała do 2016 roku. W swojej koncepcji formułują Państwo tezę, iż zaproponowane zmiany w systemie komunikacji miejskiej jakie został wprowadzone we wrześniu 2011 roku sprawdziły się i nie należy dokonywać większych zmian w tym zakresie. Otóż powyższa teza jest trochę tezą na wyrost. Część osób, które korzysta z komunikacji miejskiej nie ma innej możliwości transportowych brak samochodu. Jednakże liczne głosy niezadowolenia nie świadczą o tym iż system się sprawdził. Faktem jest wzrost liczby pasażerów. Jednakże trzeba zadać sobie pytanie Czy wzrost liczby pasażerów jest efektem dobrze funkcjonującej komunikacji miejskiej czy może efektem tego, że ludzie muszą przedostać się z punktu A do punktu B, i nie mają innej możliwości jak podróżować niekoniecznie dostosowanym do ich potrzeb transportem publicznym. Suwałki są jedynym miastem w Polsce, które od 2011 roku nie ma regularnych połączeń komunikacją miejską z Dworcem PKS. W powyższym opracowaniu, również nie zwrócono na to uwagi. Nawet nie podjęto tej kwestii w minimalnym stopniu. W mojej ocenie badania napełnienia pojazdów należałoby przeprowadzać w wypadku badań rentowności wprowadzania nowych linii w okresie 3 miesięcznym jako linii pilotażowych. Badania dostosowania komunikacji miejskiej do potrzeb pasażerów powinny opierać się na zbieraniu uwag dotyczących tras, godzin odjazdów oraz konstrukcji platformy konsultacyjnej w Internecie na której, pasażerowie mogli by wyrażać swoje opinie na temat rozkładów i infrastruktury. Przykładem bardzo trafionej optymalizacji komunikacji miejskiej może być miasto Głogów 7, który to na stronie miejskiego przewoźnika udostępnił bardzo szczegółowy opis zmian w koncepcji optymalizacji komunikacji miejskiej. Stąd też przesyłam swoją koncepcję, która została edytowana na potrzeby zbliżających się zmian związanych z otwarciem Obwodnicy Suwałk oraz nowych ulic i osiedli w Suwałkach. Liczę na to, iż tym razem pochylicie się Państwo bardziej z uwagą nad zaproponowanymi zmianami i chodź część z powyższych propozycji zostanie uwzględniona w nowej siatce połączeń, która wymaga zaproponowanych przeze mnie już w 2017 roku zmian. Nie kwestionuję przy tym kompetencji i osiągnięć firmy pana Gromadzkiego w dziedzinie transportu jednak pragnę zwrócić uwagę z jakimi problemami w dziedzinie transportu zmagają się codziennie mieszkańcy Suwałk, a które od ponad już roku nadal nie zostały rozwiązane

15 CZĘŚĆ I Koncepcja wprowadzenia zmian w rozkładach jazdy komunikacji miejskiej w Suwałkach. 15

16 Jako absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej na kierunku zarządzanie i inżynieria produkcji w toku swoich studiów miałem wiele przedmiotów związanych z zarządzaniem firmą. Na powyższych przedmiotach, które nie były wyłącznie wyłożeniem suchej teorii uczono mnie również praktyki oraz korzystania z różnych systemów i typów zarządzania przedsiębiorstwami. Jednym z nowocześniejszych systemów jest Japońska filozofia zarządzania Kajzen, która została stworzona w 1950 roku przez Masaaka Imai. System ten zakłada ciągłe udoskonalanie i usprawnianie warunków pracy. Głównym jego zadaniem jest włączenie wszystkich pracowników przedsiębiorstwa w celu poszukiwania i eliminacji wszelakich niedoskonałości występujących podczas procesu zarządzania oraz produkcji. W Polsce jest to dość nowa filozofia zarządzania, jednak coraz częściej wprowadzana w firmach, dzięki czemu przedsiębiorcy usprawniają pracę nawet o 50%, a co za tym idzie wzrastają zyski. Odpowiedzialny zarządzający stale dąży do tego, aby zyski przewyższały koszty, a nie odwrotnie, ponieważ druga sytuacja jest sytuacją niepożądaną. System ten wprowadza zasadnicze pojęcia jakimi są: Muda czyli marnotrawstwo; Muri czyli nadwyrężenie i trudności; Mura nieregularność; Just In Time ściśle na czas. Po przyglądnięciu się sposobowi zarządzania Suwalską Komunikacją Miejską z przykrością muszę stwierdzić, iż powyższe pojęcia występują. Postaram się dość szczegółowo omówić kilka przypadków, które występują oraz zaproponować sposoby ich rozwiązania. Będzie to dotyczyło zarówno samych rozkładów jazdy jak i drugiej części opracowania związanego z infrastrukturą. Rozpoczynając swoje prace nad projektem we wrześniu 2016 roku założyłem następujące wytyczne: ograniczenie ilości wozokilometrów wykonywanych w poszczególne dni robocze, nieznaczne zwiększenie ilości kursów w soboty, niedziele i święta, pozyskanie oszczędności w kosztach funkcjonowania komunikacji miejskiej, dostosowanie komunikacji do potrzeb pasażera jako głównego klienta i odbiorcy usług, zwiększenie ilości kursów w poszczególne rejony miasta, poprzez niewielkie zmiany tras linii autobusowych dotychczas funkcjonujących, rozwiązanie podstawowych problemów dotyczących komunikacji miejskiej. Prace ruszyły po anonimowej ankiecie prowadzone dzięki uprzejmości serwisu informacyjnego w którym to czytelnicy portalu mogli odpowiedzieć na pytanie Co twoim zdaniem najbardziej wymaga poprawy w komunikacji miejskiej? Ankieta i zbieranie danych trwały około 2 miesięcy. Jedna osoba mogła oddać wyłącznie jeden głos. Wyniki, które zostały uzyskane po zamknięciu ankiety w dniu 2 grudnia 2016 roku są następujące: 16

17 Rysunek 4. Anonimowa ankieta przeprowadzona przez serwis informacyjny Źródło: Data pobrania: 2 grudnia 2016 rok. W czerwcu 2018 r. na zlecenie Urzędu Miejskiego również przeprowadzono ankietę dotyczącą funkcjonowania komunikacji miejskiej. Składała się ona z dwóch bloków jeden dotyczył komunikacji na terenie Miasta Suwałki, a druga część dotyczyła Gminy Suwałki. W ocenie wielu osób, którzy wypełniali tę ankietę była ona mało zrozumiała i czytelna. Została ona przeprowadzona w celu zbadania potrzeb komunikacyjnych mieszkańców Suwałk. W ankiecie wzięło udział 206 mieszkańców z terenu miasta (137 osób) i z terenu gminy (69 osób). Ogółem zgłoszono, aż 8 stron uwag co do funkcjonowania komunikacji miejskiej. Powyższej sondzie przeprowadzonej przez portal suwalki.info zarzucono brak ilości badanych respondentów. Ankieta przeprowadzona przez Urząd Miejski wykazała, iż 206 osób zgłosiło aż 8 stron uwag co do funkcjonowania komunikacji miejskiej. W mojej ocenie jest to bardzo dużo i nie można zakładać, że wprowadzone pomysły funkcjonują prawidłowo. Gdyby komunikacja miejska funkcjonowała prawidłowo, przy tylu respondentach, uwag byłaby znikoma ilość. Najwięcej uwag dotyczyło rozkładu jazdy i podaży usług. Pasażerowie zwrócili również uwagę na informacje o komunikacji miejskiej, dystrybucję biletów, wygodę podróżowania, na dalszym planie znalazły się uwagi co do taryfy, kierowców i ogólnych spraw związanych z komunikacją miejską. Rysunek 5. Dane z ankiet pasażerów dokonane w czerwcu 2018 r. Źródło: Koncepcja Optymalizacji Komunikacji Miejskiej w Suwałkach po 2018 roku. 17

18 Po przeanalizowaniu ankiety widać wyraźnie, iż zmiany w komunikacji miejskiej są konieczne i potrzebne. Pasażerowie w tej ankiecie w głównej mierze narzekali na rozkłady jazdy, trasy przejazdów oraz wielkość autobusów na poszczególnych trasach. W związku z powyższym dotychczasowe rozwiązanie zaproponowane przez firmę Pana Marcina Gromadzkiego PTC nie sprawdziła się i nie zdała rezultatu. Po analizie zarówno ankiety jak i samej Koncepcji Optymalizacji Komunikacji Miejskiej w Suwałkach po 2018 roku w pierwszej wersji zauważam, iż znaczna część problemów, które drążą komunikację miejską w Suwałkach nie została rozwiązana i jeżeli powyższa koncepcja optymalizacyjna zostanie wprowadzona w życie nie znajdzie ona wśród mieszkańców zwolenników. Likwidacja linii 18 na ulicy Łąkowej i skierowanie jej na nowobudowaną ulicę Piłsudskiej oraz do Sejneńskiej/PGK, Linia 7 do Sikorskiego/ZSZ zajeżdżająca w pierwszej kolejności do pętli na ulicy 1.Maja, zmiana trasy linii 13 i 15 przez nowobudowaną ulicę Piłsudskiej wydłużając czas przejazdu do zakładów w Suwalskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej, czy wreszcie uruchomienie linii 16, która ma wozić powietrze są to pomysły, które wymagają dopracowania i większego zainteresowania tematem. Komunikacja ma służyć dla ludzi a nie być wyłącznie dziedziną gospodarki miejskiej, na którą w kółko wszyscy narzekają. Czas i pora uporządkować pewne kwestie związane z tą dziedziną życia miast, ponieważ odgrzewanie tzw.,,starego kotleta czyli w kółko tych samych problemów i niedociągnięć staje się już powoli mało akceptowalne przez większość pasażerów o czym niejednokrotnie jest głośno w lokalnych mediach. W związku z powyższym należało by bardziej niż dotychczas pochylić się nad problemami, jakie posiadają pasażerowie i wprowadzić zmiany, które sami korzystający z komunikacji miejskiej proponując. Po analizie rozkładów jazdy od dnia 1 września 2015 roku do dnia 1 września 2016 roku stwierdziłem, iż w Suwalskiej Komunikacji Miejskiej funkcjonują 3 typy dni roboczych: Poniedziałek Piątek szkolny (oprócz letnich wakacji szkolnych oraz świąt) oznaczone w niektórych rozkładach literą s. Poniedziałek Piątek ferie (kursy wykonywane poza okresem letnich wakacji szkolnych, w dni wolne od nauki) mające dodatkową tabelkę w rozkładzie. Poniedziałek Piątek wakacje (oprócz świąt). W chwili obecnej jest rok 2018 i ten problem nadal jest zauważalny w komunikacji miejskiej. Argumenty, które zostały wysunięte w 2017 roku, iż Suwałki są chyba jedynym miastem w Polsce, które w przeciągu roku, na okres wakacji (2 miesięcy) zmienia w całym mieście rozkłady jazdy co generuje koszty, zamieszanie, chaos i dezinformację wśród pasażerów oraz niejednokrotnie pomyłki przy rozwieszaniu rozkładów jakie są popełniane przez pracowników za to odpowiedzialnych. Jest to również przykład tego, iż w tym okresie kilometry wykonywane przez autobusy komunikacji miejskiej również można by było spożytkować zupełnie inaczej i bardziej racjonalniej. W odpowiedzi do koncepcji, którą zaprezentowałem w 2017 roku zarzucono, iż,,zlikwidowano w ogóle komunikację w okresie wakacji. Otóż ta kwestia była opisana dość szczegółowo w projekcie, który nie został przeanalizowany z należytą uwagą. Z powyżej przytoczone tabliczki rozkładowe są potwierdzeniem faktu, różnej ilości typów dni roboczych. Aby to jeszcze bardziej uwidocznić zaprezentuję zrzut ekranowy z programu kompleksowego zarządzania transportem TARAN: 18

19 Rysunek 6. Zrzut ekranowy z rozkładu jazdy z programu TARAN. Źródło: Data pobrania: r. Dane pochodzą z 2016 roku jednakże, w 2018 roku nadal istnieją 3 typy dni roboczych. W związku z występowaniem powyższego problemu wytwarza się wcześniej przywoływana muda czyli marnotrawstwo. Kolejnym argumentem za faktem istnienia zjawiska Mudy jest konieczność wymiany rozkładów jazdy na czas wakacji szkolnych. W związku z tym każdego roku dokonuje się dwukrotnej zmiany w całej sieci rozkładów jazdy. Wiąże się to z koniecznością wydruku na okres wakacji (2 miesiące) około 652 tabliczek przystankowych, zakładając że dwie tabliczki mieszczą się na stronie formatu A4 to potrzeba prawie 1 ryzy papieru i około 326 sztuk koszulek do laminowania. Natomiast na czas roku szkolnego generowanych jest 731 sztuk tabliczek przystankowych, przy założeniu, że dwie tabliczki mieszczą się na stronie formatu A4 to potrzeba kolejną ryzę papieru i prawie 366 sztuk koszulek do laminowania. Nie wliczając już do tego wydruku z kursówkami dla kierowców, które na ten okres również są wymieniane, jak również koszty dojazdu na przystanki i wymiany rozkładów. Generuje to również zamieszanie wśród pasażerów, ponieważ na okres czy to szkolny czy wakacji rozkłady są wymieniane średnio kilka dni wcześniej przez co pasażer nie do końca wie jaki rozkład jazdy aktualnie obowiązuje. Dodatkowo generuje to również straty w ilości wozokilometrów wykonywanych każdego dnia przez autobusy. Projekt zakłada połączenie i stworzenie dwóch typów dni roboczych o następujących nazwach: Poniedziałek Piątek szkolny (oprócz dni wolnych od szkół, wakacji, ferii, oraz świąt) Poniedziałek Piątek bez szkół, wakacje, ferie (oprócz świąt) Wraz z zachowaniem podziału na soboty, niedziele i święta. 19

20 Rysunek 7. Wzór proponowanego układu tabliczek po wprowadzeniu zmian w rozkładzie jazdy. Źródło: Opracowanie własne na podstawie wzoru rozkładu jazdy obecnie obowiązującego w komunikacji miejskiej. 20

21 Jednym z celów projektu w 2016 roku pozyskanie oszczędności w kosztach funkcjonowania komunikacji miejskiej. Po wprowadzeniu proponowanej przeze mnie koncepcji miasto Suwałki zaoszczędzi ,38 zł. Przy następujących założeniach: wprowadzeniu zaproponowanego przeze mnie rozkładu jazdy wraz z rozplanowaniem kursów dla kierowców, wyznaczeniu ilości poszczególnych typów dni w miesiącach przypadających w roku 2018 (chodzi o wyznaczenie kiedy funkcjonuje rozkład Poniedziałek Piątek szkolny, a kiedy Poniedziałek Piątek bez szkół, jak również Soboty i Niedziele i Święta), nie wliczeniu w projekt kosztów związanych z wymianą rozkładów jazdy, iż, wozokilometr kosztuje 7,40 zł. Po dokonaniu analizy dotychczasowych kursówek czyli rozkładów jazdy kierowców na obowiązujących do dnia 01 marca 2017 roku wyliczyłem, iż w: f) Poniedziałek Piątek szkolny wykonywanych jest: 5297,3 kilometry, g) Poniedziałek Piątek bez szkół wykonywanych jest 4542,4 kilometry, h) Poniedziałek Piątek wakacje wykonywanych jest 4013,8 kilometrów, i) Soboty wykonywanych jest: 1690,1 kilometrów, j) Niedziele i święta wykonywanych jest 1545,1 kilometrów. Do dokładniejszych wyliczeń wziąłem rok 2018, w którym wyliczyłem ilość poszczególnych typów dni, i tak otrzymałem następujące dane: a) Poniedziałek Piątek szkolny: 183 dni b) Poniedziałek Piątek bez szkół 19 dni c) Poniedziałek Piątek wakacje 50 dni d) Soboty: 51 dni e) Niedziele i święta: 62 dni Natomiast po dokonaniu analizy zaproponowanych przeze mnie kursówek widać, iż w: a) Poniedziałek Piątek szkolny wykonywanych jest: 5261,3 kilometry -> OSZCZĘDNOSĆ 36 kilometrów w ciągu dnia. b) Poniedziałek Piątek bez szkół wykonywanych jest 4411,1 kilometrów -> OSZCZĘDNOŚĆ 131,3 kilometrów w ciągu dnia. c) Soboty wykonywanych jest: 2439,1 kilometrów -> tutaj nastąpi zwiększenie ilości wozokilometrów aż o 749. d) Niedziele i święta wykonywanych jest 2145,1 kilometrów -> tu nastąpi zwiększenie ilości wozokilometrów o 600. Ogólne oszczędności wozokilometrów w liniach wyniosą na poszczególne dni: a) Poniedziałek Piątek szkolny: 183 dni x 36 km = 6588 km b) Poniedziałek Piątek bez szkół 19 dni x 131,3 km = 2494,7 km c) Poniedziałek Piątek wakacje 50 dni x 4013,8 km = km d) Soboty: 51 dni x (-749 km) * = km e) Niedziele i święta: 62 dni x (-600) * = km * - Dana podana z minusem ponieważ tyle kilometrów brakuje do wykonania danej linii po proponowanym rozkładzie jazdy. Po zsumowaniu zaoszczędzonych wozokilometrów otrzymujemy: ,7 km. Po zsumowaniu potrzebnych wozokilometrów na soboty, niedziele i święta otrzymujemy: km. 21

