PROGRAM LEADER BROSZURA INFORMACYJNA DLA WNIOSKODAWCÓW

Transkrypt

1 Europejski Fundusz Rolny na rzecz rozwoju obszarów wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie PROGRAM LEADER BROSZURA INFORMACYJNA DLA WNIOSKODAWCÓW LISTOPAD 2009

2 Wydawca: Fundacja AKTYWNI RAZEM Łąck tel./fax aktywnirazem.wp.pl Broszura informacyjna została opracowana na podstawie: Lokalnej Strategii Rozwoju Nadwiślańskiego Pogranicza Mazowiecko- Kujawskiego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata oraz Rozporządzenia zmieniającego z dnia 27 kwietnia 2009 r. Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata oraz Rozporządzenia zmieniającego z dnia 6 maja 2008r. Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata oraz Rozporządzenia zmieniającego z dnia 24 marca 2009 r. Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata oraz Rozporządzenia zmieniającego z dnia 31 lipca 2008 r. Projekt i druk: VIDOQ Norbert Gajewski Reklama-Druk Płock ul. Tysiąclecia 10 Tel

3 PROGRAM LEADER Program LEADER jest Inicjatywą Wspólnotową na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Nazwa LEADER jest skrótem francuskiej nazwy programu i oznacza działanie na rzecz wieloaspektowego rozwoju wsi poprzez współpracę między różnymi podmiotami. W tym programie wieś to nie tylko miejsce produkcji rolnej, ale także miejsce rozwoju innych gałęzi gospodarki, to dobre miejsce do życia, zachowania bogactwa przyrodniczego i kulturowego. LEADER to program bezzwrotnej pomocy Unii Europejskiej, a jego celem jest aktywizacja społeczności wiejskich poprzez budowanie kapitału społecznego na wsi, a także polepszenie zarządzania lokalnymi zasobami i ich waloryzacja. Pomocne w osiągnięciu celów jest włączenie lokalnych partnerów społecznych, gospodarczych i publicznych oraz zawiązania między nimi współpracy. W Europie LEADER odnosi sukcesy od 1991 roku, a w Polsce jest wdrażany od maja 2004 r. Fundacja AKTYWNI RAZEM Lokalna Grupa Działania Fundacja AKTYWNI RAZEM powstała w 2006 r. w wyniku realizacji Schematu I Pilotażowego Programu LEADER+. Członkami Fundacji są przedstawiciele trzech sektorów: Publicznego - samorządy: burmistrzowie, wójtowie, radni, urzędnicy gminni. Społecznego - organizacje pozarządowe: stowarzyszenia, fundacje, koła gospodyń wiejskich, itp. Gospodarczego przedsiębiorstwa, spółki prawa cywilnego i handlowego. Fundacja zajmuje się działaniami związanymi z rozwojem obszarów wiejskich Nadwiślańskiego Pogranicza Mazowiecko-Kujawskiego. Fundatorem Fundacji AKTYWNI RAZEM jest Stowarzyszenie Gmin Turystycznych Pojezierza Gostynińskiego. Teren działania obejmuje gminy: Baruchowo, Gąbin (gmina miejsko-wiejska), Gostynin, Iłów, Kowal (gmina wiejska), Kowal (gmina miejska), Łąck, Nowy Duninów, Sanniki, Słubice i Szczawin Kościelny. Obszar działania Fundacji charakteryzuje się wyjątkowymi walorami przyrodniczymi: największą na Mazowszu liczbą jezior, których urok podkreślany jest szczególnymi walorami Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego, sąsiedztwem Wisły oraz ogromnym i różnorodnym dziedzictwem kulturowym i historycznym. Wizją obszaru Lokalnej Grupy Działania jest stworzenie regionu 3

4 znanego w Polsce i zagranicą z możliwości biernego i aktywnego wypoczynku w ciszy i spokoju, w kontakcie z naturą, nad czystymi jeziorami i w lasach Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego, ale także znanego ze specjalistycznych produktów turystycznych w zakresie turystyki edukacyjnej (ekologicznej i kulturowo-historycznej), wodnej, rowerowej, konnej, zdrowotnej i konferencyjno-szkoleniowej, oferowanych zarówno osobom fizycznym jak i prawnym - instytucjom, organizacjom i przedsiębiorstwom, dzięki modelowym wspólnym działaniom na rzecz zrównoważonego wykorzystania dziedzictwa przyrodniczego i historyczno-kulturowego regionu. W latach Fundacja zrealizowała I i II Schemat Pilotażowego Programu Leader+. Efektem zamierzonym było przygotowanie mieszkańców do wdrażania kolejnej edycji Programu Leader, podczas której o sukcesie decydować będzie kreatywność, determinacja, przygotowanie merytoryczne i wola współdziałania osób, podmiotów i grup przygotowujących własne projekty i ubiegających się o ich dofinansowanie. Realizacja przedsięwzięć zawartych w Lokalnej Strategii Rozwoju, wypracowanych w wyniku wielu spotkań i konsultacji ze społecznością lokalną, już w bieżącym roku da odpowiedź czy dobrze przygotowaliśmy społeczność lokalną do kolejnego wyzwania. Rolą Fundacji podczas wdrażania Programu Leader będzie pełnienie funkcji wspierającej i mobilizującej lokalną społeczność, instytucje społeczne, publiczne i gospodarcze do wykorzystania szansy, której celem jest poprawa jakości życia mieszkańców oraz wykorzystanie zasobów naturalnych i kulturowych regionu. W ramach osi 4 Leader Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich nasz region ma do wykorzystania łączną kwotę zł, z czego 80% pochodzi z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Realizacji wizji regionu zawartej w Lokalnej Strategii Rozwoju Nadwiślańskiego Pogranicza Mazowiecko-Kujawskiego będą służyły zaplanowane na 2009 rok cele strategiczne: 1. Pełne wykorzystanie dziedzictwa kulturowego dla rozwoju i aktywizacja życia kulturalnego wsi. 2. Ochrona dziedzictwa przyrody i ekologizacja rolnictwa. 3. Wzmocnienie i restrukturyzacja sektora turystycznego. 4