22 Po dokonaniu różnicy wyjdzie oszczędność na wozokilometrach w ciągu roku: ,7 km czyli średnio na każdy dzień roku przypada około 368,1 km, natomiast przy założeniu, że koszt wozokilometra wynosi 7,4 zł to w ciągu jednego dnia oszczędność wyniesie 2724,28 zł, a w ciągu roku to oszczędność rzędu: ,38 zł czyli prawie 1 milion złotych. Jednakże potrzeby w 2018 roku po przedstawieniu Koncepcji Optymalizacji Komunikacji Miejskiej w Suwałkach po 2018 roku, postanowiłem przyjrzeć się jeszcze raz rozkładom i kursom komunikacji miejskiej i zaproponować lepsze rozwiązania, które były konsultowane z pasażerami i znalazły u nich aprobatę. I tak na dzień dzisiejszy po wprowadzeniu zaproponowanych poniżej zmian należałoby, aby, autobusy komunikacji miejskiej pokonywały dziennie w: Poniedziałek piątek szkolny: 5800,4 km Poniedziałek piątek bez szkół: 4828,1 km Soboty: 2590 km Niedziel i święta: 2245,6 km W związku z powyższym proponuję wprowadzenie następujących zmian w rozkładach komunikacji miejskiej: a) LINIA 1: Proponuję uruchomienie nowej linii kursującej wyłącznie w soboty, która dowoziła by pasażerów do Targowiska Miejskiego znajdującego się przy ulicy Grunwaldzkiej. Proponuję następującą trasie: Grunwaldzka/Bazar 24.Sierpnia Wigierska Noniewicza Plac Marii Konopnickiej Noniewicza Dwernickiego Kolejowa Północna Różana Klonowa Świerkowa Nowomiejska Pułaskiego Kowalskiego Reja Pl. Św. Krzyża Kościuszki Pl.Piłsudskiego Kościuszki Hamerszmita Mickiewicza Bakałarzewska Grunwaldzka/Bazar. Dzięki wprowadzeniu tej linii wyeliminujemy przepełnienie autobus linii 11 w kierunku do i z ulicy Grunwaldzkiej w soboty głównie rano w okresie jesienno zimowo - wiosennym (Muda) Wraz z eliminacją zapełnienia wyeliminujemy również opóźnienia jakie się tworzą w związku z dużą ilością pasażerów, a co za tym idzie wzrośnie jeszcze bardziej współczynnik punktualności komunikacji miejskiej (Just In Time). Dodatkowo, w celu poprawy komfortu podróży proponuje się wprowadzenie na tej linii całkowitej jej obsługi autobusami przegubowymi, które po wykonaniu zadania na linii 1 będą mogły dodatkowo obsłużyć zatłoczone linie 19 i 21 w kierunku Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej na ulicy Wojska Polskiego i Buczka. Proponuję wprowadzenie 8 kursów w kierunku Grunwaldzka/Bazar o godzinach odjazdów z przystanku Północna/os. Kamena: 7:32, 8:32, 9:32, 10:05, 10:38, 11:32, 12:05, 12:38, oraz 7 kursów powrotnych z przystanku Grunwaldzka/Bazar o godzinach: 8:21, 9:21, 9:54, 10:27, 11:21, 11:54, 12:27. Dzięki tak zastosowanym godzinom linia 1 oraz 11 będą odjeżdżały spod i w kierunku Grunwaldzkiej/Bazar średnio co 30 minut, da nam to 15 kursów po wprowadzeniu propozycji (dziś jest wyłącznie 5 kursów). 22

23 W roku 2009 po przeniesieniu Targowiska Miejskiego z ulicy Świerkowej na ulicę Grunwaldzką zostały utworzone dwie specjalne linie numer 1 i 23. We wrześniu 2009 roku została utworzona linia numer 1 o trasie: Sejneńska Utrata Waryńskiego - Plac Marii Konopnickiej Noniewicza Dwernickiego Kościuszki Mickiewicza Bakałarzewska Grunwaldzka/Bazar. W tym też miesiącu uruchomiono Linię 23 na następującej trasie: Sejneńska Utrata Północna Kolejowa Świerkowa Nowomiejska Pułaskiego Kowalskiego Reja Bulwarowa Sikorskiego Grunwaldzka Grunwaldzka/Bazar. Linia numer 1 wykonywała 5 kursów z i na Bazar a linia nr 23 również wykonywała 5 kursów z i na bazar. Dodatkowo na Bazar można było dojechać 2 kursami linii 11 po godzinie 10 i 12. W sumie było łącznie 12 kursów z i na bazar co w tamtym okresie się sprawdziło i było chętnie wykorzystywane przez pasażerów o czym świadczy fakt, że w prawie każdą sobotę linię numer 23 musiał obsługiwać autobus przegubowy. Rysunek 8. Man NG 312#129 obsługiwał Linię 23 w kierunku Grunwaldzka/Bazar. Źródło: Data pobrania: r. Rysunek 9. Man NG 272#123 obsługiwał Linię 23 w kierunku Grunwaldzka/Bazar. Źródło: Data pobrania: r. 23

24 Na dzień dzisiejszy według rozkładów z rok w soboty na Bazar linią 11 można dostać się za pomocą 5 kursami (linia 11 ma w soboty tylko 6 kursów jednak ten po godzinie 14:59 z os. Kamena nie jest brany pod uwagę, ponieważ w tym okresie i tej godzinie targowisko sobotnie już nie funkcjonuje). Likwidacja 7 kursów umożliwiających dojazd na bazar okazała się błędnym rozwiązaniem i należałoby przywrócić linię typowo bazarową kursującą w soboty. Dodanie jednego czy dwóch kursów na linię 11 nie rozwiąże problemu, który nadal jest. Problemem w Państwa ocenie jest również wyświetlany napis na wyświetlaczach autobusów:,,wyjeżdża z przestanku Grunwaldzka/Bazar i na wyświetlaczu już ma napis Grunwaldzka/Bazar. W mojej ocenie nie jest to, aż tak ogromny problem, który by dyskwalifikował pomysł i koncepcję tej linii. Wystarczyłoby to w sterownik wyświetlający kierunek linii wpisać ulicę przez którą będzie kursowała linia 1 czyli sam środek Osiedla Północ czyli ulicę Nowomiejską. Napis na wyświetlaczu miałby następującą treść: Rysunek 10. Wzór napisu wyświetlającego kierunek linii numer 1. Źródło: Opracowanie własne. Nie do końca rozumiem argumentacje,,prawidłowego wypełnienia autobusów gdyż wielokrotnie dało się zauważyć, iż autobusy linii 11 na odcinku Kowalskiego Reja Kościuszki były już przepełnione. Przez wprowadzenie tej linii uda się zwiększyć ilość kursów dojeżdżających w rejon bazaru przy ulicy Grunwaldzkiej z obecnie 5 połączeń do aż 12 razem z proponowaną linią 11. Co da możliwość Pasażerom odjazdy z rejonu Bazaru w soboty średnio co 25 minut. b) LINIA 2: Projekt zmian zakłada likwidację linii. Kursy wykonywane do Krzywego/WPN zostały włączone w obsługę linii 14, której trasa w 90% pokrywała się z trasą linii 2. Przetrasowanie linii 11, 19,20 i 21 dnia 1 września 2016 roku dało możliwość szybkiego dojazdu do Centrum miasta po trasie dotychczasowej linii 2, a proponowane przeze mnie zmiany zakładają, iż z Osiedla Kamena w dni Poniedziałek Piątek szkolny autobus do Centrum Miasta będzie odjeżdżał średnio co 10 minut, przez co część pasażerów z linii 2 będzie mogło przesiąść się do linii 11,19,20 i 21 bez straty, a wyłącznie z zyskiem, ponieważ dziś linia 2 w kierunku miasta jedzie średnio co 1 godzinę natomiast po wprowadzeniu proponowanych zmian dojazdy do centrum miasta będę odbywały się co 10 minut. Natomiast pasażerowie, chcący dojechać do ulicy Sejneńskiej będą mogli skorzystać z linii 14, po przeciwnej stronie ulicy Pułaskiego lub też z linii 17 z ulicy Świerkowej. Argumentacja odcięcia pasażerów ulicy Nowomiejskiej o ulicy Noniewicza nie jest do końca słuszna, ponieważ projekt zakłada, iż pasażerowie, który korzystają obecnie z 24

25 przystanku Nowomiejska/Świerkowa będą mieli kursy o takiej samej częstotliwości (czyli co 1 godzinę) z przystanku Świerkowa/Rondo linią 7, który znajduje się zaledwie 70 metrów dalej czyli 1 minutę drogi piechotą. Natomiast pasażerowie z przystanku Nowomiejska/Pętla będą mieli autobus linii 14 na przystanku Pułaskiego/Postój Taxi średnio co 20 minut czyli 3 razy więcej połączeń niż dotychczas. Tutaj dystans między jednym a drugim przystankiem wynosi 250 metrów. Więc argumentacja o odcięciu ulicy Nowomiejskiej od ulicy Noniewicza jest argumentacją na wyrost. W Koncepcji Optymalizacji Komunikacji Miejskiej w Suwałkach po 2018 roku autor tworzy nową odwróconą trasę linii 2 likwidując jej okrężny charakter. Linie okólne są to linie posiadające wyłącznie na swojej trasie jedną pętlę i takim przykładem jest właśnie obecnie kursująca linia numer 2. Plusem stworzenia takiej linii jest oszczędność wozokilometrów a co za tym idzie strata ich tam gdzie były by przydatne i potrzebne na innej linii. Szczegółowsza analiza pomysłu autorstwa firmy Pana Gromadzkiego została omówiona na stronach niniejszego opracowania. Generuje ona wyłącznie dodatkowe zbędne dla tej linii, ilości kilometrów. c) LINIA 3: Projekt zakłada likwidację linii. W dniu dzisiejszym powyższa linia jest linią wielowariantową (spowodowały to zmiany z dnia roku), które to dwa kursy (jeden poranny, i jeden popołudniowy) wprowadziły do obsługi Zielonego Kamedulskiego. Kursy w okresie wolnym od szkół (ferie, wakacje) były skrócone wyłącznie do Poddubówka. W związku z powyższym, kursy do Zielonego Kamedulskiego, w mojej koncepcji przekazane zostały dla linii 20, natomiast obsługa wsi Wychodne i Poddubówek włączona została w obsługę linii 21, dzięki czemu zwiększyła się ilość kursów linii 21 do Poddubówka. Przy ustosunkowaniu się co do powyższej zmiany zarzucono mojej osobie,,brak wiedzy o sposobie zorganizowania transportu zbiorowego w mieście i sąsiadującej gminie. Gdyby faktycznie istniał brak wiedzy na powyższy temat to nie powstała by tak obszerna koncepcja wraz z analizą poszczególnych linii i stworzeniem rozkładów jazdy od podstaw. Podając taki zarzut trudno jest nazwać kogoś,,osobą o braku wiedzy, która od prawie 10 lat śledzi zmiany w komunikacji miejskiej. Podtrzymuję pomysł likwidacji tej linii oraz idąc dalej zastanowienie się nad możliwością włączenia obsługi nie tylko Zielonego Kamedulskiego jak również Wychodnego i Poddubówka linią numer 20, jednakże wymagałoby to dalszych analiz i rozważań. W tym projekcie powyższa propozycja nie została uwzględniona. d) LINIA 4: Po analizie trasy oraz godzin odjazdów linii 4 i 10 można dość do wniosku, iż linia 10 jest szczątkową linii 4, ponieważ od ulicy Waryńskiego do Nowomiejskiej jadą tą samą trasą. Godziny odjazdu z Placu Marii Konopnickiej w znacznym stopniu się ze sobą pokrywają. Z obserwacji zapełnienia pojazdów wynika również, iż od Placu Marii Konopnickiej w kierunku Nowomiejska/Gazownia linią 4 jedzie znikoma ilość pasażerów, odwrotna tendencja ma się w linii 10, której zapełnienie jest już większe. 25

26 W związku z powyższym proponuję połączenie tras linii 4 i 10, które mogłyby przebiegać w następujący sposób: jazda: Jasionowo Pułaskiego Podhorskiego Dwernickiego - Noniewicza Waryńskiego Utrata Staniszewskiego Płociczno. (Wybrane kursy przez Sobolewo/Zalew). powrót: Płociczno Staniszewskiego Utrata Waryńskiego Noniewicza Dwernickiego Podhorskiego Jana Pawła II Nowomiejska Pułaskiego Jasionowo. (Wybrane kursy przez Sobolewo/Zalew. Wybrane kursy do Dwernickiego/MC Donald s, Nowomiejska/Pętla, Pułaskiego/DPS. Wybrane kursy od 1.Maja/Pętla.) Dzięki połączeniu trasy linii 4 i 10 będzie można wyeliminować z ruchu 2 pojazdy, ponieważ pojazd z linii 4 w zupełności wystarczy do obsługi połączonych linii. Dzięki wprowadzeniu proponowanego przeze mnie rozkładu jazdy pasażerowie zyskają następujące udogodnienia: a) W kierunku Płociczna, w dni szkolne, będzie odbywało się 9 kursów (przy dotychczasowych 8) odjazdy z Pułaskiego/Andersa będą odbywały się w godzinach: 5:24, 6:47, 7:27, 8:27, 10:44, 13:27, 14:57, 16:27, 17:17, 18:17, 19:47, natomiast w dni wolne od szkół będzie obywało się 7 kursów (przy dzisiejszych 5) w godzinach: 5:24, 6:47, 8:27, 10:44, 13:27, 14:57, 16:27, 17:17, 18:47. b) Z Płociczna, w dni szkolne, odbywało się będzie 9 kursów (przy dotychczasowych 8). Godziny odjazdów będą następujące: 6:00, 7:15, 8:15, 11:15, 14:10, 15:40, 17:00, 18:00, 19:00. Natomiast w dni wolne od szkół będzie wykonywane 7 kursów (przy dotychczasowych 5), w godzinach: 6:00, 7:15, 11:15, 14:10, 15:40, 17:15, 18:00. c) Zwiększy się ilość dojazdów do Jasionowa. Po wprowadzeniu proponowanych zmian, w dni nauki szkolnej, w tamtym kierunku będzie odjeżdżało 9 kursów (przy dotychczasowych 6) z Placu Marii Konopnickiej w godzinach: 6:23, 7:05, 7:38, 13:05, 14:28, 15:58, 16:35, 17:55, 19:23, natomiast w dni wolne od nauki szkolnej będzie wykonywane 7 kursów (dziś jest 5). Odjazdy z Placu Marii Konopnickiej w godzinach: 6:23, 7:38, 13:05, 14:28, 15:58, 16:55, 18:25. Dodatkowo utworzono kurs linii 4 po godzinie 21:23 z Nowomiejskiej/Pętla do Staniszewskiego/Suwalskie Kopalnie Surowców Mineralnych oraz o godzinie 22:19 ze Staniszewskiego/Suwalskie Kopalnie Surowców Mineralnych do Pułaskiego/DPS. Dodatkowo linia 10 posiadała kursy w niedziele i święta. Zostaną one zachowane na skróconej trasie, tak aby nie wprowadzać dodatkowych wariantów linii 4. W dniu dzisiejszym mamy, linia 10 ma aż 8 wariantów: 1) Jasionowo 1.Maja/Pętla, 2) 1.Maja/Pętla Jasionowo, 3) Jasionowo Wojska Polskiego II/Dubowo, 4) Wojska Polskiego II/Dubowo Jasionowo, 5) Wojska Polskiego II/Dubowo Pułaskiego/DPS, 6) Sejneńska/PGK Jasionowo, 7) Jasionowo Sejneńska/PGK przez Noniewicza, 8) Jasionowo 1.Maja/Pętla przez Noniewicza. Po połączeniu linii 4 i 10 w jedną otrzymamy 8 wariantów dla obu tych linii: 26

27 1) Nowomiejska/Gazownia Płociczno, 2) Nowomiejska/Gazownia Staniszewskiego/SKSM 3) Jasionowo Płociczno, 4) Jasionowo Płociczno przez Sobolewo/Zalew, 5) Płociczno Jasionowo przez Sobolewo/Zalew, 6) Płociczno Jasionowo, 7) Staniszewskiego/SKSM Pułaskiego/DPS 8) 1.Maja Jasionowo. Po przeanalizowaniu wyników badań z Koncepcji Optymalizacji Komunikacji Miejskiej w Suwałkach po 2018 roku wykonanych przez firmę PTC ulica Noniewicza w obsłudze linii numer 4 jest kluczowa i wycofanie tej linii z tej ulicy byłoby błędem. W tym przypadku również można zarzucić osobom analizującym projekt, iż nie zrobiły tego z należytą uwagą. Ponieważ projekt zakładał, iż zarówno z Jasionowa jak i Płociczna będą wyruszały po 2 autobusy (jeden z Jasionowa jeden z Płociczna) w celu dowiezienia uczniów do szkół na godzinę 7. Kurs linii 4 wykonywany jednym autobusem według mojej propozycja z Jasionowa wyjeżdżał by o godzinie 7:20, a drugi autobus z Płociczna wyruszałby o godzinie 7:15. Kolejnym z argumentów mówiących za tym, iż nie należy łączyć linii 4 i 10 w jedną linię był fakt,,odcięcia mieszkańców Jasionowa od strefy przemysłowe pasażerowie negatywnie podchodzą do przesiadek, szczególnie w drodze do i z pracy. Otóż na chwilę obecną w rozkładzie jazdy mamy wyłącznie jedno takie połączenie ze strefą przemysłową na ulicy Wojska Polskiego II jest to kurs o godzinie 13:17 wyjeżdżający z Jasionowa w stronę Wojska Polskiego II/Pętla. W badaniach jakie były przeprowadzone przez firmę PTC na odcinku Jasionowo do przystanku Pułaskiego/Kowalskiego (nr. Inwentarzowy 9) podróżowały 4 osoby. Trochę inaczej ma się sprawa z wieczornym kursem linii 10 z Wojska Polskiego II/Pętla do Pułaskiego/DPS gdzie tutaj Na odcinku Wojska Polskiego II/Pętla do Wojska Polskiego/ANIMEX ta linia cieszy się znaczącym zainteresowaniem. Jednakże po szczegółowszej analizie zaproponowanych przeze mnie zmian można zauważyć, że w rozkładzie jazdy w zamian za wieczorny kurs po godzinie 22:10 zaproponowałem dodatkowy kurs linii 19, którego trasa w 90% pokrywa się z obecną linia 10. Jedyną i niewielką stratą byłoby wyłącznie z obsługi tej linii przystanków przy ulicy Dwernickiego i Podhorskiego na których według analiz Pana Gromadzkiego nie wsiadła i nie wysiadła żadna osoba. Kolejnym zarzutem był fakt uruchomienie niedzielnych połączeń linii 4. Gdyby projekt został należycie przeanalizowany zauważony by fakt, że zaproponowana linia kursuje na zasadach dotychczasowej linii 10 czyli na trasie 1.Maja/Pętla Jasionowo 1.Maja/Pętla. Niestety co z przykrością musze stwierdzić po raz kolejny tego nie uczyniono. e) LINIA 5: Proponuję zmianę przebiegu trasy na następującą: Szpitalna Reja Bulwarowa Emilii Plater Hamerszmita Mickiewicza Waryńskiego Plac Marii Konopnickiej Noniewicza Dwernickiego Kolejowa Północna Różana Klonowa Świerkowa Nowomiejska Pułaskiego Kowalskiego Reja Szpitalna. (Wybrane kursy do i z Żywej Wody). 27

28 Powyższa trasa zakłada wprowadzenie linii na ulicę dotychczas nie obsługiwane przez komunikację miejską jaką jest ulica Emilii Plater. Po zmianach wprowadzonych 1 września 2011 roku projekt Pana Gromadzkiego z firmy PTC wprowadził linie 1 na tę ulicę jednakże po niecałych 2 miesiącach funkcjonowania została ona zlikwidowana. Niepowodzenie tej linii polegało na tym, iż funkcjonowała ona w nierównych odstępach godzinowych, trasa była poprowadzona przez ulice mniej oblegane przez pasażerów. Dodatkowym jej minusem był fakt funkcjonowania od godziny 9:29, natomiast ostatni autobus z rejony ulicy Emilii Plater odjeżdżał o godzinie: 15:50. Po przeprowadzeniu anonimowej ankiety, wśród potencjalnej grupy 100 pasażerów tejże linii 95% osób wskazało właśnie powyższe problemy związane z tą linią, wskazując przy tym, iż przydała by się w rejonie ulicy Emilii Plater linia ale funkcjonująca od wczesnych godzin rannych do godzin W związku z powyższym proponuję wprowadzenie następujących godzin odjazdów z ulicy Emilii Plater w kierunku osiedla Kamena, jak również w rejon ulicy Nowomiejskiej, Pułaskiego, Kowalskiego i Szpitala Wojewódzkiego: 6:35, 7:38, 9:05, 10:05, 11:05, 12:05, 13:05, 14:05, 15:05, 16:05, 17:05, 18:05, 19:05, 20:05. Odjazdy z Żywej Wody: 7:20, 13:47, 16:47, 19:47, Odjazdy do Żywej Wody z Placu Marii Konopnickiej: 6:40, 13:10, 16:10, 19:10. Trasa ta będzie stanowiła ekspresowe połączenie Szpitala Wojewódzkiego z Centrum Miasta i Placem Marii Konopnickiej. Projekt zakłada testy tejże linii polegające na tym, iż linia ta funkcjonuje wyłącznie w dni poniedziałek piątek szkolny, i przewiduje się badanie jej zapełnienia. Jeżeli nie będzie ona rentowna, będzie ją można po dokonaniu odpowiednich analiz zreformować, tak aby zachować godziny odjazdu z Placu Marii w celu zachowania taktowania - czyli regularnych odjazdów w kierunku Szpitala Wojewódzkiego. Model taktowania czyli taki sposób ustawienia kursów linii jadących w tym samym kierunku, aby z przystanku węzłowego (głównego) odjazdy w godzinach były w równych odstępach np. co 10 czy 15 minut. W tym wypadku odjazdy linii 5,7,14 i 18 w kierunku Szpitala Wojewódzkiego zostały w taki sposób rozpisane aby w: a. Poniedziałek Piątek szkolny odjazdy dobywały się co 10 minut, b. Poniedziałek Piątek bez szkół odjazdy odbywały się co 12 minut, c. Soboty odjazdy dobywały się co 20 minut, d. Niedziele i Święta odjazdy odbywały się co 30 minut. Trasa tej linii była analizowana w taki sposób, iż linia 5 w okresie swojego kursowania czyli w dni nauki szkolnej stanowi ekspresowe połączenie Szpitala Wojewódzkiego z Centrum Miasta. Stąd decyzja o rozbudowie i zmianie tej linii na linię ekspresową miejsko gminną. W koncepcji zaproponowano takie rozwiązanie, aby linia 5 została linią dowożącą uczniów i pracowników do Suwałk do szkół i zakładów pracy ale przy okazji poza tymi funkcjami pełniła również funkcję linii ekspresowej między Szpitalem a Centrum Miasta. W chwili obecnej czas przejazdu linią nr 5 na trasie Kościuszki/Zespół Szkół nr 8 Żywa Woda wynosi 33 minuty po wprowadzeniu mojej propozycji na trasie zaproponowanej powyżej czas przejazdu z Emilii Plater do Żywej Wody wyniesie 35 minut rachunek jest oczywisty różnica wyniesie zaledwie 2 minuty. Czyli twierdzenie, iż moja propozycja pozbawia gminę szybkiego połączenia jest nietrafiona i bezzasadna. W odpowiedzi z 2017 roku co do zaproponowanej zmiany otrzymałem również 2 tezy, które po analize Koncepcji 28

29 Optymalizacji Komunikacji Miejskiej w Suwałkach po 2018 roku stały się nieaktualne:,,osiedle Kamena jest bardzo dobrze skomunikowane i dążenie do tworzenia tam kolejnych połączeń jest nieuzasadnione, oraz,,dążeniem autora jest ujęcie w sieci komunikacyjnej ulicy Emilii Plater, która jest niedostosowana do obsługi komunikacji miejskiej ( ) autobus zablokuje ruch uliczny w związku z zatrzymywaniem się autobusu na przystankach, na lokalizację których zresztą nie ma miejsca. Powyższe argumenty zostały oddalone w koncepcji autorstwa Pana Gromadzkiego, który to tworzy kolejne połączenie na Osiedle Kamena puszczając tam linię 2, natomiast pierwotna wersja tejże koncepcji zakładała uruchomienie linii 7 na ulicy Emilii Plater. Co roku na czas Blues Festivalu, Jarmarku Kamedulskiego, czy też innych imprez plenerowych wymagających zamknięcie skrzyżowania ulic Kościuszki/Mickiewicza/Waryńskiego autobusy, głównie obecnie linii 11 są kierowane na ulicę Emilii Plater. Umiejscowienie przystanków na tejże ulicy również nie jest przypadkowe, wynika ono z faktu, że te przystanki są ustawiane w powyższych miejscach co roku. Na ulicy Emilii Plater znajduje się również zatoka autobusowa, zlokalizowana przy Bibliotece Miejskiej, która obecnie służy jako parking na której mieszczą się 5 auta. Należało by rozważyć likwidację tych 5 miejsc parkingowych i wykorzystanie miejsca jako zatoki autobusowej. Rysunek 11. Miejsce istniejącej zatoki autobusowej wykorzystywanej obecnie przez mieszkańców jako parking samochodowy. Źródło: Mapy Gooogle. Data pobrania: r. f) LINIA 6: Koncepcja zakłada drobną korektę trasy powrotnej na następującą: Sportowa Walerego Romana Utrata Łąkowa Wojska Polskiego Kościuszki - Wigierska Noniewicza Dwernickiego Podhorskiego Jana Pawła II Nowomiejska Pułaskiego Kowalskiego Reja Szpitalna Krzywólka. Trasa w kierunku Walerego Romana bez zmian. Na prośbę uczniów VII Liceum Ogólnokształcącego i studentów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej dokonałem przesunięcia kursu popołudniowego linii 6 z 29

30 godziny 15:04 z przystanku przy ulicy Sportowej na godzinę 15:16, tak aby uczniowie i studenci kończący zajęcia o 15:15 mieli 10 minut na dotarcie na przystanek autobusowy. Wprowadzono również w 2018 roku kurs po godzinie 15:45 ze Szpitala Wojewódzkiego do Walerego Romana/Park Naukowo Technologiczny. Zadaniem komunikacji miejskiej jest pogodzenie zarówno potrzeb pracowników jak i uczniów oraz studentów. Przesunięcie kursu popołudniowego o 10 minut z ulicy Sportowej nie spowoduje, iż pracownicy będą mieli problem z powrotem z pracy. Poprawiona koncepcja zakłada iż w okolice ulicy Sportowej i Walerego Romana będzie zajeżdżała linia numer 7 co da częstsze połączenia z tą ulicą i obiektami przy niej zlokalizowanymi. g) LINIA 7: Zmiana trasy przebiegu na następującą: jazda: Szpitalna Reja Kowalskiego Pułaskiego Świerkowa Kolejowa Dwernickiego Kościuszki Waryńskiego Noniewicza- Wigierska Utrata Piłsudskiej (wybrane kursy: Sportowa Walerego Romana/PNT) (Wybrane kursy skrócone do 1.Maja/Pętla). powrót: (wybrane kursy: Walerego Romana/PNT - Sportowa) Piłsudskiej Łąkowa Wigierska Noniewicza Dwernickiego Podhorskiego Pułaskiego Kowalskiego Reja Szpitalna. (Wybrane kursy skrócone do 1.Maja/Pętla). Powyższa tras w swoim przebiegu nawiązuje do przebiegu linii 14 sprzed reformy w 2007 roku, gdzie linia 14 kursowała na trasie Szpital Reja Kowalskiego Pułaskiego Podhorskiego - Dwernickiego Kościuszki -Wigierska Noniewicza Plac Marii Konopnickiej. Cieszyła się ona bardzo dużym zainteresowaniem pasażerów. Stanowiła w tamtym okresie,,kręgosłup całej komunikacji miejskiej. W zawiązku z powyższym proponuję wprowadzenie lekko zmodyfikowanej trasy dla linii 7. Wszystkie kursy, które kursowały dziś do Krzywólki zostały skrócone do Szpitala Wojewódzkiego. Wszystko po to by uniknąć wprowadzenia wielowariantowości tejże linii. Powyższa linia w tym kształcie kursowała by w dni poniedziałek piątek szkolny średni co 1 godzinę, poniedziałek piątek bez szkół z częstotliwością co 1 godzinę, a w soboty z częstotliwością co 2 godziny. W niedziele i święta linia nie kursowałaby, a w zamian zostałaby uruchomiona nowa linia 9, o czym w dalszej części projektu. Tego typu zastosowanie daje możliwość zapamiętania przez pasażera, że dana linia kursuje co 1 godzinę. Jak również poprawia to czytelność rozkładu jazdy. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy w poniedziałek piątek szkolny do modelu taktowania ze Szpitalem Wojewódzkim oraz z Centrum miasta, dzięki któremu autobusy linii 5, 7, 9, 14 i 18 będą odjeżdżały w tych kierunkach co 10 minuty w dni poniedziałek piątek szkolny, co 12 minut w poniedziałek piątek bez szkół oraz co 20 minut w soboty. W pierwotnej wersji projektu zachowano tzw.,,rozwiązania tymczasowe, które mogłyby być rozwijane wraz z rozwojem miasta. Przykładem tego,,rozwiązania 30

31 tymczasowego była linia numer 7 wydłużona prowizorycznie i z braku możliwości technicznych skierowana na ulicę Łąkową (dawniej Mereckiego). Powyższa trasa tej linii omija ulicę Jana Pawła II gdyż wprowadza na nią linię 14 która kursuje w dni poniedziałek piątek szkolny średnio co 20 minut i wprowadza na tę ulicę 48 kursów (gdzie obecnie łącznie linia 7 w dniu poniedziałek piątek wykonuje po tej ulicy tylko 34 kursy wg rozkładu z dnia r.). W chwili obecnej linia 14 kursuje ulicą Pułaskiego i przystanek Pułaskiego/Brzostowskiego NŻ (nr. Inwentarzowy 23) jest w przez pasażerów używany bardzo rzadko stąd propozycja zmniejszenia ilości kursów przez ten przystanek a włączenie większej ilości kursów przez przystanek Jana Pawła II/AQUAPARK (nr. Inwentarzowy 5), gdzie znajdują się dwa duże generatory ruchu jakimi są Aquapark i Suwalski Ośrodek Kultury. O pobieżnym przeanalizowaniu koncepcji może świadczyć kolejny fakt, który jest argumentowany w następujący sposób:,,dla zachowania równych odstępów czasowych w połączeniach ze Szpitalem Wojewódzkim autor proponuje zmniejszenie liczby kursów linii w soboty i niedziele dodatkowo opuszczając ulicę Noniewicza pamiętając o tym, że w dni te linia nr 14 praktycznie nie kursuje. Załączony rozkład jazdy wyraźnie pokazuje uruchomienie linii 14 w soboty i niedziele jako linii kursującej średnio co 1 godzinę właśnie ulicą Noniewicza. Jest to kolejny argument, który tak na prawdę nie miał i nie ma odzwierciedlenia w treści koncepcji. h) LINIA 8: Trasa przebiegu bez zmian. Koncepcja zakłada, aby uruchomić inne godziny kursowania linii. Pomysł został zapożyczony z białostockiej linii 102 odjeżdżającej z miejscowości Katrynka. Zakład on kursy po godzinach 4,6,13,16,19. Znając realia suwalskie oraz miejscowości pod Suwałkami godziny odjazdów zostały tak zaplanowane aby był wykonywany jeden kurs rano po godzinie 7 w celu dojazdu do szkoły, następnie po zakończonych zajęciach szkolnych około godziny 15, oraz dodatkowy kurs o godzinie 18 w celu powrotu z miasta z zajęć dodatkowych lub po załatwieniu spraw w mieście. Białystok nie jest jedynym miastem, który ma tego typu rozwiązanie, które cieszy się zainteresowaniem wśród pasażerów. W związku z powyższym proponuję wprowadzić następujące godziny dojazdów dla linii 8: z Sejneńskiej/PGK: 6:36, 15:31 oraz od 1.Maja/Pętla: 18:36. Powrót z Lipniaka o godzinie 7:05, 16:05 oraz z Nowej Wsi: 18:58 w dni poniedziałek piątek szkolny oraz poniedziałek piątek bez szkół. Projekt zachowuje 2 dotychczasowe kursy linii 8 w niedziele i święta odjazdy z 1.Maja/Pętla: 7:54, 10:18. Powrót z Lipniaka w godzinach: 8:20, 10:37. Zabranie linii 8 z trasy Sejneńska Waryńskiego w niedziele i święta nie spowoduje docięcia ulicy Sejneńskiej od komunikacji miejskiej, ponieważ zostanie tam w niedziele i święta wprowadzona linia 14, która będzie miała zbliżone godziny odjazdu do dzisiejszych godzin odjazdów linii 8. W dniu 15 września 2016 roku uruchomiono dodatkowy kurs po godzinie 18 w kierunku Nowej Wsi. Funkcjonował on wyłącznie do 30 września 2016 roku. Został on zlikwidowany z powodu braku pasażerów. Jednakże zasadniczym problemem nie był brak pasażerów a brak informacji, iż taki kurs został uruchomiony, przez co pasażerowie nie wiedzieli, iż taki kurs funkcjonuje, stąd brak zainteresowania - kolejny przykład mudy (marnotrawstwa). 31

32 i) LINIA 9: Trasa tejże linii została zaprojektowana w taki sposób, aby linia ta miała podobny przebieg do zaproponowanej linii 7 jednakże do ulicy Kościuszki, ponieważ dalej rozwiązano problem dojazdu do nowopowstałego osiedla przy ul. Sikorskiego. Proponuje się jej następującą trasę: jazda: Szpitalna Reja Kowalskiego Pułaskiego Świerkowa Kolejowa Dwernickiego Kościuszki pl. Piłsudskiego Emilii Plater Sikorskiego Sikorskiego/ZSZ powrót: Sikorskiego Emilii Plater pl. Piłsudskiego - Kościuszki Dwernickiego Kolejowa Świerkowa - Nowomiejska Pułaskiego Kowalskiego Reja Szpitalna. Dzięki tak zaprojektowanej trasie można przysłowiowo,,upiec dwie pieczenie na jednym ogniu - mieszkańcy zarówno ulicy Emilii Plater oraz ulicy Kościuszki zyskają dodatkowe połączenia ze Szpitalem Wojewódzkim. W dniu poniedziałek piątek szkolny odjazdy z i do Szpitala średnio co 1 godzinę od godziny 6:58 do 20:58, w dniu poniedziałek piątek bez szkół od godziny 7:00 do 21:00 co godzinę, w soboty od 7:24 do 19:24 średnio co 2 godziny a w niedziele i święta od 7:20 do 19:20 średnio co 1h 30 minut. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy w poniedziałek piątek szkolny do modelu taktowania ze Szpitalem Wojewódzkim oraz z Centrum miasta, dzięki któremu autobusy linii 5, 7, 9, 14 i 18 będą odjeżdżały w tych kierunkach co 10 minuty w dni poniedziałek piątek szkolny, co 12 minut w poniedziałek piątek bez szkół oraz co 20 minut w soboty, a w niedziele i święta co 30 minut (z wyłączeniem w niedziele i święta linii 7 która byłaby zastąpiona powyższą linią). Powyższe rozwiązanie jest bardziej trafione dla mieszkańców ulicy Sikorskiego, którzy zyskają połączenie z ich osiedlem, nie na zasadzie objazdowej jak to zostało zaproponowane przez firmę PTC Marcina Gromadzkiego przez przetrasowanie linii 7. j) LINIA 10: Likwidacja linii i przekazanie wszystkich kursów dla linii 4 opis na stronach Kursy do i z Dubowa przekazane dla linii 19. k) LINIA 11: Trasa przebiegu bez zmian jak dziś. Proponuję, aby w soboty, niedziele i święta powyższa linia kursowała również trasą przez ulicę Mieszka I. dzięki czemu ulica Mieszka I. zyska autobusy komunikacji miejskiej również w soboty, niedziele i święta w dniu dzisiejszym w weekendy nie ma żadnych połączeń z tego dużego osiedla mieszkaniowego. Dodatkowo z linii 18 proponuję odebranie kursów w kierunku Cmentarza Komunalnego na Reja i włączenie ich w trasę przebiegu linii 11, dzięki czemu uda się uzyskać przebieg trasy podobny do linii CBR kursującej w okresie świąt 32