5 Instytucje zaangażowane we wdrażanie osi 4 Leader Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) - instytucja zarządzająca. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) - agencja płatnicza dla całego PROW i podmiot wdrażający dla projektów realizowanych w ramach działań: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej oraz Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw realizowanych w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju. Samorząd Województwa (SW) - podmiot wdrażający dla działań: Wdrażanie projektów współpracy i Funkcjonowanie lokalnej grupy działania oraz dla działania Odnowa i rozwój wsi i tzw. małych projektów realizowanych w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju. Działania wdrażane poprzez podejście Leader Działanie ma na celu umożliwienie mieszkańcom obszaru objętego lokalną strategią rozwoju realizacji projektów, które przyczynią się do poprawy jakości życia na obszarach wiejskich m.in. poprzez wzrost aktywności lokalnych społeczności oraz stymulowanie powstawania nowych miejsc pracy. W ramach realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju, zatwierdzonej przez samorząd województwa, Lokalna Grupa Działania wybiera projekty do realizacji w ramach środków przyznanych na realizację strategii. Pracownicy Lokalnej Grupy Działania pomagają wnioskodawcom w przygotowaniu projektów. Wnioski te mogą dotyczyć projektów kwalifikujących się do udzielenia pomocy w ramach następujących działań osi 3 - Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej: 1. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, 2. Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, 3. Odnowa i rozwój wsi, 4. Małe projekty, które niekwalifikują się do wsparcia w ramach działań osi 3, ale przyczyniają się do osiągnięcia celów tej osi, tj. poprawy jakości życia lub większego zróżnicowania działalności gospodarczej na obszarze działania Lokalnej Grupy Działania. 5

6 1. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Działanie to ma celu różnicowanie działalności rolniczej w kierunku podejmowania lub rozwijania przez rolników, domowników i małżonków rolników, działalności nierolniczej lub związanej z rolnictwem, co wpłynie na tworzenie pozarolniczych źródeł dochodów, promocję zatrudnienia poza rolnictwem na obszarach wiejskich. Zakres działania Pomocy udziela się z tytułu podjęcia lub rozwoju działalności w zakresie: usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa; usług dla ludności; sprzedaży hurtowej i detalicznej; rzemiosła lub rękodzielnictwa; robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych; usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem; usług transportowych; usług komunalnych; przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych; magazynowania lub przechowywania towarów; wytwarzania produktów energetycznych z biomasy; rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych. Pomoc może być przyznana, jeżeli: 1) operacja jest uzasadniona pod względem ekonomicznym; 2) operacja spełnia wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają zastosowanie do tej operacji; 3) działalność, której dotyczy operacja, zarejestrowana jest w miejscowości należącej do: gminy wiejskiej, albo gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 20 tys. mieszkańców, albo gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców; 4) inwestycje związane z budową, remontem, wyposażeniem, zagospodarowaniem nieruchomości objętych operacją, dotyczą 6

7 nieruchomości położonych w miejscowościach o których mowa w pkt 3); 5) operacja wiąże się z możliwością zatrudnienia w ramach podjętej albo rozwijanej działalności nierolniczej; 6) gospodarstwo rolne, w którym pracuje beneficjent było objęte, w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku, płatnościami bezpośrednimi. Co się zalicza do kosztów kwalifikowanych? koszty budowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją niemieszkalnych obiektów budowlanych wraz z zakupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; koszty nadbudowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją istniejących budynków mieszkalnych wraz z zakupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; koszty zagospodarowania terenu; koszty zakupu maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia i sprzętu; koszty zakupu sprzętu komputerowego i oprogramowania służącego wsparciu podejmowanej lub rozwijanej działalności nierolniczej; koszty zakupu środków transportu, z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób łącznie z kierowcą, z tym, że w przypadku zakupu pojazdów samochodowych, naczep lub przyczep: a. w wysokości nieprzekraczającej trzykrotności pozostałych inwestycyjnych kosztów kwalifikowalnych operacji w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia wyłącznie usług transportowych, b. w wysokości nieprzekraczającej równowartości pozostałych inwestycyjnych kosztów kwalifikowalnych operacji - w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia innych usług niż usługi transportowe; raty zapłacone tytułem wykonania umowy leasingu, nieprzekraczające ceny netto nabycia rzeczy, o których mowa w pkt 4 i 6, jeżeli przeniesienie własności tych rzeczy na beneficjenta nastąpi w okresie realizacji operacji, lecz nie później niż do dnia złożenia wniosku o płatność ostateczną... a także:...koszty w wysokości nieprzekraczającej 10 % pozostałych kosztów kwalifikowalnych, obejmujące koszty: 7

8 przygotowania dokumentacji technicznej operacji, w szczególności: kosztorysów, projektów architektonicznych lub budowlanych, ocen lub raportów oddziaływania na środowisko, dokumentacji geologicznej lub hydrologicznej, wypisów i wyrysów z katastru nieruchomości, projektów technologicznych, opłat za patenty lub licencje; sprawowania nadzoru inwestorskiego lub autorskiego oraz koszty związane z kierowaniem robotami budowlanymi... oraz koszty transportu do miejsca realizacji operacji: materiałów służących realizacji operacji, maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia i sprzętu objętych operacją. koszty montażu maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia i sprzętu objętych operacją... Beneficjenci Beneficjentem jest osoba fizyczna ubezpieczona na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, jako rolnik, małżonek rolnika lub domownik. O pomoc może ubiegać rolnik, jego małżonek lub domownik, który: jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej; jest pełnoletni i nie ukończył 60 roku życia; nie podlega wykluczeniu z ubiegania się o pomoc na podstawie przepisów Rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005; nie wystąpił o przyznanie renty strukturalnej; jest ubezpieczony w KRUS nieprzerwanie od 12 miesięcy; nie będzie realizował operacji jako wspólnik spółki cywilnej; w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku jego gospodarstwu przyznano płatność do gruntów rolnych. Forma i wysokość pomocy Pomoc ma formę zwrotu części kosztów kwalifikowalnych operacji. Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi w gospodarstwie rolnym, w okresie realizacji Programu, nie może przekroczyć zł. Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 50% kosztów kwalifikowalnych operacji. 8