33 zmarłych, która łączy Cmentarz Komunalny z Cmentarzem Parafialnym i z roku na rok cieszy się coraz większym zainteresowaniem pasażerów. Ilość kursów w kierunku Warszawskiej w dni poniedziałek piątek szkolny i poniedziałek piątek bez szkół proponuję pozostawić na tym samym poziomie czyli 13 kursów, natomiast dokonać zwiększenia ilości kursów w soboty z 6 do 7 kursów oraz zwiększyć ilość kursów w niedziele z 2 na 7 kursów. Podobnie sprawa ma się w kierunku Północna/os. Kamena. W dni poniedziałek piątek szkolny oraz poniedziałek piątek bez szkół ilość kursów bez zmian 14, natomiast w soboty zwiększyć ich ilość z 5 na 7. Analogicznie do soboty postąpić w niedziele i święta z 2 kursów zwiększyć na 7. Godziny odjazdów z przystanku Północna/os. Kamena w dni poniedziałek piątek szkolny proponuję wprowadzić następujące: 6:25, 7:42, 8:42, 9:42, 10:42, 11:42, 12:42, 13:42, 14:42, 15:42, 16:42, 17:42, 18:42. Godziny odjazdów z przystanku Warszawska w dni poniedziałek piątek szkolny proponuję wprowadzić następujące: 6:21, 7:31, 8:21, 9:21, 10:21, 11:21, 12:21, 13:21, 14:21, 15:21, 16:21, 17:21, 18:21, 19:21. Dzięki tak zastosowanym godzinom odjazdów w dniu poniedziałek piątek szkolny od godziny 6:25 do 18:42 średnio co 1 godzinę będzie możliwe wprowadzenie modelu taktowania z osiedla Kamena, dzięki któremu autobusy linii 11,19,18,21 będą odjeżdżały średnio co 8,3 minuty. Godziny odjazdów z przystanku Północna/os. Kamena w dni poniedziałek piątek bez szkół proponuję wprowadzić następujące: 6:52, 7:22, 8:27, 9:18, 10:18, 11:18, 12:18, 13:32, 14:22, 15:12, 16:18, 17:18, 18:42. Godziny odjazdów z przystanku Warszawska w dni poniedziałek piątek bez szkół proponuję wprowadzić następujące: 6:21, 7:31, 8:21, 9:21, 10:21, 11:21, 12:21, 13:13, 14:21, 15:21, 16:21, 17:21, 18:29, 19:21. Dzięki tak zastosowanym godzinom odjazdów w dniu poniedziałek piątek bez szkół kursy od godziny 6:52 do 18:42 będą odjeżdżały średnio co 1 godz. 20 min. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania z osiedla Kamena, dzięki któremu autobusy linii 11,19,18,21 będą odjeżdżały co 10,2 minuty. Godziny odjazdów z przystanku Północna/os. Kamena w soboty oraz niedziele i święta proponuję wprowadzić następujące: 6:02, 8:02, 10:02, 12:02, 14:02, 16:02, 18:02. Godziny odjazdów z przystanku Warszawska w soboty, niedziele i święta proponuję wprowadzić następujące: 10:46, 8:46, 10:46, 12:46, 14:46, 16:46, 18:46. Dzięki tak zastosowanym w soboty godzinom odjazdów od 6:02 do 18:02 co 2 godziny zyskamy model taktowania z osiedla Kamena, dzięki któremu autobusy linii 11,19,18,21 będą odjeżdżały średnio co 14,2 minuty. W niedziele i święta kursy będą wykonywane od godziny 6:02 do 18:02 średnio co 2 godziny. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania z osiedla Kamena, dzięki któremu autobusy linii 11,19,18,21 będą odjeżdżały średnio co 21,2 min. Dodatkowo koncepcja pozostawia taką samą ilość kursów odjazdowych z i do Cmentarza Komunalnego w dni poniedziałek piątek szkolny oraz poniedziałek piątek bez szkół zakłada 2 kursy, a w soboty, niedziele i święta zachowuje się po 3 kursy w tym kierunku. Dzięki tak wprowadzonym godzinom mieszkańcy okolic ulicy Mieszka I. i Warszawskiej zyskają wydłużenie czasu funkcjonowania komunikacji miejskiej w 33

34 rejonach ich ulic (dziś pierwszy autobus na ulicy Mieszka I. pojawia się o godzinie: 6:22 a ostatni o godzinie 18:17, natomiast po wprowadzeniu proponowanych zmian pierwszy autobus pojawi się o godzinie 6:29 a ostatni będzie odjeżdżał o godzinie 19:28 czyli okres funkcjonowania wydłuży się o 1 godzinę 04 minuty. l) LINIA 12: Likwidacja linii na odcinku od Warszawskiej kurs przejmuje linia 11 o godzinie 7:31, natomiast dojazdy z dworca zapewni zmieniona trasa linii 17 charakterystyka w dalszej części opracowania. Połączenie Dworzec PKS Ogrodowa/ZSCKR zapewni również proponowana linia 17. Linia ta po analizach wyników badań przeprowadzonych na potrzeby Optymalizacji Komunikacji Miejskiej w Suwałkach po 2018 roku najwięcej osób które podróżowały tą linią korzystało na odcinku od Waryńskiego/Osiedle II do Ogrodowej/ZSCKR. Powyższa koncepcja w wersji 2.0 zakłada stworzenie kursu linii 17 na trasie: Sejneńska Przytorowa Utrata Dwernickiego Sikorskiego Staszica Piękna Ogrodowa/ZSCKR. m) LINIA 13 : W funkcjonowaniu tej linii przewiduje się również jedną z zasadniczych zmian (obok połączenia linii 2 z 14 oraz linii 4 z linią 10 i utworzeniu linii na Targowiska Miejskie jak również skomunikowania dworca PKS z miastem za pomocą linii 17). Proponowana przeze mnie zmiana polegała by na połączeniu linii 13 z linią 15 w jedną linię kursującą po trasie: jazda: Krzywólka Szpitalna Reja Kowalskiego Pułaskiego Świerkowa Kolejowa Północna TRASA WSCHODNIA Utrata Wojska Polskiego Papiernia Wojska Polskiego II Bursztynowa Dubowo Wieś Turkusowa Brylantowa Szafirowa/MISPOL. (w weekendy do Dubowo/TANNE). powrót: Szafirowa/MISPOL Brylantowa Turkusowa Dubowo Wieś Bursztynowa Wojska Polskiego II Papiernia Wojska Polskiego Utrata TRASA WSCHODNIA Północna Kolejowa - Świerkowa Nowomiejska Pułaskiego Kowalskiego Reja Szpitalna Krzywólka. Zaproponowana w Państwa koncepcji trasa linii 13 przewiduje zmianę i przejazd ulicami Piłsudskiej Sportowa Wojska Polskiego co spowoduje wydłużenie tejże linii o około minut co spowoduje zaprzeczenie ekspresowości tej linii. Mój plan zakłada wydłużenie okresu dojazdu do ulicy Szafirowej/MISPOL o 6 minut, ale jest to związane z tym, iż linia będzie obsługiwała obydwie części strefy ekonomicznej stąd takie jej wydłużenie. Dodatkowo w weekendy linia ta powinna obsługiwać również dojazd do nowoutworzone fabryki TANNE zlokalizowanej w Dubowie. Dzięki połączeniu obu tych linii zyskamy jedną linię, którą będzie można wydłużyć do Krzywólki jak również dodatkowo uruchomić po jednym kursie po godzinie 6 i 15 w celach dojazdowych dla pracowników biur zlokalizowanych w SSSE zarówno przy ulicy Wojska Polskiego jak i Buczka. Dzięki takiej trasie przebiegu będzie konieczność uruchomienia 4 nowych przystanków dwóch przy ulicy Bursztynowej w okolicach Padmy Art. Oraz dwóch 34

35 na ulicy Dubowo Wieś, dzięki czemu mieszkańcy tejże ulicy zyskają możliwość dojazdu 4 razy na dobę. Czas dojazdu z ulicy Reja do Zakładów zlokalizowanych na ulicy Brylantowej i Szafirowej wzrośnie z 24 minut do 30 minut. Dzięki połączeniu linii 13 z linią 15 uzyskamy możliwość uruchomienia linii 13 również w soboty, niedziele i święta, dzięki czemu odciążymy zatłoczone autobusy linii 19 po godzinach 5 i 13 w kierunku Strefy oraz o godzinie 6 i 14 ze Strefy. Godziny funkcjonowania linii w nieznacznym stopniu ulegną zmianom, nie wpłynie to jednak na możliwości rozpoczęcia i zakończenia pracy. Dzięki tak zastosowanej trasie będzie możliwość uruchomienia autobusów przegubowych, które odciążą zatłoczenie, występujące głównie w dni poniedziałek piątek szkolny i poniedziałek piątek bez szkół w godzinach 5-13 w kierunku SSSE oraz 6-14 ze Strefy. Linia 13, którą proponuję rozpoczyna swój bieg od ulicy Krzywólka poprzez ulicę Szpitalną. Powyższa zmiana została wprowadzona na prośby wielu mieszkańców okolicznych osiedli, którzy są pracownikami Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej zarówno zakładów zlokalizowanych przy ulicy Wojska Polskiego jak i Buczka. Poza możliwością podróży linią 13 mają oni do dyspozycji jeszcze szybsze połączenie ze strefą za pomocą linii 19 i 21 z ulicy Reja. Jednakże w dzisiejszych czasach ludzie dość często wybierają dłuższą trasę, aby tylko odległość na dojście do przystanku nie była zbyt duża, stąd proponowana przeze mnie zmiana trasy linii 13. W tej wersji projektu trasa linia została zmieniona tak aby obsłużyła ona Osiedle Kamena i po otwarciu Trasy Wschodniej mogła w szybki sposób dostać się do Zakładów Pracy zarówno w jednej jak i drugiej części Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Jej uzupełnieniem jest linia numer 16, która również powstała na potrzeby tegoż projektu i stanowi ona przerobienie obecnie kursującej trasy linii 15 i 16 o czym w dalszej części projektu. Propozycje mojego autorstwa według analizujących były,,zaprzeczeniem idei uruchomienia szybkich połączeń jednakże zmiany jakie zostały zaproponowane przez Pana Gromadzkiego w dokumencie Optymalizacji Komunikacji Miejskiej w Suwałkach po 2018 roku i wydłużenie dojazdu o co najmniej 10 minut do zakładów przy ulicy Wojska Polskiego II i Brylantowej oraz Szafirowej już nie jest. Przedstawiono w mojej koncepcji iż, czas dojazdu z ulicy Reja do Zakładów zlokalizowanych na ulicy Brylantowej i Szafirowej wzrośnie z 24 minut do 30 minut czyli o 4 minuty mniej niż proponowana zmiana przez Pana Gromadzkiego. Kolejnym zarzutem był problem skrętu autobusu przegubowego w prawo,,związany z niedostosowaniem drogi. W tym miejscu chciałbym przypomnieć, iż w kursówka 19/6/CP obsługiwana jest przez autobus przegubowy, który wykonuje z rana kurs po godzinie 6:35 (według rozkładu z dnia r.) właśnie przez Dubowo Wieś i autobus skręcający w prawo na powyższym skrzyżowaniu nie ma większych problemów natomiast bez wykonania testów zakłada się, że skręt autobusem przegubowym w lewo będzie niemożliwy. n) LINIA 14 : Proponowane zmiany w trasie przebiegu tejże linii stanowią zasadniczą część tej koncepcji. Proponuję, aby linia 14 kursowała po następującej trasie: 35

36 Jazda: Sejneńska Utrata Waryńskiego Noniewicza Dwernickiego Podhorskiego Jana Pawła II Nowomiejska Pułaskiego Kowalskiego Reja Szpitalna Krzywólka. Powrót: Krzywólka Szpitalna Reja Kowalskiego Pułaskiego Podhorskiego Dwernickiego Noniewicza Waryńskiego 1.Maja Sejneńska/PGK. (wybrane kursy do i z Krzywe/WPN). Trasa została tak opracowana aby połączyć ją z linią 2. Dzięki zmianie trasy uzyskamy regularne kursy tej linii średnio co 20 minut w okolice Suwalskiego Ośrodka Kultury, Aquaparku oraz dwóch dużych osiedli mieszkaniowych przy ulicy Jana Pawła II i Nowomiejskiej. Dokonałem porównania kursów dotychczasowych z tymi z koncepcji. Tabela 7. Zestawienie ilości kursów linii 14 oraz wybranych kursów linii 2 do Krzywe/WPN wraz z proponowanymi ilościami linii 14 po wprowadzeniu zmian. Poniedziałek Poniedziałek Niedziele i Soboty piątek szkolny piątek bez szkół święta Kierunek Przed Po Przed Po Przed Po Przed Po zmianą zmianie zmianą zmianie zmianą zmianie zmianą zmianie Krzywólka Sejneńska/PGK Do Małej Huty Z Małej Huty Do Krzywe/WPN (dzisiejsza linia 2) Z Krzywe/WPN (dzisiejsza linia 2) Źródło: Opracowanie własne na podstawie rozkładów jazdy ZKM Suwałki z dnia r. Z powyższej tabeli wynika, iż po wprowadzeniu zmian na wszystkich kierunkach wzrośnie ilość kursów. Koncepcja zakłada wprowadzenie linii również do funkcjonowania w soboty, niedziele i święta. W tabeli zaznaczono również ilości kursów, które są utrudnieniem dla pasażerów, ponieważ więcej kursów w kierunku Mała Huta jest w dni poniedziałek piątek bez szkół, niż w dni poniedziałek piątek szkolny, gdzie powinno być tych kursów więcej. Powyższa koncepcja również niweluje ten problem. W poniedziałek piątek szkolny linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 3:30 a kończy o 23:24; odjazdy od godziny 4:11 do 18:32 z Sejneńskiej/PGK oraz od 5:45 do 19:05 z Krzywólki średnio co 20 minut. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania ze Szpitalem Wojewódzkim oraz z Centrum miasta, dzięki któremu autobusy linii 5, 7, 14 i 18 będą odjeżdżały w tych kierunkach co 10 minuty. W poniedziałek piątek bez szkół linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 3:30 a kończy o 23:19; odjazdy od godziny 4:36 do 20:36 z Sejneńskiej/PGK oraz od 36

37 5:45 do 21:10 z Krzywólki średnio co 24 minut. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania ze Szpitalem Wojewódzkim oraz z Centrum miasta, dzięki któremu autobusy linii 7, 14 i 18 będą odjeżdżały w tych kierunkach co 15 minuty. W soboty linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 3:30 a kończy o 23:00; odjazdy od godziny 7:11 do 22:07 z Sejneńskiej/PGK oraz od 7:01 do 22:01 z Krzywólki co 1 godzinę. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania ze Szpitalem Wojewódzkim oraz z Centrum miasta, dzięki któremu autobusy linii 7, 14 i 18 będą odjeżdżały w tych kierunkach co 20 minuty. W niedziele i święta linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 3:30 a kończy o 23:19; odjazdy od godziny 5:36 do 20:36 z Sejneńskiej/PGK oraz od 5:45 do 21:10 z Krzywólki co 30 minut. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania ze Szpitalem Wojewódzkim oraz z Centrum miasta, dzięki któremu autobusy linii 7, 14 i 18 będą odjeżdżały w tych kierunkach co 30 minuty. Na powyższej linii proponuję również wprowadzić autobusy przegubowe głównie w dni poniedziałek piątek szkolny w następujących godzinach: a) Krzywólka: 6:55, 7:20, 8:05, 8:25, 15:05 b) Krzywe/WPN: 9:11 c) Mała Huta: 7:30 d) Sejneńska/PGK: 7:51, 15:51. Szczegółowe godziny odjazdów w poszczególnych kierunkach stanowią załącznik nr 4 do koncepcji. Propozycja linii 14 została również przeanalizowana wyłącznie pobieżnie o czym może świadczyć fakt, iż w odpowiedzi mamy do czynienia z taki oto stwierdzeniem,,proponowana linia nr 14 omija ul. Jana Pawła II i Nowomiejską a w rzeczywistości jest odwrotnie bo właśnie proponowana trasa linii 14 włącza te ulice w kursowanie autobusów komunikacji miejskiej. Gdyby dokonano szczegółowej analizy obecnego rozkładu jazdy zauważono by, iż kursów do Małej Huty w chwili obecnej jest 8 a kursów z Małej Huty jest 7. Jeden kurs z Małej Huty jest wykonywany jako zjazd techniczny do zajezdni moja koncepcja zakładała taką samą ilość kursów zarówno z jaki i do Małej Huty jednakże nikt nie pochylił się nad tym aby to przeanalizować z uwagą. Pomysłowi zarzucono również, zbyt dużą rozpiętość godzinową w kursowaniu tej linii. Linia nr 2 swój pierwszy kurs zaczyna od ulicy Nowomiejskiej/Pętla o godzinie 3:25 a ostatni kurs liniowy zjeżdża do zajezdni o godzinie 22:41. To nasuwa się pytanie, które zostało zadane w odpowiedzi do mojej koncepcji:,,kogo wożą autobusu tak wcześnie i tak późno skoro,,po 22:00 autobusy są aktualnie puste? Autobusy przegubowe na tej linii są konieczne i potrzebne głównie w godzinach, w których są dowożeni uczniowie do szkół tj po godzinie 7 i 8 oraz podczas powrotów po godzinie 15. Rozkład jazdy i kursówki zostały tak zaplanowane aby autobusy przegubowe, których obecnie w Suwałkach mamy 4 sztuki (plus 1 stanowiący głęboką rezerwę z powodu wyeksploatowania to pojazdy (1) MAN NG 312#129, (2) MAN NG313#157, (3) MERCEDES CITARO O530G#158, (4) MERCEDES CITARO O530G#159 (5) SOLARIS URBINO 18 III#160) mogły być wykorzystane w ciągu dnia poniedziałek piątek w ilości 3 sztuk TEJ SAMEJ ILOŚCI SZTUK CO OBECNIE (dziś wykorzystuje się je na kursówkach 19/6/CP, 21/1/CP oraz 19/4/CP natomiast po zmianach kursy autobusami przegubowymi były by wykonywane na kursówkach 13/1/CP, 19/3/CP oraz 21/1/CP) wykorzystanie ilościowe autobusów przegubowych nie uległoby zmianie. Warto w tym miejscu wspomnieć, iż pierwsze autobusy przegubowe jakie pojawiły się w 37

38 Suwałkach na przełomie 1999/2000 roku były to Ikarusy w ilości sztuk 3. W 2004 roku z powodu pęknięcia kratownicy wycofano z użytku pierwszego Ikrarusa o numerze bocznym #106. Cały zamysł wprowadzenia autobusów przegubowych do Suwałk miał na celu odciążenie przepełnionych i przeładowanych autobusów linii 14, która w okresie od roku 2003 do zmian w 2007 w godzinach 6:30 do 20:30 kursowała ze średnią częstotliwością co 10 minut. Rysunek 12. Jedyny posiadany autobus MIDI w taborze ZKM Suwałki. Źródło: Opracowanie własne. o) LINIA 15 : Połączenie linii 15 z linią 13 według trasy ze strony powyższego opracowania. p) LINIA 16: Linia w zaproponowanym przez firmę PTC Marcina Gromadzkiego kształcie będzie linią, która będzie,,woziła powietrze. Obecnie kursująca linia 16 (od r.) również,,wozi powietrze z dwóch zasadniczych powodów: 1) Braku jakichkolwiek ogłoszeń na przystankach czy też w mediach odnośnie uruchomienia nowego połączenia podobna sytuacja z kursami linii 8 po godzinie 18 we wrześniu 2016 roku. 2) Niedostosowania trasy i rozkładu jazdy do potrzeb pracowników. W dniu 4 września 2018 roku czyli po 4 dniach kursowania tejże linii dokonałem analizy jednego popołudniowego kursu do i Dubowo/TANNE. Kurs był wykonywany jedynym pojazdem MIDI w taborze PGK Suwałki (który 38

39 rzekomo jak było to określone w odpowiedzi do koncepcji optymalizacji z 2017 roku nie nadaje się do obsługi kursów liniowych, z powodu silnego wyeksploatowania i po kilku tygodniach (góra miesiącach) musiałby zostać wycofany z eksploatacji). Po obserwacjach linii 16 stwierdzam, że autobus midi kursuje stale obsługuje tę linię zdarzyły się 3 przypadki gdzie linia była obsługiwana r. przez autobus IRISBUS CROSSWAY LE 12# r. MERCEDES CONNECTO LF12 #154 oraz r. IRISBUS CROSSWAY LE 12#135. Dane z badań były następujące: Rysunek 13. Tabele ze zliczoną ilością pasażerów wykonane dnia rok. Źródło: Opracowanie własne na podstawie wzoru tabeli badań firmy PTC. Po przeprowadzonej analizie danych wynika z tego, iż linia 16 w tym kształcie raczej się nie sprawdzi. Będzie ona jedynie generować niepotrzebne koszty. Proponuję zatem, aby w dni poniedziałek piątek szkolny i poniedziałek- piątek bez szkół wprowadzić następującą trasę dla linii 16: Jazda: Szpital Reja Kowalskiego Pułaskiego Podhorskiego Utrata Wojska Polskiego Papiernia Wojska Polskiego II Turkusowa Brylantowa Szafirowa Raczkowska Dubowo/TANNE. Powrót: Dubowo/TANNE Raczkowska - Szafirowa Brylantowa Turkusowa Wojska Polskiego II Papiernia Wojska Polskiego Utrata Podhorskiego Jana Pawła II Nowomiejska Pułaskiego Kowalskiego Reja Szpital. 39

40 Godziny odjazdów z Dubowo/TANNE: 6:15, 14:15, 22:15, a ze Szpitala Wojewódzkiego: 5:08, 13:08, 21:08. q) LINIA 17 : Zasadniczym problemem jaki był zgłaszany wielokrotnie to fakt braku możliwości dojazdu do Dworca PKS. Na chwilę obecną w dni poniedziałek piątek szkolny w okolicach dworca zatrzymuje się w sumie 10 kursów następujących linii 3,12,13,15,17, natomiast w dni poniedziałek piątek bez szkół w sumie tych kursów jest jeszcze mnie, bo tylko 9 wykonywanych liniami 3,13,15,17. W większości miast w Polsce, ale nie tylko w Polsce, dworce zarówno autobusów dalekobieżnych jak i pociągów stanowią swoiste centra przesiadkowe. Jednakże, suwalskie dworce zarówno PKP jak i PKS nie znajdują się w ścisłym centrum miasta co nie pozwala na zorganizowania dużego węzła przesiadkowego, być może zostanie to rozwiązane w momencie przeniesienia dworców PKS i PKP i połączenia ich w jednym wspólnym miejscem, jednakże stanowi to przyszłość. Na chwilę obecną proponuję rozwiązanie tego problemu poprzez uruchomienie linii okólnej, która będzie przebiegała następującymi ulicami naszego miasta: Sejneńska Przytorowa Utrata Dwernickiego Sikorskiego Bulwarowa Reja Kowalskiego Pułaskiego Świerkowa Klonowa Różana Północna Kolejowa Utrata Przytorowa Sejneńska/PGK. Wybrane kursy skrócone do ulicy Przytorowa/Dworzec PKS po przejechaniu ulic Reja, Kowalskiego, Pułaskiego, Świerkowej, Osiedla Kamena. W związku z brakiem możliwości infrastrukturalnych związanych z możliwościami zawracania pojazdów w wersji MAXI proponuję tę linie obsługiwać jedynym w taborze ZKM Suwałki pojazdem typu MIDI. Rysunek 14. Jedyny posiadany autobus MIDI w taborze ZKM Suwałki. Źródło: Opracowanie własne. Proponowana trasa okólna związana jest z ograniczaniem kosztów funkcjonowania komunikacji. Pierwotna koncepcja tej linii zakładała, iż dana linia będzie kursowała po powyższej trasie jednakże będzie kończyła swój bieg przy dworcu PKP przy ulicy Kolejowej i następnie wracała tymi samymi ulicami do dworca PKS przy ulicy 40

41 Utrata, jednakże generowało to zbyt dużą ilość wozokilometrów i zdecydowano się na wprowadzenie właśnie linii okólnej. Godziny jej funkcjonowania będą dostosowane do przyjazdów i odjazdów autobusów dalekobieżnych z Białegostoku, Warszawy, Katowic, Olsztyna, Gdańska, Poznania, Wrocławia. Trasa została tak rozplanowana, aby przypominała dzisiejszą linię 17, która cieszy się znacznym zainteresowaniem, przez co przewidziano kursy do i z Sejneńskiej/PGK. Nieznaczna modyfikacja trasy nie spowoduje zbyt dużych zmian w czasie dojazdu do Sejneńskiej/PGK w dniu dzisiejszym na trasie od przystanku Reja/Biedronka (58) do Sejneńska/PGK (162) przejazd trwa 22 minuty, a po zmianach trasy 21 minut. Proponuję, aby wprowadzić w dniu poniedziałek piątek szkolny: 25 kursów, w poniedziałek piątek bez szkół 20 kursów, w soboty 16 kursów, w niedziele i święta 14 kursów. Argumentacja taka, iż,,jedyny posiadany autobus MIDI jest już stary i nie wytrzyma takiego obciążenia nie przemawia do mnie w żaden sposób. Od początku września autobus ten pojawia się na nowoutworzonej linii 16 i wykonuje dziennie po 4 kursy. Gdyby był w stanie, który uniemożliwia jego eksploatacje w ogóle nie opuszczał by terenu zajezdni. W odpowiedzi można przeczytać ciekawe stwierdzenie, iż,,autor usilnie tworzy połączenie, którego punktem centralnym jest dworzec PKS. Aktualnie pasażerowie z dworca PKS dochodzą do pobliskiej Plazy, skąd mają wybór połączeń zarówno na północ jak i południe miasta to skoro takowe połączenie nie jest, w ocenie analizujących moją koncepcję potrzebne, to skąd w takim razie w ankiecie dotyczącej funkcjonowania komunikacji miejskiej wielokrotnie przewijała się uwaga dotycząca konieczności utworzenia połączenia z dworcem PKS. Tak jak wspomniałem już w większości miast w Polsce, ale nie tylko w Polsce, dworce zarówno autobusów dalekobieżnych jak i pociągów stanowią swoiste centra przesiadkowe. Jednakże, suwalskie dworce zarówno PKP jak i PKS nie znajdują się w ścisłym centrum miasta co nie pozwala na zorganizowania dużego węzła przesiadkowego. Suwalska Komunikacja miejska jest ewenementem w tej dziedzinie, ponieważ mimo tego, iż nie można utworzyć centrum przesiadkowego w tym miejscu to również, według analizujących, nie ma potrzeby dojazdu do dworca.,,propozycja autora podstawia im autobus pod dworzec PKS oraz,,dodatkowo generowane są bardzo duże ilości kilometrów technicznych czyli zbędne koszty wspomnę wyłącznie, iż przed zmianami w roku 2007 autobusy linii 18 kursowały po zbliżonej trasie jak zaproponowana przeze mnie. Autobusy w tamtym okresie zawracały wjeżdżając na dworzec PKS, a połączenia były dostosowane do przyjazdów i odjazdów autobusów dalekobieżnych jak i lokalnych. W tamtym okresie nikt nie stawiał tezy, iż autobus jest,,podstawiany pod dworzec, bo chyba o to w tym chodzi, aby pozyskać Pasażerów, a nie ich zniechęcać spacerem pod Plazę, skąd od Dworce do Plazy jest prawie 500 metrów. W mojej ocenie półkilometrowy,,spacer z ciężką walizką na przystanek pod Plazę jest pretekstem wyłącznie do wzięcia taksówki i podróżowania taksówką, która zawiezie mnie do celu mojej podróżny niż autobusem komunikacji miejskiej. Pozwolę nawiązać tutaj jeszcze do opracowania, które poczynione zostało w 2005 roku i nosi nazwę Zintegrowanego Programu Gospodarki Transportowej, w którym to napisano: Rozkład jazdy autobusów PKS obejmuje około 190 par kursów (odjazdów i przyjazdów) przebiegających przez dworzec położony przy ul. Utrata (w pobliżu skrzyżowania z ul. Przytorową). Powiązanie rejonów miasta z dworcem PKS zapewnia 9 linii komunikacji miejskiej (linie nr: 41

42 3, 3 bis, 13, 13 A, 17 A, 18 i 18 A), przy czym jeden z przystanków komunikacji miejskiej położony jest w bezpośrednim sąsiedztwie dworca, natomiast drugi (w przeciwnym kierunku jazdy) położony jest w pewnym oddaleniu, co może być uciążliwe dla podróżnych o ograniczonych zdolnościach ruchowych (osób starszych, niepełnosprawnych, podróżnych z małymi dziećmi, lub osób podróżujących z cięższym bagażem). Wnioski nasuwają się same niestety w dzisiejszym czasie stwierdzenie o uciążliwości przestało być aktualne. r) LINIA 18 : Trasa bez zmian w dni powszednie. Proponuje się przekazanie dojazdów na Cmentarz Komunalnych przekazanie dla linii 11, co spowoduje, iż dzięki tej zmianie utworzymy swego rodzaju linię CBR, która kursuje w okresie Święta Zmarłych (1 listopada) i która cieszy się z roku na rok coraz to większą popularnością wśród pasażerów. Proponuję również zmienić przystanek końcowy i początkowy dla linii 18 z Utrata/os. Polna (82) na Łąkowa (34). Tabela 8. Zestawienie ilości kursów linii 18 przed wprowadzeniem zmian i po wprowadzeniu zmian. Poniedziałek Poniedziałek Niedziele i Soboty piątek szkolny piątek bez szkół święta Kierunek Przed Po Przed Po Przed Po Przed Po zmianą zmianie zmianą zmianie zmianą zmianie zmianą zmianie Łąkowa Szpital Wojewódzki Źródło: Opracowanie własne na podstawie rozkładów jazdy ZKM Suwałki z dnia r. W poniedziałek piątek szkolny linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 6:43 a kończy o 21:10; odjazdy od godziny 6:43 do 20:43 z Łąkowej oraz od 7:18 do 20:18 ze Szpitala Wojewódzkiego co 1 godzinę. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania ze Szpitalem Wojewódzkim oraz z Centrum miasta, dzięki któremu autobusy linii 5, 7, 14 i 18 będą odjeżdżały w tych kierunkach co 10 minuty. W poniedziałek piątek bez szkół linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 6:28 a kończy o 20:20; odjazdy od godziny 6:28 do 19:28 ze Szpitala Wojewódzkiego oraz od 6:55 do 19:55 z Łąkowej co 1 godzinę. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania ze Szpitalem Wojewódzkim oraz z Centrum miasta, dzięki któremu autobusy linii 7, 14 i 18 będą odjeżdżały w tych kierunkach co 15 minuty. W soboty oraz niedziele i święta proponuję aby linia ta kursowała następującą trasą: Jazda: Szpital Reja Kowalskiego Pułaskiego Świerkowa Klonowa Różana Północna Kolejowa Dwernickiego Noniewicza Waryńskiego Utrata Wigierska Wojska Polskiego Łąkowa Utrata Piłsudskiej/os. Sobola Biel. 42

43 Powrót: Piłsudskiej Utrata - Łąkowa - Wojska Polskiego Kościuszki Wigierska Noniewicza Dwernickiego Kolejowa Północna Różana -Klonowa Świerkowa - Nowomiejska Pułaskiego Kowalskiego Reja Szpital. Dzięki takiej trasie uzyskamy średnio w połączeniu z linią 7 odjazdy z nowopowstającego osiedla co 1 godzinę. Szczegółowe godziny odjazdu stanowią załącznik nr 4 do powyższego opracowania. s) LINIA 19 : Stworzona koncepcja zakłada powrót autobusu linii 19 na trasie w kierunku Północna/os. Kamena na ulicę Kościuszki. Proponuje się wprowadzenie następującej trasy: Jazda: Północna Kolejowa Świerkowa Nowomiejska Pułaskiego Kowalskiego Reja Plac Św. Krzyża Kościuszki Wojska Polskiego Papiernia Wojska Polskiego II Dubowo/SSSE. Powrót: Dubowo Wojska Polskiego II Papiernia Wojska Polskiego Kościuszki Sikorskiego Bulwarowa Reja Kowalskiego Pułaskiego Świerkowa Kolejowa Północna/os. Kamena. (Wybrane kursy do i z Północna/STOLLAR, Hubala/TRACK TEC. Wybrane kursy wyłącznie do Kościuszki/Urząd Miejski. Wybrane kursy przez Dubowo Wieś). Swojego czasu na portalu społecznościowym Facebook pojawił się tako oto obrazek: Rysunek 15. Obrazek dotyczący zmian w linii 19. Źródło: Facebook. Data pobrania: r. Przetrasowanie linii 19 z Noniewicza na Kościuszki, nieznacznie wpłynie na pogorszenie dojazdu pasażerów zarówno na samo Osiedle Kamena jak również w okolice ulic Reja, Kowalskiego czy Pułaskiego. 43

44 Pasażerowie chcący dojechać na ulic Reja, Kowalskiego czy Pułaskiego będą mieli z ulicy Noniewicza, aż 9 linii (4,5,6,7,8,11,14,18,21) podjeżdżającymi na przystanek średnio co 4,5 minuty. Rozkład na poniedziałek piątek szkolny został tak zaplanowany, aby linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 4:12 a kończy o 23:05; Godziny odjazdów są tak dostosowane aby model taktowania połączeń autobusowych linii 11,19 i 21 do Centrum miasta wynosił 12 minuty. W poniedziałek piątek bez szkół linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 4:12 a kończy o 23:05; Godziny odjazdów są tak dostosowane aby model taktowania połączeń autobusowych linii 11,19 i 21 do Centrum miasta wynosił 15 minuty. W soboty linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 4:12 a kończy o 22:49; odjazdy od godziny 6:32 do 20:32 z Północnej/os. Kamena oraz od 6:15 do 22:15 z Dubowo/SSSE co 1 godzinę. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania, gdzie do Centrum miasta, autobusami linii 11, 19 i 21 będzie można odjechać w odstępach co 30 minuty. Natomiast niedziele i święta linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 4:12 a kończy o 22:49; odjazdy od godziny 6:32 do 20:32 z Północnej/os. Kamena oraz od 6:15 do 22:15 z Dubowo/SSSE co 1 godzinę. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania, gdzie do Centrum miasta, autobusami linii 11, 19 i 21 będzie można odjechać w odstępach co 30 minuty. Przewiduję również zwiększenie ilości kursów tej linii: Tabela 9. Zestawienie ilości kursów linii 19 przed wprowadzeniem zmian i po wprowadzeniu zmian. Poniedziałek Poniedziałek Niedziele i Soboty piątek szkolny piątek bez szkół święta Kierunek Przed Po Przed Po Przed Po Przed Po zmianą zmianie zmianą zmianie zmianą zmianie zmianą zmianie Dubowo/SSSE Północna/os.Kamena Źródło: Opracowanie własne na podstawie rozkładów jazdy ZKM Suwałki z dnia r. Dodatkowo przeanalizowałem konieczność występowania pojazdów MEGA (przegubowych) w obsłudze linii 19. I po dokonaniu analizy proponuję wprowadzenie tych autobusów w kierunku Dubowo/SSSE w następujących godziny: a) Poniedziałek Piątek szkolny 5:02, 6:42, 7:12, 13:02, 14:52, 15:22, 16:22, 21:02. b) Poniedziałek Piątek bez szkół: 5:02, 7:12, 13:02, 14:52, 16:30, 21:02. c) Soboty: 5:12. 8:32, 11:32 i 13:02. Kursy do Północna/os. Kamena obsługiwane autobusami MAXI w godzinach: a) Poniedziałek Piątek szkolny 6:15, 7:16, 8:05, 14:15, 15:35, 16:05, 17:05, 22:15. b) Poniedziałek Piątek bez szkół6:15, 8:05, 14:15, 15:35, 17:05, 22:15. c) Soboty: 6:15, 9:15, 12:15, 14:15 Odjazdy w kierunku osiedla Kamena od przystanku Bulwarowa (36) będą tak dostosowane aby w poszczególne dni model taktowania na liniach 11,19,21 odjeżdżających w kierunku os. Kamena z częstotliwością: a) Poniedziałek Piątek szkolny: co 12 minut 44

45 b) Poniedziałek Piątek bez szkół: co 15 minut c) Soboty: co 30 minuty. d) Niedziele i Święta: co 30 minuty. Szczegółowe godziny odjazdów znajdują się rozkładzie jazdy, który stanowi załącznik nr 4 do poniższego opracowania. Wielokrotnie w mediach pojawiały się informacje, iż ulica Kościuszki, która leży w samym centrum miasta zamarła. Jest to rzeczywiście prawda. Suwałki pod względem układu tras komunikacji miejskiej są miastem specyficznym. Od wielu lat nie ma dojazdu ani linii na i z Dworzec PKS, to również w 2011 roku odcięto ulicę Kościuszki samo centrum miast od komunikacji miejskiej, przetrasowując jedną z ważniejszych linii na ulicę Noniewicza, która jest zakorkowana w znaczący sposób. Odcięto od komunikacji dwa duże osiedla przy ulicy Emilii Plater oraz ulicę Kościuszki od Parku Konstytucji 3.Maja do Zespołu Szkół nr 8. W kierunku południowym miasta w stronę Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, mamy w chwili obecnej, aż 8 linii, które wykonują łącznie we wszystkie dni tygodnia (wliczając w to dni poniedziałek piątek szkolny, poniedziałek piątek bez szkół, soboty, niedziele i święta) 221 kursów, natomiast w stronę dużego osiedla Północ nie odjeżdża ani jeden autobus z przeciwnej strony ulicy Kościuszki. Pozostawiono tam jedynie linię numer 3 w kierunku ulicy Sejneńska/PGK, która wykonuje w dni poniedziałek piątek szkolny 2 kursy i w poniedziałek piątek bez szkół również 2 kursy. Pozbawiono ludzi osiedli zlokalizowanych przy ulicy Kościuszki i Emilii Plater dojazdu do Szpitala Wojewódzkiego czy Osiedla Północ co jest ewenementem na skalę kraju, aby w centrum miasta nie było połączenia ze szpitalem wojewódzkim czy północną częścią miasta. Po analizie dokumentu jakim jest Program rewitalizacji zabytkowego śródmieścia miasta Suwałki na stronie 22 znajduje się bardzo ciekawe zdanie,,na obszarze objętym opracowaniem mieszka około 5000 osób, z których czynnych zawodowo jest niespełna 2000, z którego jasno wynika że pozostałe 3000 osób tego rejonu to osoby nieczynne zawodowo czyli emeryci, renciści i osoby starsze z różnymi problemami zdrowotnymi. Dlatego dalsze upieranie się przy argumencie, iż na ulicy Kościuszki i Emilii Plater nie ma zapotrzebowania na komunikacją miejską jest bardzo dużym błędem. Znaczna część osób mieszkających zarówno przy ulicy Kościuszki czy też Emilii Plater chcąc dojechać w miarę bezpośrednio do szpitala musi korzystać z linii 7 lub 14 które odjeżdżają z przystanku przy ulicy Noniewicza. Odległość między blokiem położonym przykładowo przy ulicy Emilii Plater 41 do przystanku na ulicy Noniewicza przy stokrotce to prawie 900 metrów czyli niecały kilometr, gdzie przy niejednokrotnie problemach z układem ruchu pokonanie takiej odległości jest nie możliwe. Moja koncepcja optymalizacji w wersji 2.0 z ulicy Emilii Plater umożliwia dojazd do szpitala dwoma liniami 5 oraz nowoutworzoną 9. Natomiast z ulicy Kościuszki linią numer 9. Owszem można tutaj powiedzieć, iż problem mieszkańców ulicy Emilii Plater został rozwiązany poprzez skierowanie autobusów linii 11,19 i 21 na ulicę Bulwarową. Jednakże te autobusy nie zajeżdżają na pętlę przy szpitalu, kursują one ulicą Reja z której dojście do szpitala z przystanku Reja/Stokrotka, to mówiąc w sposób sarkastyczny bagatela niecałe 800 metrów. W przypadku autobusów przegubowych, które zostały rozdysponowane na tej linii, analizujący również nie przeanalizowali propozycji zmian z należytą uwagą, ponieważ w koncepcji ilość autobusów przegubowych w porównaniu z dniem dzisiejszym nie uległa zmianie. Jak wcześniej wspomniałem, przy charakteryzowaniu zmian na linii 14, w dniu dzisiejszym na liniach w ciągu dnia użytkuje się 3 autobusy przegubowe i po zmianach również użytkowałoby się 3 sztuki autobusów przegubowych tylko w innych godzinach, na których są one potrzebne. 45