9 Obowiązujące akty prawne: Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (Dz. U. Nr 138, poz. 868) oraz Rozporządzenie zmieniające z dnia 27 kwietnia 2009 r. (Dz. U. Nr 71, poz.613); Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (Dz. U. Nr 200, poz. 1442) oraz Rozporządzenie zmieniające z dnia 6 maja 2008 r. (Dz. U. Nr 85, poz. 915). 9

10 2. Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Działanie to ma na celu wzrost konkurencyjności gospodarczej obszarów wiejskich, rozwój przedsiębiorczości i rynku pracy, a w konsekwencji - wzrost zatrudnienia na obszarach wiejskich. Zakres działania Pomocy udziela się podmiotom z tytułu inwestycji związanych z tworzeniem lub rozwojem mikroprzedsiębiorstw, działających w zakresie: usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa; usług dla ludności; sprzedaży hurtowej i detalicznej; rzemiosła lub rękodzielnictwa; robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych; usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem; usług transportowych; usług komunalnych; przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych; magazynowania lub przechowywania towarów; wytwarzania produktów energetycznych z biomasy; rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych. Pomoc może być przyznana, jeżeli: 1) operacja jest uzasadniona pod względem ekonomicznym; 2) operacja spełnia wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają zastosowanie do tej operacji; 3) siedziba lub oddział lub miejsce zamieszkania przedsiębiorcy oraz w przypadku operacji związanych z nieruchomością, miejsce położenia nieruchomości, znajdują się: a) w miejscowości należącej do: - gminy wiejskiej albo - gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. - mieszkańców, albo - gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców- w przypadku podmiotów innych niż grupy producentów rolnych, wstępnie uznane grupy producentów owoców i warzyw, uznane organizacje producentów owoców i warzyw oraz podmioty 10

11 świadczące usługi dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa, b) na obszarach wiejskich zgodnie z najszerszą definicją, tj. miejscowości należącej do: - gminy wiejskiej albo - gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 20 tys. mieszkańców, albo - gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców w przypadku grup producentów rolnych, wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw, uznanych organizacji producentów owoców i warzyw oraz podmiotów świadczących usługi dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa; 4) biznesplan przewiduje utworzenie, co najmniej 1 miejsca pracy, co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji; 5) w okresie ostatnich 2 lat wnioskodawca nie uzyskał pomocy w ramach PO Kapitał Ludzki, działanie Promocja przedsiębiorczości. Beneficjenci Beneficjentem może być osoba fizyczna lub osoba prawna, lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, która prowadzi (podejmuje) działalność jako mikroprzedsiębiorstwo zatrudniające poniżej 10 osób, i mające obrót nie przekraczający równowartości w zł 2 mln euro. Forma i wysokość pomocy Pomoc ma formę zwrotu części kosztów kwalifikowalnych operacji. Wysokość pomocy przyznanej na realizację operacji nie może przekroczyć: zł jeśli biznesplan przewiduje utworzenie od 1 do 2 miejsc pracy w przeliczeniu na pełne etaty średnioroczne), co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji; zł jeśli biznesplan przewiduje utworzenie powyżej 2 i mniej niż 5 miejsc pracy (w przeliczeniu na pełne etaty średnioroczne), co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji; zł jeśli biznesplan przewiduje utworzenie co najmniej 5 miejsc pracy (w przeliczeniu na pełne etaty średnioroczne), co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji. Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi, w okresie realizacji Programu, nie może przekroczyć zł. W przypadku przetwórstwa produktów rolnych (objętych załącznikiem nr 11

12 1 do Traktatu Wspólnot Europejskich) lub jadalnych produktów leśnych, maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi, w okresie realizacji Programu, wynosi zł. Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 50% kosztów kwalifikowalnych operacji. Obowiązujące akty prawne: Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (Dz. U. Nr 138, poz. 868) oraz Rozporządzenie zmieniające z dnia 27 kwietnia 2009 r. (Dz. U. Nr 71, poz.613); Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (Dz. U. z 2008 nr 139, poz. 883) oraz Rozporządzenie zmieniające z dnia 24 marca 2009 r. Dz. U. z 2009 nr 50, poz. 402). 12

13 3. Odnowa i rozwój wsi Działanie będzie wpływać na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Umożliwi rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłynie na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich. Zakres działania Pomocy finansowej udziela się podmiotom z tytułu inwestycji w zakresie: budowy, przebudowy, remontu lub wyposażania budynków pełniących funkcje rekreacyjne, sportowe i społeczno - kulturalne, w tym świetlic i domów kultury, z wyłączeniem szkół, przedszkoli i żłobków; budowy, przebudowy, remontu lub wyposażania obiektów małej architektury; budowy, przebudowy lub remontu przeznaczonych do użytku publicznego ścieżek rowerowych, szlaków pieszych, placów zabaw, miejsc rekreacji oraz obiektów sportowych, z wyłączeniem sal sportowych, przeznaczonych wyłącznie dla szkół lub przedszkoli; zakupu towarów służących przedsięwzięciom związanym z kultywowaniem tradycji społeczności lokalnych lub tradycyjnych zawodów; związanych z kształtowaniem obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalno - przestrzenne, w szczególności poprzez odnawianie lub budowę placów parkingowych, chodników lub oświetlenia ulicznego; urządzania i porządkowania terenów zielonych, parków lub innych miejsc wypoczynku; budowy, przebudowy lub remontu infrastruktury turystycznej; zagospodarowania zbiorników i cieków wodnych w celu wykorzystania ich do rekreacji lub w celu poprawy estetyki miejscowości; rewitalizacji budynków wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków, użytkowanych na cele publiczne oraz obiektów małej architektury, odnawiania lub konserwacji lokalnych pomników historycznych i miejsc pamięci; zakupu i odnawiania obiektów charakterystycznych dla danego regionu lub tradycji budownictwa wiejskiego i ich adaptacji na cele publiczne; 13