46 t) LINIA 20 : Na chwilę obecną linia 20 ma dwa różne przebiegi tras w zależności od pory dnia, rano dwa kursy rozpoczynają swój bieg od osiedla Kamena, natomiast po południu od Dwernickiego/Plaza omijając os. Kamena. Po przeanalizowaniu trasy linii 20 można doliczyć się 10 wariantów: 1) Północna/os. Kamena Bakałarzewska/Mieszka I, 2) Północna/os. Kamena Sikorskiego/ZSZ, 3) Mieszka I. Dwernickiego/MC Donald s, 4) Mieszka I. Dwernickiego/MC Donald s Sikorskiego/ZSZ, 5) Mieszka I. Dwernickiego/C. H. Plaza przez Kowalskiego, 6) Sikorskiego/ZSZ Dwernickiego/MC Donald s. 7) Sikorskiego/ZSZ Dwernickiego/MC Donald s Sikorskiego/ZSZ, 8) Sikorskiego/ZSZ Dwernickiego/C.H. Plaza przez Kowalskiego, 9) Dwernickiego/C.H. Plaza Bakałarzewska/Mieszka I., 10) Dwernickiego/C.H. Plaza Sikorskiego/ZSZ. W związku z powyższym proponuję wprowadzenie linii 20 na następującą trasę okólną: Sikorskiego Dwernickiego Kolejowa - Północna Różana - Klonowa Świerkowa Nowomiejska Pułaskiego Kowalskiego Reja Bulwarowa Sikorskiego/ZSZ. (Wybrane kursy do i z Zielonego Kamedulskiego oraz Bakałarzewska/Mieszka I.) Dzięki zastosowaniu proponowanej trasy wyróżni się 5 wariantów tej linii: 1) Północna/os.Kamena <-> Bakałarzewska/Mieszka I. 2) Północna/os.Kamena <-> Sikorskiego/ZSZ 3) Północna/os.Kamena <-> Zielone Kamedulskie 4) Zielone Kamedulskie <-> Północna/os. Kamena 5) Sikorskiego/ZSZ <-> Dwernickiego/MC Donald s Godziny funkcjonowania tej linii są dostosowane do początku i zakończenia zajęć szkolnych w Zespole Szkół nr 6 jak również do pobliskich zakładów pracy jak Kruszbet przy ulicy Bakałarzewskiej i PWiK z ulicy Sikorskiego. W ocenie analizujących lepszym rozwiązaniem jest trasa, którą linia wykonuje obecnie i w rzeczywistości rano jedzie inaczej po południu inaczej, przez co Pasażerowie nie wiedzą w rzeczywistości do końca jak ona jeździ. W ocenie uczniów, na których w większej mierze nastawiona jest linia lepszym rozwiązaniem jest zaproponowana przeze mnie trasa tej linii. Podobnego zdania była część pracowników PWiK. u) LINIA 21 : Proponuję zmianę trasy powrotnej linii na następującą: Poddubówek Buczka Ptaszyńskiego - Wojska Polskiego Kościuszki Waryńskiego Noniewicza Dwernickiego Sikorskiego Bulwarowa Reja Szpitalna Daszyńskiego Franciszkańska - Kowalskiego Pułaskiego Świerkowa Kolejowa Północna/os. Kamena. 46

47 Dzięki takiej zmianie trasy uzyskamy średnio co godzinę z Placu Marii Konopnickiej ekspresowy dojazd do Szpitala Wojewódzkiego oraz obsłużymy nowe ulice jakimi są Daszyńskiego i Franciszkańska. W poniedziałek piątek szkolny linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 5:02 a kończy o 22:53; odjazdy od godziny 5:02 do 21:02 z Północna/os. Kamena oraz od 6:49 do 19:49 z Poddubówka co 1 godzinę. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania osiedla Północ z Centrum miasta, dzięki któremu autobusy linii 11,19 i 21 będą odjeżdżały w tym kierunkach co 12 minuty. Natomiast w poniedziałek piątek bez szkół linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 5:02 a kończy o 22:53; odjazdy od godziny 5:02 do 21:02 z Północna/os. Kamena oraz od 6:49 do 18:42 z Poddubówka co 1 godzinę. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania Osiedla Kamena z Centrum miasta, dzięki któremu autobusy linii 11, 19 i 21 będą odjeżdżały w tym kierunkach co 15 minuty. W soboty linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 5:12 a kończy o 22:53; odjazdy od godziny 7:02 do 21:02 z Północnej/os. Kamena oraz od 7:44 do 19:44 z Poddubówka co 2 godzinę. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania, gdzie do Centrum miasta, autobusami linii 11, 19 i 21 będzie można odjechać w odstępach co 30 minuty. W niedziele i święta linia rozpoczyna swoje kursowanie o godzinie 5:12 a kończy o 22:53; odjazdy od godziny 7:02 do 21:02 z Północnej/os. Kamena oraz od 7:44 do 19:44 z Poddubówka co 2 godzinę. Dzięki takim godzinom dostosujemy odjazdy do modelu taktowania, gdzie do Centrum miasta, autobusami linii 11, 19 i 21 będzie można odjechać w odstępach co 30 minuty. Kursy o godzinie 7:09 i 14:44 odjeżdżają z Wychodnego, natomiast do Wychodnego z os. Kamena kurs rozpoczyna się o godzinie 14:02. Zmiany objęły też kursy zajeżdżające w dni poniedziałek piątek szkolny i poniedziałek piątek bez szkół, soboty niedziele i święta do zakładów przy Szafirowej i Brylantowej. Poza tymi zakładami włączono również nowopowstały zakład w Dubowie TANNE. Proponuję aby w kierunku Poddubówka odjeżdżały autobusy przegubowe w następujących godzinach: a) Poniedziałek - Piątek szkolny: 5:02 oraz 13:02, b) Poniedziałek Piątek bez szkół: 5:02, 7:02, 11:06, 13:02, 15:02 c) Soboty: 5:12, 7:02, 13:02. Natomiast w kierunku Północna/os. Kamena autobusy przegubowe odjeżdżałyby o godzinach: a) Poniedziałek - Piątek szkolny: 6:13, 14:13, b) Poniedziałek Piątek bez szkół: 6:13, 7:49, 11:49, 14:13, 15:49, c) Soboty: 6:13, 7:44, 14:13. Zwiększona ilość kursów autobusów przegubowych w dni poniedziałek piątek bez szkół wynika z faktu ograniczania kosztów funkcjonowania. Jeżeli chcielibyśmy wprowadzić zwykły autobus wiązałoby się to z koniecznością zwiększenia ilości kierowców oraz ilością przejechanych kilometrów technicznych przez co zwiększyły by się koszty funkcjonowania tejże linii, co byłoby sprzeczne z założeniami projektu, który zakłada ograniczenie kosztów funkcjonowania komunikacji miejskiej. Przewiduję również zwiększenie ilości kursów tej linii: 47

48 Tabela 10. Zestawienie ilości kursów linii 21 przed wprowadzeniem zmian i po wprowadzeniu zmian. Poniedziałek Poniedziałek Niedziele i Soboty piątek szkolny piątek bez szkół święta Kierunek Przed Po Przed Po Przed Po Przed Po zmianą zmianie zmianą zmianie zmianą zmianie zmianą zmianie Poddubówek Północna/os.Kamena Źródło: Opracowanie własne na podstawie rozkładów jazdy ZKM Suwałki z dnia r. Aby uznać drogę za ulicę osiedlową musi ona spełniać kilka podstawowych warunków. Pierwszym z nich są znaki przy niej ustawione przedstawione na rysunku poniżej. Rysunek 16. Obrazek dotyczący zmian w linii 19. Źródło: Facebook. Data pobrania: r. Według Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U. z 1999 r. Nr 43, poz. 430) droga osiedlowa to taka, na której obowiązuje ograniczenie prędkości do 30 lub 40 km/h a szerokość pasa jezdni nie przekracza 2,75 m. Po przejechaniu ulicy Daszyńskiego na odcinku od Szpitalnej do Franciszkańskiej nie stwierdziłem nigdzie ani znaków przytoczonych powyżej, ani znaków ograniczenia prędkości, które mogłyby świadczyć o tym fakcie. W zamyśle stworzenie takiej trasy dla linii 21 miało na celu stworzenie szybkiego połączenia między centrum miasta (Placem Marii Konopnickiej), a Szpitalem Wojewódzkim. Jednak tutaj też nikt nie pochylił się nad głębszą analizą mojego projektu. Zarzucono również omijanie dwóch ruchliwych przystanków jakimi są Reja/Stokrotka oraz Reja/Lityńskiego jednak nie zauważono, iż 48

49 wprowadzony został jeszcze większy generator ruchu jakim jest przystanek przy Szpitalu Wojewódzkim. Kolejnym argumentem, był fakt,,braku możliwości skrętu autobus z ulicy Daszyńskiego w ulicę Franciszkańską co jest absolutną nieprawdą. W Suwałkach istnieje wiele miejsc, w których kierowcy autobusów mają problemy ze skrętem świetnym przykładem jest skrzyżowanie ulicy Kościuszki i Wigierskiej, Dwernickiego i Wigierskiej czy chociażby skręt w prawo z ulicy Różanej w ulicę Północną. W mojej ocenie i po rozmowach z kierowcami stwierdziliśmy, iż skręt w tym miejscu nie stanowi większego problemu. Po głębszej analizę zaproponowanych kursówek nie udało mi się znaleźć kursówki, której praca kierowcy wynosiła jak to określono,,13 godzin z minimalną przerwą na kanapkę i ubikację. Owszem znajdują się kursówki, które mają 13 godzinny okres pracy jednak są to kursówki dla tzw. linii CP, które mają czas przerywany czyli przerwa w tych rozkładach nie może być mniejsza niż 3 godziny. W chwili obecnej kursówki które obowiązują, w mojej ocenie również mają ogromną ilość przejazdów technicznych. Po przeanalizowaniu zaproponowanych rozkładów jazdy udało się stworzyć taktowanie w taki sposób, aby średnie częstotliwości odjazdów do wybranych punktów miasta z Centrum Miasta wyglądały w następujący sposób: Tabela 11. Średnie częstotliwości odjazdów pojazdów z poszczególnych przystanków z przystanku Plac Marii Konopnickiej w wybranych kierunkach. Kierunek Poniedziałek Piątek szkolny Poniedziałek Piątek bez szkół Soboty Niedziele i Święta Szpital Wojewódzki co 10 minut co 12 minut 20 minut 30 minut Plac M. Konopnickiej co 4,5 minuty co 6 minut 15 minut 20 minut Krzywólka co 20 minut 30 minut 1 godzinę 1,5 godziny Północna/os.Kamena co 15 minut 15 minut 30 minut 30 minut Źródło: Opracowanie własne. Natomiast średnie odjazdy z poszczególnych punktów miasta do centrum będą przedstawiały się w następujący sposób: Tabela 12. Średnie częstotliwości odjazdów z poszczególnych rejonów miasta do Centrum. Odjazd z przystanku Poniedziałek Piątek szkolny Poniedziałek Piątek bez szkół Soboty Niedziele i Święta Szpital Wojewódzki co 10 minut co 15 minut co 20 minut co 30 minut Krzywólka co 20 minut co 30 minut co 60 minut co 60 minut Północna/os.Kamena co 10 minut co 15 minut co 30 minut co 30 minut Źródło: Opracowanie własne. Rozkład jazdy kierowcy czyli kursówki, były tworzone z zachowaniem następujących wytycznych, które są zawarte w Dz.U t.j. - Ustawa z dnia 16 49

50 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców. Główne wytyczne, którymi kierowałem się przy tworzeniu rozkładów jazdy kierowców to: Maksymalny czas jazdy w ciągu dnia to 10 godzin z czego w ciągu tygodnia takich zadań może być wyłącznie dwa, Przy czasie przerywanym (CP) całkowity czas pracy może być wydłużony od 12 godzin a nawet do 13 godzin z czego 10 godzin może być wykorzystane na samo prowadzenie pojazdu, jednakże należy pamiętać o tym, aby przerwa nie była krótsza niż 3 h ani nie dłuższa niż 6 h. W tygodniu kierowca może prowadzić pojazd 56 godzin, natomiast w przeciągu 2 tygodni ilość godzin nie może przekroczyć 90 godzin. Po pracy w ciągu dnia kierowcy należy się odpoczynek w wysokości 11 godzin. Jeżeli kierowca pracuje pod rząd 6 dni należy mu się 24 godziny przerwy. Długość poszczególnych przerw w pracy przy jeździe trwającej od 6 do 8 godzin przysługuje przerwa 30 minutowa, która może być dzielone na krótsze okresy, aby w sumie cała ilość przerw wyniosła 30 minut, natomiast jeżeli praca trwa więcej niż 8 godzin to przerwa musi wynosić 45 minut z czego może być również podzielona na mniejsze, jednakże przerwa najkrótsza musi trwać 15 i więcej minut. Jeżeli chodzi o pracę w nocy może ona trwać 8 godzin i za pracę na dyżurze nocnym uznaje się pracę od godziny 21:00 do 7:00 w ciągu. Ilość godzin nadliczbowych w ciągu roku może wynieść 260. Kierując się tymi zasadami zostały stworzone kursówki, które stanowią załącznik nr 5 do powyższego opracowania. Dodatkowo wyliczyłem również średnią częstotliwość zatrzymania się pojazdów na danym przystanku stanowi to załącznik nr 6 do powyższego opracowania. Do projektu załączam również schematy wszystkich linii stanowi to załącznik nr 8 do powyższego opracowania. Podsumowując: 50

51 Tabela 13. Tabela porównująca komunikację miejską w dniu dzisiejszym i po wprowadzeniu zmian. Typ dnia Poniedziałek Piątek szkolny Poniedziałek Piątek bez szkół Poniedziałek Piątek wakacje Linie dziś 2,3,4,5,6,7,8,10,11, 12,13,14,15,16,17,18, 19,20,21 2,3,4,6,7,8,10,11,13, 14,15,16,17,18,19, 20,21 2,3,4,6,7,8,10,11,13, 14,15,17,18,19,20, 21 Ilość linii dziś Ilość pojazdów Ilość kierowców z z z Soboty 2,7,11,16,18,19, z Niedziele i Święta 2,7,8,10,11,14,16,18, 19, z Linie po zmianie 4,5,6,7,8,9,11,13, 14,16,17,18,19,20, 21 Ilość linii po zmianie Ilość pojazdów Ilość kierowców z ,6,7,8,9,11,13,14, 16,17,18,19,20, z LIKWIDACJA TYPU DNIA NA RZECZ UTWORZENIA JEDNEGO TYPU DNIA BEZ SZKÓŁ 1,7,9,11,13,14,17, 18,19,21 4,8,9,11,13,14,17, 18,19, z z Źródło: Opracowanie własne.

52 Zmiany w komunikacji miejskiej w Suwałkach są konieczne. Komunikacja to zagadnienie złożonym jak to zostało określone w odpowiedzi do koncepcji a powyższe propozycje godzą potrzeby każdej grupy pasażerów. Powyższe zmiany zostały skonsultowane z pasażerami, którzy byli zadowoleni z propozycji. Projektowi mojego autorstwa został zarzucony błąd w obliczeniach. Gdyby projekt zaproponowany w 2017 roku został przeanalizowany z dostateczną uwagą, powyższa teza mogłaby zostać obalona. W odpowiedzi z wykazem ilości wozokilometrów rok liczył 395 dni (wyliczenia zakładały okres od grudnia 2016 do grudnia 2017 r), po dojęciu 31 dni grudnia wg wyliczeń urzędu miasta rok ma 364 dni co świadczy z jaką dokładnością dokonywano wyliczeń. Uważam, że przeprowadzone przez Państwa firmę badania były konieczne. I tak jak to zaznaczyłem na wstępie nie kwestionuję Państwa kompetencji w tworzeniu nowej siatki połączeń, jednak chciałbym nakierować na tę dobrą zmianę, która przyniesie korzyść dla pasażera. To, że na danej linii zanotowano dużą ilość pasażerów nie świadczy o tym, iż ta linia jest pomysłem trafionym jeżeli nie ma innej, a potrzebnej możliwości dojazdu, to dana linia będzie miała pasażerów. To również trzeba mieć na uwadze. Lepszym, w mojej ocenie, byłoby przeprowadzenie rozmów z pasażerami skąd i dokąd potrzebują dojechać i stworzenie rozkładu rzeczywiście dostosowanego do ich potrzeb. Wyniki ankiety przeprowadzone i opisanej przez Państwa to pokazały, że co do funkcjonowania komunikacji jest sporo uwag prawie 100. Dlatego należałoby je przeanalizować i porównać z zaproponowanymi przeze mnie rozwiązaniami tychże problemów. Powyższa analiza argumentów przedstawionych przez analizujących projekt pokazała negatywne nastawienie do proponowanych zmian i została odebrana jako atak a to jak podkreślę po raz kolejny NIE BYŁO i NIE JEST celem tego opracowania. Wiele wniosków, które zostały zawarte w odpowiedzi na pomysły przez mnie przedstawione, było nietrafione czego dowiodłem przedstawiając konkretne fakty, które miały i mają miejsce w rzeczywistości. Kiedyś w jednym komentarzu na jednej z lokalnych serwisów informacyjnych, padł komentarz, iż: To nie jest tak, że komunikacja miejska nie jest dostosowana do potrzeb mieszkańców to mieszkańcy Suwałk nie dostosowują się do potrzeb komunikacji miejskiej. Szczerze powiem, że po otrzymaniu odpowiedzi również wysunąłem taki sam wniosek. Mam nadzieję, że po ponownym dokładniejszym przeanalizowaniu projektu zmiany i problemy na które zwróciłem w nim uwagę zostaną poruszone przy konstruowaniu w najbliższym czasie rozkładów jazdy, które w końcu zaczną odpowiadać mieszkańcom a autobusy będą jeździły tam i odpowiedniej wielkości tam gdzie rzeczywiście są potrzebne. Liczę na to, że chociaż kilka z zaproponowanych rozwiązań w rozkładach jazdy zostaną wcielone w życie, dzięki czemu pasażerowie zyskają komunikację na miarę XXII wieku.