14 budowy, przebudowy, remontu lub wyposażania obiektów budowlanych przeznaczonych na cele promocji lokalnych produktów i usług, w tym pawilonów, punktów wystawowych, sal ekspozycyjnych lub witryn; odnawiania elewacji zewnętrznych i dachów w budynkach architektury sakralnej wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków i odnawiania cmentarzy wpisanych do rejestru zabytków; wyburzenia i rozbiórki zdewastowanych obiektów budowlanych w celu uporządkowania terenu w miejscowości, jeżeli niemożliwe jest ich odnowienie i dalsze użytkowanie w zakresie koniecznym do realizacji operacji wymienionych w pkt 1-12; zakupu materiału siewnego lub nasadzeniowego roślin wieloletnich koniecznego do realizacji operacji; zakupu sprzętu, materiałów i usług, służących realizacji operacji; ogólnych, które są bezpośrednio związane z przygotowaniem i realizacją operacji. Pomoc może być przyznana, jeżeli: projekt realizowany jest w miejscowości należącej do: gminy wiejskiej lub gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. mieszkańców, lub gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców; projekt wpisuje się w zakres Planu Odnowy Miejscowości; projekt nie ma charakteru komercyjnego; w przypadku, gdy projekt realizowany będzie na nieruchomości nie należącej do beneficjenta, beneficjent posiada prawo do dysponowania tą nieruchomością na cele określone w projekcie przez okres 7 lat po realizacji projektu; organizacja pozarządowa działa w obszarze zbieżnym z celami działania Odnowa i rozwój wsi w szczególności na rzecz aktywizacji ludności, rozwoju oraz zachowania dziedzictwa kulturowego lub przyrodniczego; projekt składany przez instytucję kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego został zaakceptowany przez tę jednostkę. 14

15 Beneficjenci Beneficjentem może być osoba prawna: gmina, instytucja kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, kościół lub inny związek wyznaniowy, organizacja pozarządowa mająca status organizacji pożytku publicznego (w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie). Forma i wysokość pomocy Pomoc finansowa ma formę refundacji części kosztów kwalifikowalnych projektu. Maksymalna wysokość pomocy na realizację projektów w jednej miejscowości wynosi zł w okresie realizacji Programu. Wielkość pomocy przyznanej na realizację jednego projektu nie może być niższa niż zł. Poziom pomocy finansowej z EFRROW wynosi maksymalnie 75% kosztów kwalifikowalnych projektu. Wymagany krajowy wkład środków publicznych, w wysokości co najmniej 25% kosztów kwalifikowalnych projektu, pochodzi ze środków własnych beneficjenta. Obowiązujące akty prawne: Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (Dz. U. Nr 138, poz. 868) oraz Rozporządzenie zmieniające z dnia 27 kwietnia 2009 r. (Dz. U. Nr 71, poz.613); Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (Dz. U. Nr 38, poz. 220) oraz Rozporządzenie zmieniające z dnia 31 lipca 2008 r. (Dz. U. Nr 156, poz. 974). 15

16 4. Małe projekty Małe projekty są to projekty przyczyniające się do poprawy jakości życia lub zróżnicowania działalności gospodarczej na obszarze działania LGD, które nie kwalifikują się do wsparcia w ramach działań osi 3 - Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej, pod warunkiem spełnienia kryteriów dostępu i wyboru, dla których całkowita wartość projektu wynosi od zł do zł. Zakres działania Zakres pomocy w ramach małych projektów może dotyczyć: podnoszenie świadomości społeczności lokalnej, w tym przez organizację szkoleń i innych przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym i warsztatowym dla podmiotów z obszaru objętego LSR, innych niż realizowane w ramach działania, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich; podnoszenie jakości życia społeczności lokalnej na obszarze objętym LSR, w tym przez: a. udostępnianie urządzeń i sprzętu komputerowego, w tym urządzeń i sprzętu umożliwiającego dostęp do Internetu, b. organizację imprez kulturalnych, rekreacyjnych lub sportowych; rozwijanie aktywności społeczności lokalnej, w tym przez: a. promocję lokalnej twórczości kulturalnej z wykorzystaniem lokalnego dziedzictwa, w tym kulturowego, historycznego lub przyrodniczego, b. kultywowanie miejscowych tradycji, obrzędów i zwyczajów, c. kultywowanie języka regionalnego i gwary, d. kultywowanie tradycyjnych zawodów i rzemiosła; rozwijanie turystyki lub rekreacji na obszarze objętym LSR, w tym przez: a. utworzenie lub zmodernizowanie bazy informacji turystycznej oraz stron internetowych, przygotowanie i wydanie folderów oraz innych publikacji informacyjnych dotyczących obszaru objętego LSR, b. budowę, odbudowę lub oznakowanie małej infrastruktury turystycznej, w szczególności punktów widokowych, miejsc wypoczynkowych lub biwakowych, tras narciarstwa biegowego lub zjazdowego, szlaków wodnych, szlaków rowerowych, szlaków konnych, ścieżek spacerowych lub dydaktycznych; zachowanie, odtworzenie, zabezpieczenie lub oznakowanie cennego 16

17 lokalnego dziedzictwa krajobrazowego i przyrodniczego, w szczególności obszarów objętych poszczególnymi formami ochrony przyrody, w tym obszarów Natura 2000; zachowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego i historycznego, w tym przez: a. odbudowę albo odnowienie lub oznakowanie budowli lub obiektów małej architektury wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków, b. odnowienie dachów lub elewacji zewnętrznych budynków wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków, c. remont lub wyposażenie muzeów, d. remont lub wyposażenie świetlic wiejskich; inicjowanie powstawania, przetwarzania lub wprowadzania na rynek produktów i usług opartych na lokalnych zasobach, tradycyjnych sektorach gospodarki lub lokalnym dziedzictwie, w tym kulturowym, historycznym lub przyrodniczym, albo podnoszenie jakości takich produktów; wykorzystanie energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w celu poprawienia warunków prowadzenia działalności kulturalnej lub gospodarczej, z wyłączeniem działalności rolniczej. Koszty podlegającymi refundacji w ramach małych projektów są koszty: ogólne: a. przygotowania dokumentacji technicznej małego projektu, obejmujące koszty: kosztorysów, projektów architektonicznych lub budowlanych, dokumentacji geologicznej lub hydrologicznej, wypisów lub wyrysów z katastru nieruchomości, b. opłat za patenty lub licencje, c. badań lub analiz, d. sprawowania nadzoru autorskiego lub inwestorskiego; robót budowlanych; wynagrodzenia za świadczenie usług, w tym usług prawniczych lub księgowych; podłączenia do Internetu; opracowania, druku lub powielenia oraz dystrybucji materiałów informacyjnych lub szkoleniowych, w tym audiowizualnych, dotyczących małego projektu, zakupu lub wynajęcia powierzchni reklamowych, zakupu czasu antenowego oraz zamieszczenia materiałów prasowych w prasie; 17

18 najmu sal lub innych powierzchni lub dzierżawy gruntu; zakupu materiałów lub przedmiotów, w tym materiału siewnego lub nasadzeniowego roślin wieloletnich; zakupu, najmu lub dzierżawy oraz montażu maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia, sprzętu lub oprogramowania, z wyłączeniem środków transportu, przy czym koszt zakupu podlega refundacji jedynie w przypadku, gdy koszt najmu albo dzierżawy przekraczałby koszt zakupu; organizacji i przeprowadzenia wydarzeń promocyjnych, kulturalnych, rekreacyjnych lub sportowych; wytyczenia lub oznakowania szlaków turystycznych, ścieżek dydaktycznych lub przyrodniczych, w tym pomników przyrody, obiektów małej infrastruktury turystycznej, obiektów historycznych, przyrodniczych, kulturowych lub sakralnych; utworzenia lub aktualizacji baz danych, w tym bazy informacji turystycznej; tworzenia stron internetowych; upominków lub nagród do łącznej wysokości 5 % pozostałych kosztów podlegających refundacji w ramach realizacji małych projektów; wynagrodzenia lub pobytu osób prowadzących szkolenia; podróży lub wyżywienia uczestników szkoleń; noclegu uczestników szkoleń w przypadku szkoleń trwających co najmniej dwa dni; tłumaczeń, jeżeli osoby prowadzące szkolenia nie posługują się językiem polskim. Beneficjenci Beneficjentami pomocy w ramach małych projektów mogą być: osoby fizyczne, które: są obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej, są pełnoletnie, mają miejsce zamieszkania na obszarze objętym LSR, lub wykonujące działalność gospodarczą na tym obszarze; osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawy przyznają zdolność prawną: działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, posiadające siedzibę na obszarze 18

19 objętym LSR lub prowadzące działalność na tym obszarze, lub utworzone na podstawie przepisów ustaw w tym fundacje albo stowarzyszenia, które posiadają siedzibę na obszarze objętym LSR lub prowadzą działalność na tym obszarze. Forma w wysokość pomocy pomoc ma formę zwrotu części kosztów kwalifikowalnych operacji. wysokość pomocy na projekt nie może przekroczyć 70% kosztów kwalifikowanych i nie więcej niż zł. poziom dofinansowania dla danego beneficjenta nie może przekroczyć w okresie programowania kwoty zł. Obowiązujące akty prawne: Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (Dz. U. Nr 138, poz. 868) oraz Rozporządzenie zmieniające z dnia 27 kwietnia 2009 r. (Dz. U. Nr 71, poz.613); Wszyscy beneficjenci działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju będą mogli skorzystać z wyprzedzającego finansowania, do wysokości wkładu krajowego ( 20 % przyznanej pomocy). Beneficjenci - jednostki samorządu terytorialnego będą mogły skorzystać z finansowania pozostałej części kosztów (do 80% przyznanej pomocy) z pożyczki w Banku Gospodarstwa Krajowego. 19

20 CELE OGÓLNE I SZCZEGÓŁOWE LSR Do realizacji w ramach LSR przyjęto następujące cele ogólne oraz cele szczegółowe (przedsięwzięcia): (operacja powinna odpowiadać, wpisywać się, przynajmniej w jeden cel szczegółowy Lokalnej Strategii Rozwoju) Cel ogólny 1: Wykorzystanie dziedzictwa kulturowego dla rozwoju i aktywizacja życia kulturalnego wsi. Przedsięwzięcie 1.1: Zachowanie i twórcze wykorzystanie zabytków. Przedsięwzięcie 1.2: Wzbogacanie życia kulturalnego i społecznego wsi. Cel ogólny 2: Ochrona dziedzictwa przyrody i ekologizacja rolnictwa. Przedsięwzięcie 2.1: Rozwój energetyki odnawialnej. Przedsięwzięcie 2.2: Ochrona bioróżnorodności i tradycyjnych form kształtowania krajobrazu. Przedsięwzięcie 2.3: Edukacja ekologiczna. Przedsięwzięcie 2.4: Ekologiczne rolnictwo, zdrowa żywność, lokalne przetwórstwo. Cel ogólny 3: Wzmocnienie i restrukturyzacja sektora turystycznego. Przedsięwzięcie 3.1: Promocja i informacja turystyczna. Przedsięwzięcie 3.2: Tworzenie i rozbudowa małych obiektów hotelarskich. Przedsięwzięcie 3.3: Tworzenie ogólnodostępnej infrastruktury turystycznej. Przedsięwzięcie 3.4: Kształtowanie przestrzeni publicznych przyjaznych turystom i mieszkańcom. Przedsięwzięcie 3.5: Wzbogacanie oferty programowej sektora turystycznego. Cel ogólny 4: Informatyzacja i rozwój gospodarki internetowej. o Przedsięwzięcie 4.1: Upowszechnienie dostępu do komputerów i Internetu. o Przedsięwzięcie 4.2: Tworzenie miejsc pracy związanych z technologiami informatycznymi. 20