53 CZĘŚĆ II Koncepcja wprowadzenia zmian w infrastrukturze komunikacji miejskiej w Suwałkach.

54 Drugą część tego opracowania chciałbym poświęcić charakterystyce problemów jakie spotykają pasażerów komunikacji miejskiej ze strony infrastruktury. Pod pojęciem infrastruktura mam na myśli takie sprawy jak mylące nazwy przystanków, sposoby zapowiedzi głosowych w autobusach, poprawa czytelności rozkładów jazdy, brak aktualnych schematów linii, problem z poucinanymi rozkładami jazdy na przystankach, istnienie numerów porządkowych przy nazwach przystanków, większą ilość przystanków na żądanie, brak wyróżnienia między organizatorem a przewoźnikiem na rozkładach jazdy, magnesy zasłaniające rozkład jazdy na przystanku, zmiana umiejscowienia tablic z rozkładem jazdy, niewykorzystane gabloty reklamowe na wielu przystankach, pełna wersja przepisów porządkowych oraz cennika w autobusach, poprawa nieczytelnych kierunków na wyświetlaczach autobusów, brak cennika na przystankach, zbyt duża ilość kartek dotyczących jednej zmiany, aktualizacja lokalizacji punktów sprzedaży biletów komunikacji miejskiej, lepsza reklama systemów możliwości zakupu biletów, zmiana umiejscowienia przystanku przy Szpitalu Wojewódzkim, brak ogłoszeń odnośnie zmian w komunikacji miejskiej w samych pojazdach, wyłączone monitory w autobusach, zmiana sposoby sprzedaży biletów przez kierowców. Z wymienionego spisu wynika, iż komunikacja poza problemami z rozkładem jazdy boryka się również z dużą ilością problemów infrastrukturalnych, które będę starał się w tej części pokrótce omówić i przedstawić sposoby ich rozwiązania. 54

55 1) Strona internetowa Od marca 2017 roku nastąpił ogromny postęp w co do wyglądu strony internetowej. Zmieniono również podstronę z rozkładem jazdy. Jednak nadal brakuje na niej konkretnych informacji dotyczących zmian w rozkładach, czy niejednokrotnie istnieją problemy z ogłoszeniami o objazdach. Warto by iść dalej w dobrym kierunku i zreformować wygląd strony głównej, który mógłby wyglądać w następujący sposób: Rysunek 17. Projekt wyglądu strony głównej. Źródło: Opracowanie własne na podstawie istniejącej już strony PGK. 55

56 2) Problemy z rozkładem jazdy. Rysunek 18. Rozkład jazdy z zaznaczeniem numerów porządkowych w trasie przebiegu linii 16. Źródło: Data pobrania: r. Zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 2012 roku w sprawie rozkładów jazdy treść rozkładu jazdy powinna zawierać numer linii komunikacyjnej, przystanki i dworce na których będzie zatrzymywał się autobus, dni tygodnia lub okresy, w których komunikacja kursuje, godziny odjazdów, oraz użyte w rozkładzie jazdy oznaczenia symboli, jak również dane organizatora i przewoźnika. Ustawa ta konkretnie precyzuje, że numer przystanku komunikacyjnego w postaci dwucyfrowych liczb parzystych i nieparzystych stosuje się odpowiednio do przewoźników regularnych specjalnych. Natomiast według Głównej Inspekcji Transportu Drogowego definiuje przewóz regularny specjalny iż jest to przewóz niepubliczny przewóz regularny określonej grupy osób, z wyłączeniem innych osób. Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym komunikacja miejska oznacza gminne przewozy pasażerskie wykonywane w 56

57 granicach administracyjnych miasta albo: miasta i gminy, miast, albo miast i gmin sąsiadujących - jeżeli zostało zawarte porozumienie lub został utworzony związek międzygminny w celu wspólnej realizacji publicznego transportu zbiorowego. W związku z powyższymi definicjami wynika z tego, iż komunikacja miejska stanowi transport publiczny w związku z czym zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 2012 roku w sprawie rozkładów jazdy, 5, ust. 2 mówi, iż przepis 3 ust. 1 pkt 11 w którym mowa o wyznaczeniu numerów przystanku komunikacyjnego stosuje się odpowiednio do przewozów regularnych specjalnych. Komunikacja miejska według informacji udzielonej mi przez serwis biznes.gov.pl zalicza się do przewozów regularnych, ale nie specjalnych w związku z powyższym nie ma konieczności umieszczania numerów porządkowych przy nazwach przystanków na rozkładzie jazdy dla pasażera. Natomiast w uchwale rady miasta takowa konieczność już istnieje. We wrześniu zeszłego roku nastąpiła zmiana szaty graficznej rozkładów jazdy niestety na gorsze. Poprzedni szata graficzna nie miała w sobie, aż tylu wad co obecna. W obecnej szacie czcionka z przebiegiem trasy jest bardzo mała i nieczytelna, nadal zachowano zbędne dla pasażera informacje odnośnie numerów porządkowych, czcionka godzin odjazdu w porównaniu z poprzednią szatą graficzną również jest mniejsza i mniej czytelna. Ogólnie proponuję powrócić do poprzedniej szaty graficznej, która obowiązywała po zmianach w 2011 roku, ponieważ była ona najbardziej czytelna dla pasażerów. Rysunek 19. Wygląd szaty graficznej rozkładu jazdy linii 21 z dnia rok. Źródło: Data pobrania: r. 57

58 3) Mylące i nieaktualne nazwy przystanków Po reformie komunikacji miejskiej z dnia 1 września 2011 roku, wprowadzone zostały nowe nazwy przystanków. Została również uaktualniona dotychczasowa ich lista. Zostały stworzone tak zwane grupy przystankowe, które sprawdzają się wyłącznie w dużych miastach takich jak Gdańsk, Warszawa, Poznań czy Wrocław. Suwałki są zbyt małym miastem, aby ten pomysł się sprawdził co potwierdzają liczne sygnały, które odbierałem ze strony Pasażerów. Wiele nazw przystanków w chwili obecnej jest już nie aktualna. W związku z powyższym opracowałem propozycję zmiany nazw przystanków komunikacji miejskiej w Suwałkach, wraz z koniecznymi zmianami w ilości ramek i tablic na rozkład. Wykaz przystanków to osobny dokument dołączony do powyższego opracowania jako załącznik nr 9. Nadal istnieje problem nieaktualnych oraz mylących nazw przystanków mimo, iż zapewniano że ZDiZ pochyli się nad rozwiązaniem tego problemu. 4) Zwiększenie ilości przystanków na żądanie. W suwalskiej Komunikacji Miejskiej przystanki na żądanie weszły do rozkładów po zmianach z dnia 1 stycznia 2016 roku. Jednak swoje rzeczywiste funkcjonowanie zaczęły 1 marca 2016 roku. Na dzień dzisiejszy na terenie miasta działa 47 takich przystanków. W wielu miejscach, w których dotychczas są przystanki komunikacyjne przydałoby się zmienić ich status z przystanku stałego na przystanek na żądanie. Po analizie nazw przystanku wyznaczyłem dodatkowo 68 przystanków, które mogłyby funkcjonować jako przystanki na żądanie, ponieważ rzadko kiedy pojawia się na nich Pasażer, przez co nie mogą zostać zlikwidowane. W sumie na terenie Miasta oraz Gminy Suwałki mogłoby funkcjonować 120 przystanków ze statutem na żądanie. Wykaz przystanków na żądanie znajduje się w załączniku nr 10. Od marca 2016 roku ilość przystanków na żądanie wzrosła o 6 sztuk i obecnie jest ich 52 potrzeba jeszcze kolejnych 68 sztuk, aby przyspieszyć komunikacje miejską w Suwałkach. 5) Utworzenie nowych przystanków oraz likwidacja kilku na terenie miasta związana ze zmianami w rozkładach jazdy. Rozkład jazdy z części pierwszej powyższego opracowania zakłada zmiany w trasach linii komunikacji miejskiej. Wiele z linii zmieni swój przebieg przez co trafi w rejony miasta, które do chwili obecnej nie są obsługiwane przez komunikację miejską w związku z powyższym istnieje konieczność utworzenia, bądź wznowienia działalności przystanków w następujących miejscach: 58

59 Rysunek 20. Reaktywowanie przystanku przy ulicy Emilii Plater dla proponowanej linii 5. Źródło: Data pobrania: r. Rysunek 21. Reaktywowanie przystanku przy ulicy Bulwarowej w pobliży Ronda Suwalskiej Brygady Kawalerii dla proponowanego przebiegu linii 5 i 20. Źródło: Data pobrania: r. 59

60 Rysunek 22. Utworzenie przystanku przy ulicy Sportowej dla linii nr 7. Źródło: Data pobrania: r. Rysunek 23. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Bursztynowej w okolicach zakładu PADMA ART dla proponowanego przebiegu linii 13 i 19. Źródło: Data pobrania: r. 60

61 Rysunek 24. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Bursztynowej w okolicach zakładu PADMA ART dla proponowanego przebiegu linii 13 i 19. Źródło: Data pobrania: r. Rysunek 25. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Bursztynowej w okolicach zakładu PADMA ART. dla proponowanego przebiegu linii 13. Źródło: Data pobrania: r. 61

62 Rysunek 26. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Waryńskiego dla proponowanego przebiegu linii 4,8,14. Źródło: Data pobrania: r. Rysunek 27. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Kolejowej w okolicy stacji Lotos dla proponowanego przebiegu linii 6,7,8,17,18. Źródło: Data pobrania: r. 62

63 Rysunek 28. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Wigierskiej w okolicy ZBM -TBS dla proponowanego przebiegu linii 7. Źródło: Data pobrania: r. Rysunek 29. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Przytorowej w okolicy Szkoły Specjalnej dla proponowanego przebiegu linii 17. Źródło: Data pobrania: r. 63

64 Rysunek 30. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Przytorowej w okolicach Dworca PKS dla proponowanego przebiegu linii 17. Źródło: Data pobrania: r. Rysunek 31. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Przytorowej w okolicach Zakładu Wytrzymałości Materiału dla proponowanego przebiegu linii 17. Źródło: Data pobrania: r. 64

65 Rysunek 32. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Daszyńskiego w okolicach skrzyżowania z ulicą Franciszkańską dla proponowanego przebiegu linii 21. Źródło: Data pobrania: r. Rysunek 33. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Emilii Plater na potrzeby obsługi nowoutworzonej linii 9 Źródło: Data pobrania: r. 65

66 Rysunek 34. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Wigierskiej na potrzeby zmiany tras linii 7 oraz 18. Źródło: Data pobrania: r. Rysunek 35. Utworzenie nowego przystanku przy ulicy Łąkowej na potrzeby zmiany tras linii 18. Źródło: Data pobrania: r. 66

67 Rysunek 36. W tym miejscu przy ulicy Innowacyjnej należałoby utworzyć nową pętlę dzięki której można by było w przyszłości pomyśleć nad rozszerzeniem ilości połączeń w tym kierunku. Źródło: Data pobrania: r. Należałoby utworzyć nowe przystanki na nowobudowanych ulicach Piłsudskiej oraz Trasie Wschodnie. Proponowane przeze mnie zmiany wiążą się również z likwidacją kilku przystanków na terenie Miasta oraz Gminy Suwałki. I tak po wprowadzeniu proponowanych zmian zlikwidować należy: Grunwaldzka/Bakałarzewska (04) nr inwentarzowy 115 Zielone Kamedulskie 21L nr inwentarzowy 171 Zielone Kamedulskie/Ogródki Działkowe 19L nr inwentarzowy 172 Zielone Kamedulskie Ogródki Działkowe 22P nr inwentarzowy 179 Bakałarzewska/Granica Miasta (08) nr inwentarzowy 181 Grunwaldzka/23. Października (03) nr inwentarzowy 243 6) Zmiany w zapowiedziach przystankowych po wprowadzeniu nowych nazw przystanków Po zmianie nazw przystanków należałoby zmienić również zapowiedzi przystankowe w autobusach, do których zostały dołączone dodatkowe treści jakimi są informacje na temat przystanku na żądanie aby opuścić pojazd naciśnij przycisk stop. Jak również informacje o przystanku granicy strefy taryfowej. Zapowiedzi przystankowe wraz z sygnałami stanowią załącznik nr 11 do powyższego opracowania. W tym załączniku również udostępniam plik z licencją do programu Espeak, w którym to zaznaczyłem kolorem żółtym fakt iż program posiada licencję publiczną co w rozumieniu tego pojęcia oznacza również, że program może być użytkowany przez firmy. 67

68 7) Brak wyróżnienia między organizatorem a przewoźnikiem Zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 2012 roku w sprawie rozkładów jazdy w 3 ust. 11 pkt. 2 jest mowa o tym, iż rozkład jazdy opracowywany przez organizatora publicznego (tut. Urząd Miejski), w zakresie o którym mowa w ust.1 pkt.1, wskazuje się nazwę organizatora transportu zbiorowego oraz jego adres. W związku z powyższym proponuję rozgraniczyć na rozkładzie jazdy osobę Organizatora jakim jest Urząd Miejski jak również Przewoźnika jakim jest Zakład Komunikacji Miejskiej wraz z podaniem adresów do powyższych instytucji. Mimo zapewnień problem nadal nie jest rozwiązany. 8) Zastąpienie magnesów, taśmą klejącą w tablicach z rozkładem jazdy Wielokrotnie zdarza się, iż magnesy zakrywają godziny odjazdów lub też powodują, nie trzymanie się rozkładu jazdy na swoim miejscu przez co rozkład jazdy zwisa lub spada i jest zakryty przez inny rozkład. W związku z powyższym warto by zamiast magnesów stosować taśmy klejące, najlepiej dwustronne, dzięki którym rozkład nie będzie się przesuwał i nie będzie też konieczności jego poprawek. Problem nadal istnieje i od 2017 nie został naprawiony. Rysunek 37. Tabliczka rozkładowa z przystanku Dwernickiego/Plaza (02), w której podczas rozwieszania rozkładu jazdy pracownik zakrył znaczną część kursów w soboty. Źródło: Opracowanie własne. 68

69 Rysunek 38. Tabliczka rozkładowa z przystanku Dwernickiego/Plaza (02), w której rozkład jazdy linii 8 opadł w wyniku słabego przymocowania magnesem. Źródło: Opracowanie własne. Nadal podtrzymuję swoją uwagę. Magnesy nie są dobrzy pomysłem na mocowanie rozkładu jazdy. Nadal zdarzają się przypadki niechlujstwa ze strony osób rozwieszających. Nie widzę problemy w mocowaniu rozkładów jazdy na taśmę bezbarwną, która i tak jest używana podczas zmiany rozkładów jazdy czy wywieszania ogłoszeń o zmianach w komunikacji miejskiej. 9) Zmiana umiejscowienia tablic z rozkładem jazdy Tablice z rozkładem jazdy umiejscowione są w taki sposób, iż znajdują się one na środku wiaty przystankowej. Powyższe umiejscowienie ich stanowi problem z tego względu iż pod tą tablicą znajduje się ławeczka na której można usiąść. Zarówno osoba odczytująca rozkład jazdy jak i osoba siedząca pod tablicą z rozkładem jest w niekomfortowej sytuacji, gdyż osoba stojąca musi podejść bliżej do tablicy z rozkładem co wiąże się z zaburzeniem strefy prywatności osoby siedzącej na ławeczce pod tablicą. Obserwowałem bardzo często takie sytuacje będąc na przystanku autobusowym. Stąd propozycja, aby tablice z rozkładem umieszczać w miejscu, gdzie nie ma ławeczki dla pasażerów. Większości miast, w których funkcjonuje komunikacja miejska, tego typu sprawy są istotne. Poprawiają one funkcjonalność przystanków jak również ułatwiają podróżowanie komunikacją miejską dla pasażerów. W Gdańsku, Gdyni czy Olsztynie sprawa gablot z rozkładami została rozwiązana w sposób bardzo prosty, a mianowicie gabloty z rozkładem jazdy zostały przeniesione w miejsce gdzie nie ma ławeczki. Jest to zazwyczaj albo prawa albo lewa strona wiaty przystankowej. W niektórych miastach jak Warszawa czy Lublin na większych przystankach rozkłady umieszczone są w gablocie reklamowej w postaci Citylightu. 69

70 Rysunek 39. Wiata przystankowa w Płocku. Tablica z rozkładem jazdy umiejscowiona w rogu wiaty jest podobnej grubości jak gabloty z Suwałk. Dodatkowo obok w gablocie reklamowej typu CITY LIGHT umieszczono schemat przebiegu tras. Wiata firmy ARRET firmy, która dostarcza wiaty również do Suwałk. Źródło: Data pobrania: r. 70

71 Rysunek 40. Wiata przystankowa przy Centrum Handlowym Plaza z umieszczoną na środku tablicą na rozkład jazdy. Źródło: Opracowanie własne. Rysunek 41. Wiata przystankowa przy Centrum Handlowym Plaza z przybliżeniem na umieszczoną na środku tablicą na rozkład jazdy, a pod nią ławeczką. Źródło: Opracowanie własne. 71

72 10) Niewykorzystane gabloty reklamowe 23 suwalskie przystanków wyposażonych jest w gabloty reklamowe. W tychże gablotach reklamowych umieszczane są różnej wielkości plakaty reklamowe głównie wydarzeń w Suwalskim Ośrodku Kultury. Plakaty te są niejednokrotnie różnej wielkości co zaburza estetykę wyglądu wiaty. Na części przystanków występuje wcześniej przytoczony problem ze schematami jak również z miejscem na rozkład jazdy. Zatem proponuję, aby wewnętrzną część wiaty przystankowej wykorzystać jako miejsce ekspozycji schematów linii, rozkładów jazdy oraz innych informacji związanych z komunikacją miejską. Natomiast zewnętrzną część wiaty wykorzystać na płatne miejsce reklamowe dzięki czemu zyskamy niewielką sumę pieniędzy, która może być przeznaczona na utrzymanie i ewentualne remonty przystanków. Rysunek 42. Wygląd gabloty reklamowej wewnątrz wiaty przystankowej. Źródło: Opracowanie własne. 72