21 CEL OGÓLNY 1: WYKORZYSTANIE DZIEDZICTWA KULTUROWEGO DLA ROZWOJU I AKTYWIZACJA ŻYCIA KULTURALNEGO WSI. Przedsięwzięcie 1.1: Zachowanie i twórcze wykorzystanie zabytków. W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty polegające na zagospodarowaniu, remoncie, adaptacji lub przebudowie obiektów wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych lub do wojewódzkiej bądź gminnej ewidencji zabytków nieruchomych. Projekty muszą być uzgodnione z właściwym wojewódzkim konserwatorem zabytków i zawierać rozwiązania dające wysoki stopień pewności, że po zakończeniu inwestycji obiekty będą utrzymywane w niepogorszonym stanie przez okres przynajmniej 5 lat. Przedsięwzięcie będzie realizowane w ramach działań: Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw (planowane nabory: III kw. 2010, III kw. 2011) Odnowa i rozwój wsi (planowany nabór: I kw. 2010) Małe projekty (planowany nabór: III kw. 2012) Kryteria oceny wartości merytorycznej Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: 21

22 Przedsięwzięcie 1.2: Wzbogacenie życia kulturalnego i społecznego wsi. W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty polegające na realizacji przez wnioskodawcę lokalnego rocznego programu aktywizacji społecznokulturalnej, obejmujące między innymi: w zakresie zachowania i przywracania pamięci historycznej mieszkańców: wydawnictwa o historii regionu, miejscach i ludziach z nim związanych; odnawianie i remontowanie zabytkowych obiektów; urządzanie izb pamięci, muzeów; urządzanie edukacyjnych ścieżek historycznych; oznakowanie miejsc historycznych; wystawy dawnych fotografii, odtwarzanie i prezentacja losów rodzin, budynków i miejscowości; przekazywanie wiedzy historycznej poprzez spotkania, warsztaty, seminaria, plenery itp.; odtwarzanie wydarzeń historycznych w przedstawieniach; w zakresie zachowania i odtwarzania folkloru i tradycyjnych umiejętności typowych dla regionu: upowszechnianie wiedzy o sztuce ludowej wśród mieszkańców i turystów poprzez wydawnictwa, wystawy, koncerty, stałe ekspozycje; upowszechnianie umiejętności związanych ze sztuką ludową i tradycyjnym rękodziełem (muzyka, wycinankarstwo, haft, ceramika, tkactwo, rzeźba, wikliniarstwo, wyroby ze słomy, pisanki, tradycyjne ogrody przydomowe itp.) poprzez spotkania z twórcami, warsztaty, zakupy niezbędnego sprzętu, organizowanie konkursów i przeglądów oraz uczestnictwo w konkursach i przeglądach organizowanych przez inne podmioty; tworzenie kanałów dystrybucji i sprzedaży rękodzieła i muzyki ludowej poprzez zakładanie stron internetowych, stałe lub sezonowe stoiska w sklepach, kiermasze, stałe ekspozycje i punkty kontaktowe w hotelach i pensjonatach; organizowanie wydarzeń artystycznych (festiwale, koncerty, wystawy, itp.), zakup wyposażenia, sprzętu związanego z organizacją wydarzeń artystycznych; w zakresie rozwoju amatorskiej i zawodowej twórczości artystycznej nie związanej z folklorem: 22

23 organizację warsztatów, konkursów i plenerów plastycznych, teatralnych, muzycznych, literackich, filmowych itp.; zakupy niezbędnego sprzętu; zakładanie i doposażenie galerii promujących twórczość artystów z regionu; organizację zbiorowych i indywidualnych wystaw, przedstawień i koncertów; publikacje utworów literackich twórców z regionu; publikacje katalogów sztuki twórców związanych z regionem; stypendia i doposażenie obiecujących twórców; o w zakresie tworzenia atrakcyjnych warunków do powszechnego uczestnictwa dzieci i młodzieży w życiu kulturalnym i sportowym: - urządzanie i doposażanie świetlic i domów kultury; - wyposażanie młodzieżowych klubów sportowych; - tworzenie i doposażanie przedszkoli dla dzieci do 5 lat; - szkolenie animatorów życia kulturalnego; - organizacja kursów, warsztatów i konkursów plastycznych, teatralnych, muzycznych, literackich, filmowych itp.; - organizacja rozgrywek sportowych dla dzieci i młodzieży; - urządzanie placów zabaw i placów do gry; - doposażenie bibliotek; - wyjazdy dzieci i młodzieży do kin, teatrów i muzeów; - organizacja półkolonii nastawionych na wyrównywanie szans edukacyjnych (nauka języków, informatyka itp.); - organizacja wydarzeń artystycznych (koncerty, monodramy, wystawy itp.); - organizacja spotkań z ciekawymi ludźmi; o w zakresie społecznej integracji grup zagrożonych marginalizacją: - wydarzenia mające na celu społeczną integrację grup zagrożonych marginalizacją i wykluczeniem (niepełnosprawni, osoby starsze, najbiedniejsze rodziny, mniejszości); - działania ułatwiające czynne lub bierne uczestnictwo osób niepełnosprawnych i starszych w wydarzeniach kulturalnych i sportowych; - likwidacja barier architektonicznych i dostosowanie obiektów do potrzeb niepełnosprawnych. 23

24 Działania Przedsięwzięcie będzie realizowane poprzez działania: o Odnowa i rozwój wsi (planowany nabór: I kw. 2010) o Małe projekty (planowane nabory: IV kw. 2009, IV kw. 2010, IV kw. 2011, IV kw. 2012, IV kw. 2013, III kw. 2014) Kryteria oceny wartości merytorycznej Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: CEL OGÓLNY 2: OCHRONA DZIEDZICTWA PRZYRODY I EKOLOGIZACJA ROLNICTWA. Przedsięwzięcie 2.1: Rozwój energetyki odnawialnej. W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty polegające na: wykorzystaniu energii słonecznej; instalacji pomp ciepła; 24

25 tworzeniu plantacji roślin energetycznych; wytwarzaniu produktów energetycznych z biomasy; instalacji kotłów na biomasę; budowie elektrowni wiatrowych o mocy do 10 kw. Obowiązkowym elementem projektów będzie zapewnienie osobom zainteresowanym możliwości zapoznania się z instalacją przez okres przynajmniej 2 lat od oddania jej do użytku. Bardzo pożądane będzie wykorzystanie instalacji na potrzeby zorganizowanej działalności edukacyjnej. Działania Przedsięwzięcie będzie realizowane poprzez działania: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej (planowany nabór: I kw. 2011) Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw (planowany nabór: I kw. 2011) Małe projekty (planowane nabory: I kw. 2011, I kw. 2012) Kryteria oceny wartości merytorycznej Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: 25

26 Przedsięwzięcie 2.2: Ochrona bioróżnorodności i tradycyjnych form kształtowania krajobrazu. W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty w sposób bezpośredni przyczyniające się do ochrony cennych siedlisk i gatunków oraz kształtujące krajobraz w sposób sprzyjający ochronie bioróżnorodności: opracowywanie dokumentacji niezbędnej do ustanawiania i skutecznego funkcjonowania form ochrony przyrody; biologiczny monitoring gatunków, siedlisk i ekosystemów; techniczne metody ochrony i odtwarzania cennych siedlisk, takie jak odkrzaczanie zarastających łąk będących siedliskami rzadkich gatunków roślin i zwierząt, renaturalizacja cieków wodnych, odpowiednia regulacja stosunków wodnych, nasadzenia drzew i krzewów wzdłuż dróg polnych, miedz i cieków; oznakowanie form ochrony przyrody, tworzenie infrastruktury zmniejszającej presję turystów na cenne siedliska itp.; aktywne metody ochrony gatunkowej, jak reintrodukcja, ograniczanie dostępu do cennych stanowisk, pozyskiwanie przychylności i współpracy gospodarzy cennych przyrodniczo terenów itp. Działania Przedsięwzięcie będzie realizowane poprzez: Małe projekty (planowane nabory: II kw. 2012, II kw. 2013, II kw. 2014) Kryteria oceny wartości merytorycznej Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: 26

27 Przedsięwzięcie 2.3: Edukacja ekologiczna. W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty polegające na: tworzeniu, rozwoju i modernizacji infrastruktury edukacji ekologicznej, takiej, jak zielone szkoły, pozarządowe organizacje ekologiczne, szkolne kółka zainteresowań, ścieżki dydaktyczne, izby przyrodnicze, stanowiska dokumentacyjne; warsztatach, szkoleniach, seminariach, obozach i innych formach zajęć o tematyce ekologicznej; publikacji wydawnictw edukacyjnych, popularyzatorskich i naukowych związanych z ochroną środowiska; kampaniach edukacyjnych związanych z ochroną środowiska; wytwarzaniu i zakupie pomocy dydaktycznych związanych z edukacją ekologiczną. Wszystkie projekty muszą uwzględniać działania, w których będzie dochodzić do kontaktu na żywo z przedstawicielami grup docelowych, do których skierowany jest projekt Działania Przedsięwzięcie będzie realizowane poprzez działania: o Odnowa i rozwój wsi (planowany nabór: I kw. 2010) o Małe projekty (planowane nabory: II kw. 2010, II kw. 2011, II kw. 2013) Kryteria oceny wartości merytorycznej Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: 27

28 Przedsięwzięcie 2.4: Ekologiczne rolnictwo, zdrowa żywność, lokalne przetwórstwo. W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty polegające na: organizowaniu kiermaszów zdrowej żywności i lokalnych produktów żywnościowych; uczestnictwie w targach i wystawach; szkoleniach i warsztatach z zakresu zagrodowego i domowego przetwórstwa żywności; szkoleniach i warsztatach z zakresu rolnictwa ekologicznego; tworzeniu stron internetowych propagujących zdrową żywność i lokalne produkty żywnościowe; publikacji i/lub dystrybucji materiałów promujących zdrową żywność i lokalne produkty żywnościowe publikacji i/lub dystrybucji broszur i poradników dotyczących rolnictwa przyjaznego środowisku i zagrodowego przetwórstwa żywności. Działania Przedsięwzięcie będzie realizowane poprzez Małe projekty(planowane nabory: I kw. 2010, I kw. 2011) Kryteria oceny wartości merytorycznej Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: 28

29 CEL OGÓLNY 3: WZMOCNIENIE I RESTRUKTURYZACJA SEKTORA TURYSTYCZNEGO. Przedsięwzięcie 3.1: Promocja i informacja turystyczna. W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty obejmujące: publikację map i przewodników turystycznych; szkolenia przewodników turystycznych i instruktorów turystyki; szkolenia gestorów bazy noclegowej i gastronomicznej z zakresu wiedzy o okolicznych atrakcjach kulturowych i przyrodniczych; regionalne działania promocyjne i marketingowe w Internecie; publikację wydawnictw, realizację filmów, produkcję gadżetów promujących region; dystrybucję materiałów promocyjnych; organizację imprez o charakterze promocyjnym w regionie (festiwale, wycieczki promocyjne, rajdy); uczestnictwo w targach turystycznych i innych imprezach promocyjnych poza regionem; kampanie promocyjne w mediach. Działania Przedsięwzięcie będzie realizowane poprzez: Małe projekty (planowane nabory: IV kw. 2009, IV kw. 2010, IV kw. 2011) Kryteria oceny wartości merytorycznej Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: 29

30 Przedsięwzięcie 3.2: Tworzenie i rozbudowa małych obiektów hotelarskich. W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty polegające na: budowie, rozbudowie, przebudowie i adaptacji budynków i pomieszczeń na potrzeby usług hotelarskich; wyposażaniu budynków i pomieszczeń w meble i sprzęt na potrzeby usług hotelarskich; zagospodarowaniu posesji na potrzeby usług hotelarskich; zakupie sprzętu turystycznego i sportowo-rekreacyjnego na potrzeby usług hotelarskich. Działania Przedsięwzięcie będzie realizowane w ramach działań: Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw (IV kw. 2009, I kw. 2010) Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej (I kw. 2010, I kw. 2011, I kw. 2012, I kw. 2013) Małe projekty (planowany nabór: I kw. 2010) Kryteria oceny wartości merytorycznej Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: 30