73 Rysunek 43. Wygląd gabloty reklamowej na zewnątrz przystanku. Reklamy w takiej formie jak dawniej mogłyby funkcjonować dziś dając nam zysk. Źródło: Opracowanie własne. 73

74 Rysunek 44. Wygląd wewnętrznej tablicy umieszczonej w gablocie reklamowej stanowiącej swoistą pigułkę informacji odnośnie komunikacji miejskiej. Źródło: Opracowanie własne. 74

75 Temat dla ZDiZ, który przez ponad rok nie znalazł żadnego zastosowania ani nie wszedł w życie, a problemy rozkładowe nadal istnieją. 11) System identyfikacji komunikacji miejskiej System ten polegałby na wprowadzeniu podobnych rozwiązań do tych omówionych w punkcie 11. A mianowicie rozchodzi się o wydruk w formie nalepek, które będą umieszczone w ramkach na rozkład. W nalepkach mogłaby się znaleźć nazw przystanków oraz linii zatrzymujących się na danym przystanku a pod nalepką umieszczany byłby rozkład jazdy. Formy przygotowanych nalepek stanowią załącznik nr 10 do powyższego opracowania. Rysunek 45. Wizualizacja wprowadzenia systemu identyfikacji komunikacji miejskiej. Źródło: Opracowanie własne. Dodatkowo obok systemu w ramkach proponuję w celach poprawy estetyki wprowadzenie obok znaku przystankowego nazwy przystanku oraz numerów linii jakie się na danym przystanku zatrzymują. W wielu miastach takie rozwiązanie funkcjonuje i świetnie sprawdza się głównie dla pasażerów przyjezdnych, którzy nie znają zbyt dobrze miasta. 75

76 Rysunek 46. Wizualizacja wprowadzenia systemu identyfikacji komunikacji miejskiej. Źródło: Opracowanie własne. 12) Pełna wersja cennika oraz przepisów porządkowych w autobusach W projekcie z 2014 pisałem o konieczności uporządkowania sprawy cenników i przepisów porządkowych na kabinie kierowcy. W połowie czerwca 2016 roku w autobusach pojawił się wyciąg najważniejszych przepisów porządkowych połączony z ważniejszymi pozycjami z cennika. Proponując powyższe zmiany nie to było ich celem, aby stworzyć wyłącznie wyciąg. Chodziło o stworzenie jednej kartki formatu A3 z przepisami oraz jednej kartki A3 z cennikiem i ulgami. Rysunek 47. Wprowadzone rozwiązania z wyciągiem z cennika oraz z przepisów porządkowych nie jest dobrym rozwiązaniem, warto by wprowadzić pełną wersję cennika i pełną wersję przepisów porządkowych w formacie kartek A3. Źródło: Opracowanie własne. Do niedawna jeszcze zarówno cennik jak i przepisy mieściły się w pełnej wersji zarówno w Irisbusach jaki i Mercedesach na jednej kartce A3 a dziś w Irisubusach mamy do czynienia z 76

77 3 kartkami A3, co w mojej ocenie nie ma najmniejszego sensu, zmieniono pełną wersję przepisów, które mieściły się na jednej kartce A3 na kilka kartek. 13) Nieczytelne kierunki na wyświetlaczach autobusowych Wielu pasażerów skarżyło się na mało czytelne kierunki na wyświetlaczach autobusowych. Dotyczyły one głównie kierunków podstawowych pisanych w dwóch liniach (Sejneńska/PGK) oraz braku kierunków wariantowych. Dzięki wprowadzeniu kierunków wariantowych (czyli tego tak zwanego przez ) uzyskamy pełne doinformowanie pasażera, który nie zawsze analizuje dość często zmieniający się rozkład jazdy. Propozycje dostosowane do zmian w rozkładach jazdy stanowią załącznik nr 13 do powyższego opracowania. 14) Brak cenników biletów na przystankach komunikacji miejskiej oraz informacji na temat zakupu biletu przez telefon W mieście Suwałki istnieje mała ilość punktów sprzedaży biletów komunikacji miejskiej. Aby umożliwić pasażerom zakup biletów wprowadzono systemy zakupu przez telefon (SkyCash, CallPay, GoPay). W chwili obecnej w przypadku dwóch pierwszych aplikacji (SkyCash i CallPay) próżno szukać informacji na przystankach. Szczątkowe informacje można znaleźć natomiast w autobusach dotyczą one CallPay. Należałoby rozważyć większą reklamę tychże 3 systemów tak aby pasażer w dowolnym momencie mógł zapoznać się z zasadą ich działania. Problemem jest również fakt braku cenników biletów na przystankach komunikacji miejskiej. Warto by również w pewnej formie udostępnić je pasażerom. 15) Zmiana formy ogłoszeń o zmianach w komunikacji miejskiej Zmiana formy ogłoszeń jest niezbędna. Dnia 9 marca 2017 roku na przystankach komunikacji miejskiej pojawiły się ogłoszenia odnośnie zmian związanych z zamknięciem ulicy Kolejowej. Były to 3 kartki formatu A4 wydrukowane i przyklejone do szyb wiaty. Ogłoszenia te nie były w żaden sposób zabezpieczone przed wandalami ani warunkami atmosferycznymi. I tak po 2 dniach z przystanku przy ulicy Kowalskiego ogłoszenia zostały zerwane. Po interwencji w PGK ogłoszenia zostały ponownie zawieszone, aby ponownie po 3 dniach zniknęły z przystanku. Wcześniejsza forma rozwieszania ogłoszeń, które były zabezpieczone folią laminującą i przyklejone do wiaty przystankowej za pomocą taśmy dwustronnej była formą dobrą, ponieważ rzadziej dochodziło do zrywania ogłoszeń. Warto tutaj również zastanowić się nad formą ogłoszenia, ponieważ 3 kartki A4 generują koszty (wydruk + ryza) co jest kolejnym przykładem Mudy (marnotrawstwa). To ogłoszenie można było stworzyć w formie pojedynczej, zalaminowanej kartki formatu A4 a co za tym idzie zaoszczędzić zarówno papier jaki i tusz w drukarce. 77

78 Rysunek 48. Ogłoszenia o zmianach obowiązujących od 13 marca 2017 r. Jedna kartka ogłoszenia na przystanku została zerwana, a jedna z kartek ma urwany róg. Źródło: Opracowanie własne. Stan na 19 marca 2017 r. Rysunek 49. Propozycja ogłoszenia odnośnie zmian w postaci 1 kartki formatu A4, która mogłaby być zalaminowana i przyklejona do wiaty przystankowej za pomocą taśmy dwustronnej. Źródło: Opracowanie własne. Mimo zapewnień o przeanalizowaniu nadal niektóre ogłoszenia są na kilku kartkach co powoduje marnowanie zarówno funduszy jak i czasu na laminowanie i rozwieszanie na przystankach. 78

79 16) Wyłączone monitory w autobusach. Autobusy Suwalskiej komunikacji miejskiej są wyposażone w monitory. Niestety w wielu przypadkach monitory są wyłączone. Monitor w środkach komunikacji może stanowić dobre źródło dochodu, głównie z reklam na nim wyświetlanych. Mogłyby one stanowić również źródło doskonałej informacji pasażerskiej podobnej do funkcjonujących w miastach takich jak Gdańsk czy Gdynia. Dodatkowo na monitorach można wyświetlać informacje odnośnie zmian w komunikacji miejskiej, jak do niedawna było to praktykowane. Rysunek 50. System informacji pasażerskiej obowiązujący w Gdyńskiej Komunikacji Miejskiej. Źródło: Opracowanie własne. Problem nadal istnieje, co gorsza w niektórych autobusach na monitorach wyświetlane są ogłoszenia nawet z 2015 roku czyli o zgrozo sprzed 3 lat. Nie jest to też winą uszkodzonych monitorów bo przeprowadziłem pewne testy, które argument oddalają. Podróżowałem jednym autobusem 3 razy w ciągu tygodnia i na 2 podróże monitor był wyłączony a w ciągu jednej podróży monitor działał wyświetlając informacje. Dobrym posunięciem było wprowadzenie rozwiązania z Gdyńskiej Komunikacji Miejskiej w autobusie Solaris Urbino 18 #160 gdzie to właśnie na monitorach wyświetlana jest trasa przejazdu linii. Liczę, że wkrótce pozostałe pojazdy zamiast wyświetlania bzdurnych i nieaktualnych reklam zaczną wyświetlać takie treści jak pojazd o numerze bocznym ) Rozwiązanie problemu karnetów sprzedawanych prze kierowców autobusów Jednym z dość istotnych problemów jest zakup biletów. Opisywałem już problemy związane ze sprzedażą biletów, malejącą ilością punktów sprzedaży, jak również barakiem informacji na temat systemów sprzedaży biletów. Jedną z możliwości jest zakup biletów w postaci karnetu złożonego z 4 biletów jednoprzejazdowych ulgowych. Ta forma sprzedaży wprowadzona przez Pana Marcina Gromadzkiego jest złą formą dystrybucji biletów. Odbija się to głównie na tym, iż pasażer obowiązany jest zakupić 4 bilety w momencie gdy jest mu potrzebny wyłącznie 1. Odbija się to również na tym iż część osób decyduje się jechać zwyczajnie na tzw.,,gapę. Problemem też jest fakt braku możliwości zakupu biletu u kierowcy do strefy A i B czyli podsuwalskich gmin. Zakup biletomatów mobilnych to zbyt droga inwestycja. Proponuję zatem wprowadzenie karnetów w postaci dwóch biletów ulgowych. Dodatkowo proponuję wprowadzić karnety 79

80 do strefy A i B również w postaci dwóch biletów ulgowych co daje nam równowartość biletu normalnego. Przez co pasażer, który nie będzie miał innego wyjścia niż zakup biletu u kierowcy kupi taki bilet normalny jaki chce. Rozwiązanie to również usprawni sprzedaż biletów, ale też wyeliminuje konieczność zakupu 2 czy 3 dodatkowych, a czasem zbędnych biletów. Ankieta przeprowadzona przez Pana Gromadzkiego również wykazała, iż rozwiązanie z karnetami nie przypadło do gustu Pasażerom. Jako człowiek młody wielokrotnie podróżuję po Polsce i w żadnym z miast nie spotkałem się z tak niedorzecznym pomysłem aby kupować 4 bilety ulgowe jak w Suwałkach. 18) Patroni suwalskich autobusów Powyższy pomysł zrodził się po dwutygodniowym wakacyjnym pobycie w Gdańsku. Podczas tego pobytu korzystałem wyłącznie z komunikacji miejskiej głównie tramwajów. Większość z nich nosiło imię patrona. Stąd pomysł na wprowadzenie patronów dla suwalskich autobusów. Dzięki takiej formie przyjezdni, ale też sami mieszkańcy mogą poznać znane osoby związane z miastem Suwałki. Tabela poniżesz przedstawia proponowane przez mnie osoby, których nazwiska mogły by widnieć na naszych autobusach. Tabela 14. Przypisanie patronów do konkretnego pojazdu. Nr inwentarzowy pojazdu Imię i nazwisko patrona związanego z Suwałkami 108 Dagmar Falk 109 Janina Kraśko 110 Tadeusz Lutostański 112 Zbigniew Fałtynowicz 129 Jan Bohdan Chmielewski 130 Jadwiga Jaraczewska 131 Stanisław Woś 132 Teofil Noniewicz 133 Karol Majerski 134 Ks. Kazimierz Aleksander Hamerszmit 135 Piotr Aigner 136 Zdzisław Chmielewski 137 Jan Kaszuba 138 Piotr Marian Luto 139 Walerian Łopatto 140 Leszek Poźniak 141 Grzegorz Wołągiewicz 142 Wawrzyniec Gałaj 143 Maria Konopnicka 144 Alfred Wierusz-Kowalski 145 Aleksandra Piłsudska 146 Adam Koc 147 Edward Szczepanik 148 Andrzej Wajda 149 Walery Roman 150 prof. Jan Bohdan Chmielewski 151 Andrzej Strumiłło 80

81 152 Marian Borzęcki 153 Tomasz Organek 154 Władysław Dąbrowski 155 Aleksander Putra 156 Józef Gajewski 157 Zygmunt Filipowicz 158 Knut Olof Falk 159 Henryk Jerzy Kulczycki 160 Ks. Jerzy Zawadzki Źródło: Opracowanie własne. Dodatkowo we wnętrzu w okolicach środkowych i tylnych drzwi, podobnie jak w Gdańsku proponuję wprowadzenie naklejki formatu A4 z krótką charakterystyką danej osoby i wybranymi utworami w postaci fotokodów. Rysunek 51. Projekt informacji o patronie autobusu. Źródło: Opracowanie własne. Dzięki takiemu zabiegowi zarówno sami suwalczanie jaki i osoby przyjezdne mogłyby poznać znane osoby, które są związane z Suwałkami. 81

82 19) Zmiana lokalizacji przystanku przy Szpitalu Wojewódzkim Przystanek znajdujący się przy Szpitalu nie jest dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wielokrotnie byłem świadkiem jak osoby na wózkach czy o kulach musiały zejść z krawężnika i dość kawałek do podstawionego autobus. Wszystko to spowodowane jest niewyprofilowanym łukiem jaki znajduje się na tej pętli. Kierowca nie może podjechać zbyt blisko krawężnika, ponieważ uszkodził by przedni zderzak w pojeździe a pasażerowie narzekają na to że kierowcy zbyt daleko stają od krawędzi przystanku. Rysunek 52. Kierowcy autobusów mają problem gdyż nie mogą podjeżdżać zbyt blisko krawężnika na pętli przy Szpitalu Wojewódzkim, przez co pasażerowie również mają problem. Źródło: Opracowanie własne. Dlatego proponuję reorganizację tejże pętli w następujący sposób: Rysunek 53. Sposób rozwiązania problemu na pętli przy Szpitalu Wojewódzkim. Źródło: Opracowanie własne. 82

83 Dzięki takiemu rozwiązaniu uda się również przesunąć przystanek spod hospicjum i Pasażerowie dojeżdżający do szpitala zyskają bliższe położenie przystanku, ponieważ z dniu dzisiejszym położenie przystanku Szpitalna/Szpital (02) znajduje się zbyt daleko od wejścia głównego do Szpitala Wojewódzkiego, co sprawia trudności w dotarciu do tej placówki głównie osobom starszym i z problemami ruchowymi. Po upływie ponad półtorej rocznego okresu w tej sprawie nie podjęto żadnych kroków. 20) Zmiana lokalizacji przystanku przy Dworcu PKS Problem być może stricte nie dotyczy komunikacji miejskiej a prywatnych przewoźników jednakże na powyższym przystanku zatrzymują się również autobusy komunikacji miejskiej dlatego też postanowiłem, iż poruszę ten problem w tej koncepcji. Problem ten został poruszony przez Przewodniczącego Rady Miejskiej Pana Zdzisława Przełomca na ostatniej sesji Rady Miasta. Z informacji jakie pojawiły się w mediach rozważane są dwa warianty zmiana lokalizacji lub też pogłębienie zatoczki. Wariant pogłębienia zatoki jest rozwiązaniem lepszym. W wielu miastach przy tak dużych arteria tworzy się zatokę przystankową oddzieloną od jezdni nawet pasem zieleni. Takie rozwiązanie zastosowano w Białymstoku gdzie przy ulicy Andersa znajduje się droga dwupasmowa o dopuszczalnej prędkości 80 km/h. Rysunek 54. Sposób rozwiązania problemu na przystanku komunikacji miejskiej w Białymstoku przy ulicy Andersa. Źródło: Data pobrania: r. Na przytaczanym przystanku również istnieje możliwość zorganizowania tam w podobny sposób przystanku, przez co pasażerowie i kierowcy zyskają większe poczucie bezpieczeństwa. 83

84 Rysunek 55. Plac przed dworcem PKS umożliwia zorganizowania tam zatoczki w podobnym stylu jak ta z Białegostoku przedstawiona na rysunku 46. Źródło: Opracowanie własne. Stan na dzień: r. PODSUMOWANIE Tematem komunikacji miejskiej jako miłośnik zajmuję się już od 2007 roku czyli już 11 lat. W przeciągu tychże lat były wprowadzane zmiany, które były słuszne, ale również te z którymi ciężko było się zgodzić i uznać je za konieczne i słuszne. Wielokrotnie wysyłałem do Urzędu Miejskiego swoje propozycje zmian jedne były bardziej przemyślane inne może trochę mniej. Jednak powyższe opracowanie zostało stworzone w taki sposób, aby przewidzieć każdą z możliwych sytuacji oraz uniknąć pochopnych decyzji powodowanych pomysłem i chwilą. Należy pamiętać iż zgodnie z jedną z wielu zasad zarządzani nie da się osiągnąć zasady tzw. złotego trójkąta aby było tanio, często, nowego. Nowe i często nie oznacza tanie. Z kolei nowe i tanie nie oznacza często, a tanie i często nie oznacza nowe. Stąd też należy dążyć to tego aby było i tanio, i często i nowocześnie. Powyższy projekt traktuję poniekąd jak moją drugą pracę inżynierską, ponieważ powstawał on obok niej i wielokrotnie był dla mnie o wiele istotniejszy niż sama zasadnicza praca inżynierska. Komunikacja Miejska to temat rozległy. Na jednym, z wykładów otwartych, w których miałem przyjemność brać udział, dotyczących transportu ogólnie pojmowanego, jeden ze znanych doktorów w dziedzinie transportu zdefiniował komunikację miejską jako jedna z komórek w żywym organizmie, która jeżeli nie funkcjonuje prawidłowo to świadczy to o tym, iż cały organizm nie funkcjonuje prawidłowo. To stwierdzenie kryje w sobie bardzo dużo racji. Dziedzina jaką jest komunikacja miejska jest rozległą dziedziną i działalnością. Należy nadążać za nowinkami oraz starać się, w miarę możliwości, je wprowadzać. Przykładem może być chociażby strona internetowa, która w dzisiejszych czasach może dać wiele korzyści. Należy również zwrócić uwagę na klienta (w tym wypadku Pasażera), bo strata klienta jest rzeczą momentalną, lecz odzyskanie niestety trwa już długi czas. Wielokrotnie też zdarzało się, że Pasażer nie ma racji, jednakże w zarządzaniu przedsiębiorstwem jest zasadnicza zasada, która mówi, że klient ma zawsze rację. Mam nadzieję, iż powyższe argumenty, podparte solidnymi, w mojej ocenie dowodami, pozwolą w końcu rozwiązać nurtujące Pasażerów problemy związane z 84