31 Przedsięwzięcie 3.3: Tworzenie ogólnodostępnej infrastruktury turystycznej. W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty polegające na: oznakowaniu szlaków turystycznych; urządzaniu plaż, kąpielisk, placów zabaw, mini-boisk; budowie i urządzaniu tras rowerowych, pieszych, konnych i wodnych eksponujących i udostępniających atrakcje kulturowe i przyrodnicze; urządzaniu miejsc odpoczynku i skwerów przy trasach turystycznych; budowie parkingów przy atrakcjach turystycznych i drogach wiodących do lasów; budowie i urządzaniu platform i punktów widokowych; rozmieszczaniu na terenach wzmożonego ruchu turystycznego koszy na śmieci, stojaków na rowery, wiatek itp.; innych działaniach, polegających w głównej mierze na realizacji obiektów małej architektury podnoszących atrakcyjność turystyczną lub wspomagających zarządzanie ruchem turystycznym. Proponowane projekty powinny generować możliwie niskie koszty utrzymania i nie mogą wymagać tworzenia stałych miejsc pracy. Działania Przedsięwzięcie będzie realizowane poprzez działania: o Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw (planowane nabory: IV kw. 2009, III kw. 2010) o Odnowa i rozwój wsi (planowane nabory: I kw. 2010, III kw. 2010, III kw. 2011) o Małe projekty (planowany nabór: IV kw. 2009) 31

32 Kryteria oceny wartości merytorycznej Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: Przedsięwzięcie 3.4: Kształtowanie przestrzeni publicznych przyjaznych turystom i mieszkańcom W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty polegające na: rozwoju ogólnodostępnej infrastruktury turystycznej w zakresie analogicznym, jak w Przedsięwzięciu 3.3; urządzaniu parków, skwerów, ogrodów i ogólnodostępnych zespołów sportowo-rekreacyjnych; podnoszeniu estetyki i funkcjonalności ulic i placów poprzez budowę i modernizację ciągów pieszych lub rowerowych, wprowadzanie elementów małej architektury ulicznej, likwidację elementów szpecących w obrębie lub w sąsiedztwie przestrzeni publicznych; zabezpieczaniu i remoncie zabytkowych budynków i budowli oraz urządzaniu terenów wokół nich. Proponowane projekty powinny generować możliwie niskie koszty utrzymania i nie mogą wymagać tworzenia stałych miejsc pracy. Działania Przedsięwzięcie będzie realizowane w ramach działania: Odnowa i rozwój wsi (planowane nabory: I kw. 2010, IV kw. 2010, III kw. 2011). Kryteria oceny wartości merytorycznej 32

33 Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: Przedsięwzięcie 3.5: Wzbogacanie oferty programowej sektora turystycznego W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty polegające na: poszerzaniu oferty obiektów hotelarskich o wszelkie usługi lub udogodnienia inne niż zapewnienie noclegu (przedmiotem projektu nie może być tworzenie nowych miejsc noclegowych ani podnoszenie standardu pokoi udostępnianych turystom, z wyjątkiem zapewnienia w pokojach dostępu do Internetu); budowie, rozbudowie i modernizacji nie powiązanych z obiektami hotelarskimi obiektów i urządzeń służących poszerzeniu możliwości spędzania wolnego czasu przez turystów (wypożyczalnie, obiekty gastronomiczne, przystanie wodne, ośrodki jeździeckie, jednostki pływające, urządzenia i obiekty sportowe, salony gier, muzea, galerie itp.); tworzeniu warunków do prowadzenia działalności polegającej na organizacji wycieczek na obszarze objętym LSR (zakup sprzętu turystycznego); tworzeniu warunków do prowadzenia działalności polegającej na organizacji komercyjnych, cyklicznych imprez adresowanych do turystów, takich jak festiwale, koncerty, pokazy, inscenizacje, przejażdżki (zakup odpowiedniego sprzętu). 33

34 Działania Przedsięwzięcie będzie realizowane w ramach działań: Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw (planowane nabory: IV kw. 2009, II kw. 2010, II kw. 2011) Małe projekty (planowany nabór: II kw. 2010). Kryteria oceny wartości merytorycznej Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: CEL OGÓLNY 4: INFORMATYZACJA I ROZWÓJ GOSPODARKI INTERNETOWEJ. Przedsięwzięcie 4.1: Upowszechnienie dostępu do komputerów i Internetu. W ramach przedsięwzięcia realizowane będą projekty polegające na: tworzeniu infrastruktury umożliwiającej dostęp do Internetu; zakupie usług podłączenia do Internetu; wyposażaniu i doposażeniu w sprzęt komputerowy i oprogramowanie; szkoleniach mających na celu upowszechnianie umiejętności korzystania z komputerów wśród dorosłych. Rezultaty projektów muszą być ogólnodostępne, co oznacza, że projekty 34

35 powinny dotyczyć domów kultury, świetlic, bibliotek, ogólnodostępnych pracowni komputerowych, a także szkół, jeżeli stworzą warunki dostępu dla wszystkich zainteresowanych. Minimalne wymagania dotyczące komputerów i oprogramowania: procesor dwurdzeniowy; 2GB RAM; Monitor LCD 19 ; System operacyjny Windows XP/Vista albo Linux; pakiet programów biurowych (edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, program do tworzenia prezentacji); program antywirusowy. Minimalne wymagania dotyczące przyłączenia do Internetu: szybkość transmisji 256 kb/s. Minimalne wymagania dotyczące szkoleń komputerowych: liczba godzin 15, zakres szkolenia: ogólna obsługa komputera, system operacyjny, korzystanie z Internetu (wyszukiwanie danych, poczta internetowa, gadugadu), korzystanie z programów biurowych (edycja tekstu, podstawy korzystania z arkusza kalkulacyjnego). Działania Przedsięwzięcie będzie realizowane poprzez działania: o Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw (planowane nabory: III kw. 2010, III kw. 2011) o Małe projekty (planowane nabory: III kw. 2011, III kw. 2012) Kryteria oceny wartości merytorycznej Do oceny wartości merytorycznej projektów przyjęto następujące kryteria: 35